|
Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
TÜRK GIDA
KODEKSİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelere
ilişkin asgari teknik ve hijyen kriterleri, pestisit kalıntıları ve veteriner ilaç kalıntıları,
gıda katkı maddeleri, aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda
bileşenleri, bulaşanlar, ambalajlama, etiketleme, numune alma, analiz
metotları, taşıma ve depolama ile ilgili yatay ve dikey gıda kodeksine
ilişkin esaslar ile coğrafi işaretle ilgili özel hükümlerin belirlenmesine
dair kuralları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik; gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelere ilişkin asgari
teknik ve hijyen kriterlerinin, pestisit kalıntıları ve veteriner ilaç kalıntıları,
gıda katkı maddeleri, aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda
bileşenleri, bulaşanlar, ambalajlama, etiketleme, numune alma, analiz
metotları, taşıma ve depolama ile ilgili yatay ve dikey gıda kodeksine
ilişkin esaslar ile coğrafi işaretle ilgili özel hükümlerin belirlenmesine
dair kuralları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 23 ve 27 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını,
b) Coğrafi işaret: Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer
özellikleri itibarıyla coğrafi kaynağının bulunduğu bölge, coğrafi
sınırları belirlenmiş özel yöre veya istisnai durumlarda ülke adı ile
özdeşleşmiş bir ürünü gösteren menşe adını ve mahreç işaretini,
c) Dikey gıda kodeksi: Belirli bir gıda veya gıda grubu
veya gıda ile temas eden madde ve malzeme için belirlenmiş özel kriterleri içeren gıda kodeksini,
ç) Geleneksel ürün: Geleneksel hammaddeler kullanılarak
üretilen veya geleneksel bir bileşim ya da geleneksel bir üretim biçimi ile
tanımlanan veya doğrudan geleneksel bir üretim biçimine dayanmamakla
birlikte, böyle bir üretim tarzını yansıtan işlemlerden geçirilmiş olması
nedeniyle aynı kategorideki benzer ürünlerden açıkça ayrılabilen ürünü,
d) Yatay gıda kodeksi: Gıda katkı maddeleri, aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda
bileşenleri, bulaşanlar, pestisit kalıntıları ve
veteriner ilaç kalıntıları, numune alma, analiz metotları, etiketleme,
mikrobiyolojik kriterler gibi tüm gıdalara ve gıda ile temas eden madde ve
malzemelere uygulanacak olan kriterleri içeren gıda kodeksini,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Yatay Gıda
Kodeksi ve Dikey Gıda Kodeksi
Yatay gıda
kodeksinin kapsamı
MADDE 5 – (1) Yatay
gıda kodeksi;
a) Gıda katkı maddelerinin kullanımı, etiketlenmesi ve
saflık kriterleri,
b) Aroma vericiler ve aroma
verme özelliği taşıyan gıda bileşenlerinin kullanımı ve etiketlenmesi,
c) Bulaşanların maksimum limitleri,
ç) Gıdalarda bulunmasına izin verilen pestisitlerin maksimum kalıntı limitleri,
d) Hayvansal gıdalarda bulunabilecek veteriner
ilaçlarının maksimum kalıntı limitleri,
e) Gıdaların mikrobiyolojik kriterleri,
f) Gıda ile temas eden madde ve malzemeler ile ilgili
genel kurallar,
g) Gıdaların etiketlenmesi, gıdalardaki beslenme ve
sağlık beyanları,
ğ) Numune alma ve analiz metotları,
konularını içerir.
Dikey gıda
kodeksinin kapsamı
MADDE 6 – (1) Dikey
gıda kodeksi; yatay gıda kodeksi hükümlerine ilave olarak, kapsadığı gıda
veya gıda grubu veya gıda ile temas eden madde ve malzemelere yönelik
olarak belirlenecek özel kriterleri içerir.
(2) Belirli bir gıda veya gıda grubu veya gıda ile temas
eden madde ve malzeme için özel olarak düzenlenmiş numune alma ve analiz
metotlarına ilişkin mevzuat da dikey gıda kodeksi kapsamındadır.
(3) Herhangi bir gıda katkı maddesi, aroma
verici veya aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşeni veya diğer gıda
bileşenleri ilave edilen kaynak suları, içme suları, doğal mineralli sular
ve yapay sodanın özellikleri dikey gıda kodeksi ile belirlenir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Uygulama
Hükümleri, Özel Hükümler, Gıdaların
Taşınması
ve Depolanması
Uygulama
hükümleri
MADDE 7 – (1) Gıda ve
gıda ile temas eden madde ve malzemeler için ilgili yatay gıda kodeksi
hükümlerine uyulması zorunludur.
(2) Dikey gıda kodeksi hükümleri, yatay gıda kodeksi
hükümleri ile birlikte uygulanır.
Coğrafi
işaretle ilgili hükümler
MADDE 8 – (1) Gıda
ile ilgili coğrafi işaret veya geleneksel ürün adlarının kullanımının,
tescilde belirtilen özelliklere uygunluğu Bakanlıkça yapılır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ve ülkesel veya
yöresel adlarıyla belirtilen gıdalar, coğrafi işaretten doğan haklara
aykırı olmamak koşuluyla bu adlarla üretilebilir.
Taşıma ve
depolama kuralları
MADDE 9 – (1)
Gıdaların taşınması ve depolanmasında 17/12/2011
tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Hijyeni
Yönetmeliğinde ve 27/12/2011 tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliğinde yer
alan kurallara uyulur.
(2) Belirli bir gıda veya gıda grubuna yönelik özel
taşıma ve depolama kuralları, gerektiğinde dikey gıda kodeksi kapsamında
belirlenir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Yönetmelikte
hüküm bulunmayan haller
MADDE 10 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamındaki yatay veya dikey gıda kodeksinde hüküm bulunmayan
hususlarda öncelikle ilgili ulusal standart, ulusal standardın bulunmaması
durumunda ise uluslararası standartlar dikkate alınır.
Resmi
kontrol
MADDE 11 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerine ilişkin kontrol ve denetimlerde 5996 sayılı Kanun ve
bu Kanuna dayalı yürürlüğe konulan yönetmelik hükümleri uygulanır.
İdari
yaptırım
MADDE 12 – (1) Bu
Yönetmeliğe aykırı davrananlar hakkında 5996 sayılı Kanunun ilgili
maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 13 – (1) 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Uyum
zorunluluğu
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce faaliyet
gösteren gıda işletmecileri, 1/1/2013 tarihine
kadar bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.
(2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce faaliyet
gösteren gıda işletmecileri, bu Yönetmelik hükümlerine uyum sağlayana
kadar, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği hükümlerine uymak
zorundadır.
(3) Özel mevzuatında belirlenmiş numune alma ve analiz
metotları olmadığı durumlarda, 1/1/2013 tarihine
kadar, numune almaya ilişkin usul ve esaslar için 16/11/1997 tarihli ve
23172 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliğinin 25 inci maddesi, analiz metotlarına ilişkin ise ulusal veya
uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
|