|
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel
Müdürlüğünden:
YURTİÇİNDE ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARCA ÜRETİLEN YÜK VAGONU VE
VAGON ANA AKSAMLARININ TEKNİK KABULÜ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, demiryolu araçlarının
yapım ve kullanma bakımından demiryolu yapısına ve işletme güvenliğine uyma
zorunluluğunu yerine getirmek üzere; üçüncü şahıslarca yurtiçinde üretilen
yük vagonu ve vagon ana aksamlarının yapım ve işletmeye kabul aşamasında uyulması
gereken hususları, yapım tipi kabul sertifikası ile işletmeye kabul
sertifikası verilmesine dair usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; demiryolu hatlarında taşınacak
yükün özelliklerine bağlı olarak üçüncü şahıslar tarafından yurtiçinde imal
edilecek bütün yük vagonu ve vagon ana aksamlarına yapım tipi kabul
sertifikası ve işletmeye kabul sertifikası verilebilmesi için uyulması
gereken usul ve esasları kapsar.
(2)
TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğünün Bağlı Kuruluşları tarafından imal
edilecek bütün yük vagonu ve vagon ana aksamlarına yapım tipi kabul
sertifikası ve işletmeye kabul sertifikası verilebilmesi için uyulması
gereken usul ve esaslar da bu Yönetmelik kapsamındadır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 8/6/1984
tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname ile 6/10/2005 tarihli ve 5408 sayılı Kanunla onaylanması uygun
bulunan 9/5/1980 tarihli Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin
Sözleşme (COTIF)’ye Değişiklik Getiren 3/6/1999 tarihli Protokol hükümlerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)
COTIF: Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Sözleşmeyi,
b)
CUU: Vagonların Tek Tip Kullanım Sözleşmesini,
c)
IRIS: Uluslararası Demiryolu Sanayi Standardını,
ç)
İmalatçı: Yük vagonu veya ana aksamlarını imal eden ve imalatın yapım tipi
kabul
sertifikası işlemlerinin bütün unsurlarına uygunluğunun
sağlanmasından onay kuruluşuna karşı sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi,
d)
İşletmeye kabul sertifikası: Yapım tipi kabul sertifikası bulunan yük
vagonunun, bu Yönetmelik ile UIC, COTIF, CUU, RID’ da belirlenen ulusal ve
uluslararası trafikte işletilmesiyle ilgili hükümlere uygunluk belgesini,
e) Onay kuruluşu: Bir yük vagonu veya yük vagonu ana aksam
tipinin yapım tipi kabul sertifikası ile işletmeye kabul sertifikası
onaylarından bütün yönleri ile sorumlu, bu sertifikaları veren ve
gerektiğinde askıya alan veya iptal eden, diğer onay kuruluşlarıyla muhatap
olan ve bunlarla temasları yürüten, imalatçının üretim uygunluk düzenlemelerine
uyup uymadığını belirlemekten sorumlu kuruluşu; Türkiye’de onay kuruluşu
olan TCDD’yi,
f)
RID: COTIF içerisinde yer alan Tehlikeli Eşyaların Demiryolu ile
Uluslararası Taşınması Hakkında Düzenleme,
g)
Tanıtım dosyası: İmalatçı tarafından başvuru sırasında dilekçe dâhil olmak
üzere istenilen belgeleri kapsayan dosyayı,
ğ)
TCDD: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünü,
h)
Teknik kabul: Yapım tipinin kabulü sertifikası ve işletmeye kabul
sertifikasına yönelik işlemlerin bütününü,
ı)
Teknik servis: Bu Yönetmelik kapsamında kendisine verilen görev ve
sorumlulukları yerine getirmek üzere onay kuruluşu ile sözleşmesi olan
ulusal veya uluslararası akredite edilmiş kurum veya kuruluşları,
i)
UIC: Uluslararası Demiryolları Birliğini,
j)
Yapım tipi kabul sertifikası: Bir yük vagonu veya yük vagonu ana aksamının
yapım tipinin, bu Yönetmelikte belirlenen teknik şartları ile UIC, COTIF,
CUU, RID’ da belirlenen hükümlere göre onay kuruluşu tarafından verilen
uygunluk belgesini,
k)
Yük vagon ana aksamı: Şasi, gövde, boji, tekerlek
takımı, fren sistemi, tampon ve cer tertibatını
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yapım Tipi Kabul Sertifikası Başvurusu ve Onayına
İlişkin Usul ve Esaslar
Yapım tipi kabul sertifikası
onayı başvurusu
MADDE 5 – (1) Yük vagonu imalatçısı, üreteceği vagon tipine
ve vagon ana aksamına göre içeriği TCDD tarafından belirlenen bir dilekçe
ile onay kuruluşuna başvuruda bulunur. TCDD tarafından oluşturulan dilekçe
Kurumun internet sitesinde yayınlanır.
(2)
Başvuru tarihi itibariyle geçerli olan yapım tipi kabul sertifikasının
COTIF üyesi ülkelerin onay kuruluşlarından alınması halinde, ayrıca
ülkemizde yapım tipi kabul sertifikası almak için başvuru yapılmasına gerek
yoktur.
Yapım tipi kabul sertifikası
onay başvurusu dilekçesine eklenecek belgeler
MADDE 6 – (1) Yapım tipi kabul sertifikası onay başvurusu
için dilekçe ile birlikte aşağıdaki belgeler tanıtım dosyası içerisinde
verilir:
a)
Yük vagonu veya vagon ana aksam imalatına yeterli olduğuna dair işyeri
sanayi sicil belgesinin aslı veya Kurumca onaylı örneği,
b)
TS EN 15085 numaralı demiryollarında kullanılan kaynak kalite belgesinin
aslı veya Kurumca onaylı örneği,
c)
ISO 9001 veya IRIS kalite yönetim sistemi belgesinin aslı veya Kurumca
onaylı örneği,
ç)
Yük vagonu veya vagon ana aksam imalatı için gerekli olan işyeri
kapasitesine göre belirlenen sayıda ve söz konusu imalat işlerinde en az
beş yıl deneyime sahip makine mühendisi çalıştırdığına dair çalıştığı
işyerlerinden alınan belgelerin aslı veya Kurumca onaylı örneği,
d)
İmal edilecek vagon veya vagon ana aksamı ile ilgili olarak yazılı ve pdf formatında CD olarak;
1)
Komple ana imalat resimleri,
2)
Sonlu elemanlar yöntemiyle gerilme ve deformasyon analiz raporu veya buna
ait UIC’ den faturalı ve onaylı olarak temin edilen proje,
3)
Üretilecek vagonlarda kullanılacak fren sistemiyle ilgili UIC tarafından
belirlenmiş fren üreticilerinin hazırladığı onaylı fren hesapları,
4)
Üretilecek vagona ait TCDD tarafından belirlenen evsaf formu,
5)
İmalatçının birlikte çalışmaya karar verdiği teknik servisi belirten yazı.
Yapım tipi kabul sertifikası
onay işlemleri
MADDE 7 – (1) Onay kuruluşu olan TCDD, imalatçı tarafından
kendisine sunulan tanıtım dosyasında bulunan belgeleri kontrol eder ve
eksik olmadığına karar verir ise, imalatçı teknik servis ile birlikte
çalışmalarına başlar.
(2)
Teknik servis, öncelikle imalatçıya ait işyerinin tanıtım dosyasında
istenilen belgelere göre uluslararası COTIF, CUU, RID ve UIC standartlarının
öngördüğü şekilde yük vagonu veya vagon ana aksamları imalatı yapımına
uygun olup olmadığını tespit eder.
(3)
Vagon veya vagon ana aksamlarının imal edileceği işyerinin, yan kuruluşları
da dâhil tanıtım dosyasındaki belgelere uygun olup olmadığına ilişkin
teknik servis tarafından hazırlanan rapor, imalatçı tarafından TCDD’ye
verilir.
(4)
TCDD, üçüncü fıkrada öngörülen raporun olumlu olması halinde, iki adet prototip yük vagonuna veya iki vagonluk prototip vagon
ana aksam imalatına başlanması için müracaatta bulunan imalatçıya başlama
onayı verir.
(5)
İmalatçı prototip üretimine başladıktan sonra,
teknik servis; üretim aşamasında imalatın projelere uygun olarak yapılıp
yapılmadığını kontrol eder ve boya aşamasına gelmiş bulunan vagon veya ana
aksamın projelere uygunluğu hakkında rapor düzenler. Düzenlenen rapor,
imalatçı tarafından TCDD’ye teslim edilir.
(6)
Teknik servis tarafından yapılan kontrollerde; proje ve standartlara uygun
olmayan hususların tespit edilmesi halinde, imalatçı tespit edilen bu
aksaklıkları en kısa sürede giderir. Giderilmeyen eksiklikler, teknik
servis tarafından onay kuruluşu TCDD’ye bildirilir.
(7)
Teknik servis, TS EN 10204 Metalik Mamuller-Muayene Dokümanlarına göre
sertifika seviyelerini belirler. İmalatçı, teknik servisin belirlediği
standart seviyesine göre kontrol dokümanlarını hazırlar.
(8)
Prototip imalatı yapılan vagon boya aşamasına geldiğinde, asgari UIC 842
fişlerindeki şartlara uygun şekilde boyama işlemleri yapılır.
(9)
İmalatçı, ürettiği yük vagonu veya vagon ana aksam ölçümlerini TS EN 13775
Demiryolu Uygulamaları Yeni ve Tadil Edilmiş Yük Vagonlarında Ölçmeler
standardına uygun şekilde yapar. İmalatçının bu standardın uygulamasına
ilişkin düzenlediği raporların uygunluğunu teknik servis yerinde denetler ve
onaylar.
(10)
İmalatı tamamlanmış olan prototip vagon veya vagon
ana aksamına teknik servis uygunluk raporu düzenleyerek imalatçıya verir.
(11)
İmalatçı, uygunluk raporunu, UIC standartlarında belirtilen ve TCDD’nin
ilgili mevzuatında öngörülen test işlemlerinin yapılabilmesi için TCDD’ye
teslim eder.
(12)
TCDD, test işlemlerine başlamadan önce prototip
vagonlara geçici numaralarını verir.
Test işlemleri
MADDE 8 – (1) Yapım tipi kabul sertifikası verilebilmesi için
geçici numara almış olan prototip yük vagonları
sırasıyla; UIC’de belirtilen testler ile
yol-seyir-fren ve işletme testlerine tabi tutulur.
(2)
İmalatçı, test işlemlerine başlamak için TCDD’ye müracaat eder.
(3)
TCDD, gerekli çalışmalar ile birlikte ilgili testlerin yapılacağı güzergâhı,
tarihi ve testlere refakat edecek teknik elemanlarını belirleyerek
imalatçıya bildirir ve UIC standartlarında belirtilen ve TCDD’nin ilgili
mevzuatında öngörülen testlerin yapılmasını ister.
(4)
UIC’de belirtilen testler, teknik servis
tarafından yapılır.
(5)
Test sonuçlarının uygun olması durumunda; imalatçı, prototip
yük vagon imalatları sürecinde yapılan her türlü işleme ait teknik servis
onaylı uygunluk belgelerini uygun bir şekilde numaralandırarak veya bütün
sayfaların tanımlanabilmesine imkân verecek şekilde işaretleyerek bir dosya
fihristi hazırlayıp, yazılı ve pdf formatında CD
olarak nihai tanıtım dosyasını TCDD’ye teslim eder.
(6)
Nihai tanıtım dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin uygun bulunması
halinde, TCDD tarafından yol-seyir-fren testlerinin yapılması aşamasına
geçilir. Yol-Seyir-Fren Testleri TCDD tarafından yapılır.
(7)
Yol-Seyir-Fren testlerinin yapılacağı güzergâh ile testin yapılacağı tarih
TCDD tarafından imalatçıya bildirilerek imalatçı ve teknik servisin
gözlemci olarak katılmaları istenir.
(8)
Test sonucu heyet tarafından hazırlanan raporla tespit edilir.
(9)
Prototip yük vagonuna uygulanan Yol-Seyir-Fren testlerinin uygun bulunması
halinde, iki adet prototip yük vagonu TCDD
hatlarında 3000 km’lik işletme testine tabi tutulur.
(10)
İşletme testinin bitiminde TCDD’nin belirleyeceği teknik heyet tarafından
vagon kontrol edilerek rapor düzenlenir.
(11)
Kontrol raporunun uygun bulunması halinde yapım tipi kabul sertifikasının
verilmesi aşamasına geçilir.
Yapım tipi kabul sertifikası
verilmesi
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında öngörülen tüm
testlerin olumlu sonuçlanması hâlinde, iki adet prototip
yük vagonu veya iki vagonluk prototip vagon ana aksamı için başvuru sahibi
imalatçıya TCDD tarafından yapım tipi kabul sertifikası verilir.
(2)
Yapım tipi kabul sertifikasını alan imalatçı, aynı tipteki yük vagonunun ve
vagon ana aksamlarının seri imalatına başlama hakkını elde eder.
Yapım tipi kabul sertifikasının
geçerlilik süresi, vizesi ve yenilenmesi
MADDE 10 – (1) Yapım tipi kabul sertifikası, veriliş
tarihinden itibaren dört yıl için geçerlidir.
(2)
İmalatçının, yapım tipi kabul sertifikasında belirtilen şartlara uyup
uymadığı, teknik servis tarafından her yıl ara denetime tabi tutulur ve
aykırı bir durumun tespit edilmemesi hâlinde TCDD sertifikayı vize etmek
suretiyle devamlılığına onay verir.
(3)
Yapım tipi kabul sertifikasının dört yıllık geçerlilik süresinin bitiminde,
sertifika verilmesine neden olan şartların korunduğunun teknik servis
tarafından düzenlenecek rapor ile belgelendirilmesi durumunda, yapım tipi
kabul sertifikasının yenilenmesine karar verilir.
Vagon ana aksamına ait yapım
tipi kabul sertifikası
MADDE 11 – (1) Yük vagonundan bağımsız olarak, vagon ana
aksamlarına ait yapım tipi kabul sertifikası; 5, 6, 7, 8 ve 9 uncu
maddelerde belirtilen hükümlere göre, her bir vagon ana aksam kısmı için
ayrı ayrı uyarlanarak verilir.
(2)
Vagon ana aksamlarının COTIF’e üye olan bir
ülkeden ithal edilmesi halinde, o ülkenin vagon ana aksamına ait müracaat
tarihi itibariyle geçerli olan yapım tipi kabul sertifikası istenir. COTIF
Üyesi ülkelerin birinden yapım tipi kabul sertifikası alınmamışsa, birinci
fıkra hükümleri uygulanır.
Sertifika verilen yük vagonu ve
vagon ana aksamında yapılacak değişiklikler
MADDE 12 – (1) Yapım tipi kabul sertifikasına sahip yük
vagonu veya vagon ana aksamlarının uygun şekilde üretiminden imalatçı
sorumludur. İmalat aşamasında ve imalatın bitiminden sonra tanıtım
dosyasında yer alan özelliklerde herhangi bir değişikliğe ihtiyaç duyulması
halinde, izlenecek işlemler şunlardır:
a)
İmalatçı, yapım tipi kabul sertifikasında yapılacak değişiklik için
sertifika onayı vermiş olan onay kuruluşuna başvuruda bulunur.
b)
Onay kuruluşu, imalatçıyı değişiklik talebinin değerlendirilmesi için teknik
servise yönlendirir.
c)
Teknik servis, talep edilen değişikliğin, mevcut yapım tipi kabul
sertifikasında değişiklik gerektirip gerektirmediğine karar vererek, sonucu
yazılı olarak imalatçıya, imalatçı da onay kuruluşuna bildirir.
ç)
Onay kuruluşu, teknik servisin verdiği rapora göre yapılacak değişikliğin
tip değişikliğini gerektirmeyen bir tadilat olması durumunda, imalatçıdan
teknik servisin uygun göreceği gerekli kontrol ve testlerin yapılmasını
ister, olumlu sonuç alınması halinde değişiklik yapılmasına izin verilir.
d)
Teknik servis, tanıtım dosyasında yapılacak değişikliğin yapım tipi kabul
sertifikasının yenilenmesini gerektiren tip değişikliği olduğuna karar
vermesi halinde, 7, 8 ve 9 uncu madde hükümleri uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşletmeye Kabul Sertifikası Başvurusu ve Onayına
İlişkin Usul ve Esaslar
İşletmeye kabul sertifikası
başvurusu
MADDE 13 – (1) İşletmeye kabul sertifikası başvurusuna
ilişkin esaslar şunlardır:
a)
İşletmeye kabul sertifikası için yük vagonunun imalatçısı, zilyedi veya
sahibi tarafından içeriği TCDD tarafından belirlenen bir dilekçe ile onay
kuruluşuna başvuruda bulunur. TCDD tarafından oluşturulan dilekçe Kurumun
internet sitesinde yayınlanır.
b)
Başvuru dilekçesi ile birlikte aşağıdaki belgeler yazılı ve pdf formatında CD olarak tanıtım dosyası içerisinde
verilir:
1)
Geçerli yapım tipi kabul sertifikasının aslı veya Kurumca onaylı örneği,
2)
Yük vagonunun zilyedini gösteren belgenin aslı veya Kurumca onaylı örneği,
3)
Üretimi tamamlanan her bir vagon için TCDD tarafından belirlenen vagon
evsaf formu,
4)
İşletmeye kabul edilecek yük vagonunun önden, yandan ve üstten
görünümlerine ait teknik resimler ile fotoğrafları.
İşletmeye kabul sertifikası
onay işlemleri
MADDE 14 – (1) Tanıtım dosyasında bulunan belgelerin uygun
bulunması halinde, işletmeye kabulü talep edilen yük vagonunun yapım tipi
kabul sertifikasına uygunluğu kontrol edilir. Kontrol sonucu uygun bulunmaz
ise işletmeye kabul sertifikası verilmez.
(2)
Kontrol sonucu uygun bulunması hâlinde TCDD, Yol – Seyir – Fren testlerinin
yapılabilmesi için gerekli çalışmalar ile testlerin yapılacağı güzergâh,
tarih ve testlerde görev alacak teknik heyeti belirler. 100 Kilometrelik
mesafede en fazla on adet vagondan oluşan tecrübe treninde iki adet vagon
dolu olmak kaydıyla, testin yapılacağı tarih ve güzergâh imalatçıya
bildirilerek, başvuru sahibinin gözlemci olarak katılması istenir. Test
sonucu heyet tarafından hazırlanan raporla tespit edilir.
(3)
Yol-seyir-fren tecrübe sonucu uygun bulunduktan sonra vagon numarası ile
işletmeye kabul sertifikası verilir.
(4)
İşletmeye kabul sertifikası TCDD hatlarında doğrudan taşıma yapma hakkı
vermez. İşletmeye kabul sertifikası olan vagonlarla taşıma yapılabilmesi
için, TCDD’nin ilgili mevzuatına uygun olarak ayrıca sözleşme yapılması
gerekir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Denetim yetkisi
MADDE 15 – (1) Onay kuruluşu olan TCDD imalatın her
aşamasında;
a)
Gerek gördüğü her türlü denetleme ve kontrolleri yapmaya, standartlara
uyulmadığının tespiti halinde prototip üretim
iznini askıya alma veya iptal etmeye,
b)
Teknik servis tarafından, imalatçının yapım tipi kabul sertifikası
şartlarına riayet etmediğinin rapor edilmesi halinde, yapım tipi kabul
sertifikasını askıya alma veya iptal etmeye
yetkilidir.
(2)
İşletmeye kabul sertifikasını;
a)
Vagonlar yapım ve donanım talimatlarına uygun olmadığında ve zilyedin
gerekli süre içerisinde onay kuruluşunun vagonda tespit ettiği
eksikliklerin giderilmesi yönündeki talebini yerine getirmemesi durumunda,
b)
İlgili teknik standartlarca öngörülen teknik takip, muayeneler, bakım ve revizyonlar yapılmadığında,
c)
Vagonun ağır hasarlanması sonucunda onay
kuruluşunun verdiği talimata uyulmadığında
askıya almaya, yetkilidir.
(3)
Askıya alma süresi azami bir yıl olup, bu süre sonunda ikinci fıkranın a, b
ve c bentlerindeki hususları sağlayamadığında sertifika iptal edilir.
(4)
İşletmeye kabul sertifikası, vagonun ıskat edilerek servis dışı kalması
halinde de iptal edilir.
Masrafların karşılanması
MADDE 16 – (1) İmalatçı, test süresince, test vagon veya
vagonlarından dolayı oluşabilecek her türlü zararın kendisi tarafından
karşılanacağına dair teste başlamadan önce taahhütname verir.
(2)
Bu Yönetmeliğin ikinci ve üçüncü bölümlerinde yer alan işlemlerden doğan
her türlü masraflar TCDD’nin ilgili mevzuatına göre her aşamada imalatçıdan
tahsil edilir.
(3)
TCDD, sertifika ücreti olarak belirlediği bedeli imalatçıdan tahsil eder.
Düzenleyici işlemler
MADDE 17 – (1) TCDD, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili
olarak alt düzenleyici işlemler yapmaya yetkilidir.
Yönetmelikte hüküm bulunmayan
hususlar
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hususlarda;
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünün ilgili
mevzuat hükümleri uygulanır.
Üretilen vagonların kabulü
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Türkiye’de akredite edilmiş teknik servisler 31/12/2012 tarihine kadar oluşturulur. Ulusal akredite
edilmiş teknik servislerin oluşturulmasıyla, uluslararası akredite edilmiş
teknik servisler de bu Yönetmelik kapsamında teknik servis olarak kabul
edilir.
(2)
TCDD’ nin Bağlı Kuruluşlarınca ve özel sektör
tarafından imal edilmiş ve edilecek yük vagonu ve vagon ana aksamlarına ait
kabul işlemleri için ülkemizde akredite edilmiş teknik servisler oluşuncaya
kadar bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Müracaat başvurusunun kaynak
kalite belgesi yerine geçmesi
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) TS EN 15085 belgesi yerine; imalatçının söz
konusu belgeyi almak için müracaat başvurusunun kabul edildiğine dair ibraz
edilen belgenin aslı veya Kurumca onaylı örneği, bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden itibaren iki yıl süresince TCDD tarafından kabul edilir.
Yürürlük
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Cumhuriyeti
Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürü yürütür.
|