16 Temmuz 2010 CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 27643

TEBLİĞ

Tarım ve Köyişleri Bakanlığından:

YERLİ HAYVAN IRK VE HATLARININ TESCİLİ HAKKINDA

TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

(TEBLİĞ NO: 2010/27)

             MADDE 1 – 12/12/2004 tarihli ve 25668 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yerli Hayvan Irk ve Hatlarının Tescili Hakkında Tebliğ’in 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasına, Ek-38’de ibaresinden sonra gelmek üzere başlığı ile birlikte Ek-39, Ek-40 ve Ek-41 ilave edilmiştir.

             “Polatlı Ek-39’da, Bafra Ek-40’da, Bursa Oynarı Ek-41’de”

             MADDE 2 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

             MADDE 3 – Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.

 

Ek-39:Polatlı

 

Türü

Koyun (Ovis Aries )

Irkı

Polatlı

Yerel Adı

Polatlı

Uluslararası Adı

Polatlı

Elde Edilişi

Ile de France x Akkaraman, (G1)

Esas Yetiştirme Yeri

Orta Anadolu Bölgesi (TİGEM Polatlı Tarım İşletmesi)

Yayılma Alanı

Orta Anadolu Bölgesi ve çevresi

Bağlı Olduğu Yetiştirici Örgütünün Adı

 

Sayısal Varlığı

1 400 baş sürü (TİGEM Polatlı Tarım İşletmesi)

Yetiştirme/Verim Yönü

Et ve yapağı, kombine

Yetiştirme Sistemleri

Şekli (Yerleşik (çiftlik, aile ve mera koyunculuğu) ve göçer)

Mera+ağıl

 

Barınma (Ağıl, sundurma ve açıkta

/barınakta kalma süresi)

Ağıl, barınakta kalma süresi 3 ay

Ergin Hayvanların

Beslenmesi (Tümüyle otlatma, otlatma+kaba yem, karışık, kesif yem, tamamen kesif yem)

Otlama+kesif yem+kaba yem

Yetiştirme Bölgesinin Doğal Koşulları (Dağlık alanlar, su eksikliği, iklimsel koşulları vs.)

Step koşullara, ova veya dağlık olmayan engebeli arazilere uyumludur, diğer iklim ve arazi koşullarında da  yetiştirilebilmektedir.

Benzeri ırk/ırklar

Ile de France, Anadolu Merinosu

 
MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Vücut Yapısı Genel Tanımı

Vücut iri ve derin, sırt geniş, kuyruk ince, uzun ve yağsızdır. Büyüme hızı yüksek, karkas kalitesi ve but gelişmesi iyidir. Yapağısı halı, battaniye ve triko yapımına uygundur.

Vücut Örtü Rengi

 

Siyah

Gri

Mavi

Kırmızı

Kahverengi

Sarı

Sarımsı

 

Beyaz

Başlıca Tek Renk

 

 

 

 

 

 

 

x

Renk Kombinasyonu

 

 

 

 

 

 

 

 

Özel Renk Karakteristiği

Beyaz

Deri Rengi

Beyaz

BAŞ ÖZELLİKLERİ

Baş Yapısı (Türe özgü nitelikleri ve varsa özgün nitelikleri)

Yüz kısmı çıplak, hafif dışbükeydir.

Boynuzluluk % ve Yapısı (şekli, ebadı, kabarcık varsa, belirtilmesi )

Erkek

Boynuzsuz

Dişi

Boynuzsuz

Kulak Yapısı

Geniş ve sarkık

Küpe Sakal

Yok

VÜCUT ÖLÇÜLERİ

 

Erkek

Dişi

Min.

Mak.

Ort.

Min.

Mak.

Ort.

Sağrı Yük., cm

78.0

81.0

79.0

66.0

80.0

75.0

Cidago Yük., cm

79.0

81.0

80.0

69.0

83.0

77.0

Sırt Yük., cm

 

 

 

 

 

 

Göğüs Derinliği, cm

35.0

38.0

37.0

30.0

39.0

34.0

Kürekler Arkası Göğüs Genişliği, cm

26.0

32.0

29.0

23.0

32.0

27.0

Göğüs Çevresi, cm

110.0

126.0

119.0

91.0

120.0

107.0

Vücut Uzunluğu, cm

71.0

79.0

74.0

66.0

79.0

73.0

Ergin Ağırlık, kg

85.0

111.0

94.0

55.0

99.0

77.0

Kuyruk Yapısı

İnce-uzun

Meme Yapısı

Bezel-koltuk meme

 

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER

Irkın Özel Yetenekleri (Hastalıklara direnç, çevre şartlarına dayanıklılık)

Orta Anadolu Bölgesi koşullarına uyumlu, hastalıklara direnci yerli ırklara benzerdir.

ÜREME ÖZELLİKLERİ VE YAŞAMA GÜCÜ

 

Dişi

                                                                   Mevsim

Min.

Mak.

Ort.

Çiftleşme Mevsimi ve Uzunluğu

 

 

 

 

Doğum Oranı (doğuran koyun / koç altı koyun), %

 

 

95.0

Döl Verimi (doğan kuzu / doğuran koyun)

 

 

1.5

Yaşama Gücü, %

Sütten kesime kadar

97.0

Damızlık çağa kadar

93.0

VERİM ÖZELLİKLERİ

SÜT

 

Dişi

Min.

Mak.

Ort.

Laktasyon Süt Verimi, kg

 

 

 

Laktasyon Süresi, gün

 

 

 

Süt Özellikleri

 

 

 

Protein %

 

 

 

Yağ %

 

 

 

Kuru Madde %

 

 

 

YAPAĞI

Tipi

Kaba kumaş, örme, halı, kilim, kaba triko ve battaniye gibi ürünlerin üretimi için uygundur (48-50 S).

Verimi, kg

1.3

5.0

3.0

Randımanı, %

30.0

93.0

55.0

İncelik, mikron

21.5

33.5

28.0

Uzunluk (lüle), cm   

3.5

12.0

7.0

Birörneklilik

 

BÜYÜME ÖZELLİKLERİ

 

Erkek

Dişi

 

Min.

Mak.

Ort.

Min.

Mak.

Ort.

Doğum Ağırlığı, kg

3.6

5.6

5.2

3.5

5.3

5.0

Sütten Kesim Yaşı, gün

54.0

77.0

70.0

54.0

77.0

70.0

Sütten Kesim Canlı Ağ., kg (60. gün)

 

 

24.0

 

 

22.0

Ergenlik Çağı

Yaş, gün

 

 

 

 

 

 

Ağırlık, kg

 

 

 

 

 

 

İlk Damızlıkta Kullanma

Yaş, gün

 

 

 

 

 

500.0

Ağırlık, kg

 

 

 

 

 

 

 

Erkek

Min.

Mak.

Ort.

Günlük Ağırlık Artışı, g

 

 

300.0

KUZU KARKAS  ÖZELLİKLERİ

Karkas Ağırlığı, kg

Sıcak

13.8

27.3

21.0

Soğuk

13.3

26.6

20.5

Karkas Randımanı , %

Sıcak

45.0

57.0

52.0

Soğuk

44.0

56.0

50.0

Et Özellikleri (yağ, lezzet, kıvam, koku, renk)

 

 

 

 

POST/DERİ

Post Ağırlığı, kg

 

5.0

Deri Özellikleri

 

 

DAVRANIM ÖZELLİKLERİ

Sürü İçgüdüsü

İyi

Analık İçgüdüsü

İyi

Yürüme Yeteneği

İyi

Otlama Yeteneği

İyi

Sağılabilme Yeteneği

 

Sevk ve İdare Kolaylığı (Mizaç)

İyi

Diğer

 

GENETİK ÖZELLİKLERİ

Genetik Mesafe

 

Kromozom Anormallikleri

 

Tipik Gen Markerleri (işaretleyiciler)

 

Major Genler

 

Diğer

Çeşitli Özelliklerin Kalıtım Dereceleri:

  İlk kırkım vücut ağırlığı: 0.91 

  İlk kırkım yapağı ağırlığı: 0.58 

  Yapağı Mukavemeti: 0.08

  Yapağı Elastikiyet: 0.22

  Lif çapı: 0.32

  Medullalı lif oranı: 0.49

  Medullalı lif çapı: 0.64 

  Lüle uzunluğu: 0.14

  Tek lif gerçek uzunluğu: 0.41

  Tek lif randımanı: 0.23

  Yapağı incelik oranı: 0.24  *

  Hakiki lif oranı:0.64  *

  Medullalı lif oranı:0.62  *

  Kemp lif oranı:0.55 *

  Sıcak karkas ağırlığı: 0.04

  But ağırlığı: 0.18

  Kuyruk ağırlığı: 0.56

  Soğuk karkas but derinliği: 0.28

  5./6.sırt omur göz kası Alanı: 0.25

  Karkasta Kuyruk oranı: 0.77

 Testis özelliklerinin kalıtım dereceleri 0-0.33 arasında değişmekte

  ve genellikle düşüktür.

DİĞER ÖZELLİKLERİ

Polatlı koyununun Orta Anadolu koyunlarının et verimi ve karkas özellikleri bakımından ıslahında önemli rol oynayabileceği belirlenmiştir.

Polatlı koyunu ile yapılan ticari melezlemelerde karkas ağırlığı ve karkas kalitesi yüksek kuzular elde edilmektedir.

Testis özellikleri ile karkas özellikleri arasındaki fenotipik korelasyonlar pozitif ve orta düzeydedir.

Besi başı vücut özellikleri ile karkas özellikleri arasındaki fenotipik korelasyonlar genellikle düşüktür.

 

  *4 aylık besi sonu     

 

 

 

Ek-40 : Bafra

 

Türü

Koyun (Ovis Aries )

Irkı

Bafra

Yerel Adı

Bafra

Uluslararası Adı

Bafra

Elde Edilişi

Sakız x Karayaka (G1)

Esas Yetiştirme Yeri

Orta Karadeniz Bölgesi

Yayılma Alanı

Başta Orta Karadeniz Bölgesi olmak üzere, Türkiye’de birçok bölgede yetiştirilmektedir.

Bağlı Olduğu Yetiştirici Örgütünün Adı

 

Sayısal Varlığı

5 700 baş sürü (TİGEM işletmeleri)

Yetiştirme/Verim Yönü

Döl ve süt öncelikli, kombine

Yetiştirme Sistemleri

Şekli (Yerleşik (çiftlik, aile ve mera koyunculuğu) ve göçer)

Yerleşik

Barınma (Ağıl, sundurma ve açıkta

/barınakta kalma süresi)

Ağıl, barınakta kalma süresi 3-4 ay

Ergin Hayvanların

Beslenmesi (Tümüyle otlatma, otlatma+kaba yem, karışık, kesif yem, tamamen kesif yem)

Otlama+kesif yem+kaba yem

Yetiştirme Bölgesinin Doğal Koşulları (Dağlık alanlar, su eksikliği, iklimsel koşulları vs.)

Yerli ırklara göre yetiştiricilikte daha fazla özen ister.

Benzeri ırk/ırklar

Sakız

 
MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Vücut Yapısı Genel Tanımı

Vücut beyazdır, ağız, göz etrafı ve kulaklarda siyahlıklara rastlanır. Vücudun diğer bölümlerinde lekeliliğe izin verilmez. Baş, karın altı ve bacaklar genellikle çıplaktır. Vücut yapısı sütçü ırk özellikleri gösterir.

Vücut Örtü Rengi

 

Siyah

Gri

Mavi

Kırmızı

Kahverengi

Sarı

Sarımsı

 

Beyaz

Başlıca Tek Renk

 

 

 

 

 

 

 

x

Renk Kombinasyonu

 

 

 

 

 

 

 

 

Özel Renk Karakteristiği

Vücut beyaz yapağılı; ağız, göz etrafı ve kulaklarda siyahlıklara rastlanır.

Deri Rengi

Beyaz

BAŞ ÖZELLİKLERİ

Baş Yapısı (Türe özgü nitelikleri ve varsa özgün nitelikleri)

Başın yüz kısmı çıplaktır. Baş uzunluğu ve genişliği orta derecede, boyun uzun ve incedir.

Boynuzluluk % ve Yapısı (şekli, ebadı, kabarcık varsa, belirtilmesi )

Erkek

Boynuzlu, boynuz yana doğru spiral ve kuvvetlidir.

Dişi

Boynuzsuz. Bazen az gelişmiş boynuz görülebilir.

Kulak Yapısı

Yatay ve geniş

Küpe Sakal

Bazen görülebilmektedir.

VÜCUT ÖLÇÜLERİ

 

Erkek

Dişi

Min.

Mak.

Ort.

Min.

Mak.

Ort.

Sağrı Yük., cm

 

 

 

 

 

 

Cidago Yük., cm

 

 

 

54.0

75.0

67.5

Sırt Yük., cm

 

 

 

 

 

 

Göğüs Derinliği, cm

 

 

 

27.0

37.0

32.5

Kürekler Arkası Göğüs Genişliği, cm

 

 

 

17.5

28.0

22.0

Göğüs Çevresi, cm

 

 

 

84.0

115.0

100.0

Vücut Uzunluğu, cm

 

 

 

54.0

80.0

71.0

Ergin Ağırlık, kg

 

 

 

45.0

78.0

66.0

Kuyruk Yapısı

Dip kısmında az yağlı, ince ve uzun

Meme Yapısı

Bezel meme yapısında ve hafif sarkıktır. 4 Farklı meme tipi görülür;

1.Tip; meme lobları ayrılmamış ve meme başları yatay,

2. Tip; meme lobları biraz ayrılmış ve meme başları yatay,

3. Tip; meme lobları belirgin olarak ayrılmış, meme başları yatay ve düşey arası bir konumda,

4. Tip; meme lobları belirgin olarak ayrılmış, meme başları düşey veya düşeye yakın olarak yerleşen memeler. En yaygın meme tipi 4. tiptir (% 43).

 

IRKA ÖZGÜ AYIRICI ÖZELLİKLER

Irkın Özel Yetenekleri (Hastalıklara direnç, çevre şartlarına dayanıklılık)

Türkiye’de deniz ve karasal iklim koşullarına sahip birçok bölgeye götürülmüş ve buralarda başarıyla yetiştirilmektedir. Adaptasyon yeteneği oldukça iyidir. Hastalık görülme durumu diğer yerli ırklara benzerdir.

ÜREME ÖZELLİKLERİ VE YAŞAMA GÜCÜ

 

Dişi

                                                                   Mevsim

Min.

Mak.

Ort.

Çiftleşme Mevsimi ve Uzunluğu

Yıl boyu kızgınlık gösterir. Yetiştirici elinde koç katımı genellikle sonbahardır.

 

 

 

Doğum Oranı (doğuran koyun / koç altı koyun), %

 

 

95.0

Döl Verimi (doğan kuzu / doğuran koyun)

1.0

6.0

2.0

Yaşama Gücü, %

Sütten kesime kadar

93.0

Damızlık çağa kadar

92.0

VERİM ÖZELLİKLERİ

SÜT

 

Dişi

Min.

Mak.

Ort.

Laktasyon Süt Verimi, kg

86.0

209.0

120.0

Laktasyon Süresi, gün

105.0

133.0

120.0

Süt Özellikleri

 

 

 

Protein %

 

 

 

Yağ %

 

 

 

Kuru Madde %

 

 

 

YAPAĞI

Tipi

Karışık, halı yapımına uygundur.

Verimi, kg

1.4

3.4

2.2

Randımanı, %

 

 

 

İncelik, mikron

26.2

48.4

35.0

Uzunluk (lüle), cm   

16.3

32.4

23.0

Birörneklilik

 

BÜYÜME ÖZELLİKLERİ

 

Erkek

Dişi

 

Min.

Mak.

Ort.

Min.

Mak.

Ort.

Doğum Ağırlığı, kg

2.4

5.5

4.0

1.9

5.4

3.8

Sütten Kesim Yaşı, gün

 

 

90.0

 

 

90.0

Sütten Kesim Canlı Ağ., kg (60. gün)

15.0

37.0

25.0

13.0

38.0

21.0

Ergenlik Çağı

Yaş, gün

 

 

 

 

 

150.0

Ağırlık, kg

19.0

46.0

35.0

17.0

42.0

31.0

İlk Damızlıkta Kullanma

Yaş, gün

 

 

 

 

 

365.0

Ağırlık, kg

 

 

 

38.0

61.0

50.0

 

Erkek

Min.

Mak.

Ort.

Günlük Ağırlık Artışı, g

180.0

290.0

241.0

KUZU KARKAS  ÖZELLİKLERİ

Karkas Ağırlığı, kg

Sıcak

17.7

19.8

19.0

Soğuk

16.6

18.9

18.0

Karkas Randımanı , %

Sıcak

45.0

50.0

 47.0

Soğuk

42.0

48.0

 45.0

Et Özellikleri (yağ, lezzet, kıvam, koku, renk)

 

Eti lezzetlidir.

POST/DERİ

Post Ağırlığı, kg

 

5.3

Deri Özellikleri

 

 

DAVRANIM ÖZELLİKLERİ

Sürü İçgüdüsü

Çok iyi

Analık İçgüdüsü

Çok iyi

Yürüme Yeteneği

Çok iyi

Otlama Yeteneği

Çok iyi

Sağılabilme Yeteneği

Elle veya makineyle sağıma uygun

Sevk ve İdare Kolaylığı (Mizaç)

Çok iyi

Diğer

 

GENETİK ÖZELLİKLERİ

Genetik Mesafe

 

Kromozom Anormallikleri

 

Tipik Gen Markerleri (işaretleyiciler)

 

Major Genler

 

Diğer

 

DİĞER ÖZELLİKLERİ

 Erken gelişme yeteneğine sahiptir.

 Ana koyunlar, ikiz ve üçüz kuzularını yardımsız büyütebilir.

Koyunlar yıl boyu kızgınlık gösterebilmektedir.

Tek, ikiz, üçüz ve dördüz kuzularda doğum ağırlığı ortalamaları sırasıyla 4.5, 4.0, 3.1 ve 2.3 kg dır.

 Eti çok lezzetli olup tüketicilerin tercihi yüksek düzeydedir. 40 kg’da kesilen erkek kuzularda MLD (Musculus Longissimus Dorsi- bel kası) kasından elde edilen ortalamalar: pH: 5.7 (kesimden 24 saat sonra), Pişirme kaybı: %29.0 (kesimden 24 saat sonra), Gevreklik: 4.7 kg/cm2, Kuru Madde: %25.3, Kül: %1.3, Protein: %23.0, Kas içi yağ: %2.86, Renk (L*, a* ve b* değerleri): 37.9, 19.2 ve 7.2, Toplam doymamış yağ asiti oranı: %53.6, Çoklu doymamış yağ asitleri / doymuş yağ asitleri oranı: 0.2,  ω6/ω3 yağ asitleri oranı: 10.7, Aterojenik indeks: 0.7, Trombojenik indeks: 0.9, Toplam kolesterol: 55.8 mg/100 g et (MLD+MSM).

 

 

 

Ek 41: Bursa Oynarı

 

Türü
Evcil güvercin (Columba livia domestica)

Irkı

Bursa Oynarı

Tipi

Karabaş, Yaşmaklı, Muskalı, Kalaça, Beyaz, Siyah

Yerel Adları

Akkanat Akkuyruk, Bursa Güvercini, Bursa Kuşu

Uluslararası adları

Bursa Roller, Bursa Tümmler, Rouleur de Bursa

Yayılma Alanı

Bursa ve yöresinden köken almıştır. Batı Anadolu’da görülür ancak Bursa ve yöresi dışında yaygın değildir.

Yetiştirme Amacı

Özel merak (uçuş performansı ve renk, tip özellikleri)

MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Genel Tanımı

Makaracı (birbiri peşine taklalar atan), taklacı ırk olarak bilinir. Orta büyüklükte, uzun gagalı, ağırlıklı olarak uzun süreli uçucu bir güvercin ırkıdır.

Baş Yapısı

Normal büyüklükte ve yuvarlağımsı, az da olsa farklı isimlerle anılan baş tiplerine rastlanır (kestane, yılan, pelit).

Baş süsü

Yok

Gaga Yapısı

Başa bağlantısı genişçe ve uzun

Burun

Belirgin bir özellik yok.

Göz Yapısı ve Rengi

Orta büyüklükte, çevresinde dar tüysüz bir halka, renk beyaz ve kirli beyaz, iris belirgin.

Boyun Yapısı

Narin, orta kalınlıkta

Ense Yapısı

Belirgin

Gerdan

Belirgin değil

Kuyruk Yapısı

Orta uzunlukta, 12 telek

Kanat Yapısı

Uzun ve dar kanatlı, kanatlar kuyruğun üzerinde taşınır

Göğüs Yapısı

Geniş

Ayak ve Tırnak Yapısı

Yüksek yapılı, çıplak kırmızı ayaklar, beyaz tırnaklar

Tüy Rengi

Vücut siyah, kanat uçları ve kuyruğu beyaz olanlar Karabaş; alt gaganın bitiminden başlayan, boğazı beyazlar Yaşmaklı; gaga altına gelen boğazda beyaz lekeliler Muskalı; beyaz renkli tüylerin gözaltından başlayıp, genişçe göğse doğru inerek daralanlar ise Kalaça olarak adlandırılır. Kalaçalar’da beyazlık üst gagadan başlayıp başın üstüne doğru da ilerler. Siyah boyun tüyleri, özellikle kuvvetli ışık altında, şal olarak adlandırılan morumsu, menekşe renginde ve koyu yeşilimsi parlak bir yansıma gösterir.

Kuyruk Üstü Yağ Bezesi

Var

Duruşu

Yere yakın

KANTİTATİF ÖZELLİKLERİ

 

Erkek

Dişi

 

Min.

Max.

Ort.

Min.

Max.

Ort.

Vücut Uzunluğu (cm)

24.0

29.0

27.2

24.5

28.0

26.2

Gaga Uzunluğu (cm)

2.0

3.0

2.6

2.4

3.0

2.6

Kanat Açıklığı

54.0

68.0

59.2

56.0

62.0

58.9

Tarsus (Ayak)

2.3

3.0

2.5

2.0

3.0

2.5

Kuyruk (Telek) Uzunluğu

13.5

15.0

14.0

12.5

14.5

13.5

Ergin Canlı Ağırlık, g

290.0

400.0

345.0

300.0

386.0

338.4

Cinsel Ol. Yaşı, hafta

16.0

20.0

18.0

16.0

20.0

18.0

Mizaç

Ürkek ve sinirli

Kuluçka Özellikleri

İyi

UÇUŞ ÖZELLİKLERİ

Güvercinlerde görülen tipik sürü halinde uçma içgüdüsüne karşın, bu güvercin ırkı dağınık olarak uçar. Sert kanat vuruşları ile havayı döverek, ürkek ve bir şeylerden kaçar gibi uçar.

IRKIN ÖZEL YETENEKLERİ

Uçuş sırasında yuvasının üzerinde biraz sakinleşir ve takla atar. Taklaları sert ve telaşlıdır. Takla, tüm taklacı güvercinlerde olduğu gibi kanatlar ekseninde geriye doğrudur. Böylece bir defada arka arkaya hızlı, sert bir şekilde peş peşe 3-5 takla atar. Taklalar arası belirgin değildir. Birçok güvercin ırkının aksine pırıltı ve patırtı şeklindeki çağrılara yanıt vermez. Uçuş süreleri uzundur (3-4 saat). Yön bulma yeteneği iyidir.

YETİŞTİRME ŞARTLARI

Yıl boyu kapalı kümeslerde yetiştirilir. Grup halinde erkek ve dişiler bir arada barındırılır. Uçma zamanları sabah ve akşam saatleridir.

GENETİK ÖZELLİKLERİ

 

DİĞER ÖZELLİKLERİ

Az da olsa düz beyaz veya düz siyah Bursa Oynarı güvercinlere rastlanabilir. Düz beyaz ve düz siyahlarının çiftleştirilmesinden kanat uçları ve kuyruğu beyaz tipik renkli Bursa güvercinleri elde edilebilir. Beyazlarda göz rengi siyahtır.