Bankacılık Düzenleme
ve Denetleme Kurumundan: BANKALARIN
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARININ DÜZENLENMESİNE
İLİŞKİN TEBLİĞ BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç ve
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ana ortaklık bankaların
finansal durumu ve faaliyet sonuçları hakkında bir bütün olarak bilgi
edinilebilmesini teminen bankalarca konsolide finansal tabloların
düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Dayanak MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı
Bankacılık Kanununun 37, 38 ve 93 üncü maddeleri ile 1/11/2006 tarihli ve
26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve
Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü
maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde yer alan; a)
Ana ortaklık banka: Bağlı ortaklıkları ve/veya birlikte kontrol edilen
ortaklıkları bulunan ve gruba dahil ortaklıkların finansal tablolarının
nezdinde konsolide edildiği Türkiye’de kurulu bankayı, b)
Bağlı ortaklık: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bağlı ortaklığı, c)
Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları, ç)
Birlikte kontrol edilen ortaklık: İş ortaklıkları ve adi ortaklıklar dahil
olmak üzere, ana ortaklık bankanın bir ortaklık sözleşmesi çerçevesinde başka
gruplarla birlikte kontrol ettiği, yurt içinde veya yurt dışında kurulu
bulunan ortaklığı, d)
Finansal holding şirketi: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan ve 1/11/2006
tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Finansal Holding
Şirketleri Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesi ile niteliği ve kapsamı
belirlenen finansal holding şirketini, e)
Grup: Ayrı tüzel kişilik altında faaliyet gösterseler dahi, aynı sermayedar
grubun kontrol ettiği, ana ortaklık banka altında; yurt içinde ve yurt
dışında kurulu ortaklıklardan oluşan topluluğu, f)
İştirak: Ana ortaklık bankanın sermayesine katıldığı, üzerinde kontrolü
bulunmamakla birlikte önemli etkinliğe sahip olduğu, yurt içinde veya yurt
dışında kurulu bulunan ortaklığı, g)
Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu, ğ)
Konsolide finansal tablolar: Bir grubun finansal tablolarının tek bir
ortaklığın finansal tablosu olarak sunulduğu tabloları, h)
Kontrol: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan kontrolü, ı)
Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu, i)
Nitelikli pay: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan nitelikli payı, j)
Türkiye Muhasebe Standartları: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından
yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal
Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ifade
eder. Önemli etkinlik MADDE 4 – (1) Önemli etkinlik, iştirak edilen ortaklığın
finansal ve idari politikalarının oluşturulmasına katılma gücünü ifade eder.
Ana ortaklık banka, iştirak edilen ortaklıkta nitelikli paya sahipse, aksi
ispat edilmediği sürece, ana ortaklık bankanın o iştirakte önemli etkinliğe
sahip olduğu kabul edilir. Başka bir yatırımcının önemli oranda veya çoğunluk
mülkiyetini elinde bulundurması, ana ortaklık bankanın o iştirakte önemli
etkinliğe sahip olmasına engel oluşturmaz. (2)
İştirak edilen ortaklığın yönetim kurulunda veya buna eşdeğer bir organda
temsil edilme, iştirak edilen ortaklığın politika oluşturma sürecine katılma,
iştirakin yönetim kadrolarını gruba dahil diğer ortaklıkların yönetici
kadroları ile değiştirebilir olma hususlarının varlığı, önemli etkinlik
göstergeleri olarak kabul edilir. İKİNCİ
BÖLÜM Konsolide
Finansal Tabloların Düzenlenmesi Konsolide finansal tablo düzenleme
zorunluluğu MADDE 5 – (1) Ana ortaklık bankalar, Kanunda öngörülen
konsolide bazda sınırlama ve oranlara esas teşkil etmek üzere, dördüncü,
beşinci ve altıncı fıkralarda belirtilen istisnalar dışında, satış amaçlı
olmayan gruba dahil tüm kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki
bağlı ortaklık ve birlikte kontrol edilen ortaklıkların finansal tablolarını
konsolide etmekle yükümlüdür. Ana ortaklık bankalar Türkiye Muhasebe Standartlarını
uygulayarak, Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik çerçevesinde yıl sonları ile
Mart, Haziran ve Eylül ayları itibarıyla konsolide finansal tablolar
düzenlerler. Kuruma gönderilecek raporlara esas konsolide finansal tablolarda
kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki bağlı ortaklık, birlikte
kontrol edilen ortaklık ve iştirakler konsolide edilir. (2)
Gruba dahil ortaklıkların farklı sektörlerde faaliyet göstermeleri konsolide
finansal tablo düzenlenmesine engel teşkil etmez. Konsolide finansal
tabloların hazırlanması, ana ortaklık bankanın konsolide olmayan finansal
tablolar hazırlama zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. (3)
Yurt içinde kurulu bir bankanın ya da finansal holding şirketinin bağlı
ortaklığı, birlikte kontrol edilen ortaklığı ya da iştiraki konumunda olan
bankalar da bu maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde konsolide
finansal tablo düzenlerler. Bu kapsamda bağlı ortaklığı, birlikte kontrol
edilen ortaklığı ya da iştiraki bulunan ana ortaklıkların, konsolide finansal
tablolarının düzenlenmesinde bu şekilde düzenlenecek konsolide finansal
tablolar esas alınır. (4)
Resmi makamlardan alınacak belgelerle belgelenmesi kaydıyla, yurt dışındaki
ortaklığın kurulu bulunduğu ülkedeki yasal sınırlamalar nedeniyle konsolide
mali tabloların düzenlenmesi için gerekli mali tablo ve bilgilerin ana
ortaklık bankaca elde edilmesinde önemli kısıtlamaların mevcut olması
durumunda söz konusu ortaklığa ait finansal tablolar konsolidasyon kapsamına
alınmaz. (5)
Kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki bir bağlı ortaklık,
birlikte kontrol edilen ortaklık veya iştirakin aktif toplamının ana ortaklık
bankanın aktif toplamının yüzde birinden az olması ve bu sınırın altında
bulunan kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki bağlı ortaklık,
iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklık payları toplamının, ana ortaklık
bankanın aktif toplamının yüzde beşini aşmamış olması durumunda önemlilik
ilkesi de dikkate alınarak söz konusu ortaklıklar konsolidasyon kapsamı
dışında bırakılabilir. (6)
Aktif toplamları ana ortaklık bankanın aktif toplamının yüzde birinden az
olan kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki bağlı ortaklık,
iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklık payları toplamının, ana ortaklık
bankanın aktif toplamının yüzde beşini aşması halinde, bu oranı aşmamak
kaydıyla konsolide edilmeyecek ortaklıklar ana ortaklık banka tarafından
belirlenir. (7)
Dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralar kapsamında finansal tabloları konsolide
edilmeyen bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık ve iştirakler
konsolide finansal tablolarda elde etme maliyeti ile veya ilgili Türkiye
Muhasebe Standardına uygun olarak muhasebeleştirilir. (8)
Konsolidasyon işlemleri Türkiye Muhasebe Standartları uygulanarak
gerçekleştirilir. (9)
Ana ortaklık bankalar, yıl sonları ile Mart, Haziran ve Eylül ayları
itibarıyla kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğinde olan ve olmayan
bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık ve iştiraklerinin finansal
tablolarını Türkiye Muhasebe Standartlarını uygulayarak konsolide
edebilirler. Bu şekilde hazırlanacak konsolide finansal tablolar, 1/11/2006
tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankalarda Bağımsız
Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri
Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabi tutulur ve
birinci fıkra uyarınca düzenlenecek finansal tablolara ek olarak Bankaların
Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yayımlanır. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM Diğer
Hükümler Yürürlükten kaldırılan tebliğler MADDE 6 – (1) 22/6/2002 tarihli ve 24793 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Muhasebe Uygulama Yönetmeliğine İlişkin; 1 Sayılı Tebliğ
- Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi Standardı, 2 Sayılı Tebliğ - Maddi
Duran Varlıkların Muhasebeleştirilmesi Standardı, 3 Sayılı Tebliğ - Maddi
Olmayan Duran Varlıkların Muhasebeleştirilmesi Standardı, 4 Sayılı Tebliğ -
Kiralama İşlemlerine İlişkin Muhasebe Standardı, 5 Sayılı Tebliğ - Bankanın
Dahil Olduğu Risk Grubuyla Yaptığı İşlemlerin Muhasebeleştirilmesi Standardı,
6 Sayılı Tebliğ - Banka Birleşme ve Devirleri ile Bankalarca İktisap Edilen
Ortaklıkların Muhasebeleştirilmesi Standardı, 7 Sayılı Tebliğ - Varlıklardaki
Değer Azalışının Muhasebeleştirilmesi Standardı, 8 Sayılı Tebliğ -
Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Varlıkların Muhasebeleştirilmesi
Standardı, 9 Sayılı Tebliğ - Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve
Devlet Yardımlarının Dipnotlarda Açıklanması Standardı, 10 Sayılı Tebliğ -
Banka Çalışanlarının Haklarının Muhasebeleştirilmesi Standardı, 11 Sayılı
Tebliğ - Kur Değişim Etkilerinin Muhasebeleştirilmesi Standardı, 12 Sayılı
Tebliğ - Dönem Net Kâr/Zararı, Temel Hatalar ve Muhasebe Politikalarında
Yapılan Değişikliklerin Muhasebeleştirilmesi Standardı, 13 Sayılı Tebliğ -
Bilanço Tarihinden Sonra Ortaya Çıkan Hususların Muhasebeleştirilmesi
Standardı, 14 Sayılı Tebliğ - Mali Tabloların Yüksek Enflasyon Dönemlerinde
Düzenlenmesine İlişkin Muhasebe Standardı, 15 Sayılı Tebliğ - Konsolide Mali
Tabloların Düzenlenmesi, Bağlı Ortaklık, Birlikte Kontrol Edilen Ortaklık ve
İştiraklerin Muhasebeleştirilmesi Standardı, 16 Sayılı Tebliğ - Nakit Akım Tablosunun
Düzenlenmesine İlişkin Muhasebe Standardı, 12/8/2004 tarihli ve 25551 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan 18 Sayılı Tebliğ - Vergilerin Muhasebeleştirilmesi
Standardı ile 8/9/2005 tarihli ve 25930 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır. Karşılaştırmalı finansal tablolara
ilişkin uygulama GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 5 inci maddenin üçüncü ve dokuzuncu fıkrası
uyarınca düzenlenecek konsolide finansal tabloların karşılaştırmalı olarak
hazırlanması zorunluluğu, 31/12/2007 tarihine kadar uygulanmaz. Yürürlük MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE
8 – (1)
Bu Tebliğ hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür. |