Tebliğ

 

Dış Ticaret Müsteşarlığından:

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ

(Tebliğ No: 2005/11)

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Bilgi ve İşlemler

Soruşturma

Madde 1 - Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamulleri A.Ş. ve Sarkuysan Elektrolitik Bakır Sanayii ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan başvuru üzerine, Rusya Federasyonu (Rusya) menşeli “bakır teller, enine kesitinin en geniş yeri 6 mm’yi geçen, rafine edilmiş bakırdan olanlar” (bakır filmaşin) için 04/02/2005 tarihli ve 25717 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2005/1 sayılı Tebliğ ile başlatılan damping soruşturmasında geçici karar aşamasına gelinmiştir. Soruşturma, Dış Ticaret Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.

Kapsam

Madde 2 - Bu Tebliğ, 4412 sayılı Kanunla Değişik 3577 Sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun (Kanun), 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar (Karar) ve İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) ile 02/05/2002 tarihli ve 24743 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe Ek Madde Eklenmesine Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yürütülen damping soruşturması sonucunda alınan karara esas teşkil edecek geçici bilgi ve bulguları içermektedir.

Bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi

Madde 3 - Soruşturma açılmasını müteakip, söz konusu ürünün yerli üreticilerine, Müsteşarlıkça tespit edilen ithalatçılarına, Rusya’da ve İsviçre’deki bilinen ihracatçılarına ve ayrıca tüm ihracatçılara erişilebilmesini teminen Rusya’nın Ankara’daki temsilciliğine soru formları gönderilmiştir.

                Başvuruda bulunan yerli üreticiler Sarkuysan ve Er-Bakır soru formlarına usulüne uygun şekilde yanıt vermişlerdir. Söz konusu firmalar ayrıca, soruşturma sırasında Müsteşarlığımız ile işbirliği içinde olmuşlar ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmişlerdir. Anılan yerli üreticiler dışındaki iki yerli üretici de gönderilen soru formlarına cevap olarak soruşturma konusu ürünü yurt içi satış amacıyla üretmediklerini, dolayısıyla bu aşamada soru formuna cevap vermelerinin anlamlı olmayacağını ifade ederek, soru formlarını tam olarak cevaplamamışlardır.

                Doğrudan soru formu gönderilen Rusya’da yerleşik firmalardan sadece JSC “Kyshtym Copper Refinery” firmasından cevap alınmıştır. Anılan firmanın cevabında esasa ilişkin bölümler itibariyle önemli derecede eksiklik ve yetersizlikler görüldüğünden, dampinge ilişkin değerlendirmelerde dikkate alınmamıştır. Durum firmaya yazı ile bildirilmiş ve eksikliklerin nedenini açıklama imkanı tanınmıştır. Ancak firmadan süresi içinde bir cevap alınamamıştır. Öte yandan, ihracatçı firmalardan, İsviçre’de yerleşik Glencore Int. AG firmasının talebi üzerine kendilerine ek süre tanınmıştır. Bu firma soru formunun ilgili bölümlerine süresi içinde yanıt vermiştir.

                Soruşturma sürecinde, Rusya menşeli bakır filmaşin ithal ettiği belirlenen 9 ithalatçı firmaya "ithalatçı soru formu" gönderilmiş, bunların 8’inden yanıt alınmıştır. Soruşturma ile ilgili bilgi ve belge sunma talebinde bulunan ilgili taraflar ile muhtelif görüşmeler yapılmıştır.

Soru formuna alınan yanıtlar ile ilgili taraflarca sunulan bilgi ve belgelere ilişkin nesnel görüşlerin değerlendirilmesine devam edilmektedir.

                İlgili tarafların bilgilendirilmesi

                Madde 4 - Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ülkenin Ankara’daki temsilciliğine ve bilinen ihracatçı firmalara şikayetin gizli olmayan metni gönderilmiştir.

                Soruşturma dönemi

                Madde 5 - Damping belirlemesi için 01/01/2004-31/12/2004 tarihleri arası soruşturma dönemi olarak kabul edilmiştir. Zarar belirlenmesinde ise veri toplama ve analiz için 01/01/2001-31/12/2004 arasındaki dönem esas alınmıştır.

 

İKİNCİ KISIM

Soruşturma Konusu Ürün ve Benzer Ürün

                Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün

                Madde 6 - Soruşturma konusu ürün, 7408.11 gümrük tarife pozisyonu (GTP) altında yer alan “bakır teller, enine kesitinin en geniş yeri 6 mm’yi geçen, rafine edilmiş bakırdan olanlar”dır.

      Soruşturmaya konu ürün, her türlü elektrolitik bakır tel üretiminde kullanılan, ASTM B-115 standartına uygun elektrolitik bakır katottan mamul ve min. %99,9 Cu içeren, yaklaşık 8 mm. çapında, kimyasal olarak %0,01 (100 ppm) ile %0,035 (350 ppm) arasında oksijen ihtiva eden elektrolitik bakır tel malzemedir. Bakır filmaşin, elektrik iletiminin söz konusu olduğu tüm enerji nakil, telekomünikasyon, otomotiv ve elektronik sanayilerinde kullanılmaktadır.

      Yönetmelik’in 4 üncü maddesi çerçevesinde, yerli üreticiler tarafından üretilen bakır filmaşinler ile soruşturma konusu ülkeden ithal edilen bakır filmaşinler arasında işlevsel özellikler, fiziksel özellikler, kullanım amaçları, dağıtım kanalları, tüketicilerin algılaması ve birbirini ikame edebilmeleri açısından bir fark bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda, Rusya’dan ithal edilen soruşturma konusu bakır filmaşinler ile yerli üretim dalı tarafından üretilen bakır filmaşinlerin benzer ürün olarak kabul edilebileceği anlaşılmıştır.

                Soruşturma konusu ürünle ilgili bu maddede belirtilen açıklamalar genel içerikli olup, uygulamaya esas olan GTP ve karşılığı eşya tanımıdır.

 

ÜÇÜNCÜ KISIM

Dampinge İlişkin Belirlemeler

                Normal değerin belirlenmesi

                Madde 7 - Rusya’da yerleşik üretici/ihracatçılar işbirliğinde bulunmamış olduğundan, normal değer Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükümlerine göre eldeki mevcut verilere göre hesaplanmıştır. Bu çerçevede, normal değer Türkiye’de benzer malın birim imalat maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle oluşturulan değer esasında belirlenmiştir. Öte yandan, dünyada ve ülkemizde bakır filmaşin satış fiyatları, Londra Metal Borsasında (LME-London Metal Exchange) her gün belirlenen katot bakır fiyatı üzerine prim eklenerek oluşturulmaktadır. Bu amaçla kullanılacak olan prim, katottan filmaşine geçmek için gerekli toplam geçiş maliyetine katot primi ve kâr eklenmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu bilgiler ışığında bakır filmaşin için oluşturulmuş normal değer hesaplanırken, yıllık ortalama LME fiyatlarına yerli üretici firmaların soruşturma dönemindeki maliyetleri ve makul bir kâr eklenmiştir.

                İhraç fiyatı

                Madde 8 - İhraç fiyatı hesaplamasında işbirliğinde bulunan ihracatçı firmanın göndermiş olduğu ihraç faturaları dikkate alınmıştır.

                Fiyat karşılaştırması ve damping marjı

Madde 9 - CIF bazdaki ihraç faturalarından, fatura üzerindeki navlun ve sigorta giderleri düşülmek suretiyle ayarlama yapılarak fatura değerleri FOB baza indirgenmiş ayrıca fabrika çıkış aşamasına getirmek için başka bir ayarlama yapılmamıştır. Normal değer için ise fabrika çıkış aşamasında oluşan fiyat esas alınmıştır. Böylece, damping marjı hesaplaması için ağırlıklı ortalama normal değer ile ağırlıklı ortalama ihraç fiyatı karşılaştırılmış ve karşılaştırmanın aynı aşamada yapıldığı kabul edilmiştir.

Buna göre, damping marjı CIF değerin %3,8’i olarak belirlenmiştir.

 

DÖRDÜNCÜ KISIM

Zarar ve Nedenselliğe İlişkin Belirlemeler

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Dampingli İthalatın Gelişimi

                Maddenin genel ithalatı

                Madde 10 - Bakır filmaşin ithalatının yıllar itibariyle gelişimi incelendiğinde genel ithalatın 2001-2003 arası dönemde 9.943 Ton’dan 8.086 Ton’a gerilediği ancak 2004 yılında büyük bir artış kaydederek 27.460 Ton’a çıktığı görülmektedir.

                Maddenin soruşturma konusu ülkeden ithalatı

                Madde 11 - Rusya menşeli bakır filmaşin ithalatı 2001 yılından itibaren önemli miktarlarda büyüme kaydetmiştir. 2001 yılında 36 Ton olan ithalat, 2004 yılında 17.549 Ton’a ulaşmış ve Rusya’nın toplam ithalat içindeki payı %64’e çıkmıştır. Rusya, bu ithalat miktarıyla soruşturma konusu ürünün en büyük tedarikçisi olmuştur.

Dampingli ithalatın pazar payındaki değişim

Madde 12 - Şikayet konusu maddenin ülkemizdeki tüketimi toplam yurtiçi satış rakamlarına toplam ithalatın eklenmesiyle hesaplanmıştır. Bu kapsamda, yerli üreticilerin 2001 yılında %87,6 olan pazar payının düşüş kaydederek 2004 yılında %69’a gerilediği görülmektedir. Buna karşılık, Rusya’nın 2001 yılında %0,05 olan pazar payı artarak 2004 yılında %19,7’ye çıkmıştır.

Dampingli ithalatın fiyatlarının gelişimi

                Madde 13 - Soruşturma konusu ürünün fiyatları, LME’de her gün belirlenen katot bakır fiyatı üzerinden oluşturulduğundan fiyatlar hammadde fiyatlarındaki dalgalanmalar esasında gelişmekte ve değişim firmaların belirlediği primler çerçevesinde oluşmaktadır.  Soruşturma konusu ülke menşeli ithalatın fiyatları, 2001 yılında 1.580 $/Ton, 2002 yılında 1.721 $/Ton, 2003 yılında 2.172 $/Ton ve 2004 yılında 3.072 $/Ton olmuştur.

                Dampingli ithalatın yerli üretim dalının fiyatları üzerindeki etkisi

                Madde 14 - Yerli üretimin fiyatlarının maliyetler oranında artmadığı dikkate alınarak fiyat kırılmasının yerli üretim dalının durumunu  tam olarak yansıtmayacağı düşünülmüştür. Dolayısıyla, ortalama ticari maliyete makul kâr eklenerek hesaplanan yerli üretim satış fiyatı, ağırlıklı ortalama ithal fiyatlarına gümrük vergisi ve diğer ithalat masraflarının eklenmesi suretiyle ortaya çıkan gümrüklü fiyat ile karşılaştırılarak fiyat baskısı hesaplanmıştır. Bu çerçevede, soruşturma dönemi için hesaplanmış olan fiyat baskısı %9 olarak gerçekleşmiştir. 

 

İKİNCİ BÖLÜM

Yerli Üretim Dalının Durumu

                Dampingli ithalatın yerli üretim dalı üzerindeki etkisi

Madde 15 - Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri başvuru sahibi firmaların sağlamış olduğu ekonomik göstergeler temelinde değerlendirilmiştir. Mevcut enflasyonun göstergeler üzerindeki etkisinin bertaraf edilebilmesi amacıyla veriler enflasyondan arındırılarak değerlendirmeye alınmışlardır.

a) Üretim

                Yerli üretim dalının bakır filmaşin üretim miktar endeksi 2001 yılı 100 alındığında, 2002 yılında 110’a, 2003 yılında 119’a ve 2004 yılında 130’a yükselmiştir.

                b) İç piyasa satışları

                Yerli üretim dalının 2001 yılında 100 olan yurtiçi satış miktar endeksi, 2002 yılında 126’ya çıkmış, 2003 yılında 96’ya, 2004 yılında da 91’e gerilemiştir. Satış hasılası da, 2001 yılında 100 iken, 2002 yılında 102’ye çıkmış daha sonra gerileyerek 2003 yılında 66’ya ve 2004 yılında 89’a düşmüştür.

                c) İhracat

                Yerli üretim dalının 2001 yılında 100 olarak alınan ihracat miktar endeksi 2002 yılında 73’e düşmüş ancak 2003’te bir miktar artarak 79’a çıkmış 2004’te de 87 olarak gerçekleşmiştir.

                Yerli üretim dalının ihracat hasılatı ise 2001 yılında 100 olarak kabul edildiğinde 2002 yılında 54’e ve 2003 yılında 52’ye düşmüş, 2004 yılında ise 82 olmuştur.

                d) Pazar payı

                Yerli üretim dalının yurtiçi pazar payı 2001 yılında %87,6 iken 2002 yılında %91’e çıkmış, ancak 2003 yılında %90’a, 2004 yılında da %69’a kadar gerilemiştir. Aynı dönemde Rusya’nın pazar payı sırasıyla %0,05, %0,42 ve %0,51 iken 2004 yılında %19,7’ye yükselmiştir.

                e) Stoklar

                2001 yılı 100 kabul edildiğinde, stoklar 2002 yılında miktar olarak 677’e ve değer olarak 516’ya çıkmış, 2003 yılında miktar olarak 418’e değer olarak da 318’e gerilemiş ancak 2004 yılında yeniden artarak miktar olarak 648’e, değer olarak da 642’ye çıkmıştır.

                f) Kapasite ve kapasite kullanım oranı (KKO)

                Yerli üretim dalının 2001 yılında 100 olan kapasite miktar endeksi 2002 yılında 116’ya yükselmiş ve 2003-2004 yıllarında da 116 olarak gerçekleşmiştir. Yerli üretim dalının KKO’su ise 2001 yılında %52 iken 2002 yılında %49’a düşmüş, 2003 yılında yeniden yükselişe geçerek %54’e ve 2004 yılında %59’a yükselmiştir.

                g) İstihdam

                Toplam işçi sayısı 2001 yılı miktar endeksi 100 olarak alındığında 2002 yılında 98’e düşmüş, 2003-2004 yıllarında ise yeniden 100 olarak gerçekleşmiştir.

                h) Ücretler

                Üretimde çalışan işçilerin aylık ücretleri 2001 yılında reel olarak 100 iken, 2002 yılında 97, 2003 yılında 105 ve 2004 yılında 125 olmuştur.

i) Verimlilik

Üretimde çalışan işçi başına verimlilik 2001 yılında 100 iken 2002 yılında 111,  ve 2003 yılında 119 olmuş, 2004 yılında da üretimde görülen artışa paralel olarak artmış ve 130 olmuştur.

j) Maliyetler

                Yerli üretim dalının ağırlıklı ortalama birim ticari maliyeti 2001 yılı 100 kabul edildiğinde, 2002 yılında 76’ya, 2003 yılında da 66’ya gerilemiş ancak 2004 yılında yeniden artışa geçerek 95 olmuştur.

                k) Kârlılık

                Yerli üretim dalının kârlılığının 2001’de -100 olan endeksinin, 2002’de –3’e düştüğü ancak sonrasında zararın arttığı ve endeksin 2003 yılında –31, 2004 yılında da –37 olduğu görülmüştür.

                l) Nakit akışı

                Soruşturma konusu ürünün 2001 yılında -100 olan nakit akış değeri 2002 yılında 68’e yükselmiş, 2003 yılında 7 olarak gerçekleşmiş ancak 2004 yılında yeniden düşerek –53 olmuştur.

                m) Yatırım hasılatı

Yatırımların geri dönüş oranı endeksi 2001 yılında –100 iken, 2002 yılında –2’ye çıkmış, 2003 yılında –18’e gerilemiş, 2004 yılında ise –13 olarak gerçekleşmiştir. Yatırım hasılatı hesaplamasına temel oluşturan özkaynak firma geneline ilişkin bilgiler içermektedir.

                n) Büyüme

                Yerli üretim dalının aktif büyüklüğü endeksi 2001 yılı 100 olarak kabul edildiğinde, 2002 yılında 82’ye 2003 yılında da 68’e düşmüş, 2004 yılında reel olarak artarak 123’e çıktığı görülmektedir. Aktif büyüklük firma geneline ilişkindir.

                o) Sermaye artışı

Yerli üretim dalının 2001 yılında 100 olan öz kaynakları 2002 yılında 93’e, 2003 yılında da 91’e gerilemiş, 2004 yılında ise reel bazda artmış ve 136 olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu öz kaynak değeri yerli üretim dalının ürettiği diğer ürünleri de içermektedir.

                p) Yatırımlardaki artış

                Yerli üreticilerin yatırımları 2001-2004 yılları arasında sabit kalmıştır.

                r) Damping marjının büyüklüğü

Damping marjının ihmal edilebilir oranın üzerinde olduğu tespit edilmiştir.

Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi

Madde 16 - Yerli üretim dalının 2001-2004 yılları arasında yukarıda bahsedilen ekonomik göstergelerinin incelenmesi sonucunda, iç piyasa satışlarının miktar ve değer bazında gerilediği, yurtiçi satışlardaki gerilemeye paralel şekilde toplam ve birim kârlılığının olumsuz etkilendiği ayrıca, nakit akışı ve yatırımların geri dönüşü gibi göstergelerinin ciddi şekilde bozulduğu tespit edilmiştir.

 

                Ekonomik göstergelerinde yaşanan söz konusu olumsuz gelişmeler ışığında, yerli üretim dalının soruşturmaya konu ürün ile ilgili faaliyetlerinde sorunlarla karşı karşıya olduğu anlaşılmaktadır.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Dampingli İthalat ile Nedenselliğe İlişkin Belirlemeler

                Dampingli ithalatın etkisi

                Madde 17 - Soruşturma konusu ürün ithalatının, mutlak anlamda ve yurt içi tüketime göre çok büyük ölçüde artış gösterdiği, aynı dönemde yerli üretim dalının fiyatları üzerinde de fiyat baskısı yarattığı tespit edilmiştir. Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinde ortaya çıkan olumsuz gelişmelerin soruşturma konusu ülkeden yapılan ithalattaki eğilim ile eş zamanlı olarak ortaya çıkması nedeniyle, Rusya menşeli dampingli ithalat ile yerli üretim dalının zararı arasında illiyet bağı olduğu sonucuna varılmıştır.

Maddenin üçüncü ülkelerden ithalatı

                Madde 18 - Üçüncü ülkelerden yapılan ithalat 2001, 2002 ve 2003 yıllarında sırasıyla, miktar bazında 9.328 Ton, 7.549 Ton ile 7.675 Ton iken 2004 yılında 9.911 Tona çıkmıştır. Üçüncü ülkelerin tüketim içindeki oranı da 2001 yılında %12,38 iken, 2002 ve 2003 yıllarında sırasıyla %8,3 ve %9,5’e gerilemiş, 2004 yılında ise %11,1’e çıkmıştır. Üçüncü ülkelerden yapılan ithalatta son dönemde görülen artışın Ukrayna menşeli ithalattaki artıştan kaynaklandığı görülmüştür. Ukrayna’dan ithalat ayrıca incelenmektedir. Üçüncü ülkeler menşeli ithalat, Rusya menşeli ithalat ile yerli üretim dalındaki zarar arasında oluşan illiyet bağını ortadan kaldırmamaktadır.

                Diğer unsurların etkisi

Madde 19 - Bu aşamada, yerli üretim dalında oluşan zarar ile Rusya menşeli dampingli ithalat arasındaki illiyet bağını zayıflatacak herhangi başka bir unsura rastlanılmamıştır.

 

BEŞİNCİ KISIM

Sonuç

                Karar

Madde 20- Ön belirlemeler sonucunda dampingin, yerli üretim dalında zararın ve her ikisi arasında illiyet bağının mevcut olduğu tespit edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu’nun kararı ve Bakan’ın onayı ile, aşağıda tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın Türkiye’ye ithalatında CIF bedelin %3’ü oranında teminat şeklinde geçici önlem yürürlüğe konulmuştur.

 

Menşe

GTP

Eşyanın Tanımı

Teminat Oranı (CIF %)

Rusya Federasyonu

7408.11

Bakır teller, enine kesitinin en geniş yeri 6 mm’yi geçen, rafine edilmiş bakırdan olanlar

3

 

                Süre

                Madde 21 - Karar maddesinde belirtilen geçici önlem, Kanun’un 12 nci maddesi çerçevesinde, zararın önlenmesi için damping marjından daha düşük oranda bir kesin önlemin yeterli olup olmadığının incelenecek olması nedeniyle, soruşturma ile ilgili kesin kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasına kadar, azami 6 ay süreyle yürürlükte kalır.

                Uygulama

                Madde 22 - Gümrük İdareleri, Karar maddesinde gümrük tarife pozisyon numarası, tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın ithalatında karşısında gösterilen oranda teminat alırlar.

                Yürürlük

                Madde 23 - Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

                Yürütme

                Madde 24 - Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür.