Tebliğ Çevre
ve Orman Bakanlığından: Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak Genel Kurallar Hakkında Tebliğ Amaç Madde
1 - Bu Tebliğin amacı,
atıkların ek yakıt olarak kullanılmalarına ilişkin teknik ve idari hususları ve
uyulması gereken genel kuralları düzenlemektir. Hukuki
dayanak Madde 2 -
Bu Tebliğ, 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin 15 ve 21 inci maddeleri,
21/1/2004 tarihli ve 25353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Atık Yağların
Kontrolü Yönetmeliği’nin 22 inci maddesi ile 7/10/2004 tarihli ve 25606
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin
Kontrolü Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. İthal
yasağı Madde
3 - Tehlikeli
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin 41 inci maddesine göre atıkların ithalatı
yasaktır. Genel
kurallar Madde
4 - Enerji geri
kazanımı amacıyla Ek-1’de belirtilen atıklar ile I ve II nci kategori atık
yağları ek yakıt olarak kullanacak
tesislerde aşağıdaki genel kurallara uyulması zorunludur: a) Çimento fabrikalarında Ek-1’de
belirtilen atıklar, diğer tesislerde ise Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliğinin Ek-1’indeki teknik özellikleri sağlayan I ve II nci kategori
atık yağlar, Çevre ve Orman Bakanlığından lisans alınmak kaydıyla ek yakıt
olarak kullanılabilir. b) Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği’nin 20 nci maddesine göre tehlikeli atık yakma tesislerinde
uygulanan baca gazı emisyon standartları Ek-2’de verilmektedir. Yakıt ısıl
gücünün % 40'ından fazlasını (a) bendinde belirtilen atıklardan karşılayan
tesislerde Ek-2’de verilen emisyon limitleri uygulanır. c) Yakıt ısıl gücünün %40’ına eşit veya
daha az bir kısmını Ek-1’de belirtilen atıklardan karşılayacak çimento
fabrikaları ile sadece I veya II nci kategori atık yağ yakılmasına müsaade
edilecek diğer tesisler için Ek-3’de verilen formüle göre belirlenecek
emisyon sınırları uygulanır. Söz konusu formülde yer alan Cproses değeri
olarak, çimento fabrikaları
için bu Tebliğin Ek-3’ünde verilen, diğer tesisler için Endüstriyel Kaynaklı
Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinin ilgili maddelerinde yer alan
değerler kullanılır. Catık için ise bu Tebliğin Ek-2’sindeki sınır
değerler uygulanır. d) Tesis, yanma gazları en elverişsiz koşullarda
bile kontrollü ve homojen bir şekilde yanma bölgesinde en az 2 saniye ve
minimum 850 ºC sıcaklıkta kalacak şekilde tasarlanır, donatılır ve işletilir.
Ancak içeriğinde % 1’den fazla miktarda halojenli organik madde bulunduran atık yakılması durumunda, gerekli minimum
sıcaklık 1100 ºC, alıkoyma zamanı ise en az 2 saniye olacaktır. Tesiste
belirtilen değerlerin altına düşüldüğünde atık beslemesi durdurulacaktır.
Çimento fabrikaları hariç atık yağları ilave yakıt olarak kullanma talebinde
bulunan tesislerde bu teknik hususların sağlandığının bir üniversite veya
bilimsel bir kuruluş raporuyla belgelenmesi ve bu raporun lisans müracaatında
Çevre ve Orman Bakanlığına sunulması gerekmektedir. e) Tesis
etki alanında hava kalitesi ve emisyon ölçümleri, akredite edilmiş veya Çevre
ve Orman Bakanlığınca uygun bulunan laboratuvarlara sahip olan özel veya kamu
kurum kuruluşları tarafından yapılır. f) Atık
yağların toplanması, taşınması, tesise kabulü, geçici depolanmasında Atık
Yağların Kontrolü Yönetmeliğinin ilgili hükümleri, diğer atıklar için
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği uygulanır. I ve II nci kategori atık yağların yakıt olarak kullanılabilmesi
için tehlikeli atık ve maddelerle karıştırılmamış olduğunun belgelenmesi,
ayrıca çimento ve atık yakma tesisleri dışındaki tesisler tarafından
kullanılacak atık yağların ısıl değerinin en az 6000 kcal/kg olması
gerekmektedir. Bu amaçla gerekli analizler akredite olmuş
laboratuvarlarda veya Çevre ve Orman Bakanlığınca uygun bulunan
laboratuvarlara sahip olan özel veya kamu kurum kuruluşlarına yaptırılır. g) Analiz
sertifikası ve ulusal atık taşıma formu olmayan atık yağlar tesise kabul
edilmez. Motor yağları için yağı kullanan tesisin tanklarından Çevre ve Orman
Bakanlığının atık yağ toplama konusunda yetkilendirdiği kuruluşlar veya
yetkilendirilmiş kuruluşların anlaşma sağladığı bilimsel kuruluşlarca 3 ayda
en az bir defa Sintine
yağlarından 3 ayda en az bir defa Numune kaplarının üzerinde yağın nereden alındığı,
numune alma tarihi, atık taşıma formu numarası, analiz raporu numarasının
bulundurulması zorunludur. h) İşletme esnasında, tesiste arıza
olması durumunda veya bakım esnasında hava, su ve toprak gibi alıcı ortamlara
verilebilecek zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla tesise atık beslemesi
durdurulur. ı) Sürekli ölçümlerin yapılacağı
parametreler için güven aralığı değeri Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğinin Ek-15’deki değerleri aşamaz. j)
Tesiste atık kabul ünitesi, laboratuvar, geçici depolama alanları, atık
besleme sistemi bulunur ve bu birimlerde yapılan tüm işlemler kayıt altına
alınır. Tesise kabul edilen atıklara parçalama, rendeleme gibi ön işlem
yapılabilir. k) Çimento
fırını, filtreler devre dışında iken çalıştırılmaz. Elde olmayan nedenlerle
enerji kesilmesi ve voltaj düşüklüğü ile işletme koşullarına bağlı olarak ani
CO emisyon konsantrasyonunun yükselmesinden dolayı kısa süreli olarak
elektrofiltrenin veriminin düşmesi veya devreden çıkması durumlarında döner
fırına atık beslenmesi durdurulur. l) Atık
kullanımından kaynaklanabilecek kazalara karşı acil durum ve müdahale
planları hazırlanır, bu konuda yeterli sayı ve nitelikte eğitilmiş personel
ve ekipman bulundurulur. m) Atıkların
taşınması ilgili Yönetmelikler doğrultusunda bu iş için lisans almış kişi ve
kuruluşlarca atığın özelliğine uygun araçlarla yapılır. Taşıma esnasında
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek-9A’sında yer alan Ulusal Atık
Taşıma Formlarının kullanılması zorunludur. Söz konusu formlar adı geçen yönetmeliğin 12 nci maddesinde belirtilen
kurallara uygun olarak kullanılır. n) Çevre ve
Orman Bakanlığından lisans alan tesisler, lisans aldıkları tarihten itibaren
tesise kabul edilen atık türü, miktarı, kimden alındığı, kullanım miktarı,
bakiye atık oluşuyor ise bertaraf amacıyla nereye verildiği gibi bilgileri
içeren kütle balansı tablosunu ve atık temin edilen kişi veya kuruluştan
alınan atığa ilişkin analiz sonuçları ile ulusal atık taşıma formlarını ve
faturaları aylık olarak Çevre ve Orman Bakanlığına gönderir. o) Tesisin izlenmesine ilişkin belgeler ile sürekli ölçüm
parametrelerinin kayıtları 5 yıl süreyle tesis yetkilileri tarafından
muhafaza edilir. Ek yakıt
lisansı Madde 5 -
Bu Tebliğ kapsamındaki atıkları ek yakıt olarak kullanma talebinde
bulunan tesisler, Çevre
ve Orman Bakanlığından lisans almakla yükümlüdürler. Lisans süresi 3 yıldır.
Lisans başvurusunda aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler bulunacaktır: a) Emisyon
izni belgesinin noter tasdikli bir örneği, lisans müracaat tarihinden en
fazla iki sene önce yapılmış emisyon raporunun bir örneği, b) Çimento fabrikaları hariç, I ve II nci kategori
yağları ek yakıt olarak kullanacak tesisler için bu Tebliğin 4 üncü
maddesinin (d) bendinde belirtilen teknoloji uygunluk raporu, c) Tesiste
kullanılan yakıtların türleri, ısıl değerleri, yakıt analizleri (kükürt,
azot, toplam halojenler, ağır metaller, kül, nem, ve benzeri), yakıt besleme
hızları (kg/saat); yıllık, aylık, günlük ve saatlik olarak tüketim
miktarları, d) Tesisin en yakın yerleşim alanına mesafesi, Çevre ve Orman Bakanlığı
gerek görürse tesis çevresindeki yerleşim planı, e) Baca gazı
arıtım tesislerinin teknik özellikleri, yüzde olarak arıtıma verimi, f) Baca gazı
debisi, baca yüksekliği, baca gazı çıkış hızı, baca gazı sıcaklığı, baca
çapı, g) Atıkların tesis girişinde ve atık üreticisinden
alınmadan önce kontrol ve kabul prosedürleri, bu amaçla kullanılan
laboratuvar cihazları, h)
Fabrikada lisanslı atık taşıma araçları varsa, lisans belgelerinin ve sürücü
eğitim sertifikalarının birer kopyası, ı) Atık geçici depolama alanının
kapasitesi, özellikleri, atık tank ve konteynerlerinin işaretleme ve depolama
kuralları, boş konteynerlerin bertaraf yöntemleri, j) Atık
hazırlama işlemleri, k) Tesiste Endüstriyel
Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda yapılan ölçüm ve kontroller ile hangi parametrelere hangi
sıklıkta bakıldığı, l) Tesiste
alınan acil durum tedbirleri hakkında bilgi, bu konuda görevlendirilen
personelin isimleri, görevleri ve sorumlulukları, acil durum planı örneği, m) Ek-6’ya
göre hazırlanacak Deneme Yakması Planı n) Çevre
ve Orman Bakanlığı tarafından motor yağlarını toplamakla yetkilendirilmiş
kuruluş veya kuruluşlarla yapılmış sözleşme metni, o) Çevre ve
Orman Bakanlığınca gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler. Deneme
yakması Madde
6 -
Tebliğ kapsamındaki atıkları yakabilmek
için lisans talebinde bulunan tesislerde deneme yakmasının yapılması
zorunludur. Deneme yakmasının amacı; Ek-2 ve Ek-3’de yer alan emisyon sınır
değerlerinin, atık menüsü ve atık besleme hızına bağlı olarak tesis
tarafından karşılanabileceğini göstermektir. Deneme yakması esnasında tüm
parametreler için kütlesel debiler de değerlendirilerek raporda yer
alacaktır. Tesis işleticisi Ek-6’ya
göre deneme yakması planını hazırlar ve lisans başvurusunda Çevre ve Orman
Bakanlığı onayına sunar. Onaylanan plan doğrultusunda Çevre ve Orman
Bakanlığı yetkililerinin gözetiminde yapılan deneme yakması sonucunda deneme
yakması raporu hazırlanarak söz konusu Bakanlığın değerlendirmesine sunulur.
Çevre ve Orman Bakanlığınca raporun uygun bulunması durumunda lisans işlemi
tamamlanır. Tesiste ve atık menüsünde değişiklik Madde
7 -
Lisans süresi içinde lisans belgesinde
onaylanmış esaslarda değişiklik yapmayı planlayan tesisler, Çevre ve Orman
Bakanlığına lisans yenilemek üzere başvuruda bulunur. Bu amaçla yapılacak
başvuruda bu Tebliğin 5 ve 6 ıncı maddelerine göre değişiklik yapılması
planlanan hususlarda bilgi ve belge istenir. Lisans yenileme Madde 8 -
Lisans almış tesis, lisans süresi dolmadan 1 ay önce Bakanlığa lisans
yenilemek üzere başvuruda bulunur. Başvuruda, tesiste ve atık menüsünde
değişiklik olmadığının, tesis işletme koşullarının değişmediğinin ve lisansta
verilen tüm koşulların aynen devam edeceğinin beyan edilmesi halinde,
fabrikanın lisansı deneme yakmasına gerek kalmaksızın yenilenir. Aksi
takdirde bu Tebliğ’in 5 ve 6 ıncı maddelerinde verilen hükümler uygulanır. Lisans
iptali Madde 9 - Çevre ve Orman Bakanlığınca veya ilgili valilikçe
yapılan denetimlerde tesisin lisansa uygun olarak çalıştırılmadığı, mevzuatta
istenen şartların yerine getirilmediği, ilgili ölçümlerin düzenli olarak
yapılmadığı veya kaydedilmediğinin tespit edilmesi halinde işletmeciye,
tespit edilen aksaklıkların düzeltilmesi için aksaklığın önemine ve kaynağına
göre bir ay ile bir yıl arasında süre verilir. Bu süre sonunda yapılan
kontrollerde aksaklığın devam ettiği tespit edilirse, tespit edilen
aksaklığın niteliğine göre 9/8/1983
tarihli ve 2872
sayılı Çevre Kanunu’nun 15 ve 16 ncı maddeleri doğrultusunda işlem yapılır.
Faaliyeti geçici süre ile durdurulan işletmenin süre sonunda yükümlülüklerini
yerine getirmemesi halinde lisansı iptal edilir. Lisansı iptal edilen tesis
lisans alabilmek için 5 inci maddeye göre yeniden Bakanlığa başvurur.
Yürürlükten
kaldırma Madde
10 -
8/12/2001 tarihli ve 24607 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çimento
Fabrikalarında Atıkların Alternatif veya Ek Yakıt Olarak Kullanılmalarında
Uyulacak Genel Kurallar Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır. Geçici
Madde 1 -
8/12/2001 tarihli ve 24607 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çimento
Fabrikalarında Atıkların Alternatif veya Ek Yakıt Olarak Kullanılmalarında
Uyulacak Genel Kurallar Hakkında Tebliğ kapsamında verilen lisanslar, süresi
sonuna kadar geçerlidir. Süresi dolan lisanslar, bu Tebliğ hükümlerine göre
yenilenir. Yürürlük Madde
11 - Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer. Yürütme Madde 12 - Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür. Ekleri
İçin Tıklayınız |