Yönetmelik Karar Sayısı : 2005/9912 Ekli “Muhasebe Yetkililerinin Eğitimi, Sertifika
Verilmesi ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”in yürürlüğe
konulması; Maliye Bakanlığı’nın 29/12/2005 tarihli ve 24415 sayılı yazısı üzerine, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve
Kontrol Kanununun 62 nci maddesine göre,
Bakanlar Kurulu’nca 30/12/2005 tarihinde kararlaştırılmıştır. Ahmet Necdet SEZER CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip
ERDOĞAN Başbakan A. GÜL A.
ŞENER M.
A. ŞAHİN B. ATALAY Dışişleri Bak. ve Başb.
Yrd. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bakanı A. BABACAN M. AYDIN N. ÇUBUKÇU K. TÜZMEN Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı C. ÇİÇEK M. V.GÖNÜL A.AKSU K. UNAKITAN Adalet Bakanı Milli Savunma
Bakanı İçişleri
Bakanı Maliye Bakanı H. ÇELİK F.
N.ÖZAK R.AKDAĞ B. YILDIRIM Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık ve İskan Bakanı Sağlık Bakanı Ulaştırma Bakanı M. M. EKER M.
BAŞESGİOĞLU A.
COŞKUN Tarım ve Köyişleri
Bakanı Çalışma ve
Sos. Güv. Bakanı Sanayi
ve Ticaret Bakanı M.H.GÜLER A.
KOÇ O.
PEPE Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Kültür ve Turizm Bakanı Çevre ve Orman Bakanı Muhasebe Yetkililerinin Eğitimi, Sertifika Verilmesi
ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar Amaç Madde 1 —
Bu Yönetmeliğin amacı, muhasebe yetkililerinin eğitimi, sertifika verilmesi
ile çalışma usul ve esaslarını belirlemektir. Kapsam Madde 2 —
Bu Yönetmelik, düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere genel yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinde görev yapan muhasebe yetkililerinin eğitimi, sertifika verilmesi
ile çalışma usul ve esaslarını kapsar. Dayanak Madde 3 —
Bu Yönetmelik, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve
Kontrol Kanununun 62 nci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 —
Bu Yönetmelikte geçen; Bakanlık:
Maliye Bakanlığını, Kanun:
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu, Üst yönetici: Bakanlıklarda müsteşarı, Milli
Savunma Bakanlığında Bakanı, diğer kamu idarelerinde en üst
yöneticiyi, il özel idarelerinde valiyi, belediyelerde belediye başkanını, Muhasebe
hizmeti: Gelir ve alacakların tahsili, giderlerin ve borçların hak
sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile
emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere
verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm mali işlemlerin kayıtlarının yapılması
ve raporlanması işlemlerini, Muhasebe
birimi: Muhasebe hizmetlerinin
yapıldığı birimi, Muhasebe
yetkilisi: Muhasebe hizmetlerinin yürütülmesinden ve muhasebe biriminin
yönetiminden sorumlu, usulüne göre atanmış sertifikalı yöneticiyi, Muhasebe
yetkilisi yardımcısı: Muhasebe yetkililerinin yardımcılarını, Muhasebe
yetkilisi mutemedi: Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla
ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, muhafaza etmeye, vermeye,
göndermeye yetkili ve bu işlemlerle ilgili olarak doğrudan muhasebe
yetkilisine karşı sorumlu olan kamu görevlilerini ve yetkili memurları, Vezne:
Muhasebe birimine teslim edilen tedavüldeki Türk parası, döviz, çek, senet,
menkul kıymetler ve teminat mektuplarının muhafaza edildiği yeri, Ambar:
Muhasebe birimine teslim edilen ve parayla ifade edilen değerli kağıtlar ile
muhasebe birimince kullanılacak seri ve sıra numaralı alındı, teslimat
müzekkeresi, çek ve benzeri basılı evrakın muhafaza edildiği yeri, Sertifika:
Şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenen ve sahibine muhasebe
hizmetlerini yerine getirebilme yetkisi veren muhasebe yetkilisi
sertifikasını, ifade
eder. İKİNCİ KISIM Muhasebe Yetkilisi
Adaylarının Belirlenmesi, Eğitimi ve Sertifika
Verilmesi BİRİNCİ
BÖLÜM Muhasebe Yetkilisi
Adaylarının Belirlenmesi Muhasebe yetkilisi olarak atanacakların nitelikleri Madde 5 — Muhasebe
yetkilisi olarak atanacakların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci
maddesinde belirtilenler ile aşağıdaki şartları taşımaları gerekir: a) En
az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olmak, b)
Kamu idarelerinin muhasebe hizmetlerinde en az dört yıl çalışmış olmak
koşuluyla bu idarelerde muhasebe yetkilisi yardımcısı veya eşiti görevlerde
bulunmak, c)
Muhasebe yetkilisi sertifikası almış olmak, d)
Son üç yıl içerisinde olumsuz sicil almamış olmak, e)
Aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almamış olmak, f)
Görevin gerektirdiği bilgi ve temsil yeteneğine sahip olmak. Ancak
belde ve nüfusu 25 binin altında olan ilçe belediyeleri ile mahalli idare
birliklerinde muhasebe yetkilisi görevini yürütmek üzere atanacakların
yukarıdaki fıkranın (c), (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen şartları
taşımaları kaydıyla, en az lise ve dengi okul mezunu olmaları ve kamu
idarelerinin muhasebe hizmetlerinde en az dört yıl çalışmış olmaları
yeterlidir. Lise
ve dengi okul mezunu adayların sertifika eğitim programının konuları Bakanlık
tarafından ayrıca belirlenir ve sınavları ayrı yapılır. Bu şekilde sertifika
eğitim programını başarıyla
tamamlayan lise ve dengi okul mezunlarına sadece belde ve nüfusu 25 binin
altında olan ilçe belediyeleri ile mahalli idare birliklerinde görev yapma
yetkisi veren sertifika verilir. Sertifika eğitim programı duyurusu Madde 6 — Kamu
idareleri, muhasebe yetkilisi ihtiyaçlarını Bakanlıkça yapılan duyuruda
belirtilen süre içerisinde Bakanlığa bildirir. Sertifika eğitim programına
alınacak aday sayısı, kamu idarelerinin talepleri dikkate alınarak Bakanlıkça
belirlenir. Sertifika
eğitim programına alınacak aday sayısı ile şartları, başvuru yeri ve başvurma
süresi Bakanlık internet sitesinde ve uygun
görülecek diğer araçlarla adaylara duyurulur. Sertifika eğitim programı başvurusu Madde 7 —
Sertifika eğitim programına katılacak adayların Bakanlıkça belirlenen başvuru
formu ile duyuruda belirtilen süre içerisinde Bakanlığa başvurmaları gerekir. Başvurular
şahsen veya posta yoluyla yapılır. Postadaki gecikmeler dikkate alınmaz.
Bakanlık elektronik ortamda başvuru koşullarını düzenleyebilir. Eleme sınavı ve duyurulması Madde 8 —
Sertifika eğitim programına başvuranların sayısının, sertifika eğitimine
alınacağı duyurulan kişi sayısından en az % 10 daha fazla olması halinde,
eğitim programına alınacak muhasebe yetkilisi adaylarının belirlenmesi
amacıyla Bakanlıkça eleme sınavı yapılır. Eleme sınavı, Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Merkezi Başkanlığına veya Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve
Değerlendirme Merkezine de yaptırılabilir. Eleme
sınavı yapılması gereken hallerde sertifika eğitim programına alınacak
muhasebe yetkilisi aday sayısı, Bakanlıkça yapılan duyuruda belirtilen aday
sayısı ile sınırlıdır. Sınavın yapılacağı yer ve tarih ile sınav konuları ve
ağırlıkları sınav tarihinden en az bir ay önce Bakanlık internet
sitesinde ve uygun görülecek diğer araçlarla duyurulur. Eleme
sınavına katılacak adayların adreslerine, Bakanlık veya sınavı yapan birimce
fotoğraflı sınav giriş belgesi gönderilir. Eleme sınavı yeri ve konuları Madde 9 —
Eleme sınavı, duyuruda belirtilen yer, tarih ve saatte yapılır. Eleme
sınavı aşağıdaki konulardan oluşur. a)
Genel yetenek ve genel kültür, b)
Temel ekonomi bilgisi, c)
İdare hukuku ve hukukun temel kavramları, d)
Kamu maliyesi ve Türk malî sistemi, e)
Genel muhasebe, f)
Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince uygulanacak çerçeve muhasebe
yönetmeliği. Sertifika eğitimine alınacak adayların
belirlenmesi Madde 10 — Eleme
sınavından en yüksek puan alan adaydan başlayarak duyuruda belirtilen sayıda
aday, Bakanlıkça belirlenen programa göre sertifika eğitimine alınır. Ancak,
sınavda alınan puana göre yapılacak sıralamada, ilanda belirtilen sayıda
adaylardan son sırada yer alan adayla aynı puanı almış olanlar da sertifika
eğitim programına alınır. İKİNCİ
BÖLÜM Muhasebe
Yetkilisi Adaylarının Sertifika Eğitimi Sertifika eğitiminin yeri, tarihi
ve süresi Madde 11 —
Sertifika eğitiminin yeri ve tarihi eğitime alınacak adaylara eğitim
programının başlamasından önce Bakanlıkça bildirilir. Eğitim
süresi iki aydan az olmamak üzere Bakanlık tarafından belirlenir. Sertifika eğitim programı konuları Madde 12 —
Muhasebe yetkilisi adayları aşağıdaki gruplarda belirtilen konuları
kapsayacak şekilde Bakanlıkça eğitime tabi tutulur. a)
Muhasebe 1 -
Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince uygulanacak çerçeve muhasebe
yönetmeliği ve ilgili diğer muhasebe yönetmelikleri, 2 -
Genel muhasebe, 3 -
Mali istatistik ve raporlama. b)
Mali mevzuat 1 -
Kamu malî yönetimi ile ilgili düzenlemeler, 2 -
Harcama belgeleri ile ilgili yönetmelikler, 3 -
Milli emlak mevzuatı genel esasları, 4 -
Sayıştay Kanunu ve ilgili mevzuat, 5 -
Sosyal güvenlik, bütçe, gider ve gelir mevzuatı ile yerel yönetimler
mevzuatının genel esasları, 6 -
Avrupa Birliği kamu malî yönetimi ve muhasebe mevzuatı. c)
Diğer konular 1 -
Temel hukuk bilgisi, 2 -
Anayasa ve idare hukuku, 3 - Bilişim
teknolojilerinin kullanımı. Muhasebe yetkilisi sertifika sınavı Madde 13 —
Sertifika eğitim programını tamamlayan muhasebe yetkilisi adayları,
Bakanlıkça belirlenecek yer ve tarihte yazılı sınava tabi tutulur. Muhasebe yetkilisi sertifika sınav komisyonu Madde 14 —
Sertifika sınav komisyonu Bakanlık tarafından belirlenir. Sınav komisyonu
birisi başkan olmak üzere beş asil ve iki yedek üyeden oluşur. Sınav
komisyonu, sınav sorularını hazırlamak, sonuçlarını değerlendirmek, başarı
listesini düzenlemek ve itirazları inceleyip sonuca bağlamakla görevlidir. Muhasebe yetkilisi sertifika sınav
konuları ve sınav usulü Madde 15 — Sertifika
sınav konuları eğitim konularından oluşur. Sınav komisyonunun belirleyeceği sorular,
zarflara konulur, mühürlenir ve sınav komisyonunca saklanır. Bu
zarflar sınav başlangıcında adaylar huzurunda açılarak, durum tutanağa
bağlanır. Sınav
sonunda cevap kağıtları, her adayın kaç sayfa cevap kağıdı verdiği tespit
edilmek suretiyle tutanağa bağlanır ve zarflar içinde komisyona teslim
edilir. Sınav sonuçlarının değerlendirilmesi Madde 16 — Sınav
komisyonu, cevap kağıtlarını yüz (100) tam puan üzerinden değerlendirir. Sertifika
sınavında başarılı sayılmak için muhasebeden en az altmışbeş
(65) puan olmak üzere her bir sınav grubundan en az elli (50) puan alınması
ve bu sınavların not ortalamasının en az altmışbeş
(65) puan olması gerekir. Sınav sonuçlarının duyurulması ve itiraz Madde 17 — Sınav
sonuçları, en geç 30 gün içerisinde Bakanlık internet
sitesinde ve Bakanlık ilan panolarında ilan edilir ve ilan tarihinden
itibaren 15 inci gün sonunda ilgililere tebliğ edilmiş sayılır. Sınav
sonuçlarına, tebligat tarihinden itibaren 5 iş günü içinde Bakanlık nezdinde itiraz edilebilir. İtiraz, sınav komisyonu
tarafından başvuru tarihinden itibaren en çok 10 gün içinde değerlendirilerek
sonuçlandırılır ve Bakanlıkça ilgililere yazılı olarak bildirilir. Başarısız olan adayların durumu Madde 18 —
Sertifika sınavında başarısız olan adaylar, eğitim programlarına
katılmaksızın takip eden iki sertifika sınavına daha katılabilir. Muhasebe yetkilisi sertifikasının
verilmesi Madde 19 —
Sınavda başarılı olan muhasebe yetkilisi adaylarına, Bakanlık tarafından
sertifika verilir, durum ayrıca görev yaptığı kuruma bildirilir. Sertifika
verilenlerin listesi Bakanlık internet sitesinde de
yayımlanır. Muhasebe yetkililerinin atanması Madde 20 —
Muhasebe yetkilileri, sertifikalı adaylar arasından, 9/12/1994 tarihli ve
4059 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, genel bütçe kapsamındaki kamu
idarelerinde Bakanlıkça, diğer kamu idarelerinde ise üst yöneticiler
tarafından atanır. Ancak,
Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Sayıştayın muhasebe
hizmetlerini yerine getirmek üzere görevlendirilecek muhasebe yetkilileri,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı; Cumhurbaşkanlığı muhasebe hizmetlerini
yerine getirmek üzere görevlendirilecek muhasebe yetkilisi ise
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri tarafından atanır. Gerekli şartların taşınmadığının sonradan
anlaşılması Madde 21 —
Sertifika eğitim programına alınan veya muhasebe yetkilisi sertifikası
verilen kişilerden gerekli şartları taşımadıkları anlaşılanlar, Bakanlıkça
eğitim programından çıkarılır veya sertifikaları iptal edilir. Muhasebe yetkilisi kayıtlarının tutulması Madde 22 —
Muhasebe yetkilisi sertifika eğitim programına katılan adaylar ile bunlardan
sertifika verilenlere ilişkin kayıtlar Bakanlıkça tutulur. ÜÇÜNCÜ KISIM Muhasebe Yetkililerinin
Çalışma Usul ve Esasları BİRİNCİ
BÖLÜM Muhasebe Yetkilisinin
Görev, Yetki ve Sorumlulukları Muhasebe yetkilisinin görev ve yetkileri Madde 23 — Muhasebe
yetkilisinin görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir. a)
Gelirleri ve alacakları ilgili mevzuatına göre tahsil etmek, yersiz ve fazla
tahsil edilenleri ilgililerine iade etmek. b)
Giderleri ve borçları hak sahiplerine ödemek. c)
Para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetleri almak, saklamak ve
ilgililere vermek veya göndermek. d)
Yukarıdaki bentlerde sayılan işlemlere ve diğer mali işlemlere ilişkin
kayıtları usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutmak, mali rapor ve
tabloları her türlü müdahaleden bağımsız olarak düzenlemek. e)
Gerekli bilgi ve raporları, Bakanlığa, hizmet verilen ilgili kamu idaresinin
harcama yetkilisi ile üst yöneticisine ve yetkili kılınmış diğer mercilere
muhasebe yönetmeliklerinde belirtilen sürelerde düzenli olarak vermek. f)
Vezne ve ambarların kontrolünü ilgili mevzuatında öngörülen sürelerde yapmak. g)
Muhasebe hizmetlerine ilişkin defter, kayıt ve belgeleri ilgili mevzuatında
belirtilen sürelerle muhafaza etmek ve denetime hazır bulundurmak. h)
Muhasebe yetkilisi mutemetlerinin hesap, belge ve işlemlerini ilgili
mevzuatında öngörülen zamanlarda denetlemek veya muhasebe yetkilisi
mutemedinin bulunduğu yerdeki birim yöneticisinden kontrol edilmesini
istemek. ı)
Hesabını kendinden sonra gelen muhasebe yetkilisine devretmek, devredilen
hesabı devralmak. j)
Muhasebe birimini yönetmek. k)
Diğer mevzuatla verilen görevleri yapmak. Muhasebe yetkilisinin sorumlulukları Madde 24 —
Muhasebe yetkilileri; a) Bu
Yönetmeliğin 23 üncü maddesinde sayılan hizmetlerin zamanında yapılmasından
ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde
tutulmasından, b)
Mutemetleri aracılığıyla aldıkları ve elden çıkardıkları para ve parayla
ifade edilen değerler ile bunlarda meydana gelen kayıplardan, c) Ön
ödeme ile kesin ödemelerin yapılması ve ön ödemelerin mahsubu aşamalarında
ödeme emri belgesi ve eki belgelerin usulünce incelenmesi ve kontrolünden, d)
Yersiz ve fazla tahsil edilen tutarların ilgililerine geri verilmesinde, geri
verilecek tutarın, düzenlenen belgelerde öngörülen tutara uygun olmasından, e)
Ödemelerin, ilgili mevzuatın öngördüğü öncelik sırası da göz önünde
bulundurularak, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre yapılmasından, f) Rücu hakkı saklı kalmak kaydıyla, kendinden önceki
muhasebe yetkilisinden hesabı devralırken göstermediği noksanlıklardan, g)
Muhasebe yetkilisi mutemetlerinin hesap, belge ve işlemlerini ilgili mevzuata
göre kontrol etmekten, h)
Yetkili mercilere hesap vermekten, sorumludurlar.
Muhasebe
yetkililerinin Kanuna göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları,
görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır. Muhasebe
yetkililerinin ret ve iadeler ile ayrılıp gönderilmesi gereken paylara
ilişkin fazla ve yersiz ödemelerde sorumluluğu, bu Yönetmeliğin 29 uncu
maddesi uyarınca yapması gereken kontrollerle sınırlıdır. Yetkisiz tahsil ve ödeme yapılamayacağı
ve birleşemeyecek görevler Madde 25 — Kanunların
öngördüğü şekilde yetkili kılınmamış hiçbir gerçek veya tüzel kişi kamu adına
tahsilat ve ödeme yapamayacağı gibi muhasebe hizmeti de veremez. Usulüne
göre atanmadığı halde muhasebe hizmetlerinden bir kısmını veya tamamını
kendiliğinden yapanlar ile yapılması konusunda emir veren yöneticiler
hakkında, Sayıştay tarafından belirlenecek mali sorumlulukları saklı kalmak
üzere, adli ve idari yönden de ayrıca işlem yapılır. Harcama
yetkilisi ile muhasebe yetkilisi görevi aynı kişide birleşemez. Görev, yetki ve sorumlulukların devri Madde 26 —
Muhasebe yetkilileri, kanunlarla kendilerine verilen görev ve yetkilerinden
bir kısmını Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre yardımcılarına
devredebilirler. Muhasebe
yetkilileri hakkındaki sorumluluk, devredilen işlerle ilgili olarak görev ve
yetki devri yapılanlar hakkında da uygulanır. Muhasebe
yetkilileri devrettikleri görev ve sorumlulukların, yardımcılar tarafından
usulüne uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini gözetmekle yükümlüdür. Devredilen
görev ve yetki sınırları içerisinde olmakla birlikte, yardımcılar tarafından
tereddüde düşülen konulardaki işlemler, uygun bulunması halinde muhasebe
yetkilileri tarafından sonuçlandırılır. İKİNCİ BÖLÜM Muhafaza ve
Muhasebeleştirme Para ve para ile ifade edilen değerlerin
muhafazası Madde 27 — Muhasebe
yetkilileri, muhasebe birimlerine teslim edilen para ve parayla ifade edilen
değerlerin ilgili mevzuatında öngörüldüğü şekilde alınmasını, vezne ve
ambarlarında muhafaza edilmesini ve gerekli güvenlik tedbirlerinin alınmasını
sağlamak zorundadırlar. Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında öngörülen
süreler içinde ve belirsiz günlerde vezne ve ambarlarını kontrol ederek kayıp
ve noksanlık olmaması için gerekli önlemleri almakla yükümlüdürler. Bu
görevin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle meydana gelecek kayıp ve
noksanlıklardan genel hükümlere göre sorumludurlar. Yangın,
sel, deprem, yer kayması, çığ düşmesi gibi afet halleri ile savaş veya askeri
ve idari sebeplerle tahliye ya da hırsızlık gibi
nedenlerle vezne ve ambarlarda kayıp veya noksanlık meydana gelmesi halinde,
muhasebe yetkililerince durum derhal en yakın amire yazılı olarak bildirilir.
Ayrıca, olaya ilişkin delillerin kaybolmaması için gerekli tedbirleri alır.
Sorumluluğun ibrası için, olayın öğrenildiği günden itibaren en geç 15 gün
içinde, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Bakanlığa, diğerlerinde
ise ilgili kamu idaresine başvurur. Bu durumda muhasebe yetkilisinin
sorumluluğu, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanlığı üst
yöneticisinin, kapsama dahil diğer kamu idarelerinde ise ilgili kamu
idaresinin üst yöneticisinin görüşleri alınarak Sayıştay tarafından hükme
bağlanır. Mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi Madde 28 — Bir
ekonomik değerin yaratılması, başka bir şekle dönüştürülmesi, mübadeleye konu
edilmesi, el değiştirmesi veya yok olması mali işlem olarak kabul edilir ve
bütün mali işlemler muhasebe yetkililerince muhasebeleştirilir. Her
muhasebe kaydının bir belgeye dayandırılması zorunludur. Muhasebeleştirme
işlemleri idarelerin tabi olduğu muhasebe yönetmeliklerinde belirtilen
muhasebeleştirme belgeleri ile yapılır. Muhasebeleştirme
işlemi, mali işlemin tamamlanmasını takiben geciktirilmeden en geç izleyen iş
gününde yapılır. Ancak, mali yılın bitimine kadar mal alınmış, hizmet veya iş
yapılmış olmasına rağmen mahsup belgeleri mali yılın bitimine kadar muhasebe
birimine verilememiş ön ödemelere ilişkin mali işlemler ile bütçe gelir ve
giderini ilgilendirmeyen diğer mali işlemler, ilgili mevzuat hükümleri
dikkate alınarak mahsup dönemi sonuna kadar muhasebeleştirilebilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Belgelerin Kontrolü ve
Alacakların İzlenmesi Ödeme emri belgesi ve ekleri üzerinde
yapılacak kontroller Madde 29 — Muhasebe
yetkilileri ödeme emri belgesi ve ekleri üzerinde; a)
Yetkililerin imzasını, b)
Ödemenin çeşidine göre ilgili mevzuatında belirlenen belgelerin tamam
olmasını, c)
Maddi hata bulunup bulunmadığını, d)
Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri, kontrol
etmekle yükümlüdürler. Muhasebe
yetkilileri, yukarıda belirtilen kontroller dışında kontrol ve inceleme
yapamaz; ödemelerde ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge
arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması
halinde ödeme yapamaz ve ödemeye zorlanamaz. Muhasebe
yetkilileri, ödeme emri eki belgelerin, ödemesi yapılacak giderin çeşidine ve
alım şekline göre Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde ve özel
mevzuatında öngörülen belgelerden olmasını ve bu belgelerin eksiksiz olarak
ödeme emri belgesi ekine bağlanmasını kontrol etmekle sorumlu olup,
belgelerin alınan mal veya hizmet ya da yapılan iş
bazında miktar veya ara toplam olarak bütçedeki tertiplerine uygunluğunun
kontrolünden ve doğruluğundan sorumlu değildir. Muhasebe
yetkililerinin maddi hataya ilişkin sorumlulukları; bir mali işlemin
muhasebeleştirilmesine dayanak teşkil eden karar, onay, sözleşme, hakediş raporu, bordro, fatura, alındı ve benzeri
belgelerde; gelir, alacak, gider ya da borç
tutarının tespit edilmesine esas rakamların hiçbir farklı yoruma yer
vermeyecek biçimde, bilerek veya bilmeyerek yanlış seçilmesi, oranların
yanlış uygulanması, aritmetik işlemlerin yanlış yapılması ve
muhasebeleştirmeye esas toplamlarının muhasebeleştirme belgesinde ilgili
hesaplara noksan veya fazla kaydedilmek suretiyle yapılan yersiz ve fazla
alma, verme, ödeme ve gönderilmesiyle sınırlıdır. Teknik nitelikteki
belgelerde, bu niteliğe ilişkin olarak yapılmış maddi hatalardan bu belgeleri
düzenleyen ve onaylayan gerçekleştirme görevlileri sorumlu olup, muhasebe
yetkililerinin bu belgelere ilişkin sorumlulukları aritmetik işlemlerdeki
yanlışlıklarla sınırlıdır. Muhasebe
yetkilileri, ön ödemeler ile geri verilecek para ve para ile ifade edilen
değerlere ilişkin olarak düzenlenen muhasebeleştirme belgeleri ve ekleri
üzerinde de birinci fıkradaki hususları kontrol etmekle yükümlüdürler. Ödeme öncesi kontrol süresi Madde 30 — Ödeme
emirleri, muhasebe birimine geliş tarihinden itibaren, en geç dört iş günü
içinde incelenir, uygun bulunanlar muhasebeleştirilerek tutarları hak
sahiplerinin banka hesabına aktarılır. Eksik veya hatalı olan ödeme emri
belgesi ve eki belgeler, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç, hata veya
eksikliğin tespit edildiği günü izleyen iş günü içinde gerekçeleriyle
birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hata veya eksiklikleri
tamamlanarak tekrar muhasebe birimine verilenler, en geç iki iş günü sonuna
kadar incelenerek muhasebeleştirme ve ödeme işlemi gerçekleştirilir. Hak
sahiplerinin banka hesaplarına aktarılmaksızın kasadan veya çek düzenlenmek
suretiyle bankadan yapılabilecek ödeme tür ve tutarları ile kontrol,
muhasebeleştirme ve ödeme süresini dört iş gününden daha az olarak
belirlemeye, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Bakanlık, kapsamdaki
diğer kamu idarelerinde üst yöneticiler yetkilidir. Ödemelerin yapılmasında öncelik Madde 31 —
Kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde
giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak, bu
ödemelerin yapılması sırasında sırasıyla; a)
Kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim,
harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, b)
Tarifeye bağlı ödemelere, c)
İlama bağlı borçlara, d)
Ödenmemesi halinde gecikme zammı ve faiz doğuracak ödemelere, e)
Ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara, öncelik
verilir. Kamu
idarelerinin nakit mevcudunun yeterli olması durumunda ödemeler, ödeme emri
belgelerinin muhasebe biriminin kayıtlarına giriş sırasına göre yapılır. Ödeme
emri belgesi ve eki belgeler üzerinde 29 uncu maddeye göre yapılan kontroller
sonucunda noksanlığı tespit edilerek tamamlanmak üzere kamu idaresinin ilgili
birimine iade edilen ödeme emri belgeleri tamamlanarak muhasebe birimi
kayıtlarına girdikten sonra, tutarı, yeni giriş sırasına göre ödenir. Alacakların tahsil sorumluluğu Madde 32 —
Muhasebe yetkilileri, idarelerce ilgili kanunlarına göre tarh ve tahakkuk
ettirilerek tahsil edilebilir hale gelmiş kamu gelir ve alacaklarının
yükümlüleri ve sorumluları adına ilgili hesaplara kaydedilerek tahsil
edilmesinden sorumludurlar. Muhasebe
yetkilileri, tahsili kendilerine ait kamu alacaklarından borçlusu başka bir
yerde olduğu anlaşılanların tahsilini, borçlunun bulunduğu yerdeki aynı kamu
idaresinin muhasebe biriminden isterler. Diğer muhasebe birimlerince tahsili
istenen alacak tutarı, kayıtlara alınarak izlenir. Özel
mevzuatında hüküm bulunması halinde, kamu idaresine ait alacakların diğer
kamu idaresinin muhasebe birimlerince tahsili istenebilir. Bu
alacaklardan nakden ya da mahsuben yapılan
tahsilat, alacağın kayıtlı bulunduğu muhasebe birimine nakden veya hesaben ödenir. Kendisinden
izlenmesi istenilen bir alacağın tahsilinde ihmali görülen muhasebe
yetkilileri, alacaklı kamu idaresince, ihmali görülen muhasebe yetkilisinin
bağlı olduğu kamu idaresi üst yöneticisine bildirilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Düzenlenecek Defter,
Belge ve Raporlar Defter ve belgelerin düzenlenmesi ve
gönderilmesi Madde 33 —
Defter ve belgelerin muhasebe yetkililerince düzenlenmesinde ve bunların Sayıştaya ve ilgili kamu idarelerine gönderilmesinde,
kamu idarelerinin tabi oldukları muhasebe yönetmeliklerinde yer alan usul ve
esaslar ile Sayıştay tarafından belirlenen usul ve esaslara uyulur. Mali raporların düzenlenmesi ve
gönderilmesi Madde 34 —
Mali raporlar, muhasebe yetkililerince, Devlet Muhasebesi Standartları Kurulu
tarafından belirlenecek standartlara, kamu idarelerinin tabi olduğu muhasebe
yönetmeliklerine ve muhasebe kayıtlarına uygun olarak düzenlenir ve
mevzuatında belirlenen sürelerde ilgili mercilere gönderilir. Söz
konusu raporların mevzuatında belirtilen sürelerde tam ve doğru olarak ilgili
kamu idaresine, Bakanlığa ve Sayıştaya
gönderilmemesi halinde; durum, muhasebe yetkilisinin bağlı olduğu kamu
idaresi üst yöneticisine yazılı olarak bildirilir. Verilen ek süre içerisinde
de gönderilmemesi halinde ilgili muhasebe yetkilisi hakkında disiplin
hükümleri uygulanması talep edilir. BEŞİNCİ BÖLÜM Muhasebe Yetkilileri
Arasında Hesap Devri ve Yönetim Dönemi Hesabı Hesap devri Madde 35 —
Muhasebe yetkilileri, yerlerine atanan veya görevlendirilen asil veya vekil
muhasebe yetkilisi göreve başlamadan ve hesabını bunlara devretmeden
görevlerinden ayrılamazlar. Ancak, görev alanları içerisinde yapacakları
kontrol ve incelemeler için, işlemlerden doğacak sorumluluk kendilerine ait
olmak üzere en çok bir gün süre ile yerlerine vekil tayin edilmeden
görevlerinden ayrılabilirler. Mali
yıl sona ermeden herhangi bir nedenle görevinden ayrılan muhasebe yetkilisi
hesabını, yerine gelen muhasebe yetkilisine devreder. Muhasebe yetkililerinin
hesaplarını görevi devralanlara devir süresi yedi gündür. Hastalık,
ölüm, tutukluluk ve benzeri haller ile kendinden sonraki muhasebe yetkilisine
hesabını devretmekten kaçınma durumunda muhasebe yetkilisinin hesabı; yerine
görevlendirilen asil ya da vekil muhasebe
yetkilisine, devir alacak yeni muhasebe yetkilisinin başkanlığında en az üç
kişiden oluşan bir devir kurulu aracılığı ile devredilir. Devir
kurulunun oluşturulması ve devir işlemlerine ilişkin diğer hususlarda, kamu
idarelerinin tabi oldukları muhasebe yönetmeliklerindeki usul ve esaslara
uyulur. Yönetim dönemi hesabı ve verilme süresi Madde 36 — Kamu
idarelerinin hesapları mali yıl esasına göre tutulur. Yönetim dönemi, bir
mali yılın başından sonuna kadar yapılan bütün işlemler ile mali yıl geçtikten sonra, mahsup dönemi içerisinde önceki mali
yıla ilişkin olarak yapılan mahsup işlemlerini kapsar. Yönetim
dönemi hesabı, görev başındaki muhasebe yetkilisi tarafından, mevzuatında
belirtilen süre içerisinde yetkili mercilere verilir. Yönetim dönemi hesabı
dosyasının bir örneği de muhasebe biriminde saklanır. DÖRDÜNCÜ KISIM Son Hükümler Geçici Madde 1 — 31/12/2005 tarihi
itibarıyla kamu idarelerinin muhasebe hizmetlerini birinci derecede sorumlu
olarak yürütmekte olanlar, 1/1/2006 tarihinden itibaren, bulundukları kamu
idarelerinin muhasebe yetkililiği görevini sertifikalı muhasebe yetkilisi
atanıncaya kadar yürütürler. Ancak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten
önce saymanlık hizmetleri Maliye Bakanlığı tarafından yürütülen idarelerde
sertifikalı muhasebe yetkilisi atanıncaya kadar muhasebe hizmetleri kamu
idarelerince görevlendirilen personel tarafından yürütülür. Maliye
Bakanlığınca verilecek mesleki eğitimden geçmek ve
yapılacak sınavda başarılı olmak şartıyla, 31/12/2005 tarihi itibarıyla; a)
Maliye Bakanlığı kadrolarında bütçe dairesi başkanı, muhasebe müdürü, gelir
saymanlık müdürü, malmüdürü, saymanlık müdürü, vergi dairesi müdürü, vergi
müdürü, askeri defterdar, devlet muhasebe uzmanı ve muhasebe denetmeni olarak
görev yapanlar ile daha önce en az beş yıl bu görevlerde bulunanlar, b)
Özel bütçeli idareler, mahallî idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının
muhasebe birimlerinde, birinci derecede sorumlu olarak çalışanlar ile daha
önce bu görevi en az beş yıl yapmış olanlarla, bu idarelerde bütçe dairesi
başkanı, gelir ve gider dairesi başkanı, muhasebe daire başkanı, gelir
müdürü, bütçe müdürü ve muhasebe müdürü olanlar, anılan idarelerde, muhasebe
yetkilisi olarak, 31/12/2007 tarihine kadar atanabilirler. Ancak, (a) ve (b)
bentlerinde belirtilen kadrolara daha önce sınavla atanmış olanların muhasebe
yetkilisi olarak atanmalarında sınav şartı aranmaz. Sınava girecek olan
muhasebe yetkilisi adaylarının öğrenim durumlarına göre sınav konularını
ayrıca belirlemeye, sınavlarını ayrı yapmaya ve durumlarına uygun sertifika
vermeye Bakanlık yetkilidir. Bunlara ilişkin esas ve usuller Bakanlıkça
belirlenir. Geçici Madde 2 — 31/12/2005 tarihi
itibarıyla; bu Yönetmeliğin geçici 1 inci maddesinin (a) bendinde
sayılanların yardımcıları (Devlet Muhasebe Uzman Yardımcıları ile Muhasebe
Denetmen Yardımcıları hariç) ile kadro unvanı sayman olanlar muhasebe
yetkilisi yardımcısı olarak 31/12/2007 tarihine kadar atanabilirler. Muhasebe birimleri ve muhasebe
yetkililerinin Sayıştaya bildirilmesi Madde 37 — Sayıştay
denetimine tabi kamu idareleri, her hesap yılı başında muhasebe birimlerini,
muhasebe yetkililerinin ad ve soyadlarını Sayıştaya
bildirmekle yükümlüdür. Yıl içinde yapılan değişiklikler, değişiklik
tarihinden itibaren en çok bir ay içinde aynı şekilde Sayıştaya
bildirilir. Yetki Madde 38 —
Muhasebe birimlerinin yapısını, çalışmasını, iş akışını ve diğer hususları
işlem yönergesi ile düzenlemeye Bakanlık yetkilidir. Yürürlük Madde 39 —
Bu Yönetmelik 1/1/2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı
tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 40 — Bu
Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. |