Karar Sayısı : 2012/3234
Türkiye
Cumhuriyeti adına 18 Haziran 2008 tarihinde imzalanan ve 23/2/2012 tarihli
ve 6280 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “İslam Konferansı Örgütü
Şartı”nın ilişik çekince ile onaylanması; Dışişleri Bakanlığının 2/4/2012
tarihli ve HUM/1683067 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244
sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 14/5/2012
tarihinde kararlaştırılmıştır.
Abdullah
GÜL
CUMHURBAŞKANI
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan
B.
ARINÇ
|
A.
BABACAN
|
B.
ATALAY
|
B.
BOZDAĞ
|
Başbakan
Yardımcısı
|
Başbakan
Yardımcısı
|
Başbakan
Yardımcısı
|
Başbakan
Yardımcısı
|
|
|
|
|
S.
ERGİN
|
F.
ŞAHİN
|
E.
BAĞIŞ
|
N.
ERGÜN
|
Adalet
Bakanı
|
Aile
ve Sosyal Politikalar Bakanı
|
Avrupa
Birliği Bakanı
|
Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanı
|
|
|
|
|
F.
ÇELİK
|
E.
BAYRAKTAR
|
A.
DAVUTOĞLU
|
M. Z.
ÇAĞLAYAN
|
Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanı
|
Çevre
ve Şehircilik Bakanı
|
Dışişleri
Bakanı
|
Ekonomi
Bakanı
|
|
|
|
|
T.
YILDIZ
|
S.
KILIÇ
|
M. M.
EKER
|
H.
YAZICI
|
Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanı
|
Gençlik
ve Spor Bakanı
|
Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanı
|
Gümrük
ve Ticaret Bakanı
|
|
|
|
|
İ. N.
ŞAHİN
|
C.
YILMAZ
|
E.
GÜNAY
|
M.
ŞİMŞEK
|
İçişleri
Bakanı
|
Kalkınma
Bakanı
|
Kültür
ve Turizm Bakanı
|
Maliye
Bakanı
|
S. KILIÇ
|
İ. YILMAZ
|
V. EROĞLU
|
Milli Eğitim Bakanı V.
|
Milli Savunma Bakanı
|
Orman ve Su İşleri Bakanı
|
R. AKDAĞ
|
B. YILDIRIM
|
Sağlık Bakanı
|
Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanı
|
İslam Konferansı Örgütü Şartı
Esirgeyen
ve Bağışlayan Allah'ın Adıyla
Biz, İslam
Konferansı Örgütü Üye Ülkeleri,
22-25
Eylül 1969 tarihlerine tekabül eden 9-12 Recep 1389 tarihlerinde Rabat'ta
toplanan Üye Devletlerin Kral, Devlet ve Hükümet Başkanları Konferansı'nı
ve ayrıca 29 Şubat-4 Mart 1972 tarihlerine tekabül eden 14-18 Muharrem 1392
tarihlerinde Cidde'de düzenlenen Dışişleri Bakanları Konferansı'nı kabul
ederek;
birlik ve
kardeşliğe ilişkin asil İslami değerleri rehber alarak ve uluslararası
alanda ortak menfaatlerini güvenceye almak için Üye Devletler arasındaki
birlik ve dayanışmanın geliştirilmesi ve güçlendirilmesi zaruretini teyit
ederek;
Birleşmiş
Milletler Şartı'nın, işbu Şart'ın ve Uluslararası Hukuk'un ilkelerine yönelik
bağlı kalmaya;
yüce İslam
değerleri olan barış, merhamet, hoşgörü, eşitlik, adalet ve insanlık onurunu
korumaya ve teşvik etmeye;
Üye
Devletlerin halkları için sürdürülebilir kalkınma, ilerleme ve refah temin
ederek, İslam'ın dünyadaki öncü rolünü yeniden canlandırmak için gayret
göstermeye;
Müslüman
halklar ve Üye Devletler arasında birlik ve dayanışma bağlarını geliştirmeye
ve güçlendirmeye;
tüm Üye
Devletlerin ulusal egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygı
göstermeye, muhafaza etmeye ve savunmaya;
uluslararası
barış ve güvenliğe, medeniyetler, kültürler ve dinler arası anlayış ve
diyaloga katkı sağlamaya ve dostluk ve iyi komşuluk ilişkilerini,
karşılıklı saygı ve işbirliğini geliştirmeye ve teşvik etmeye;
Üye
Devletlerde, anayasal ve hukuki sistemlerine uygun olarak, insan haklarını
ve temel özgürlükleri, iyi yönetişimi, hukukun üstünlüğünü, demokrasiyi ve
hesap verebilirliği teşvik etmeye;
Üye
Devletler ve diğer Devletler arasında güveni geliştirmeye ve dostluk ilişkilerini,
karşılıklı saygıyı ve işbirliğini teşvik etmeye;
ılımlılık,
hoşgörü ve farklılığa saygı göstermeye dair yüce İslam değerlerini, İslam
sembollerinin ve ortak mirasının muhafazasını teşvik etmeye ve İslam
dininin evrenselliğini korumaya;
fikri
mükemmelliğe ulaşmak için İslam'ın yüce idealleriyle uyumlu olarak bilginin
edinilmesini ve halka yayılmasını geliştirmeye;
ortaklık
ve eşitlik ilkelerine uygun olarak küresel ekonomiyle etkin şekilde
bütünleşmenin temini için sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınmayı sağlamak
amacıyla Üye Devletler arasında işbirliğini teşvik etmeye;
şimdiki ve
gelecek nesiller için tüm veçheleriyle çevreyi korumaya ve geliştirmeye;
her Üye
Devletin kendi kaderini tayin ve içişlerine karışılmaması hakkına saygı
göstermeye ve egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne riayet etmeye;
halihazırda
yabancı işgali altında bulunan Filistin halkının mücadelesini desteklemeye
ve Filistin halkını, kendi kaderini tayin hakkı da dahil olmak üzere,
vazgeçilmez haklarını elde etmesi, tarihi ve İslami niteliği ve kutsal
mekanları korunarak, Kudüs'ün başkent olacağı egemen devletini kurması için
güçlendirmeye;
Üye
Devletlerin kanunları ve mevzuatına uygun olarak kadınların haklarını ve hayatın
her alanına katılımlarını korumaya ve teşvik etmeye;
Müslüman
çocukların ve gençliğin iyi yetiştirilmesine elverişli koşulları yaratmaya
ve onlara kültürel, sosyal, manevi ve ahlaki ülkülerini güçlendirmek için
eğitim yoluyla İslami değerleri öğretmeye;
Üye
Devletler dışındaki Müslüman azınlık ve toplulukların onurlarını, kültürel
ve dini kimliklerini korumalarına yardım etmeye;
işbu
Şart'ın, Birleşmiş Milletler Şartı'nın ve uluslararası hukuk ile
uluslararası insancıl hukukun amaçlarını ve ilkelerini, esasen her Devletin
iç yargı yetkisine giren meselelere karışmama ilkesine kati şekilde bağlı
kalarak, desteklemeye;
uluslararası
düzeyde iyi yönetişime ulaşılması ve Devletler arasında eşitlik, karşılıklı
saygı ve iç yargı yetkisi içerisinde yer alan konulara karışmama ilkeleri
temelinde uluslararası ilişkilerin demokratikleştirilmesi için gayret göstermeye;
kararlı
olarak,
bu
hedeflere ulaşmak için işbirliği yapmayı kararlaştırmışlar ve tadil edilmiş
işbu Şart üzerinde anlaşmaya varmışlardır.
I. BÖLÜM
Amaçlar ve İlkeler
1. Madde
İslam
Konferansı Örgütü'nün amaçları aşağıda sunulmuştur:
1. Üye
Devletler arasında kardeşlik ve dayanışma bağlarını güçlendirmek ve
sağlamlaştırmak;
2. Ortak
menfaatleri muhafaza etmek ve korumak, Üye Devletlerin meşru davalarını
desteklemek, özelde İslam dünyasının ve genelde uluslararası toplumun karşı
karşıya bulunduğu güçlükler karşısında Üye Devletlerin çabalarını
eşgüdümlemek ve birleştirmek;
3. Her Üye
Devletin kendi kaderini tayin ve içişlerine karışılmaması hakkına saygı
göstermek ve egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne riayet etmek;
4.
Saldırganlık neticesinde işgal altında bulunan her Üye Devletin tam egemenliğinin
ve toprak bütünlüğünün yeniden tesisini, uluslararası hukuk temelinde ve ilgili
uluslararası ve bölgesel örgütlerle işbirliği ile desteklemek;
5. Üye
Devletlerin ortak çıkarlarını güvence altına almak için, küresel siyasi, ekonomik
ve sosyal karar alma süreçlerine aktif katılımlarını sağlamak;
6. Küresel
barış, güvenlik ve uyumu temin etmek için, adalet, karşılıklı saygı ve iyi
komşuluk temelinde Devletlerarası ilişkileri teşvik etmek;
7. BM
Şartı ve uluslararası hukukta belirtildiği şekilde halkların haklarına desteğini
teyit etmek;
8.
Filistin halkını kendi kaderini tayin hakkını kullanması ve tarihi ve
İslami niteliği ile kutsal mekanları korunarak, Kutsal Kudüs'ün başkent
olduğu egemen Devletini kurması için desteklemek ve güçlendirmek;
9. İslam
Ortak Pazarı kurulmasını sağlayacak ekonomik bütünleşmeye ulaşmak amacıyla
İslam ülkeleri arasında ekonomik ve ticari işbirliğini güçlendirmek;
10. Üye
Devletlerde sürdürülebilir ve kapsamlı insani kalkınma ve ekonomik refah
sağlanması için çaba sarfetmek;
11.
Ilımlılık ve hoşgörü temeline dayanan İslami öğretileri ve değerleri
yaymak, teşvik etmek ve korumak, İslam kültürünü teşvik etmek ve İslam
mirasını korumak;
12.
İslam'ın gerçek görünümünü muhafaza etmek ve savunmak, İslam'ın karalanmasıyla
mücadele etmek, medeniyetler ve dinler arası diyaloğu teşvik etmek;
13. Bilim
ve teknolojiyi güçlendirmek ve geliştirmek ve bu alanlarda Üye Devletler
arasında araştırma ve işbirliğini teşvik etmek;
14. Kadın,
çocuk, yaşlı ve özel ihtiyaçları olan insanların haklarını ve ayrıca İslami
aile değerlerini korumak dahil insan haklarını ve temel özgürlükleri
geliştirmek ve muhafaza etmek;
15.
Toplumun doğal ve temel birimi olan ailenin rolünü vurgulamak, korumak ve
geliştirmek;
16. Üye
Devletler dışında yaşayan Müslüman topluluk ve azınlıkların haklarını,
onurunu, dini ve kültürel kimliğini muhafaza etmek;
17.
Uluslararası alanda ortak çıkarlara ilişkin konularda müşterek tutum benimsenmesini
teşvik etmek ve savunmak;
18. Her
şekli ve tezahürüyle terörizm, örgütlü suçlar, yasadışı uyuşturucu kaçakçılığı,
yolsuzluk, kara para aklama ve insan ticaretiyle mücadelede işbirliği
yapmak;
19. Doğal
afetler gibi acil insani durumlarda işbirliği ve eşgüdüm yapmak;
20. Üye
Devletler arasında sosyal, kültürel ve enformasyon alanlarında işbirliğini
teşvik etmek.
2. Madde
Üye
Devletler 1. Maddede yer alan amaçları gerçekleştirmek üzere, kutsal İslami
öğreti ve değerleri rehber kabul edeceklerini ve bunlardan ilham
alacaklarını ve aşağıdaki ilkelere uygun olarak hareket edeceklerini yükümlenirler:
1. Tüm Üye
Devletler kendilerini Birleşmiş Milletler Şartı'nın amaç ve ilkeleriyle
bağlarlar;
2. Üye
Devletler egemen, bağımsız ve hak ve yükümlülükler bakımından eşittirler;
3. Tüm Üye
Devletler ihtilaflarını barışçı yollardan çözecekleri ve ilişkilerinde güç
kullanımından veya kullanma tehdidinden imtina edeceklerdir;
4. Tüm Üye
Devletler diğer Üye Devletlerin ulusal egemenliğine, bağımsızlığına ve
toprak bütünlüğüne saygı göstermeyi taahhüt ederler ve diğerlerinin
içişlerine karışmaktan imtina edeceklerdir;
5. Tüm Üye
Devletler uluslararası barış ve güvenliğin muhafazasına katkı sağlamayı ve
işbu Şart'ta, Birleşmiş Milletler Şartı'nda, uluslararası hukukta ve
uluslararası insancıl hukukta belirtildiği üzere birbirlerinin içişlerine
karışmaktan imtina etmeyi taahhüt ederler;
6. BM
Şartı'nda belirtildiği üzere, işbu Şart'ın ihtiva ettiği hiçbir husus
Örgüte ve Organlarına esasen her Devletin iç yargı yetkisi içinde kalan
veya buna ilişkin olan konulara müdahale salahiyeti vermez;
7. Üye
Devletler, ulusal ve uluslararası düzeylerde, iyi yönetişim, demokrasi,
insan hakları ve temel özgürlükler ve hukukun üstünlüğünü destekler ve
teşvik ederler;
8. Üye
Devletler çevreyi korumak ve muhafaza etmek için çaba sarfedeceklerdir.
II. BÖLÜM
Üyelik
3. Madde
1. Örgüt,
İslam Konferansı Örgütü'ne üye 57 Devlet ve bu Şart'a 3. Madde 2. Paragrafa
uygun olarak katılabilecek diğer Devletlerden oluşmaktadır.
2.
Birleşmiş Milletler üyesi olan, Müslüman çoğunluğa sahip bulunan, Şart'a
riayetkar ve üyelik başvurusunda bulunan her Devlet, Dışişleri Bakanları
Konseyi tarafından kabul edilen, üzerinde mutabakata varılmış kriterler temelinde
Dışişleri Bakanları Konseyi'nin yalnızca oybirliğiyle kabul etmesi halinde
Örgüt'e üye olabilir.
3. İşbu
Şart'ta yer alan hiçbir hüküm, mevcut Üye Devletlerin üyelik veya diğer
konularla ilgili haklarına veya ayrıcalıklarına halel getiremez.
4. Madde
1.
Birleşmiş Milletler üyesi olan bir Devlet'e Gözlemci statüsü verilmesi
kararı Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından mutabakata varılan kriterler
temelinde ve Dışişleri Bakanları Konseyi'nin yalnızca oybirliğiyle
alınacaktır.
2. Bir
uluslararası örgüte Gözlemci statüsü verilmesi kararı Dışişleri Bakanları
Konseyi tarafından mutabakata varılan kriterler temelinde ve Dışişleri
Bakanları Konseyi'nin yalnızca oybirliğiyle alınacaktır.
III. BÖLÜM
Organlar
5. Madde
1. İslam
Konferansı Örgütü'nün Organları aşağıdakilerden oluşur:
1. İslam
Zirvesi
2.
Dışişleri Bakanları Konseyi
3. Daimi
Komiteler
4. İcra
Komitesi
5.
Uluslararası İslami Adalet Divanı
6.
Bağımsız Daimi İnsan Hakları Komisyonu
7. Daimi
Temsilciler Komitesi
8. Genel
Sekreterlik
9. Alt
Organlar
10.
Uzmanlık Kuruluşları
11. İlgili
Kuruluşlar
IV. BÖLÜM
İslam Zirvesi
6. Madde
İslam
Zirvesi, Üye Devletlerin Kralları ile Devlet ve Hükümet Başkanlarından
oluşur ve Örgütün en yüksek merciidir.
7. Madde
İslam
Zirvesi Şart’ta kayıtlı tüm amaçların hayata geçirilmesi bağlamındaki konuları
istişare eder, bu konularda izlenecek siyasete ilişkin kararları alır ve
yol gösterir ve Üye Devletler ve İslam Alemi için önemli diğer konuları
değerlendirir.
8. Madde
1. İslam
Zirvesi her üç yılda bir Üye Devletlerden birinde toplanır.
2.
Gündemin hazırlanması ve Zirvenin toplanmasına ilişkin tüm düzenlemeler
Genel Sekreterliğin yardımıyla Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından
yapılır.
9. Madde
İslam
Aleminin çıkarlarının gerektirdiği durumlarda, İslam Alemi için hayati
öneme sahip konuları değerlendirmek ve Örgütün politikalarını buna göre
düzenlemek amacıyla Olağanüstü Oturumlar düzenlenecektir. Bir Olağanüstü
Oturum Dışişleri Bakanları Konseyi'nin tavsiyesi üzerine veya Üye
Devletlerin basit çoğunluğunun desteğini alması koşuluyla Üye Devletlerden
birinin veya Genel Sekreter'in girişimi üzerine toplanabilir.
V. BÖLÜM
Dışişleri Bakanları Konseyi
10. Madde
1.
Dışişleri Bakanları Konseyi yılda bir defa Üye Devletlerden birinde
toplanır.
2.
Dışişleri Bakanları Konseyi'nin Olağanüstü Oturumu, Üye Devletlerin basit
çoğunluğunun onayını alması koşuluyla Üye Devletlerden birinin veya Genel
Sekreter'in girişimiyle toplanabilir.
3.
Dışişleri Bakanları Konseyi İslam Alemi için önem taşıyan belirli konularda
diğer sektörel Bakanlar toplantıları düzenlenmesini tavsiye edebilir. Bu
toplantılar raporlarını İslam Zirvesi'ne ve Dışişleri Bakanları Konseyi'ne
sunarlar.
4.
Dışişleri Bakanları Konseyi Örgüt'ün genel politikalarının uygulanmasına
ilişkin araçları aşağıdaki şekillerde değerlendirir:
a) Örgütün
amaçlarının ve genel politikalarının uygulanmasında ortak çıkarları
ilgilendiren konularda kararlar ve ilke kararları almak;
b) Önceki
Zirvelerde ve Dışişleri Bakanları Toplantılarında alınan kararların ve ilke
kararlarının uygulanmasında kaydedilen gelişmeyi gözden geçirmek;
c) Genel
Sekreterlik ile Alt Kuruluşların program, bütçe ve diğer mali ve idari
raporlarını değerlendirmek ve onaylamak;
d) Bir
veya daha fazla Üye Devleti etkileyen herhangi bir meseleyi, ilgili Üye Devletin
uygun önlemlerin alınması amacıyla bu yönde talepte bulunması halinde değerlendirmek;
e) Yeni
bir organ veya komite kurulması yönünde tavsiyede bulunmak;
f) Şart'ın
sırasıyla 16. ve 18. maddelerine uygun olarak Genel Sekreter'i seçmek ve
Genel Sekreter Yardımcılarını atamak;
g) Uygun
gördüğü diğer konuları değerlendirmek.
VI. BÖLÜM
Daimi Komiteler
11. Madde
1. Örgüt,
Örgüt ve Üye Devletler için hayati öneme sahip konuları ilerletmek için
aşağıdaki Daimi Komiteleri oluşturmuştur:
I. Kudüs
Komitesi
II.
Enformasyon ve Kültürel İşler Daimi Komitesi (COMIAC)
III.
Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (COMCEC-İSEDAK)
IV. Bilim
ve Teknolojik İşbirliği Komitesi (COMSTECH)
2. Daimi
Komitelere Krallar ile Devlet ve Hükümet Başkanları başkanlık yapar ve bu
Komiteler Zirve kararlarına uygun olarak veya Dışişleri Bakanları Konseyi
ile Komitelerin üyelerinin tavsiyesi üzerine kurulur.
VII. BÖLÜM
İcra Komitesi
12. Madde
İcra
Komitesi mevcut, bir önceki ve bir sonraki İslam Zirvesi ve Dışişleri
Bakanları Konseyi Başkanları, Genel Sekreterliğe evsahipliği yapan ülke ve
resen üye olan Genel Sekreter'den oluşur. İcra Komitesi'nin toplantıları
kendi Usul Kurallarına göre yürütülür.
VIII. BÖLÜM
Daimi Temsilciler Komitesi
13. Madde
Daimi
Temsilciler Komitesi'nin yetkileri ve çalışma usulleri Dışişleri Bakanları
Konseyi tarafından tanımlanacaktır.
IX. BÖLÜM
Uluslararası İslami Adalet Divanı
14. Madde
1987
yılında Kuveyt'te kurulan Uluslararası İslami Adalet Divanı, Statüsü'nün
yürürlüğe girmesiyle birlikte, Örgüt'ün asli yargı organı olacaktır.
X. BÖLÜM
Bağımsız Daimi İnsan Hakları
Komisyonu
15. Madde
Bağımsız
Daimi İnsan Hakları Komisyonu, örgütün anlaşmaları ve bildirileri ile
evrensel kabul görmüş insan hakları belgelerinde koruma altına alınmış
medeni, siyasi, sosyal ve ekonomik hakları, İslami değerlere uygun olarak
teşvik edecektir.
XI. BÖLÜM
Genel Sekreterlik
16. Madde
Genel
Sekreterlik, Örgüt'ün Baş İdari Yetkilisi olacak Genel Sekreter ile örgütün
ihtiyaç duyduğu türde personelden oluşacaktır. Genel Sekreter Dışişleri
Bakanları Konseyi tarafından beş yıllık bir dönem için seçilir, bu dönem
bir kereye mahsus olmak üzere yenilenebilir. Genel Sekreter, Üye
Devletlerin vatandaşları arasından adil coğrafi dağılım, dönüşüm ve tüm Üye
Devletler için eşit fırsat ilkelerine uygun olarak, yetkinlik, dürüstlük ve
deneyim dikkate alınarak seçilecektir.
17. Madde
Genel
Sekreter aşağıdaki sorumlulukları üstlenecektir:
a) Kendi
kanaatine göre Örgüt'ün amaçlarına hizmet edebilecek veya zarar verebilecek
meseleleri Örgüt'ün yetkili organlarının dikkatine getirmek;
b) İslam
Zirveleri, Dışişleri Bakanları Konseyleri ve Bakan düzeyinde diğer toplantıların
kararlarının, ilke kararlarının ve tavsiyelerinin uygulanmasını izlemek;
c) Üye
Devletlere, İslami Zirve ve Dışişleri Bakanları Konseyi kararları, ilke
kararları ve tavsiyelerinin uygulanmasına ilişkin çalışma kağıtları ve
muhtıralar sağlamak;
d)
Örgüt'ün ilgili Organlarının çalışmalarını koordine etmek ve ahenkli hale
getirmek;
e) Genel
Sekreterliğin program ve bütçesini hazırlamak;
f) Üye
Devletler arasında iletişimi teşvik etmek; istişareleri, görüş alışverişini
ve Üye Devletler için önemli olabilecek bilgilerin dağıtımını
kolaylaştırmak;
g) İslam
Zirvesi veya Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından kendisine verilen diğer
tür görevleri yerine getirmek;
h)
Dışişleri Bakanları Konseyi'ne Örgüt'ün çalışmaları hakkında yıllık
raporlar sunmak.
18. Madde
1. Genel
Sekreter, adil coğrafi dağılım ilkesi çerçevesinde ve yetkinlik, dürüstlük
ve Şart'in amaçlarına bağlılığı dikkate alarak, 5 yıllık bir süre için
atanmak üzere, Genel Sekreter Yardımcısı adaylıklarını Dışişleri Bakanları
Konseyi'ne sunar. Bir Genel Sekreter Yardımcılığı, bu göreve Filistin
Devleti tarafından aday belirleneceği anlayışıyla Kutsal Kudüs ve Filistin
Davasına hasredilecektir.
2. Genel
Sekreter, İslami Zirveler ve Dışişleri Bakanları Konseyi ilke kararlarının
ve kararlarının uygulanması için Özel Temsilciler atayabilir. Bu atamalar
ve Özel Temsilcilerin görev yönergeleri Dışişleri Bakanları Konseyi'nin
onayıyla yapılır.
3. Genel
Sekreter, Genel Sekreterlik personelini Üye Devletlerin vatandaşları arasından,
yetkinlik, uygunluk, dürüstlük ve cinsiyeti dikkate alarak, adil coğrafi
dağılım ilkesi çerçevesinde atar. Genel Sekreter, geçici olarak uzmanlar ve
danışmanlar atayabilir.
19. Madde
Genel
Sekreter, Genel Sekreter Yardımcıları ve Genel Sekreterlik personeli görevlerini
icra ederken herhangi bir hükümetten veya Örgüt'ten başka bir merciden
talimat istemez ve kabul etmezler. Sadece Örgüt'e karşı sorumlu uluslararası
memurlar olarak, makamlarına zarar verebilecek eylemlerden imtina ederler.
Üye Devletler bu münhasıran uluslararası olan vasfa saygı gösterirler ve
uluslararası memurları görevlerinin ifası sırasında herhangi bir şekilde
etkilemeye çalışmazlar.
20. Madde
Genel
Sekreterlik İslam Zirvesi ve Dışişleri Bakanları Konseyi toplantılarını
idari ve düzenlemeye ilişkin konuları bakımından evsahibi ülke ile yakın
işbirliği içinde hazırlar.
21. Madde
Genel
Sekreterliğin Merkezi, Kudüs şehrinin kurtuluşuna kadar Cidde şehrinde
olacaktır. Bilahare Kudüs Örgütün daimi Merkezi olacaktır.
XII. Bölüm
22. Madde
Örgüt,
Dışişleri Bakanları Konseyi'nin onayını takiben, Şart'a uygun olarak Alt
Organlar, Uzmanlık Kuruluşları kurabilir ve ilgili kuruluş statüsü
bahşedebilir.
Alt Kuruluşlar
23. Madde
Alt
organlar İslam Zirvesi veya Dışişleri Bakanları Konseyi'nin kararlarıyla
Örgüt çerçevesi içinde kurulurlar ve bütçeleri Dışişleri Bakanları Konseyi
tarafından onaylanır.
XIII. Bölüm
Uzmanlık Kuruluşları
24. Madde
Uzmanlık
kuruluşları İslam Zirvesi veya Dışişleri Bakanları Konseyi kararlarıyla
Örgüt çerçevesinde kurulurlar. Uzmanlık kuruluşlarına üyelik ihtiyaridir ve
Örgütün tüm üyelerine açıktır. Bütçeleri bağımsızdır ve kendi Statülerinde
belirtilen yasal organlarca onaylanırlar.
İlgili Kuruluşlar
25. Madde
İlgili
kuruluşlar amaçları işbu Şart ile uyumlu olan Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından
ilgili kuruluş olarak tanınan varlıklar veya yapılardır. Bu kuruluşların
üyeliği ihtiyaridir ve Üye Devletlerin tüm kurum ve kuruluşlarına açıktır.
Bütçeleri Genel Sekreterliğin, alt kuruluşların ve uzmanlık kuruluşlarının
bütçelerinden bağımsızdır. İlgili kuruluşlara Dışişleri Bakanları
Konseyi'nin bir kararıyla gözlemcilik statüsü tanınabilir. Üye ülkelerin
yanısıra, alt kuruluşlardan veya uzmanlık kuruluşlarından gönüllü yardım
alabilirler.
XIV. Bölüm
İslami ve Diğer Örgütlerle
İşbirliği
26. Madde
Örgüt işbu
Şart’ta ifadesini bulan amaçlara hizmet etmek için İslami ve diğer örgütlerle
işbirliğini güçlendirecektir.
XV. Bölüm
Uyuşmazlıkların Barışçı Çözümü
27. Madde
Süregitmesi
İslam Aleminin çıkarlarına zarar verebilecek veya uluslararası barış ve
güvenliğin idamesini tehlikeye atabilecek herhangi bir uyuşmazlığa taraf
olan Üye Devletler, iyi niyet misyonu, müzakere, soruşturma, arabuluculuk,
uzlaşma, tahkim, yargısal çözüm veya tercih edecekleri diğer barışçıl
yöntemlerle bir çözüm aramalıdırlar. Bu bağlamda iyi niyet misyonu İcra
Komitesi ve Genel Sekreter ile istişareleri de içerebilir.
28. Madde
Örgüt
uluslararası barış ve güvenliğin korunması ve uyuşmazlıkların barışçı yollardan
çözümü amacıyla diğer uluslararası ve bölgesel örgütlerle işbirliği
yapabilir.
XVI. Bölüm
Bütçe ve Maliye
29. Madde
1. Genel
Sekreterliğin ve Alt Kuruluşların bütçeleri ulusal gelirlerine orantılı
olarak Üye Devletler tarafından üstlenilir.
2. Örgüt,
İslam Zirvesi'nin veya Dışişleri Bakanları Konseyi'nin onayıyla Üye Devletler,
bireyler ve Örgütler tarafından gönüllülük temelinde katkıda
bulunulabilecek özel fonlar ve vakıflar kurabilir. Sözkonusu fon ve
vakıflar Örgüt'ün mali sistemine tabidirler ve Mali Kontrol Organı
tarafından yıllık olarak denetlenirler.
30. Madde
Genel
Sekreterlik ve alt kuruluşlar mali işlerini Dışişleri Bakanları Konseyi
tarafından onaylanan Mali Usul Kurallarına göre yönetirler.
31. Madde
1.
Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından, katılımcı Üye Devletlerin yetkili
temsilcilerinden oluşan, Genel Sekreterliğin ve alt organların bütçe ve
programlarını Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından onaylanan kurallara
uygun olarak nihai hale getirmek üzere Örgütün Merkezinde toplanacak bir
Daimi Mali Komite kurulacaktır.
2. Daimi
Mali Komite Dışişleri Bakanları Konseyi'ne yıllık bir rapor sunar,
Dışişleri Bakanları Konseyi program ve bütçeyi değerlendirir ve onaylar.
3. Üye
Devletlerin mali/denetim uzmanlarından oluşan Mali Kontrol Organı kendi iç
kural ve tüzüklerine uygun olarak Genel Sekreterliğin ve alt organlarının
denetimini yürütür.
XVII. Bölüm
Usul Kuralları ve Oylama
32. Madde
1.
Dışişleri Bakanları Konseyi kendi usul kurallarını kabul eder.
2. Dışişleri
Bakanları Konseyi İslam Zirvesi'nin usul kurallarını tavsiye eder.
3. Daimi
Komiteler kendilerine ait usul kurallarını belirler.
33. Madde
1. Üye
Devletlerin üçte ikisi İslam Konferansı Örgütü toplantılarının yeter
sayısını oluşturur.
2.
Kararlar oydaşmayla alınır. Oydaşmaya ulaşılamıyorsa, işbu Şart'ta aksi
belirtilmediği takdirde, kararlar mevcut ve oy veren üyelerin üçte iki
çoğunluğu ile alınır.
XVIII. Bölüm
Nihai Hükümler
Ayrıcalıklar ve Bağışıklıklar
34. Madde
1. Örgüt
Üye Devletlerde görevlerinin yerine getirilmesi ve amaçlarının gerçekleştirilmesi
için gereken ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanır.
2. Üye
Devletlerin temsilcileri ve Örgüt yetkilileri bu ayrıcalık ve
bağışıklıklardan 1976 tarihli Ayrıcalıklar ve Bağışıklıklar Anlaşması'nda
belirtildiği şekilde yararlanırlar.
3. Genel
Sekreterlik, alt organlar ve uzmanlık kuruluşları personeli Örgüt ve evsahibi
ülke arasında kararlaştırılabileceği üzere, görevlerini yerine getirmek
için gerekli ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar.
4. Örgüte
mali katkılarının ödemesini vaktinde yapmamış bir Üye Devlet, ödemesi
gereken miktar son iki yıl içinde yapması gereken katkılara eşit veya
bunlardan fazla olduğu takdirde, Dışişleri Bakanları Konseyi'nde oy kullanamaz.
Bununla birlikte Konsey ödemelerdeki aksamanın Üye'nin kontrolünde
bulunmayan koşullardan kaynaklandığına kani olduğu takdirde, bu Üye'nin oy
kullanmasına izin verebilir.
Çekilme
35. Madde
1.
Herhangi bir Üye Devlet bir yıl önce Genel Sekretere bildirimde bulunarak Örgüt'ten
çekilebilir. Bu bildirim tüm Üye Devletlere iletilecektir.
2.
Çekilmek için başvuruda bulunan Devlet başvurunun yapıldığı mali yılın
sonuna kadar yükümlülüklerine bağlı kalmak durumundadır. Bu Devlet Örgüte
borçlu bulunduğu tüm diğer mali yükümlülüklerini yerine getirecektir.
Değişiklikler
36. Madde
İşbu
Şart'a getirilecek değişiklikler aşağıda belirtilen usule göre
yapılmalıdır:
a.
Herhangi bir Üye Devlet Dışişleri Bakanları Konseyi'ne işbu Şart'a
değişiklik yapılmasını önerebilir;
b.
Değişiklik, Dışişleri Bakanları Konseyi'nin üçte iki çoğunluğu tarafından
kabul edildiği ve Üye Devletlerin üçte iki çoğunluğu tarafından onaylandığı
zaman yürürlüğe girer.
Yorumlama
37. Madde
1. İşbu
Şart'ın herhangi bir maddesinin yorumlanmasına, kullanılmasına veya uygulanmasına
ilişkin olarak vukubulabilecek ihtilaflar dostça ve herhalükarda, istişare,
müzakere, uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenecektir;
2. İşbu
Şart'ın hükümleri Üye Devletler tarafından kendi anayasal gerekliliklerine
uygun olarak uygulanacaktır.
38. Madde
Örgüt'ün
dilleri Arapça, İngilizce ve Fransızca'dır.
Geçici Düzenleme
ONAYLANMA VE YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ
39. Madde
1. İşbu
Şart Dışişleri Bakanları Konseyi'nin üçte iki çoğunluğu ile kabul
edilecektir ve her bir Üye Devletin anayasal usulüne uygun olarak Üye
Devletlerin imza ve onayına açık olacaktır.
2. Onay
belgeleri Örgütün Genel Sekreterine tevdi edilecektir.
3. Bu
Şart, Birleşmiş Milletler Şartı'nın 102. Maddesine uygun olarak 1 Şubat
1974 tarihinde tescil ettirilmiş olan İslam Konferansı Örgütü Şartı'nın
yerini almıştır.
Dakar
(Senegal Cumhuriyeti) şehrinde, Ondört Mart İkibinsekiz'e denk gelen Hicri
Yedi Rabi Al-Awal Bindörtyüzyirmidokuz tarihinde yapılmıştır.
Yabancı metinler için
tıklayınız
|