|
Danıştay
Kararı Danıştay Onuncu
Dairesinden : Esas No :
2004/9839 Karar No : 2005/1182 Kanun
Yararına Temyiz Eden : Danıştay
Başsavcılığı Davacı :
Anemon Tur. ve Tic. A.Ş. (Akçura İnşaat ve Tic. A.Ş.) Vekili :
Av. Yaprak İşler 1570 Sok., No:17, D:503-504, Çınarlı/
İZMİR Davalı :
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - İstemin
Özeti :
Davacı şirket tarafından işletilen Ege Sağlık Oteli isimli tesisin
tanıtımında 4077 sayılı Yasanın 16. maddesine aykırı davranıldığından bahisle
58.161.090.000.- lira idari para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptaline
karar veren D.Tetkik
Hakimi : Yunus
Çetin Düşüncesi : Davacı
şirket tarafından işletilen otelin, Turizm Bakanlığından 3 yıldızlı otel
turizm kısmi deneme işletme belgesine sahip olmasına rağmen 4 yıldızlı otel
olarak tanıtılması nedeniyle 4077 sayılı Yasa'nın 16. maddesine aykırılıktan
dolayı aynı Kanun hükümleri uyarınca para cezası verilmesine ilişkin işlemde
mevzuata aykırılık bulunmadığından dava konusu işlemin iptali yolunda verilen
mahkeme kararının 2577 sayılı Yasanın 51. maddesi uyarınca kanun yararına ve
hükmün hukuki sonuçlarına etkili olmamak üzere bozulması gerektiği
düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm
veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü. Dava,
davacı şirket tarafından işletilen Ege Sağlık Oteli isimli tesisin, Turizm
Bakanlığından 3 yıldızlı turizm kısmi deneme işletme belgesi olmasına rağmen
Boyut Yayıncılık ve Tic. A.Ş. tarafından bastırılan Hotel Travel Guide 2002
Otel ve Tatil Rehberinde ve tanıtım araçlarında 4 yıldızlı otel olarak
tanıtılması nedeniyle 4077 sayılı Yasa uyarınca 58.161.090.000.- lira idari
para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır. Danıştay
Başsavcılığı tarafından, davacı şirketin oteli ile ilgili, doğru olmayan ve
ülke çapındaki yazılı-görsel araçlarla yapılan reklam ve ilanın 4077 sayılı
Kanunun 16. maddesine aykırı olduğu, bu nedenle para cezası verilebileceği
düşüncesiyle mahkeme kararı kanun yararına temyiz edilmiştir. 2577
sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesinde, idare mahkemelerince
"kesin olarak verilen" kararların da kanun yararına temyiz
olunacağına ilişkin açık bir düzenleme bulunmamakla birlikte, kanun yararına
bozmanın amaç ve işlevi dikkate alındığında idare mahkemesince verilen kesin
kararların da kanun yararına temyiz olunabileceğine karar verilerek, esasa
geçildi. 4077
sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 16. maddesinde, "Ticari
reklam ve ilanların yasalara ve genel ahlaka uygun, dürüst ve doğru olmaları
esastır. Tüketiciyi
aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar
edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet
hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını bozucu, hastaları,
yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilanlar
yapılamaz." hükmü yer almaktadır. Yine
aynı Yasanın 25. maddesi üçüncü fıkrasında, 16. maddeye aykırı haraket
edenler hakkında para cezası uygulanacağı, 16. maddeye aykırılığın ülke
düzeyinde yayın yapan yazılı, sözlü, görsel ve sair araçlarla gerçekleşmesi
halinde ise cezanın on katının uygulanacağı öngörülmüştür. Öte
yandan, Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair
Tebliğin (TRKGM 95/142-143) 4/a maddesinde, reklamların yasalara, genel
ahlaka uygun, doğru, dürüst ve gerçekçi olmak zorunda olduğu, 6/a maddesinde
ise, reklamların, tüketicinin güvenini kötüye kullanacak ya da onun tecrübe
ve bilgi eksikliklerini istismar edecek biçimde olamayacağı belirtilmiştir. Reklam:
Bir ürün veya hizmetin alım, satım veya kiralanmasını geliştirmek, bir amaç
veya düşünceyi yaymak veya reklamcının istediği başka etkileri oluşturmak
amacıyla, ücret veya benzer bir karşılık ile iletim zamanında reklamcıya
tahsis edilen kamuya yönelik duyuruları ifade etmektedir. Bir
ürün veya hizmetin tanıtılması ve övülmesi, bir markanın tüketiciye
benimsetilmeye çalışılması, resimli veya müzikli imge ve simgeler kullanılmak
suretiyle bunların belleklere yerleşmesine gayret edilmesi, yarışmalar,
konserler, sanatsal ve kültürel etkinlikler düzenlemek suretiyle doğrudan
veya dolaylı olarak belirli ürünlere veya markalara dikkatin çekilmesi veya
bu tür toplumsal etkinliklerin düzenlenmesinde veya yayın programlarının
hazırlanmasında finansman veya diğer yollarla katkıda bulunmak suretiyle
tanıtım imkanlarının aranması da reklam sayılmaktadır. Dosyanın
incelenmesinden, davacı şirketin Turizm Bakanlığından aldığı üç yıldızlı otel
turizm kısmi deneme işletme belgesine sahip Ege Sağlık Oteli isimli
tesisinin, Boyut Yayıncılık ve Tic. A.Ş. tarafından bastırılan Hotel Guide
2002 Otel ve Tatil Rehberinde ve tanıtım araçlarında 4 yıldızlı otel olarak
tanıtıldığı, sözkonusu tesisin anılan rehberde yer alması için davacı
şirketle Boyut Yayıncılık ve Ticaret A.Ş. arasında sözleşme imzalandığı,
sözleşme uyarınca davacı şirket tarafından düzenlenen formda, otelin 4
yıldızlı gösterildiği, söz konusu rehberin Ekim 2001'de baskıya alınıp, Kasım
2001'de basılarak Yunanistan- Selanik, Londra Travel Market, ITB Berlin, MİTT
Moskova Fuarlarında dağıtıldığı, ayrıca ülke genelinde seyahat acentaları ve
otellere dağıtımının yapıldığı, rehberin Türkiyedeki tüm yerli-yabancı tur
operatörleri, seyahat acentaları için başvuru kaynağı olduğu, kitapçılarda
satıldığı ve internet adresinden ulaşılma imkanı bulunduğu anlaşılmıştır. Bu
durumda, yukarıda yazılı mevzuat hükümleri uyarınca, davacı şirkete ait
otelin tanıtımında 4077 sayılı Yasanın 16. maddesine aykırılık açık
olduğundan dava konusu işlemin iptali yolundaki kararın kanun yararına
bozulması gerekmektedir. Açıklanan
nedenlerle, Danıştay Başsavcılığı tarafından yapılan kanun yararına temyiz
isteminin kabulü ile |