YÖNETMELİK

Sanayi ve Ticaret Bakanlığından:

MOTORLU ARAÇLARIN DOLAYLI GÖRÜŞ CİHAZLARI

HAKKINDA TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ

(2005/27/AT İLE DEĞİŞİK 2003/97/AT)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçların dolaylı görüş cihazlarının ve bu cihazlarla donatılmış araçların belgelendirilmelerine ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (MARTOY) kapsamında yer alan motorlu araçlara takılan dolaylı görüş cihazlarına bu Yönetmeliğe göre AT Aksam Tip Onayı Belgesi ve bu aksamların takılması bakımından araca, bu Yönetmeliğe göre AT Araç Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Araç: Bu Yönetmeliğin amaçları bakımından, MARTOY’un Ek II, A Bölümünde tanımlandığı şekliyle herhangi bir motorlu aracı,

b) AT: Avrupa Topluluğunu,

c) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

ç) Dolaylı Görüş Cihazı: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek I’in 1.1 numaralı paragrafında tanımlanan cihazları,

d) e İşareti: Motorlu araçların dolaylı görüş cihazının bu Yönetmelik hükümlerine göre uygun olarak üretildiğini gösteren işareti,

e) İmalâtçı: Tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalâtın uygunluğunun sağlanmasından, Onay Kuruluşuna ve teknik hizmetler kuruluşuna karşı sorumlu olan ve araçların veya dikiz aynalarının ticarî isim, marka veya lisansının sahibi veya temsilcisini,

f) MARTOY: 1/4/1999 tarihli ve 23653 sayılı Resmî Gazete’de 98/14/AT seviyesinde yayımlanan Avrupa Topluluğunun 70/156/AT sayılı Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğinin son seviyesini,

g) Onay Kuruluşu: Teknik Hizmetler Kuruluşlarını görevlendiren, tip onayı belgelerini veren, gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla muhatap olan ve bunlarla temasları yürüten, imalâtçının üretim uygunluk düzenlemelerine uyup uymadığını belirlemekten sorumlu kuruluş olan Bakanlığı,

ğ) R-46: Dolaylı görüş cihazı ve bu cihazların takılması konusunda motorlu araçların onayı ile ilgili Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonunun (BM/AEK) - 46 sayılı Regülasyonunu,

h) Tanıtım Dosyası (Bilgi Dokümanı): Başvuru sahibi tarafından teknik hizmetler kuruluşuna veya Onay Kuruluşuna tanıtım bildirimi gereğince verilen bilgi, çizim, fotoğraf ve bunun gibi belgeleri içeren dosyayı,

ı) Tanıtım Paketi: Teknik hizmetler kuruluşunun veya Onay Kuruluşunun görevlerini yerine getirmeleri sürecinde tanıtım dosyasına eklemiş oldukları deney raporları ve diğer belgeleri,

i) Tanıtım Paketi Fihristi: Tanıtım paketi içinde bulunan belgelerin uygun bir şekilde numaralandırılarak veya bütün sayfaların tanımlanabilmesine imkân verecek şekilde işaretlenerek bir liste hâlinde yazılmasıdır.

j) Teknik Hizmetler Kuruluşu (Teknik Servis): EN 17025 standardını veya eşdeğer ulusal veya uluslararası standartları haiz, deney ve analizleri yapabilecek laboratuvar ve/veya teknik imkânları bulunan, Onay Kuruluşunca yapılacak protokolle belirlenecek şartlar çerçevesinde deneyleri veya kontrolleri yapmak üzere deney laboratuvarı olarak görevlendirilen kurum veya kuruluşu,

k) Tip Onayı: Dolaylı görüş cihazının bu Yönetmeliğin eklerine uygun olarak imal edildiğinin belgelenmesi işlemini,

ifade eder.

(2) Bu Yönetmelikte geçen diğer tanımlar Yönetmeliğin ilgili eklerinde açıklanmıştır.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Usul ve Esasları

Tip Onayı Belgesi başvuruları

MADDE 5 – (1) Tip Onayı Belgesi başvuruları aşağıda belirtilmiştir.

a) Dolaylı görüş cihazlarının Tip Onayı Belgesi başvuruları, tanıtım paketi içinde tanıtım fihristine uygun olarak düzenlenmiş tanıtım dosyasıyla birlikte imalâtçı tarafından Onay Kuruluşuna yapılır. Tanıtım paketi başvurudan itibaren onayın verildiği veya reddedildiği tarihe kadar Onay Kuruluşunun incelemesine açıktır.

b) Tek bir araç ya da aksam ile ilgili Tip Onayı Belgesi başvuruları, ancak bir Onay Kuruluşuna yapılabilir. Başvuru sahibi, başka bir ülkenin Onay Kuruluşuna başvuruda bulunmadığını bir yazı ile Onay Kuruluşuna bildirir.

c) Onaylanacak her tip için ayrı bir başvuru yapılır.

Tip Onayı işlemleri

MADDE 6 – (1) Tip onayı işlemleri aşağıda belirtilmiştir.

a) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek II’de belirtilen tasarım, yapım ve test şartlarını yerine getiren herhangi bir dolaylı görüş cihazı tipine bu Yönetmeliğin ilgili ek ve ilâvelerinde yer alan hükümlere uygun olarak, Tip onayı işareti, AT Aksam Tip Onayı Belgesi ve AT Aksam Tip Onayı Numarasını verir.

b) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek III’te belirtilen dolaylı görüş cihazlarının araca montajına dair şartları sağlayan araca ilgili ek ve ilâvesinde belirtilen hükümlere uygun olarak AT Araç Tip Onayı Belgesini verir.

Yetkili kuruluşlar

MADDE 7 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanmasından sorumludur. Bu Yönetmeliğin uygulanmasını teminen deneyleri yapmaya veya yaptırmaya, Teknik Hizmetler Kuruluşu olarak; Türk Standardları Enstitüsü (TSE), İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve TÜVSÜD Teknik Güvenlik ve Kalite Denetim Ticaret Limited Şirketi yetkili kılınmıştır.

Eşdeğer belgeler

MADDE 8 – (1) Dolaylı görüş cihazları ve bu tür cihazlarla donatılmış araçların tip onayı ile ilgili Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonunun (BM/AEK) 46 sayılı Regülasyonunun son seviyesine göre verilen belgeler eşdeğer olarak kabul edilir.

Bildirim

MADDE 9 – (1) Bildirime ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Dolaylı görüş cihazları ile ilgili 2005/27/EC ile değişik 2003/97/EC sayılı Avrupa Birliği direktifine göre hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve Avrupa Birliği Komisyonuna bildirilir.

b) Onaylanan veya reddedilen Tip Onayı Belgelerinin bir nüshası bir ay içinde Avrupa Birliği Komisyonuna, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve Avrupa Birliği Komisyonuna gönderilir.

Tedbirler ve uygulama takvimi

MADDE 10 – (1) Tedbirler ve uygulama takvimine ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilgili araçların veya dolaylı görüş cihazlarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması şartıyla, dolaylı görüş cihazları gerekçe gösterilerek;

1) Bir araca veya dolaylı görüş cihazına AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmesi reddedilemez.

2) Araçların veya dolaylı görüş cihazlarının satışı, tescili veya hizmete sokulması yasaklanamaz.

b) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, yeni tip araçlar ve yeni tip dolaylı görüş cihazlarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmaması hâlinde, dolaylı görüş cihazı gerekçe gösterilerek yeni tip araçlara ve yeni tip dolaylı görüş cihazlarına AT Tip Onayı verilmez. Ancak, aksam olarak bu Yönetmeliğin eklerinde yer alan Sınıf VI ön aynalarla ve bunların araçlara takılmasıyla ilgili hükümlerin uygulanması 26/1/2007’ye ertelenir.

c) MARTOY’un 9 uncu maddesinin (b) bendinin (70/156/EEC sayılı direktif Madde 7(2)) amaçları bakımından; bu Yönetmeliğin aksam niteliği taşıyan dolaylı görüş cihazlarıyla ilgili hükümleri, M1 ve N1 kategorilerindeki araçlar için 26/1/2010, diğer tüm kategorilerdeki araçlar için 26/1/2007 tarihinden itibaren uygulanır.

ç) Yedek parçalar konusunda, bu maddenin 1 inci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinin hükümlerine rağmen, 26/1/2007’den önce onaylanan araç tiplerinde kullanılmak üzere 9/11/1999 tarihli ve 23871 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Dikiz Aynalarıyla İlgili Tip Onayı Yönetmeliğine (71/127/AT) göre tasarlanmış aksam veya ayrı teknik ünitelere AT tip onayı verilmesine ve bu tür aksam veya ayrı teknik ünitelerin satışına ve hizmete sokulmasına ve gerektiğinde bu onayların kapsamın genişletilmesine devam edilir.

d) 2/7/2004 tarihli ve 25510 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Koltuğuna İlave Olarak Sekizden Fazla Koltuğu Bulunan ve Yolcu Taşımak Amacıyla Kullanılan Araçların Özel Hükümleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin (2001/85/AT) (Avrupa Birliğinin 20/11/2001 tarihli ve 2001/85/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (OJ L 42, 13/2/2002)) ekinde yer alan Ek I’in 2.1.1.1 numaralı paragrafında tanımlandığı şekilde en az üç mafsallı rijit parçadan oluşan ve M2 ve M3 kategorileri, bu Yönetmeliğin eklerinde yer alan Sınıf I kapsamına giren, ancak Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan yeni mafsallı araç tiplerine, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek III’ün 5 numaralı paragrafında belirtilen sürücünün görüş alanı konusunda öngörülen hükümlere uyulması şartıyla, ulusal tip onayı verilmesine devam edilir.

Muafiyetler

MADDE 11 – (1) Muafiyetlere ait esaslar aşağıda belirtilmiştir.

a) Teknolojik olarak gelişmiş dolaylı görüş cihazlarına ilişkin Tip Onayı Belgesi talep edilmesi hâlinde, Avrupa Birliği Komisyonuna ve diğer ülkelerin onay kuruluşlarına bilgi verilerek, dolaylı görüş cihazlarına ulusal Tip Onayı Belgesi verilebilir.

b) Bu Yönetmelik hükümleri trafiğe çıkmış mevcut araçlara uygulanmaz.

Atıflar

MADDE 12 – (1) Yürürlükten kaldırılan Motorlu Araçların Dikiz Aynalarıyla İlgili Tip Onayı Yönetmeliğine (71/127/AT) yapılan atıflar, bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.

(2) Orijinal 71/127/EEC sayılı Direktifin ve 2005/27/EC ile değişik 2003/97/EC Direktifinin idarî hükümlerinin maddeleri ve ekleri, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek IV’te verilen ilişkilendirme (korelasyon) çizelgesine göre değerlendirilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik

MADDE 13 – (1) 9/11/1999 tarihli ve 23871 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Dikiz Aynalarıyla İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (71/127/AT) ve değişikliği 26/1/2010 tarihinde yürürlükten kalkar.

Yeni tip araçlar

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 26/1/2007 tarihinden itibaren yeni tip bir aracın bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmaması hâlinde, dolaylı görüş cihazı gerekçe gösterilerek ulusal tip onayı verilmez.

(2) Aksam olarak bu Yönetmeliğin eklerinde yer alan Sınıf VI ön aynalarla ve bunların araçlara takılmasıyla ilgili hükümler 26/1/2007 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanır.

Daha önce alınan Tip Onayı Belgesi

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ulusal Tip Onayı Belgesi almış M1 ve N1 kategorilerindeki araçlar 26/1/2010, diğer tüm kategorilerdeki araçlar ise 26/1/2008 tarihinden itibaren bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.

(2) Ancak, bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ulusal Tip Onayı Belgesi almış M1 ve N1 kategorilerindeki araçlar 26/1/2010, diğer tüm kategorilerdeki araçlar ise 26/1/2008 tarihine kadar asgarî Motorlu Araçların Dikiz Aynalarıyla İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin (71/127/AT) şartlarını karşılamalıdır. Bu durum, mezkur Yönetmeliğe göre alınan Tip Onayı Belgesi ya da yetkili teknik servislerden alınacak bir rapor ile tevsik edilir.

Yeni Tip Onayı Belgesi başvuruları

GEÇİCİ MADDE 3 – (1) 26/1/2007 tarihinden önce yeni Tip Onayı Belgesi başvurusunda bulunan araçlar asgarî Motorlu Araçların Dikiz Aynalarıyla İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin (71/127/AT) şartlarını karşılamalıdır. Bu durum, mezkur Yönetmeliğe göre alınan Tip Onayı Belgesi ya da yetkili teknik servislerden alınacak bir rapor ile tevsik edilir.

Yürürlük

MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.

Ekler listesi

Ek I AT tip onayına ilişkin tarifler ve idarî hükümler

İlâve 1 Dolaylı görüş cihazının AT tip onayıyla ilgili bilgi dokümanı

İlâve 2 Dolaylı görüş cihazının örnek AT aksam tip onayı belgesi

İlâve 3 Araç AT tip onayıyla ilgili bilgi dokümanı

İlâve 4 Aracın dolaylı görüş cihazlarının montajıyla ilgili örnek AT tip onayı belgesi

İlâve 5 AT aksam tip onayı işareti

İlâve 6 H noktasının belirlenmesi ve R ve H noktalarının nispî konumlarının doğrulanması işlemi

Ek II Dolaylı görüş cihazının AT aksam tip onayı için gereken tasarım şartları ve deneyler.

İlâve 1 Ayna yansıtıcı yüzeyinin ‘r’ eğrilik yarıçapının belirlenmesi işlemi

İlâve 2 Yansıma derecesini belirlemek için deney yöntemi

Ek III Aynalar ve diğer dolaylı görüş cihazlarının araçlara takılmasına ilişkin şartlar.

İlâve Fark etme mesafesinin hesaplanması.

Ek IV Madde 12’de belirtilen ilişkilendirme çizelgesi.

Ekleri İçin Tıklayınız