YARGITAY KARARI

Yargıtay 18. Hukuk Dairesinden:

Esas : 2005/10370

Karar : 2005/11536

Davacı Dalyan Çağlayan'a velayeten Naciye Gönül Kırbaş ile davalı Nüfus Müdürlüğü arasındaki davada Gölbaşı/Ankara Asliye Hukuk Mahkemesince verilen ve Yargıtay'ca incelenmeksizin kesinleşmiş bulunan 2.3.2005 günlü ve 2004/82 E-2005/158 K. sayılı kararın yürürlükteki hukuka aykırı olduğu savıyla Cumhuriyet Başsavcılığının 10.11.2005 gün ve Hukuk 2005/178819 sayılı yazısıyla kanun yararına temyiz edilerek bozulması istenilmiş olmakla, dosyadaki tüm kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

YARGITAY KARARI

Dava, evlilik dışı doğan ve hükmen babası hanesine kaydedilen çocuğun soyadının değiştirilmesi istemine ilişkindir.

Dosyada toplanan bilgi ve belgelerden; soyadının değiştirilmesi istenilen Dalyan'ın, annesi (davacı) Naciye Gönül Kırbaş'ın Yusuf Çağlayan ile evlilik dışı ilişkisi sonucu 12.7.1990 tarihinde doğduğu, Ankara Asliye 4. Hukuk Mahkemesi'nin 3.6.1997 gün ve 1995/430 E. 1997/293 K. sayılı kararıyla Yusuf Çağlayan'ın küçük Dalyan'ın babası olduğunun tespitine ve tabii babalığına hükmedildiği, bu kararın 11.6.1998 tarihinde kesinleşmesi üzerine Dalyan'ın nüfus kaydının babası Yusuf Çağlayan'ın hanesine taşındığı ve babanın soyadını aldığı; bundan sonra anne Naciye Gönül Kırbaş'ın 13.2.2004 günlü dilekçe ile velayeti altındaki Dalyan Çağlayan'ın soyadının "Kırbaş" olarak değiştirilmesini istediği, mahkemece istemin kabulü ile küçük Dalyan'ın nüfus kaydındaki "Çağlayan" soyadının "Kırbaş" olarak değiştirilmesine karar verildiği ve hükmün Yargıtayca incelenmeksizin kesinleşmiş olduğu anlaşılmaktadır.

Kayden 12.7.1990 doğumlu olan Dalyan'ın mahkeme hükmü ile babası Yusuf Çağlayan'ın nüfusuna yazılıp onun soyadını aldığı tarihte yürürlükte bulunan 743 sayılı Türk Medeni Kanununun 312. maddesine göre "baba ile soybağı babalık hükmü veya tanıma yoluyla kurulan çocuk, babanın aile adını (soyadını) taşır ve onun vatandaşlık hakkını kazanır." Soyadı Tüzüğü'nün 15. maddesi hükmüne göre de "nesebi sahih olmayan çocuklar analarının soyadını alırlar; ancak bu çocuklar, babalarının tanıması ile veya hakimin kararı ile babanın soyadını alırlar." Yine Tüzüğün 20. maddesi uyarınca da ister babası ile birlikte ister ayrı yaşasın reşit olmayan çocuk, babasının soyadını kullanmak zorundadır. Ancak mümeyyiz olan reşit, soyadını seçmekte serbesttir. Sözü edilen yasa ve tüzük maddelerine göre; babanın soyadını almış bulunan küçük, ergin oluncaya kadar bu soyadı taşımak zorunda olup, babanın soyadı değişmedikçe küçüğün soyadı değiştirilemez.

Yukarıda açıklanan esaslar ile değinilen yasa ve tüzük hükümleri gözetilmeden, küçüğün mahkemece soyadının değiştirilmesine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı görüldüğünden, Cumhuriyet Başsavcılığının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK.nun 427. maddesi gereğince sonuca etkili olmamak kaydıyla kanun yararına BOZULMASINA ve gereği yapılmak üzere kararın bir örneği ile dosyanın C.Başsavcılığına gönderilmesine, 22.12.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.