|
Karar Sayısı : 2010/357
4/3/2010
tarihli ve 5956 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “Avusturya
Cumhuriyeti, Bulgaristan Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti, Romanya ve
Türkiye Cumhuriyeti Arasında Nabucco
Projesi Hakkında Anlaşma”nın onaylanması; Dışişleri Bakanlığının 25/3/2010
tarihli ve HUMŞ/632866 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244
sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 15/4/2010
tarihinde kararlaştırılmıştır.
Abdullah GÜL
CUMHURBAŞKANI
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan
C. ÇİÇEK B. ARINÇ A. BABACAN M. AYDIN
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bakanı
H. YAZICI F. N. ÖZAK E. GÜNAY F.
ÇELİK
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı
E. BAĞIŞ S. A. KAVAF C. YILMAZ S. ERGİN
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı Adalet
Bakanı
M. V. GÖNÜL B. ATALAY M. AYDIN M. ŞİMŞEK
Milli Savunma Bakanı İçişleri Bakanı Dışişleri Bakanı V. Maliye Bakanı
N. ÇUBUKÇU M. DEMİR R. AKDAĞ V. EROĞLU
Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık ve İskân Bakanı Sağlık Bakanı Ulaştırma
Bakanı V.
M. M. EKER Ö. DİNÇER N. ERGÜN T.
YILDIZ
Tarım ve Köyişleri Bakanı Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı Sanayi ve Ticaret Bakanı Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı
E.
GÜNAY V.
EROĞLU
Kültür
ve Turizm Bakanı Çevre
ve Orman Bakanı
AVUSTURYA CUMHURİYETİ
BULGARİSTAN CUMHURİYETİ
MACARİSTAN CUMHURİYETİ
ROMANYA VE
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ARASINDA
NABUCCO PROJESİ HAKKINDA
ANLAŞMA
Giriş
Bundan sonra her biri ayrı ayrı
“Taraf Devlet” ve müşterek olarak da “Taraf Devletler” olarak anılacak
Avusturya Cumhuriyeti, Bulgaristan Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti,
Romanya ve Türkiye Cumhuriyeti:
ülkelerindeki enerji güvenliği
durumu ile ilgili derin endişe taşıyarak ve arz kaynaklarının çeşitliliğini
sağlayacak bir projeye girişmek arzusuyla bu sayede enerji tedariki
alanında Avrupa Birliği, Türkiye Cumhuriyeti ve buralardaki tüm
vatandaşların yararına daha üst seviyeli bir güvenlik sağlayarak;
27 Ocak 2009 tarihinde
Budapeşte’de düzenlenen Nabucco Zirvesi’nde kabul edilen Bildiriyi tekrar teyit
ederek;
Ülkeleri içinde ve toprakları boyunca
güvenli ve kesintisiz Doğal Gaz Taşınması amacıyla Nabucco Projesinin
teşviki, geliştirilmesi, inşası ve işletilmesinin kolaylaştırılması
hususlarında işbirliği yapma ihtiyacını kabul ederek;
Nabucco Projesine yönelik
yatırımları teşvik etmeyi, korumayı ve Ülkelerinde yer alan Nabucco Boru
Hattı Sisteminin etkin ve güvenli bir şekilde geliştirilmesini, mülkiyet
tesisini ve işletilmesini temin etmeyi isteyerek;
hissedarların, Nabucco
Projesinin teşviki, geliştirilmesi, finansmanı, inşaası ve işletilmesi
konularında işbirliğini sağlayacak bir uluslararası şirket kurdukları ve
sözkonusu uluslararası şirketin de Projenin uygulanmasının sağlanması
amacıyla ilgili her Ülkede ulusal şirketler kuracağı hususlarını dikkate
alarak;
tüm Taraf Devletlerin iç
pazarlarına yönelik olarak rekabetçi fiyat ve koşullarda kesintisiz ve
güvenli Doğal Gaz teminine yönelik ihtiyacını kabul ederek;
kendi doğal gaz pazarını
geliştirme isteği doğrultusunda rekabetçi fiyatlarla kendisine Doğal Gaz
sağlanması gerektiği konusunda Türkiye Cumhuriyeti’nin arzusunu kaydederek;
Türkiye Cumhuriyeti’nden Avrupa
Birliği Üye Ülkelerine ve Avrupa Birliği Üye Ülkelerinden Türkiye
Cumhuriyeti’ne Taraf Devletlerin
toprakları üzerinden yeni gaz tedarik güzergahlarının açılması için gayret
göstererek; ve Nabucco Projesindeki ters akış yönteminin acil durumlarda
Taraf Devletlerin güvenliğine yardımcı olduğunun ve doğal gaz boru hattı ağlarında takas
ve diğer ticari araçlar yolu ile gaz şebekelerinin optimizasyonunun
sağlandığının bilincinde olarak;
Taraf Devletlerin, Doğal Gazın
Taşınması amacıyla kendi aralarında, uygun olduğu ölçüde üçüncü taraflara
da uygulanabilecek olan, bir koridor oluşturmaları yönündeki isteklerini
kaydederek; ve Nabucco Projesi gibi uluslararası projelerin niteliğine ve
gerekli özel girişim ve teşebbüslere uygun, yeknesak ve ayrımcı olmayan
nitelikte genel bir hukuki çerçeve oluşturmanın ve sözkonusu hukuki
çerçevenin güçlendirilmesinin gaz sektörüne yönelik yatırım fırsatlarını
desteklemek ve Nabucco Projesine ve/veya Ülkelerine sermaye ve kaynak
taahhüdünü destekleyecek elverişli koşulları yaratmak bakımından önemli
olduğunu göz önünde bulundurarak; ve
Federal Almanya Cumhuriyeti’nin
Projeye yönelik desteğini kabul
ve takdir ederek,
aşağıdaki hususlar üzerinde
anlaşmaya varmışlardır:
MADDE 1 – NABUCCO PROJESİ
1.1 Taraf Devletler, Nabucco
Projesinin gerçekleştirilmesi ile Ülkelerinde ve Ülkeleri üzerinden Doğal
Gazın Taşınmasına yönelik tam siyasi destek sağlayacaklar ve gerekli
önlemlerin alınmasını, desteklenmesini ve kolaylaştırılmasını taahhüt
edeceklerdir. Taraf Devletler, Ülkelerinde bulunan ilgili diğer tüm
makamların tam bir işbirliği içerisinde olmalarına ve yukarıda bahsigeçen
hususların üstlenilmesi için gerekli tüm eylemlerin yerine getirilmesine çaba
göstereceklerdir.
1.2 Taraf Devletler, arz
güvenliğinin sağlanması amacıyla şirketlerin, ticari şartlarda yeterli
miktarda Doğal Gazın teminini sağlayacak araçlara sahip olmalarının her bir
Taraf Devlet için taşıdığı önemi benimserler ve bunun her bir vatandaşın
refahı ve güvenliği için gerekli olduğunu kabul ederler; bu nedenle Taraf
Devletler müşterek enerji güvenliğini sağlamak için dayanışma ruhu ile
hareket etmeye kararlı olup, bu dayanışmanın enerji arz güvenliği ile
ilgili zorluklara yanıt oluşturduğunu ve bu sayede özellikle Türkiye
Cumhuriyeti’nin bu alandaki endişelerinin giderilmesi için çözüm
getirdiğini kaydederler.
Doğal Gaz arzında bir Taraf
Devleti etkileyen ve diğer bir Taraf Devleti ya da üçüncü bir ülkeyi de
kapsayacak herhangi bir aksama olması durumunda, Taraf Devletler işbu
Anlaşma hükümlerine uygun olarak hızlı bir çözüm arayışına girmeyi taahhüt
ederler.
1.3 Bundan sonra “Nabucco
Projesi” ya da “Proje” olarak anılacak Nabucco Projesi, bağlı Tesisleri de içerecek şekilde
açıkca Doğal Gaz Boru Hattı Sistemi olarak inşa edilen ve Başlangıç Giriş Noktalarını Avusturya
Cumhuriyeti’ndeki Baumgarten’a bağlayacak “Nabucco Boru Hattı Sistemi”
anlamına gelecek; ayrıca Nabucco Projesi ile ilgili geliştirme,
değerlendirme, tasarım, satın alma, inşaat, montaj, finansman, sigortalama,
mülkiyet, işletme, ticari kullanım, tamir, değiştirme, yenileme, bakım,
genişletme, uzatma, koruma, terk dahil ilgili ya da bağlı tüm işlemleri
içerecektir. Taraf Devletlerin Topraklarında yer alan Nabucco Projesi tüm
uzunluğu boyunca yıllık 31 milyar metre küp nihai azami Taşıma kapasitesine
sahiptir.
Nabucco Projesi, işbu Anlaşma,
Proje Destek Anlaşmaları ve Nabucco Uluslararası Şirketi ile Nabucco Ulusal
Şirketleri arasında ya da bu şirketlerin kendi aralarında veya üçüncü
taraflarla akdedilen özel hukuka tabi sözleşmelere uygun olarak inşa
edilecek, mülkiyet tesisine konu olacak ve işletilecektir.
MADDE 2
Giriş, 1 inci Madde ve Ek dahil
olmak üzere işbu Anlaşmada kullanılan ve metin içerisinde ayrıca tanımlanmayan
ifadeler aşağıdaki anlamlara sahiptir:
(1) “Anlaşma” işbu Anlaşma
anlamına gelmekte olup, sözkonusu Anlaşma 14. maddenin 2. fıkrası uyarınca
değiştirilebilir ya da diğer bir şekilde tadil edilebilir veya üzerinde değişikliğe gidilebilir.
(2) “Ticari Düzenleme” Özel
hukuka tabi olan herhangi bir sözleşme ya da aynı etkiye sahip diğer
düzenleme anlamına gelir.
(3) “Akdi Kısıt” Sabit kapasite
talep seviyesinin teknik kapasiteyi aşması hali anlamına gelir (tüm teknik
kapasite sabit olarak ayrılmıştır).
(4) “Enerji Şartı Anlaşması” 17
Aralık 1994 tarihinde Lizbon’da imzaya açılan Enerji Şartı Anlaşması
anlamına gelir.
(5) “Tesisler” Nabucco
Projesi’nin amaçları için kullanılan ve Nabucco Şirketlerine ait olan
varlıklar olarak, Taraf Devletlerin Toprakları dahilinde ve/veya boyunca
Doğal Gazın Taşınması amacıyla kullanılan boru hatları ve ilgili
müştemilatı dahil olan ancak bununla sınırlı olmamak üzere tüm yer altı ve
yer üstü ya da deniz tabanındaki kurulumlar ve yardımcı ekipman, bunlarla
beraber ilgili arazi, pompalama, miktar ve kalite ölçüm ve deneme
tesisleri, iletişim, telemetri ve benzer ekipman, pig gönderme ve alım
tesisleri, tüm sıvı formları ya da gazlı akaryakıt ve/veya kompresör
istasyonları çalıştırmak ya da diğer sistem ihtiyaçlarını karşılamak için
gerekli gücü taşımak amacıyla kullanılan güç hatları dahil olmak üzere tüm
boru hatları ve diğer ilgili ekipman, katotsal koruma cihazları ve
ekipmanı, tüm izleme yerleri, markörler ve kurban anotlar, tüm liman,
terminal ve yukarıda sayılanların işlevlerini uygun biçimde yerine
getirebilmeleri için herhangi bir zaman dahilinde gerekli olan yollar ve
diğer erişim araçları ve işletimsel destek dahil olmak üzere diğer ilgili
fiziksel varlık ve ekler anlamına gelir.
(6) “Tehlike” Kamu sağlığı, emniyeti,
mal varlığı ya da çevreye yönelik orantısız, zararlı tehdit ya da etki
anlamına gelir.
(7) “Engel” Taraf Devlet
Topraklarında Proje Faaliyetlerini aksatabilecek, azaltabilecek ya da sair
suretle engelleyebilecek şekilde oluşan bir olay veya ortaya çıkan herhangi
bir durum anlamına gelir.
(8) “Başlangıç Giriş Noktaları”
Nabucco Projesinin, Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından seçilecek olan
ve Türkiye Cumhuriyeti’nin doğu veya güney kara sınırlarındaki herhangi üç
noktada yeralan başlangıç noktaları ve Nabucco Uluslararası Şirketi ile
istişare ederek Nabucco Komitesi tarafından kararlaştırılan Türkiye’nin
doğu veya güney sınırında yeralan herhangi diğer nokta anlamına gelir.
İlgili sınırlarda yeralan Başlangıç Giriş Noktalarının kesin konumu mutat
izin ve ilgili yetkilendirme işlemlerine tabidir.
(9) “Arazi Hakları” Her bir
Ülkede araziye ilişkin yürürlükteki mevzuat gereğince, Proje Faaliyetleri
için gerekli olan serbest ve kısıtlanmamış hakları, erişim ve tasarruf hakkı
veren, arazinin kullanımı, zilyetliği, mülkiyeti, işgali, kontrolü, tahsisi
ve yararlanılmasının da dahil olabileceği ama bunlarla sınırlı olmayan her
türlü hak ve izinler anlamına gelir.
(10) “Nabucco Komitesi” İşbu
Anlaşmanın 12. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen anlamı taşır.
(11) “Nabucco Şirketleri”
Nabucco Uluslararası Şirketi ve Nabucco Ulusal Şirketlerinin her ikisi, ve
her ikisinin iştirakleri ya da bunların Anlaşmadan doğan haklarını
devralanlar anlamına gelir.
(12) “Nabucco Uluslararası
Şirketi” 24 Haziran 2004 tarihinde kurulan ve Hissedarlar tarafından aksi
kararlaştırılmadığı sürece, merkezi Viyana, Avusturya’da bulunan Nabucco
Gaz Boru Hattı Uluslararası GmbH anlamına gelir.
(13) “Nabucco Ulusal Şirketi”
Her bir Taraf Devlette kurulacak olan ve mülkiyeti ile kontrolü Nabucco
Uluslararası Şirketine ait olan beş alt şirketten herhangi biri anlamına
gelir.
(14) “Doğal Gaz” 15°C’de ve
atmosferik basınçta (1,01325 mutlak bar) ağırlıklı olarak gaz halinde
bulunan, esasen metandan oluşan tüm hidrokarbonlar veya hidrokarbon ve
diğer gazların karışımı anlamına gelir.
(15) “Teklif ” Taşıtıcılar
tarafından Nabucco Projesinde kullanmak istedikleri gerçek kapasitenin
Nabucco Uluslararası Şirketine önceden bildirimi anlamına gelir.
(16) “Tek Durak Ofis Taşıtıcı
Erişimi” Taşıtıcıların ilgili giriş ve çıkış noktaları arasındaki Doğal Gaz
Taşıma hizmetleri için, Nabucco Uluslararası Şirketi ile sadece tek bir
akdi ilişki içerisine girmeleri anlamına gelir.
(17) “Açık Dönem” Nabucco
Projesi kapasitesinin Taşıtıcılara tahsisi için Nabucco Uluslararası
Şirketi tarafından kabul
edilen ve Anlaşmanın 3. maddesi ile uyumlu olan yöntem anlamına gelir.
(18) “Kişi”
Tüm gerçek kişiler veya kamu hukuku tüzel kişileri veya özel hukuk tüzel
kişileri anlamına gelir.
(19) “Birincil Piyasa” Doğrudan
Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından ticareti yapılan kapasitenin
piyasası anlamına gelir.
(20) “Proje Faaliyetleri” Proje
iştirakçileri tarafından Proje ile ilgili olarak yürütülen faaliyetler
anlamına gelir.
(21) “Proje Destek Anlaşması”
sınırlayıcı olmamak kaydıyla düzenleyici şartlar, yatırımın korunması ve
Proje Destek Anlaşmasında tanımlanan diğer hususlar dahil olmak üzere bir
Taraf Devlet ile Nabucco Uluslararası Şirketi ve ilgili Nabucco Ulusal
Şirketi arasında işbu Anlaşmayı desteklemek amacıyla akdedilen özel hukuka
ve bir Taraf Devletin özel şartları gerektirdiği sürece kamu hukukuna tabi
bir sözleşme anlamına gelir.
(22) “Rezerve Edilmiş Kapasite”
Taşıtıcıların, Taşıma Sözleşmesindeki hükümler gereğince yetkili oldukları
birim zaman başına normal metreküp ile ifade edilen azami akış anlamına
gelir.
(23) “İkincil Piyasa” Birincil
piyasa dışında ticareti yapılan kapasitenin piyasası anlamına gelir.
(24) “Hissedarlar” Nabucco
Uluslararası Şirketi’nde hisse sahibi olan Kişiler anlamına gelir.
(25) “Taşıtıcılar” Nabucco
Uluslararası Şirketi ile, Nabucco Boru Hattı Sistemi’nin tamamı veya
herhangi bir bölümünden Doğal Gaz Taşıma işi ile ilgili sözleşme yapmış
Kişiler anlamına gelir.
(26) “Taraf Devlet Makamı
Taşıma faaliyeti ile ilgili düzenleyici yetki ve yetkinliğe sahip makam
anlamına gelir.
(27) “İkame Teklif ” Anlaşmanın
1. maddesinin 3. fıkrasında tanımlanan, Nabucco Projesine entegre fakat
münferit sahipli bir parçası olarak, Başlangıç Giriş Noktalarından
Baumgarten’e Doğal Gaz Taşınmasını kolaylaştırmak için mevcut veya
planlanan yeni altyapılarda kontrata bağlanmamış veya boş kapasiteyi
kullanmak için Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından yapılan bir teklif
anlamına gelir.
(28) “Vergiler” Taraf
Devletlere ödenebilir olan veya Taraf Devletlerce talep edilen tüm mevcut
ve gelecekteki vergi, harç, gümrük, resim, ödeme, ücret, değer, haciz ve
katkılar ile, Taraf Devletlerin herhangi bir kurumuna veya alt birimine ya
da o Ülke sınırları içerisinde sözkonusu ücretleri toplamaya yönelik,
merkezi veya yerel etkin yasal güce sahip makamlara ödenmesi gereken tüm
ücretlere tekabül etmekte ve “Vergi” bunlardan herhangi biri anlamına
gelir.
(29) “Teknik Kapasite” Nabucco
Uluslararası Şirketinin sistem bütünlüğü ve işletme gerekliliklerini
dikkate alarak Taşıtıcılara teklif edebileceği en yüksek sabit kapasite
anlamına gelir.
(30) “Ülke Toprakları” bir
Taraf Devlet ile ilgili olarak karasuları ve üstündeki hava sahası ve aynı
zamanda Taraf Devletin, devletler genel hukuku uyarınca üzerinde yargı
yetkisi bulunan veya egemenlik hakkına sahip olduğu deniz alanları dahil
olmak üzere sözkonusu Taraf Devletin toprakları anlamına gelir (ve
“Ülkelerin Toprakları” tüm Taraf Devletler ile ilgili sözkonusu topraklar anlamına
gelir).
(31) “Taşıma” Bir Taraf
Devletin Ülkesi içerisine, dışarısına, sınırları dahilinde veya boyunca
Doğal Gazın taşınması anlamına gelir.
(32) “Taşıma Sözleşmesi”
Nabucco Uluslararası Şirketi ile Taşıtıcılar arasında Nabucco Boru Hattı
Sistemi vasıtasıyla Doğal Gaz Taşınması için yapılacak her türlü ticari
sözleşme anlamına gelir.
Şartlar aksini gerektirmedikçe,
tekile yönelik atıf, çoğula yönelik atfı ve çoğula yönelik atıf tekile
yönelik atfı içerir. İşbu Anlaşma kapsamında herhangi bir Kişiye yönelik
atıf, sözkonusu Kişinin tüm ardılları veya yetkili vekillerine yönelik atfı
içerir.
Herhangi bir anlaşma, antlaşma,
kanun, kanuni hüküm, ikincil mevzuat, yönetmelik ya da diğer bir belgeye
yönelik bir atıf, tüm tadil, yeniden kanunlaştırma veya değiştirmeleri göz
önüne almak suretiyle sözkonusu belgenin yürürlükte olan haline yapılmış
bir referanstır.
MADDE 3
3.1 İşbu Anlaşma, tüm Taraf
Devletlerce taraf olunan Enerji Şartı Anlaşması’ndan ve Avusturya Cumhuriyeti,
Bulgaristan Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti ve Romanya için Avrupa
Birliği kurucu Anlaşmaları’ndan kaynaklanan hak ve yükümlülükleri de dahil
olmak üzere, Taraf Devletlerin antlaşmalardan doğan hak ve yükümlülüklerini
etkilemeyecektir.
3.2 İşbu Anlaşma hükümlerine
tabi olarak, her bir Taraf Devlet, Nabucco Projesinin uygulanması için en
uygun, ayrımcı olmayan düzenleyici koşulları sağlamayı taahhüt eder. Her
bir Taraf Devlet, ulusal hukuk, Avrupa Topluluğu hukuku ve uluslararası
hukuk ile uyumlu olarak, Proje Faaliyetlerinin uygulanmasını mümkün kılacak
makul gerekli bütün yasal tedbirleri almak için elinden gelen çabayı
gösterir. Bu hüküm, Nabucco Şirketlerinin vergi muamelesine uygulanmak
üzere yorumlanamaz.
İşbu Anlaşma içerisindeki hiçbir
hüküm, Taraf Devletleri, Nabucco Projesi’nin finanse edilmesi ya da Nabucco
Projesi kapsamında finansal yükümlülükler kabul edilmesi hususunda yükümlü kılmaz.
3.3 Her bir Taraf Devlet,
Anlaşma Ekinde detaylandırılan izinler ve koşullar çerçevesinde Nabucco
Projesi kapsamında, Nabucco Projesinin ilk inşaat aşamasının başladığı
tarihten itibaren, 25 yıllık bir dönem için, ilgili Taraf Devlet Makamı
tarafından, 3. maddenin 3. fıkrasının 1-3 bentlerinde düzenlenen koşullara
dayalı olarak, aşağıdaki iki düzenleyici iznin, yürürlüğe konulmasını
sağlamayı taahhüt eder. Sözkonusu izinler aşağıdaki gibidir;
-Nabucco Projesinin azami
kullanılabilir toplam teknik yıllık Taşıma kapasitesinin yüzde ellisi (%
50), yılda 31 milyar metreküpe ulaşan nihai bir kapasite genişletme
durumunda yılda 15 milyar metreküpten fazla olmamak kaydıyla ve bakiye
kapasitenin; şeffaf, objektif ve ayrımcı olmayan bir prosedür içerisinde
Taşıtıcıların erişimine sunulması koşuluyla, öncelikle Hissedarlara, bağlı
şirketlere ya da devralanlara teklif edilir ve eğer kabul edilirse rezerve
edilir; ve
-Nabucco Uluslararası Şirketi,
Anlaşma Ekinde tanımlanan tarife metodolojisine uygun olarak, Taşıtıcıların
taahhütlerini ve finansmanı cazip hale getirecek sabit bir tarife
kararlaştırabilir; sözkonusu metodolojiye göre uygulanacak tarifelerin
tespiti, salt Nabucco Uluslararası Şirketi’nin takdirine bağlı olacaktır.
Avrupa Parlamentosu’nun ve
Konseyi’nin 26 Haziran 2003 tarihli doğal gaz iç pazarı için ortak
kuralları belirleyen ve 98/30/EC sayılı Direktifi ilga eden 2003/55/EC
sayılı Direktifin Madde 18 ve 25 (2), (3) ve (4)’ünden muafiyetlerin, işbu
Anlaşma yürürlüğe girmeden önce Avusturya Cumhuriyeti, Bulgaristan
Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti ve Romanya Taraf Devlet Makamlarından
talep edildiği gerçeğini göz önünde tutarak ve adıgeçen Taraf Devletlerce,
sözkonusu Direktif uyarınca, ilgili muafiyetlerin verildiği ve Avrupa
Komisyonu’na tebliğ edildiği kaydedilerek, anılan Taraf Devletler, 3.
maddenin 3. fıkrasında yeralan yükümlülüklerini tamamıyla yerine getirmiş
sayılacaklardır.
3. maddenin 3. fıkrasındaki
yükümlülüklerin Türkiye Cumhuriyeti’nde doğrudan yürürlüğe gireceği gerçeği
göz önünde tutularak, Türkiye Cumhuriyeti, bu maddenin 3. fıkrasında
yeralan yükümlülüklerini, işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ile tamamen
yerine getirmiş sayılacaktır.
3.3.1 Nabucco Projesindeki
kapasite, Açık Dönem yolu ile ya da diğer şeffaf, objektif ve ayrımcı
olmayan tahsis yöntemleri ile tahsis edilecektir. Tahsis yöntemlerine
istinaden, Taraf Devlet Makamları bu yöntemlerin neticelerinden haberdar
edileceklerdir.
3.3.2 Taşıtıcılar tarafından
kullanılmayan kapasitenin stoklanmasını önlemek amacıyla, sözkonusu
kapasitenin serbest bırakımı için bir mekanizma uygulanacaktır. Taraf
Devlet Makamları sözkonusu mekanizmaya ilişkin olarak
bilgilendirileceklerdir.
3.3.3 Nabucco Projesi’nin nihai
azami Taşıma kapasitesine kadar kapasitesinin arttırılmasını gerektirecek
uzun dönem bağlayıcı kapasite talepleri; sözkonusu arttırımın teknik olarak
mümkün olması, ekonomik bakımdan uygun olması ve bağlayıcı kapasite
taleplerinin en az 1 milyar metreküp/yıla tekabül etmesi şartları ile
yerine getirilecektir. Her bir Taraf Devlet, Nabucco Uluslararası
Şirketi’nin, Taraf Devlet Makamlarınca ek kapasite arttırımına ilişkin
öngörülebilecek olan düzenleyici yükümlülükleri yerine getirmesini
kolaylaştıracaktır.
Taraf Devletler, Nabucco
Projesinin Başlangıç Giriş Noktaları ile Avusturya’daki Baumgarten
arasındaki kapasitesinin, Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından kiralanan
ya da kendisine tahsis edilen her türlü kapasite dahil olmak üzere, Tek
Durak Ofis Taşıtıcı Erişimi’ne dayalı olarak pazarlanmasını
sağlayacaklardır.
3.4 Her bir Taraf Devlet teknik
olarak mümkün ve ekonomik olarak uygun olması koşuluyla, Nabucco Uluslararası
Şirketi ya da ilgili Nabucco Ulusal Şirketi ile Taşıtıcılar arasında
mutabık kalınan özel bir tarife üzerinden, Nabucco Projesinin tüm uzunluğu
için ters akış yönünde Doğal Gazın Taşınması imkanının sağlanması için çaba
gösterecektir.
Taraf Devletler; Nabucco
Projesi bağlamında ters akış kapasitesi teklif edilmesi durumunda, Taşıma
Sözleşmelerinin ve Nabucco Uluslarararası Şirketi tarafından, Taşıtıcılara,
uygulanan tarifelerin şeffaf ve ayrımcı olmayan bir şekilde teklif
edilmesini ve ilgili Taraf Devlet’in ülke topraklarının gerektirdiği
şekilde Taraf Devlet Makamına bilgi verilmesini sağlayacaklardır.
3.5 Her bir Taraf Devlet,
Nabucco Uluslararası Şirketi ve ilgili Nabucco Ulusal Şirketi ile,
karşılıklı olarak mutabık kalınan şart ve koşullar altında, özel sektör
finansmanını ve Nabucco Projesinin gerçekleştirilmesini kolaylaştıracak bir
Proje Destek Anlaşması imzalayacaktır.
MADDE 4
4.1 Her bir Taraf Devlet,
Nabucco Boru Hattı Sistemine kendi doğal gaz boru hatları için bağlantı
sağlayan veya sağlamak isteyen boru hattı sahiplerine ya da operatörlere ya
da Nabucco Boru Hattı Sistemi üzerinden taşıma hizmetleri alan veya almak
isteyen Taşıtıcılara, hiçbir ayrımcı kural veya yükümlülük
uygulanmayacağını kabul
eder.
4.2 Taraf Devletler, Nabucco Komitesi’ne
sunulması şartıyla usulünce kanıtlanan ulusal güvenlik kaygılarının
giderilmesi amacıyla 4. maddenin 1. fıkrasının uygulanmasına bir sınırlama
getirebilirler.
MADDE 5
Taraf Devletler, işbu
Anlaşma’nın 7. maddesinde düzenlenen koruma hükümlerinin, kendi toprakları
içerisinden Nabucco Projesine Taşıtıcılar tarafından Doğal Gazın Taşınması
için kullanılacak her türlü boru hattı ve ilgili tüm teknik Tesislere
uygulanması için ellerinden gelen çabayı göstereceklerdir. Nabucco
Komitesi, gerektiği hallerde, hangi boru hatlarının bu Madde kapsamında yer
aldığına karar verebilir.
MADDE 6
Taraf Devletler, Nabucco
Şirketleri (ya da onlara bağlı şirketler ya da Hissedarlar) arasında,
Nabucco Şirketleri (ya da onlara bağlı şirketler ya da Hissedarlar) ile Taraf
Devletler arasında ve/veya Nabucco Şirketleri (ya da onlara bağlı şirketler
ya da Hissedarlar) ile üçüncü taraflar arasında, Taraf Devletlerin arz
güvenliği endişelerini karşılamak amacıyla yapılan Ticari Düzenlemelere; bu Ticari Düzenlemelerin ilgili ulusal
mevzuat, uluslararası hukuk ve Avrupa Birliği’nin üyesi olan Taraf
Devletler bakımından, Avrupa Birliği hukuku ile uyumlu olması kaydıyla,
riayet edeceklerdir.
MADDE 7
7.1 Taraf Devletler, Nabucco
Şirketleri ya da Nabucco Projesi üzerine, Nabucco Projesi’nin ekonomik
yapısını veya finansman şartlarını etkileyecek nitelikte, Nabucco Projesine
yönelik münhasır ek Vergiler, ya da, ayrımcı vergi veya hukuki
yükümlülükler, ya da görünürde aynı etkiye sahip genel tedbirler koymaktan
kaçınacaklardır. Özellikle, bu yasak, mülkiyetin geçtiği coğrafi noktalar
ya da Nabucco Projesi içinde veya herhangi bir kısmında, temlik ve nakil
dahil olmak üzere, Doğal Gazın mülkiyetine ilişkin her türlü koşulu işaret
eder. Sözkonusu hüküm, vergi hukuku ya da şirketler hukukuna ilişkin hiçbir
genel tedbire işaret etmez.
7.2 Taraf Devletler, 7.
maddenin 3. ve 4. fıkralarına halel getirmeksizin, Nabucco Projesi’ndeki
Doğal Gazın Taşınma serbestisi üzerinde herhangi bir kısıtlama veya
Kesintiye izin vermeyecek veya şart
koşmayacak ve anılan Taşıma
serbestisine yönelik kesinti ya da engellemelerden kaçınmak ve bunların
önüne geçmek için gerekli olabilecek
veya şart koşulabilecek tüm eylemleri yerine getirecek ve gerekli
önlemleri alacaklardır.
7.3 Hiçbir Taraf Devlet, önceden
diğer Taraf Devletlerle haklı bir sebebe dayanarak meşrulaştırılmadığı ve
üzerinde mutabık kalınmadığı sürece, Nabucco Projesi’nin; ya da Ülke
Topraklarındaki Proje Faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini durduramaz;
engelleyemez veya geciktiremez.
7.4 7. maddenin 3. fıkrası dikkate
alınmaksızın, bir Taraf Devlet, Ülke Topraklarındaki Proje Faaliyetlerini,
Tehlikenin giderilmesi için, ancak bu kapsamda gereken süre boyunca
durdurabilir, ya da sözkonusu Tehlike doğrudan Proje Faaliyetlerinden
kaynaklanıyor ise, Nabucco Şirketleri’nden tehlikenin giderilmesini talep
edebilir. Proje Faaliyetlerini kesintiye uğratan veya uğratmayan herhangi
bir Tehlike durumunda, Taraf Devlet diğer Taraf Devletlere, gecikmeksizin
gerekli bütün bilgiyi sağlayacaktır. Herhangi bir tedarik ya da Taşıma
Sözleşmesinin ifa edilmemesi, ne bir Tehlike oluşturabilir ne de bir
Tehlikenin meydana gelmesine sebebiyet verebilir.
7.5 Taraf Devletler, Engellerin ortadan
kaldırılması veya önlenmesi için tüm yasal ve makul çabaları göstereceklerdir.
Herhangi bir tedarik ya da Taşıma Kontratının ifa edilmemesi, ne bir Engel
oluşturabilir ne de bir Engelin meydana gelmesine sebebiyet verebilir.
7.6 Bu madde kapsamında bir “Kesinti”
sayılacak, Proje Faaliyetlerini durduran, engelleyen ya da kısıtlayan
herhangi başka bir olay veya durumun ortaya çıkması durumunda, ilgili Kesintinin meydana geldiği Taraf
Devlet, diğer Taraf Devletlere ve Nabucco Uluslararası Şirketine bu durumu
gecikmeksizin bildirecek ve sözkonusu kesintinin temelini teşkil eden
nedenleri ortadan kaldırmak ve ilgili Proje Faaliyetlerinin mümkün olan ilk
fırsatta eski haline getirilmesini desteklemek için tüm yasal ve makul
çabayı gösterecektir.
MADDE 8
8.1 Taraf Devletler, 3. maddenin sınırları
kapsamında, Nabucco Ulusal Şirketlerinin, Nabucco Projesinin ilgili
kısımlarında ve ilgili Topraklar içerisinde Proje için kullanılması
düşünülen diğer tüm varlıklar üzerinde, herhangi bir sektöre özgü mevzuat
ya da diğer genel yasal düzenlemelere tabi olarak, mülkiyet ve işletme
haklarına sahip olmalarına izin veren hukuki ve düzenleyici bir rejimden
faydalanmalarını sağlayacaktır.
8.2 Taraf Devletler,
a. Nabucco Şirketleri’nin Proje
Faaliyetleri için gerekli lisansları almalarına izin vermek suretiyle,
kendi yetki alanları içerisinde kurulmasına ve faaliyet göstermesine imkan
tanıyacaklar; ve
b. Hissedarların, Nabucco
Uluslararası Şirketinin tüm hisselerine ve Nabucco Uluslararası Şirketinin
de Nabucco Ulusal Şirketlerinin tüm hisselerine sahip olmasına imkan
tanıyacaklardır.
8.3 Taraf Devletler, Nabucco
Ulusal Şirketlerinin, pazarlama haklarının ve Taşıma Kapasitelerinin, genel
bir Taşıma anlaşması çerçevesinde Nabucco Uluslararası Şirketine devrine
izin veren, hukuki ve düzenleyici bir rejimden yararlanmalarını
sağlayacaklardır.
8.4 Nabucco Projesinin kapasite yönetimini
kolaylaştırmak amacıyla, Taraf Devletler,
Nabucco Şirketleri’nin, Nabucco Projesinin tamamı üzerinde uyumlu
bir kapasite yönetimi uygulamalarına izin veren hukuki ve düzenleyici bir
rejimden yararlanmaları hususunda çaba göstereceklerdir.
8.5. Anlaşma’nın 3. maddesinde
açıklandığı üzere, her bir Taraf Devlet, Nabucco Şirketlerinin Nabucco Projesi kapsamında her türlü
kapasite satışı, dağıtımı, kapasitenin yeniden tahsisi ve gaz taşımacılığı
hizmetlerinin satışını yerine getirmek için taahhütlerini ifa ederken,
sözkonusu şirketlerin bulundukları ülkede uygulanan hukuk çerçevesinde
yasal yetkilerini kullanmalarını sağlamayı kabul eder.
8.6. Taraf Devletler,
Hissedarların niyetine bağlı olarak ve ilgili devlette uygulanan hukuk
çerçevesinde, ilgili hissedarın boru hattının ilgili bölümü üzerinde, yerel
işletmesini ve bakımını yapan alt-yüklenici olmasını sağlayacaklardır.
MADDE 9
9.1 1. maddenin 3. fıkrasında
tanımlanan Projenin gerçekleştirilmesi, Nabucco Komitesi’nin, 12. maddenin
3. fıkrasında beyan edilen yönteme uygun olan bir İkame Teklifi’nin
üzerinde mutabakat sağlaması kaydıyla, herhangi bir kontrata bağlanmamış
veya mevcut ya da planlanan yeni altyapıların boş kapasitesi kullanılarak
kolaylaştırılabilir. Herhangi bir İkame Teklifi zaman ve coğrafya ile
sınırlı olacak ve kısıtlı yorumlanacaktır.
Nabucco Uluslararası Şirketi,
başlangıç giriş noktalarından Baumgarten’a kadar, mevcut ya da planlanan
yeni bir altyapı dahilinde kontrata bağlanmamış veya boş kapasitenin mevcut
olduğuna veya olabileceğine karar verebilir.
Nabucco Uluslararası Şirketi,
Nabucco Projesi’nin ilk işletim tarihinden önce, ilgili iletim sistem
operatörü ile mutabık olarak bir İkame Teklifi’ni tanımlı bir süre zarfında
12. maddeye atıfla Nabucco Komitesi’ne bildirebilir ve uygulayabilir. Komite, Nabucco
Projesi’nin erken başlamasını ve ilk aşamasının uygulanmasını
kolaylaştırmak amacıyla tüm İkame Tekliflerini ivedilikle inceleyecektir.
Nabucco Komitesi, Nabucco
Projesi’nin ilk işletim tarihinden itibaren üç sene sonra, herhangi bir
İkame Teklifini ivedilikle tetkik eder ve bu hususta karar verir.
9.2 Taraf devletler, mevcut ya
da planlanan yeni bir altyapıda bulunan, kontrata bağlanmamış veya boş
kapasiteye ilişkin bir İkame Teklifine uygulanacak her türlü koşul ve
şartların, Taşıma tarifeleri de dahil olmak üzere, ilgili devlet makamının
koyduğu kurallara tabi olması ve sabit bir dönemi kapsaması hususunda
anlaşmışlardır. 9. maddenin 1. fıkrasının 1. bendindeki İkame Teklifi
yapılmadan önce, Taraf Devlet Makamı, ihdas edilen herhangi bir özel usul
hakkında kesin onay vermelidir veya uygulanacak genel bir Taşıma rejimi
belirlemelidir.
MADDE 10
10.1 Her bir Taraf Devlet, Projenin
gerçekleşmesi için gerekli olan arazi hakları ile ilgili olarak, adil,
şeffaf, kanunen uygulanabilir, ticari koşul ve şartlar çerçevesinde her
türlü imtiyaz, hibe ve iktisabı kolaylaştırmak için çaba sarf eder.
10.2 Her bir Taraf Devlet,
ilgili teknik, güvenlik ve çevre standartlarının uygulanmasında diğer Taraf
Devletler ve Nabucco Şirketleri ile eşgüdüm ve işbirliği içinde olacaktır.
MADDE 11
11.1 Her bir Taraf Devlet,
Proje faaliyetlerinin herhangi bir bölümüne ilişkin ilgili yerel Nabucco
Şirketine yönelik vergi uygulamasının; genel uygulanan vergi mevzuatı
çerçevesinde ve uygulanan Proje Destek Anlaşmasında üzerinde mutabakat
sağlanan hususların aksine herhangi bir şart olmadığı sürece diğer
şirketlere, girişimcilere veya benzer koşullardaki diğer sınır ötesi doğal
gaz boru hattı projelerinde geçerli olan koşullardan daha az elverişli
olmamasını sağlayacaktır.
11.2 İlk fıkrada belirtilen
hüküm dikkate alınmaksızın, Taraf Devletlerin vergilendirme haklarının
belirlenmesi amacıyla, Proje Faaliyetlerinin herhangi bir aşamasına ilişkin
olarak, Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından elde edilen toplam net
gelir (brüt gelirlerden Nabucco Uluslararası Şirketi’nin orijinal
maliyetlerinin çıkarılması suretiyle elde edilecek), tahakkuk ettirilecek
verginin değerlendirmesi amacıyla her bir Taraf Devletin Nabucco Boru Hattı
Sisteminin toplam uzunluğundaki payları oranında Taraf Devletlere tahsis edilecektir.
11.3 Türkiye’de kurulan Nabucco
Ulusal Şirketi tarafından Nabucco Uluslararası Şirketine dağıtılan
temettüler, stopaj vergisinden muaf olacaktır. Nabucco Uluslararası Şirketi
tarafından Türkiye’deki Hissedarına dağıtılan temettüler, stopaj
vergisinden muaf olacaktır.
11.4 Nabucco Uluslararası
Şirketi’nin Nabucco Ulusal Şirketler’den elde ettiği temettüler,
Avusturya’da her türlü kazanç vergisi, gelir vergisi, herhangi bir gerçek
ve tüzel kişiye uygulanan vergi veya bunlar gibi benzer etkileri olan bütün
vergilendirmelerden muaf olacaktır. Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından
Türkiye’de Kurulu olan Hissedarına dağıtılan temettüler, Türkiye’de her
türlü kazanç vergisi, gelir vergisi, herhangi bir gerçek ve tüzel kişiye
uygulanan vergi veya bunlar gibi benzer etkileri olan bütün
vergilendirmeden muaf olacaktır.
MADDE 12
12.1 Taraf Devletler, 1. maddenin
2. fıkrasının bilincinde olarak, Nabucco Projesi’nin uygulanmasında hızlı
ve etkili yardımlaşmayı sağlamak ve buna ek olarak, iyi niyet içerisinde,
işbu Anlaşmadan kaynaklanan her türlü olumsuzluklar, sorunlar, problemler,
uyuşmazlıklar ve karışıklıkları çözmek için gecikme olmaksızın istişare
etmeyi veya işbu Anlaşma’nın yorumlanması ve uygulanması ile ilgili her
türlü sorunu müzakere etmeyi taahhüt ederler.
Bu amaçla, Taraf Devletler,
işbu Anlaşma’ya uyumu denetlemek ve Anlaşma’nın uygulanmasını
kolaylaştırmak için, her bir Taraf Devletin bir (1) temsilcisinden oluşan
bir Nabucco Komitesi kurarlar.
Temsilci, Proje kapsamında,
Nabucco Komitesi’ne usulüne uygun olarak sunulan her türlü konu ile ilgili
olarak Taraf Devlet adına hareket etmek üzere ilgili Taraf Devlet
tarafından tam yetkili ve sorumlu kılınacaktır.
Federal Almanya Cumhuriyeti,
Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, ve Avrupa
Komisyonu ve bunların yanısıra Nabucco Uluslararası Şirketi, Nabucco
Komitesi’ne gözlemci statüsünde katılabilecek ve Nabucco Komitesi’nin
düzenli toplantılarında hazır bulunabileceklerdir.
Nabucco Komitesi, kendi usul
kurallarını fazla gecikmeksizin oybirliği ile kabul edecektir.
12.2 Taraf Devletler, düzenli
istişare ve bilgi alışverişi ile işbu Anlaşmayı etkin kılmak için
işbirliğinde bulunacaklardır. Bu yükümlülük, her bir Taraf Devlet
tarafından uygulanan 3. maddede belirtilen düzenleyici kurallar için
gerekli olan bilgi alışverişini de kapsamaktadır.
Taraf Devletler, Projenin
durumu ve gelişimi ile ilgili olarak Nabucco Komitesi aracılığı ile düzenli
bilgi alışverişi ve istişarede bulunacaklardır.
12.3 Nabucco Komitesi, 9. Madde
uyarınca İkame Teklifinin uygulanmasını oybirliği ile kararlaştırabilir.
İkame Teklifinde meydana gelecek her bir değişiklik oybirliği ile kabul edilmelidir.
12.4 Nabucco Komitesi, yeni bir
Başlangıç Giriş Noktası ekleme teklifi hususunda oybirliği ile her türlü
kararı alır. Her bir sınırda bulunan Başlangıç Giriş Noktalarının kesin
konumu, standart izin ve ilgili yetkilendirme usulüne tabidir.
MADDE 13
13.1 Nabucco Komitesi,
uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin ayrıntılı kurallar kabul eder. Nabucco Komitesi, aşağıda
açıklanan ad hoc (geçici) yargılama usulü için belirli süreler tayin
edebilir.
Taraf Devletler arasında işbu
Anlaşma’dan kaynaklanan uyuşmazlıklar, Nabucco Komitesi’ne sunulabilir.
Nabucco Komitesi’nin ilk mülahazasını takip eden doksan gün içerisinde
sözkonusu uyuşmazlık dostane bir çözüme kavusturulamaz ise, Anlaşmaya göre
yürütülen görüşmelerin durumuna bakılmaksızın, bir Taraf Devlet sırf kendi
takdir yetkisiyle, diğer Taraf Devletlere yazılı ihbarda bulunmak
suretiyle, işbu Madde çerçevesinde nihai ve bağlayıcı bir çözüme
ulaşabilmek için uyuşmazlığı ad hoc (geçici) mahkemeye götürebilir.
13.2 Her bir Taraf Devlet,
Anlaşmayı veya Anlaşmada yeralan hak ve yükümlülükleri fiili olarak
etkileyecek nitelikte olan uluslararası hukuk ve Avrupa Birliği hukukunda
meydana gelen değişiklikler ile ulusal hukuk çerçevesinde meydana
gelebilecek değişiklik tekliflerini, Nabucco Komitesi aracılığı ile iyi
niyet çerçevesinde diğer Taraf Devletler ile istişare edecektir.
Bir Taraf Devlet, işbu Anlaşma
ve bir Taraf Devlet tarafından yapılmış başka bir anlaşma arasında bir
uyuşmazlık ya da Anlaşma’da yeralan hak ve yükümlülükleri etkileyen bir
kanun değişikliği tespit eder ise, Taraf Devletler, Anlaşmada tatminkar bir
değişiklik yapmak için ellerinden gelen çabayı göstereceklerdir. Anlaşmada
tatminkar bir değişiklik yapılamaması durumunda, herhangi bir Taraf Devlet,
tespit edilen uyuşmazlık veya uluslararası veya Avrupa Birliği hukukunda
tanımlanan ilgili değişiklik nedeniyle işbu Anlaşma’da yeralan
yükümlülüklerini yerine getirmez ise, diğer Taraf Devletler, tespit edilen
uyuşmazlık veya değişiklikler nedeni ile doğrudan etkilenen
yükümlülüklerinden aynı ölçüde imtina etmekte serbesttirler.
13.3 13. maddenin 2. fıkrasının
son cümlesi Avrupa Birliği üyesi olan Taraf Devletler arasında
uygulanmayacaktır.
13.4 Yukarıda ifade edilen
hüküm dikkate alınmaksızın, Taraf Devletler, bir uyuşmazlık konusu ile
ilgili nihai bir çözüme kavuşturulana kadar, işbu Anlaşmayı uygulamaya ve işbirliğinde
bulunmaya devam edeceklerdir.
13.5 Bir ad hoc mahkemesi, 1994
tarihli Enerji Şartı Antlaşması’nın 27. maddesinin 3. fıkrasında bahsigeçen
uyuşmazlık çözüm hükümlerine uygun olarak oluşturulacak ve davayı
yürütecektir. Bu uyuşmazlık çözüm hükümleri, işbu Anlaşmaya gerekli
değişiklikler yapıldıktan sonra uygulanır.
Yukarıdakinden farklı olarak,
Avrupa Birliği üyesi olan Taraf Devletlerin Ülkelerinde Avrupa Birliği
devlet yardımları ve rekabet hukuku kurallarının uygulanmasından
kaynaklanan konular, hiçbir Taraf Devlet tarafından ad hoc yargılamaya
götürülemez. Bu durum, Türkiye Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği üyesi olan
bir Taraf Devletin Avrupa Birliği hukukunun iddia edilen ihlalini Avrupa
Komisyonu’na bildirmesine engel teşkil etmemektedir.
Avrupa Topluluğu Hukuku’na
uygunluk, işbu Anlaşma’nın bir ihlali sayılmaz. Anlaşmada’da kullanılan, Avrupa Topluluğu
Hukuku’ndan kaynaklanan herhangi bir terim veya kavram, Avrupa Topluluğu
Adalet Divanı veya Avrupa Topluluğu İlk Derece Mahkemesi İçtihat hukukuna
uygun olarak yorumlanacaktır. İçtihat hukukunun bulunmaması durumunda,
herhangi bir terimin veya kavramın Avrupa Topluluğu Hukukundan kaynaklanan
yorumu, daha sonraki bir aşamada Avrupa Topluluğu Adalet Divanı veya İlk
Derece Mahkemesi tarafından yapılan birlik müktesebatı yorumuna halel
getirmeyecektir.
MADDE 14
14.1 İşbu Anlaşma, Taraf
Devletlerin Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gereken hukuki işlemleri
tamamladıklarının yazılı bildiriminin, diplomatik kanallar yoluyla depozitör tarafından teslim alındığı
tarihten itibaren geçen ikinci ayı takip eden ilk gün yürürlüğe girecektir.
İşbu Anlaşmanın yürürlüğe
girmesini takip eden
30 gün içinde depozitör, bunu diğer Taraf Devletlere bildirecek ve ilk
Nabucco Komitesi toplantısını düzenleyecektir.
14.2 İşbu Anlaşma, tüm Taraf
Devletlerin karşılıklı mutabakatı ile değiştirilebilir ve anlaşmaya ekler
getirilebilir. İşbu anlaşmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturacak ve bu
Maddenin hükümleri uyarınca yürürlüğe girecek tüm değişiklik ve ekler ayrı
bir Protokol ile belirlenir.
14.3 İşbu Anlaşma uluslararası
kamu hukukuna tabidir.
MADDE 15
15.1 İşbu Anlaşma yürürlüğe girdikten
elli (50) yıl sonra sona erecektir.
15.2 Taraf Devletler, işbu
Anlaşmanın uygulanmasında İngilizce lisanını kullanacaklardır.
15.3 İşbu Anlaşmanın Eki,
Anlaşmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır.
15.4 İşbu Anlaşma İngilizce
olarak beş (5) orjinal nüsha halinde imzalanacaktır. Türkiye Cumhuriyeti
Devleti bu Anlaşmanın depozitörü olacaktır.
Yukarıdaki hususlar
muvacehesinde, aşağıdaki imza sahipleri, usulüne uygun şekilde, yetkili
olarak Anlaşmayı imzalamışlardır.
13 Temmuz 2009 tarihinde Ankara, Türkiye’de
imzalanmıştır.
AVUSTURYA CUMHURİYETİ ADINA
Werner FAYMANN
Federal Şansölye
BULGARİSTAN CUMHURİYETİ ADINA
Sergei STANISHEV
Başbakan
MACARİSTAN CUMHURİYETİ ADINA
Gordon BAJNAI
Başbakan
ROMANYA ADINA
Emil BOC
Başbakan
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ADINA
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan
Nabucco Anlaşmasına Ek
Nabucco Anlaşması Madde 3.3’ün Genişletilmiş Prensipleri
1.
HİSSEDARLAR İÇİN REZERVE EDİLMİŞ %50’LİK KAPASİTE (NABUCCO ANLAŞMASI MADDE
3.3’DE YERALAN İZİNİN GENİŞLETİLMESİ)
Her bir Taraf Devlet kendi
Toprakları dahilinde Nabucco Uluslararası Şirketi’nin uzun vadeli olarak
kapasite serbest bırakmasına izin verecektir, ancak bu kapasitenin bir
kısmı da kısa vadeli sözleşmeler için olacaktır. Her bir Taraf Devlet, Nabucco
Uluslararası Şirketi’nin (i) Hissedarlar, bunların bağlı şirketleri veya
vekilleri; ve/veya (ii) üçüncü taraflar ile kapasite sözleşmesi
imzalamasına izin verecektir.
2. KAPASİTE TAHSİS
PROSEDÜRLERİ (NABUCCO ANLAŞMASI MADDE 3.3.1’DE YERALAN PRENSİBİN GENİŞLETİLMESİ)
2.1.
Genel Prensipler
Taraf Devletler Nabucco
Uluslararası Şirketi’ne, aşağıdaki hedefleri gerçekleştirmek için; hem
ortaklara hem de üçüncü taraflara kapasite tahsisi için mekanizmalar
uygulama ve ilan etme hususunda şeffaf bir şekilde ve ayrım gözetmeksizin
izin vereceklerdir.
a) kapasitenin likit ticaretini
ve rekabetin geliştirilmesini kolaylaştırmak,
b) teknik kapasitenin etkin ve
azami kullanımı için uygun ekonomik sinyallerin sağlanması ve yeni altyapı
için yatırımı kolaylaştırmak ve
c) yeni girenler ve küçük
oyuncular dahil olmak üzere, piyasa katılımcılarına girişe yönelik gereksiz
kısıtlama ve engellerin önlenmesi.
Nabucco Anlaşması 3.3.3
Maddesi’nin kapasite artırım gerekliliklerine halel getirmeksizin, Taraf
Devletler, yeterliliği bulunan Taşıtıcıların kapasite tahsisi için teklif
verebileceği bir Açık Dönem vasıtasıyla taşıma kapasitesinin arz edilmesine
izin vereceklerdir.
Taşıtıcılar, Nabucco
Projesi’ndeki giriş noktalarından, belirtilen çıkış noktalarına kadar rezerve
edilmiş kapasiteyi tahsis etme hakkına sahip olacaktır. Nabucco
Uluslararası Şirketi giriş ve çıkış noktalarını belirlerken ekonomik,
finansal ve teknik fizibilite hususlarını dikkate alacaktır.
2.2. Açık Dönem
Taraf Devletler Açık Dönemin,
Nabucco Uluslararası Şirketi’nin Açık Dönemin başlaması ile birlikte web
sayfasında ilan edeceği prosedürlere uygun olarak yapılmasına ve bu Açık
Dönemin yeterlilik alarak bu süreçte yer alacak tüm Taşıtıcılara (üçüncü
taraflar ve Hissedarlar, bunların bağlı şirketleri ve/veya vekilleri dahil)
tarafsız, şeffaf bir şekilde ve ayrım yapılmaksızın uygulanmasına izin
vereceklerdir.
İhale ilanı, tahsis edilecek hazır toplam teknik
kapasiteyi, lot adedini ve büyüklüğünü, ayrıca talebin arzı aşması haline
uygulanacak tahsis prosedürünü belirtecektir. Hem sabit hem de kesintili
taşıma kapasitesi yıllık ve aylık bazda arz edilecektir. İhale ilanı,
bedeli Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından karşılanacak şekilde her bir
Taraf Devletin Resmi Gazetesi’nde ve
Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlanacak ve tahsisat işlemi
adil ve ayrım gözetmeksizin gerçekleştirilecektir.
Açık Dönem iki aşamada
gerçekleştirilecektir. İlk aşamada sadece Hissedarlar, bağlı şirketleri ve
vekilleri başvurabilecektir. İkinci aşamada Hissedarlar, bağlı şirketleri
ve vekilleri de dahil olmak üzere tüm piyasa katılımcıları
başvurabilecektir. İkinci aşamadan sonra kapasite tahsisatının tamamı
yapılamamış ise, kalan kapasite tahsisi için üçüncü bir Açık Dönem
olacaktır. Açık Dönemin her aşaması sonrasında Nabucco Uluslararası Şirketi
tüm Taraf Devlet Makamlarına Nabucco Projesi’nden kapasite rezervi yapmış
olan şirketlerin listelerini sunacaktır.
3. KULLANILMAYAN
KAPASİTENİN SERBEST BIRAKILMASI (NABUCCO ANLAŞMASI MADDE 3.3.2’DE YERALAN
PRENSİBİN GENİŞLETİLMESİ)
Her bir Taraf Devlet kendi Ülke
Toprakları dahilinde, Nabucco Uluslararası Şirketi’ne, sözleşmelerine uygun
olarak kullanılmayan rezerve edilmiş kapasiteyi ikincil piyasada tekrar
satmak veya devretmek isteyen Taşıtıcılara Nabucco Uluslararası Şirketi
tarafından izin verilmesi suretiyle kullanılmayan Rezerve Edilmiş
Kapasiteyi tekrar kullanma hakkı verecektir.
Rezerve Edilmiş Kapasite
kullanılmadığında ve Akdi kısıt olduğunda, bu kullanılmayan Rezerve Edilmiş
Kapasite birincil piyasaya “Kullan veya Kaybet Prensipleri” ile
sunulacaktır. Kullanılmayan Rezerve Edilmiş Kapasitelerin yeniden
kullanılması için uygulanacak detaylı prosedürler Nabucco Uluslararası
Şirketi’nce Taşıtıcılara sunulacak olan Taşıma Sözleşmesi’nde yeralacaktır.
Bu prosedürler ilgili Devlet Makamları ile işbirliği içinde tasarlanacak ve
bu makamların ön onayı için sunulacaktır.
Nabucco Projesi işletmesinin
ilk takvim yılının tamamlanmasından itibaren, her bir Taraf Devlet kendi
Ülke Toprakları dahilinde Nabucco Uluslararası Şirketi’nin Teknik
Kapasite’nin bir kısmını kesintili kapasite olarak, internet üzerinden ilan
ederek geçmişteki akış ve teklif verilerine göre satmasına aşağıdaki
koşulları sağlamak şartıyla izin verecektir:
• Satılmış ancak kullanılmayan Rezerve
Edilmiş Kapasite ile ilgili akdi kısıt olması; ve
• Satılmış kesintili
kapasitenin bir sonraki takvim yılı için kesilmeme ihtimalinin en az %90
olması
Rezerve Edilmiş Kapasite’nin
satışının ilan edilmesi başlangıçtaki Rezerve Edilmiş Kapasite sahiplerinin
Taşıma Sözleşmesi kapsamında Nabucco Uluslararası Şirketi’ne yapılacak
ödeme ile ilgili yükümlülüklerini etkilemeyecektir. Rezerve Edilmiş
Kapasite’nin başlangıçtaki sahibi Rezerve Edilmiş Kapasite ile ilgili
haklarını kaybetmeyecek ve sözleşmesi kapsamındaki kapasitenin tamamını
Teklif işlemi yolu ile kullanma hakkına sahip olacaktır. “Kullan veya
Kaybet” kapasitesinin kesintili olarak pazarlanmasından doğacak tüm
gelirler, tamamen Nabucco Uluslararası Şirketi’ne ait olacaktır.
Taraf Devletler, Teklif
sürecinde beklenen akışları öngörecek Nabucco Uluslararası Şirket’ine,
taahhüt edilen sabit kapasite ile kesintili kapasite olarak piyasaya tahsis
edilmiş kapasite arasındaki farkı kısa dönem günlük bazda sağlamasına izin
verecektir.
Başlangıçtaki Rezerve Edilmiş
Kapasite sahibinin Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından tekrar piyasaya
sunulmuş olan kapasiteye aday olması halinde, “Kullan veya Kaybet”
kesintili kapasitesini satın alan Taşıtıcıların kapasitesi kesintiye
uğrayacaktır.
Kesintili kapasite için
sözleşme imzalayan herhangi bir Taşıtıcı başlangıçtaki Rezerve Edilmiş
Kapasite sahibinin kendi kapasitesinin bir kısmı veya tamamına aday olması
nedeniyle kesintiye uğrayacaksa, Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından
taşıtıcıya ön bilgilendirme yapılacaktır. Kesintili Taşıtıcı bu kesintiye
itiraz etme hakkına sahip olamayacaktır.
4. TARİFE
METODOLOJİSİ (NABUCCO ANLAŞMASI
MADDE 3.3’DE YERALAN İZİNLERİN GENİŞLETİLMESİ)
4.1 Tarife
Prensipleri
Her bir Taraf Devlet, satılan
kapasite için Nabucco Uluslararası Şirketi’nin Taşıtıcılar ile
Taşıtıcıların aşağıdaki metodolojiye göre belirlenecek aylık Kapasite
Ödemelerini (Avro olarak) içeren Taşıma Sözleşmeleri imzalamasına izin
verecektir. Her bir Taşıma Sözleşmesi bu metodolojiyi hacim, mesafe, zaman,
süre, mevsimsellik ve sağlanan hizmetin sabit, kesintili olması ve diğer
özelliklerine uygulayacaktır. Taşıma Sözleşmesi, geç ödeme, erken fesih,
kanun değişikliği vb. hallerinde Taşıtıcılar tarafından ödenecek masraflar
ile ilgili diğer düzenlemeleri de belirleyecektir.
Aşağıdaki Tarife Methodolojisi uygulanacaktır:
1) Kapasite Ödemeleri: İlgili
yıl için belirlenen ilgili tarife ile Taşıtıcının sözleşme yaptığı Rezerve
Edilmiş Kapasite hacmi
((Nm³(0°C)/saat)) ve bu kapasitenin rezerve edildiği mesafenin (km
olarak Taşıtıcının boru hattı üzerinde gaz teslim etmeyi taahhüt ettiği
giriş noktası ile Taşıtıcının Nabucco Uluslararası Şirketi’nden gaz teslim
etmesini talep ettiği çıkış noktası arasındaki mesafe) çarpımı ile
hesaplanır. Açıklık getirmek amacıyla, aşağıdaki formül Aylık Kapasite
Ödemesi’ni tanımlamaktadır:
Burada,
fr = Taşıtıcı
sözleşmesi kapsamındaki miktar (saatlik gaz akışı oranı)
d = Km
olarak mesafe (Taşıtıcı sözleşmesi kapsamındaki giriş-çıkış noktaları
arasındaki mesafe)
Pm = Taşıma Hizmetleri için ödeme Avro/Ay
Tn = “n”
yılı için ayarlanmış taşıma tarifesi Avro/((Nm3 /saat)*km) / yıl.
Tarife formülünün mevcut
versiyonu ile ilgili detaylar aşağıda yeralmakta olup, Nabucco Uluslararası
Şirketi ve Nabucco Ulusal Şirketleri bu formülleri Açık Dönem, diğer
kapasite tahsisatı prosedürleri ve nihai Taşıma Sözleşmelerinde
kullanacaklardır.
2) Tarife: Mesafe bazlı tek bir
tarife (Avro/((Nm³(0°C)/saat)*km olarak ifade edilecektir) olacak ve boru
hattının tüm kısımlarına uygulanacaktır. Tarife belirlendiğinde, her yıl
Ekim ayının 1. gününde, Nabucco Uluslararası Şirketi ile Taşıtıcılar
arasındaki Uzun Dönemli Taşıma Anlaşması’nda yeralan formüle göre
eskalasyona uğrayacaktır.
Tarifede her türlü Vergi,
resim, harç vb. hariç tutulacaktır. Bunlar, taşıma hizmetleri hükümlerince
Nabucco Uluslararası Şirketi’nden tahsil edilmesi durumunda, Nabucco
Uluslararası Şirketi tarafından Taşıtıcılardan tahsil edilecektir.
3) Tarife Hesaplama: Her bir
Taşıtıcı tarafından ödenen son tarife, tarife metodolojisinden elde
edilecektir. Tarife metodolojisi formüle edilirken aşağıdaki faktörlere ve
hedeflere dikkat edilecektir:
a. yapılan masrafların, yatırım
da dahil olmak üzere, etkin bir şekilde geri dönüşü; etkin gaz ticareti ve
rekabet sağlanırken aynı zamanda Taşıtıcılar arasında çapraz sübvansiyonun
önlenmesi; ağın etkin bir şekilde kullanımının teşviki ve yeni yatırımlar
üzerinde uygun teşviklerin sağlanması
b. Taşıtıcılar tarafından
Taşıma Sözleşmesi süresi, yük faktörü, taşıma mesafesi (AVRO / ((Nm³(0°C)/saat)*km)
/ yıl), sermaye yatırımı/kapasite ve hacim vb. yansıtacak kapasite
miktarının dikkate alınması,
c. Ters akışlar, Nabucco Boru
Hattı Sistemindeki ağırlıklı fiziki akış yönü referans alınarak tanımlanacaktır.
Akdi kısıt olması halinde, ters akışlar için özel tarifeler uygulanacaktır;
Nabucco Uluslararası Şirketi piyasa likiditesini sınırlayacak veya piyasayı
bozacak veya farklı Taşıma Sistemi Operatörlerinin sınır ötesi ticareti
veya Nabucco Boru Hattı Sisteminin bağlı olduğu herhangi bir sistemin
bütünlüğü ve geliştirilmesini engelleyecek herhangi bir ödeme prensibi
ve/veya tarife yapısı uygulamayacaktır.
4.2.
Tarife Hesaplanmasında Kullanılacak Tarife Metodolojisi
Taraf Devletler Nabucco Uluslararası
Şirketi’ne Taşıtıcılardan Taşıma Hizmetleri karşılığı Kapasite Ödemelerini
alma ve buna ilaveten, Nabucco Boru Hattı Sistemi inşaat, işletme ve
bakımından doğacak aşağıdaki yatırım ve işletme giderlerini tahsil etme
izni verecektir:
• Sermaye Giderleri (“CAPEX”)
Nabucco Uluslararası Şirketi’nin boru hattı inşaatından doğacak: yatırım
maliyetini yansıtan ham madde (çelik vb.), malzeme (kompresör vb.)
giderleri, amortisman ve sermaye giderleri (25 yıllık amortisman varsayımı
ile) gibi;
• İşletme Giderleri (“OPEX”)
Nabucco Uluslararası Şirketi’nin devam eden boru hattı işletmesinden oluşacak
sabit ve değişken giderlerini içerecektir. İlaveten, OPEX yakıt gazı
giderleri, ilgili çevresel giderler (karbon emisyon izni ödeneği gibi, veya
Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından herhangi bir transit ülkede
ödenecek bu tip vergiler) ve Nabucco Uluslararası Şirketi tarafından daha
erken işletmeye geçilmesi amacıyla Nabucco Projesi’ne bağlanacak diğer boru
hattı sistemlerinin kullanılması ile ilgili kiralama giderleri;
• Nabucco Uluslararası
Şirketi’nin yönetim giderleri, örn. enflasyon, maaş artışları, faiz
oranları ve Nabucco Projesi’nin finansmanı ile ilgili diğer giderlerden
doğan ekonomik maliyetler.
Tarife hesaplanmasında, uzun
vadede (25 yıl) satılan kapasiteler baz alınacaktır.
Taraf Devletler, tarife
metodolojisinin Nabucco Boru Hattı Sistemi inşaatı için gerekli yatırım
giderlerinin Hissedarların öz kaynakları, borçlanma ve diğer finans
kuruluşlarından alınacak krediler ile temin edileceği hususunu dikkate
alacağını kabul
edecektir.
4.3.
Kapasite Ödemeleri, Tarife ile ilgili İlave Hususlar
Tarife aşağıda yeralan ilave
hususları yürürlüğe koyacaktır:
Taşıma Sözleşmesi Süresi ve
teşvikler: Tarife oluşturulurken Taşıma Sözleşmesi süresi dikkate alınacaktır.
Projenin ekonomik fizibilitesinin önemine binaen, Taşıtıcılar tarafından
rezerve edilen kapasitenin olabildiğince uzun bir sözleşme süresi için
ayrılmasını sağlayacak bir teşvik yapısı Taşıtıcıların uzun vadeli kapasite
rezervini teşvik edecek şekilde Kapasite Ödeme hesaplamasında yer alacaktır
(Örn. Uzun süreli sözleşmeler için Kapasite Ödemelerinde ölçekli azalma).
Zaman Faktörü 25 yıllık sözleşme dönemi üzerinden hesaplanacaktır. Zaman
faktörü (pik periyodu harici için) standart 25 yıllık dönem için 1 olacak,
10 yıllık sözleşme süresine kadar lineer olarak 1.20’ye kadar artacak ve
daha sonra 1 günlük sözleşme süresine kadar lineer olarak 4’e kadar
çıkacaktır.
Mevsimsel gaz talebinin Kısa
Vadeli Taşıma Sözleşmelerine etkisi: Kısa vadeli Taşıma Sözleşmeleri için
(bir günden bir yıl eksi bir güne kadar) Kapasite Ödemeleri kısa vadeli
taşıma için mevsimsel ihtiyaçları ve buna bağlı yük faktörünü de
yansıtacaktır. Örnek olarak, talebin fazla olması beklenen kış aylarında
(yük faktörü daha yüksek olacaktır) günlük taşıma sözleşmeleri için önceden
belirlenmiş, şeffaf bir ek ücret olacak iken, yaz aylarında sonuçlanacak
günlük taşıma sözleşmelerinde ek ücret daha az olacaktır (yaz aylarında
talebin daha az olması beklenir, bu nedenle yük faktörü daha azdır).
Mevsimsel faktörler: Kasım-Mart (pik dönem) arası günlük sözleşmeler için
%150 ek ücret, Ekim ve Nisan (geçiş dönemi) için %75 ek ücret olacak ve pik
dönemi haricinde (Mayıs-Eylül) arası ek ücret olmayacaktır.
Yabancı dil metin için tıklayınız.
|