21 Aralık 2012  CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 28504 (Mükerrer)

YÖNETMELİK

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:

DAR İZLİ TEKERLEKLİ TARIM VE ORMAN TRAKTÖRLERİNİN ARKAYA

MONTE EDİLMİŞ DEVRİLMEYE KARŞI KORUMA ÇERÇEVESİ İLE

İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ (86/298/AT)’NDE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 2/6/2002 tarihli ve 24773 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dar İzli Tekerlekli Tarım ve Orman Traktörlerinin Arkaya Monte Edilmiş Devrilmeye Karşı Koruma Çerçevesi ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (86/298/AT)’nin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Yönetmelik, 8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (2003/37/AT) kapsamında yer alan aşağıdaki özelliklere sahip olan tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin devrilmeye karşı koruma çerçevesine AT Aksam Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.”

“c) Bu Yönetmeliğe uygun olarak takılan devrilmeye karşı koruma çerçevesi ve imalatçı tarafından tavsiye edilen en büyük ebatlı lastiklerle birlikte, kütlesi 600 kilogramdan fazla olan ve Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin (2003/37/AT) ekinde yer alan Ek II’nin Bölüm A’sında tarif edilen traktörün yüksüz ağırlığına karşılık gelen traktörler.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) Avrupa Birliğinin 86/298/EC direktifine ve bu direktifi değiştiren 89/682/EEC, 2000/19/EC, 2005/67/EC, 2006/96/EC ve 2010/22/EU direktiflerine paralel olarak,”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (a), (c), (d), (i) ve (k) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,”

“c) 2003/37/AT: Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğini,”

“d) Tarım veya orman traktörü: Tarım veya ormancılıkta kullanılan, ana işlevi çekme gücü sağlamak olan, aletleri çekmek, itmek, taşımak veya belirli araçları, makineleri veya römorkları tahrik etmek için özel olarak tasarlanmış, en az iki dingilli, havalı lastik tekerlekli veya sonsuz paletli, azami tasarım hızı 6 km’den az olmayan, yük ve yolcu taşımak için donatılabilen motorlu araçları,”

“i) Teknik Hizmetler Kuruluşu (Teknik Servis): Bir deney laboratuvarı olarak onay kuruluşu adına bizzat onay kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek gerekli deneyleri yapmak veya bir uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak yine onay kuruluşu adına bizzat onay kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek ilk değerlendirmeyi ve diğer deney veya muayeneleri yapmak üzere Onay Kuruluşu tarafından görevlendirilmiş akredite edilmiş bir kuruluş veya kurumu,”

“k) Yetkili temsilci: Bu Yönetmeliğin kapsadığı alanda yetkili kuruluşa karşı imalatçıyı temsil etmek ve onun adına hareket etmek üzere imalatçı tarafından görevlendirilen, gerçek veya tüzel bir kişiyi,”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 7 – Teknik servis olarak, TS EN ISO/IEC 17025 ve/veya TS EN ISO/IEC 17020 veya eşdeğer ulusal veya uluslararası standartları sağlayan, deney ve analizleri yapabilecek laboratuvar ve/veya teknik imkânları bulunan resmi ve özel kurum ve kuruluşlar, yapılacak protokolle belirlenecek şartlar çerçevesinde Bakanlıkça görevlendirilebilir.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (h) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“f) (e) bendinde belirtilen koruma çerçevesinin, sürücünün ön kısmına monte edilmiş olan iki direğe sahip olan bir yapı olmadığı takdirde, Ek-I ila Ek-III arasında veya Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörlerinin Devrilmeye Karşı Koruyucu Yapısı ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (2009/57/AT)’nde veya Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörlerinin Devrilmeye Karşı Koruyucu Yapısı ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (2009/75/AT) (Statik Deney)’nde belirtilen şartlara uygun olması gerekir.”

“h) Teknik ilerlemeleri dikkate alacak şekilde, bu Yönetmeliğin eklerinin şartlarını uyarlamak için gerekli olan her değişiklik, 2003/37/AT Yönetmeliğinin 21 inci maddesinde belirtilen işleme uygun olarak yapılır.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin koruma çerçevesi ile ilgili 89/682/EEC, 2000/19/EC, 2005/67/EC, 2006/96/EC ve 2010/22/EU sayılı direktifler ile değişik 86/298/EEC direktifine göre hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve Avrupa Komisyonuna bildirilir.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici 2 nci ve geçici 3 üncü maddeler eklenmiştir.

“Ulusal tip onayı belgesi

Geçici Madde 2 – Avrupa Birliğinde uygulaması kabul edilene kadar traktöre AT Tip Onayı Belgesi yerine Ulusal Tip Onayı Belgesi verilir.”

“Uygulama

Geçici Madde 3 – Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği kapsamındaki tarım veya orman traktörleri için arkaya monte edilmiş devrilmeye karşı koruma çerçevesi konusunda ilk defa tip onayı alacak araçlar 1/3/2013 tarihinden itibaren, tip onayı mevcut araçlar ise 1/9/2013 tarihinden itibaren bu Yönetmelik şartlarını sağlamak zorundadır.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 12 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek I’in 1 numaralı kısmı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“Ekim 2008 tarihli ve C(2008) 1 sayılı OECD Kararı, Kod 7’nin 1.1 numaralı paragrafı haricinde, 1- Tanım ve Gereksinimler bölümünün tarifleri ve şartları uygulanmalıdır.

 

1 - Tanımlar

1.1 - Uygulanmaz.

1.2 - Devrilmeye karşı koruyucu yapılar (DKKY)

Devrilmeye karşı koruyucu yapılar (Koruyucu kabin ya da çerçeve), bundan böyle ‘koruyucu yapı’ olarak anılacak ve bu yapılar; normal kullanım sırasında traktör şoförünün devrilmesinden kaynaklanan risklerden kaçınmak ya da bu riskleri kısıtlamak amacı olan bir traktördeki yapıyı ifade eder.

Devrilmeye karşı koruyucu yapı, sürücü ya da yapı kaplamasının içerisinde veya düz araziyle temas edebilecek ve traktör devrildiğinde o pozisyonda traktörü destekleyebilecek kapasitede olan herhangi bir parçasına yapının dış kenarlarından düz çizgili bir diziyle bağlanmış bir boşluğa oturduğunda sürücüyü korumak için yeterince geniş olan boşluk bölgeyle karakterize edilmiştir.

1.3 - Kamyon

1.3.1 - Tekerlek orta düzlemi

Tekerlek orta düzlemi, dış kenarlarındaki jantların çevresini içeren 2 adet düzleme aynı mesafededir.

1.3.2 - İz tanımı

Tekerlek ekseni arasındaki düşey düzlem, taşıyıcı yüzeyi bir noktada karşılayan bir düz çizgi boyunca orta düzlemini keser. Eğer A ve B, traktörün aynı aksında bulunan tekerlekler için tanımlanan 2 noktaysa, iz genişliği A ve B noktaları arasındaki mesafedir. Bu nedenle iz, hem ön hem de arka tekerlekler için de tanımlanabilir. Çift tekerleğin olduğu yerde, iz; her biri tekerlek çiftlerinin orta düzlemi olan 2 düzlem arasındadır.

1.3.3 - Traktörün orta düzlemi

İz için olası maksimum değeri veren traktör arka aksının A ve B noktalarının uç kısımlarını çıkarın. Merkez noktasında yer alan AB çizgilerine doğru açıda olan düşey düzlem, traktörün orta düzlemidir.

1.4 - Aks merkezleri aralığı

Yukarıda belirtildiği üzere, bir tanesi ön tekerlekler bir tanesi de arka tekerlekler için olan 2 AB çizgilerinin arasından geçen düşey düzlemler arasındaki mesafedir.

1.5 - Koltuk tespit noktasının belirlenmesi; Deney için koltuk ayarı

1.5.1 - Koltuk tespit noktası (KTN) (**)

Koltuk tespit noktası ISO 5353-1995 standardına göre belirlenir.

1.5.2 - Koltuk konumu ve deney için koltuk ayarı

1.5.2.1 - Arkalık ve koltuk teknesinin eğiminin ayarlandığı yer, koltuk tespit noktasının arka üst konumda olacak şekilde ayarlanmalıdır.

1.5.2.2 - Koltuğun süspansiyon sistemiyle donatıldığı yerde, koltuk imalatçısı tarafından açıkça belirtilen bilgilerin aksine bir bilgi olmadığı sürece, diğer koltuk hareketinin yarısında kilitlenmelidir.

1.5.2.3 - Koltuk konumunun sadece uzunlamasına ve dikine ayarlanabildiği yerde, koltuk tespit noktasından geçen boylamasına eksen, direksiyon merkezinden geçerek traktörün boylamasına dik yüzeyiyle paraleldir ve bu yüzeyden 100 mm fazla değildir.

1.6 – Güvenli Koruma Bölgesi

1.6.1 - Referans düzlemi

Güvenli Koruma Bölgesi Şekil-7.1 ve Şekil-7.2’de gösterilmektedir. Bölge, referans düzlemi ve koltuk tespit noktasına (KTN) ilişkin olarak belirlenmektedir. Referans düzlemi, düşey bir düzlemdir, genellikle traktörün uzunlamasına ekseninde koltuk tespit noktası ve direksiyonun orta ekseninden geçer. Normal olarak, referans düzlemi, traktörün orta düzlemi ile çakışıktır. Bu referans düzlemi, yüklemenin süresince koltuk ve direksiyonla yatay bir biçimde hareket ettiği varsayılır ancak bu düzlemin traktöre ya da devrilmeye karşı koruyucu yapı zeminine dik konumda kalır. Güvenli Koruma Bölgesi, 1.6.2 ve 1.6.3 maddelerinin alt maddelerine dayanarak tanımlanmıştır.

1.6.2 - Sabit koltuklu traktörler için güvenli koruma bölgesine karar verme

Sabit koltuklu traktörler için güvenli koruma bölgesi aşağıda bulunan 1.6.2.1 ila 1.6.2.13 maddeleri ve bu maddeler arasındaki maddelerde belirtilmiştir ve aşağıdaki düzlemlerle sınırlandırılmıştır: bir yatay yüzey üzerinde bulunan traktör, koltuk, ayarlanabildiği yerde, arka üst konumuna ayarlanır (***) ve direksiyon, ayarlanabildiği yerde, oturan sürücü için orta konuma ayarlanır.

1.6.2.1 - B1B2 sırasıyla koltuk tespit noktasının (810 + av) mm üzerine ve KTN’nin (ah-10) mm arkasına yerleştirilmiş yatay bir düzlem, A1B1B2A2,

1.6.2.2 - Hem B1B2 arka sırasında 150 mm lik bir nokta hem de en arkadaki koltuk sırtı noktasını içeren referans düzlemine dik olan eğik bir düzlem H1H2G2G1,

1.6.2.3 - 120 mm lik bir yarıçapı olan, yukarıda bulunan 1.6.2.1 ve 1.6.2.2 maddelerinde belirtilen düzlemleri teğet geçen, referans düzlemine dik olan silindirik bir yüzey A1A2H2H1,

1.6.2.4 - 400 mm öne doğru uzanan 900 mm lik bir yarıçapı olan, B1B2 sırası boyunca yukarıda bulunan 1.6.2.1 maddesinde belirtilen düzlemi teğet geçen, referans düzlemine dik olan silindirik bir yüzey B1C1C2B2,

1.6.2.5 - Referans düzlemine dik olan, yukarıda bulunan 1.6.2.4 maddesinde belirtilen yüzeyle birleşen ve direksiyonun ön dış kısmından 400 mm geçen eğik bir düzlem C1D1D2C2. Yüksek direksiyon pozisyonu durumunda, yukarıda bulunan 1.6.2.4 maddesinde belirtilen düzlemi teğet geçen, B1B2 sırasından ileriye doğru uzanır,

1.6.2.6 - Direksiyonun iç kısmından referans düzlemine 40 mm dik olan bir düşey düzlem D1 K1E1E2K2D2,

1.6.2.7 - Koltuk tespit noktasının (KTN) (90–av) mm aşağısında olan bir noktadan geçen bir yatay düzlem E1F1P1N1N2P2F2E2,

1.6.2.8 - Gerektiği takdirde, yukarıda bulunan 1.6.2.2 maddesinde belirtilen düzlemin alt kısmından 1.6.2.7 maddesinde belirtilen yatay düzleme kadar eğrilmiş, referans düzlemine dik ve mesafesi boyunca koltuk sırtıyla temas halinde olan bir yüzey G1L1M11N1N2M2L2G2,

1.6.2.9 - Referans düzlemine paralel, referans düzleminin 250 mm yanında ve yukarısında bulunan 1.6.2.7 maddesinde belirtilen düzlemin 300mm üzerinde olan 2 adet düşey düzlem

K1I1F1E1 ve K2I2F2E2,

1.6.2.10 - Yukarıda bulunan 1.6.2.9 maddesinde belirtilen düzlemlerin üst kenarından başlayan ve yüklemenin yapıldığı tarafta referans düzleminden en az 100 mm olan 1.6.2.1 maddesinde belirtilen yatay düzlemle birleştirilmiş 2 adet eğimli ve paralel düzlem A1B1C1D1K1I1L1G1H1 ve A2B2C2D2K2I2L2G2H2,

1.6.2.11 - Referans düzlemine paralel, referans düzleminin herhangi bir kısmının 200mm uzaklığında ve yukarıdaki 1.6.2.7 maddesinde belirtilen yatay düzlem üzerinde 300mm yukarıya doğru bağlanmış 2 adet düşey düzlem Q1P1N1M1 ve Q2P2N2M2,

1.6.2.12 - Referans düzlemine paralel ve koltuk tespit noktasının (210–ah) mm önünden geçen 2 kısım I1Q1P1F1 ve I2Q2P2F2,

1.6.2.13 - Yukarıdaki 1.6.2.7 maddesinde belirtilen düzlem üzerinden 300 mm geçen 2 adet yatay düzlem parçası I1Q1M1L1 ve I2Q2M2L2.

1.6.3 - Ters yöne çevrilebilir bir sürücü koltuklu traktörler için güvenli koruma bölgesine karar verme

Ters çevrilebilir bir sürücü koltuklu traktörler için (ters çevrilebilir koltuk ve direksiyon),    güvenli koruma bölgesi; direksiyon ve koltuğun 2 farklı konumuyla belirlenen 2 adet güvenli koruma bölgesinin mahfazasıdır.

1.6.4 - İsteğe bağlı koltuklar

1.6.4.1 – Traktörlerin isteğe bağlı (opsiyonel) koltuklarla donatılması durumunda, sunulan tüm seçeneklerin koltuk tespit noktalarını kapsayan alan deneyler sırasında dikkate alınır. Koruyucu yapı, bu farklı koltuk tespit noktaları için hesaba katılan güvenli koruma bölgesine giremez.

1.6.4.2 - Deney yapıldıktan sonra yeni bir koltuk seçeneğinin sunulduğu durumlarda, güvenli koruma bölgesinin yeni koltuk tespit noktasının daha önce belirlenen alan içine düşüp düşmediğini görmek için bir belirleme yapılır, eğer güvenli koruma bölgesi bu alanın içine girmezse, yeni bir deney yapılmalıdır.

1.7 - Kabul edilebilir ölçüm toleransları

Doğrusal boyut:                                                                                    ± 3 mm

- Lastik defleksiyonu:                                                                           ± 1 mm

- Yatay yüklemeler sırasında yapısal sapma                                          ± 1 mm

- Sarkaç blok düşme yüksekliği                                                            ± 1 mm

Kütle:                                                                                                    ± 1 %

Güç:                                                                                                      ± 2 %

Açı:                                                                                                       ± 2°

Semboller

ah                    (mm)                               Yatay koltuk ayarının yarısı

av                    (mm)                               Dikey koltuk ayarının yarısı

B                    (mm)                               Traktörün minimum tam genişliği

B6                   (mm)                               Koruyucu yapının maksimum dış genişliği

D                    (mm)                               Çarpma anında (dinamik deneyler) ya da yük uygulama doğrultusunda veya anında (statik deneyler) yapının esnemesi

D′                       (mm)                           Hesaplanmış gerekli enerjiye karşılık gelen yapının esnemesi

Ea                       (J)                                Yükün kaldırıldığı noktada yutulan strain enerji. F-D eğrisini kapsayan alan      

Ei                        (J)                                               Gerekli strain enerji. F-D eğrisi altında kalan alan

E′i                       (J)                               Bir çatlak ya da yırtıktan sonar uygulanan aşırı (ek) yükleme testinde yutulan enerji

E′i                           (J)                           Bu aşırı yük testine başlamadan önce yüklemenin tamamlanması durumunda aşırı yük testindeki soğurulmuş gerinim erki. F-D kavisi içindeki alan

E il                           (J)                           Boyuna yükleme sırasında soğurulacak enerji girdisi

E is                           (J)                           Kenar yüklemesi sırasında soğurulacak enerji girdisi

F                             (N)                          Statik yükleme kuvveti

F′                            (N)                          E′ iye karşılık gelen hesaplanmış gereken enerji için yükleme kuvveti

F-D                                                        Kuvvet/Çökme diyagramı

F max                        (N)                          Aşırı yük hariç olmak üzere yükleme sırasında oluşan maksimum statik yük

Fv                            (N)                          Dikey ezme kuvveti

H                            (mm)                       Sarkaç gövdenin düşüş yüksekliği (dinamik deneyler)

H′                           (mm)                       İlave deney için sarkaç gövdenin düşüş yüksekliği               (dinamik deneyler)

I                             (kgm2)                    Arka tekerleklerin yığına ne olursa olsun bu tekerleklerin orta çizgisi hakkında traktörün eylemsiz referans anı

L                             (mm)                       Traktör referans dingil açıklığı

M                            (mm)                       Ek 2’nin 3.1.1.4 üncü kısmında belirtildiği üzere, danayım deneyleri sırasında traktör referans kütlesi

_________________________

(*) Dar izli tekerlekli tarım ve orman traktörleri hakkında arkadan takılı devrilmeye karşı koruyucu yapıların resmi deneyi için OECD standart yasası

(**) Özgün bir şekilde Koltuk referans noktasını (KRN) kullanan genişleme ve deney raporları için, gerekli ölçümler KTN (koltuk tespit noktası) yerine KRN’ ye göre yapılır ve KRN kullanımı açık bir şekilde belirtilir (Ek 1’e bakınız).

(***) Kullanıcılara koltuk tespit noktasının ISO 5353 standardına göre belirlendiği hatırlatılır ve koltuk tespit noktası, koltuk orta konumdan uzak bir şekilde ayarlanırken hareket etmeyen traktörle ilgili olarak sabit bir noktadır. Güvenli koruma bölgesine karar verme amaçlarıyla, koltuk arkaya ve daha yüksek konumda yerleştirilir.”

 

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin Ek II’si ekteki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 11 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.

 

 

Ekleri için tıklayınız.