Tebliğ Basın İlân Kurumu Genel
Müdürlüğünden: Basın İlân Kurumu
Teşkiline Dair 195 Sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlân ve Reklâmlar ile
Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında 15/2/1977 Tarihli
ve 67 Sayılı Genel Kurul Kararı'nın Bazı
Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Genel Kurul Kararı Karar No: 169 27
Mayıs 2005 Madde 1 - Basın İlân Kurumu Teşkiline Dair 195
sayılı Kanun uyarınca yayınlanacak ilân ve reklâmlar ile bunları yayınlayacak
mevkuteler hakkındaki 15 Şubat 1977 tarihli ve 67 sayılı Genel Kurul
Kararı'nın değişik 6 ncı maddesine (e) bendinden
sonra gelmek üzere aşağıdaki (f) bendi eklenmiştir. "f) Büyükşehir Belediyesi olan illerde Büyükşehir
Belediye sınırları içinde kalan, diğer illerde ise, Basın Kanunu uyarınca
beyanname verilen yönetim yerinin bulunduğu yer için "yayın yeri" Madde 2 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 14
üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. "Mevzuat hükümlerinin ihlali sebebiyle gazetelere
mahsup işlemi uygulanmış olması, aynı konuda, 195 sayılı Kanun'un 49 uncu maddesinin
(a) bendi uyarınca cezai müeyyide tatbik edilmesine engel teşkil etmez." Madde 3 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 17 nci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir. "Yukarıda sözü geçen hazır kalıpların her sayıda
değiştirilmesi asıldır. Ancak genel konulara ait başlık klişe veya filmleri,
gazete hakkındaki bilgiler ve benzerlerinin sürekli ve basında yerleşmiş teammüllere uygun olarak kullanılması caizdir. Buna
mukabil radyo ve televizyon programları, ekonomik tablolar, nöbetçi eczaneler,
eğlence yerleri gibi konulara ilişkin diğer hazır kalıpların mahiyetlerinin
gerektirdiği ölçüde aktüel olması şarttır." "Asgari yüzölçümünden, hazır kalıplar için kullanılabilecek
azami kısım çıktıktan sonra kalan yerler, gazetelerin nev'ilerine
göre kendi zorunlu münderecatına ayrılır. Bu münderecatta kullanılacak resim,
grafik ve benzeri dokümanlar, haber metinleri ile mütenasip orantıda
olmalıdır. Gerek zorunlu münderecat, gerekse hazır kalıp, yazı, resim vs.
içeriğin okunulabilir ve anlaşılabilir şekilde basılmaları, başlık ve spot
harici haber, köşe yazısı, makale, röportaj ve benzeri yazı metinlerinin
dizgisinde on puntodan büyük harfler kullanmamaları gerekir." Madde 4 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 20 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Gazeteler, gazete yayınından beklenen amacı
gerçekleştirecek sayıda ve fikir işçilerine ilişkin çalışma mevzuatı esasları
ile Sosyal Sigortalar Kanunu hükümlerine uygun olarak, kendileriyle sözleşmeler
yapılıp tam gün ve tam ay üzerinden ücret ödenen, sigorta primleri ile
vergileri ödenmiş veya üç ay içinde ödenmek şartı ile tahakkukları
yaptırılmış olan ve fiilen çalışan fikir işçisi kadrosu bulundurmak
zorundadırlar." Madde 5 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 22 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 22 - Gazete imtiyaz sahibi veya varsa Basın
Kanunu hükümlerince tespit edilen tüzel kişi temsilcisi, kendi gazetesinin
veya başka gazetelerin asgarî kadrosunda yer alamazlar." Madde 6 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 26 ncı maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir. "Gazetelerin baskılarını ara vermeden bir defada ve
aynı matbaada tamamlamaları lazımdır." Madde 7 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 31
inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "İcmal varakaları, ait olduğu aydaki kâğıt
sarfiyatını, baskı miktarı ve saatini, satış ve iadeleri, abone miktarını,
fikir işçisi kadrosunu ve bunlara ait ücret ödemelerini, vergi ve sigorta
primleriyle ilgili tahakkuk ve tediye işlemlerine ait makbuz tarih ve
numaraları ile bu Genel Kurul Kararı'nın öngördüğü sair hususların gerçekleştirildiğini
gösterir bilgileri kapsayacak şekilde düzenlenir." Madde 8 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 33
üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "En az beş yıl süre ile resmî ilân yayınlamış olan siyasî
ve ticarî gazeteler, nev'ilerini değiştirdikleri
takdirde, üç aylık bekleme süresine tâbi tutulurlar. Şu kadar ki, değişiklik
kontenjan yükseltilmesini gerektirecek ise, gazetenin son altı ay içerisinde
ilân ve reklâm yayınlama hakkının düşmemiş olması gerekir. Üç aylık bekleme
süresince eski kontenjanı aynen devam eder. Ancak, bu süre içerisinde talip
olduğu nev'ine ait vasıfları taşımadığı ve ödevleri
yerine getirmediğinin tespit edilmesi halinde, söz konusu şartların eksiksiz
olarak yerine getirildiğinin tespit edildiği tarihe kadar resmî ilân
yayınlama hakkı düşürülür." Madde 9 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 36 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Mevkütelerin her
nüshasında; tarihi, sayısı, imtiyaz sahibi, sorumlu müdürü (yazı işleri
müdürü), varsa tüzel kişi temsilcisi, yayın türü, dizilip basıldığı matbaa
veya matbaaların gösterilmesi, sayfaların her birinde tarih, sayfa numarası
ve gazete adının yer alması zorunludur." Madde 10 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 46 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş
ve üçüncü fıkra eklenmiştir. "Şu kadar ki, 24. maddenin ikinci fıkrasında öngörülen
gazeteler, münderecat, yüzölçümü ve kontenjan durumları dışında 47/c
maddesinde tarifi yapılan meslek gazeteleriyle aynı hükümlere tâbidir." "Ekonomi ağırlıklı siyasi gazete nev'inin
kaldırılması sebebiyle, bu nev'i de yayınlanan
gazetelere, anılan Genel Kurul Kararı'nın siyasi gazeteler için geçerli olan
ilgili madde hükümleri uygulanacaktır." Madde 11 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 47 nci maddesinin (b) bendi yürürlükten kaldırılmış, (c)
bendi (b), (d) bendi (c) ve (e) bendi (d) olarak teselsül ettirilmiş ve
maddenin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "17 nci maddede sözü geçen
zorunlu münderecatın en az yarısının, siyasi gazetelerde iç ve dış güncel
aktüel olaylara, ticaret gazetelerinde ticari konulara ve meslek
gazetelerinde o meslekle ilgili yazılara ayrılması lâzımdır." Madde 12 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 48
inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 48 - Gazetelerin 47. maddenin (a), (b) ve (c) bendlerinde öngörülen nev'ilerden
herhangi birini seçmeleri ve bu nev'ideki
münderecatın, asgarî yüzölçümünün en az yarısını doldurması şarttır." Madde 13 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 50 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Her sayısındaki sayfalarının yüzölçümü toplamı günlük
siyasi ve ticari gazeteler için 1.60 metrekareden, meslek gazeteleri ile
yabancı dilde yayınlanan gazeteler için 1.20 metrekareden daha az
olamaz." Madde 14 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 51
inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 51 - Gazeteler, nev'ilerine
ve yayınlandıkları yerlere göre, fikir işçisi gazetecilere ilişkin çalışma
mevzuatı gereğince, kendileriyle sözleşme yapılıp, 20 nci
madde hükümlerine uygun çalıştırılan, en az aşağıdaki kadroyu bulundurmak
zorundadırlar. a) İstanbul, Ankara ve İzmir'de
yayınlanan günlük siyasi gazeteler: 1 Sorumlu Müdür, (Yazı İşleri Müdürü), 1 Sayfa Sekreteri, 1 Haber Müdürü (İstihbarat Şefi), 7 Muhabir, ikisi diğer iki şehirde bulunabilir, 2 Yazar veya Düzeltmen, b) İstanbul, Ankara ve İzmir'de
yayınlanan günlük ticaret gazeteleri: 1 Sorumlu Müdür, (Yazı İşleri Müdürü),
1 Sayfa Sekreteri, 4 Muhabir (biri, diğer iki şehirden birinde bulunabilir),
1 Yazar veya Düzeltmen, c) Meslek gazeteleri ve yabancı
dilde yayınlanan gazeteler: 1 Sorumlu Müdür (Yazı İşleri Müdürü), 2 Muhabir, 1 Yazar veya Düzeltmen, d) Kurum'un şubesi bulunan diğer yerlerde
yayınlanan günlük gazeteler: 1 Sorumlu Müdür, (Yazı İşleri Müdürü), 1 Sayfa
Sekreteri, 4 Muhabir, 1 Yazar veya Düzeltmen." Madde 15 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 55
inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi ve bu bendin (a), (b) ve (c) alt
bendleri yürürlükten kaldırılmış, (C) bendi (B) ve
(D) bendi (C) olarak teselsül ettirilmiştir. Madde 16 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 57 nci maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları ile üçüncü
fıkranın (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "İstanbul, Ankara ve İzmir illerinin büyükşehir belediye sınırları içinde yayınlanan
gazetelerin bekleme süresi yirmidört ay, öteki
şubelerin bulunduğu iller için yirmi aydır." "Ancak, resmî ilân yayınlama isteğinde bulunduğu tarihten
itibaren geriye doğru en az altı ay süre ile ara vermeden yayınlanmış olan
siyasi gazetelerin, bu süre içinde: d) Yurt genelinde bayilik teşkilâtı bulunan ve süreli
yayın dağıtım amacıyla kurulmuş bir müessese tarafından, günü gününe her
coğrafi bölgede en az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde yetmişinde
dağıtıma sunulup, satıldığını ve (b) fıkrasında belirtilen asgari satış
miktarının tamamını bu yolla gerçekleştirdiğini" Madde 17 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 58
inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, (D) bendinin (a) alt bendi ile
(E) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "B. Abone Sevk Zamanı: Siyasi, ticaret, meslek ve yabancı
dilde yayınlanan gazetelerin tarihini taşıdığı gün saat 09.00'a kadar, akşam
gazeteleri ise tarihini taşıdığı gün saat 17.00'ye kadar abonelere sevk edilmek
üzere, tek tek veya toplu olarak irsaliyeleri
düzenlenmek suretiyle, abone dağıtım servislerine veya postaya verilmeleri
şarttır." "D. Abone bedeli: a) Siyasi, mesleki ve yabancı dilde yayınlanan gazetelerin
abone bedelleri, 54. maddede öngörülen asgari satış fiyatının altına düşmemek
ve indirim oranı % 40'ı geçmemek üzere, kendi
günlük satış fiyatı ile abone süresinin çarpımı sonucu bulunacak
meblağdan," "E. Abone Komisyonu: Ticaret gazeteleri dışındaki
gazetelere abone sağlayanlara hiçbir komisyon verilemez. Anılan gazetelere
abone sağlayanlara verilecek komisyon ise, abone bedelinin % 25'inden fazla
olamaz." Madde 18 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 61
inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 61 - Gazetelerin aylık resmî ilân kontenjanı,
kendilerine ait "gösterge"nin, her ay sonunda hesaplanacak
"resmî ilân katsayısı" ile çarpılması suretiyle bulunur. Resmî ilân katsayısı, bir mahalde bir ay boyunca yayınlatılan
resmî ilânlar tutarının, o mahalde çıkan ve yayınlama hakkına sahip olan
gazetelerin gösterge sayıları toplamına bölünerek elde edilir. I. Resmî ilân kontenjanına esas teşkil eden gösterge sayıları
aşağıdadır. A. Siyasi Gazeteler: a) Aylık ortalama
yüzölçümü 2.40 metrekareden ve günlük fiili net satışı İstanbul, Ankara ve
İzmir'de (10.000)'den, diğer şubelerin bulunduğu yerlerde ise (5.000)'den az
olmayan gazeteler için: (180) b) Diğerleri için
(150) B. Ticaret
Gazeteleri: a) Abone miktarı
(3000)'den az olmayanlar için (150) b) Diğerleri için
(120) C. Meslek
Gazeteleri ile Yabancı Dilde Yayınlanan Gazeteler için (30) II. En az oniki ay
süreyle kesintisiz olarak resmi ilân yayınlayan gazetelere, aşağıda
belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde her farklı özellik için resmi
ilan kontenjanlarına esas teşkil A. 52 nci madde
de nitelikleri belirtilen ve kendi nev'ileri için
gerekli olan, 51 inci maddede öngörülen asgari fikir işçileri sayısı ve
görevleri ile orantılı olmak üzere üç katı fikir işçisi personeli, yalnız
kendi kadrosunda bulundurmak, B. Yukarıdaki II.A bendinden yararlanan
gazeteler, resmi ilan kontenjanına esas teşkil eden gösterge sayısının
öngördüğü asgari yüzölçümünün iki katından az olmamak ve rulo (bobin) kağıt
işleyen baskı makinalarında basılmak, C. Yayınlandığı yerin dışında da mevkute
dağıtım amacıyla kurulmuş, yurt genelinde bayilik teşkilâtı bulunan bir
müessese tarafından esas gösterge sayısının gerektirdiği günlük asgari fiili
satış miktarının yarısının yayınlandığı yerin dışında ve her coğrafi bölgede
en az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde yetmişinde, günü gününe,
dağıtıma sunularak satılmak, ayrıca istenmesi durumunda bu hususu
belgelendirmek, D. Resmi ilan kontenjanına esas teşkil
eden gösterge sayısına göre tespit edilmiş günlük asgari fiili net satış
miktarından az olmamak şartıyla, yayınlandığı yerin dışında en az bir yerde
daha basılmak." Madde 19 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın Üçüncü Bölüm başlığı "Resmi
İlânlara Valiliklerin Aracılık Ettiği Yerlerde Yayınlanan Gazeteler"
olarak değiştirilmiştir. Madde 20 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 70
inci maddesinde geçen "0.80" ibaresi "1.20",
"0.60" ibaresi "0.90" ve "0.40" ibaresi
"0.60" olarak değiştirilmiştir. Madde 21 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın 72 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 72 - Bu bölümün kapsamına
dahil gazetelerin bekleme süresi onsekiz
aydır." Madde 22 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın 73 üncü
maddesinin (a), (b) ve (c) bendleri aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir. "a) Birinci kategoride olanlar: (1)
Sorumlu Müdür (Yazı İşleri Müdürü), (4) Muhabir, b) İkinci
kategoride olanlar: (1) Sorumlu Müdür (Yazı İşleri Müdürü), (3) Muhabir, c) Üçüncü kategoride olanlar: (1) Sorumlu Müdür (Yazı İşleri Müdürü) (2) Muhabir", Madde 23 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 75
inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bendleri
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "a) Yüzölçümü 1.20 metrekareden az olmayan gazeteler
arasında eşit olarak, 0.90 metrekareden az olmayan gazetelere yukarıdaki
gazetelerin her birine düşen payın yarısı ve 0.60 metrekareden az olmayan
gazetelere üçte biri. b) Yüzölçümü 1.20 metrekarelik gazete çıkmayan yerlerde,
0.90 metrekareden az olmayan gazetelere eşit olarak, 0.60 metrekareden az
olmayan gazetelere ise 0.90 metrekareliklere düşen payın yarısı. d) Kadro, yüzölçümü, bekleme süresi ve sair bakımlardan aranan
vasıflarda gazete çıkmayan yerlerde, kadrosunda (1) sorumlu müdür (yazı
işleri müdürü) ile nitelikleri 73. maddede belirtilen en az (2) fikir işçisi
bulunan, yüzölçümü 0.40 metrekareden az olmayan ve kendi yüzölçümünün en az
yarısını mahalli haber ve diğer yazılara ayıran ve
bunları mutad dışı boşluk bırakmadan, alışılmış
sütun genişliğinin her beş santimetrelik kısmında, 10-12 satır yazı bulunacak
şekilde ve her sayfası yeniden dizilip tertiplenmiş olarak yayın yerindeki
Matbaalar Kanunu gereğince beyanname vermiş olan matbaalarda basılan günlük
gazeteler arasında eşit olarak, ancak günlük gazetelerle birlikte günlük
olmayan veya sadece aralıklı sürelerle çıkan gazetelerin bulunduğu yerlerde,
basın kanunu hükümlerince verdikleri beyannamede tasrih edilen zamanlarda en
az üç ay yayınlandığının tespit edilmesi şartıyla, her ayın birinci ile
sonuncu günü arasındaki çıkış sayıları gözönüne
alınarak belirlenecek oran dahilinde." Madde 24 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 76 ncı
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 76 - Vasıflı gazetelere, aşağıda belirtilen
şartların yerine getirilmesi halinde her farklı özellik için ayrı ayrı olmak üzere, kendi kontenjanlarının yüzde otuzu
oranında, ek kontenjan olarak resmi ilân verilir. a) Yüzölçümleri, 70 inci maddede
belirtilen "Birinci Kategori" için tespit edilmiş asgari yüzölçümünün
iki katından az olmamak, b) 73 üncü maddenin (a) bendinde
öngörülen asgari fikir işçileri sayısının en az iki katı fikir işçisi personelini
yalnız ilgili gazetenin kadrosunda bulundurmak, c) Yayınlandığı yerin dışında da mevkute
dağıtım amacıyla kurulmuş yurt genelinde bayilik teşkilatı bulunan bir
müessese tarafından, yayınlandığı yerden başka en az üç komşu ilde veya
bulunduğu coğrafi bölgede, günü gününe dağıtıma sunularak satılmak ve
istenmesi durumunda bu hususu belgelendirmek." Madde 25 - Aynı Genel Kurul Kararı'nın değişik 79
uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Madde 79 - Gazeteleri denetleyecek kontrol ve ihtiyaç
halinde geçici kontrol kurulları, Valiliğin görevlendireceği İl Basın ve/veya
Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğünden (1) memur (aynı zamanda kurulun başkanı) ve muhasebe konularında
ihtisas sahibi (1) memur ile 39. maddenin birinci fıkrasına göre tespit edilen
üye adayları arasından yine Valilikçe görevlendirilecek (1) gazeteci üyeden
oluşur. İl sınırları içerisinde gazete sahipleri ve varsa tüzel kişi
temsilcileri dışındaki, sarı basın kartı taşıyan fikir işçileri; yeterli
sayıda sarı basın kartlı fikir işçisi yoksa, gazeteci sıfatı taşıyanlar
arasından ad çekmek suretiyle yeterli sayıda belirlenen gazeteci üye
adayları, kurullarda ad çekmedeki sıraya göre görevlendirilir ve 41 inci
madde hükmü göz önünde tutulur. Bu suretle kontrol kurulu teşkili mümkün olmayan
hallerde, başka yerlere ait gazeteci üyelerden yararlanılır. Gazetecinin
emekli veya sürekli basın kartı sahibi olması, Kontrol Kurulu üyeliği
adaylığına mani değildir. Gazete sahipleri ile varsa tüzel kişi temsilcileri,
hiçbir durumda Kontrol Kurulu üyesi olamaz." Madde 26 - Bu Genel Kurul Kararı'nın 16 ncı ve 21
inci maddeleri Resmî Gazete'de yayımı tarihinde diğer maddeleri 1 Temmuz 2005
tarihinde yürürlüğe girer. |