21 Aralık 2012  CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 28504 (Mükerrer)

YÖNETMELİK

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:

DAR İZLİ TEKERLEKLİ TARIM VE ORMAN TRAKTÖRLERİNİN SÜRÜCÜ

KOLTUĞU ÖNÜNE MONTE EDİLMİŞ DEVRİLMEYE KARŞI KORUMA

ÇERÇEVESİ İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ (87/402/AT)’NDE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 2/8/2001 tarihli ve 24481 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dar İzli Tekerlekli Tarım ve Orman Traktörlerinin Sürücü Koltuğu Önüne Monte Edilmiş Devrilmeye Karşı Koruma Çerçevesi ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (87/402/AT)’nin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Yönetmelik, 8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları İle Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (2003/37/AT) kapsamında yer alan, aşağıdaki özelliklere sahip olan tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin sürücü koltuğu önüne monte edilmiş olan devrilmeye karşı koruma çerçevesine AT Aksam Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.”

“c) İmalatçı tarafından tavsiye edilen en büyük ebatlı lastikler ve bu Yönetmeliğe uygun olarak takılan devrilmeye karşı koruma çerçevesi de dahil olmak üzere Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin ekinde yer alan Ek-1’in 2.2’sinde tanımlanan traktörün yüksüz kütlesine karşılık gelen, kütlesi 600 kg’dan fazla, 3000 kg’dan az olan traktörler.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) Avrupa Birliğinin 87/402/EC direktifine ve bu direktifi değiştiren 2005/67/EC, 2006/96/EC ve 2010/22/EU direktiflerine paralel olarak,”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (a), (c), (d), (i) ve (k) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,”

“c) 2003/37/AT: 8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğini,”

“d) Tarım veya orman traktörü: Tarım veya ormancılıkta kullanılan, ana işlevi çekme gücü sağlamak olan, aletleri çekmek, itmek, taşımak veya belirli araçları, makineleri veya römorkları tahrik etmek için özel olarak tasarlanmış, en az iki dingilli, pnömatik tekerlekli veya sonsuz paletli, azami tasarım hızı 6 km’den az olmayan, yük ve yolcu taşımak için donatılabilen motorlu araçları,”

“i) Teknik Hizmetler Kuruluşu (Teknik Servis): Bir deney laboratuvarı olarak onay kuruluşu adına bizzat onay kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek gerekli deneyleri yapmak veya bir uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak yine onay kuruluşu adına bizzat onay kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek ilk değerlendirmeyi ve diğer deney veya muayeneleri yapmak üzere Onay Kuruluşu tarafından görevlendirilmiş akredite edilmiş bir kuruluş veya kurumu,”

“k) Yetkili temsilci: Bu Yönetmeliğin kapsadığı alanda yetkili kuruluşa karşı imalatçıyı temsil etmek ve onun adına hareket etmek üzere imalatçı tarafından görevlendirilen, gerçek veya tüzel bir kişiyi,”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 7 – Teknik servis olarak, TS EN ISO/IEC 17025 ve/veya TS EN ISO/IEC 17020 veya eşdeğer ulusal veya uluslararası standartları sağlayan, deney ve analizleri yapabilecek laboratuvar ve/veya teknik imkânları bulunan resmi ve özel kurum ve kuruluşlar, yapılacak protokolle belirlenecek şartlar çerçevesinde Bakanlıkça görevlendirilebilir.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Dar izli tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin koruma çerçevesi ile ilgili 89/681/EEC, 2000/22/EC ve 2010/22/EU sayılı direktifler ile değişik 87/402/EEC direktifine göre hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve Avrupa Komisyonuna bildirilir.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici 3 üncü ve geçici 4 üncü maddeler eklenmiştir.

“Ulusal tip onayı belgesi

GEÇİCİ MADDE 3 – Avrupa Birliğinde uygulaması kabul edilene kadar traktöre AT Tip Onayı Belgesi yerine Ulusal Tip Onayı Belgesi verilir.”

“Uygulama

GEÇİCİ MADDE 4 – Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği kapsamındaki tarım veya orman traktörleri için sürücü koltuğu önüne monte edilmiş devrilmeye karşı koruma çerçevesi konusunda ilk defa tip onayı alacak araçlar 1/3/2013 tarihinden itibaren, tip onayı mevcut araçlar ise 1/9/2013 tarihinden itibaren bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlamak zorundadır.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 12 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-I’in 1 numaralı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“Ekim 29/10/2008 tarihli ve C(2008) 1 sayılı OECD Kararı, Kod 67’nin 1.1 numaralı paragrafı haricinde, 1- Tanım ve Gereksinimler bölümünün tarifleri ve şartları uygulanmalıdır.

 

1- Tanımlar

1.1 - Uygulanmaz.

1.2 - Devrilmeye karşı koruyucu yapılar (DKKY)

Devrilmeye karşı koruyucu yapılar (Koruyucu kabin ya da çerçeve), bundan böyle ‘koruyucu yapı’ olarak anılacak ve bu yapılar; normal kullanım sırasında traktör şoförünün devrilmesinden kaynaklanan risklerden kaçınmak ya da bu riskleri kısıtlamak amacı olan bir traktördeki yapıyı ifade eder.

Devrilmeye karşı koruyucu yapı, sürücü ya da yapı kaplamasının içerisinde veya düz araziyle temas edebilecek ve traktör devrildiğinde o pozisyonda traktörü destekleyebilecek kapasitede olan herhangi bir parçasına yapının dış kenarlarından düz çizgili bir diziyle bağlanmış bir boşluğa oturduğunda sürücüyü korumak için yeterince geniş olan boşluk bölgeyle karakterize edilmiştir.

1.3 - Kamyon

1.3.1 - Tekerlek orta düzlemi

Tekerlek orta düzlemi, dış kenarlarındaki jantların çevresini içeren 2 adet düzleme aynı mesafededir.

1.3.2 - İz tanımı

Tekerlek ekseni arasındaki düşey düzlem, taşıyıcı yüzeyi bir noktada karşılayan bir düz çizgi boyunca orta düzlemini keser. Eğer A ve B, traktörün aynı aksında bulunan tekerlekler için tanımlanan 2 noktaysa, iz genişliği A ve B noktaları arasındaki mesafedir. Bu nedenle iz, hem ön hem de arka tekerlekler için de tanımlanabilir. Çift tekerleğin olduğu yerde, iz; her biri tekerlek çiftlerinin orta düzlemi olan 2 düzlem arasındadır.

1.3.3 - Traktörün orta düzlemi

İz için olası maksimum değeri veren traktör arka aksının A ve B noktalarının uç kısımlarını çıkarın. Merkez noktasında yer alan AB çizgilerine doğru açıda olan düşey düzlem, traktörün orta düzlemidir.

1.4 - Aks merkezleri aralığı

Yukarıda belirtildiği üzere, bir tanesi ön tekerlekler bir tanesi de arka tekerlekler için olan 2 AB çizgilerinin arasından geçen düşey düzlemler arasındaki mesafedir.

1.5 - Koltuk tespit noktasının belirlenmesi; Deney için koltuk ayarı

1.5.1 - Koltuk tespit noktası (KTN) (**)

Koltuk tespit noktası ISO 5353-1995 standardına göre belirlenir.

1.5.2 - Koltuk konumu ve deney için koltuk ayarı

1.5.2.1 - Arkalık ve koltuk teknesinin eğiminin ayarlandığı yer, koltuk tespit noktasının arka üst konumda olacak şekilde ayarlanmalıdır.

1.5.2.2 - Koltuğun süspansiyon sistemiyle donatıldığı yerde, koltuk imalatçısı tarafından açıkça belirtilen bilgilerin aksine bir bilgi olmadığı sürece, diğer koltuk hareketinin yarısında kilitlenmelidir.

1.5.2.3 - Koltuk konumunun sadece uzunlamasına ve dikine ayarlanabildiği yerde, koltuk tespit noktasından geçen boylamasına eksen, direksiyon merkezinden geçen traktörün boylamasına dik yüzeyiyle paraleldir ve bu yüzeyden 100 mm fazla değildir.

1.6 - Güvenli Koruma Bölgesi

1.6.1 - Referans düzlemi

Güvenli koruma bölgesi bir referans düzlem ve çizgisi temeline göre (Ek-2’deki Şekil 6.1) belirlenir.

1.6.1.1 - Referans düzlemi düşey bir düzlemdir, genel olarak traktörün uzunlamasına ekseninde koltuk tespit noktası ve direksiyonun orta ekseninden geçer. Normal olarak, referans düzlemi traktörün orta düzlemi ile çakışıktır. Bu referans düzlemi, yüklemenin süresince koltuk ve direksiyonla yatay bir biçimde hareket ettiği varsayılır ancak bu düzlemin traktöre ya da yuvarlanmaya karşı koruyucu yapı zeminine dik konumda kalır.

1.6.1.2 - Referans çizgisi, koltuk tespit noktasının 140 + ah arkadasında, 90 – av önünde ve yataylama konumuna getirildiğinde kesiştiği direksiyon simidi dişlisindeki ilk noktada   bulunan bir noktadan geçen referans düzleminde yer alan bir çizgidir.

1.6.2 - Ters çevrilebilir koltuklu traktörler için güvenli koruma bölgesine karar verme

Sabit koltuklu traktörler için güvenli koruma bölgesi aşağıdaki 1.6.2.1 ila 1.6.2.11 maddeleri ve bu maddeler arasındaki maddelerde belirtilmiştir ve aşağıdaki düzlemlerle sınırlandırılmıştır: bir yatay yüzey üzerinde bulunan traktör, koltuk, ayarlanabildiği yerde, arka üst konumuna ayarlanır (***) ve direksiyon, ayarlanabildiği yerde, oturan sürücü için orta konuma ayarlanır.

1.6.2.1 - Referans düzlemindeki herhangi bir kısımda 250 mm’lik 2 adet düşey düzlem, bu düşey düzlemler aşağıda yer alan 1.6.2.8 inci maddede belirtilen düzlemden 300 mm yukarıya doğru uzanmaktadır ve koltuk tespit noktası önünde (210 – ah) mmlik geçen referans düzlemine dik olan düşey düzlem önünde en az 500 mm boylamasınadır.

 

1.6.2.2 - Referans düzlemindeki herhangi bir kısımda 200 mm’lik 2 adet düşey düzlem, bu düşey düzlemler aşağıda yer alan 1.6.2.8 inci maddede belirtilen düzlemden 300 mm ve koltuk tespit noktası önünde (210 – ah) mmlik geçen referans düzlemine dik olan düşey düzlemin aşağısına doğru 1.6.2.11 inci maddede belirtilen yüzeyden yukarıya doğru uzanmaktadır.

1.6.2.3 - Referans düzlemine dik olan bir eğik düzlem, referans çizgisi üzerinde 400 mm paraleldir ve bu düzlem referans düzlemine dik olan ve koltuk tespit noktasının arkasında bulunan (140 + ah)mmlik bir noktadan geçen düşey düzlemle kesiştiğinde noktanın arkasına doğru uzanmaktadır.

1.6.2.4 - 1.6.2.3 üncü maddede belirtilen ve eğik düzlemin en arka kenarında bulunan bir düzlemle karşılaşan referans düzlemine eğik olan bir eğik düzlemdir ve bu düzlem koltuk sırt dayanağının en üst kısmında kalır.

1.6.2.5 - Direksiyonun en az 40 mm önünden ve koltuk tespit noktasının da en az 760 – ah mmsinden geçen referans düzlemine dik bir düşey düzlem,

1.6.2.6 -  150 mm çapı olan ve 1.6.2.3 ve 1.6.2.5 maddelerinde belirtilen düzlemlere teğetsel olan referans düzlemine dik olan akslarıyla bir silindirik yüzey,

1.6.2.7 - Darbe güvenli koruma bölgesi üzerinde bulunan referans düzlemine 100 mmden daha yakın bir mesafeden uygulandığı tarafta bulunan eğik düzlemiyle yukarıdaki 1.6.2.1 maddesinde belirtilen düzlemlerin üst kenarlarının arasından geçen 2 adet paralel eğimli düzlem, 

1.6.2.8 - Koltuk tespit noktasının aşağısında (90 – ah) lik bir noktanın arasından geçen bir yatay düzlem,

1.6.2.9 - Koltuk tespit noktasının (210 – ah)ilerisinden geçen referans düzlemine dik olan düşey düzlemin 2 adet kısmı, bu 2 adet düzlem kısmı yukarıdaki 1.6.2.2 maddesinde belirtilen düzlemlerin en önemli kenarları üzerinde bulunan 1.6.2.2 maddesinde tanımlanan düzlemlerin en arkada bulunan kenarılarına sırasıyla eklenir.

1.6.2.10 - Yukarıdaki 1.6.2.8 inci maddede belirtilen düzlemin 300 mm üstünden geçen yatay çizginin 2 adet kısmı, bu her 2 adet düzlem kısmı yukarıdaki 1.6.2.7 maddesinde belirtilen eğik düzlemlerin en aşağıdaki kenarları üzerinde bulunan ve 1.6.2.2 maddesinde tanımlanan düşey düzlemlerin enüstte bulunan kenarlarına sırasıyla eklenir.

1.6.2.11 - Üretim çizgisi referans düzlemine dik olan ve koltuk arkalığının arkasında  bulunan, eğer gerekliyse kavisli bir yüzey.

1.6.3 - Ters yöne çevrilebilir bir sürücü mahallili traktörler için güvenli koruma bölgesine karar verme

Ters çevrilebilir bir sürücü mahallili traktörler için (ters çevrilebilir koltuk ve direksiyon),    güvenli koruma bölgesi; direksiyon ve koltuğun 2 farklı konumuyla belirlenen 2 adet güvenli koruma bölgesinin mahfazasıdır.

1.6.4 - İsteğe bağlı koltuklar

1.6.4.1 - Traktörlerin isteğe bağlı (opsiyonel) koltuklarla donatılması durumunda, sunulan tüm seçeneklerin koltuk tespit noktalarını kapsayan alan deneyler sırasında dikkate alınır. Koruyucu yapı, bu farklı koltuk tespit noktaları için hesaba katılan güvenli koruma bölgesine giremez.

1.6.4.2 - Deney yapıldıktan sonra yeni bir koltuk seçeneğinin sunulduğu durumlarda, güvenli koruma bölgesinin yeni koltuk tespit noktasının daha önce belirlenen alan içine düşüp düşmediğini görmek için bir belirleme yapılır, eğer güvenli koruma bölgesi bu alanın içine girmezse, yeni bir deney yapılmalıdır.

1.7 - Kabul edilebilir ölçüm toleransları

Doğrusal boyut:                                                                    ± 3 mm

-        Lastik defleksiyonu:                                                        ± 1 mm

-        Yatay yüklemeler sırasında yapısal sapma                      ± 1 mm

-        Sarkaç blok düşme yüksekliği                                        ± 1 mm

Kütle:                                                                                     ± 1 %

Güç:                                                                                      ± 2 %

Açı:                                                                                       ± 2°

1.8 - Semboller

ah                            (mm)                       Yatay koltuk ayarının yarısı

av                            (mm)                       Dikey koltuk ayarının yarısı

B                             (mm)                       Traktörün minimum tam genişliği

B6                                         (mm)                       Koruyucu yapının maksimum dış genişliği

D                            (mm)                       Çarpma anında (dinamik deneyler) ya da yük uygulama doğrultusunda veya anında (statik deneyler) yapının esnemesi

D′                           (mm)                       Hesaplanmış gerekli enerjiye karşılık gelen  yapının esnemesi

Ea                            (J)                           Yükün kaldırıldığı noktadayutulan strain enerji. F-D eğrisini kapsayan alan       

Ei                            (J)                           Gerekli strain enerji. F-D eğrisi altında kalan alan

E′ I                                       (J)                           Bir çatlak ya da yırtıktan sonar uygulanan aşırı (ek) yükleme testinde yutulan enerji

E′′ i                         (J)                           Bu aşırı yük testine başlamadan önce yüklemenin tamamlanması durumunda aşırı yük testindeki soğurulmuş gerinim erki. F-D kavisi içindeki alan

E il                           (J)                           Boyuna yükleme sırasında soğurulacak enerji girdisi

E is                           (J)                           Kenar yüklemesi sırasında soğurulacak enerji girdisi

F                             (N)                          Statik yükleme kuvveti

F′                            (N)                          E′ iye karşılık gelen hesaplanmış gereken enerji için yükleme kuvveti

F-D                                                        Kuvvet/Çökme diyagramı

F max                        (N)                          Aşırı yük hariç olmak üzere yükleme sırasında oluşan maksimum statik yük

F v                           (N)                          Dikey ezme kuvveti

H                            (mm)                       Sarkaç gövdenin düşüş yüksekliği (dinamik deneyler)

H′                           (mm)                       İlave deney için sarkaç gövdenin düşüş yüksekliği               (dinamik deneyler)

I                              (kgm2 )                   Arka tekerleklerin yığına ne olursa olsun bu tekerleklerin orta çizgisi hakkında traktörün eylemsiz referans anı

L                             (mm)                       Traktör referans dingil açıklığı

M                            (mm)                       Ek 2’nin 3.2.1.4 üncü kısmında belirtildiği üzere, danayım deneyleri sırasında traktör referans kütlesi

_________________________

(*) Dar izli tekerlekli tarım ve orman traktörleri hakkında arkadan takılı devrilmeye karşı koruyucu yapıların resmi deneyi için OECD standart yasası

(**) Özgün bir şekilde Koltuk referans noktasını (KRN) kullanan genişleme ve deney raporları için, gerekli ölçümler KTN (koltuk tespit noktası) yerine KRN’ ye göre yapılır ve KRN kullanımı açık bir şekilde belirtilir (Ek 1’e bakınız).

(***) Kullanıcılara koltuk tespit noktasının ISO 5353 standardına göre belirlendiği hatırlatılır ve koltuk tespit noktası, koltuk orta konumdan uzak bir şekilde ayarlanırken hareket etmeyen traktörle ilgili olarak sabit bir noktadır. Güvenli koruma bölgesine karar verme amaçlarıyla, koltuk arkaya ve daha yüksek konumda yerleştirilir.”

 

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-II, ekteki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 10 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 11 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.

 

 

Ekleri için tıklayınız.