15 Aralık 2011 PERŞEMBE

Resmî Gazete

Sayı : 28143

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Anayasa Mahkemesi Başkanlığından:

Esas Sayısı    : 2007/16 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı : 2011/34

Karar Günü : 30.11.2011

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

İşçi Partisi’nin 2006 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

İşçi Partisi’nin 2006 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda; “Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle” karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti’nin Anayasa Mahkemesi’ne verdiği 2006 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde İşçi Partisi’nin Genel Merkezi ile il örgütlerinin 2006 yılı gelirlerinin 1.077.772,25 YTL., borçlarının 49.937,43 YTL., giderlerinin 1.037.019,28 YTL., alacaklarının 9.493,34 YTL., 2007 yılına devreden nakit mevcudunun 81.197,06 YTL. olduğu, gelir ve borç rakamları toplamı ile gider, alacak ve nakit devir rakamları toplamının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi gelirleri 237.968,81 YTL. olarak gösterilmiştir.

Bunun 49.740,02 YTL. si gelecek yıla devreden borçlar, 10.645,84 YTL. si geçen yıldan devreden alacaklar, 5.716,87 YTL. si geçen yıldan devreden nakit mevcudu, 44.162,68 YTL. si bağış gelirleri ve 127.703,40 YTL. si alınan örgüt yardımlarından oluşmaktadır.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa’ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti’nin il örgütleri gelirleri 889.740,87 YTL. olarak gösterilmiştir.

Bunun 197,41 YTL. si gelecek yıla devreden borçlar, 497 YTL. si geçen yıldan devreden alacaklar, 66.406,47 YTL. si geçen yıldan devreden nakit mevcudu, 378.142,88 YTL. si aidat gelirleri, 304.010,58 YTL. si bağış gelirleri, 20.576,55 YTL. si satış ve etkinlik gelirleri, 3.953 YTL. si diğer gelirler ve 115.956,98 YTL. si alınan örgüt yardımlarından oluşmaktadır.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümünde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa’ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi giderleri 223.364,81 YTL. olarak gösterilmiştir.

Bunun 31.481,89 YTL. si geçen yıldan devreden borçlar, 9.493,34 YTL. si gelecek yıla devreden alacaklar, 38.246,42 YTL. si personel giderleri, 81.094,66 YTL. si genel yönetim giderleri, 3.967,50 YTL. si gezi, seçim ve toplantı giderleri, 40.356 YTL. si etkinlik giderleri ve 18.725 YTL: si verilen örgüt yardımlarından oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi’nin 2007 yılına devreden nakit mevcudu 14.604 YTL. dir.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilen konular dışında, giderlerin 2820 sayılı Yasa’ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

AÇIKLAMA

2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası’nın 70. maddesinin üçüncü fıkrasına göre beş milyon liraya (2006 yılı için 45,33 YTL.) kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığından, bu miktarı geçen harcamaların geçerli bir kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir.

2820 sayılı Yasa’nın 70. maddesinin bir ve ikinci fıkralarında; “Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz.

Bir siyasî partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır” ve aynı Yasa’nın 75. maddesinde, “Anayasa Mahkemesi denetimi sonunda, o siyasi partinin gelir ve giderlerinin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna veya kanuna uygun olmayan gelirler ile giderler dolayısıyla da bunların Hazineye gelir kaydedilmesine karar verir” ve 76. maddesinde de, “Belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen parti giderleri miktarınca parti malvarlığı, Anayasa Mahkemesi kararıyla Hazineye irad kaydedilir” hükümleri yer almıştır.

İşçi Partisi Genel Merkezi’nin 2006 yılı defter kayıtları ve gider belgelerinin incelenmesi sonucunda tespit edilen bazı konular 19.9.2011 tarih ve 124-3335 sayılı yazıyla Parti Genel Başkanlığı’na sorulmuş, söz konusu yazıya parti tarafından 11.10.2011 tarih ve 35 sayılı yazıyla cevap verilmiştir.

1- Parti adına düzenlenmemiş ve kişiler adına düzenlenmiş seyahat harcamalarının gider yazılması nedeninin açıklanması ve varsa bu harcamaların parti adına ve parti faaliyeti için yapıldığını gösteren belgelerin gönderilmesi partiden istenmiş, parti yetkilileri söz konusu harcamaların parti başkanlık kurulunun 3.1.2005 gün ve 88 sayılı kararı gereği parti faaliyeti için yapıldığını, seyahat belgelerinin parti tüzel kişiliği adına tanzimi mümkün olmadığından yolculuğu yapan üyeler adına düzenlendiğini belirtmişlerdir.

Parti yetkililerince ibraz edilen başkanlık kurulu kararı, örgütlenme bürosu kurulmasına ve bu büroda kimlerin görevlendirileceğine ilişkin olup, 3.1.2005 tarihinde alınmıştır. Kararda, örgütlenme bürosunda görevlendirilen üyelerin isimleri sıralanmış ve bu üyelerin olanaklarının elvermemesi durumunda ulaşım giderlerinin parti tarafından, yiyecek ve diğer giderlerinin ise kendilerince karşılanması şeklinde genel ifadeler yer almıştır. Söz konusu seyahat harcamaları 2006 yılında yapılmış olup, parti yetkililerince söz konusu kişilerin bu seyahatleri belirtilen parti faaliyetleri için yaptığını gösteren bir belge sunulmamıştır.

Partinin gider yazdığı seyahat belgelerinin çoğunda ya parti adına fatura kesilmiş ya da kişi adıyla beraber parti adına da belgede yer verilmiştir. Aşağıda belirtilen seyahat belgeleri ise bunların dışında kalanlar olup, gider belgeleri arasında bu kişilerin söz konusu seyahatleri parti adına ve parti faaliyeti için yaptıklarını gösteren herhangi bir belge bulunmadığı gibi cevap yazısı ekinde de herhangi bir belge ibraz edilmemiştir.

Parti adına düzenlenmemiş ve kişiler adına düzenlenmiş belgelerle yapılan ve aşağıda ayrıntısı gösterilen toplam 2.932,50 YTL. tutarındaki harcama parti tüzel kişiliği adına ve parti amaçlarına uygun yapılmış bir harcama olarak kabul edilmemiştir.

 

Yevmiye Tarih ve No

Yolcunun Adı Soyadı

Türü

Biletin

Tarih ve Nosu

Tutarı

3.1.2006/3

 

Tren bileti

3.1.2006 - 190353

17,75

10.1.2006/13

Hüseyin Karanlık

Otobüs bileti

10.1.2006 - 160368

    14,5

19.1.2006/22

Ferit İlsever

Uçak bileti

19.1.2006 - 2352411950903

 79

5.2.2006/51

Hüseyin Karanlık

Otobüs bileti

5.2.2006 - 404822

 25

10.2.2006/59

 

Tren bileti

10.2.2006 - 53601

 22

                

 

         

10.2.2006 - 53602

 22

11.2.2006/61

Hüseyin Karanlık

Otobüs bileti

11.2.2006 - 56962

   26,5

14.2.2006/64

                 

             

14.2.2006 - 370376

   14,5

27.2.2006/87

 

             

27.2.2006 - 368194

     35

13.4.2006/142

Osman Kuruca

             

15.4.2006 - 611634

  26,5

17.4.2006/144

               

             

18.4.2006 - 544074

 26,5

27.4.2006/159

Bayram Yurtçiçek

             

27.4.2006 - 434601

     25

4.5.2006/166

Nusret Senem

Uçak bileti

4.5.2006 - 2352413557911

   178

5.5.2006/168

Dursun

Otobüs bileti

5.5.2006 - 458744

    15

               

    

             

5.5.2006 - 458745

    15

12.5.2006/176

Bayram Yurtçiçek

             

10.5.2006 - 436200

    25

16.5.2006/180

Nusret Senem

Uçak bileti

16.5.2006 - 2352413732833

  248

27.5.2006/197

              

           

27.5.2006 - 2352413894959

 168

20.6.2006/219

Dursun

Otobüs bileti

20.6.2006 - 928058

  38

                

    

              

20.6.2006 - 928059

  38

24.6.2006/227

M. Bedri Gültekin

             

24.6.2006 - 284107

       25,25

25.6.2006/228

                  

             

25.6.2006 - 299987

       13,25

                

 

             

25.6.2006 - 447554

  40

28.6.2006/231

 

             

28.6.2006 - 1098

 15

30.6.2006/235

 

             

30.6.2006 - 15930

 45

22.7.2006/257

Mehmet Aytekin

Tren bileti

22.7.2006 - 830017

 22

24.7.2006/258

Osman Kurucu

Otobüs bileti

25.7.2006 - 935926

     31,25

25.7.2006/259

Ali Mercan

             

25.7.2006 - 148508

 25

26.7.2006/260

Osman Kuruca

             

26.7.2006 - 967515

     31,25

1.8.2006/269

Mehmet Bedri Gültekin

             

1.8.2006 - 176682

 15

6.8.2006/271

Bayram Yurtçiçek

Tren bileti

6.8.2006 - 637630

 17

               

                  

         

6.8.2006 - 637631

 17

7.8.2006/272

Nusret Senem

Uçak bileti

7.8.2006 - 2352415322656

308

16.8.2006/282

              

           

16.8.2006 - 2352414678668

157

                 

 

Tren bileti

16.8.2006 - 933408

17

                

 

         

16.8.2006 - 933409

17

18.8.2006/286

Bayram

Otobüs bileti

18.8.2006 - 530159

25

20.8.2006/289

Nusret Senem

             

20.8.2006 - 477953

30

21.8.2006/291

 

              

21.8.2006 - 94987

50

23.8.2006/294

Mehmet Bedri Gültekin

             

23.8.2006 - 476960

15

24.8.2006/296

                          

             

24.8.2006 - 754018

14

                

Dursun

             

24.8.2006 - 84627

25

                

    

             

24.8.2006 - 84628

25

                

Bayram Yurtçiçek

Tren bileti

24.8.2006 - 543261

12,25

28.8.2006/300

 

Otobüs bileti

28.8.2006 - 780717

15

29.8.2006/302

 

             

29.8.2006 - 772793

17

                 

Nusret Senem

             

29.8.2006 - 51584

54

                

               

Tren bileti

29.8.2006 - 920543

65

                

Bayram Yurtçiçek

         

29.8.2006 - 280849

   12,25

29.8.2006/303

Hüseyin Karanlık

Otobüs bileti

30.8.2006 - 186592

   14,25

13.9.2006/316

 

             

13.9.2006 - 80570

12

                

 

             

13.9.2006 - 95703

30

                

 

             

13.9.2006 - 95704

30

16.9.2006/318

Dursun Karadağ

             

16.9.2006 - 661400

   30

27.10.2006/350

 

             

27.10.2006 - 390866

30

7.11.2006/358

Bayram Yurtçiçek

             

7.11.2006 - 31188

30

8.11.2006/359

 

             

8.11.2006 - 39244

13

11.11.2006/361

Hüseyin Karanlık

             

11.11.2006 - 535192

15

14.11.2006/363

                  

             

14.11.2006 - 839238

12

           

Bayram Yurtçiçek

             

14.11.2006 - 283177

13

15.11.2006/365

 

             

15.11.2006 - 147880

13

17.11.2006/369

 

              

17.11.2006 - 321376

13

                  

 

             

17.11.2006 - 904426

30

19.11.2006/371

 

             

19.11.2006 - 72946

30

21.11.2006/375

Hüseyin Karanlık

             

21.11.2006 - 396489

17

22.11.2006/377

Nusret Senem

Uçak bileti

22.11.2006 - 6242405746203

85

25.11.2006/382

Bedri Gültekin

Otobüs bileti

25.11.2006 - 490557

30

29.11.2006/387

Bayram Yurtçiçek

             

29.11.2006 - 563426

12

1.12.2006/392

Hüseyin Karanlık

             

1.12.2006 - 186239

    15,25

2.12.2006/393

 

             

2.12.2006 - 514820

13

3.12.2006/394

 

             

3.12.2006 - 81663

12

                

 

             

3.12.2006 - 113607

13

6.12.2006/399

H. Karanlık

             

6.12.2006 - 157737

20

7.12.2006/400

Hüseyin Karanlık

             

7.12.2006 - 466642

20

8.12.2006/402

 

             

8.12.2006 - 14926

60

9.12.2006/404

 

             

9.12.2006 - 7754

12

10.12.2006/405

Hüseyin Karanlık

             

10.12.2006 - 274115

15,25

17.12.2006/413

                  

             

17.12.2006 - 906086

15

                   

 

             

17.12.2006 - 2630

13

27.12.2006/426

 

             

27.12.2006 - 80568

50

 

 

 

Toplam

   2.932,5

 

2- Aşağıda ayrıntısı gösterilen 4.876,47 YTL. tutarındaki telefon ve sigorta primi gecikme bedellerinin gider yazılması nedeni partiye sorulmuş, parti yetkilileri söz konusu harcamaların partinin amaçlarına uygun, parti tüzel kişiliği adına, belgeye dayalı ve parti yetkili organlarının bilgisi dahilinde yapılmış sigorta bildirimleri gereği yapıldığını, 2820 sayılı Yasa’da parti görevlilerinin kişisel kusurlarından kaynaklanan harcamaların usulsüz olacağı yönünde bir düzenleme bulunmadığını, bu giderlerin doğruluğunda kuşku bulunmadığı ve belgeye dayalı olduğu için hazineye irat kaydının düzenlendiği Yasa’nın 75. ve 76. maddeleri kapsamında da değerlendirilemeyeceğini bildirmişlerdir.

Parti genel merkezi bir önceki yıldan bu yıla toplam 5.716,87 YTL. ve bu yıldan sonraki yıla 14.604 YTL. tutarında nakit devrinde bulunmuştur. Partinin yeterli kaynağı bulunmasına rağmen parti görevlilerinin ödemeleri zamanında yapmamaları nedeniyle gecikme bedeli ödemek zorunda kalınmıştır.

Parti görevlilerinin yükümlülüklerini zamanında yapmamaları ve gerekli özeni göstermemeleri sonucu oluşan gecikme bedellerinden Parti tüzel kişiliğini sorumlu tutmak mümkün değildir. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında değerlendirilmesi gerekir.

Bu nedenle, aşağıda ayrıntısı gösterilen toplam 4.876,47 YTL. tutarındaki telefon faturası ve sigorta primi gecikme bedellerinin parti tüzel kişiliği adına ve parti amaçlarına uygun yapılmış bir harcama olarak kabul edilmemiştir.

 

Yevmiye tarih ve no

Alındı-fatura / tarih ve no

Mahiyeti

Tutarı

1.3.2006/91

31.12.2005/115044

Telefon gecikme bedeli

       26,66

30.5.2006/199

30.5.2006/30043

Sigorta primi gecikme zammı

    898,88

                 

30.5.2006/30044

                                 

    46,8

                 

30.5.2006/30045

                                 

  120,95

30.6.2006/235

30.6.2006/30985

                                 

 895,81

                 

30.6.2006/30986

                                 

  44,38

                  

30.6.2006/30987

                                 

120,82

31.8.2006/306

31.8.2006/F01974

                                 

950,83

4.10.2006/336

4.10.2006/30082

                                 

888,12

                 

4.10.2006/30083

                                 

  40,43

                 

4.10.2006/30085

                                 

  22,28

2.11.2006/354

2.11.2006/30047

                                 

745,37

                 

2.11.2006/30048

                                  

 39,12

                 

2.11.2006/30051

                                 

 36,02

 

 

                                            Toplam

 4.876,47

 

Yukarıdaki açıklamalara göre, Parti adına ve amaçlarına uygun olarak yapılmayan toplam 7.808,97 YTL. gider karşılığı parti malvarlığının 2820 sayılı Yasa’nın 75. ve 76. maddeleri uyarınca Hazineye irad kaydedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti il örgütlerinin giderleri 823.147,81 YTL. olarak gösterilmiştir.

Bunun 4.120,97 YTL. si geçen yıldan devreden borçlar, 540.004,15 YTL. si genel yönetim giderleri, 9.400,43 YTL. si gezi, seçim ve toplantı giderleri, 28.317,31 YTL. si etkinlik giderleri, 14.081,17 YTL. si basın, yayın ve propaganda giderleri, 2.288,40 YTL. si demirbaş alım giderleri ve 224.935,38 YTL: si verilen örgüt yardımlarından oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin 2007 yılına devreden nakit mevcudu 66.593,06 YTL. dir.

İl örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa’ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Malları

İşçi Partisi’nin 2006 yılı belgeleri üzerinde yapılan incelemede,

Parti’nin 2006 yılında 2820 sayılı Yasa’nın 74. maddesi uyarınca değeri yüz YTL. yi aşan 2.288,40 YTL. değerinde demirbaş eşya niteliğinde taşınır mal ediniminin olduğu ve taşınmaz mal ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.

Parti tarafından 2006 yılında edinilen, değerleri toplamı 2.288,40 YTL. olan taşınır malların tamamı il örgütleri tarafından edinilmiştir. Bu mallar muhtelif büro malzemeleri (Bilgisayar, yazıcı, telefon, dolap vb.) olup, 1.160,40 YTL. si satınalma ve 1.128 YTL. si bağış suretiyle edinilmiştir.

İşçi Partisi’nin 2006 yılı kesinhesabının ve eklerinin incelenmesinde, Parti’nin 2006 yılında edindiği değeri yüz YTL. yi aşan taşınır mal edinimlerinin 2820 sayılı Yasa’ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

İşçi Partisi’nin 2006 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

1- Parti’nin 2006 yılı kesinhesabında gösterilen 1.077.772,25 YTL. geliri, 49.937,43 YTL. borçları, 1.037.019,28 YTL. gideri ve 9.493,34 YTL. alacakları ile 81.197,06 YTL. nakit devrinin Hazine’ye irat kaydedilenler dışında kalan bölümünün eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası’na uygun olduğuna,

2- Kesinhesapta gösterilen giderlerden Parti amacına uygun ve Parti tüzelkişiliği adına yapılmış harcama olarak kabulü mümkün görülmeyen 7.808,97 YTL. karşılığı Parti malvarlığının 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası’nın 75. ve 76. maddeleri gereğince Hazine’ye gelir kaydedilmesine,

30.11.2011 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

 

Başkan

Haşim KILIÇ

Başkanvekili

Serruh KALELİ

Başkanvekili

Alparslan ALTAN

 

 

Üye

Fulya KANTARCIOĞLU

Üye

Ahmet AKYALÇIN

Üye

Mehmet ERTEN

 

 

Üye

Serdar ÖZGÜLDÜR

Üye

Osman Alifeyyaz PAKSÜT

Üye

Zehra Ayla PERKTAŞ

 

 

Üye

Recep KÖMÜRCÜ

Üye

Burhan ÜSTÜN

Üye

Engin YILDIRIM

 

 

Üye

Nuri NECİPOĞLU

Üye

Hicabi DURSUN

 

 

Üye

Celal Mümtaz AKINCI

Üye

Erdal TERCAN