|
Yüksek Seçim Kurulu
Başkanlığından:
Karar No : 24
- K A R A R -
Başkanlık
Makamınca Kurulumuza sunulan 8/12/2011 tarihli yazıda aynen; “2010 yılı
Ocak ayında kurulan il ve ilçe seçim kurullarının iki yıllık görev süreleri
2012 yılı Ocak ayında dolacağından, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri
ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 15, 18 ve 19 uncu maddeleri hükümleri uyarınca, bu kurulların 2012
yılı Ocak ayının son haftası içinde iki yıl süre ile görev yapmak üzere
yeniden oluşturulması gerekmektedir.
Bu nedenle;
il ve ilçe seçim kurullarının yeniden oluşturulması, kuruluş esas ve
ilkelerinin belirlenmesi için bir komisyon kurulmasını ve bu hususun karara
bağlanmasını takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, 8/12/2011 tarihinde
oluşturulan Komisyon çalışmalarını tamamlamış bulunduğundan, konu
incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
298
sayılı Kanunun 10 uncu maddesi seçim
kurullarının; Yüksek Seçim Kurulu, İl ve İlçe Seçim Kurulları ile Yurt Dışı
İlçe Seçim Kurulu olduğunu hüküm altına almıştır.
298 sayılı
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 15 ve 18
inci maddelerinde, il, ilçe ve Yurt Dışı İlçe Seçim Kurullarının iki yılda
bir Ocak ayının son haftasında kurulması öngörülmüştür.
Kanunun
bu hükümlerine göre, Kurulumuzun 16/1/2010 gün ve 22 sayılı kararı ile 2010
yılının Ocak ayında kurulmuş tüm il ve ilçe seçim kurullarının görev
süreleri 2012 yılı Ocak ayının son haftasında sona ereceğinden, bu kurulların
25 Ocak 2012 gününden itibaren bir hafta içinde ve iki yıllık süre için
yeniden kurulmaları gerekmektedir.
İl ve
ilçe seçim kurullarının kuruluş biçimleri 298 sayılı Kanunun 15, 18 ve 19
uncu maddelerinde gösterilmiştir. Bu nedenle, seçim kurulları
oluşturulurken 298 sayılı Kanunun adı geçen maddelerinin göz önünde
bulundurulması gerekmektedir.
I- İl ve İlçe Seçim Kurullarında Görev Alacak
Hâkimler:
Büyükşehir
statüsüne bağlı il merkezleri ile diğer il merkezlerinde adli
teşkilatlanmadaki farklılıklar il ve merkez ilçe seçim kurullarının
oluşumunu da etkilediğinden, konunun iki bölümde incelenerek kurulların ona
göre belirlenmesi gereklidir.
5271
sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250 nci maddesi uyarınca kurulmuş bulunan
özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde görev alan hâkimler, aynı maddenin 2
nci fıkrası uyarınca seçim kurullarında
görev alamazlar.
A) Büyükşehir Statüsüne Tabi Olmayan İl
Merkezlerinde:
298
sayılı Kanunun 15 inci maddesine göre; il seçim kurulu il merkezinde görev
yapan (geçici yetkililer hariç) en kıdemli hâkimin başkanlığında ve merkez
ilçe seçim kurulu başkanlarından sonra gelen en kıdemli iki asıl ve iki
yedek hâkim üyeden oluşur.
İl Seçim
Kurulu başkanı ile asıl ve yedek üyeler belirlenirken; hâkimlerin
kıdemlerini düzenleyen 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 15 inci maddesi
göz önünde bulundurulur. Aynı Kurulda eşlerin birlikte yer almamasına özen
gösterilir.
298
sayılı Kanunun 18 inci maddesinin ikinci fıkrasında ise; il merkezlerinde
kurulacak merkez ilçe seçim kurullarına, il seçim kurulu başkanı hâkimden
sonra gelen en kıdemli hâkimin başkanlık edeceği belirtilmiştir.
Kanunun
bu iki hükmü birlikte değerlendirildiğinde, il seçim kurulu başkanından
sonra gelen en kıdemli hâkimin merkez ilçe seçim kurulu başkanı olacağı
sonucuna varılmaktadır.
İl
merkezinde 298 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince
birden fazla merkez ilçe seçim kurulu kurulması durumunda, il seçim kurulu
başkanından sonra gelen kıdemli hâkimler kıdem sırasına göre merkez ilçe
seçim kurulu başkanlıkları görevini yürütürler.
Örnek; Bir
ilde üç merkez ilçe seçim kurulu oluşturulması gerekiyorsa, il seçim kurulu
başkanından sonra gelen en kıdemli hâkim birinci merkez ilçe seçim
kuruluna, ondan sonra gelen en kıdemli hâkim ikinci merkez ilçe seçim
kuruluna, ondan sonra gelen en kıdemli hâkim de üçüncü merkez ilçe seçim
kuruluna başkanlık edecektir.
Merkez
ilçe seçim kurulları başkanları bu şekilde belirlendikten sonra bu
hâkimlerden sonra gelen en kıdemli hâkimlerden, sırasıyla ilk ikisi il
seçim kurulu asıl üyeliği, sonra gelen ikisi de il seçim kurulu yedek üyeliği
görevini yürütecektir.
B) Büyükşehir Statüsüne Tabi İl Merkezlerinde:
İl seçim
kurulu başkanlığı görevini yürütecek hâkim, yukarıda (A) bendindeki
esaslara göre belirlenir. Yani İl merkezinde ve o ilin adı ile anılan adli
teşkilatta görevli (geçici yetkililer hariç) hâkimlerden en kıdemli olanı
il seçim kurulu başkanlığı görevini yürütür.
a) İl
merkezindeki ilçelerin hiç birinde bağımsız, yani o ilçenin adı ile anılan
adli teşkilat yok ise, bu durumda ilçeler 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan
milletvekili genel seçiminde kesinleşen seçmen sayısına göre büyükten
küçüğe doğru sıralamaya tabi tutularak alt alta yazılmak suretiyle bir
liste düzenlenir. Her ilçenin karşısına o ilçedeki mevcut ilçe seçim
kurullarının numarası yazılarak, il merkezinde bulunan merkez ilçe seçim
kurullarının sayısı saptanır.
Daha
sonra il seçim kurulu başkanı hâkimden sonra gelen o yer hâkimlerinden
toplam ilçe seçim kurulu sayısı kadar isimler belirlenir ve kıdemlerine
göre sıralanır.
Bu
listede yer alan hâkimler, listedeki sıralarına göre sıralanmış ilçelerin
seçim kurulu başkanlıklarını üstlenirler.
Örnek; Konya İl merkezinde, adli
teşkilatı bulunmayan ilçelerden; Selçuklu İlçesi’nde (2), Meram İlçesi’nde
(2) ve Karatay İlçesi’nde (1) olmak üzere toplam (5) adet ilçe seçim kurulu
bulunmaktadır.
12
Haziran 2011 tarihinde yapılan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde, bu
ilçelerin kesinleşen seçmen sayıları aşağıda gösterildiği gibidir.
|
Sıra
No:
|
İlçe
Adı
|
Merkez
İlçe
Seçim
Kurulu Sayısı
|
Seçmen
Sayısı
|
|
1
|
Selçuklu
|
2
|
335.284
|
|
2
|
Meram
|
2
|
206.664
|
|
3
|
Karatay
|
1
|
166.379
|
Bu
sıralamaya göre, Konya merkez adliyesinde görev yapan hâkimlerden, il seçim
kurulu başkanı olan hâkimden sonra gelen en kıdemli hâkim Selçuklu Birinci
İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı, ondan sonra gelen en kıdemli hâkim Selçuklu
İkinci İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı, ondan sonra gelen en kıdemli hâkim
Meram Birinci İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı, ondan sonra gelen en kıdemli
hâkim Meram İkinci İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı, ondan sonra gelen en
kıdemli hâkim de Karatay İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı görevini
üstlenecektir.
b) İl
merkezindeki ilçelerin bir ya da bir kaçında bağımsız adli kuruluş
bulunduğu takdirde bu ilçelerdeki ilçe seçim kurulu başkanlıkları, o
ilçenin hâkimleri arasından, bağımsız adli teşkilatı bulunmayan ilçelerdeki
ilçe seçim kurulu başkanları ise yukarıda (a) bendi örneğinde olduğu gibi
belirlenecektir.
Örnek; Ankara İlinde bağımsız
adli teşkilatı bulunan Sincan İlçesi’nde ilçe seçim kurulu başkanları bu
ilçede görevli hâkimler arasından,
bağımsız
adli teşkilatı bulunmayan ilçelerin 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan
milletvekili genel seçiminde kesinleşen seçmen sayısı esas alınarak
büyükten küçüğe doğru yapılan sıralamasına göre Çankaya, Keçiören,
Yenimahalle, Mamak, Altındağ ve Pursaklar seçim kurulu başkanları ile Yurt
Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanı Ankara Adliyesinde görevli hâkimler
arasından,
yukarıdaki
(a) bendi örneğinde olduğu gibi belirlenecektir.
Ancak,
bağımsız adli teşkilatı bulunmayan ilçedeki adli işler, bir başka ilçedeki
adli teşkilat tarafından yürütülüyor ise, bu ilçedeki seçim işleri adli
yönden bağlı bulundukları ilçe hâkimleri tarafından yürütülecektir.
Örnek; Adli teşkilatı bulunmayan
Etimesgut İlçesi’nde adli işler Sincan İlçesi adli teşkilatı tarafından
yürütüldüğünden, Etimesgut İlçesi’ndeki seçim işleri Sincan İlçesinde
görevli hâkimler tarafından yerine getirilecektir.
C) Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun Oluşumu:
298
sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca; Yurt dışında bulunan vatandaşların
oy kullanmalarıyla ilgili seçim işlerini yönetmek üzere Ankara İl Seçim
Kuruluna bağlı Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu oluşturulması öngörülmüştür.
Yurt
Dışı İlçe Seçim Kurulu I-B.a. maddesinde belirtildiği gibi; Ankara Adli
Teşkilatında adli iş ve işlemleri yürütülen ilçeler, ilçe seçim kurulu sayıları
belirtilerek ve 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan milletvekili genel
seçiminde kesinleşen seçmen sayısına göre büyükten küçüğe doğru sıralamaya
tabi tutularak, alt alta yazılmak suretiyle oluşturulan listenin sonuna
Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı yazılır.
Daha
sonra Ankara il seçim kurulu başkanı hâkimden sonra gelen Ankara
hâkimlerinden toplam ilçe seçim kurulu sayısı kadar isimler belirlenerek
kıdemlerine göre sıralanır ve ilçe seçim kurulu başkanlıkları ile Yurt Dışı
İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı görevini yürütecek hâkim belirlenir.
Örnek: Ankara İl merkezinde adli teşkilatı bulunmayan
ilçelerden; Çankaya İlçesinde (4), Keçiören İlçesinde (4), Yenimahalle
İlçesinde (3), Mamak İlçesinde (3), Altındağ İlçesinde (2), Pursaklar
İlçesinde (1) ilçe seçim kurulu ve ayrıca Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu
bulunmaktadır.
12
Haziran 2011 tarihinde yapılan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde, bu
ilçelerin kesinleşen seçmen sayıları aşağıda gösterildiği gibidir.
|
Sıra
No:
|
İlçe
Adı
|
Merkez
İlçe
Seçim
Kurulu Sayısı
|
Seçmen
Sayısı
|
|
1
|
Çankaya
|
4
|
612.270
|
|
2
|
Keçiören
|
4
|
586.433
|
|
3
|
Yenimahalle
|
3
|
483.839
|
|
4
|
Mamak
|
3
|
380.263
|
|
5
|
Altındağ
|
2
|
252.840
|
|
6
|
Pursaklar
|
1
|
71.848
|
Bu
sıralamaya göre, Ankara Adliyesinde görev yapan ve il seçim kurulu başkanı
olan hâkimden sonra gelen en kıdemli dört hâkim Çankaya 1., 2., 3 ve 4
nolu, ondan sonra gelen en kıdemli dört hâkim Keçiören 1., 2., 3 ve 4.
nolu, ondan sonra gelen en kıdemli üç hâkim Yenimahalle 1., 2 ve 3 nolu,
ondan sonra gelen en kıdemli üç hâkim Mamak 1., 2 ve 3 nolu, ondan sonra
gelen en kıdemli iki hâkim Altındağ 1 ve 2 nolu, ondan sonra gelen en
kıdemli hâkim Pursaklar İlçe Seçim Kurulu Başkanlıkları görevlerini kıdem
sırasına göre üstlenirler. Pursaklar İlçe Seçim Kurulu Başkanından sonra
gelen en kıdemli hâkim ise Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı görevini
üstlenir.
II- İl Seçim Kurulu Üyelerinin Belirlenmesi:
İl ve
ilçe seçim kurulu başkanlıkları görevini yürütecek hâkimler belirlendikten
sonra, o yerde görevli bulunan hâkimler arasından kıdem sırasına göre ilk
ikisi il seçim kurulu asıl üyeliği, sonra gelen ikisi de il seçim kurulu
yedek üyeliği görevini yürüteceklerdir.
III- İlçe Seçim Kurulu Başkanının Belirlenmesi:
298
sayılı Kanunun 18 inci maddesine göre; ilçedeki en kıdemli hâkim kurulun
başkanıdır.
Anılan
Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca ilçede birden
fazla ilçe seçim kurulunun kurulması halinde ise, ilçede görevli hâkimler,
birden fazla merkez ilçe seçim kurulu bulunan illerde olduğu gibi kıdem
esasına göre ilçe seçim kurulu başkanlıkları görevini yürütürler.
IV- İl ve İlçe Seçim Kurullarında Görev Alacak
Hâkimlerin Saptanmasına İlişkin Esaslar:
a) 298
sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 15
ve 18 inci maddelerinde yapılan düzenlemeyle; il ve ilçe seçim kurullarında
görev alacak hâkimlerin belirlenmesinde "Kıdem"
esası getirilmiştir.
Hâkimler
arasındaki kıdem 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 15 inci
maddesinde yazılı esaslara göre belirlenir. Ancak bu kıdemin
belirlenmesinde, kınama veya daha ağır disiplin cezası almış olanlar
diğerlerinden kıdemsiz sayılırlar.
b) 298
sayılı Kanunun değişik 15 ve 18 inci maddelerine göre; il ve ilçe seçim
kurullarının sürekliliği ve iki yılda bir yenilenmesi esası getirilmiştir.
İl ve İlçe seçim kurullarının yeniden oluşturulmasında, hâkimlerin, 2012
yılı Ocak ayının son haftasındaki kıdem durumları esas alınmak suretiyle
oluşturulan il ve ilçe seçim kurulları iki yıl süre ile görev
yapacaklardır.
Bu
nedenle; il ve ilçe seçim kurulları oluşturulduktan sonra, terfi veya yer
değiştirme kararnameleri sonucunda o yer hâkimleri arasında meydana
gelebilecek kıdem değişiklikleri, seçim kurullarının yapısında iki yıl süre
ile bir değişiklik yapılmasını gerektirmez.
Naklen
atama, istifa veya emeklilik gibi nedenlerle il ve ilçe seçim kurullarında
meydana gelen boşalmalarda ise, kurullarda görev almamış en kıdemli hâkim
il ve ilçe seçim kurullarında boşalan görevi üstlenir.
Bu temel
kuralın tek istisnası il seçim kurulu başkanlığıdır. İl seçim kurulu
başkanlığının il merkezinde görevli hâkimlerden en kıdemli olan tarafından
yürütülmesi hem yasal zorunluluk, hem de hizmetin bir gereğidir. Herhangi
bir sebeple il seçim kurulu başkanlığının sürekli olarak boşalması halinde,
başka kurullarda görevli olup olmadığına bakılmaksızın il merkezindeki en
kıdemli hâkim il seçim kurulu başkanlığı görevini yürütür.
Eğer
boşalma nedeniyle il seçim kurulu başkanlığı görevini üstlenen kıdemli
hâkim, il veya ilçe seçim kurullarından ayrılarak bu göreve gelmiş ise,
onun ayrılmasıyla boşalan göreve yukarda belirtilen asıl kural uyarınca
kurullarda görev almamış hâkimlerden en kıdemlisi getirilir.
Kurullardaki her değişiklik 298 sayılı Kanunun 27
nci maddesi hükmü gereği tutanağa bağlanır ve Yüksek Seçim Kurulu’na
bildirilir.
Örnek (1)
(A)
İl’inde, il seçim kurulu ile il merkezinde mevcut (3) adet merkez ilçe
seçim kurulu Ocak/2012 tarihinde oluşturulmuş ve kuruluşları kesinleşmiş
olsun. Sonradan çıkan ve bu kurullarda görevli hâkimlerin yer almadığı bir
atama kararnamesi ile o il merkezine, kurullarda görevli hâkimlerden daha
kıdemli iki hâkimin atanması halinde;
Bu durum, seçim kurullarının bünyesinde herhangi
bir değişik yapılmasını gerektirmeyecektir.
Örnek (2)
(B)
İl’inde, il ve merkez ilçe seçim kurulları kurulduktan bir süre sonra il
seçim kurulu başkanının başka bir yere atanması ya da emekli olması
durumunda;
İl
merkezinde, ondan sonra gelen en kıdemli hâkimin 2 nci merkez ilçe seçim
kurulu başkanı olması halinde, il seçim kurulu başkanlığını aynı yer 2 nci
merkez ilçe seçim kurulu başkanı üstlenecek, bu suretle boşalan 2 nci
merkez ilçe seçim kurulu başkanlığı ise ilde görevli ve kurullarda görev
almamış en kıdemli hâkim tarafından yürütülecektir.
Örnek (3)
Birden
fazla ilçe seçim kurulu bulunan (A) ilçesinde, 1 inci ilçe seçim kurulu
başkanının naklen başka bir yere atanması sonucu bu görevin boşalması
durumunda boşalan bu görevi, ilçenin diğer seçim kurullarında görev almamış
o yerde görevli en kıdemli hâkim üstlenecektir.
c) Bir
hâkimin, o yer hâkimi sıfatını kazanabilmesi için atanması yeterli olmayıp
görev yerine gelerek işe başlamış olması gerekmektedir. Bu nedenle, önceden
ataması yapıldığı halde çeşitli nedenlerle atandığı il veya ilçedeki görevlerine
2012 yılı Ocak ayı son haftasında başlamamış hâkimlerin, kurullar oluşturulduktan
sonra gelerek görevlerine başlamış olmaları, seçim kurullarında değişiklik
yapılmasını gerektirmez.
ç) Seçim
kurullarının oluşumu sırasında; o yer kadrosunda yer alan hâkimlerden bir
kısmının izinli, raporlu veya başka yerde geçici yetkili olmaları,
kurullarda görev almalarına engel değildir.
İzinli,
raporlu veya geçici yetki sonucu, görevi başında bulunamayan hâkim;
il seçim
kurulu başkanı ise; il seçim kurulu başkanlığı görevini, il seçim kurulunun
en kıdemli üyesi,
ilçe
seçim kurulu başkanı ise; ilçe seçim kurulu başkanlığı görevini, kurullarda
görev almamış hâkimlerin en kıdemlisi,
geçici
olarak yürütecektir.
Kurullarda
asıl görevli hâkimlerin izin, rapor ya da geçici yetki sürelerinin sona
erip görevlerine dönmeleri durumunda, kurullarda geçici olarak görev almış
olanlar yerlerini bu hâkimlere bırakırlar.
Ancak,
yukarıda belirtilen ilçe seçim kurulu başkanlığı görevini geçici görevle
yürütme süresi üç ayı geçtiği takdirde, geçici olarak bakan ilçe seçim
kurulu başkanının bu görevi sürekliliğe dönüşür.
d) Kurulların
oluşumu sırasında o yerde geçici yetkili olarak görevli olan hâkimin il ve
ilçe seçim kurullarında görev almaması esastır. Ancak ilçede yetkili
hâkimden başka hâkim yoksa yetkili hâkim geçici olarak ilçe seçim kurulu
başkanlığını üstlenir. İl seçim kurulu, yetkili hâkim katılmadan
oluşamıyorsa yetkili hâkim geçici olarak il seçim kuruluna üye olarak
katılır. Bu görevler geçici durum sona erinceye kadar devam eder.
e) İl
seçim kurulu başkanlığı, asıl ve yedek üyelikleri ile ilçe seçim kurulu
başkanlığı görevini yürütecek olan hâkimlerden biri, herhangi bir sebeple
bu görevi yapamaz ve o yerde bu görevi yapabilecek başka bir hâkim de
bulunmazsa, o yerin bağlı olduğu ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi
içerisinde bulunan ve görevinden ayrılmasında sakınca görülmeyen bir
hâkime, merciince bu yetki verilir.
Yukarıda belirtilen
eksiklerin, ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi içerisindeki hâkimlerden
tamamlanmasına imkân bulunmayan hâllerde, bu ağır ceza merkezine en yakın
ağır ceza mahkemesi yargı çevresi içerisindeki hâkimlerden biri, yukarıdaki
usûle göre yetki verilerek görevlendirilir.
f) Seçim
işlerinin özellikle seçim dönemlerinde mesai saati gözetilmeksizin ve
gerektiğinde yirmi dört saat süre ile yürütülmesi gerektiğinden, seçim iş
ve işlemlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için seçim kurulları
oluşturulmadan önce, sağlık durumu bu görevleri yerine getirmeye uygun
olmayan hâkimlerin, sağlık durumlarını belgelendirmeleri halinde seçim kurullarında
görev alıp alamayacaklarına Yüksek Seçim Kurulunca karar verilir.
V- Adli Teşkilatı olmayan veya İlçe Statüsüne
Getirilmiş Oldukları Halde Bugüne Kadar Adli Teşkilatı Hiç Kurulmamış Olan
İlçelerde İlçe Seçim Kurulu Başkanının Belirlenmesi:
Adli teşkilatı olmayan ilçelerdeki ilçe seçim kurulu
başkanlıklarına; adli yönden bağlanılan ve adli işlemlerin yürütüldüğü
ilçedeki o yer ilçe seçim kurulu başkanından sonra gelen en kıdemli hâkimin
görevlendirilmesi gerekmektedir.
Ancak,
bu kapsamda bulunan ilçeler birden fazla olduğu takdirde, bu ilçeler 12
Haziran 2011 tarihinde yapılan milletvekili genel seçiminde kesinleşen
seçmen sayısına göre büyükten küçüğe doğru sıralamaya tabi tutulmak
suretiyle bir liste düzenlenir. Her ilçenin karşısına numara yazılarak
seçim kurullarının sayısı saptanır. Mevcut ilçe seçim kurulu başkanından
veya il seçim kurulu başkan ve üyeleri ile merkez ilçe seçim kurulu
başkanından sonra gelen hâkimlerden, toplam ilçe seçim kurulu sayısı kadar
kıdem durumuna göre isimler belirlenir. Bu listede yer alan hâkimler,
seçmen sayısına göre sıralanmış ilçelerin seçim kurulu başkanlıklarını
üstlenirler.
İlçe
statüsüne getirilmiş olduğu halde adli teşkilatı hiç kurulmamış ve bu
nedenle de hâkim ataması hiç gerçekleştirilmemiş olan ilçelerde de yukarıda
açıklanan usul uygulanır.
Örnek (1)
Çankırı
İl Seçim Kuruluna, başkan ile iki (2) asıl ve iki (2) yedek hâkimin, Merkez
İlçe Seçim Kuruluna başkanlık etmesi için bir (1) hâkimin ve adli teşkilatı
olmayan Yapraklı, Kızılırmak, Eldivan ve Korgun İlçe Seçim Kurullarına
başkanlık etmesi için dört (4) hâkimin görev alması gerekmektedir. Ancak,
Çankırı İl merkezinde hâkim sayısının dokuz (9) olduğu varsayıldığında,
kurulların tamamının oluşması için on (10) hâkime ihtiyaç duyulacağından,
Çankırı’da görevli hâkim sayısının ihtiyaca cevap vermeyeceği açıktır.
Bu
durumda; adli teşkilatı olmayan Yapraklı, Kızılırmak, Eldivan ve Korgun
İlçe Seçim Kurulu Başkanlıklarından merkez ilçeye en yakın mesafede
olanının Çankırı merkez ilçe seçim kurulu başkanınca, diğer üç ilçe seçim
kurulu başkanlığının ise; bu ilçelerin 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan
milletvekili genel seçiminde kesinleşen seçmen sayısı esas alınarak
büyükten küçüğe doğru sıralamaya tabi tutularak, kurullarda görev almamış
hakimler bu sıralamaya göre ilçelerin seçim kurulu başkanlıkları
belirlenir.
Örnek (2)
Adli
teşkilatı bulunmayan ilçenin, adli yönden bağlandığı ilçede sadece bir
hâkimin bulunduğunu varsayalım. Bu halde, adli teşkilatı olmayan ilçenin
seçim kurulu başkanlığı görevinin de, yine bağlanılan ilçenin ilçe seçim
kurulu başkanı tarafından müştereken yürütülmesi gerekir.
VI- İlçe Seçim Kurulu Üyelerinin Belirlenmesi:
298
sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında; “İlçe seçim kurulunun
dört asıl ve dört yedek üyesi siyasi partilerden alınır... İlçe seçim
kurulu başkanı bu kurulun yeniden kurulması için 18 inci maddede öngörülen
sürenin başında ilçede teşkilatı bulunan ve son milletvekili genel
seçiminde o ilçede en çok oy almış olan dört siyasi partiye birer asıl ve
birer yedek üye adını iki gün içinde bildirmelerini tebliğ eder” hükmü yer
almıştır.
a) 12
Haziran 2011 tarihinde yapılan son milletvekili genel seçimine katılan
siyasi partiler; Adalet ve Kalkınma Partisi, Büyük Birlik Partisi,
Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Parti, Doğru Yol
Partisi, Emek Partisi, Hak ve Eşitlik Partisi, Halkın Sesi Partisi, Liberal
Demokrat Parti, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milliyetçi ve
Muhafazakar Parti, Saadet Partisi, Türkiye Komünist Partisi’dir. Şu halde,
ilçede teşkilatı bulunması koşulu ile, bu siyasi partilerden o ilçede en
çok oyu almış olan dört siyasi partiye, iki gün içinde birer asıl ve birer
yedek üye adının bildirilmesi için ilçe seçim kurulu başkanı tarafından
tebligat yapılacak ve böylece ilçe seçim kurulunun siyasi partili dört asıl
ve dört yedek üyesi belirlenmiş olacaktır.
Süresi
içinde ad bildiren siyasi parti sayısı dörtten az olduğu takdirde, eksik
kalan üyelikler aynı şartları taşıyan diğer siyasi partilerden ve o ilçede
aldıkları oyların büyüklük sırasına göre aynı usulde tamamlanır.
Oylarda
eşitlik halinde ad çekilir.
b) Yukarıdaki hükümlerin
uygulanmasına rağmen, dört asıl ve dört yedek üyenin tümü belirlenemediği
takdirde; 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 4 üncü bendi gereğince
Yüksek Seçim Kurulunun 14/1/2012 günlü, 2012/15 sayılı kararı ile
belirlenen siyasi partilerden (1-
Adalet ve Kalkınma Partisi, 2-
Alternatif Parti, 3- Bağımsız Türkiye
Partisi, 4- Barış ve Demokrasi
Partisi, 5- Büyük Birlik
Partisi, 6- Cumhuriyet Halk
Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Eşitlik ve Demokrasi Partisi, 12- Genç Parti, 13- Hak ve Eşitlik Partisi, 14- Hak ve Özgürlükler Partisi, 15- Halkın Sesi Partisi, 16- Halkın Yükselişi
Partisi, 17- İşçi Partisi, 18-
Liberal Demokrat Parti, 19-
Millet Partisi, 20- Milliyetçi
Hareket Partisi, 21- Milliyetçi
ve Muhafazakar Parti, 22-
Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 23-
Saadet Partisi, 24- Türkiye
Komünist Partisi, 25- Türkiye
Partisi, 26- Yurt Partisi) o
ilçede teşkilatı bulunanlar saptandıktan sonra ilgili partilere ad çekmenin
yapılacağı gün ve saat tebliğ edilir ve bunlar arasında ad çekilir.
Ad çekme sonucuna göre belirlenen
siyasi partilerin eksik üyelik sayısı kadar bildireceği kimseler ilçe seçim
kurulu üyesi olur. (a) bendinde belirtilen yazılı usullerle kendilerinden
ad istenmiş ve üye adı bildirmiş olan siyasi partiler bu ad çekmeye dahil
edilmeyeceklerdir.
Mahalli
İdareler seçimleri olan il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlığı ve
belediye meclisi üyeliği seçimlerinde alınan oylar ilçe seçim kurulu
üyeliklerinin belirlenmesinde göz önüne alınmaz.
Örnek;
Bir
ilçede, Yüksek Seçim Kurulunca tespit edilen ve ilçede kuruluşu bulunan A,
B, C, D, E adlarında beş siyasi partiden sadece A ve B siyasi partileri 12
Haziran 2011 günü yapılan son milletvekili genel seçimine katılmış ve bu
iki siyasi parti yapılan tebligat üzerine ilçe seçim kuruluna katılacak
birer asıl ve birer yedek üyenin adını bildirmişlerdir.
Bu durumda,
öncelikle kurulun eksik kalan diğer iki üyeliğinin hangi siyasi partilere
ait olacağının saptanması gerekir. Bunun için de C, D, E adlı siyasi
partilere tebligat yapılarak, belirlenen gün ve saatte bu üç siyasi parti
arasında ad çekme işlemi yapılır. Ad çekmede C ve E adlı siyasi partilerin
adlarının çıktığını varsayalım. Bu durumda, bu iki siyasi partiye tebligat
yapılıp ilçe seçim kurulu asıl ve yedek üyeliği için birer isim
bildirmeleri istenerek kurulun eksik kalan iki üyeliği tamamlanır. Ad
çekmede adı çıkmayan (D) adlı siyasi partiden isim istenmesi söz konusu
değildir.
Yukarıda
belirtilen esas ve usullerin uygulanmasına rağmen ilçe seçim kurulunun
siyasi partili üyelerinden eksik kalanlar olursa, bu eksiklik 298 sayılı
Kanunun 19 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca tamamlanır.
c) İlçe
seçim kurulunun iki asıl ve iki yedek üyesinin ve siyasi partilerden eksik
kalan asıl ve yedek üyelerinin, ilçe merkezinde görev yapan ve 298 sayılı
Kanunun 19/2 maddesinde nitelikleri yazılı Devlet memurları arasından ve
aynı maddede gösterilen usulle saptanması gerekmektedir. Söz konusu maddede
öngörülen on yıllık görev süresinin başlangıcı, memuriyete ilk giriş
tarihidir. O ilçedeki hizmet süresi sadece ad çekmeye esas olacak listenin düzenlenmesinde
dikkate alınır.
ç) Adli teşkilatı
olmayan ilçelerin seçim iş ve işlemleri yargı alanı itibariyle
bağlandıkları ilçelerde, aynı ad ile faaliyet gösteren ilçe seçmen kütük
büroları tarafından yürütüldüğünden, söz konusu ilçelerde, ilçe seçim
kurullarının kendi adlarıyla yeniden oluşturulması ve ilçe seçim
kurullarına alınacak siyasi parti üye ve temsilcileri ile memur üyelerinin,
adli teşkilatı bulunmayan ilçeden istenerek yukarıda belirlenen esaslara
göre oluşumunun tamamlanması gerekir.
Örnek; Denizli İli Serinhisar İlçesinde adli
teşkilatın bulunmaması nedeniyle Serinhisar İlçesinin adli iş ve işlemleri
Acıpayam adli teşkilatı tarafından yürütüldüğünden Serinhisar İlçe Seçim
Kurulu oluşturulurken Serinhisar İlçe Seçim Kurulu Başkanı, Acıpayam
Adliyesinde görev yapan hâkimlerden kıdem sırasına ve Genelgenin V/a
maddesinde yazılı esaslara göre, Serinhisar İlçe Seçim Kurulunun siyasi
parti üye ve temsilcileri ile memur üyeleri ise Serinhisar İlçesindeki
siyasi partiler ile aynı yerde görev yapan memurlar arasından yukarıda
belirtilen esaslara göre belirlenir.
VII- Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Üyelerinin
Belirlenmesi:
12
Haziran 2011 tarihinde yapılan son milletvekili genel seçimine katılan
siyasi partiler; Adalet ve Kalkınma Partisi, Büyük Birlik Partisi,
Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Parti, Doğru Yol
Partisi, Emek Partisi, Hak ve Eşitlik Partisi, Halkın Sesi Partisi, Liberal
Demokrat Parti, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milliyetçi ve
Muhafazakar Parti, Saadet Partisi, Türkiye Komünist Partisi’dir. Bu siyasi partilerden
Yurt genelinde en çok oyu almış
olan
dört siyasi partiye, iki gün içinde birer asıl ve birer yedek üye adının
bildirilmesi için yurt dışı ilçe seçim kurulu başkanı tarafından 298 sayılı
Kanunun 18 inci maddesinde öngörülen sürenin başında, tebligat yapılacak ve
böylece yurt dışı ilçe seçim kurulunun siyasi partili dört asıl ve dört
yedek üyesi belirlenmiş olacaktır.
Süresi
içinde ad bildiren siyasi parti sayısı dörtten az olduğu takdirde, eksik
kalan üyelikler aynı şartları taşıyan diğer siyasi partilerin aldıkları
oyların büyüklük sırasına göre aynı usulde tamamlanır.
Yukarıdaki hükümlerin uygulanmasına
rağmen, dört asıl ve dört yedek üyenin tümü belirlenemediği takdirde; 298
sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 4 üncü bendi gereğince Yüksek Seçim
Kurulunun 14/1/2012 günlü, 2012/15 sayılı kararı ile belirlenen siyasi
partilerden (1- Adalet ve
Kalkınma Partisi, 2- Alternatif Parti,
3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Barış ve Demokrasi Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrat Parti, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Doğru Yol Partisi, 10- Emek Partisi, 11- Eşitlik ve Demokrasi Partisi, 12- Genç Parti, 13- Hak ve Eşitlik Partisi, 14- Hak ve Özgürlükler Partisi, 15- Halkın Sesi Partisi, 16- Halkın Yükselişi Partisi, 17- İşçi Partisi, 18- Liberal Demokrat Parti, 19- Millet Partisi, 20- Milliyetçi Hareket Partisi, 21- Milliyetçi ve Muhafazakar
Parti, 22- Özgürlük ve Dayanışma
Partisi, 23- Saadet Partisi, 24- Türkiye Komünist Partisi, 25- Türkiye Partisi, 26- Yurt Partisi) Ankara İl’inde
teşkilatı bulunanlar saptandıktan sonra ilgili partilere ad çekmenin
yapılacağı gün ve saat tebliğ edilir ve bunlar arasında ad çekilir.
Ad çekme sonucuna göre belirlenen
siyasi partilerin bildireceği eksik üyelik sayısı kadar belirtilen kimseler
Yurt Dışı ilçe seçim kurulu üyesi olur. Yukarıda yazılı usullerle
kendilerinden ad istenmiş ve üye adı bildirmiş olan siyasi partiler bu ad
çekmeye dahil edilmeyeceklerdir.
Mahalli
İdareler seçimleri olan il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlığı ve
belediye meclisi üyeliği seçimlerinde alınan oylar ilçe seçim kurulu
üyeliklerinin belirlenmesinde göz önüne alınmaz.
Yurt
Dışı İlçe Seçim Kurulunun iki asıl ve iki yedek üyesinin ve siyasi
partilerden eksik kalan asıl ve yedek üyelerinin, Ankara Büyükşehir
hudutları içinde görev yapan ve 298 sayılı Kanunun 19/2 maddesinde
nitelikleri yazılı Devlet memurları arasından ve aynı maddede gösterilen
usulle saptanması gerekmektedir. Söz konusu maddede öngörülen on yıllık
görev süresinin başlangıcı, memuriyete ilk giriş tarihidir. Ankara’daki
hizmet süresi sadece ad çekmeye esas olacak listenin düzenlenmesinde
dikkate alınır.
VIII- İki
yıl süre ile kurulacak il ve ilçe seçim kurulları, bu süre içinde yapılacak
tüm seçimleri, halkoylamasını, seçmen kütüklerinin yazımı, denetlenmesi ve
güncelleştirme işlemlerini yönetirler.
Ancak,
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu ve ilgili diğer seçim Kanunları
gereğince yapılacak önseçimleri yönetecek önseçim ilçe seçim kurulları, bu
kararda yer alan ilçe seçim kurulları dışında olup, 2820 sayılı Kanunun 41
inci maddesi uyarınca gerektiğinde ayrıca kurulacaktır.
Gümrük
kapılarında yurtdışında bulunan seçmenler için seçim zamanı kurulan seçim
kurulları ile geçici ilçe seçim kurulları bu karar kapsamında değildir.
S O N U Ç: Açıklanan
nedenlerle;
1- İl,
ilçe ve Yurt Dışı ilçe seçim kurullarının; 298 sayılı Seçimlerin Temel
Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 15, 18 ve 19 uncu
maddelerinde yazılı usullere göre yukarıda açıklanan esaslar da
gözetilerek, 2012 yılı Ocak ayının son haftasında, diğer bir ifadeyle 25 –
31 Ocak 2012 tarihleri arasında ve iki yıl süre için yeniden kurulmalarına,
2- İl,
ilçe ve Yurt Dışı ilçe seçim kurullarının kuruluşlarından itibaren iki
yıllık görev süreleri içinde yasalarda belirlenen görevlerle birlikte
yapılacak tüm seçimleri, halkoylaması, seçmen kütükleri yazımı, denetimi ve
güncelleştirilmesi işlemlerini yöneteceklerine,
3-
Kurulların oluşumu ile yapılabilecek her değişikliğin tutanağa bağlanarak
yemin tutanağı ile birlikte posta yoluyla Başkanlığımıza gönderilmesine,
4- Karar
örneğinin Resmî Gazetede yayımlanmasına,
5- Karar
örneğinin siyasi partiler genel başkanlıklarına gönderilmesine,
6- Karar
örneğinin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun resmi internet
sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayımlanmasına ve il ve ilçe seçim kurulu
başkanlıklarına iç-mail olarak gönderilmesine,
17/1/2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
|
Başkan
|
Başkanvekili
|
Üye
|
Üye
|
|
Ali EM
|
Turan
KARAKAYA
|
M.
Zeki ÇELEBİOĞLU
|
Muharrem
COŞKUN
|
|
|
|
|
|
|
Üye
|
Üye
|
Üye
|
|
Mehmet
KÜRTÜL
|
Halim
AŞANER
|
Nilgün
İPEK
|
|
|
|
|
|
Üye
|
Üye
|
Üye
|
|
Sadık
DEMİRCİOĞLU
|
Yüksel
ÖZTÜRK
|
Selahittin
ATALAY
|
|
|
|
|
|