5 Ağustos 2009 ÇARŞAMBA

Resmî Gazete

Sayı : 27310

TEBLİĞ

             Dış Ticaret Müsteşarlığından:

İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE

İLİŞKİN TEBLİĞ

(2009/30)

BİRİNCİ KISIM

Genel Bilgi ve İşlemler

             Mevcut önlem ve soruşturma

             MADDE 1 – (1) Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Tayland menşeli 4011.40 ve 4013.90.00.00.11 gümrük tarife pozisyonlarında yer alan “motosiklet iç ve dış lastikleri” için 30/4/2003 tarih ve 25094 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2003/7 sayılı Tebliğ ile ÇHC için CIF bedelin %100-%37’si ve Tayland için %100-%68’i oranında dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.

             (2) Uygulanmakta olan önlemin yürürlükten kalkma süresinin bitiminden en geç üç ay önce bir nihai gözden geçirme soruşturması açılması talebinde bulunulabileceği, 5/5/2007 tarih ve 26513 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2007/7 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine ilişkin Tebliğ ile ilan edilmiştir.

             (3) Dampinge karşı önlemin sona ermesinin damping ve zararın devamına veya yeniden meydana gelmesine yol açacağı iddiasıyla Anlaş Anadolu Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan başvuru üzerine, 26/4/2008 tarih ve 26858 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2008/15 sayılı Tebliğ ile başlatılan nihai gözden geçirme soruşturması, Dış Ticaret Müsteşarlığı (Müsteşarlık) İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanmıştır.

             Kapsam

             MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; 4412 sayılı Kanunla değişik 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 20/10/1999 tarih ve 99/13482 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri çerçevesinde yürütülen nihai gözden geçirme soruşturması sonuçlarını içermektedir.

             Bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi

             MADDE 3 – (1) Soruşturma açılmasını müteakip, söz konusu ürünün Müsteşarlıkça tespit edilen ithalatçılarına, ÇHC ve Tayland’da yerleşik bilinen üretici/ihracatçılara ve ayrıca anılan ülkelerde yerleşik diğer üretici/ihracatçılara iletilebilmesini sağlamak amacıyla ÇHC ve Tayland’ın Ankara Büyükelçiliklerine soru formları gönderilmiştir.

             (2) Taraflara soru formunu yanıtlamaları için posta süresi dâhil 37 gün süre tanınmış olup, tarafların süre uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır.

             (3) Yerli üretim dalı soruşturma süresince Müsteşarlık ile işbirliği içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgi ve belgeleri temin etmiştir. Soruşturma döneminde ithalat gerçekleştiren 13 firmadan cevap alınmıştır. “Üretici-ihracatçı soru formu”na ise hiçbir cevap alınmamıştır.

             (4) Tarafların soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm bilgi, belge ve görüşler incelenmiş, mezkûr görüşlerden mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek olanlara bu tebliğin ilgili bölümlerinde cevap verilmiştir.

             İlgili tarafların bilgilendirilmesi

             MADDE 4 – (1) Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ülkelerin Büyükelçiliklerine söz konusu ülkelerde yerleşik üretici/ihracatçılara iletilmek üzere şikâyetin gizli olmayan nüshası ve soruşturma açılış Tebliği gönderilmiştir.

             (2) Ayrıca, ilgili taraflardan alınan bilgi ve belgelerin gizli olmayan özetleri talep eden bütün ilgili tarafların bilgisine hazır tutulmuştur.

             (3) Yönetmeliğin 25 inci maddesi uyarınca, soruşturmanın ilgili taraflarına soruşturma sonucundaki belirlemelere esas teşkil edecek bilgi ve tespitleri içeren nihai bildirim gönderilmiş ve karşıt görüş ve değerlendirmelerini iletmeleri için makul bir süre tanınmıştır.

             Gözden geçirme dönemi

             MADDE 5 – (1) Önlemin yürürlükten kalkması durumunda, dampingin ve zararın devamı veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığının değerlendirilmesine esas teşkil etmek üzere 1/1/2004–31/12/2007 arasındaki dönem gözden geçirme dönemi olarak alınmıştır.

İKİNCİ KISIM

Soruşturma Konusu Ürün ve Benzer Ürün

             Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün

             MADDE 6 – (1) Başvuru konusu madde, 4011.40 ve 4013.90.00.00.11 gümrük tarife pozisyonlarında (GTP) yer alan “motosiklet iç ve dış lastikleri”dir.

             (2) Motosiklet dış lastiği, sentetik kauçuk, doğal kauçuk, dolgu, yağ ve kimyasal karışımdan oluşan hamura sırt lastiği çekimi (extrusion), topuk teli imali, beze kauçuk kaplama ve eğik kesme ile yanak bezi hazırlama işlemleri ve müteakiben iç ve dış boyama ile pişirme uygulanarak; motosiklet iç lastiği ise, butil kauçuk, doğal kauçuk, dolgu, yağ ve kimyasal karışımdan oluşan hamura sırasıyla süzme, lastik çekim, boya, kesme, sübap çakma, ekleme uçların ek yersiz birleştirilmesi, pişim, şişirme, aksesuar takımı ve vakum işlemleri uygulanarak imal edilmektedir.

             (3) Yerli üretim dalı tarafından üretilen motosiklet iç ve dış lastikleri ile soruşturma konusu ülkeler menşeli motosiklet iç ve dış lastiklerinin benzer ürün olduğu tespiti mevcut önlemin yürürlüğe girmesini sağlayan soruşturmada (esas soruşturma) yapılmıştır. Bu soruşturmada ise gerek yerli üretim dalı tarafından üretilen gerekse soruşturma konusu ülkelerden Türkiye’ye ihraç edilen motosiklet iç ve dış lastiklerinin işlevsel özellikleri, fiziksel özellikleri, kullanım alanları, dağıtım kanalları, kullanıcıların algılaması ve birbirini ikame edebilmeleri açısından benzer ürün olma durumunu ortadan kaldıracak bir değişiklik olduğuna dair herhangi bir görüş alınmamış ve bu yönde bir tespitte bulunulmamıştır.

             (4) Bu çerçevede, önlem konusu ülkeler menşeli soruşturma konusu ürün ile yerli üretim dalı tarafından üretilen motosiklet iç ve dış lastiklerinin benzer ürün olduğu tespiti geçerliliğini korumaktadır.

             (5) Bazı ithalatçılar yerli üretim dalının ilgili ürünün tüm bazı tiplerini üretmediğini ifade etmişlerdir. Yerli üretim dalının söz konusu ürünün tüm tiplerini üretmesi gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.

             (6) Soruşturma kapsamında yapılan incelemelerde soruşturma konusu maddenin yukarıda belirtilen GTP’ler dışında bir sınıflandırma altında ithal edildiğine ilişkin herhangi bir bulgu edinilmemiştir. Öte yandan, soruşturma konusu madde haricinde bir maddenin mezkûr GTP’ler altında ithal edildiğine ilişkin bir itirazda da bulunulmamıştır. Bu nedenle soruşturma çerçevesindeki değerlendirmeler bahsi geçen GTP’ler altında gerçekleştirilen ithalatın tamamını kapsamaktadır.

             (7) Soruşturma konusu ürün ile ilgili açıklamalar genel içerikli olup, uygulamaya esas olan GTP ve karşılığı eşya tanımıdır. Bununla beraber, soruşturma konusu eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan tarife pozisyonlarında ve/veya tanımlarında yapılacak değişiklikler bu Tebliğ hükümlerinin uygulanmasına halel getirmez.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Dampingin Devamı veya Yeniden Meydana Gelmesi İhtimali

             Genel açıklamalar

             MADDE 7 – (1) Yerli üretim dalının, önlemin ortadan kalkması halinde dampingin devam edeceği ya da yeniden meydana geleceğine ilişkin iddiası çerçevesinde önleme konu ülkelerin üretim kapasitesi, ihracat kabiliyeti ve ihraç fiyatları, diğer ülkelerce uygulanan ticaret politikası önlemleri, Türkiye’ye ihraç fiyatının mevcut haliyle dampingin devamına işaret edip etmediği gibi unsurlar incelenmiş; bu incelemenin sonuçları ışığında önlemin kalkması halinde dampingin devamı ya da tekrarının muhtemel olup olmadığı değerlendirilmiştir.

             Önleme konu ülkelerde yerleşik kapasite ve ihracat kabiliyeti

             MADDE 8 – (1) Önleme konu ülkelerdeki yerleşik kapasite ve ihracat kabiliyeti incelenmiştir.

             a) ÇHC

             1) Motosiklet iç lastikleri:

             i) Uluslararası Ticaret Merkezi (UTM) verileri üzerinden yapılan incelemede ÇHC’nin 2002 yılında 6.044.000 Kg olan motosiklet iç lastiği ihracatının her yıl artış göstererek 2006 yılında 11.301.000 Kg düzeyine yükseldiği, değer olarak ise 18.658.000 ABD Doları olan motosiklet iç lastiği ihracatının 2006 yılında 49.763.000 ABD Doları düzeyine yükseldiği görülmektedir.

             ii) Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) istatistikleri 2004 yılından itibaren Kg bazında istatistik verdiği için miktar bazında değerlendirme bu yıldan itibaren yapılabilmiştir. ÇHC’den gerçekleştirilen motosiklet iç lastiği ithalatı 2004 yılında 4.208 Kg iken 2005 yılında 5.671 Kg’a ve 2006 yılında 6.142 Kg’a, 2007 yılında da 13.952 Kg’a yükselmiştir. ÇHC menşeli motosiklet iç lastiği ithalatının 2004 yılında, değer endeksi 100 iken 2007 yılında 621 düzeyinde gerçekleşmiştir.

             iii) UTM istatistiklerinde 2007 yılı verileri esas alındığında ÇHC’nin motosiklet iç lastiği ihracatı, Türkiye’ye gerçekleştirdiği ihracatın değer olarak 637 katı, miktar olarak ise 809 katıdır. Yine istatistiklerden görüldüğü üzere, 2007 yılında 209.015.000 ABD Doları olan dünya motosiklet iç lastiği ticaretinin %24’ü ÇHC tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu oranın 2002 yılında %17 olduğu görülmektedir. ÇHC motosiklet iç lastiklerinde dünya ticareti içinde liderliğini her geçen yıl güçlendirmektedir.

             2) Motosiklet dış lastikleri:

             i) UTM verileri üzerinde yapılan incelemelerde ÇHC’nin 2002 yılında 4.507.000 Kg olan motosiklet dış lastiği ihracatının her yıl artış göstererek 2007 yılında 15.455.000 Kg’a ulaştığı, değer olarak ise 2002 yılında 19.366.000 ABD Doları olan motosiklet dış lastiği ihracatının 2007 yılında 59.922.000 ABD Doları düzeyine yükseldiği görülmektedir.

             ii) TÜİK istatistikleri incelendiğinde ÇHC’den gerçekleştirilen motosiklet dış lastiği ithalatı 2004 yılında 37.784 Kg iken, 2005 yılında 153.068 Kg, 2006 yılında 148.070 Kg ve 2007 yılında 302.259 Kg düzeyinde gerçekleşmiştir. ÇHC’den gerçekleştirilen motosiklet dış lastiği ithalatının 2004 yılında, değer endeksi 100 iken 2007 yılında 727 düzeyine yükselmiştir.

             iii) Görüldüğü üzere, 2007 yılı verileri esas alındığında ÇHC’nin motosiklet dış lastiği ihracatı, Türkiye’ye gerçekleştirdiği ihracatın değer olarak 70-85 katı civarındadır, miktar olarak ise 45-60 katı dolayındadır. Yine istatistiklerden görüldüğü üzere, 2007 yılında 997.090.000 ABD Doları olan dünya motosiklet dış lastiği ticaretinin %6’sı ÇHC tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu oran 2002 yılında %4 düzeyinde gerçekleşmiştir. ÇHC motosiklet dış lastiklerinde dünya ticareti içinde 8. sırada yer almaktadır.

             3) Diğer değerlendirmeler

             i) Kauçuk lastiğin üretiminde kullanılan en önemli hammaddedir. Uluslararası Kauçuk Çalışma Grubunun yayımladığı istatistiklere bakıldığında ÇHC dünya kauçuk tüketiminde 2002 yılından itibaren ilk sırayı almış durumdadır. ÇHC tarafından tüketilen doğal kauçuk 2002 yılında 1,31 milyon ton olup bu dünya doğal kauçuk tüketiminin %17,8’ine tekabül etmektedir. Yine sentetik kauçukta ÇHC 1,75 milyon tonluk tüketimiyle dünya sentetik kauçuk tüketiminin %16,4’ünü gerçekleştirmektedir. 90’lı yılların sonunda toplam kauçuk tüketimi 2 milyon ton iken bu oran 2002 yılında % 50 artış göstererek 3,06 milyon ton düzeyine çıkmıştır. ÇHC ayrıca 2002 yılında doğal kauçuk üretiminde en büyük beşinci, sentetik kauçuk üretiminde ise en büyük üçüncü üreticidir. Yine 2000 yılında 1,3 milyon ton olan kauçuktan mamul mal üretimini 2 yıl gibi kısa bir sürede 1,6 milyon tona çıkarmıştır. Bu da ÇHC’nin kauçuk sektöründe göstermiş olduğu gelişimin bir göstergesidir. Yine Uluslararası Kauçuk Çalışma Grubunun istatistiklerine dayanarak hazırlanan bir raporda, ÇHC’nin 2002 yılında 1,3 milyon ton olan doğal kauçuk tüketiminin 2004 yılında 1,63 milyon ton olarak gerçekleştiği ifade edilmektedir.

             ii) ÇHC genel olarak lastik piyasasının en büyük üretici ve ihracatçısı konumundadır. Reuters’in bir haberine göre, ÇHC 2007 yılındaki üretiminin yarısı olan 157 milyon adet lastiği ihraç etmiştir. Yine Xinhua News Agency’nin bir haberine göre, ÇHC’nin 2007 yılında 330 milyon adede ulaşan lastik üretimi ÇHC lastik pazarının 2010 yılında ulaşması düşünülen 300 milyon adetlik lastik talebini dahi aşmış durumdadır. Bunun sonucunda hala yatırım aşamasında olduğu ifade edilen projeler de hesaba katıldığında ÇHC’nin hâlihazırdaki üretiminin tümü iç piyasasında tüketilmediğinden lastik üretimini ihracata yönlendirmekte olduğu anlaşılmaktadır. Yine ÇHC lastik üretiminin 2008 yılında %12 ila %15 arasında artış göstereceği beklenmektedir. Çin Kauçuk Endüstrisi Birliğinin istatistiklerinin kullanıldığı bir belgede, ÇHC lastik üretiminin 2006 yılının ilk 9 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine oranla %16,35 artış olduğu, ciro olarak da yine % 24,02 artış gerçekleştirdiği belirtilmektedir.

             iii) Malezya Dış Ticaret Kalkınma Kuruluşu’nun (Malaysia External Trade Development Corporation, MATRADE) Pekin Ofisi tarafından hazırlanan bir raporda ÇHC’nin motosiklet lastiği kapasitesinin 2005 yılında 95 milyon adet olduğu ifade edilmektedir. Bu kapasite miktarı yerli üretim dalının 2007 yılındaki motosiklet dış lastiği kapasitesinin ve Türkiye pazarının 100 katından fazladır.  İlgili raporda ÇHC’de yerleşik 200 adet motosiklet ve bisiklet lastiği üreticisinin bulunduğu ve bu firmalarda 100.000 işçinin çalıştığı ifade edilmektedir. Yerli üretim dalının mevcut işgücü düşünülürse ÇHC’deki sektörün çalışan sayısının yerli üretim dalının 500 katından fazla olduğu görülmektedir. Bu da ÇHC’de söz konusu üründeki kapasitenin boyutlarını ortaya koymaktadır. Yine söz konusu raporda ÇHC’nin bisiklet ve motosiklet lastiklerindeki kapasitesinin dünya kapasitesinin %70’ini oluşturduğu belirtilmektedir.

             4) ÇHC’nin dünyaya ihraç fiyatları

             i) TÜİK istatistiklerine bakıldığında ÇHC menşeli motosiklet iç lastiği ithalatının birim fiyatı 2004 yılında 2,99 ABD Doları/Kg iken bu fiyat 2005 yılında 3,55 ABD Doları/Kg, 2006 yılında 4,69 ABD Doları/Kg ve 2007 yılında ise 5,60 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir. UTM verilerine bakıldığında ise söz konusu birim fiyat 2004 yılında 3,73 ABD Doları/Kg iken, 2007 yılında 4,40 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde ÇHC’den Türkiye’ye motosiklet iç lastiği ithalatı çok düşük miktarlarda gerçekleşmiştir.

             ii) TÜİK istatistiklerinde ÇHC menşeli motosiklet dış lastiği ithalatının birim fiyatı 2004 yılında 2,73 ABD Doları/Kg iken bu fiyat 2005 yılında 2,49 ABD Doları/Kg, 2006 yılında 3,67 ABD Doları/Kg ve 2007 yılında ise 2,48 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir. UTM verilerine bakıldığında ise söz konusu birim fiyat 2004 yılında 4,78 ABD Doları/Kg iken, 2007 yılında 3,88 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir. İstatistiklerden de görüleceği üzere ÇHC’nin tüm dünyaya ihracatının birim fiyatı Türkiye’ye ihracatının birim fiyatından yüksektir.

             b) Tayland

             1) Motosiklet iç lastikleri

             i) UTM verileri üzerinde yapılan incelemelerde Tayland’ın 2002 yılında 2.527.000 Kg olan motosiklet iç lastiği ihracatının 2007 yılında 6.285.000 Kg’a ulaştığı, değer olarak ise 2002 yılında 7.801.000 ABD Doları olan motosiklet dış lastiği ihracatının 2006 yılında 27.677.000 ABD Doları düzeyine yükseldiği görülmektedir.

             ii) TÜİK istatistikleri incelendiğinde Tayland’dan gerçekleştirilen motosiklet iç lastiği ithalatı 2004 yılında sıfırken, 2005 yılında 1.295 Kg, 2006 yılında 315 Kg olmuş ve yine 2007 yılında ithalat gerçekleşmemiştir. Değer bazında ise endeks olarak 2005 ve 2006 yıllarında sırasıyla, 100 ve 24 düzeyinde gerçekleşmiştir. Görüldüğü üzere Tayland’a konulan önlem bu ülkeden gerçekleştirilen ithalatı çok düşük seviyelere çekmiştir.

             iii) UTM istatistiklerine bakıldığında, birimin Kg veya adet olarak karma verilmesi nedeniyle miktar olarak bir değerlendirme yapılamamakla birlikte 2006 yılında 162.534.000 ABD Doları olan dünya motosiklet iç lastiği ticaretinin %13’ünün Tayland tarafından gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu oran 2002 yılında %7 düzeyinde gerçekleşmiştir.

             2) Motosiklet dış lastikleri

             i) UTM verilerine göre Tayland’ın 2002 yılında 7.100.000 Kg olan motosiklet dış lastiği ihracatının 2007 yılında 26.225.000 Kg’a ulaştığı, değer olarak ise 2002 yılında 30.508.000 ABD Doları olan motosiklet dış lastiği ihracatının 2007 yılında 101.683.000 ABD Doları düzeyine yükseldiği görülmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) istatistikleri 2004 yılından itibaren Kg bazında istatistik verdiği için miktar bazında değerlendirme bu yıldan itibaren yapılabilmiştir. Tayland’dan gerçekleştirilen motosiklet dış lastiği ithalatı 2004 yılında 20.584 Kg (değer bazında endeks 100), 2005 yılında 31.154 Kg (değer bazında endeks 178), 2006 yılında 26.224 Kg (değer bazında endeks 139) ve 2007 yılında 30.633 Kg (değer bazında endeks 194) seviyesinde gerçekleşmiştir.

             ii) UTM istatistiklerine bakıldığında tüm dünya istatistiklerindeki birimin kg veya adet olarak karma verilmesi nedeniyle miktar olarak bir değerlendirme yapılamamakla birlikte, 2007 yılında 997.090.000 ABD Doları olan dünya motosiklet dış lastiği ticaretinin %10’unun Tayland tarafından gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu oran 2002 yılında %6 düzeyinde gerçekleşmiştir.

             iii) Tayland motosiklet dış lastiğinin tüm dünyadaki ihracatçıları arasında 4. sırada, motosiklet iç lastiklerinde ise ÇHC’den sonra ikinci sıradadır.

             Fiyat karşılaştırması ve damping marjı

             MADDE 9 – (1) ÇHC için yürürlükteki önlemin sona ermesi halinde dampingin devam etmesi veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığının değerlendirilmesi amacıyla gösterge niteliği taşıyan ve 2007 yılı verilerine dayanan damping marjı hesabı yapılmıştır. Buna göre Türkiye’de benzer malın en çok ticarete konu olan tiplerine ilişkin yerli üretim dalı birim maliyetine genel, idari, satış giderleri ve finansman giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle oluşturulan değer, normal değer olarak alınmıştır. Yerli üretim dalının satış, genel, idari giderleri ile finansman giderlerinde aşağı doğru ayarlama yapılmıştır. Söz konusu değer fabrika çıkış aşamasında kabul edilmiştir. İhraç fiyatı olarak, şikâyet konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın TÜİK istatistiklerinden elde edilen birim ihraç fiyatları esas alınmıştır. Bu fiyat, sigorta ve navlun ayarlaması (%6,6) yapılarak FOB aşamasına getirilmiş ve bu aşama ihracatçı lehine fabrika çıkış aşamasında kabul edilmiştir. Bu verilere dayanarak hesaplanan damping marjlarının önemli düzeylerde olduğu görülmektedir.

             (2) Tayland için yürürlükteki önlemin sona ermesi halinde dampingin devam etmesi veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığının değerlendirilmesi amacıyla gösterge niteliği taşıyacak bir damping marjı hesabı, gerek işbirliğinin olmaması gerekse Tayland’dan 2007 yılında sağlıklı hesaplamaya imkan sağlayacak miktarda motosiklet iç lastiği ithalatı gerçekleştirilmediğinden yapılmamıştır. Bu nedenle esas soruşturmadaki damping marjları en önemli gösterge niteliğini korumaktadır. Esas soruşturmada motosiklet iç lastikleri için %100 ve dış lastikleri için %68 düzeyindeki damping marjları tespit edilmiştir.

             Dampingin devamı ya da tekrarı ihtimaline ilişkin değerlendirme

             MADDE 10 – (1) Yukarıdaki bilgiler çerçevesinde, şikayet konusu ürün için esas soruşturmada belirlenen marjlar ile gösterge niteliğindeki damping marjlarının önemli düzeylerde olduğu, önleme tabi ülkelerin söz konusu üründe dünyanın sayılı ihracatçıları arasında yer aldığı, 2002-2006 döneminde dünya ticaretinden aldıkları payların daha da arttığı; bahse konu ülkelerde sektörün ihracata bağımlı olduğu ve Türkiye’ye yönlendirebilecekleri ciddi kapasitelerinin bulunduğu, önlemin kalkması halinde fiyata duyarlı söz konusu ürünü büyük miktarlarda ve kolaylıkla Türkiye pazarına yönlendirilebileceğine ilişkin işaretlerin bulunduğu değerlendirildiğinden yürürlükteki önlemin kalkması halinde dampingli ithalatın devamı veya tekrarının muhtemel olduğu düşünülmektedir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Zararın Devam Etmesi veya Yeniden Meydana Gelmesi İhtimali

             Zarar ihtimali değerlendirmesinin unsurları

             MADDE 11 – (1) Önlemin yürürlükte olduğu dönemde, yerli üretim dalında zarar durumu ve önlemin yürürlükten kalkması halinde zarara etki edebilecek muhtemel gelişmeler incelenmiştir. Bu çerçevede, ithalatın miktarı ve muhtemel gelişimi, fiyatlarının gelişimi, fiyat baskısı ile yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri incelenmiştir.

BİRİNCİ BÖLÜM

Önlem Konusu İthalatın Gelişimi

             Maddenin genel ithalatı (Kaynak: TÜİK)

             MADDE 12 – (1) Motosiklet iç lastiği genel ithalatı miktar olarak 2004 yılında 167.123 Kg iken 2007 yılında 345.756 Kg olarak (%107 artış) gerçekleşmiştir. Değer olarak genel ithalat endeks olarak 2004 yılında 100 iken 2007 yılında 294 seviyesinde (%194 artış) gerçekleşmiştir. Şikâyet konusu ürünün 2004 yılındaki genel ithalat birim fiyatı endeks olarak  100 iken, 2007 yılında 142 düzeyine yükselmiştir.

             (2) Motosiklet dış lastiği genel ithalatı miktar olarak 2004 yılında 496.420 Kg iken 2007 yılında 1.197.580 Kg olarak (%141 artış) gerçekleşmiştir. Değer olarak genel ithalat endeks olarak 2004 yılında 100 iken 2007 yılında 304 seviyesinde (%204 artış) gerçekleşmiştir. Şikâyet konusu ürünün endeks olarak 2004 yılındaki genel ithalat birim fiyatı 100 iken, 2007 yılında 126 düzeyine yükselmiştir.

             Maddenin önleme konu ülkelerden ithalatı ve ithalattaki payları

             MADDE 13 – (1) Motosiklet iç lastiğinin ÇHC’den ithalatı düşük düzeylerde gerçekleşmiş ve 2004-2007 döneminde ithalat içindeki payı %2,5’ten %4’e çıkmıştır.

             (2) Motosiklet dış lastiğinde ÇHC’den gerçekleştirilen ithalatın miktar bazında 2004 yılında 37.784 Kg iken 2007 yılında 302.259 Kg düzeyine yükseldiği (%700 artış) görülmektedir. ÇHC menşeli ithalatın 2004 yılında 100 olan değer endeksi 2007 yılında 727 düzeyine (%627 artış) yükselmiştir. Aynı dönemde 100 olan birim fiyat endeksi, 91 seviyesine gerilemiştir.

             (3) Diğer taraftan, ÇHC’den gerçekleştirilen motosiklet dış lastiği ithalatının genel ithalat içindeki payı incelendiğinde 2004 yılında miktar bazında % 7,61 olan payının, 2007 yılında %25,24 olarak gerçekleştiği görülmektedir.

             (4) Tayland’dan gerçekleştirilen motosiklet iç ve dış lastikleri ithalatı gözden geçirmeye konu önlem sonrasında önemli oranlarda düşüş göstermiştir.

             Türkiye toplam benzer mal tüketimi

             MADDE 14 – (1) Türkiye’de toplam benzer mal tüketiminin hesaplanmasında şikâyetçi firmanın yurt içi satış miktarı ile genel ithalat miktarı toplanarak ilgili yılda benzer mala ilişkin tüketim elde edilmiştir.

             (2) Motosiklet iç lastiği Türkiye benzer mal tüketimi 2004 yılı 100 alındığında, 2005 yılında 151, 2006 yılında 163 ve 2007 yılında 158 olarak gerçekleşmiştir. 2004 yılında 100 kabul edilen yerli üretimin pazar payı, 2005 yılında 90, 2006 yılında 85 ve 2007 yılında 75 seviyesinde gerçekleşmiştir.

             (3) Motosiklet dış lastiği Türkiye benzer mal tüketimi 2004 yılı 100 alındığında, 2005 yılında 125, 2006 yılında 129 ve 2007 yılında yine 168 olarak gerçekleşmiştir. 2004 yılında 100 kabul edilen yerli üretimin pazar payı, 2005 yılında 74, 2006 yılında 83 ve 2007 yılında 70 seviyesinde gerçekleşmiştir.

             Şikâyete konu ülkelerin pazar payları

             MADDE 15 – (1) ÇHC ve Tayland menşeli motosiklet iç lastiğinin pazar payı 2004-2006 döneminde endeks olarak 100’den 210’a çıkmıştır. ÇHC menşeli motosiklet dış lastiğinin pazar payı 2004 yılında endeks olarak 100 iken 2007 yılında 477 düzeyine yükselmiştir. Tayland menşeli motosiklet dış lastiğinin ise pazar payı aynı dönemde endeks olarak 100’den 89’a gerilemiştir.

             Fiyat baskısı

             MADDE 16 – (1) Önleme konu ülkelerin genel ihracat stratejisinin temel olarak düşük fiyata dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Dünyanın sayılı kauçuk üreticileri arasında yer alan bu ülkelerden gerçekleştirilen ithalat, talebin fiyat esnekliğini kullanarak önlemin kalkması halinde yurtiçi pazarda yerli üretim dalı üzerinde fiyat baskısı yaratabilecektir. Türkiye pazarında da söz konusu ürünün fiyat esnekliğinin katı olmasına neden olacak özel bir durum bulunmamakla birlikte, ithalatçılardan alınan cevaplar da bu durumu doğrular niteliktedir.

             (2) Mevcut dampinge karşı vergi dikkate alınmadan Kg bazındaki birim fiyatlar üzerinden hesaplanan fiyat baskısı ÇHC için motosiklet iç lastiklerinde ve motosiklet dış lastiklerinde önemli düzeylerde gerçekleşmiştir. Tayland için sağlıklı fiyat baskısı hesaplamasına imkan sağlayacak düzeyde ithalat bulunmamaktadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Yerli Üretim Dalının Durumu

             Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri

             MADDE 17 – (1) Önlem konusu ithalatın yerli üretim dalı üzerindeki etkisinin belirlenmesinde, sektördeki tek yerli üreticiden sağlanan veriler esas alınmış olup mümkün olduğu ölçüde ürüne ilişkin veriler kullanılmıştır.

             (2) Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerindeki değişimin sağlıklı bir şekilde incelenmesi amacıyla Türk Lirası bazındaki veriler için yıllık ortalama Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılarak enflasyondan arındırılmış reel değerler kullanılmıştır.

             a) Üretim

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan üretim miktar endeksi, 2006 yılında 102, 2007 yılında ise 88 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 115 ve 126 olarak gerçekleşmiştir.

             b) Satışlar

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan yurtiçi satış miktar endeksi, 2006 yılında 96, 2007 yılında ise 87 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 106 ve 129 olarak gerçekleşmiştir.

             2) Aynı dönemde motosiklet iç lastiği satış hâsılatı reel olarak incelendiğinde 2005 yılında 100 olan endeks, 2006 yılında 91, 2007 yılında ise 92 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 98 ve 115 olarak gerçekleşmiştir.

             c) Yurtiçi fiyatlar

             1) Yerli üreticinin motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan yurtiçi birim satış fiyatı endeksi 2006 yılında 95, 2007 yılında ise 106 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 93 ve 89 olarak gerçekleşmiştir.

             ç) İhracat

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan ihracat miktar endeksi, 2006 yılında 64, 2007 yılında ise 180 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 166 ve 686 olarak gerçekleşmiştir.

             2) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiği ihracat hâsılatı 2005 yılında 100 olarak kabul edildiğinde, 2006 yılında 86, 2007 yılında ise 193 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 136 ve 378 olarak gerçekleşmiştir.

             d) Pazar payı

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2004 yılında 100 olan yurtiçi pazar payı endeksi 2005 yılında 90, 2006 yılında 85 ve 2007 yılında ise 75 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 74, 83 ve 70 olarak gerçekleşmiştir.

             e) Stoklar

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan stok endeksi, 2006 yılında 156, 2007 yılında ise 82 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 158 ve 132 olarak gerçekleşmiştir.

             f) Kapasite ve kapasite kullanım oranı (KKO)

             1) Yerli üretim dalının ilgili üründe 2005-2007 döneminde kapasitesi değişmemiştir. Motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan KKO endeksi, 2006 yılında 101, 2007 yılında ise 86 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 104 ve 94 olarak gerçekleşmiştir.

             g) İstihdam

             1) Yerli üretim dalının ilgili üründe çalışan işçi sayısında 2005-2007 döneminde değişiklik görülmemiştir.

             ğ) Ücretler

             1) Yerli üretim dalının ilgili üründe 2005 yılında 100 olan aylık brüt giydirilmiş işçi ücreti endeksi, 2006 yılında 99, 2007 yılında ise 105 olarak gerçekleşmiştir.

             h) Verimlilik

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiği üretiminde çalışan işçi başına verimlilik endeksi 2005 yılında 100 iken, 2006 yılında 101, 2007 yılında ise 86 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 104 ve 94 olarak gerçekleşmiştir.

             ı) Maliyet

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında 100 olan çalışan birim ticari maliyet endeksi, 2006 yılında 112, 2007 yılında ise 99 olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla 100, 102 ve 90 olarak gerçekleşmiştir.

             i) Kârlılık

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiğinde 2005 yılında (-100) olan yurtiçi satışlar birim kârlılık endeksi, 2006 yılında (-175), 2007 yılında ise (-71) olarak gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla (-100), (-240) ve (-106) olarak gerçekleşmiştir.

             j) Nakit akışı

             1) Yerli üretim dalının motosiklet iç lastiği satışları ile yarattığı nakit akışı endeksi 2005 yılında (-100) iken, 2006 yılında (-103), 2007 yılında ise (-42) seviyesinde gerçekleşmiştir. Motosiklet dış lastiğinde ise sırasıyla (-100), (-235) ve (-170) olarak gerçekleşmiştir.  

             k) Özkaynakların kârlılığı ve yatırım hâsılatı

             1) Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, özkaynak kârlılığı 2005 yılında %0,09 iken, 2006 yılında %0,48 ve 2007 yılında (-%7,64) oranında gerçekleşmiştir.

             2) Yatırım hâsılatı (Kâr/Aktif Toplamı) oranı 2005 yılında %0,03 iken, 2006 yılında %0,20 ve 2007 yılında (-%3,72) oranında gerçekleşmiştir.

             l) Büyüme

             1) Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, aktif büyüklüğü reel olarak 2005 yılında 100 iken, 2006 yılında 83 ve 2007 yılında 66 olarak gerçekleşmiştir.

             m) Sermaye artışı

             1) Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, 2005 yılında 100 olan öz sermaye endeksi 2006 yılında 91 ve 2007 yılında 85 olarak gerçekleşmiştir.

             Ekonomik göstergelerin değerlendirilmesi

             MADDE 18 – (1) Motosiklet iç lastiklerinde üretim ve yurtiçi satışlarda düşüş eğilimi görülmekte, sınaî maliyetin üzerinde ancak ticari maliyetin altındaki yurtiçi satış fiyatları nedeniyle firmanın hala zarar etmekte olduğu anlaşılmaktadır. Yerli üretim dalının stoklarında belirli bir artış olmuş, kapasite kullanım oranı ise gözle görünür oranda düşmüştür. Motosiklet iç lastiğinde yerli üretim dalının pazar payı önemli oranda gerilemiştir. Motosiklet iç lastiği ekonomik göstergelerinde görülen bu bozulmada halen damping soruşturması yürütülen Endonezya ve Malezya menşeli ithalatın etkili olduğu düşünülmektedir. Söz konusu önlemin kalkması halinde ekonomik krizin de etkisiyle daralan talep nedeniyle soruşturmaya konu ülkelerden gerçekleştirilecek dampingli ithalatın yerli üretim dalını rahatlıkla piyasa dışına itebilecek kapasitede olduğu değerlendirilmektedir.

             (2) Motosiklet dış lastiklerinde yurtiçi satışlarda artış olmasına rağmen bu artışın ancak birim satış fiyatlarında düşüş ile gerçekleştirilebildiği anlaşılmaktadır. Sınai maliyetinin üzerinde ancak ticari maliyetinin altındaki yurtiçi satış fiyatları nedeniyle firmanın hala zarar etmekte olduğu anlaşılmaktadır. Firmanın kapasite kullanım oranında artış gerçekleşmediği, stoklar miktarında artış olduğu görülmektedir. Ancak üretim adet olarak düşmekle birlikte Kg olarak artış göstermektedir. Motosiklet dış lastiğinde yerli üretim dalının pazar payı önemli oranda düşmüştür. Motosiklet dış lastikleri ekonomik göstergelerinin önlem sonrası dönemde olumlu seyir içine girmemiş olmasında halen dampingli fiyatlarla ithal edilen ÇHC menşeli ithalat ile damping soruşturması yürütülen Endonezya ve Malezya menşeli motosiklet dış lastiği ithalatının etkili olduğu düşünülmektedir. ÇHC ve Tayland’a karşı yürürlükte olan söz konusu önlemin kalkması halinde ekonomik krizin sonucu daralan talep nedeniyle soruşturmaya konu ülkelerden gerçekleştirilecek dampingli ithalatın yerli üretim dalını rahatlıkla piyasa dışına itebilecek kapasitede olduğu değerlendirilmektedir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Zararın Devam Etmesi veya Yeniden Meydana Gelmesi İhtimali

             MADDE 19 – (1) Yönetmelik’in 35 inci maddesi hükümleri gereğince, önlemin sona ermesi halinde zararın devamı veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, taraflarca ortaya konulan ve yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen veriler çerçevesinde; soruşturmaya konu ithalatın muhtemel seviyesi ve fiyatları ile bunun yerli üretim dalının fiyatları üzerinde etkisi, önlem konusu ülkelerdeki sektörün durumu ve Türkiye’ye yönlendirilebilecek fazla kapasitesinin bulunup bulunmadığı ile önlemin yürürlükten kalkması durumunda soruşturmaya konu ithalatın yerli üretim dalı üzerindeki muhtemel etkileri incelenmiştir.

             Dampingli ithalatın muhtemel fiyatları, fiyat baskısı ve talebe etkisi

             MADDE 20 – (1) ÇHC için hesaplanan damping marjı ve fiyat baskısı oranının önemli düzeylerde olduğu görülmektedir. Ancak Tayland’dan gerçekleştirilen ithalat sağlıklı hesaplamaya imkân sağlamayacak düzeydedir. Bununla birlikte, Tayland’ın önemli bir motosiklet lastiği üreticisi ve ihracatçısı olduğu dikkate alındığında mevcut yüksek oranlı dampinge karşı önlemin kalkması halinde söz konusu ülkeden düşük fiyatlı ithalatın artmasının muhtemel olduğu değerlendirilmektedir. İthalatçılardan alınan bilgiler neticesinde genel olarak şikayet konusu üründe talebi etkileyen unsurların başında fiyatın gösterilmesi, zarar inceleme döneminde fiyat açısından halen rekabetçi konumda bulunan bu ülkelerden ithalatta, önlemin kalkması halinde mevcut artış eğiliminin hız kazanacağına işaret etmektedir.

             Önleme tabi ülkedeki sektörün durumu ve kapasite fazlası

             MADDE 21 – (1) Dampingin varlığı veya yeniden meydana gelme ihtimali bölümünde de belirtildiği üzere ÇHC ve Tayland’da şikâyet konusu ürüne ilişkin büyük miktarda kapasite bulunduğu, bu ülkelerin dünyanın önde gelen ihracatçıları oldukları görülmektedir. İki ülke 2002 yılında %12 olan dünya motosiklet iç ve dış lastiği ihraç pazarındaki payını 2007 yılında %19,8’e yükseltmişlerdir.

             Soruşturmaya konu ithalatın muhtemel seviyesi

             MADDE 22 – (1) Motosiklet iç lastiğinin ÇHC’den ithalatı düşük düzeylerde gerçekleşmiş ve 2004-2007 döneminde ithalat içindeki payı %2,5’ten %4’e çıkmıştır. Diğer taraftan, ÇHC’den gerçekleştirilen motosiklet dış lastiği ithalatının genel ithalat içindeki payı incelendiğinde 2004 yılında miktar bazında %7,61 olan payının, 2007 yılında %25,24 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Tayland’dan gerçekleştirilen motosiklet iç ve dış lastikleri ithalatı gözden geçirmeye konu önlem sonrasında önemli oranlarda düşüş göstermiştir.

             (2) Önlemin alınmasıyla birlikte söz konusu ülkelerden ithalat Tayland’dan ithalatı önemli oranlarda düşürürken ÇHC menşeli ithalatı da belirli bir seviyede tutmuştur. Ancak ÇHC mevcut damping önlemine rağmen rekabetçi fiyatlarıyla motosiklet dış lastiği ithalatındaki payını artırmaktadır. ÇHC ve Tayland dünya motosiklet iç ve dış lastiği ihracatının beşte birini gerçekleştirmektedir. Bu bilgiler çerçevesinde damping önleminin kalkması halinde piyasaya dampingli fiyatlarla girme imkanı elde edecek söz konusu ülkeler mevcut kapasitelerini de kullanarak yerli üretim dalında zarara neden olacak biçimde ihracatlarını hızla artırabileceklerdir.

             (3) Şikâyet konusu ülkelerin üretim hacmi ve ihracat kabiliyeti Türkiye’nin toplam pazar büyüklüğü ve üretim kapasitesiyle karşılaştırıldığında dampingli ithalatın devamı ya da yeniden meydana gelmesi halinde, fiyat farkının tercihte önemli bir faktör olduğu da dikkate alındığında, yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinde bozulmaların daha da artacağı muhtemel görünmektedir.

             Üçüncü ülkelerden ithalat

             MADDE 23 – (1) Halen Tayvan ve Vietnam menşeli motosiklet iç ve dış lastiklerine karşı dampinge karşı önlem mevcuttur. Diğer ülkelerden ithalata bakıldığında ise sadece Endonezya ve Malezya menşeli ithalat varlık göstermektedir. Ancak Endonezya ve Malezya menşeli motosiklet iç ve dış lastiklerine karşı damping soruşturması yürütülmektedir. Mevcut soruşturma kapsamında ÇHC ve Tayland menşeli ithalata karşı alınan damping önlemi Endonezya ve Malezya menşeli ithalat nedeniyle etki gösterememiştir.

             Değerlendirme

             MADDE 24 – (1) Soruşturma konusu ülkelerin Türkiye’ye yönlendirebilecek önemli üretim ve ihracat kapasitesinin bulunması, yine belirtilen ülkelerdeki üretici-ihracatçıların Türkiye pazarını iyi bilmeleri ve söz konusu ürünün kullanıcılarına kolay ve hızlı biçimde erişebilecek durumda olmaları, işbirliğinin bulunmaması nedeniyle en önemli damping göstergesi durumundaki esas soruşturmada hesaplanan marjların önemli düzeyde bulunması, hesaplanan gösterge niteliğindeki damping marjlarının ciddi oranda dampingin varlığına işaret etmesi, önlemin ortadan kalkması durumunda önleme konu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalının fiyatları üzerinde ciddi bir fiyat baskısı oluşturacak düzeyde olması ve oluşacak bu fiyat baskısının, fiyatın iç piyasada rekabetin temel unsurlarından olması nedeniyle, yerli üretim dalının ekonomik göstergelerini bozacak biçimde fiyat indirmesine ya da üretimini kısmasına yol açmasının muhtemel olduğu değerlendirilmektedir. Bu nedenle mevcut önlemin ortadan kalkmasının dampingli ithalatın devamı veya yeniden meydana gelmesi sonucunda yerli üretim dalında zararın devamına veya yeniden meydana gelmesine yol açması muhtemel görülmektedir.

BEŞİNCİ KISIM

Sonuç

             Karar

             MADDE 25 – (1) Soruşturma sonucunda, yürürlükteki önlemin ortadan kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu tespit edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2003/7 sayılı Tebliğ ile uygulanmakta olan dampinge karşı önlemin İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu’nun kararı ve Bakan’ın onayı ile aşağıda belirtilen şekilde uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

 

GTP

Eşyanın Tanımı

Menşe Ülkeler

Dampinge Karşı Vergi  (CIF %)

4011.40

Motosikletlerde kullanılan kauçuktan yeni dış lastikler

Çin Halk Cum.

37

Tayland

68

4013.90.00.00.11

Motosikletlerde kullanılan kauçuktan iç lastikler

Çin Halk Cum.

100

Tayland

100

 

             Uygulama

             MADDE 26 – (1) Gümrük idareleri, Karar maddesinde gümrük tarife pozisyon numaraları, tanımı ve menşe ülkeleri belirtilen eşyanın ithalatında, karşılarında gösterilen tutarlarda dampinge karşı vergiyi tahsil ederler.

             Yürürlük

             MADDE 27 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

             Yürütme

             MADDE 28 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür.