Yönetmelik Devlet Bakanlığından: Eşyanın
Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik BİRİNCİ
KISIM Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç,
kapsam ve dayanak Madde
1-
Bu Yönetmelik; Türkiye Cumhuriyeti
ile Tunus Cumhuriyeti arasında imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Tunus
Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Ortaklık Anlaşması”na
göre hazırlanmış olup, söz konusu Anlaşmanın 22 nci maddesinde belirtilen
“Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin
Protokol III”ün uygulanmasına dair usul ve esasları düzenlemektedir. Tanımlar Madde
2- Bu
Yönetmelikte geçen; Anlaşma: Türkiye
Cumhuriyeti ile Tunus Cumhuriyeti
Arasında Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Ortaklık
Anlaşmasını, Taraflar: Türkiye
Cumhuriyeti ve Tunus Cumhuriyetini, Müsteşarlık: Gümrük
Müsteşarlığını, Menşe
İspat Belgesi: EUR.1 Dolaşım Sertifikası, EUR-MED Dolaşım Sertifikası, Fatura
Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanını, EUR.1 ve EUR-MED
Dolaşım Sertifikaları: Menşeli ürünlerin Anlaşma hükümlerinden
yararlanabilmesini sağlamak üzere gümrük idareleri veya Müsteşarlık
tarafından yetkili kılınacak kuruluşlarca usulüne uygun olarak düzenlenip
gümrük idarelerince vize edilen, örnekleri EK III (a) ve EK III (b)’de yer
alan Formları, EUR.1 ve EUR-MED
Dolaşım Sertifikaları Başvuru Formu: İhracatçı veya yetkili kanuni temsilcisi
tarafından EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları talep edilmek üzere
doldurulması gereken, örnekleri EK III (a) ve EK III (b)’de yer alan
Formları, Fatura Beyanı ve
EUR-MED Fatura Beyanı: İhracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya
herhangi bir ticari belge üzerinde belirtilen, metni EK IV (a) ve (b)’de yer
alan, usulüne uygun olarak yapılan Beyanları, İmalat:
Montaj veya özel işlemler de dahil olmak üzere her türlü işçilik veya işleme
tabi tutmayı, Madde:
Ürünün imalatında kullanılan herhangi bir girdi, hammadde, parça veya
aksamlar ve benzerini, Ürün:
Bilahare başka bir imalatta da kullanılması söz konusu olsa bile, imal
edilmiş ürünü, Eşya:
Hem madde hem de ürünü, Gümrük
Kıymeti: Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması'nın VII’nci Maddesinin
Uygulanmasına Dair Gümrük Kıymetine İlişkin 1994-Dünya Ticaret Örgütü
Anlaşması’na göre tespit edilen kıymeti, Fabrika
Çıkış Fiyatı: Ürün için taraf ülkelerden birinde, nihai işçilik veya işlemin
gerçekleştirilmesini üstlenen imalatçıya fabrika çıkışı itibarıyla ödenen,
kullanılan bütün madde kıymetlerinin dahil edilmiş olduğu, elde edilmiş
ürünün ihracında geri ödenmiş veya ödenecek yurt içi vergilerin tenziliyle
bulunan fiyatı, Maddelerin
Kıymeti: Kullanılan menşeli olmayan maddelerin ithalatı esnasındaki gümrük
kıymeti, bunun bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde ise taraf
ülkelerden birinde maddeler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyatı, Menşeli Madde Kıymeti: “Maddelerin Kıymeti”
tanımına uygun olarak, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan, bu tür
maddenin gümrük kıymetini, Katma Değer: Fabrika çıkış fiyatından, eşyaya dahil edilen bu
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde sayılan diğer ülkeler menşeli her bir maddenin
gümrük kıymetinin, veya bu kıymetin bilinmemesi veya tespit edilememesi
halinde ilgili taraf ülkede veya Türkiye’de bu madde için ödenmiş ilk
doğrulanabilir fiyatın çıkarılması ile bulunan değeri, Fasıllar
ve Pozisyonlar: Bu Yönetmelikte "Armonize Sistem" veya
"AS" olarak geçen, Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi’ni
oluşturan nomanklatürde kullanılan fasıllar ve pozisyonları (dört haneli
kodlar), Sınıflandırma:
Belirli bir pozisyonda ürün veya maddelerin sınıflandırılmasını, Sevkiyat:
Ya bir ihracatçıdan bir alıcıya birlikte gönderilen ya da ihracatçıdan
alıcıya sevkinde tek bir sevk evrakı kapsamında yer alan veya böyle bir
evrakın olmaması halinde tek bir fatura kapsamına giren ürünleri, ifade eder. “Ülkeler” tabiri
karasularını da içerir. İKİNCİ KISIM Menşeli Ürünler BİRİNCİ BÖLÜM Menşeli Ürün Kavramının
Tanımı ve Şartları Menşe kuralı Madde 3 - Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında, aşağıda
belirtilen ürünler taraf ülkelerden biri menşeli kabul edilir: a)
Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtildiği şekilde, tamamen ilgili taraf
ülkede elde edilen ürünler, b)
Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtildiği şekilde, ilgili taraf ülkede
yeterli işçilik veya işleme tabi tutulmuş olmaları kaydıyla, tamamen elde
edilmemiş maddeler ihtiva ederek anılan taraf ülkede elde edilmiş ürünler. Menşe
kümülasyonu Madde 4- Kümülasyon uygulamasında aşağıdaki hususlar dikkate
alınır: a) Bu Yönetmeliğin 3 üncü maddesi hükümlerine tabi olarak, Türkiye,
Bulgaristan, İsviçre (Lihtenştayn dahil[1]),
İzlanda, Norveç, Romanya veya Avrupa Topluluğu menşeli maddeler, Türkiye veya
ilgili taraf ülkede bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen işlemlerin
ötesinde bir işlemden geçmiş olmaları şartıyla, Türkiye veya ilgili taraf
ülke’de elde edilmiş bir ürün içine dahil edildikleri takdirde, Türkiye veya
ilgili taraf ülke menşeli olarak kabul edilirler. Bu maddelerin yeterli
işçilik veya işlemden geçmiş olmaları gerekmez. b) Bu Yönetmeliğin 3 üncü maddesi hükümlerine tabi olarak Faroe
Adaları veya 27 ve 28 Kasım 1995 tarihinde gerçekleştirilen Avrupa-Akdeniz
Konferansında kabul edilen Barselona Deklarasyonuna dayanarak Avrupa-Akdeniz
ortaklığına katılan, Türkiye hariç ülkeler[2]
menşeli maddeler, Türkiye veya ilgili taraf ülkede bu Yönetmeliğin 7 nci
maddesinde belirtilen işlemlerin ötesinde bir işlemden geçmiş olmaları
şartıyla, Türkiye veya ilgili taraf ülkede elde edilmiş bir ürün içine dahil
edildikleri takdirde, Türkiye veya ilgili taraf ülke menşeli olarak kabul
edilirler. Bu maddelerin yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olmaları
gerekmez. c) Bir taraf ülkede
gerçekleştirilen işçilik veya işlem bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde
belirtilen işlemlerin ötesine geçmez ise, yalnızca o taraf ülkede eklenen
katma değerin, bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen diğer ülkelerden
biri menşeli kullanılan maddelerin kıymetini geçmesi halinde elde edilen ürün
menşeli olarak kabul edilir. Eğer bu gerçekleşmez ise, ilgili taraf ülkedeki
imalat işlemlerinde kullanılan en yüksek kıymete sahip olan ürün dikkate
alınarak elde edilen ürün, o ülke menşeli olarak kabul edilir. d) Bu maddenin (a) ve (b)
bentlerinde belirtilen ülkelerden biri menşeli olup, ilgili taraf ülkede hiçbir işçilik veya
işleme uğramamış ürünler, bu ülkelerden birine ihraç edilmeleri halinde
menşeli ürün statülerini korurlar. e) Bu Yönetmeliğin 3 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin uygulanması için, elde edilen
ürünlerin Türkiye veya ilgili taraf ülkede müteakip işçilik veya işleme tabi
tutulması halinde Türkiye, Tunus, Cezayir veya Fas’ta yapılan işçilik veya
işlem Türkiye’de yapılmış gibi mütalaa edilir. Bu hüküm gereğince menşeli
ürünlerin anılan ülkelerin iki veya daha fazlasında elde edilmesi halinde bu
ürünler ancak gerçekleştirilen işçilik veya işlemin bu Yönetmeliğin 7 nci
maddesinde belirtilen işlemlerin ötesinde olması kaydıyla Türkiye veya ilgili
taraf ülke menşeli kabul edilir.[3] f) Bu maddede düzenlenen kümülasyon sadece, dahil
edilen maddeler veya ürünlerin bu Yönetmelikteki kurallarla aynı menşe
kurallarının uygulanması ile menşeli ürün statüsünü elde ettikleri takdirde
uygulanabilir. g)
Müsteşarlık bu madde hükümlerinin ve bu hükümlerden doğacak sonuçların
tatbikini mümkün kılacak düzenlemeler sonuçlandırıldıktan sonra uygulamanın
başlangıç tarihi ile diğer düzenlemeleri genel bir tebliğ ile duyurur. Tamamen elde edilmiş ürünler Madde 5- Aşağıda belirtilen ürünlerin tamamen taraf ülkelerden
birinde elde edilmiş oldukları kabul edilir: a)
Kendi topraklarından veya deniz yataklarından çıkarılan mineral ürünler, b) Taraf ülkede hasat edilen bitkisel ürünler, c) Taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar, d) Taraf ülkede yetiştirilmiş canlı hayvanlardan elde edilen ürünler, e) Taraf ülkede avcılık veya balıkçılıkla elde edilen ürünler, f)
Taraf ülke karasuları dışında kendi gemileri tarafından denizden elde edilen
balıkçılık ürünleri ve diğer ürünler, g) Münhasıran bu maddenin (f) bendinde belirtilen ürünlerden, kendi
fabrika gemilerinin bordasında üretilen ürünler, h) Taraf ülkede toplanmış, yalnızca hammaddelerin geri
kazanılabilmesine müsait, sadece sırt geçirmeye veya atık olarak kullanılmaya
elverişli kullanılmış lastikler dahil olmak üzere, kullanılmış maddeler, i) Taraf ülkede yapılan imalat işlemleri sonucu ortaya çıkan atık ve
hurdalar, j)
Kendi karasuları dışındaki deniz toprağı veya deniz toprağı altı ile ilgili
münhasır işletme haklarına sahip olmaları kaydıyla deniz toprağı veya deniz
toprağı altından çıkarılan ürünler, k) Münhasıran bu maddenin (a) ila (j) bentlerindeki ürünlerden
üretilmiş eşya. Bu
maddenin birinci fıkrasının (f) ve (g) bentlerinde geçen 'kendi gemileri' ve
‘kendi fabrika gemileri' tabirleri
sadece; 1) Bir taraf ülkede kayıtlı veya tescilli, 2) Anılan taraf ülke bayrağı altında seyreden, 3) En az % 50’sine bu taraf ülke vatandaşları tarafından sahip olunan
veya; idare merkezinin taraf ülkelerden birinde bulunduğu, müdür veya
müdürlerinin, Yönetim veya Denetleme Kurulu Başkanı ve bu kurulların
üyelerinin çoğunluğunun bu taraf ülke vatandaşı olduğu ve ilaveten ortaklık
veya limited şirket durumunda sermayesinin en az yarısının taraf ülkelere
veya bunların kamu kuruluşları veya vatandaşlarına ait olduğu bir şirket
tarafından sahip olunan, 4) Yönetici ve yetkilileri bu taraf ülke vatandaşı olan, 5) Mürettebatının en az % 75’i bu taraf ülke vatandaşı olan gemiler
ve fabrika gemileri için kullanılır. Yeterli işçilik veya işlem görmüş ürünler Madde 6- Bu Yönetmeliğin 3
üncü maddesine göre tamamen elde edilmemiş ürünler, EK II'de yer alan listede
belirtilen şartlar yerine getirildiği takdirde yeterli derecede işçilik veya
işlem görmüş olarak kabul edilirler. EK II'de yer alan listede belirtilen
şartlar, Anlaşma kapsamındaki tüm ürünler için, bu ürünlerin imalatında
kullanılan menşeli olmayan maddeler üzerinde yapılması gerekli işçilik ve
işlemleri göstermekte olup, sadece bu maddelerle ilgili olarak uygulanır.
Aynı şekilde, eğer söz konusu listede o ürün için belirtilen şartları yerine
getirerek menşe statüsü kazanmış bir ürün, başka bir ürünün imalatında
kullanılırsa, onun bileşiminde yer aldığı ürüne tatbiki mümkün şartlar,
kendisine uygulanamaz ve bu malların imalatında kullanılmış olabilecek
menşeli olmayan maddeler dikkate alınmaz. Birinci
fıkraya rağmen, listede belirtilen şartlar uyarınca bir ürünün imalatında
kullanılmaması gereken menşeli olmayan maddeler, ancak; a) Toplam kıymetlerinin, ürünün fabrika çıkış fiyatının % 10'unu
geçmemesi, b) Menşeli olmayan maddelerin azami değeri olarak listede verilmiş
olan yüzdelerin, bu bendin uygulanması suretiyle aşılmaması koşullarıyla
kullanılabilirler. Bu fıkra, Armonize Sistemin 50 ila 63 üncü Fasıllarındaki
ürünlere uygulanmaz. Bu maddenin birinci ve ikinci fıkra hükümleri, üretim
sırasında gerçekleştirilen işlem veya işçiliğin bu Yönetmeliğin 7 nci madde
hükümlerine göre yetersiz sayılmadığı hallerde uygulanır. Yetersiz işçilik veya işlem Madde 7- Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen
koşulların sağlanıp sağlanmadığına bakılmaksızın, bu maddenin ikinci fıkrası hükümleri
saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki işlemler, menşeli ürün statüsü verilmesi
için yetersiz işçilik veya işlemler olarak kabul edilir: a) Nakliyat ve depolama süresince eşyanın iyi şartlarda muhafazasını
sağlamaya yönelik koruyucu işlemler, b) Ambalaj, ayırma ve birleştirme, c) Yıkama, temizleme, toz, oksit, yağ, boya veya diğer
tabakalardan arındırma, d) Dokumaya elverişli maddeleri ütüleme veya presleme, e) Basit boyama ve cilalama işlemleri, f)
Tahıl ve pirinci kabuklarından ayırma, kısmi veya tam beyazlatma, parlatma ve
perdahlama, g)
Şeker renklendirme veya şeker topaklarını biçimlendirme işlemleri, h)
Meyvelerin, kuruyemişlerin ve sebzelerin kabuklarını soyma, çekirdeklerini
çıkarma, zarlarını ayıklama, i) Keskinleştirme, basit bileme veya basit
kesme, j)
Eleme, kalburdan geçirme, sıraya koyma, tasnifleme, kalibrasyon, eşleştirme
(maddelerden setler oluşturma dahil), k)
Basit şişeleme, tenekeye veya beherlere koyma, torbalama, sandıklama,
kutulama, karton veya tahta üzerine yerleştirme ve tüm diğer basit paketleme
işlemleri, l)
Ürün veya paketler üzerine marka, etiket, logo ve diğer benzeri ayırt edici
işaretleri yapıştırma veya basma işlemleri, m)
Farklı türde olmalarına bakılmaksızın ürünlerin basit karıştırılma işlemleri, n)
Tamamlanmış bir ürün oluşturmak üzere parçaların basit montajı veya ürünlerin
parçalarına ayrılması, o)
(a) ila (n) bentlerinde belirtilen işlemlerden iki veya daha fazlasının bir
arada yapılması, p)
Hayvan kesimi. Belirli
bir ürüne uygulanan işçilik veya işlemin bu maddenin birinci fıkrası
hükümleri çerçevesinde yetersiz kabul edilip edilmeyeceğine karar verilirken,
taraf ülkelerden birinde gerçekleştirilen işlemlerin tümü bir arada mütalaa
edilir. İKİNCİ
BÖLÜM Nitelendirme
Birimi, Aksesuarlar, Yedek Parçalar, Aksam, Setler
ve Etkisiz Unsurlar Nitelendirme birimi Madde 8- Bu Yönetmelik hükümlerinin
uygulanmasında nitelendirme birimi, AS Nomanklatürünü kullanmak suretiyle
sınıflandırma yapılırken temel birim olarak kabul edilen belirli bir üründür. Buna
göre, a) Muhtelif maddelerin montajı
veya gruplandırılmasından oluşan bir ürün, Armonize Sistemde tek bir
pozisyonda sınıflandırıldığında, bu ürün bir bütün olarak nitelendirme
birimidir. b) Bir sevkiyat, Armonize
Sistemde aynı pozisyon içinde sınıflandırılan, belli sayıda aynı üründen
oluşuyorsa, her bir ürün bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanışı sırasında
münferiden değerlendirilmelidir. Armonize Sistemin 5 sayılı
Genel Kuralı çerçevesinde ambalaj, sınıflandırma açısından ürüne dahil
ediliyorsa, menşeinin tespiti açısından da dahil edilir. Aksesuarlar, yedek parçalar ve
aksam Madde 9- Bir cihaz, makina, alet veya aracın parçası
beraberinde teslim edilen, normal olarak bir cihazın bölümü durumundaki ve
fiyata dahil edilmiş bulunan ve bu nedenle ayrıca fatura edilmemiş olan
aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam; söz konusu cihaz, makina, alet veya
araç içinde mütalaa edilir. Setler Madde
10- Armonize
Sistemin 3 sayılı Genel Kuralında tanımlanan setler, kendisini meydana
getiren tüm ürünler menşeli ürün ise, o ülke menşeli olarak addedilir. Ancak,
bir set menşeli ve menşeli olmayan ürünlerden müteşekkil ise, menşeli olmayan
ürünlerin kıymetinin setin fabrika çıkış fiyatının %15'ini geçmemesi
koşuluyla, set bir bütün olarak o ülke menşeli kabul edilir. Etkisiz
unsurlar Madde 11- Bir ürünün menşeli olup
olmadığını belirlemek için, imalatında kullanılabilecek; a) Enerji ve yakıtın, b) Tesis ve teçhizatın, c) Makine ve aletlerin, d) Ürünün nihai bileşimine
girmeyen ve girmesi amaçlanmayan eşyanın menşeini belirlemek gerekmez. ÜÇÜNCÜ KISIM Ülkesel Gereklilikler Ülkesellik ilkesi Madde 12- İkinci Kısım'da yer
alan menşe statüsü kazandırılmasına ilişkin koşullar, bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesi ile bu maddenin üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, taraf
ülkelerden birinde kesintisiz olarak yerine getirilmelidir. Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesi
hükümleri saklı kalmak üzere, taraf ülkelerden birinden başka bir ülkeye
ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın geri gelmesi halinde; a) Geri gelen eşyanın, ihraç
edilmiş bulunan eşya ile aynı olduğu, ve b) Söz konusu ülkede bulunma
veya ihraç edilme süresi içerisinde, iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için
gerekli olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı gümrük idarelerini tatmin
edecek şekilde ispat edilmediği takdirde, menşeli olmadığı kabul edilir. İkinci Kısım’da belirlenen
kurallar uyarınca kazanılan menşe statüsü, taraf ülkelerin birinden ihraç
edilen ve daha sonra yeniden ithal edilen maddeler üzerinde, taraf ülkeler
dışında yapılan işçilik veya işlemden, aşağıdaki koşulların sağlanması
halinde etkilenmeyecektir: a) Söz konusu
maddeler tamamen taraf ülkelerden birinde elde edilmişler veya ihraç
edilmelerinden önce bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen yetersiz
işlemlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçmişlerse, ve b) Gümrük idareleri; geri
gelen eşyanın, ihraç edilen maddelerin işçilik veya işlemden geçirilmesi ile
elde edildiği ve bu madde hükümlerinin uygulanması ile taraf ülkeler dışında
kazanılan toplam katma değerin, menşe statüsü talebine konu nihai ürünün
fabrika çıkış fiyatının % 10’unu aşmadığı hususlarında ikna edilmişlerse. Bu maddenin üçüncü fıkrası
amaçları açısından, İkinci Kısım’da düzenlenen menşe statüsünün kazanılması
için gerekli koşullar, taraf ülke dışında yapılan işçilik ve işlemlere
uygulanamaz. Fakat, nihai ürünün menşe statüsünün belirlenmesinde, ürüne
dahil edilen menşeli olmayan tüm maddeler için EK II’deki listede belirlenen
bir azami kıymet koşulu bulunduğu durumda, ilgili taraf ülkede ürüne dahil
edilen menşeli olmayan maddelerin toplam kıymeti ile bu madde hükümlerinin
uygulanmasıyla, taraf ülke dışında kazanılmış toplam katma değer birlikte
dikkate alındığında, belirlenen yüzdeyi aşmayacaktır. Bu maddenin
üçüncü ve dördüncü fıkrası hükümlerinin uygulanması amacıyla, “toplam katma
değer”, orada dahil edilen maddelerin kıymetlerini de içerecek şekilde, taraf
ülke dışında oluşan tüm maliyetleri ifade eder. Bu maddenin üçüncü ve
dördüncü fıkrası hükümleri, EK II’deki listede düzenlenen koşulları yerine
getirmeyen veya sadece bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer
alan genel tolerans kuralının uygulanması ile yeterli işçilik veya işlemden
geçmiş olduğu kabul edilen ürünler için uygulanmaz. Bu maddenin üçüncü ve dördüncü fıkrası hükümleri
Armonize Sistemin 50 ila 63. fasıllarındaki ürünlere uygulanmaz. Taraf ülke dışında
yapılan ve bu madde hükümleri tarafından kapsanan türde, herhangi bir işçilik
veya işlem, hariçte işleme veya ilgili diğer düzenlemeler vasıtasıyla
yürütülür. Doğrudan nakliyat Madde 13- Anlaşma hükümlerinde sağlanan
tercihli muamele sadece, bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine getirmiş,
taraf ülkeler arasında doğrudan nakledilen ürünler veya bu Yönetmeliğin 4
üncü maddesinde belirtilen kümülasyonun uygulanabilir olduğu diğer ülkeler
üzerinden nakledilen ürünler için uygulanır. Bununla beraber tek bir
sevkiyata konu ürünler, aktarma veya
geçici depolama yoluyla, ancak transit geçtikleri veya depolandıkları ülkenin
gümrük yetkililerinin gözetimi altında kalmaları ve boşaltma, tekrar yükleme
veya iyi koşullarda muhafaza etmeye yönelik işlemler dışında bir işlemden
geçmemiş olmaları şartıyla, gerektiğinde başka ülkeler üzerinden
nakledilebilirler. Menşeli ürünler taraf ülkeler
dışındaki ülkeler üzerinden boru hattı ile nakledilebilirler. Bu maddenin birinci fıkrasında
yer alan hükümlerin yerine getirildiğinin, ithalatçı ülkenin gümrük
yetkililerine ispatı, aşağıdaki belgelerin ibrazı yoluyla yapılır: a) İhracatçı ülkede
düzenlenmiş transit ülkesi geçişini kapsayan tek bir sevk evrakı ya da, b) Transit ülkesinin gümrük
yetkililerince düzenlenen, ürünlerin; 1) Tam bir tanımını veren, 2) Boşaltma ve tekrar yükleme
tarihlerini ve varsa kullanılan gemilerin veya diğer nakil araçlarının
adlarını belirten, 3) Transit ülkesi içinde hangi
koşullarda kalmış olduğunu belgeleyen bir sertifika veya, c) Bunların temin edilememesi
halinde, ikame kanıtlayıcı belgeler. Sergiler Madde
14- Bu
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen kümülasyonun uygulanabilir olduğu
ülkeler dışında, taraflardan birisince bir başka ülkeye sergilenmek üzere
gönderilen ve sergi sonrasında diğer tarafa ithal edilmek üzere satılan
menşeli ürünler, gümrük idarelerinin; a)
İhracatçının bu ürünleri taraflardan birisinden serginin düzenlendiği ülkeye
naklettiği ve burada sergilediği, b) Ürünlerin aynı ihracatçı tarafından
diğer taraftaki bir kimseye satıldığı veya tasarrufuna verildiği, c) Ürünlerin sergi süresi
içinde veya sergiden hemen sonra, sergilenmek üzere gönderildiği durumunu
koruyarak sevk edildiği, ve d) Ürünlerin sergilenmek üzere
gönderildikleri andan itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir
amaçla kullanılmadığı hususlarında ikna edilmesi
kaydıyla, ithallerinde Anlaşma hükümlerinden yararlanırlar. Beşinci Kısım hükümlerine uygun olarak bir menşe ispat belgesi
düzenlenmeli veya hazırlanmalı ve normal usullere uygun olarak ithalatçı ülke
gümrük yetkililerine ibraz edilmelidir. Bu belge üzerinde serginin adı ve
adresi belirtilmelidir. Gerektiği takdirde ürünlerin durumu ve
sergilenmelerine ilişkin koşullar hakkında ek kanıtlayıcı belgeler
istenebilir. Bu maddenin birinci fıkrası, yabancı ürün satmak üzere kurulmuş
işyeri veya mağazalarda özel amaçla düzenlenmemiş olan, açık olduğu süre
içinde ürünün gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi,
tarım ve el sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi gösteri veya
teşhirlerine uygulanır. DÖRDÜNCÜ KISIM Geri Ödeme veya Muafiyet Gümrük vergilerinde geri
ödemenin veya muafiyetin yasaklanması Madde
15- Beşinci
Kısım hükümlerine uygun olarak menşe ispat belgesi düzenlenen veya hazırlanan
taraf ülkelerden veya bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen diğer
ülkelerden biri menşeli ürünlerin imalatında kullanılan menşeli olmayan
maddeler, taraf ülkelerde her ne türde olursa olsun gümrük vergilerinin geri
ödenmesine veya bunlardan muafiyete tabi değildir. Bu maddenin birinci fıkrasında
belirtilen yasak; a) Taraflardan herhangi
birisinde imalatta kullanılan maddelere uygulanabilen gümrük vergisi veya eş
etkili vergilerin kısmen veya tamamen iadesi veya muaf tutulması veya ödenmemesi
yönündeki her türlü düzenlemeye, b) Ürünlerin söz konusu
maddelerden elde edilip ihraç edildiği ve dahilde kullanım için alıkonmadığı
hallerde, ve c) Bu tür iade, muafiyet veya
geri ödemelerin açıkça veya aynı etkiyi doğuracak şekilde geçerli olduğu
durumlarda uygulanır. Bir menşe ispat belgesi
kapsamındaki ürünlerin ihracatçısı, menşeli olmayan maddeler kullanılarak
üretilen ilgili ürünlere geri ödeme sağlanmadığını ve bu maddelere
uygulanabilen tüm gümrük vergileri ile eş etkili vergilerin fiilen ödendiğini
ispat eden tüm geçerli belgeleri gümrük yetkililerinin talebi üzerine
herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazır olmalıdır. Bu maddenin birinci, ikinci ve
üçüncü fıkra hükümleri, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında
belirtilen ambalajlara, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde belirtilen
aksesuar, yedek parça ve aksama ve bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde
belirtilen set halindeki ürünlere, menşeli olmadıkları durumlarda uygulanır. Bu maddenin birinci, ikinci,
üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri, yalnızca Anlaşmanın uygulandığı türden
maddeler için geçerlidir. Ayrıca bu hükümler, Anlaşma hükümleri uyarınca
ihracatta uygulanabilen tarım ürünleri için ihracat iadesi sisteminin
işlemesine engel teşkil etmezler. Ürünler, bu Yönetmeliğin 4
üncü maddesinde belirtilen diğer ülkelerden biri menşeli girdilerle
kümülasyon uygulanmaksızın Türkiye veya ilgili taraf ülke menşeli olarak
kabul ediliyorlarsa bu maddenin birinci fıkra hükümleri uygulanmaz. Bu maddenin birinci fıkrası
hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Anlaşma kapsamındaki işlemlerde 31 Aralık
2009 tarihine kadar geçerli olmak üzere Armonize Sistemin 1 ila 24 üncü
fasıllarında yer alan ürünler hariç olmak üzere, aşağıdaki koşullar
çerçevesinde menşeli ürünler imalatında kullanılan maddelerin tabi olduğu
gümrük vergileri veya eş etkili vergilerin geri ödenmesi veya bunlardan
muafiyet düzenlemeleri uygulanabilir: a) Türkiye veya Anlaşma’ya
taraf diğer ülkede yürürlükte bulunan gümrük vergilerinin % 5’i veya daha
düşük oranları, Armonize Sistem’in 25 ila 49 uncu ve 64 ila 97 nci
fasıllarındaki ürünler açısından hükmünü sürdürür. b) Türkiye veya Anlaşma’ya
taraf diğer ülkede yürürlükte bulunan gümrük vergilerinin % 10’u veya daha
düşük oranları, Armonize Sistem’in 50 ila 63 üncü fasıllarındaki ürünler
açısından hükmünü sürdürür. BEŞİNCİ KISIM Eşyanın Menşeinin İspatına İlişkin İşlemler BİRİNCİ BÖLÜM Eşyanın
Menşeinin İspatı Menşe ispat belgeleri Madde
16- Taraflardan
biri menşeli ürünler, diğer taraf ülkeye ithal edilmeleri sırasında,
aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı üzerine Anlaşmadan yararlanırlar: a) Bir örneği EK III (a)’da yer alan bir EUR.1 Dolaşım Sertifikası, b) Bir örneği EK III (b)’de yer alan bir EUR-MED Dolaşım Sertifikası, c) Bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen
durumlarda, ihracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir
ticari belge üzerinde belirtilen, metni EK IV(a) ve EK IV(b)’de bulunan,
ilgili ürünleri teşhislerini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda tanımlayan bir
beyan (bundan sonraki bölümlerde "Fatura Beyanı" veya “EUR-MED
Fatura Beyanı” olarak atıfta bulunulacaktır). Bu
maddenin birinci fıkrası hükümlerine rağmen, bu Yönetmelik çerçevesinde
menşeli ürünler, bu Yönetmeliğin 35 inci maddesinde belirtilen durumlarda,
yukarıda atıfta bulunulan belgelerden herhangi birisinin ibraz edilmesine
gerek bulunmaksızın Anlaşmadan yararlanırlar. Bu
Yönetmeliğin 1 inci maddesinde belirtilen Anlaşmalar kapsamında, bu ülkelerde
düzenlenmiş EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası, Fatura Beyanı veya
EUR-MED Fatura Beyanı eşliğinde, Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasındaki
gümrük birliği kapsamında olan Avrupa Topluluğu menşeli eşyanın Türkiye’ye
ithalinde, 12 Eylül 1963 tarihli Ankara Anlaşması ve 23 Kasım 1970 tarihli
Katma Protokol çerçevesinde yapılan düzenlemeler ile öngörülen tercihli
tarife uygulanır. Bu
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde yer alan ülkelerden biri menşeli eşyanın,
anılan maddede zikredilen bir başka ülkeden EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası, Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı eşliğinde Türkiye’ye
ithalinde, Türkiye ile eşyanın menşeli olduğu ülke arasında mevcut
düzenlemeler ile öngörülen tercihli tarife uygulanır. Fatura beyanı Madde 17- Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendinde geçen Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı aşağıda
belirtilen hususlar dikkate alınarak düzenlenir: a)
Söz konusu Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı; 1) Bu Yönetmeliğin 37 nci
maddesi çerçevesinde bir Onaylanmış İhracatçı tarafından, veya 2) Toplam kıymeti 6000 EURO'yu geçmeyen menşeli ürünler ihtiva eden
bir veya daha fazla kaptan müteşekkil bir sevkiyat için, herhangi bir
ihracatçı tarafından, hazırlanabilir. b)
Fatura Beyanı, bu maddenin (c) bendi hükümlerine halel gelmeksizin, aşağıdaki
hallerde uygulanabilir: 1) Söz konusu ürünlerin, bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen diğer ülkelerden biri ile kümülasyon uygulanmaksızın
Türkiye veya ilgili taraf ülke menşeli olduğunun kabulü ve bu Yönetmeliğin
diğer hükümlerinin yerine getirilmesi durumunda, 2)
Söz konusu ürünlerin kümülasyonun uygulanabilir olduğu bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen diğer ülkelerden biri menşeli olduğunun, bu Yönetmeliğin
4 üncü maddesinde belirtilen ülkelerden biri menşeli girdilerle kümülasyon
uygulanmaksızın kabulü ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine
getirilmesi durumunda, (Bu durumda menşe ülkesinde bir EUR-MED Dolaşım
Sertifikası veya EUR-MED Fatura Beyanı düzenlenmelidir.), 3)
Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (e) bendinde belirtilen kümülasyonun
uygulanması ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmesi kaydıyla
söz konusu ürünlerin Türkiye veya ilgili taraf ülke menşeli olduğunun kabulü
durumunda. c)
EUR-MED Fatura Beyanı, söz konusu ürünlerin Türkiye, ilgili taraf ülke veya
bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ve kümülasyonun mümkün olduğu
diğer ülkelerden biri menşeli olduğunun kabulü, bu Yönetmeliğin diğer
hükümlerini yerine getirmesi ve; 1)
Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ülkelerden biri menşeli
girdilerle kümülasyon uygulanması, 2)
Ürünlerin bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ülkelerden birine
ihraç edilecek ürünlerin imalatına yönelik kümülasyon çerçevesinde girdi
olarak kullanılması veya, 3)
Ürünlerin varış ülkesinden, bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen
ülkelerden birine yeniden ihraç edilmesi durumunda
düzenlenir. d) EUR-MED Fatura Beyanı’na aşağıdaki
İngilizce ibarelerden biri yazılır: 1)
Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ülkelerden biri veya daha
fazlası menşeli girdilerle kümülasyon uygulanması suretiyle menşe
kazanılmışsa, “CUMULATION APPLIED WITH” (Ülkenin/Ülkelerin İsmi), 2)
Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ülkelerden biri veya daha
fazlası menşeli girdilerle kümülasyon uygulanmaksızın menşe kazanılmışsa “NO
CUMULATION APPLIED”. e)
Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı’nda bulunan ihracatçı, söz konusu
ürünün menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş
olduğunu kanıtlayan ilgili tüm belgeleri, ihracatçı ülkenin gümrük
idarelerinin talebi üzerine herhangi bir anda ibraz etmeye hazırlıklı olur. f)
Fatura beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı ihracatçı tarafından, metni EK IV(a)
ve EK IV(b)’de yer alan, Anlaşmada aynı ekte belirtilen dillerden birinde ve
ihracatçı ülkenin ulusal mevzuatıyla uyumlu olan beyanın, fatura, teslimat
notu veya herhangi bir ticari belge üzerine daktilo edilmesi, ıstampa ile
damgalanması veya basılması suretiyle hazırlanır. Beyan el yazısı ile de
yapılabilir; bu takdirde, mürekkeple ve matbaa harfleriyle yazılır. g)
Fatura beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı, ihracatçının kendi el yazısı ile
atacağı orijinal imzasını ihtiva eder. Ancak, bu Yönetmeliğin 37 nci maddesi
çerçevesinde onaylanmış ihracatçıdan, kendi adıyla hazırlanmış herhangi bir
Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı’nı kendi el yazısıyla imzalanmış
addedilerek tüm sorumluluğu üzerine aldığına dair yazılı bir taahhütnameyi
ihracatçı ülkenin gümrük idarelerine vermiş olması koşuluyla, böyle bir
beyanı imzalama şartı aranmaz. h)
Bir Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı, ihracatçı tarafından, kapsadığı
ürünlerin ihracatı esnasında veya ithalatından itibaren iki yıl içinde
ithalatçı ülkede ibrazı koşuluyla, ihracattan sonra da hazırlanabilir. İKİNCİ
BÖLÜM EUR.1
Dolaşım Sertifikaları ve EUR-MED Dolaşım Sertifikaları’nın Düzenlenmesi ve
Vize İşlemleri EUR.1 Dolaşım
Sertifikası ve EUR-MED Dolaşım Sertifikası’nın şekli, basımı ve dağıtılması Madde
18- EUR.1 veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikası, EK III(a) ve EK III(b)'de belirlenen form ve
niteliklere uygun olarak ve seri numaraları verilerek Müsteşarlık veya
Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluş tarafından bastırılır ve ihtiyaca
göre dağıtılır. EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası, yalnızca ihracatçı
veya ihracatçının gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcisi
tarafından, birer örneği EK III(a) ve EK III (b)’de yer alan EUR.1 veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikası ile başvuru formunun bu Yönetmeliğe uygun olarak
doldurulması suretiyle yazılı başvurusu üzerine düzenlenir. EUR.1
veya EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının doldurulması Madde 19- İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri, EUR.1
veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları ve Başvuru Formlarını, bu Sertifikaların
arka sayfasında yazılı kurallara uygun olarak doldururlar. a) Bu maddenin birinci fıkrası
hükümlerine göre; 1) Sertifikalar Anlaşmada
belirtilen dillerden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuat hükümleri
çerçevesinde doldurulur. 2) Sertifikalar yazı makinası
veya elle doldurulabilir. El yazısı ile doldurulmaları halinde mürekkepli
kalem ve matbaa harfleri kullanılmalıdır. 3) Sertifika üzerinde silinti
ve birbiri üzerine yazılmış sözcük ve ilaveler bulunmamalı, değişiklikler
doğru olmayan kayıtların üzeri çizilerek, gerekli düzeltmelerin eklenmesi
suretiyle yapılmalıdır. Bu şekilde yapılan düzeltmelerin Sertifikayı
düzenleyen kişi tarafından imzalanması ve gümrük idaresi tarafından tasdik
edilmesi gerekir. 4) Sertifikada kayıtlı her bir
maddeye sıra numarası verilir ve madde aralarında boşluk bırakılmaz. Son
kaydın hemen altına sonradan bir ilave yapılmasını önlemek üzere yatay bir
çizgi çekilerek, kullanılmayan yerler çapraz bir çizgiyle iptal edilir. 5) Sertifikalarda kayıtlı
eşyanın, net tanınmalarına olanak verecek şekilde ve ticari deyimleri ile
hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar
olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilmeleri gerekir. Ayrıca ihracatçılar veya
yetkili kanuni temsilcilerinin, EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası
Başvuru Formlarının arka yüzünde yer alan İhracatçı Beyanı’nda belirtilen
hususları yer ve tarih göstererek imza ile teyit etmeleri gerekmektedir. b) İhracatçı Beyanı, eşyanın
menşeinin tespitini teminen, ihracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri
tarafından; 1) Eşyanın imalatında
kullanılan menşeli girdiler (Türkiye dahil, bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde
anılan ülkeler menşeli girdiler), 2) Bu girdilerin üzerinde
gerçekleştirilen işlem ve işçilik, ve 3) Eşyanın imalatında
kullanılan menşeli olmayan girdilere uygulanan işlem ve işçiliğin, EK II'de
yer alan listede belirtilen şartları sağladığı hususları da belirtilecek
şekilde, eksiksiz olarak doldurulur ve bu hususları destekleyici tüm belgeler
ibraz edilir. c) EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası, bu maddenin (d) bendi hükümlerine halel gelmeksizin aşağıdaki
hallerde düzenlenebilir; 1) Söz konusu ürünlerin, bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen diğer ülkelerden biri ile kümülasyon uygulanmaksızın
Türkiye veya ilgili taraf ülke menşeli olduğunun kabulü ve bu Yönetmeliğin
diğer hükümlerinin yerine getirilmesi durumunda, 2) Söz konusu ürünlerin
kümülasyonun uygulanabilir olduğu bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde
belirtilen diğer ülkelerden biri menşeli olduğunun, bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen ülkelerden biri menşeli girdilerle kümülasyon
uygulanmaksızın kabulü ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine
getirilmesi durumunda, (Bu durumda menşe ülkesinde bir EUR-MED Dolaşım
Sertifikası veya EUR-MED Fatura Beyanı düzenlenmelidir.), 3) Bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinin (e) bendinde belirtilen kümülasyonun uygulanması ve bu
Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmesi kaydıyla söz konusu
ürünlerin Türkiye veya ilgili taraf ülke menşeli olduğunun kabulü durumunda. d) EUR-MED Dolaşım
Sertifikası, söz konusu ürünlerin Türkiye, ilgili taraf ülke veya bu
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ve kümülasyonun mümkün olduğu diğer
ülkelerden biri menşeli olduğunun kabulü, bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin
yerine getirilmesi ve; 1) Bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen ülkelerden biri menşeli girdilerle kümülasyon
uygulanması, 2) Ürünlerin bu Yönetmeliğin 4
üncü maddesinde belirtilen ülkelerden birine ihraç edilecek ürünlerin
imalatına yönelik kümülasyon çerçevesinde girdi olarak kullanılması veya, 3) Ürünlerin varış ülkesinden,
bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen ülkelerden birine yeniden ihraç
edilmesi durumunda düzenlenir. e) EUR-MED Dolaşım Sertifikasına aşağıdaki İngilizce ibarelerinden
biri yazılır: 1) Bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen ülkelerden biri veya daha fazlası menşeli girdilerle
kümülasyon uygulanması suretiyle menşe kazanılmışsa, “CUMULATION APPLIED
WITH” (Ülkenin/Ülkelerin İsmi), 2) Bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen ülkelerden biri veya daha fazlası menşeli girdilerle
kümülasyon uygulanmaksızın menşe kazanılmışsa “NO CUMULATION APPLIED”. İhracatçının
ibraz yükümlülüğü Madde 20- EUR.1 Dolaşım Sertifikası veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, bu Sertifikaları
düzenleyecek gümrük idarelerinin veya Müsteşarlıkça yetkili kılınacak
kuruluşun talep edebileceği, söz konusu ürünün menşe statüsü ile bu
Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden tüm
ilgili bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür. Başvurunun
değerlendirilmesi Madde 21- İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri
tarafından bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesi hükümlerine uygun olarak
doldurulan ve imza edilen Başvuru Formları ile Sertifikalar gümrük
idarelerine veya Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluşa verilir. Buna göre; a) Gümrük idareleri veya
Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluş, Başvuru Formları ile EUR.1 veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikaları’nın kurallara uygun olarak doldurulup
doldurulmadığını kontrol edip, Sertifikalarda kayıtlı eşyanın bu Yönetmeliğin
3 üncü maddesi veya 4 üncü maddesi hükümleri gereğince Türkiye menşeli olduğu
veya sayıldığı hususunda, ihracata ait diğer evrakı da inceleyerek kesin bir
kanıya vardıktan sonra gerekli işlemleri tamamlarlar. b) Bu Yönetmeliğin 3 üncü
maddesi veya 4 üncü maddesi hükümlerinin uygulandığı hallerde, ihraç edilecek
eşya bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde sayılan Türkiye dışındaki ülkelerden
biri menşeli sayıldığında ve Türkiye'de bulunması şartıyla, bu maddenin (a)
bendinde belirtilen incelemelerden sonra EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası düzenlenir. Bu durumda EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası’nın (4) nolu kutusuna
ilgili menşe ülke yazılır. EUR.1 Dolaşım Sertifikaları
önceden düzenlenmiş veya verilmiş bir menşe ispat belgesi olması halinde, söz
konusu belgenin teslim edilmesi koşuluna bağlı olarak düzenlenir ve daha önce
düzenlenen menşe ispat belgesi en az üç yıl saklanır. EUR.1
veya EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının gümrük idarelerince incelenmesi Madde 22- Gümrük idareleri, bu Yönetmelin 21 inci maddesi
hükümleri çerçevesinde başvurunun değerlendirilmesini müteakip; a) Dolaşım Sertifikalarının bu
Yönetmelikteki şartlara uygun olup olmadığını, özellikle ürünün tanımı için
ayrılmış bulunan boşluğun her türlü sahte ilaveler yapılması imkanını ortadan
kaldıracak şekilde doldurulup doldurulmadığını, b) İhraç konusu eşyanın cins,
nevi, nitelik ve miktar itibariyle Dolaşım Sertifikasındaki kayıtlara uygun
olup olmadığını, c) İhraç konusu eşyanın
menşeli olduğunu veya sayıldığını ürün ve imalatında kullanılan
girdilere ait diğer evrakın yanısıra, nakliyeciler tarafından verilen kara,
demiryolu, hava ve deniz taşımalarına ilişkin konşimento, manifesto, yük
senetleri, fatura ve beyannameye eklenen diğer belgeleri ve gerektiğinde
muhasebe kayıt ve defterlerini incelemek ve ihraç konusu eşyayı Gümrük
Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek suretiyle kontrol ederler. Bu şekilde Dolaşım
Sertifikalarının kontrolü yapıldıktan sonra bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesi
hükümleri uyarınca vize işlemine geçilir. EUR.1
ve EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının vize edilmesi Madde
23- İhracatçılar
tarafından vize edilmek üzere ibraz olunan, usulüne uygun olarak doldurulmuş
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları, bu Yönetmeliğin 21 ve 22 inci
maddeleri uyarınca yapılacak değerlendirme ve incelemelerin uygun sonuç
vermesi halinde Gümrük İdarelerince vize edilir. Dolaşım Sertifikalarının
gümrük idaresince vize edilmesini talep etme hakkı, bizzat ihracatçıya veya
gümrük beyannamelerini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisine aittir. Yetkili
olmayan kimseler tarafından yapılan vize talepleri, gümrük idaresince
reddedilir. Dolaşım Sertifikalarının
gümrük vizesine ayrılmış (11) numaralı kutusunun doğru olarak ve noksansız
doldurulması şarttır. Yanlış veya noksan yapılan vize işlemi Sertifikayı
geçersiz kılar ve sonradan kontrol sebeplerinden birini teşkil eder. Gümrük idareleri, Dolaşım
Sertifikasındaki (11) numaralı vize kutusuna; a) Beyannamenin tarihi, sayısı
ve gümrük idaresinin açık posta adresini, yazı makinesi veya mürekkepli
kalemle ve matbaa harfleriyle okunabilecek şekilde olmasına özen göstererek
yazarlar. b) İdarenin okunabilir mührünü
işaretli bölümdeki yere basarak, tarih, imza ve kaşe koymak suretiyle vize
işlemini tamamlarlar. EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası Anlaşma ile sağlanan tercihli ticarette yazılı delil olarak ancak
gümrük idaresinin vizesi ile hüküm ifade edeceğinden, düzenleme işlemi vize
ile tamamlanmış olur. Düzenlenen EUR.1 veya EUR-MED
Dolaşım Sertifikası fiili ihraç gerçekleştiği veya kesinleştiği anda
ihracatçıya verilmek üzere hazır bulundurulur. Biri beyaz üzerine yeşil
meneviş zeminli, dördü beyaz olan beş nüshalık takım halindeki Dolaşım
Sertifikasının nüshalarının hangi birimlere verileceğini Müsteşarlık
belirler. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM EUR.1
ve EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının Sonradan Verilmesi, İkinci Nüsha Düzenlenmesi ve Değiştirilmesi EUR.1 ve EUR-MED Dolaşım
Sertifikalarının ihracattan sonra verilmesi Madde 24- Sonradan düzenlenen EUR.1 veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikalarına ilişkin esaslar şunlardır: a) Bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesi
hükümlerine istisna olarak EUR.1veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları; 1)
Hata, ihmal veya özel durum nedeniyle ihraç anında düzenlenmemiş olması veya, 2)
Bir EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle
ithalatta kabul edilmemiş olduğu hususu, gümrük idarelerine veya
Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluşa tatmin edici bir şekilde ispat
edilmesi halinde
ait olduğu ürünün ihracından sonra düzenlenebilir. b)
Bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesi hükümlerine istisna olarak EUR-MED Dolaşım
Sertifikaları, bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin (d) bendinde belirtilen
hükümlerin karşılandığı hususunda gümrük idareleri veya Müsteşarlıkça yetkili
kılınan kuruluşun tatmin edici şekilde ispat edilmesi halinde, ait olduğu ve
ihracatı esnasında EUR 1 Dolaşım Sertifikası düzenlenen eşyanın ihracatından
sonra da düzenlenebilir. c) Bu
durumda ihracatçı; 1) Eşyanın cinsi, nevii, niteliği ve miktarını, ambalaj şeklini,
marka ve numaralarını, işaretlerini, çıkış işleminin yapıldığı gümrük
idaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek yazılı
talepte bulunur. 2) Söz konusu eşya için ihraç sırasında EUR.1 veya EUR-MED
Dolaşım Sertifikası düzenlenemediği veya EUR.1 Dolaşım Sertifikası veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikası’nın ithalatçı ülke gümrük idaresince teknik
nedenlerle kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte yazılı olarak beyan
eder. 3) Usulüne uygun olarak doldurulmuş EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası ve Başvuru Formunu imzalayıp talep yazısına ekler. d)
Yukarıdaki şartları yerine getiren ihracatçının talebi ilgili gümrük
idareleri veya Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluş tarafından incelenir.
Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri diğer evrak ile
varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda,
ihracatçının beyanına tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde EUR.1 veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikası verilir ve vize edilir. e)
İhracattan sonra verilen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları’nın (7)
numaralı "Gözlemler"
kutusuna aşağıdaki İngilizce ibare yazılır: EN “ISSUED RETROSPECTIVELY” Bu
madde’nin (b) bendinde belirtilen durumlarda ihracattan sonra düzenlenen
EUR-MED Dolaşım Sertifikaları aşağıdaki İngilizce ibareyi taşımalıdır. EN
“ISSUED RETROSPECTIVELY (Original EUR.1 no………………) [date and place of issue]” İhracatçı
ülke gümrük idarelerince düzenlenen ve bu ibarelerden birini taşıyan EUR.1
Dolaşım Sertifikaları veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları, ithalatçı ülke
gümrük idarelerince kabul edilir. Teknik nedenlerle EUR.1 veya
EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının reddi Madde 25- EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası, bu Yönetmelikte öngörülen şekilde düzenlenmemiş ise “teknik
nedenlerle” reddedilebilir. Aşağıda belirtilen; a)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının, öngörülen form dışında bir form
kullanılarak düzenlenmesi (örneğin ebat veya renk olarak örnekten önemli
derecede farklı olması, seri numarası bulunmaması, resmi olarak öngörülen
dillerden birinde basılmaması), b)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasında doldurulması zorunlu kutulardan
birinin (örneğin EUR.1 Dolaşım Sertifikası/EUR-MED Dolaşım Sertifikasının (4)
numaralı kutu) doldurulmaması, c)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının mühürlenip imzalanmaması (EUR.1
Dolaşım Sertifikası/ EUR-MED Dolaşım Sertifikası (11) numaralı kutu), d)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının yetkili olmayan bir makam
tarafından onaylanması, e)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası vize edilirken kullanılan mührün bu
Yönetmeliğin 40 ıncı maddesi hükümleri uyarınca örneği gönderilmeyen yeni bir
mühür olması, f)
İbraz edilen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının orijinal olmayıp
fotokopi veya suret olması, g)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının (2) veya (5) numaralı kutusuna
Anlaşmaya taraf olmayan ülkelerden birinin yazılması, gibi
teknik nedenlerle kabul edilmeyen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları
sonradan düzenlenebilir. Teknik
nedenlerle reddedilen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası üzerine “BELGE
KABUL EDİLMEMİŞTİR” ibaresi yazılarak, hangi nedenlerle kabul edilmediği de
belirtilerek sonradan düzenlenen yeni bir EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası alması için ithalatçıya iade edilir. Ancak, Gümrük İdareleri
gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra kontrol amacıyla veya hile
yapıldığından şüphe edilmesi halinde reddedilen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikasının bir fotokopisini saklayabilirler. İkinci nüsha düzenlenmesi Madde 26- EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikasının çalınma, kaybedilme veya hasar görmesi hallerinde ihracatçı,
ilk sertifikayı düzenleyen gümrük idaresine veya Müsteşarlıkça yetkili
kılınacak kuruluşa başvurarak Sertifikanın ikinci bir nüshasının
düzenlenmesini talep edebilir. Gümrük
idareleri, kendilerinde bulunan ve ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait
belgelere ve ilk sertifikaya uygun olarak düzenlendiğini tespit ettikten
sonra ikinci nüsha Sertifikanın vize
işlemini yaparlar. Ancak,
gümrük vizesi kutusuna vize tarihi olarak hüküm ifade etmek üzere, ilk
Dolaşım Sertifikasının vize tarihi ve seri numarası yazılır. Bu
şekilde düzenlenen ikinci nüsha Sertifikaların (7) numaralı
"Gözlemler" kutusuna İngilizce aşağıdaki ibare yazılır. EN “DUPLICATE” Menşe ispat belgelerinin değiştirilmesi Madde 27- Menşeli ürünler taraf
ülkelerden birinin gümrük idaresinin kontrolü altında iken, ürünün tamamının
veya bir bölümünün bulunduğu ülke veya taraf diğer ülke içinde başka bir yere
gönderilmesi gerektiği durumda, gönderilecek kısım için asıl sertifika yerine
geçmek üzere bir veya birden çok müfrez EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası düzenlenir ve durum esas EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası üzerine işaret edilir. Müfrez
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası düzenlenme talebi eşyayı kontrol
altında bulunduran gümrük idaresine yazılı olarak yapılır. İlgili idare
tarafından gerekli her türlü inceleme yapılarak bu Yönetmelik hükümlerine
uygun olması halinde talep yerine getirilir. Düzenlenen
müfrez Sertifika bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında EUR.1 veya EUR-MED
Dolaşım Sertifikası olarak kabul edilir. Esas
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının tarih ve seri numarası müfrez
Sertifikanın veya Sertifikaların (7) numaralı "Gözlemler" kutusuna
yazılır, aslına ve tüm nüshalarına “MÜFREZ MENŞE İSPAT BELGESİDİR” kaşesi
basılır. Gümrük
idaresi, esas menşe ispat belgesi ile buna dayanılarak düzenlenen yeni
Sertifikanın veya Sertifikaların beyaz nüshasını muhafaza eder. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM İbraz Menşe ispat belgelerinin
geçerliliği Madde 28- Bir EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikası, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren dört ay geçerli olur
ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin gümrük idarelerine ibraz edilmesi
gerekir. Bir
Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı, ihracatçı tarafından hazırlanış
tarihinden itibaren dört ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı
ülkenin gümrük idarelerine ibraz edilmesi gerekir. İthalatçı
ülkenin gümrük idarelerine ibraz edilecek menşe ispat belgeleri, istisnai
durumlar nedeniyle, birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen sürelerden sonra
da, uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir. Diğer
geç ibraz hallerinde, ithalatçı ülkenin gümrük idaresi, eşyanın belirtilen
son tarihten önce gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini
kabul edebilir. Menşe
ispat belgelerinin ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanması
için, bu sürenin bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden
önce ithalatçı veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi
tarafından yazılı olarak ilgili gümrüğe başvurulmuş olması gerekmektedir. İlgili
gümrük idaresi durumu bağlı olduğu Başmüdürlüğe intikal ettirir. İlgili
Başmüdürlük konuyu inceleyerek mücbir sebep ve olağanüstü hal mevcudiyetine
kanaat getirir ve ek süre istemine ilişkin gerekçeleri haklı bulur ise
Sertifikaların süresini en çok bir ay uzatabilir. Menşe ispat belgelerinin ibrazı Madde 29- Menşe ispat belgeleri, gümrük
mevzuatı ve ilgili mevzuat gereğince ithalatçı ülkenin gümrük idarelerine
ibraz edilir. Söz konusu gümrük idaresi, menşe ispat belgelerinin tercümesini
talep edebilir. Ayrıca idare beyannameye ek olarak, ithalatçıdan eşyanın
Anlaşmanın koşullarına uygunluğunu gösteren yazılı bilgi ve belgeleri talep
edebilir. Eşyanın
tercihli rejiminden yararlanmasını teminen ibrazı gereken menşe ispat
belgelerinin, bu belgeyle ilgili eşyanın fiili ithalinden evvel veya fiili
ithali sırasında ibraz edilememesi ve ilgili ithalatçı tarafından eşyanın
bekletilmeden ithalinin istenilmesi durumunda, tercihli rejim uygulanmaz ve
indirimsiz vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler kesin
olarak tahsil edilir. Ancak, bu kabil eşyanın fiili ithalini müteakip
süreleri içerisinde, usulüne uygun menşe ispat belgeleri işlemi yapan gümrük
idaresine ibraz olunduğu takdirde; ibraz olunan menşe ispat belgesinin ithal
edilen eşyaya ait olduğunun gümrük beyannamesi ve ekleri belgelerle
karşılaştırılarak anlaşılması ve belgenin geçerlilik süresinin geçirilmemiş
olduğunun tespiti kaydıyla, tercihli vergi oranına göre hesaplanan vergi
tutarları ile tercihsiz vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları
arasındaki fark mükelleflerine iade edilir. Parçalar halinde ithalat Madde 30- İthalatçının talebi üzerine ve
Müsteşarlıkça belirlenen şartlara binaen, Armonize Sistem'in 2(a) Genel
Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş veya monte edilmemiş halde olan ve
Armonize Sistem'in XVI ncı ve XVII nci Bölümlerinde, ya da 73.08 ve 94.06
No.lu pozisyonlarda yer alan ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi halinde,
bu tür ürünler için tek bir menşe ispat belgesi, ilk parçanın ithalatı
esnasında gümrük idaresine verilecektir. Tedarikçi Beyanı Madde 31- Türkiye
veya ilgili taraf ülkede menşeli ürünler için menşe ispat belgesi
düzenlenirken anılan menşeli ürünlerin imalatında Cezayir, Fas, Tunus veya
Türkiye’den gelip bu ülkelerde tercihli menşe statüsü kazanmaksızın işçilik
veya işleme tabi tutulmuş ürünlerin kullanılması halinde bu madde hükümleri
uyarınca anılan ürünler için tedarikçi beyanı esas alınır. Bu maddenin birinci
fıkrasında belirtilen tedarikçi beyanı, ürünlerin Türkiye veya ilgili taraf
ülke menşeli ürünler gibi kabul edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer
hükümlerinin karşılanıp karşılanmadığının belirlenmesi amacıyla, söz konusu
ürünlerin imalatında kullanılan ürünlere Cezayir, Fas, Tunus veya Türkiye’de
işçilik veya işlem uygulandığının bir kanıtı olarak kullanılır. Bu maddenin dördüncü fıkrası hükümleri dışında
tedarikçi tarafından her bir ürün sevkiyatı için söz konusu ürünleri
teşhislerini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda tanımlanmasını mümkün kılacak
derecede açıklayan fatura, teslimat notu veya ticari belge üzerine eklenen
bir kağıt üzerine bu Yönetmeliğin V numaralı ekinde öngörüldüğü şekilde ayrı
bir tedarikçi beyanı düzenlenebilir. Cezayir, Fas, Tunus
veya Türkiye’de makul bir süre içerisinde aralıksız olarak işçilik veya
işleme tabi tutulması beklenen ürünleri tedarikçinin belirli bir müşteriye
devamlı olarak sunması halinde tedarikçi bu ürünler için anılan ürünlerin
müteakip sevkiyatını kapsayan tek bir tedarikçi beyanı sunabilir. (Bundan
sonraki bölümlerde Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı olarak atıfta bulunulacaktır.)
Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı normal koşullarda beyannamenin düzenlendiği
tarihten itibaren 1 yıla kadar geçerlidir. Müsteşarlık daha uzun sürenin
kullanılabileceği şartları bir Tebliğ ile belirleyebilir. Uzun Dönem
Tedarikçi Beyanı, tedarikçi tarafından bu Yönetmeliğin VI numaralı ekinde yer
alan ve söz konusu ürünlerin teşhislerini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda
tanımlayacak şekilde düzenlenir. Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı ilgili alıcıya
beyanname kapsamı ürünlerin ilk sevkiyatı yapılmadan önce veya ilk sevkiyat
beraberinde sunulur. Uzun Dönem Tedarikçi Beyanının sunulan ürünlere daha
fazla uygulanamayacağı hallerde tedarikçi alıcısına derhal bildirimde
bulunur. Bu maddenin üçüncü ve
dördüncü fıkrasında belirtilen tedarikçi beyanı Türkiye ile ilgili taraf ülke
arasında imzalanan Anlaşmanın dillerinden biri kullanılarak beyannamenin
düzenlendiği ülkenin iç mevzuat hükümleri çerçevesinde yazılır veya basılır
ve tedarikçinin elle yazılmış orijinal imzasını taşır. Beyannamenin el yazısı
ile hazırlanması halinde matbaa harfleriyle ve mürekkeple doldurulur. Beyannamede bulunan
tedarikçi, beyannamenin sunulduğu ülke gümrük idaresinin talebi üzerine
beyannamede yer alan bilgilerin doğruluğunu ispatlayan gerekli tüm vesaiki
herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazır olmalıdır.[4] Tevsik edici belgeler Madde 32- Aşağıda sayılan belgeler, bir
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası veya Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura
Beyanı kapsamındaki ürünlerin
taraf ülkelerden veya bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen diğer
ülkelerden biri menşeli olduğu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını yerine
getirdiğini tevsik etmek amacıyla, bu yönetmeliğin 17 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendinde ve bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde belirtilen
belgeler arasındadır: a)
İhracatçı veya tedarikçi tarafından, söz konusu eşyanın elde edilmesi için
gerçekleştirilen işlemleri belgeleyici nitelikte (örneğin hesaplarında veya
iç muhasebesinde yer alan) doğrudan deliller, b)
Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya hazırlanmış, imalatta kullanılan
maddelerin menşe statüsünü tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan
belgeler, c)
Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya hazırlanmış, maddeler üzerinde bu
ülkelerde yapılan işçilik veya işlemi tevsik eden, iç mevzuat uyarınca
kullanılan belgeler, d)
Kullanılan maddelerin menşe statüsünü tevsik etmek üzere, taraf ülkelerden
birinde bu Yönetmelik hükümleri uyarınca veya bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde belirtilen diğer ülkelerden birinde, bu Yönetmelikte yer alan
kurallarla aynı menşe kurallarına göre düzenlenmiş veya hazırlanmış olan
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları veya Fatura Beyanları veya EUR-MED
Fatura Beyanları, e)
Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesi hükümlerinin uygulanması açısından anılan
madde hükümlerinin karşılandığını ispat eden veya Türkiye veya ilgili taraf
ülke dışında gerçekleştirilen işçilik veya işlemlere ilişkin uygun kanıtlar, f)
Kullanılan girdilerin Türkiye, Tunus, Fas veya Cezayir’de işçilik veya işleme
tabi tutulduğunu ispatlayan bu ülkelerde düzenlenen tedarikçi beyanı. Menşe ispat belgeleri ve tevsik
edici belgelerin muhafazası Madde 33- Yürürlükteki kanunlarda
öngörülen süreler saklı kalmak üzere; a)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası düzenlenmesi için başvuruda bulunan
ihracatçı ve gümrük idareleri veya Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluş,
bu Yönetmeliğin 20 inci maddesinde belirtilen belgeleri, b)
Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanında bulunan ihracatçı, bu beyanın bir
nüshasını ve bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinin birinci fıkrasının (e)
bendinde belirtilen belgeleri, c)
Tedarikçi Beyanında bulunan tedarikçi, bu Yönetmeliğin 31 inci maddesinin
altıncı fıkrasında yer alan vesaiklerin yanı sıra beyanname ve faturaların
nüshalarını, teslimat notu veya beyanname eki diğer ticari vesaiki, Uzun
Dönem Tedarikçi Beyanını düzenleyen tedarikçi bu Yönetmeliğin 31 inci
maddesinin altıncı fıkrasında yer alan vesaiklerin yanı sıra beyanname ile
tüm faturaların nüshalarını, teslimat notu ile alıcıya gönderilen beyanname
kapsamı ürünlerle ilgili diğer tüm vesaiki, [5]
d)
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası veya Fatura Beyanı/EUR-MED Fatura
Beyanını düzenleyen gümrük idaresi veya Müsteşarlıkça yetkili kılınacak
kuruluş, bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinde belirtilen Başvuru Formunu ve
başvuru sırasında firma tarafından kendilerine sunulan diğer tüm vesaiki, e)
İthalatçı ülkenin gümrük idareleri, kendilerine ibraz edilen menşe ispat
belgelerini en
az üç yıl muhafaza etmek mecburiyetindedirler. Bu
maddenin (c) bendinde belirtilen Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı için bu süre
Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı’nın geçerliliğinin sona erdiği tarihten itibaren
başlar. Farklılıklar ve şekli hatalar Madde 34- Menşe
ispat belgelerindeki beyanlar ile
ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek amacıyla gümrük idarelerine
ibraz edilen belgelerdeki ifadeler arasında küçük farklılıkların bulunması,
belgenin gümrüğe sunulan ürünlere tekabül ettiğinin kesinlikle ortaya konması
kaydıyla, söz konusu menşe ispat belgelerinin geçerliliğini kendiliğinden
ortadan kaldırmaz. Menşe
ispat belgeleri üzerindeki ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz
konusu olmayan, daktilo hatası gibi bariz maddi hatalar, bu belgelerin
reddedilmesini gerektirmez. BEŞİNCİ
BÖLÜM Menşe
İspatından Muafiyet Ticari
mahiyette olmayan eşya Madde
35- Küçük
paketler halinde gerçek kişilerden
gerçek kişilere gönderilen veya yolcuların zati ya da hediyelik eşyasının bir
bölümünü oluşturan eşya; ticarete konu olmamaları, bu Yönetmelik gereklerini yerine
getirdiklerinin beyan edilmesi ve bu beyanın doğruluğu hakkında şüphe
bulunmaması halinde menşe ispat belgesi istenmeksizin menşeli ürünler olarak
kabul edilir. Posta yoluyla gelen eşyada beyan, Posta Gümrük Beyannamesi
(CN22/CN23 belgesi) veya bu belgeye
eklenen bir kağıt üzerinde yapılabilir. Alıcıların, yolcuların veya
ailelerinin şahsi kullanımına mahsus ürünler içeren arızi ithalat, eşyanın
tabiatı ve miktarı itibariyle ticari bir amaç gözetilmediği bariz ise, ticari
ithalat olarak kabul edilmez. Ayrıca, söz konusu ürünlerin
toplam kıymetinin, küçük paketler halindeki eşyada 500 EURO'yu, yolcu zati ve hediyelik eşyasında 1 200
EURO'yu geçmemesi gerekir. ALTINCI BÖLÜM EURO ile İfade Edilen
Tutarlar EURO karşılıklarının tespiti Madde 36- Bu Yönetmeliğin 17 inci
maddesi ile 35 inci maddesi hükümlerinin uygulanmasında, eşyanın EURO dışında
bir para birimi üzerinden faturalandırıldığı durumlarda, bu Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde adı geçen ülkelerin ulusal para birimleri cinsinden ifade edilen
EURO tutarına eşit tutarlar, ilgili ülkelerin her biri tarafından yıllık
olarak sabitlenir. Bir
sevkiyat, ilgili ülkede sabitlenen tutara göre, faturanın düzenlendiği para
birimine atıf yapılmak suretiyle, bu Yönetmeliğin 17 nci maddesi ile 35 inci
maddesi hükümlerinden yararlanır. EURO cinsinden eşdeğer
tutarlar ve bunlara ilişkin değişiklikler ülke bazında Müsteşarlıkça
duyurulur. ALTINCI KISIM Basitleştirilmiş İşlemler Onaylanmış
ihracatçı yetkisinin verilmesi Madde
37- Taraflar
arasındaki ticarette aşağıdaki
hükümler çerçevesinde basitleştirilmiş işlem uygulanması mümkündür: Müsteşarlık; a) Sık sık EUR.1 veya EUR-MED
Dolaşım Sertifikası düzenlenmesini gerektiren sevkiyat yapan, b) Eşyanın menşe statüsünün ve
bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirildiğinin saptanması için gerekli her
türlü teminatı gümrük idarelerine veren, c) Vergi ve gümrük mevzuatı
ile ilgili ciddi ve mükerrer suç işlememiş olan, d) Gümrük makamlarının
faaliyetlerini denetlemesine imkan verecek kayıtlara sahip olan gerçek ve tüzel kişilere, söz
konusu eşyanın kıymetine bakılmaksızın bir örneği EK IV(a)’da yer alan Fatura
Beyanı veya EK IV(b)’de yer alan EUR-MED Fatura Beyanını hazırlayabilmesi
konusunda Onaylanmış İhracatçı yetkisi verebilir. Müsteşarlık (Gümrükler Genel
Müdürlüğü), basitleştirilmiş işlem uygulamasını teminen yetki belgesi
verilmesi ve yetkinin Onaylanmış İhracatçı tarafından kullanımının
izlenmesine ilişkin usulleri belirler. Onaylanmış ihracatçı yetkisinin iptali Madde
38- Onaylanmış
ihracatçıların bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmeleri ya da
verilen yetkide öngörülen koşullara uymamaları veya bu koşulların ortadan
kalkması halinde, cezai hükümler saklı kalmak üzere verilen yetki
Müsteşarlıkça (Gümrükler Genel Müdürlüğü) geçici olarak geri alınabilir veya
iptal edilebilir. Muhasebesel
ayırım Madde 39- Aynı ve birbirleri yerine geçebilen menşeli ve
menşeli olmayan madde stoklarının ayrı tutulmasının önemli maliyetler ve
somut güçlükler doğurduğu hallerde, ilgililerin yazılı talebi üzerine gümrük
idaresi, bu stokların yönetiminde “muhasebesel ayırım” adı verilen yöntemin
kullanılmasına izin verebilir. Bu
yöntem, belirli bir referans dönemi için, elde edilen “menşeli” kabul
edilebilecek ürün sayısının, stokların fiziksel ayırıma tabi tutulmuş olması
halinde elde edilecek ürün sayısı ile aynı olmasını sağlayabilmelidir. Gümrük
idaresi bu izni gerekli göreceği her türlü koşula bağlı olarak verebilir. Bu
yöntem, ürünlerin imal edildiği ülkede uygulanan genel muhasebe ilkelerine
göre uygulanır ve kaydı tutulur. Bu kolaylıktan yararlanan kişi, menşeli kabul
edilebilecek ürün miktarı için, yerine göre, Fatura Beyanı veya EUR-MED
Fatura Beyanı düzenleyebilir veya EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası
düzenlenmesi için başvurabilir. Gümrük idaresinin talebi üzerine, yararlanan
kişi, stoklarının nasıl işletildiğine ilişkin bir bildirge sunar. Gümrük
idaresi, iznin kullanımını izler ve her ne suretle olursa olsun yararlananın
izni uygunsuz kullandığı veya bu Yönetmelikte belirlenen diğer herhangi bir
koşulu yerine getiremediği her durumda geri alabilir. Müsteşarlık
(Gümrükler Genel Müdürlüğü) “muhasebesel ayırım” yönteminin kullanılması ile
buna ilişkin iznin verilmesi, geri alınması ve iznin kullanımının izlenmesine
dair usulleri belirler. YEDİNCİ KISIM İdari İşbirliği BİRİNCİ
BÖLÜM Gümrük
İdareleri Arasında Karşılıklı İşbirliği Mühür ve adreslerin iletilmesi Madde 40- Taraf ülkelerin gümrük idareleri, kendi gümrük idarelerinde EUR.1
veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası vize ederken kullandıkları mühürlerin örnek
baskılarını, EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının ve Fatura Beyanları
ile EUR-MED Fatura Beyanlarının sonradan kontrolünden sorumlu gümrük
idarelerinin adreslerini birbirlerine ileteceklerdir. Karşılıklı yardım Madde
41- Taraf
ülkeler, yetkili gümrük idareleri vasıtasıyla birbirlerine EUR.1 veya EUR-MED
Dolaşım Sertifikaları veya Fatura Beyanları ile EUR-MED Fatura Beyanlarının
geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan bilgilerin doğruluğunun
kontrolünde yardımcı olurlar. Sonradan kontrol talebi Madde 42- İthalatçı ülke gümrük
idareleri, EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikaları ve Fatura Beyanları ile
EUR-MED Fatura Beyanlarının sonradan kontrolünü talep edebilirler. İthalatçı ülke gümrük idaresi,
ihracatçı ülke gümrük idaresince verilen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım
Sertifikaları ve Fatura Beyanları ile EUR-MED Fatura Beyanlarının gerçekliği
veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir
şüphesi olduğunda veya sondaj usulü ile yapacağı kontrol sonucunda anılan
belgeleri sonradan kontrol talebi ile bu Yönetmeliğin 43 üncü maddesi
hükümleri çerçevesinde vizeyi yapan ihracatçı ülke gümrük idaresine geri
gönderir. İthalatçı
ülke gümrük idareleri, EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası ve fatura ile,
eğer ibraz edilmiş ise Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanını, yahut bu belgelerin birer kopyasını, gerektiğinde
araştırmanın gerekçelerini de belirterek ihracatçı ülkenin gümrük idarelerine
geri gönderirler. Menşe ispat belgesinde yer alan bilgilerin doğru olmadığı
kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol talebini
desteklemek üzere gönderilir. Sonradan kontrol işlemleri Madde
43- Menşe
İspat Belgelerinin kontrol talebi, bu belgelerin Müsteşarlığa (Gümrükler
Genel Müdürlüğü) gönderilmesi suretiyle yapılır. Ancak,
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının kontrol talebi, Sertifikaların
(13) numaralı bölümünün aşağıdaki şekilde doldurulması suretiyle yapılır: a) Dolaşım Sertifikasını vize
eden ihracatçı ülke gümrük idaresinin adı ve adresi, b) Kontrol talebinde bulunan
ithalatçı ülke gümrük idaresinin adı ve açık posta adresi yazı makinası veya mürekkepli
kalemle ve matbaa harfleri ile yazılır. Kontrol talebinde bulunulan
yer ve tarih belirtilip mühür, imza ve kaşe koymak suretiyle onaylanır. Sonradan kontrol talebinin incelenmesi Madde 44- Kontrol, ihracatçı ülke gümrük idaresi tarafından
yapılır. Bu amaçla, ihracatçı ülke gümrük idaresi, her türlü delil talep etme
ve ihracatçının hesaplarını denetleme veya gerekli gördüğü diğer kontrolleri
yapabilme yetkisine sahiptir. İhracatçı ülke gümrük
idareleri EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikalarının kontrol sonucunu
Sertifikaların (14) numaralı bölümünü aşağıdaki şekilde doldurmak suretiyle
belirtirler: a) Birinci veya ikinci
maddelerden uygun olanın önüne (x) işareti konulur, b) Kontrolü yapan gümrük
idaresinin adı ve kontrol tarihi yazılır, c) Okunabilir mühür, imza ve
kaşe koymak suretiyle onaylanır. Sonradan
kontrol sonuçları Madde
45- Sonradan
kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke gümrük idaresi, kontrol sonucundan
en kısa zamanda haberdar edilir. Kontrol sonuçlarında,
belgelerin gerçek olup olmadığı, söz konusu ürünlerin taraf ülkelerden veya
bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen diğer ülkelerden biri menşeli
olarak kabul edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine uygun
olup olmadığı hususları açıkça belirtilmelidir. İthalatçı ülke gümrük
idaresine ibraz edilen EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikasının sonradan
kontrol işlemine tabi tutulması halinde, söz konusu belge kapsamı eşyanın
kanuni vergisi ile tercihli vergisi arasındaki fark kadar nakit veya teminat
mektubu alınarak, eşyanın gümrük işlemleri tamamlanır. Sonradan kontrol amacıyla gönderilen
dolaşım sertifikalarının, ihracatçı gümrük idaresince doğruluğunun teyidi
yapılarak geri gönderilmesinden sonra teminata bağlanan gümrük vergileri iade
edilir. Makul şüphe durumlarında, on
ay içinde cevap alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun
ya da ürünlerin gerçek menşeinin tespitine imkan verecek ölçüde yeterli
bilginin bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke gümrük idareleri,
istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma hükümlerinin
uygulanmasını reddedebilir. Tedarikçi Beyanının sonradan kontrolü Madde
46-Tedarikçi
Beyanı veya Uzun Dönem Tedarikçi Beyanının sonradan kontrolü, sondaj usulü
veya EUR.1 Dolaşım Sertifikası veya Fatura Beyanı düzenlenmek üzere söz
konusu beyannamelerin dikkate alındığı ülke gümrük idaresinin bu belgelerin
geçerliliğine veya belgede yer alan bilgilerin doğruluğuna ilişkin makul
şüphesi olduğu her an yapılır. Birinci fıkra hükümlerinin
uygulanması amacıyla söz konusu fıkrada belirtilen ülkelerin gümrük
idareleri, tedarikçi beyanı, fatura, teslimat notu veya beyanname kapsamı
ürünlerle ilgili diğer ticari vesaiki, beyannamenin düzenlendiği ülkenin
gümrük idaresine gerektiğinde araştırmanın biçimi veya gereklerini de
belirterek geri gönderir. Tedarikçi Beyanında yer alan
bilgilerin doğru olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve
bilgi, kontrol talebini desteklemek üzere gönderilir. Tedarikçi Beyanı veya Uzun Dönem Tedarikçi
Beyanının kontrol talebi, bu belgelerin Müsteşarlığa (Gümrükler Genel
Müdürlüğü) gönderilmesi suretiyle yapılır. Sonradan kontrol, beyannamenin
düzenlendiği gümrük idaresi tarafından yapılır. Bu amaçla ilgili gümrük
idaresi, her türlü delil talep etme ve tedarikçinin hesaplarını denetleme
veya gerekli gördüğü diğer kontrolleri yapabilme yetkisine sahiptir. Sonradan kontrol talebinde
bulunan gümrük idaresi, bu kontrolün sonuçlarından mümkün olan en kısa
zamanda haberdar edilir. Bu sonuçlar, tedarikçi beyanında bulunan bilgilerin
doğru olup olmadığını, tedarikçi beyanının EUR.1 Dolaşım Sertifikası veya
Fatura Beyanı düzenlenebilmesi için yeterli olup olmadığı veya tedarikçi
beyanının hangi kapsamda dikkate alınabileceğini açıkça belirtmelidir. Anlaşmazlıkların
çözümü Madde
47- Bu
Yönetmelik esasları çerçevesinde yapılacak uygulamada meydana gelecek
tereddüt ve anlaşmazlıklar, bu Yönetmeliğe ilişkin işlemlerin yürütülmesiyle
görevli kuruluşlarca Müsteşarlığa iletilir. Bu tereddüt ve
anlaşmazlıklardan, bu Yönetmeliğin 42 ila 46 ncı maddelerinde belirtilen
sonradan kontrol işlemlerine ilişkin olup, taraf ülkeler gümrük idarelerince
kendi aralarında çözümlenemeyenler veya ilgili Anlaşma eki Menşeli Ürünler
Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Protokolün
yorumlanmasında ortaya çıkan sorunlar Ortak Komite’ye sunulur. İthalatçı ile ithalatçı
ülkenin gümrük idareleri arasında çıkabilecek her türlü anlaşmazlık, bu
ülkenin mevzuatı çerçevesinde çözüme bağlanır. İKİNCİ BÖLÜM Cezalar Cezalar Madde 48- Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı fiiller hakkında;
27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile 10/07/2003 tarihli ve
4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri
uygulanır. SEKİZİNCİ KISIM Serbest Bölgeler Serbest bölgeler Madde 49- Taraf ülke gümrük idareleri,
nakliyeleri esnasında kendi ülkesi içinde bulunan bir serbest bölgeyi
kullanan ve bir menşe ispat belgesi kapsamında ticarete konu olan eşyanın
başka eşyayla değiştirilmemesinin veya hasara uğramasını önleyici normal
işlemler dışındaki herhangi bir işleme tabi tutulmamasının temini konusundaki
her türlü tedbiri alırlar. Birinci fıkra hükümlerine
istisna olarak, taraf ülkelerden biri menşeli herhangi bir ürün, bir menşe
ispat belgesi kapsamında bir serbest bölgeye ithal olunur ve bir işçilik veya
işlemden geçirilirse, tatbik edilmiş olan işçilik veya işlemin bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olması koşuluyla, ihracatçının talebi üzerine yeni bir
EUR.1 veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası ilgili gümrük idaresi veya
Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kuruluş tarafından düzenlenir. DOKUZUNCU KISIM Çeşitli ve Son Hükümler Yönetmelikte hüküm bulunmayan
hususlar Madde 50- Bu Yönetmelikte yer almayan hususlarda, 4458 sayılı Gümrük
Kanunu’nun ve Gümrük Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri uygulanır. Yürürlük Madde 51- Bu Yönetmelik, Anlaşma
çerçevesinde Tunus’la tercihli ticarette, 1/7/2005 tarihinden geçerli olmak
üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 52- Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığı’nın
bağlı bulunduğu Bakan yürütür. Ekleri için Tıklayınız
|
[1] Lihtenştayn Prensliği, İsviçre’yle bir gümrük birliği oluşturmuştur
ve Avrupa Ekonomik Alanı’na ilişkin anlaşmaya taraftır.
[2] Cezayir, Mısır, İsrail, Lübnan, Ürdün, Fas, Suriye,
Tunus, Batı Şeria ve Gazze Şeridi. Pan
Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemi’nin Akdeniz Ülkelerini de kapsayacak şekilde
genişletilmesinden önce Türkiye, 1999 yılından itibaren Pan Avrupa Menşe
Kümülasyon Sistemi’ne taraf olmuştur.
[3] Bu hüküm sadece, Türkiye ile Tunus, Fas ve Cezayir
arasında tercihli ticarette bu Yönetmelikteki kurallarla aynı menşe kurallarına
sahip kuralların uygulanması halinde geçerlilik kazanır.
[4] Bu madde hükümleri sadece, Türkiye ile Tunus, Fas ve
Cezayir arasında tercihli ticarette bu Yönetmelik’teki kurallarla aynı menşe
kurallarına sahip kuralların uygulanması halinde geçerlilik kazanır.
[5] Bu fıkra hükümleri sadece Türkiye ile Tunus, Fas ve
Cezayir arasında tercihli ticarette bu Yönetmelikteki kurallarla aynı menşe
kurallarına sahip kuralların uygulanması halinde geçerlilik kazanır.