YÖNETMELİK Çevre ve Orman
Bakanlığından: ALAN KILAVUZLARININ SEÇİMİ, EĞİTİMİ, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı; 9/8/1983 tarihli 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu
kapsamında korunan alanların sahip oldukları kaynak değerlerinin korunarak
kullanılması, ziyaretçilerin bilgilendirilmesi ve ziyaretçi yönetiminin
sağlanması amacıyla korunan alan sınırları dâhilinde ve yakın çevresinde
yaşayan yöre insanının alan kılavuzu olarak yetiştirilmesi ve alana gelen
ziyaretçilerin bu kaynak değerleri hakkında doğru ve sağlıklı bilgi
edinmelerini sağlamaktır. Kapsam MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, alan kılavuzu adaylarının seçimi, eğitimleri, eğitim sonunda
başarılı olanların görevlendirilmeleri ile alan kılavuzlarının çalışmalarına
ilişkin usul ve esasları kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanununun 16 ncı
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1)
Bu Yönetmelikte geçen; a)
Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını, b)
Genel Müdürlük: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünü, c) İl
müdürlüğü: İl çevre ve orman müdürlüğünü, ç) Müdürlük:
Milli park müdürlüğünü, d)
Kurs: Alan kılavuzluğuna yönelik bilgi, beceri ve davranış kazandırmak
amacıyla belirli dönemlerde ilan edilerek düzenlenecek programlı eğitim
etkinliğini, e)
Aday alan kılavuzu: Alan kılavuzu olarak eğitilmek üzere kursa katılmaya hak
kazanan kişiyi, f)
Alan kılavuzu: Alan kılavuzluğu eğitimi sonrasında sertifika ve kimlik almaya
hak kazanmış kişiyi, g)
Alan kılavuzluğu hizmeti: 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre ilanı
sağlanan alanlarda, ziyaretçi yönetiminin sağlanması amacı ile Bakanlıkça
düzenlenen kurs sonunda başarılı olarak belge sahibi olan alan kılavuzlarınca
korunan alan sınırları dahilinde ziyaretçilere verilen bilgilendirme
hizmetini, ğ)
Eğitici: Düzenlenecek eğitim programında eğitici olarak görev yapmak üzere bu
Yönetmeliğin 11 inci maddesinde sayılan özelliklere sahip kişileri, h)
Taşıma kapasitesi: Kaynak ve ekosistem değerlerinde bozulmaya yol açmadan
kaynaklardan ve ekosistemden sürdürülebilir yararlanma düzeyini, ı)
Korunan alan: 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre ilan edilen, milli
park, tabiat parkı, tabiatı koruma alanı ve tabiat anıtlarını, i)
Korunan alan yönetim birimi: 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre ilanı
sağlanan, milli park, tabiat parkı, tabiatı koruma alanı ve tabiat anıtları
yönetim birimini, j)
Kaynak değerleri: Korunan alan sınırları dahilinde kalan doğal ve/veya
doğal-kültürel kaynak değerlerini, k)
Yakın çevre: Korunan alanların yer aldığı il hudutları içerisinde kalan
yerleşim birimlerini, l) Sertifika:
Alan kılavuzluğu eğitimini başarı ile bitirenlere verilen belgeyi, m)
Kimlik: Alan kılavuzluğu eğitimi sonrasında alan kılavuzluğu yapmaya hak
kazanmış kişilere verilen kimliği, n)
Oluşum: Alan kılavuzları tarafından oluşturulan birlik, dernek ve benzeri
teşkilatı, ifade
eder. İKİNCİ BÖLÜM Kurslarının Açılması, Duyurulması ve
Kayıt İşlemleri Alan kılavuzluğu kurslarının
açılması MADDE 5 – (1)
Korunan alanlardaki kaynak değerlerinin korunması, ziyaretçilere tanıtılması,
sürdürülebilir yaklaşımla ve koruma-kullanma dengesi içerisinde yönetilmesi
amacı ile ziyaretçi yönlendirme ve bilgilendirme faaliyetleri ile bu
alanlarda yaşayanların sosyo-ekonomik refahına katkı sağlamak üzere korunan
alan sınırları dahilinde ve yakın çevresinde ikamet eden yöre insanına alan
kılavuzluğu eğitimi vermek üzere Bakanlık, alan kılavuzluğu eğitimine yönelik
kurslar düzenler. (2)
Alan kılavuzluğu ile ilgili olarak il müdürlüklerince/müdürlüklerce yapılan
tekliflerin Genel Müdürlükçe değerlendirilmesini müteakip uygun görülen
yerlerde veya Genel Müdürlükçe doğrudan belirlenen yerlerde alan kılavuzluğu
kursları düzenlenir. (3)
Korunan alanın yönetim planlarında ön görülen ziyaretçi taşıma kapasitesi
dikkate alınarak kursa alınacak aday alan kılavuzu sayısının belirlenmesi
amacı ile il müdürlüğü/müdürlük tarafından Değerlendirme Raporu hazırlanır. (4)
Bu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan Alan Kılavuzluğu Eğitimi İhtiyaç Belirleme
ve Değerlendirme Raporu doldurularak Genel Müdürlüğün onayına sunulur. Genel
Müdürlüğün onayından sonra kursun açılması ile ilgili iş ve işlemler
başlatılır. Kursların duyurulması MADDE 6 – (1)
Kurs açılması belirlenen alanlar, Genel Müdürlük tarafından korunan alan
sınırları dâhilinde ve/veya yakın çevresinde yer alan yerleşim birimlerindeki
mülki idare birimlerine kursun açılmasından en az otuz gün öncesinden
bildirilir. Alan kılavuzluğu kurs duyuruları bölgesel ve ulusal basın yayın
organları yanı sıra internet sitelerinde de yayınlanır. (2)
Duyurularda; açılacak kursa başvuru koşulları, kursa alınacak aday kursiyer
sayısı, kursun tarihi, başvuru başlangıç ve bitiş tarihi, süresi, yeri, kurs
ücreti, başvurunun yapılacağı yer, başvuru için gerekli belgeler ile
başvuruda bulunan adayların belirlenen sayıdan fazla olması halinde yapılacak
işleme ilişkin bilgilere yer verilir. Kurs başvuruları MADDE 7 – (1)
Alan kılavuzluğu kursuna katılacak adaylarda; a)
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, b) En
az lise mezunu olmak, c) Korunan
alan sınırları çevresinde en az bir yıldır ikamet ediyor olmak, ç)
Başvuru tarihi itibarı ile 18 yaşını tamamlamış olmak, d)
Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş
veya aşağıdaki sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak
üzere, 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile devletin
şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, basit ve nitelikli zimmet, irtikap,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma,
dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya
kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırmak, devlet sırlarını
açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak, şartları
aranır. Başvuru için gerekli belgeler MADDE 8 – (1)
Adaylar, bir dilekçe ekinde aşağıdaki belgelerle, alan kılavuzluğu eğitimi
yapılması planlanan ve duyuru ile bildirilen yerlere başvuruda bulunurlar. a)
Sağlık raporu. b)
Adli sicil kaydı. c)
Nüfus cüzdanı örneği. ç)
İkametgâh ilmühaberi. d) 4
adet vesikalık fotoğraf. e)
Öğrenim durumunu gösterir belge. f)
Yabancı dil düzeyini gösterir belge (varsa). (2)
Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere başvuruda bulunan aday adayları
arasından, il müdürlüğü/müdürlük tarafından ilan edilen ve alanda görevlendirilecek
alan kılavuzu sayısının % 50 fazlası kadar adayın müracaatı kabul edilir.
Müracaat ve değerlendirme formları alan kılavuzluğu eğitimi yapılan il
müdürlüğünde/müdürlükte muhafaza edilir. Kursa kabul MADDE 9 – (1)
Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere müracaat eden aday adayları bu
Yönetmeliğin 7 ve 8 inci maddelerinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde
belirlenir. Son başvuru tarihinden sonra on beş gün içerisinde, kursa
katılmaya hak kazanan adayların listesi başvurunun yapıldığı yerde ilan
edilir. (2)
Kursa katılmaya hak kazanan adayların ilanen duyurulmasını takip eden on gün
içerisinde, kursa katılacak adaylar Genel Müdürlükçe belirlenen kurs katılım
ücretini il müdürlüğü/müdürlük tarafından gösterilecek hesaba yatırmak
zorundadırlar. (3)
Kursun başlamasından sonra kursa katılmaya hak kazanan adaylardan alınan
katılım ücreti iade edilmez. (4)
Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere müracaatta bulunan aday sayısının
il müdürlüğü/müdürlük tarafından ilan edilen ve alanda görevlendirilecek alan
kılavuzu sayısının üçte birinden az olması durumunda alan kılavuzluğu eğitimi
yapılmaz. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Eğitim Programı ve Eğiticiler ile
Eğitim ve Ders Ücretleri Eğitim programı MADDE 10 – (1)
Eğitim programı üç bölümden oluşur. a) Birinci
bölümde; doğa koruma, korunan alanlar, biyolojik çeşitlilik (flora-fauna),
ekoloji, harita ve pusula kullanımı, doğada yön bulma, halkla ilişkiler, ekip
ruhu, ekip çalışması, iletişim teknikleri, toplum ve insan psikolojisi ile
ilkyardım gibi temel bilgilere yer verilir. b)
İkinci bölümde; korunan alanın gelişme planı, alana ilişkin kaynak değerleri,
yörenin sosyo-kültürel yapısı, ziyaretçi profili, güzergahlar ve alana
ilişkin özellikli konulara yönelik bilgiler verilir. c)
Üçüncü bölümde; her iki bölümde verilen bilgilerin alanda uygulaması yapılır. (2)
Eğitim programı ve bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde sayılan eğiticiler,
Genel Müdürlükçe belirlenir. (3)
Eğitimin süresi teorik ve uygulamalı olmak üzere üç haftadan az olamaz.
Korunan alanın özelliğine göre alan kılavuzluğu eğitimi farklı mevsimlerde
yapılabilir. Alan kılavuzluğu eğitimine katılacak adayların eğitiminde Genel
Müdürlükçe uygun görülen yayınlardan yararlanılır. (4)
Eğitim programına devam zorunludur. Eğitim programı süresinin onda biri kadar
devamsızlık gösteren adayların kaydı silinir. Eğitimde görev alacak eğiticiler
ve nitelikleri MADDE 11 – (1)
Eğitimde görev alacak eğiticiler; a)
Öncelikle eğitim yapılacak bölgedeki konuyla ilgili üniversitelerin öğretim
elemanları, b)
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda görev yapan, alan
kılavuzluğu eğitim programındaki derslere uygun branş öğretmenleri, c)
Eğitim programında öngörülen konularla ilgili olarak, ilgili kurum ve
kuruluşlarda görev yapan uzman kişiler, ç)
Bakanlık, Genel Müdürlük ve il müdürlüğü/müdürlük personelinden konularında
uzman kişiler, d)
Sahanın kaynak değerlerine göre ihtiyaç duyulması halinde eğitim yapılacak
bölge dışındaki diğer üniversite öğretim elemanları, e)
Öncelikle bölgesel olmak üzere sivil toplum kuruluşlarındaki konularında
uzman kişiler, f)
İlk yardım dersleri için tıp doktorları, g)
Harita ve pusula kullanımı ile yön bulma dersleri için üniversitelerin harita
mühendisliği bölümü mezunları ve bu konuda uzman personel ile orman amenajman
planları elde etme işinde en az üç sene görev almış olanlar, ğ)
Alan kılavuzluğunu ilgilendiren konularda çalışmalarda bulunan dernek ve
sivil toplum kuruluşları çalışanları ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü
Dağcılık Federasyonunda görev alan en az master düzeyine sahip uzman
rehberler ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Profesyonel Turizm Rehberlerinden en
az master düzeyine sahip olanlar, h)
Gerekli görülmesi halinde bilgi ve deneyimleri yöre halkınca kabul görmüş
bilge kişiler, arasından
seçilir. Eğiticilerin görevlendirilmeleri MADDE 12 – (1)
Eğitici olarak görev alacak uzmanlar ve diğer eğiticiler, bu Yönetmeliğin 11
inci maddesinde tanımlanan nitelikler ve özelliklere göre, alan kılavuzluğu
eğitimine eğitici olarak katılmak üzere Genel Müdürlüğe, il
müdürlüğüne/müdürlüğe müracaatta bulunan eğitici adaylarının eğitim
durumlarını ve niteliklerini gösterir belgelerin değerlendirilmesi sonucunda
eğiticiler Genel Müdürlükçe belirlenir ve belirlenen eğitici adaylarının
bağlı bulunduğu kurum ve kuruluşların onayının alınmasını müteakip alan
kılavuzluğu eğitiminde görevlendirilirler. Eğitime katılım ücreti MADDE 13 – (1)
Eğitime katılım ücreti her yıl Genel Müdürlükçe belirlenir. Eğitime katılacak
aday alan kılavuzları eğitime katılım ücretini kursun açıldığı yerdeki il
müdürlüğü/müdürlük tarafından gösterilecek hesaba yatırmak zorundadırlar.
Kurs ücretinin vergilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar yürürlükteki mali
mevzuata göre yürütülür. Eğitici ders ücretleri ve
eğiticilerin giderleri MADDE 14 – (1)
Kursta görev alacak eğiticilerin ücretle okutacakları haftalık ders saatlerinin sayısı, bunlara ödenecek ek ders
ücretleri ve diğer hususlarla ilgili işlemler, 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca 23/2/2005 tarihli ve 2005/8533
sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Çevre ve Orman Bakanlığı
Bünyesinde Düzenlenen Hizmet İçi Eğitim, Kurs ve Seminerlerde Ücretle
Okutulacak Ders Saatlerinin Sayısı, Ders Görevi Alacaklarının Nitelikleri ve
Diğer Hususların Tespitine İlişkin Esaslara göre yapılır. (2)
Eğitime katıldıkları süreler dikkate alınarak eğiticilere yapılacak yolluk ve
yevmiye giderleri 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile yılı Bütçe Kanununa Ekli H
Cetveli hükümleri çerçevesinde mali mevzuata göre Bakanlıkça bütçelendirilir
ve ödemeleri Genel Müdürlükçe karşılanır. Kurslarda kullanılacak araç ve
gereçler MADDE 15 – (1)
Eğitim mekânı ile alan kılavuzluğu eğitiminde ihtiyaç duyulacak; projeksiyon-yansıtma
cihazı, episkop, laptop, slayt makinesi, yazı tahtası kalemleri-kağıtları,
DVD oynatıcı, televizyon, pusula, dürbün, harita ve ihtiyaç duyulacak diğer
malzemeler il müdürlüğü/müdürlük tarafından temin edilir. Kurslarda alan
kılavuzluğu eğitimine ilişkin olarak ihtiyaç duyulacak kitap, broşür ve
benzeri eğitim materyali Genel Müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük tarafından
sağlanır. Bakanlığın/Genel Müdürlüğün uygun görmesi halinde eğitim
materyalleri özel kuruluşlarca da sağlanabilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kursların Denetimi ve Kayıtların Tutulması Sınav, Sertifika ve Kimliklerin Verilmesi, Süresi ve
İptali Kursların denetimi MADDE 16 – (1)
Alan kılavuzluğu kurslarının denetimi Bakanlık/Genel Müdürlük tarafından
yapılır. Kurslarla ilgili olarak tutulması gereken bütün kayıtların kütük
defterine işlenmesi, başvuruların ve eğitime ait diğer belgelerin saklanması
ile ilgili iş ve işlemler il müdürlüğü/müdürlük tarafından yapılır. Sınav ve sertifika MADDE 17 – (1)
Üç bölümden oluşan eğitim programı süresinin bitiminde alan kılavuzları
adaylarının başarı durumlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesi amacıyla; en
az üç eğitici ve il müdürlüğü/müdürlük ve Genel Müdürlük adına katılacak
birer uzmandan oluşturulan en az beş kişilik bir komisyon tarafından test
usulü ve uygulamalı (saha çalışması) olarak iki aşamalı bir sınav yapılır.
Test ve uygulama sınavlarının aynı gün yapılması zorunlu değildir. Yapılan
test ve uygulama sınavları sonucunda yüz puan üzerinden ortalama en az yetmiş
puan alarak başarılı olanlar "Alan Kılavuzluğu Sertifikası" ve
"Alan Kılavuzluğu Kimliği" almaya hak kazanır. Sınav sonunda
başarılı olan ve sertifika ve kimlik almaya hak kazanan alan kılavuzları
adaylarının listesi onaylanmak üzere Genel Müdürlüğe gönderilir. Sertifikanın ve kimliğin
hazırlanması MADDE 18 – (1)
Sertifika; bu Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan Alan Kılavuzluğu Sertifikası
düzenlenir. Sertifikadaki tüm bilgiler okunaklı olarak elle veya bilgisayarda
yazılır, kütük defterine işleniş sırasına göre sayı numarası verildikten
sonra il müdürü ve Genel Müdür tarafından imzalanır. (2)
Kimlik; bu Yönetmeliğin Ek-3’ünde yer alan Alan Kılavuzluğu Kimliği
düzenlenerek il müdürü/müdür tarafından imzalanır. (3)
Alan Kılavuzluğu Sertifikası almaya hak kazananların bilgi, belge ve ilgili
diğer evrakları il müdürlüğü/müdürlük tarafından Alan Kılavuzları Kütük
Defterine kaydedilerek kişi özlük dosyasında saklanır. Alan kılavuzlarına
kütük numarası bir defaya mahsus olarak verilir ve bu numara şahsın Alan
Kılavuzluğu Sertifikası, Alan Kılavuzu Kimlik Kartı ve kütük bilgilerine
işlenerek, yapılan her türlü yazışmada bu numara kullanılır. Sertifika ve kimliklerin
verilişi, geçerlilik süresi ile iptali MADDE 19 – (1)
Eğitimin bitiminde başarılı olanların tamamına otuz gün içerisinde "Alan
Kılavuzluğu Sertifikası" verilir. Korunan alanda görevlendirilmek üzere
il müdürlüğünce/müdürlükçe ilan edilen alan kılavuzu sayısı kadar sertifika
sahibine başarı sıralamasına göre "Alan Kılavuzluğu Kimliği" verilir.
Kimliğin geçerlilik süresi beş yıldır. Bu sürenin sonunda belge sahibinin il
müdürlüğüne/müdürlüğe müracaat etmesi ve Genel Müdürlüğün, il
müdürlüğünün/müdürlüğün uygun görmesi halinde kimliğin geçerlilik süresi beş
yıl süre ile uzatılabilir. Beş yıl sonunda altmış gün içerisinde uzatma
talebinde bulunmayan kişilerin kimlikleri il müdürlüğü/müdürlük tarafından
iptal edilir. Alan kılavuzlarına verilen sertifika ve kimlik kartları sadece
verildiği alandaki kılavuzluk hizmeti için geçerlidir. Başka bir amaçla ve
alanda kullanılamaz. Başka bir amaçla ve alanda kullanılmasının tespit
edilmesi halinde bir başka uyarıya gerek kalmaksızın Alan Kılavuzluğu Kimliği
iptal edilir. Bu sebeple kimliği iptal edilen belge sahibi bu amaçla bir
başka alan kılavuzluğu eğitimine katılamaz. BEŞİNCİ BÖLÜM Alan Kılavuzlarının Çalışma Esasları ve Ücretlendirme Çalışma esasları MADDE 20 – (1)
Alan kılavuzlarının çalışma esasları aşağıda belirtilmiştir: a)
Alan kılavuzları, sertifika ve kimlik kartında belirtilen korunan alan
sınırları dışında görev yapamazlar. b)
Alan kılavuzlarının sorumlulukları, korunan alan içerisindeki ziyaretçi
bilgilendirme ve yönlendirme merkezi ve/veya giriş kontrol ünitesinde başlar,
belirlenen tur güzergâhlarının tamamlanmasını müteakip, ya giriş noktasından
ya da il müdürlüğü/müdürlük tarafından tanımlanan bir başka noktadan çıkış
yapmak suretiyle sona erer. c)
Korunan alanların ziyaretçi ve tanıtım merkezlerinin özel sektör tarafından
işletilmesi durumunda alan kılavuzlarının sevk ve idaresi ile ilgili olarak,
ziyaretçi ve tanıtma merkezinin işletmeciliği konusunda Genel Müdürlük/il
müdürlüğü/müdürlük ve işletmeci arasında imzalanacak olan hizmet sözleşmesi
dışında bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak ayrı bir protokol düzenlenir. ç)
Alan kılavuzları, ziyaretçileri aldıkları ilk noktada genel bir bilgilendirme
ve uyulması gereken kurallar hakkında bilgi verirler, d)
Alan kılavuzu, etkinlik sırasında kendisine gerekli olabilecek malzeme,
alet-ekipman, kıyafet, harita, cep telefonu, pusula, ilkyardım çantası ve
benzeri malzemeleri yanında bulundurmak zorundadır. e)
Korunan alanlara gelen grup halindeki (12 ve daha fazla kişiden oluşan)
ziyaretçiler veya etkinlik düzenleyen acenteler, kendi bünyelerinde rehber
bulunması durumunda da korunan alanlarda yapılacak etkinlikler için yeterli
alan kılavuzu almak mecburiyetindedirler. f)
Alan kılavuzluğu hizmetlerinin planlı ve programlı yürütülmesi ile alan
kılavuzları arasında iletişim ve koordinasyonun etkin bir şekilde sağlanması
amacıyla; alan kılavuzları tarafından kurulacak dernek, birlik, vakıf ve
benzeri bir oluşumun idare tarafından yetkilendirilecek ziyaretçi
bilgilendirme, tanıtma ve yönlendirme merkezi, giriş kontrol ünitesi
işletmecilerinin kontrolünde hareket etmeleri teşvik edilir. g)
Korunan alanlardaki kılavuzluk hizmetleri uygulamaları ve sonuçlarından alan
kılavuzları Bakanlığa, Genel Müdürlüğe, il müdürlüğüne/müdürlüğe karşı
doğrudan sorumludurlar. Oluşum kurulması durumunda ise oluşum başkanı
doğrudan Bakanlığa, Genel Müdürlüğe, il müdürlüğüne/müdürlüğe karşı
sorumludur. ğ)
Alan kılavuzları çalışmaları süresince Genel Müdürlük tarafından ön görülen
kılık ve kıyafetle görev yapmak zorundadırlar. Alan kılavuzlarının
giyecekleri kılık kıyafetler Genel Müdürlük tarafından belirlenerek bir
talimatla il müdürlüklerine/müdürlüklere bildirilir. h)
Alan kılavuzları görevleri esnasında bu Yönetmelikte belirtilen usul, esas,
kural ve kaideler dışında Bakanlık, Genel Müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük
tarafından yayınlanan tamim, tüzük, tebliğ ve talimatlara da uymak
zorundadır. ı)
Alan kılavuzu etkinlik sırasında alanın kaynak değerlerini ve biyolojik
çeşitliliğini tehdit edecek davranışları önlemek zorundadır. Kendisi ve ziyaretçiler
tarafından etkinlik sırasında doğaya ve yaban hayatına zarar verecek hiçbir
davranışta bulunulamaz. Alandan yaban hayvanı, bitki, çiçek, fidan, çiçek
soğanı, meyve, dal, kök, taş, toprak ve benzeri materyal toplanamaz ve
çıkartılamaz. i)
Alan kılavuzları etkinlik sırasında kimliklerini ziyaretçiler tarafından
görülebilecek bir şekilde taşımak zorundadırlar. Ücretlendirme MADDE 21 – (1)
Alan kılavuzları ücretlerini aşağıda tanımlandığı şekilde tahsil ederler. a)
Alan kılavuzlarının ücret tarifesi her yılın başında oluşumun önerilerini
içeren il müdürlüğünün/müdürlüğün teklifleri doğrultusunda Genel Müdürlük
tarafından belirlenir ve il müdürlüklerine/müdürlüklere bildirilir. b)
Alan kılavuzları, Genel Müdürlük tarafından belirlenen ücret dışında
ziyaretçilerden başka bir ücret talep edemezler. c)
Alan kılavuzluğu hizmeti karşılığı olarak belirlenen ücretler bilet
karşılığında korunan alanın giriş kontrol ünitesinde ve/veya uygulama alanı
içerisindeki ziyaretçi bilgilendirme ve yönlendirme merkezinde idare
tarafından yetkilendirilecek birimlerce ayrıca tahsil edilir. Tahsilat idare
veya idarece yetkilendirilen birimler tarafından hazırlanacak bilet
karşılığında yapılır. ç)
Aylık dönem sonlarında biriken alan kılavuzluğu ücretleri; alan kılavuzlarına,
alanın hudutları içerisindeki ilçe, belde veya köy tüzel kişiliklerinin
hesaplarına Genel Müdürlükçe yetkilendirilen oluşum veya birimler tarafından
Genel Müdürlükçe belirlenecek esaslar çerçevesinde dağıtılır. Buna uyulmadığı
takdirde veya fiilin tekrarı halinde hizmeti sağlayan oluşumun alan
kılavuzluğuna yönelik faaliyeti durdurularak belirlenen eksikliğin
giderilmesi il müdürlüğü/müdürlükçe sağlanır. Belirlenen eksiklik
giderilinceye kadar oluşumun korunan alandaki alan kılavuzluğu faaliyeti yasaklanır.
YEDİNCİ BÖLÜM İzleme ve Değerlendirme İzleme ve değerlendirme MADDE 22 – (1)
Alan kılavuzlarının izlenmesi ve değerlendirilmesinde aşağıda belirtilen
hususlara uyulur. a)
Alan kılavuzlarının izlenmesinden öncelikle il müdürlüğü/müdürlük yanı sıra
alan kılavuzları tarafından oluşturulan birlik, dernek, vakıf ve benzeri
oluşum ile idare tarafından yetkilendirilecek ziyaretçi bilgilendirme,
tanıtma ve yönlendirme merkezi ve/veya giriş kontrol ünitesi işletmecisi
sorumludur. Oluşum ve işletmeci olmayan yerlerde alan kılavuzlarının
izlenmesinden il müdürlüğü/müdürlük sorumludur. Alan kılavuzluğu uygulamaları
ile ilgili olarak oluşumdan ve/veya işletmeciden istenen tüm bilgi ve
belgeler belirtilen süre içerisinde il müdürlüğüne/müdürlüğe teslim edilir.
Alan kılavuzluğu uygulamalarından sorumlu birim, alan bazında Genel
Müdürlükçe belirlenir. b)
Alan kılavuzları görevlendirildikleri alanlarda alanın korunması,
ziyaretçiler tarafından kirletilmemesi, ziyaretçilerin alanın özelliklerinden
kaynaklanan emniyeti ve kendi emniyetinden sorumludur. Sorumluluklarını
yerine getirmeyen alan kılavuzlarının, il müdürlüğü/müdürlük tarafından
yazılı olarak üç kez uyarılmalarını müteakip "Alan Kılavuzluğu Kimlik
Kartı" iptal edilerek alanda görev almaları yasaklanır. c)
Her yıl Genel Müdürlük ve il müdürlüğünce/müdürlükçe alan kılavuzlarının
genel değerlendirmesi yapılarak, Genel Müdürlükçe her yıl ve korunan alanlara
göre belirlenecek olan başarı kriterlerine göre görevinde başarılı olamayan
alan kılavuzlarının belgeleri iptal edilir. ç)
Oluşum, alan kılavuzlarının çıktıkları her organizasyon sonunda Ek-4’deki
etkinlik değerlendirme formunu doldurarak her ay sonunda il
müdürlüğüne/müdürlüğe veya korunan alan yönetim birimine teslim eder. d)
Alan kılavuzlarının görevlerini bu Yönetmelikte tanımlanan usul ve esaslar
ile Genel müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük tarafından yayımlanan tamim, tüzük,
tebliğ ve talimatlara uygun olarak yapıp yapmadığı konusunda Bakanlık, Genel
Müdürlük, il müdürlüğü/müdürlük denetleme yetkisine sahiptir. e)
Yıllık olarak doldurulan ve bu Yönetmeliğin Ek-5’inde yer alan Alan
Kılavuzları İzleme Cetveli il müdürlüğü/müdürlük tarafından değerlendirmeye
alınır. Bu değerlendirme sonucunda alan kılavuzlarının eksiklikleri, eğitim
ihtiyaçları ve benzeri boşluklar tanımlanarak bu eksikliklerin tamamlanması
için il müdürlüğü/müdürlük ve alan kılavuzları tarafından oluşturulan birlik,
dernek ve benzeri oluşum tarafından gerekli tedbirlerin alınması sağlanır. SEKİZİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Etkinlik düzenleme MADDE 23 – (1)
Bölgede etkinlik düzenleyecek olanların uyması gereken hususlar aşağıda
belirtilmiştir: a)
Korunan alanlarda etkinlik düzenlemek isteyen gerçek kişi veya kurumlar, özel
ve tüzel kişiler bu Yönetmeliğin Ek-6’sında yer alan Etkinlik Başvuru Formunu
iki nüsha olarak doldurarak il müdürlüğüne/müdürlüğe verirler. İl
müdürlüğü/müdürlük bu belgenin bir nüshasını alan kılavuzlarının oluşturduğu
oluşuma gönderir. Oluşum ziyaretçi sayısına göre yeterli sayıda alan kılavuzu
bulundurur. Oluşum olmaması durumunda etkinliğe katılacak kişi sayısına göre
il müdürlüğünce/müdürlükçe belirlenecek yeterli sayıda alan kılavuzuna
etkinliğin günü ve katılımcıların profili ile ilgili olarak bilgi verilir.
Etkinlik başvuru formunun bir nüshası da il müdürlüğünde/müdürlükte muhafaza
edilir. b)
Etkinlik düzenleyecek olanlar, alan kılavuzluğu ücretini oluşuma, oluşum
olmaması durumunda alan kılavuzlarının kendisine ödemek zorundadır. İstisnai hükümler MADDE 24 – (1)
İstisnai hükümler aşağıda belirtilmiştir: a)
Bakanlığın, Genel Müdürlüğün, il müdürlüğünün/müdürlüğün izni ve bilgisi
dâhilinde yürütülen projelere dayalı olarak yapılan bilimsel araştırmalar
için korunan alanlara gelen kişilerden alan kılavuzluğu ücreti % 50 indirimli
olarak tahsil edilir. b)
Alan kılavuzlarının bir araya gelerek bilgi ve deneyim paylaşımını sağlamak,
birbirleriyle iletişimlerini artırmak ve uygulamada meydana gelen
aksaklıkları ve boşlukları tanımlayarak gidermek amacıyla hizmet içi eğitim
programları düzenlenir. Bu programlar her yıl farklı bir sahada yapılabilir.
Yıllık olarak yapılacak bu programlarda alan kılavuzlarından ücret talep
edilmez. hizmet içi eğitim programları ile ilgili her türlü giderler Bakanlık
bütçesinden karşılanır. c)
Genel Müdürlükte en az üç yıl çalışmış olan teknik ve uzman personele,
istekleri halinde Genel Müdürlükçe alan kılavuzluğu kimliği verilebilir.
Genel Müdürlükte çalışmış teknik ve uzman personel; alan kılavuzu olmaları
durumunda, tüm ülke düzeyindeki korunan alanlarda görev yapabilirler. ç)
Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, Afyon Başkomutan Tarihi Milli Parkı
ve Sarıkamış-Allahuekber Dağları Tarihi Milli Parkı gibi harp tarihi ve
askeri uzmanlık gerektiren korunan alanlarla ilgili olarak yapılacak alan
kılavuzluğu eğitimi çalışmalarında ve uygulamalarla ilgili olarak Genelkurmay
Başkanlığı ile koordinasyon sağlanır. d)
Nemrut Dağı Milli Parkı, Boğazköy-Alacahöyük Milli Parkı, Göreme Tarihi Milli
Parkı, Altındere Vadisi Milli Parkı, Termessos-Güllük Dağı Milli Parkı ve
benzeri kültürel kaynak değerleri açısından önem arz eden alanlarda yapılacak
alan kılavuzluğu eğitimi çalışmalarında ve uygulamalarda Kültür ve Turizm
Bakanlığı ile koordinasyon sağlanır. e)
Belli bir sürenin sonunda izleme ve değerlendirme cetvellerine göre
değerlendirilen alan kılavuzlarından başarılı olanlara başarı belgesi
verilir. Başarı belgesine sahip olan alan kılavuzlarının kimliklerinin ön
yüzüne her bir korunan alana özgü bir işaret konur. f)
Her yıl tüm alan kılavuzlarının toplu olarak bir araya getirildiği hizmet içi
eğitim programları ile ilgili olarak yapılan sınavlarda başarılı olanlara da
başarı belgesi verilir ve kimliklerine her bir korunan alana özgü bir işaret
konur. g)
Çalışmalarında başarılı olan alan kılavuzları, alan kılavuzluğu eğitimlerinde
özellikle uygulama aşamasında eğitici olarak görev alabilirler. ğ)
Alan kılavuzları görev yaptıkları alanı temsil ettiklerinden, Genel
Müdürlükçe belirlenen kılık-kıyafeti görev alanları ve görev süreleri
haricinde üzerlerinde taşıyamazlar. h)
Alanın tanıtımı ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesi amacıyla alan
kılavuzlarınca kullanılacak tanıtıcı ve yönlendirici kitap, broşür, afiş,
harita ve benzeri eğitsel materyaller il müdürlüğü/müdürlük tarafından
hazırlanacağı gibi, Bakanlığın, Genel Müdürlüğün, il müdürlüğünün/müdürlüğün
onayı ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde ve denetiminde alan kılavuzları,
oluşum ve/veya işletmeci tarafından da hazırlanabilir. Kazanılmış haklar GEÇİCİ MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce Bakanlık organizasyonunda
gerçekleştirilen alan kılavuzluğu eğitimleri sonunda alan kılavuzu olmaya hak
kazananlardan, bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlara, başka bir
sınav yapılmadan sertifika ve kimlikleri verilir. Yürürlük MADDE 25 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 26 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür. Ekleri
İçin Tıklayınız |