18 Nisan 2013 PERŞEMBE

Resmî Gazete

Sayı : 28622 (Mükerrer)

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARLARI

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/6

KARAR NO : 2013/9

KARAR TR : 11.03.2013

(Ceza Bölümü)

ÖZET : Asker kişi sanık hakkında “amire hakaret” suçu nedeniyle açılan kamu davasının, suçun askeri suç olması nedeniyle yargılama aşamasında askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilgi kesilmiş olsa dahi ASKERİ YARGI yerinde görülmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : K.H.

Mağdur : S.Ç.

Sanık : H.İ.E.

O L A Y : Tekirdağ 2. Mknz. P. Tb. Muh. Des. Bl. Komutanlığı emrinde görevli sanık P. Er H.İ.E.’in, 29.10.2011 günü, 21:00 – 23:00 saatleri arasında Mehmetçik Kültür Merkezi nöbetçisi olduğu sırada, nöbetin bitimine on beş dakikadan fazla bir zaman olduğu halde nöbet yerini terk ederek 2. bölüğün arka tarafından nöbet yerine gelmekte olan değiştirici P. Onb. S.Ç.’e yönelerek, “nerde kaldın lan sen, s…………seni adam gibi nöbet değişimini yapsana, ama aslında seni değil nöbetçileri s……. gerek” dediği ve yanlarına geldiğinde de garaj nöbetçisi olarak görevlendirilen P. Er Ö.Ö.’ya küfür ve hakaretlerde bulunduğu, elindeki tüfekle dudağına vurup yaraladığı, böylece, kasten yaralama, alenen hakaret ve amire alenen hakaret suçlarını işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 86/2,3-e, 125/1,4, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 85/1,3. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle 5. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 2.12.2011 gün ve E:2011/1094, K:2011/542 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

5. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 22.3.2012 gün ve E: 2012/187, K:2012/101 sayıyla, sanığa yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve yargılama aşamasında terhis edilmiş olması nedeniyle sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Tekirdağ 1. Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

TEKİRDAĞ 1. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 17.7.2012 gün ve Dosya No:2012/410, K:2012/256 sayıyla; sanık hakkında “kasten yaralama, alenen hakaret” suçları nedeniyle açılan kamu davasını ayrı bir esasa kaydettikten sonra, tefrik edilen ”“amire hakaret” suçu nedeniyle açılan kamu davasında, yüklenen eylemin “askeri suç” olması nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle sadece bu suç açısından görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

I-İLK İNCELEME: Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Hulusi GÜL’ün davanın çözümünün askeri yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmekte iken, maddenin “….askeri mahallerde….” ibaresi Anayasa Mahkemesi’nin 26.6.2012 tarih ve 28335 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 15.3.2012 gün ve E:2011/30, K:2012/36 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun “Amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları” başlığı altında düzenlenen 85. maddesinde, “1. (Değişik: 22/3/2000-4551/21.md.) Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

2. Hakaret bir maddei mahsusa tayini ile vukua gelmiş ise altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.

3. Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalariyle veya resmi makamlara verilipte üzerine muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış ise bir seneden beş seneye kadar hapsolunur” hükmü yer almaktadır.

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, askeri yargı yerince verilen görevsizlik kararında, “amire hakaret” suçunun askeri suç olmadığı gerekçesine yer verilmiş ise de, unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar kapsamında bulunan “amire hakaret” suçunun “askeri suç” olduğu kuşkusuzdur.Bu durumda, olay tarihinde asker kişi olan sanığı, yargılama aşamasında terhis edilmiş olsa dahi,işlediği ileri sürülen askeri suç nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davanın askeri yargı yerinde görülmesi ve 5. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ASKERİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle 5. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin 22.3.2012 gün ve E: 2012/187, K:2012/101 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/7

KARAR NO : 2013/10

KARAR TR : 11.03.2013

(Ceza Bölümü)

ÖZET : Asker kişi sanık hakkında, askeri suç olmayan, asker kişiye karşı veya askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiği de ileri sürülmeyen “ikna suretiyle irtikap ve bu suça teşebbüs etmek” suçları nedeniyle açılan kamu davasının, ADLİ YARGI yerinde görülmesinin gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : K.H.

Yakınanlar : 1- T.D.,2- M.M.,3- M.G.,4- H.A.E.,5- G.Ö.,6- O.Y.,7- N.K.,8-Ç.Ç,.9-M.G.,

10- C.A.,11- C.A.,12- S.Z.,13- T.K., 14- S.K., 15- H.Ö., 16- T.E., 17- G.K.,

18- M.K., 19- A.G.

Sanık : Y.G.

O L A Y : Burdur/Hacılar Jandarma Karakol Komutanlığı emrinde karakol komutanı olarak görevli sanık J. Kd. Bçvş. Y.G.’in, 2010 yılı Ekim ayından sonra, karakol komutanı olmasının vermiş olduğu yetkiyi kötüye kullanarak, karakolun sorumluluk sahasında bulunan köy muhtarlarından karakola yardım adı altında temin ettiği toplam 500 TL’nin eşine gönderilmesini sağlayarak maddi menfaat temin ettiği, bu şekilde yakınanlar G.Ö. ve M.G.’e yönelik olarak iki kez ikna suretiyle irtikap suçunu işlediği , kendi evinde kullanmak üzere aldığı bir avizenin parasını bir işletmenin yetkili kişilerine ödettirdiği, bu kişiyi ikna etmek maksadıyla, İl Jandarmada kullanılmak üzere bir avize alındığını söylediği, yine emrinde görev yapan askeri personeli de kandırarak bu durumun ortaya çıkmasına mani olduğu, böylece yakınan H.A.E.’e yönelik olarak ikna suretiyle irtikap suçunu işlediği, Başar mermer fabrikası yetkilisini kandırarak ve İl Jandarmada kullanılacağını söyleyerek kayınbabasının evine döşeyeceği mermerleri bu fabrikadan almaya çalıştığı, hakkında soruşturma başlayınca mermerleri alamadığı, böylece T.D.’e yönelik olarak teşebbüs aşamasında kalan ikna suretiyle irtikap suçunu işlediği, kendi evinde kullanacağı boya malzemelerinin karakolun boyanmasında kullanılacağını söyleyerek T. Mermer Ocağı Yetkililerine satın aldırdığı, böylece M.M.’e yönelik olarak ikna suretiyle irtikap suçunu işlediği, değişik zamanlarda karakol bahçesinde kullanılacağını söyleyerek hayvan gübresi toplatarak memleketine gönderdiği, böylece O.Y.’ya yönelik ikna suretiyle irtikap suçunu işlediği, kendi şahsi işleri için kullanacağı ve daha sonradan memleketine gönderdiği hayvan gübrelerinin toplanması için, emrinde görev yapan C.A. ve C.T. isimli uzman çavuşlara askeri hizmetle ilgisi olmayan keyfi emir verdiği, böylece zincirleme olarak memuriyet nüfuzunu sair surette kötüye kullanmak suçunu işlediği, yine karakolda görev yapan askerleri kullanmak suretiyle zincirleme olarak erleri hizmetçilikte kullanmak suçunu işlediği, gübrelerin toplanmasına askeri araçla da gidildiği için, zincirleme olarak askeri eşyayı hususi menfaatinde kullanmak suçunu işlediği, kendi çamaşırlarını yıkatıp ütülettiği için J. Er Ç.Ç. ve J. Er C.A.’a yönelik, zincirleme olarak erleri hizmetçilikte kullanmak suçunu işlediği, öğle ve akşam yemeklerini karakolda askerlere yaptırdığı, karakol ve evdeki bulaşıklarını askerlere yıkattığı böylece zincirleme olarak erleri hizmetçilikte kullanmak suçunu işlediği, bir gün evinin temizliğini emir vererek erleri hizmetçilikte kullanmak suçunu işlediği, askerlerin yemesi gereken erzaklardan kendisine yemek yaptırdığı böylece karakol komutanı ve beslenme iaşe kısım amiri olarak zimmet suçunu işlediği, nüfuzunu kötüye kullanarak kantinden veresiye alış veriş yaptığı ve daha sonra bunun parasını ödemediği, emrinde görev yapan personele kendisiyle ilgili bazı şeyler ödettirdiği, akrabalarına para gönderttiği, yol parası vermeden emrindeki askerleri özel işine gönderdiği, böylece zincirleme olarak memuriyet nüfuzunu sair surette kötüye kullanmak suçunu işlediği, karakola ait askeri araçla özel işlerini yaptığı ve dışarıda yemek yemek gibi değişik yerlere gitmesi nedeniyle 88.138 TL. hazine zararının meydana geldiği, böylece dört kez askeri eşyayı hususi menfaatinde kullanmak suçunu işlediği ileri sürülerek, sanığın eylemine uyan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 250/2.maddesi uyarınca 5 kez, 250/2 ve 35., 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 131/1, 115/2, Türk Ceza Kanunu’nun 43. (2 kez), Askeri Ceza Kanunu’nun 130/1., Türk Ceza Kanunu’nun 43., Askeri Ceza Kanunu’nun 114/3 ve Türk Ceza Kanunu’nun 43., (3 kez), Askeri Ceza Kanunu’nun 114/3., 130/1. (4 kez) maddeleri uyarınca cezalandırılması ve hazine zararının tazminen tahsili istemiyle Dağ Komando Okulu ve Eğitim Merkez Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 14.2.2012 gün ve E:2012/146, K:2012/30 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

DAĞ KOMANDO OKULU VE EĞİTİM MERKEZİ KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ:16.3.2012 gün ve E:2012/400, K:2012/81 sayıyla, öncelikle sanığa yüklenen “müteaddit ikna suretiyle irtikap ve ikna suretiyle irtikaba teşebbüs” suçları nedeniyle açılan kamu davasının tefrik edilerek bu esastan yürütülmesine karar verdikten sonra, sanığa yüklenen eylemin, Jandarma olan sanığın adli ve mülki görevleri sırasında gerçekleştiği, eylemlerin Türk Ceza Kanunu’nda düzenlendiği, bu nedenle “askeri suç” olmadığı, bu durumda sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Burdur Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

BURDUR AĞIR CEZA MAHKEMESİ:16.4.2012 gün ve E:2012/64, K:2012/119 sayıyla, sanığın görev bölgesinde ticaret ve çiftçilikle uğraşıp askeri birliğe yardımda bulunan kişilerin bu yardımı sanığın adli ve mülki göreviyle ilgili değil, tamamen asker olması nedeniyle ve yardımın askeri birliğe, askeri görevleriyle ilgili ve askerlik hizmetinde kullanılması önemsendiğinden yapıldığı, bu nedenle suçun askeri suç olduğu ve sanığı yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itiraz yolu açık olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

Mahkememize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce 24.9.2012 gün ve E:2012/28, K:2012/28 sayılı karar ile adli yargı yerince verilen görevsizlik kararı kesinleşmeden dava dosyası Mahkememize gönderildiğinden, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, dosyadaki eksiklik giderilip, adli yargı yerince verilen görevsizlik kararı kesinleştirilerek dava dosyası, Burdur Ağır Ceza Mahkemesi’nce, Mahkememize gönderilmiştir.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN’ın adli yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Hulusi GÜL’ün davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Ancak, sanık Jandarma Personeli olduğuna göre, Jandarmanın hangi nitelikteki görevler ile görevlendirildiğine ilişkin yasal düzenlemenin göz önünde tutulması, suça konu olayın meydana geldiği sırada yerine getirilmekte olan görevin, Yasa'da belirtilen görevlerden hangisine uygun olduğunun incelenmesi, görevli yargı yerinin buna göre belirlenmesi gerekmektedir.

2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev Ve Yetkileri Kanunu’nun 7. maddesinde, Jandarmanın sorumluluk alanlarında genel olarak görevleri:

a) Mülki görevleri;

Emniyet ve asayiş ile kamu düzenini sağlamak, korumak ve kollamak, kaçakçılığı men, takip ve tahkik etmek, suç işlenmesini önlemek için gerekli tedbirleri almak ve uygulamak, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin dış korunmalarını yapmak,

b) Adli görevleri;

İşlenmiş suçlarla ilgili olarak kanunlarda belirtilen işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin adli hizmetleri yerine getirmek,

c) Askeri görevleri;

Askeri kanun ve nizamların gereği görevlerle Genelkurmay Başkanlığı'nca verilen görevleri yapmak,

d) Diğer görevleri;

Yukarıda belirtilen görevler dışında kalan ve diğer kanun ve nizam hükümlerinin icrası

ile bunlara dayalı emir ve kararlarla Jandarmaya verilen görevleri yapmak,şeklinde sayılmıştır.

Jandarma Teşkilatı Görev Ve Yetkileri Yönetmeliğinin, mülki görevin esasları ve başlıca mülki görevleri 45-80; adli görevin esasları 81-130; askeri görevleri ise 131-141. maddelerinde düzenlenmiş ve açıklanmıştır. Bu hükümlere göre, İlçe Karakol Komutanı olarak görevli bulunan sanığın, karakolun sorumluluk sahasında bulunan köy muhtarlarından karakola yardım adı altında para, esnaf ve işletme sahiplerinden karakolda kullanılacak avize, boya, mermer ve gübre gibi malzemeler talep etmek gibi herhangi bir görevi yoktur.

Bu durumda, sanığa yüklenen eylemler ile ilgili olarak sanığın herhangi bir adli, idari ya da askeri görevi bulunmadığı anlaşıldığından, uyuşmazlığın çözümlenmesi için 353 sayılı Yasa’nın 9. maddesi hükmü uyarınca değerlendirme yapılmalıdır.

Sanığa yüklenen “ikna suretiyle irtikap ve ikna suretiyle irtikap suçuna teşebbüs” suçlarının Türk Ceza Kanunu’nda düzenlendiği Askeri Ceza Kanunu’nda bu suça ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığı, bu nedenle yüklenen eylemlerin askeri suç olmadığı kuşkusuzdur. Eylemlerin, asker kişilere karşı ya da askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işlenmediği de açıktır.

Açıklanan nedenlerle, askeri suç olmayan, asker kişiye karşı veya askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiği de ileri sürülmeyen eylemler nedeniyle açılan davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Burdur Ağır Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Burdur Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16.4.2012 gün ve E:2012/64, K:2012/119 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/8

KARAR NO : 2013/11

KARAR TR : 11.03.2013

(Ceza Bölümü)

ÖZET: 2247 sayılı Yasa’nın 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan BAŞVURUNUN REDDİNE karar verilmesinin gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : K.H.

Sanık : A.H.A.

O L A Y : Aksaray Askerlik Şubesi Başkanlığı emrinde görevli sanık sivil memur A.H.A.’ın, 2.1.2006 tarihinde Turgay Aslan’ın, 8.9.2005 tarihinde E.A.K.’ın, 28.12.2005 tarihinde U.A.’un, 25.7.2005 tarihinde Muammer Bal’ın, bilgisayar kütüğündeki bilgileri üzerinde gerçeğe uygun olmayan işlemler yaparak, yoklama kaçağı olarak aranmakta iken ve mevzuat uyarınca askere sevk edilmeleri gerekirken, sevklerinin ertesi yıla bırakılmasını sağladığı, gerekli olan yoklama kaçağı takibinin durdurulması yazısı, öğrenci olarak sevk tehiri teklif yazısı ve askerlik durum belgesi yazılarının hazırlandığı, Aksaray İl Jandarma Komutanlığı, Aksaray Valiliğine gönderildiği, bunun sonucu olarak da haklarındaki yoklama kaçağı olmalarından dolayı konulan tahditlerin kaldırıldığı, askere sevklerinin ertesi yıla terkine karar verildiği ve bu kişilerin bu şekilde yurt dışına çıkış yapabildikleri, böylece Turgay Aslan, Muammer Bal, E.A.K. ve U.A.’un askerlikten kısmen kurtulmak için hile yapmak suçunu, sanık A.H.A.’ın askerlikten kısmen kurtulmak için hile yapmak suçuna iştirak etmek suçunu işlediği ileri sürülerek, sanıkların eylemlerine uyan 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 81/1 ve 81/2. (4 kez) maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 31.3.2008 gün ve E: 2008/23, K:2008/104 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 19.9.2012 gün ve E:2012/11, K:2012/113 sayıyla; öncelikle sanık A.H.A. hakkında açılan kamu davasının tefrik edilmesine ve bu esastan yürütülmesine karar verildikten sonra, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin aynı konu ile ilgili olarak, askeri mahkemelerin sivil kişileri yargılama yetkisinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6/1. maddesindeki adil yargılama ilkesine aykırı olduğu yönünde verdiği karara dayanarak, sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Aksaray 1. Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

AKSARAY 1. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 10.12.2012 gün ve E:2012/722, K:2012/876 sayıyla; somut olayda ya da hemen her olayda bahsedilen kararın doğrudan uygulanabilir bir nitelik taşımadığı kanaatine varıldığı açıklanarak, sanığı yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle dosya üzerinde yapılan inceleme ile tensiben görevsizlik kararı vermiş, dava dosyası, Aksaray Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler; Ahmet DURU, Ahmet KARADAVUT, Dilaver KAHVECİ, Turgut SÖNMEZ, Haluk ZEYBEL, A. Zeki LİMAN’ın katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında, Raportör-Hâkim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, başvurunun reddi yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Hulusi GÜL’ün, başvurunun reddine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosyanın incelenmesinde, adli yargı yerince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu verilen görevsizlik kararının Yasa’da belirtilen hususları içermediği anlaşılmıştır.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 34. maddesi 2. fıkrasında, “Kararlarda, başvurulabilecek kanun yolu, süresi, mercii ve şekilleri belirtilir” denilmiş, 223. maddesinin 10. fıkrasında, “Adli yargı dışındaki bir yargı merciine yönelik görevsizlik kararı kanun yolu bakımından hüküm sayılır” düzenlemesi yer almış, 232. Maddesinin 6. Fıkrasında ise, “Hüküm fıkrasında, 223 üncü maddeye göre verilen kararın ne olduğunun, uygulanan kanun maddelerinin, verilen ceza miktarının, kanun yollarına başvurma ve tazminat isteme olanağının bulunup bulunmadığının, başvuru olanağı varsa süresi ve merciinin tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça gösterilmesi gerekir” hükmüne yer verilmiştir.

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un “Olumsuz görev uyuşmazlığı” başlığı altında düzenlenen 14. maddesinde, “Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli, idari veya askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir” denilmektedir.

Uyuşmazlığın incelenebilmesi için, 2247 sayılı Yasa’nın 1 ve 14. maddeleri uyarınca, yargı yerlerince verilen kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekmektedir. Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri dışında ayrıca, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 9.12.1931 gün ve E:1931/12, K:1931/48 sayılı kararında da belirtildiği gibi yargı yolunu değiştirmeye yönelik görevsizlik kararlarının temyize tabi oldukları kuşkusuzdur. Böylece, başvuracağı kanun yolu, süresi, mercii yasaya uygun olarak gösterilmeyen kararın kesinleşmesinden söz edilmesine olanak yoktur. Bu nedenle, sanığa yukarıda açıklanan haklarını belirtir nitelikte tebligat yapılarak temyiz süresinin beklenmesi, görevsizlik kararı kesinleştikten sonra dosyanın Mahkememize gönderilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Aksaray 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nce verilen görevsizlik kararının kesinleşmemiş olması nedeniyle, 2247 sayılı Yasa'nın 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa'nın 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan BAŞVURUNUN REDDİNE, 11.03.2013 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/9

KARAR NO : 2013/12

KARAR TR : 11.03.2013

(Ceza Bölümü)

ÖZET : Jandarma personeli sanık hakkında mülki görevleri sırasında işlediği ileri sürülen suç nedeniyle açılan kamu davasının ADLİ YARGI yerinde görülmesinin gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : K.H.

Sanık : A.G.

O L A Y : Silivri Cezaevi J. Tb. K. lığı 3. J. Sevk Komutanlığı emrinde görevli sanık Uzm. J. ll. Kad. Çvş. A.G.’in, tutuklu ve hükümlülerin sevki için oluşturulan devriyede görevli olduğu 25.8.2011 günü, kendisine tebliğ edilen talimat ve devriye komutanı J.Ütğm.O.M. tarafından verilen sözlü emir hilafına hareket ederek görevlendirildiği araçta tutuklu ve hükümlülerin bulunduğu bölüm yerine, aracın ön kısmına oturmak suretiyle “emre itaatsizlikte ısrar etmek” suçunu işlediği ileri sürülerek eylemine uyan 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 87/1. maddesi (ikinci cümlesi) uyarınca cezalandırılması istemiyle 3. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 17.10.2011 gün ve E:2011/702, K:2011/354 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

3. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 26.10.2011 gün ve E:2011/780, K:2011/453 sayıyla, tutuklu ve hükümlülerin duruşmaya götürülmesi görevinin jandarmanın mülki görevleri içersinde yer aldığı ve bahsedilen talimatın bu göreve ilişkin bulunduğu, askeri hizmet kapsamında değerlendirilebilecek herhangi bir emrin de verilmediğinin dosya kapsamından anlaşıldığı açıklanarak, sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Silivri 1. Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

SİLİVRİ 1. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ:20.3.2012 gün ve E:2012/89, K:2012/205 sayıyla, sanığın emre itaatsizlikte ısrar etmek suçunu işlediği, eyleminin mülki görev kapsamında bulunmadığı, askeri bir suç olduğu, bu nedenle sanığı yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle Silivri Ağır Ceza Mahkemesine itiraz yolu açık olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

Mahkememize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce 1.10.2012 gün ve E:2012/31, K:2012/31 sayılı karar ile adli yargı yerince verilen görevsizlik kararı kesinleşmeden dava dosyası Mahkememize gönderildiğinden, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, dosyadaki eksiklik giderilip, adli yargı yerince verilen görevsizlik kararı kesinleştirilerek dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev Ve Yetkileri Kanunu’nun 7. maddesinde, Jandarmanın sorumluluk alanlarında genel olarak görevleri:

e) Mülki görevleri;

f) Adli görevleri;

İşlenmiş suçlarla ilgili olarak kanunlarda belirtilen işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin adli hizmetleri yerine getirmek,

g) Askeri görevleri;

Askeri kanun ve nizamların gereği görevlerle Genelkurmay Başkanlığı'nca verilen görevleri yapmak,

h) Diğer görevleri;

Yukarıda belirtilen görevler dışında kalan ve diğer kanun ve nizam hükümlerinin icrası ile bunlara dayalı emir ve kararlarla Jandarmaya verilen görevleri yapmak, şeklinde sayılmıştır.

Jandarma Teşkilatı Görev Ve Yetkileri Yönetmeliğinin, “Mülki Görevlerin Esasları” başlığı altında düzenlenen 45. maddesinde, “Jandarma:

a.Halkın can, ırz ve malını korur.

b…….

………..

h.Ceza infaz kurumlarının ve tutukevlerinin dış korumalarını sağlayıcı önlemleri alır. Tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakilleriyle muhafazalarını sağlar” denilmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, dosya içinde mevcut bilgi ve belgelerden, sanığın olay sırasında Çağlayan Adliyesi sevk ve nakil devriyesi olarak görevlendirildiği, bu görevin de jandarmanın askerlik görevi ile ilgili olmayıp mülki görevlerinden olan tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakilleri ile ilgili olduğu açıktır.

2803 sayılı Kanun’un 15 ve Yönetmeliğin 186. maddelerine göre jandarma personelinin ancak askeri hizmete ilişkin eylemlerinden dolayı askeri yargıya tabi bulundukları kuşkusuzdur.

Açıklanan nedenlerle, asker kişi sanığın mülki görevleri sırasında işlediği ileri sürülen suç nedeniyle hakkında açılan kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi ve Silivri 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Silivri 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 20.3.2012 gün ve E:2012/89, K:2012/205 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/10

KARAR NO : 2013/13

KARAR TR : 11.03.2013

(Ceza Bölümü)

K A R A R

Davacı : K.H.

Sanık : Y.Ş.

O L A Y : Çanakkale Asker Hastanesi Baştabipliği emrinde görevli sanık sivil memur (hizmetli) Y.Ş.’in, 31.12.2010 günü, hademe kat nöbetçisi olarak görevli olduğu halde mesai saati bitiminde hastaneden ayrılarak nöbet tutmamak suretiyle emre itaatsizlikte ısrar suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 87/1. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 30.5.2011 gün ve E: 2011/274, K:2011/118 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

KUZEY DENİZ SAHA KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 12.4.2012 gün ve E:2012/122, K:2012/71 sayıyla; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin aynı konu ile ilgili olarak, askeri mahkemelerin sivil kişileri yargılama yetkisinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6/1. maddesindeki adil yargılama ilkesine aykırı olduğu yönünde verdiği karara dayanarak, sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Çanakkale 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

ÇANAKKALE 2. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 2.11.2012 gün ve E:2012/609, K:2012/802 sayıyla; sanığa yüklenen eylem “askeri suç” olduğundan yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle Çanakkale Ağır Ceza Mahkemesine itirazı kabil olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, dava dosyası, aynı Mahkemece, Mahkememize gönderilmiştir.

Dosyanın incelenmesinde, adli yargı yerince verilen görevsizlik kararının itiraz yolu açık olmak üzere verildiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Çanakkale 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nce verilen görevsizlik kararının kesinleşmemiş olması nedeniyle, 2247 sayılı Yasa'nın 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa'nın 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşma-dığından aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan BAŞVURUNUN REDDİNE, 11.03.2013 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/11

KARAR NO : 2013/14

KARAR TR : 11.03.2013

(Ceza Bölümü)

ÖZET : Sivil kişi sanık hakkında açılan kamu davasının, Anayasa, 353 ve 5271 sayılı Yasa’da yapılan değişiklikler nedeniyle ADLİ YARGI yerinde görülmesinin gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : K.H.

Sanık : O.B.

O L A Y : Solhan İlçesi Bölge Trafik Denetleme İstasyon Amirliği karşısında bulunan iki ayrı markete 14.10.2010 günü yapılan silahlı saldırı olayıyla ilgili olarak hakkında yürütülen soruşturma kapsamında, geçici köy korucusu olan sivil kişi sanık O.B.’un evinde yapılan aramada bir adet MKE MOD45 KF MKE 1-22 sayılı el bombasının ele geçirildiği, bombanın sanığa koruculuk göreviyle ilgili olarak tevdii edilmediğinin anlaşıldığı, sanığın bu suç eşyasını izinsiz surette muhafaza ettiği, böylece tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 174/1,53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Solhan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 29.11.2010 gün ve E:2010/310, K:2010/47 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

SOLHAN ASLİYE CEZA MAHKEMESİ:22.12.2011 gün ve E:2010/57, K:2011/55 sayıyla; yargılama aşamasında yapılan soruşturma sonucunda, suça konu eşyanın Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde kayıtlı olduğunun anlaşıldığı, bu nedenle “askeri eşya” olduğu, bu durumda söz konusu eşyanın kaybedilmesi halinde 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 130. maddesinde düzenlenen “hizmete mahsus eşyanın kaybedilmesi” çalınması halinde ise, 131. maddesinde düzenlenen “askeri eşyanın çalınması” suçlarının oluşacağı,o halde ele geçen silahın “askeri eşya” ve sanığın geçici köy korucusu olması nedeniyle yargılamanın askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle Bingöl Ağır Ceza Mahkemesi’nde itiraz yolu açık olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, dava dosyası 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

7. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 1.3.2012 gün ve E:2012/526, K:2012/88 sayıyla, sivil kişi sanığı, ileri sürüldüğü gibi “askeri suç” işlemiş olsa dahi yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

Mahkememize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce 24.9.2012 gün ve E:2012/27, K:2012/27 sayılı karar ile adli yargı yerince verilen görevsizlik kararı kesinleşmeden dava dosyası Mahkememize gönderildiğinden, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, dosyadaki eksiklik giderilip, adli yargı yerince verilen görevsizlik kararı kesinleştirilerek dava dosyası, aynı Mahkemece, Mahkememize gönderilmiştir.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN’ın adli yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Hulusi Gül’ün davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Sanığın sivil kişi olması nedeniyle 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu’nun asker olmayan (sivil) kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen maddeleri ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 3. maddesi yönünden değerlendirme yapılması gerekmektedir.

5530 sayılı Yasa’nın 4. maddesi ile değiştirilen 353 sayılı Yasa’nın 13. maddesinde, “Askeri Ceza Kanunu’nun 55, 56, 57, 58, 59, 61, 63, 64, 75, 79, 80, 81, 93, 94, 95, 114 ve 131. maddelerinde yazılı suçlar, askeri mahkemelerin yargı yetkisine tabi olmayan sivil kişiler tarafından barış zamanında işlenirse; bu kişilerin yargılanması, adli yargı mahkemeleri tarafından, Askeri Ceza Kanunu hükümleri uygulanmak suretiyle yapılır”;

5918 sayılı Yasa’yla değişik 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 3. maddesine eklenen ikinci fıkrasında, “Barış zamanında, asker olmayan kişilerin Askeri Ceza Kanununda veya diğer kanunlarda yer alan askeri mahkemelerin yargı yetkisine tabi bir suçu tek başına veya asker kişilerle iştirak halinde işlemesi durumunda asker olmayan kişilerin soruşturmaları Cumhuriyet savcıları, kovuşturmaları adli yargı mahkemeleri tarafından yapılır”;

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 145. maddesinin ikinci fıkrasında da, “Savaş hali haricinde, asker olmayan kişiler askeri mahkemelerde yargılanamaz”

denilmiştir.

Bu düzenlemeler gözetildiğinde, sivil kişilerin barış zamanında, Askeri Ceza Kanununda veya diğer kanunlarda yer alan askeri mahkemelerin yargı yetkisine tabi suçları tek başına veya asker kişilerle iştirak halinde işlemeleri durumunda adli yargı yerinde yargılanacakları kuşkusuzdur.

Olayda, sanığa yüklenen eylemin iddianamede nitelendirildiği üzere Türk Ceza Kanunu kapsamında bulunan “tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması” ya da adli yargı yerince nitelendirildiği üzere “askeri suç” olduğu kabul edilse dahi, sivil kişi sanık hakkında açılan davanın yukarıda anlatılan nedenlerle her halde adli yargı yerinde görülmesinin gerektiği açıktır.

Açıklanan nedenlerle, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Solhan Asliye Ceza Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Solhan Asliye Ceza Mahkemesi’nin 22.12.2011 gün ve E:2010/57, K:2011/55 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/37

KARAR NO: 2013/166

KARAR TR : 04.02.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Davacıların murisinin emekli astsubay statüsünde iken, askeri hastanelerde gördüğü hatalı tedavi nedeniyle vefat ettiği iddiasıyla açılan tam yargı davasının, müteveffanın görevli olduğu sırada maruz kalmadığı veya görevi sebebiyle muhatap olmadığı bir idari eylem kaynaklı olması karşısında; davada “asker kişiyi ilgilendirme” koşulunun gerçekleşmediği görülmekle, davaya bakmaya askeri idari yargı değil, GENEL İDARİ YARGI görevlidir.

K A R A R

Davacılar : 1-Ş.Ş., 2- B.Ş., 3- G.Ş.

Vekili : Av. S.E.

Davalı : Milli Savunma Bakanlığı

Vekili : Av. A.G.

O L A Y : Emekli Astsubay olan davacılar murisinin rahatsızlığı nedeniyle Etimesgut Hava Hastanesinden Gülhane Askeri Tıp Akademisine sevki sırasındaki sağlık hizmetinin yetersizliği nedeniyle idarenin hizmet kusuru sonucu yaşamını yitirdiği iddiasıyla maddi ve manevi olmak üzere toplam 100.000,00 TL zararın yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açılmıştır.

ANKARA 11. İDARE MAHKEMESİ: 11.7.2007 gün ve E:2006/1829, K:2007/1171 sayı ile, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun 20. maddesinde, “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Türk Milleti adına; askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve diğer kanunlarda gösterilen, görevleri yapar. Ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda; ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz. Bu Kanunun uygulanmasında asker kişiden maksat; Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli bulunan veya hizmetten ayrılmış olan subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, uzman çavuş, uzman jandarma çavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlardır.” hükmünün yer aldığı, dava dosyasının incelenmesinden, emekli astsubay olan davacılar murisinin rahatsızlığı nedeniyle Etimesgut Hava Hastanesinden Gülhane Askeri Tıp Akademisine sevki sırasında idarenin hizmet kusuru sonucu yaşamını yitirdiği iddiasıyla bakılan davanın açıldığı, söz konusu hizmeti askeri hizmetten ayırmak mümkün olmadığından ve asker kişiyi ilgilendirdiği de açık olduğundan davanın görüm ve çözümünün Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin görev alanında olduğu sonucuna varıldığı, gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar Danıştay 10. Dairesinin 11.5.2010 gün ve E.2007/6824, K:2010/4216 sayılı kararıyla onanarak kesinleşmiştir.

Davacılar vekili bu kez aynı istemle Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açmıştır.

ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE BAŞKANLIĞI: 5.10.2011 gün ve Gensek No:2011/747, E:2011/796, K:2011/1283 sayı ile, bir eylem veya işlem Askeri makamlarca asker şahıslar hakkında tesis edilmiş olsa bile, bu eylem veya işlemin Askeri makamlar dışındaki bir başka kamu kurum ya da kuruluşunca kendi personeli hakkında tesis edilmiş olan eylem veya işlemden nitelik yönünden herhangi bir farkı bulunmuyorsa bu eylem veya işlem Askeri hizmete ilişkin bir eylem veya işlem olmayıp, bu eylem veya işleme ilişkin davaların görüm ve çözüm yerinin de AYİM değil, genel idari yargı yeri olması gerektiği, başka bir anlatımla; bir idari eylem veya işlemin askeri hizmete ilişkin olabilmesi ve yargısal denetiminin AYİM'de yapılabilmesi için, işlemin yargısal denetiminde askerlik mesleğinin gereklerini yakından bilmenin önem taşıması gerektiği, açılan iptal davasında, asker kişi hakkında tesis edilen eylem veya işlemden doğan dava ve onun çözümüyle varılacak sonuç ile, aynı durumdaki sivil kişi hakkında aynı eylem veya işlemden doğan dava ve onun çözümüyle varılacak sonucun farklı olmaması halinde, davanın çözüm yerinin AYİM değil genel idari yargı olduğu, bu açıklamalara göre dava konusu eylem incelendiğinde; davacılar yakınının Em. Hv. Bçvş. olması dolayısıyla eylemin yöneldiği kişinin asker kişi olduğu, ancak davacılar yakını hakkında uygulanan sağlık hizmetinin herhangi bir sivil kişiye uygulanan sağlık hizmetinden bir farkı bulunmadığı eylemin yargısal denetimde askerlik mesleğinin gereklerini yakından bilmenin önem taşımadığı, uygulanan sağlık hizmeti ve onun çözümünde varılacak sonuç ile, aynı durumdaki sivil kişi hakkında aynı eylemden doğan dava ve onun çözümünde varılacak sonucun farklı olmadığı, dolayısıyla tesis edilen eylemin Askeri hizmete ilişkin olmadığı, bu nedenle davanın görüm ve çözüm yerinin AYİM değil genel idari yargı yeri olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacılar vekili iki farklı yargı kolunca verilen ve kesinleşen görevsizlik kararlarıyla ortaya çıkan olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle başvuruda bulunmuştur.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 4.2.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; genel ve askeri idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, askeri idari yargı dosyasının davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece idari yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde genel idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR ile Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Savcısı Müjdat TUNA’nın davada genel idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü ve yazılı açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların murisi olan Em. Hv. Kd. Bçvş. İ.Ş.’in geçirdiği rahatsızlık nedeniyle Etimesgut Asker Hastanesinden Ankara GATA’ya sevk edilirken yeterli sağlık hizmeti sunulmadığı nedeniyle yaşamını yitirmesinden dolayı oluştuğu önesürülen maddi ve manevi zararın tazmini istemiyle açılmıştır.

Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmış; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b. maddesinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmıştır.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 3. maddesinde, her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı vücut bütünlüğünün kısmen veya tamamen yitirilmesine yahut kişinin ölümüne bağlı maddi ve manevi zararların tazminine ilişkin davalara asliye hukuk mahkemelerinin bakacağı hükmüne, geçici 1. maddesinde ise, bu Kanunun yargı yolu ve göreve ilişkin hükümlerinin, Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki tarihte açılmış olan davalarda uygulanmayacağı hükmüne yer verilmiş, bu Kanunun 3. maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesinin iptali amacıyla açılan davada, Anayasa Mahkemesi, 16.2.2012 tarih ve E:2011/35, K:2012/23 sayılı kararıyla: dava konusu kuralla, sadece kişinin vücut bütünlüğüne verilen maddi zararlar ile buna bağlı manevi zararların ve ölüm nedeniyle oluşan maddi ve manevi zararların tazmini konusunun kapsama alındığı ve bu tazminat davalarına bakma görevinin asliye hukuk mahkemelerine verildiği; buna göre, aynı idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerden kaynaklanan zararların kapsama alınmadığı; sorumluluk sebebi aynı olsa da bu zararların tazmini davalarının idari yargıda görülmeye devam edeceği; bu durumda, idarenin aynı yapı içinde aldığı kararın bir bölümünün idari yargıda bir bölümünün adli yargıda görülmesinin yargılamanın bütünlüğünü bozacağı ayrıca iki ayrı yargı kolunda görülen davalarda, idarenin sorumluluğu, bu sorumluluğun kapsamı, idarenin tazmin yükümlülüğü konularında farklı sonuçlara ulaşabileceği; esasen idare hukukunda var olan hizmet kusuru ve kusursuz sorumluluk kavramlarının, kişilerin gördüğü zararların tazmininde kullanılan ve kişilerin idare karşısında korunma kapsamını genişleten kavramlar olduğu; idare hukukunda, idarenin hiçbir kusuru olmasa da sosyal risk, terör eylemleri, fedakarlığın denkleştirilmesi gibi kusursuz sorumluluğa ilişkin kavramlara dayanılarak kişilerin uğradığı zararların tazmin edilmesinin mümkün olduğu, özel hukuk alanındaki kusursuz sorumluluk hallerinin ise, belirli konular için düzenlendiği ve sınırlı olduğu; idarenin idare hukuku esaslarına dayanarak tesis ettiği tartışmasız bulunan eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerden kaynaklanan zararlara ilişkin davaların idari yargı yerlerinde görülmesi gerektiği; bu nedenle, yukarıda belirtildiği gibi, aynı idari eylem, işlem veya sorumluluk sebebinden kaynaklanan zararların tazminine ilişkin davaların farklı yargı yerlerinde görülmesinde kamu yararı ve haklı neden olduğunun söylenemeyeceği gerekçesiyle iptaline karar vermiştir.

Anayasa’nın 157. maddesinde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesi olduğu; ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda ilgilinin asker kişi olması şartının aranmayacağı belirtilmiş; 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun 25.12.1981 tarih ve 2568 sayılı Yasa ile değişik 20. maddesinin birinci fıkrasında, “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Türk Milleti adına; askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve diğer kanunlarda gösterilen, görevleri yapar. Ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda; ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz” denilmiştir.

Buna göre, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin bir davaya bakabilmesi için dava konusu idari işlem veya eylemin “asker kişiyi ilgilendirmesi” ve “askeri hizmete ilişkin bulunması” koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.

1602 sayılı Yasa’nın değişik 20. maddesinde, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli bulunan veya hizmetten ayrılmış olan subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, uzman çavuş, uzman jandarma çavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlar asker kişi sayılmaktadır.

Dosyanın incelenmesinden, davacılardan Şükriye'nin eşi ve diğer davacıların babası olan Em. Hv. Kd. Bçvş. İ.Ş.'in 24.9.2005 tarihinde evinde rahatsızlanması üzerine çağırılan 112 Acil Servis ambulansı ile Etimesgut Asker Hastanesine götürüldüğünü; burada hastaya müdahale için yeterli olanak bulunmadığından davacılar yakının hastaneye ait ambulans ile ve yanına sadece bir hemşire verilerek Ankara GATA'ya sevk edildiğini; yolda hemşirenin davacılar yakının yanında değil de şoför mahallinde oturması nedeniyle davacılar yakının yeterli tıbbi müdahale görmediği ve bu şekilde getirildiği Ankara GATA Acil Dahiliye Kliniğinde 4.10.2005 tarihinde vefat ettiğini; davacılar yakının vefatında, davalı idare tarafından sağlık hizmetinin yeterli seviyede sunulmamış olmasının etken olduğunu ileri sürerek; davacıların her birine ayrı ayrı 20.000,00 TL manevi tazminat ile ölüm tarihinde müteveffanın velayeti altında olan davacı Gökhan için ayrıca 40.000,00 TL maddi (destekten yoksun kalma) tazminatın olay tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.

İdari eylemin asker kişiyi ilgilendirmesi, açılan bir davaya Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin bakabilmesinin ilk koşuludur. Bir idari eylemin asker kişiyi ilgilendirmesi koşuluna, davacının asker kişi olması veya idari eylemin asker kişilerce tesis edilmiş olması ya da idari eylemin bir asker kişiye yönelmiş bulunması anlamının verilmesi mümkün olmakla birlikte; 1602 sayılı Kanunun 20. maddesindeki “hizmetten ayrılmış olan” ibaresinin yasa koyucunun bu konudaki amacını aşar biçimde yorumlaması halinde, emekli, müstafi, hizmetten ayrılmış, terhis edilmiş vb. tüm “eski” askerlerin yaşam boyu asker sayılması gibi bir sonucun doğacağı, bunun ise askeri idari yargının özel varlık ve ihdas nedeniyle bağdaşmayacağı izahtan varestedir. Şu halde “hizmetten ayrılmış” tabirinin, Kanunda sayılan asker kişilerden, görevli oldukları sırada veya görevleri sebebiyle askeri hizmete ilişkin bir eyleme maruz kalmaları halinde, görevden ayrılsalar dahi, sözkonusu eylem nedeniyle uğradıkları zararı dava konusu yapanları kapsadığı açıktır. Yoksa, ilgilisinin emekli ya da görevden ayrılmış “asker kişi” statüsünün önem taşımadığı durumlar, genel idari yargı yerinin görevi içerisinde olacaktır.

Askeri hastanelerce ve Gülhane Askeri Tıp Akademisince sunulan sağlık hizmetinin icrası sırasında, fiilen statüde bulunan asker kişiler yönünden doğan zararların askeri idari yargının görev alanında olduğu tartışmasızdır. Keza, bu asker kişilerden sözkonusu askeri sağlık hizmeti sırasında maruz kaldıkları idari eylemler nedeniyle statüden ayrıldıktan sonra ortaya çıkan veya gelişen zararlarda da askeri idari yargının görevli olmaya devam edeceği ve “asker kişiyi ilgilendirme” şartının varlığını koruyacağı şüphesizdir. Ancak, uyuşmazlık konusunda olduğu gibi, salt “emekli astsubay” statüsünde olduğu için, görevli olduğu sırada maruz kalmadığı veya görevi sebebiyle bir eyleme (kusurlu askeri sağlık hizmeti sunulması) muhatap olmadığı halde “asker kişiyi ilgilendirme” şartının gerçekleştiği söylenemeyecektir.

Uyuşmazlık Mahkemesinin benzer kararları da bu doğrultuda olup; asker kişi statüsünde iken uğranılıp, bu statü dışında iken ortaya çıkan veya gelişen ve bir askeri idari eyleme bağlı bulunan zararlardan kaynaklanan tam yargı davalarında askeri idari yargının görevli olduğu kabul edilmekte; aksi durumlarda ise genel idari yargı yeri görevli kılınmaktadır.

Bu açıklamalar ışığında, uyuşmazlık konusu olayda “asker kişiyi ilgilendirme” koşulunun gerçekleşmemesi nedeniyle, idari eylemin askeri hizmete ilişkin olması koşulunun bu dava dosyası bakımından irdelenmesine gerek görülmemiştir.

Uyuşmazlığa ilişkin mevzuat hükümleri ile somut olay birlikte irdelendiğinde, askeri kural ve gerekler yönünden bir değerlendirme yapılmasının gerekmediği; yukarıdaki açıklamalar ışığında askeri sağlık birimlerince yürütülen kamu hizmetinin yöntemine ve hukuka uygun olarak yürütülüp yürütülmediğinin; kamu yararına uygun şekilde işletilip işletilmediğinin; hizmet kusuru ya da başka bir nedenle idarenin sorumluluğu bulunup bulunmadığının yargısal denetiminin, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde “idari dava türleri” arasında sayılan “idari işlem ve eylemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılacak tam yargı davası” kapsamında, idari yargı yerlerince yapılacağı açıktır.

Belirtilen durum karşısında, olayda Anayasa’nın 157. ve 1602 sayılı Yasa’nın 20. maddelerinde öngörülen, idari işlemin asker kişiyi ilgilendirmesi ve askeri hizmete ilişkin bulunması koşulları birlikte gerçekleşmediğinden, davanın görüm ve çözümü genel idari yargı yerinin görevine girmektedir.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde GENEL İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin 11.7.2007 gün ve E:2006/1829, K:2007/1171 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 4.2.2013 gününde esas yönünden OY BİRLİĞİ, ancak davacının asker kişi olduğu ve fakat verilen hizmetin askeri hizmet olmadığı nedeniyle gerekçede Üyelerden Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun KARŞIOYLARI ve OYÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.

AYRIŞIK OY GEREKÇESİ

Uyuşmazlığın konusunu, emekli astsubay olan davacılar murisinin rahatsızlığı nedeniyle Etimesgut Hastanesinden Gülhane Askeri Tıp Akademisine şevki sırasında sağlık hizmetinin yetersizliği nedeniyle idarenin hizmet kusuru sonucu yaşamını yitirdiği iddiasıyla açılan tam yargı davasına hangi yargı yeri tarafından bakılması gerektiği hususu oluşturmaktadır.

Anayasanın 157’nci maddesi ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) Kanununun 20’nci maddesi hükmünden açıkça anlaşıldığı üzere, idari eylemden kaynaklanan bir tam yargı davasına AYİM tarafından bakılabilmesi için ‘eylemin asker kişiyi ilgilendirmesi’ ve ‘askeri hizmete ilişkin olması' koşulunun birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.

Yine 1602 sayılı Kanunun 20’nci maddesinde açıkça belirtildiği üzere; hizmetten ayrılmış olsalar dahi astsubaylar 1602 sayılı Kanunun uygulanmasında asker kişi sayılmaktadır. İdari eylem sonucu vefat ettiği iddia olunan kişi emekli astsubay olduğuna göre bu kişinin, 1602 sayılı Kanun yönünden (başkaca hiçbir koşul aranmaksızın) asker kişi sayılması gerektiği kuşkusuzdur.

Gerek Uyuşmazlık Mahkemesi gerekse AYİM içtihatlarında, idari eylemin doğrudan doğruya bir asker kişiye yönelmiş olması yani eylemin zarar verici sonuçlarının doğrudan doğruya bir asker kişi üzerinde doğması halinde eylemin asker kişi ile ilgili olduğu kabul edilmektedir. Olayda idari eylem nedeniyle vefat ettiği iddia olunan kişi asker kişi olduğuna göre eylemin asker kişi ile ilgili olduğu hususunda kuşku duyulmamalıdır. Dolayısıyla somut olayda eylemin asker kişi ile ilgili olma koşulunun gerçekleştiği kabul edilmelidir.

Ne var ki olayda, davaya AYİM tarafından bakılabilmesi için gerekli olan diğer koşul, idari eylemin ‘askeri hizmete ilişkin olması’ koşulu gerçekleşmemiştir. Şöyle ki, davacılar murisi Etimesgut Asker Hastanesine ve bilahare Ankara GATA’ya rahatsızlanması sonucu genel sağlık kamu hizmetinden yararlanmak üzere götürülmüştür. Bu bağlamda sağlık hizmeti Silahlı Kuvvetlere ait sağlık teşkilinden verilmiş ise de, sunulan hizmet genel sağlık hizmetidir. Bu hizmetin askeri bir yönü olmadığı gibi, askerlik hizmeti ile de bir ilgisi bulunmamaktadır.

Belirtilen nedenlerle, dava konusu eylemin asker kişiyi ilgilendirdiği ve fakat askeri hizmete ilişkin olmadığı, davanın görüm ve çözümünün de bu nedenle genel idari yargı yerinin görevine girdiği görüşünde olduğumuzdan farklı bir gerekçeyle aynı sonuca varan sayın çoğunluğun değerli görüşlerine katılamadık.04.02.2013

Üye

Nurdane TOPUZ

Üye

Sedat ÇELENLİOĞLU

Üye

Ayhan AKARSU

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/182

KARAR NO: 2013/321

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İcra Dairesi aracılığı ile ödenen KDV ve damga vergisinin davacı bankaya iadesi istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Türkiye İş Bankası A.Ş

Vekili : Av. A.E., Av. M.U.

Davalı : Hasımsız (Adli Yargıda)

Gaziosmanpaşa 5. İcra Müdürlüğü (İdari Yargıda)

O L A Y : Davacı banka vekili, dava dilekçesinde, müvekkili bankaya kredi borcunun teminatı olarak ipotek edilmiş olan, İstanbul ili, Gaziosmanpaşa ilçesi, Küçükköy Mahallesi, 11 pafta, 5665 ada, 16985 parsel, 13/678 arsa payı, zemin kat 3 no’lu bağımsız bölüm dükkan vasıflı taşınmazın Gaziosmanpaşa İcra Müdürlüğü’nün 2011/643 Tal. Sayılı dosyalarından 4.7.2011 tarihinde yapılan açık arttırma neticesinde 54.000.00 TL bedelle müvekkili bankaya ipotek alacağına mahsuben ihale edildiğini; müvekkili bankanın bu satışta Katma Değer Vergisinden istisna, Damga Vergisinden de muaf olduğunu, bu nedenle bu vergilerin alınmamasına karar verilmesini talep ettiğini; ancak İş Bankası A.Ş nin özel banka statüsünde bulunduğu nedeniyle taleplerinin reddedildiğini ileri sürerek, Gaziosmanpaşa İcra Müdürlüğünün 2011/643 Tal. sayılı dosyasından verilen 27.7.2011 tarihli memurluk kararının kaldırılmasına ve ihalenin usul yönünden feshine neden olmamak için yatırmak zorunda kaldıkları KDV ve Damga Vergisinin taraflarına ödenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde şikayet davası açmıştır.

GAZİOSMANPAŞA İCRA HUKUK MAHKEMESİ: 21.9.2011 gün ve E:2011/1035, K:2011/899 sayı ile, icra dairesinde ihale gerçekleştirildikten sonra icra dairesinin, KDV’nin tarh ve tahakkuk işlemlerini bu verginin mükellefi sıfatı ile yürüttürdüğü, icra dairesinin verginin mükellefi sıfatı ile yaptığı işlemlerden doğan ihtilaflarının çözüm yerinin de vergi mahkemeleri olduğu bu nedenlerle açılan davanın yargı yolu nedeniyle reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı banka vekili, aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 5. VERGİ MAHKEMESİ: 13.1.2012 gün ve E:2012/25, K:2012/54 sayı ile; dava konusu edilen işlemin Gaziosmanpaşa İcra Müdürlüğünün 2011/643 talimat sayılı dosyasından yapılan 4.7.2011 tarihli ihale neticesinde davacıya satışında KDV ve ihale damga pulu bedelinin alınmamasına karar verilmesi istemiyle Gaziosmanpaşa 5. İcra Müdürlüğüne yapılan 27.7.2011 tarihli başvurunun reddine dair işlem olduğu, 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununun "İcra Mahkemesi" başlıklı 4. Maddesi ile "Şikayet ve Şartlar" başlıklı 16. Maddesi uyarınca yapılan şikayetin Vergi Mahkemesinin görevine giren vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümler ile bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin bulunmadığı gibi idare mahkemesinin görevine giren iptal veya tam yargı davasına konu bir işlem ile ilk derecede Danıştay’ca çözümlenecek bir işlemde olmadığı, adli yargının konusuna giren bir işlem olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı Banka vekili, oluşan olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurmuştur.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari ve adli yargı dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderildiği; Başkanlıkça da Gaziosmanpaşa İcra Müdürlüğü’nün dosyasının temin edildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacı bankanın kredi dönüşümüne ilişkin olarak çeşitli icra takiplerinde ihtirazı kayıtla ödenen katma değer vergisi ve damga vergisinin iade edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin karar ile ödenmiş olan miktarın faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılmıştır.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun, Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar Başlığını taşıyan 17. maddesinin 4.fıkrasının r bendinde,

« (Ek: 30/12/2004-5281/33 md.; Değişik: 28/3/2007-5615/13 md.) Kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri.

İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin teslimleri istisna kapsamı dışındadır.

İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır.^»hükmüne yer verilmiş,

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun, damga vergisi üzerinden istisna edilen resmi işlemleri kapsayan 2 sayılı tabloya eklenen 35.fıkrasında «5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (12) numaralı bendi kapsamındaki işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar» denilmiştir.

Öte yandan, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun “Şikayet ve Şartlar” başlıklı 16. maddesinde; “(Değişik madde: 03/07/1940 - 3890/1 md.) Kanunun hallini mahkemeye bıraktığı hususlar müstesna olmak üzere İcra ve İflas dairelerinin yaptığı muameleler hakkında kanuna muhalif olmasından veya hadiseye uygun bulunmamasından dolayı icra mahkemesine şikayet olunabilir. Şikayet bu muamelelerin öğrenildiği tarihten yedi gün içinde yapılır.

Bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikayet olunabilir.”;

“Şikayet üzerine yapılacak muameleler” başlıklı 17. maddesinde “ Şikayet icra mahkemesince, kabul edilirse şikayet olunan muamele ya bozulur, yahut düzeltilir.

Memurun sebepsiz yapmadığı veya geciktirdiği işlerin icrası emrolunur.”;

“Yargılama usulleri” başlıklı 18. maddesinde “İcra Mahkemesine arzedilen hususlar ivedi işlerden sayılır ve bu işlerde basit yargılama usulü uygulanır.

Şu kadar ki, talep ve cevaplar dilekçe ile olabileceği gibi tetkik merciine ifade zaptettirmek suretiyle de olur.

(Değişik üçüncü fıkra: 17/7/2003-4949/4 md.) Aksine hüküm bulunmayan hâllerde tetkik mercii, şikâyet konusu işlemi yapan icra dairesinin açıklama yapmasına ve duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir eder; duruşma yapılmasını uygun gördüğü takdirde ilgilileri en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile gereken kararı verir. Duruşma yapılmayan işlerde tetkik mercii, işin kendisine geldiği tarihten itibaren en geç on gün içinde kararını verir. Duruşmalar, ancak zorunluluk hâlinde ve otuz günü geçmemek üzere ertelenebilir.”;

“Tetkik mercii” başlıklı 4. maddesinde de: “(Değişik: 3/7/1940 - 3890/1 md.)

(Değişik birinci fıkra: 17/7/2003-4949/1 md.) İcra ve iflâs dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikâyetlerle itirazların incelenmesi icra tetkik mercii hâkimi yahut kanun gereğince bu görev kendisine verilmiş olan hâkim tarafından yapılır. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığınca icra tetkik merciinin birden fazla dairesi kurulabilir. Bu durumda icra tetkik mercii daireleri numaralandırılır. İcra tetkik merciinin birden fazla dairesi bulunan yerlerde iş dağılımı ve buna ilişkin esaslar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Her icra tetkik mercii hâkimi, kendisine Adlî Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığınca dönüşümlü olarak bağlanan icra ve iflâs dairelerinin muamelelerine yönelik şikâyetleri ve itirazları inceler, bu dairelerin gözetim ve denetimlerini yapar, idarî işlerine bakar.

İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vuku bulacak şikayet ve itirazların tetkik mercii o mahkemenin hâkimidir.” denilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin alacaklı olduğu kredi borcunun teminatı ipotek edilmiş taşınmazın, Gaziosmanpaşa İcra Müdürlüğünün 2011/643 talimat sayılı dosyasından yapılan 4.7.2011 tarihli ihale neticesinde davacıya satışında KDV ve ihale damga pulu bedelinin alınmamasına karar verilmesi istemiyle Gaziosmanpaşa 5. İcra Müdürlüğü’ne yapılan 27.7.2011 tarihli başvurunun reddine dair işlemin iptali istemiyle davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Kanunun Şümulü” başlıklı 1. maddesinde, bu kanun hükümlerinin ikinci maddede yazılı olanlar dışında, genel bütçeye giren vergi, resim ve harçlar ile il özel idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim ve harçlar hakkında uygulanacağı belirtilmiş, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 6. maddesinde, Vergi Mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalarla, bu konularla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği hükmüne yer verilmiş ise de; İcra Müdürlüğü tarafından yürütülen takip sonucu vergi alınması işleminin, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği; Mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinden yaparak, anılan işlemin Kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği kuşkusuzdur. Adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın, İcra Müdürlüğünün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.

Belirtilen nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olduğundan, Gaziosmanpaşa İcra Hukuk Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Gaziosmanpaşa İcra Hukuk Mahkemesi’nin 21.9.2011 gün ve E:2011/1035, K:2011/899 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/213

KARAR NO: 2013/322

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Davalı Belediyede emekli sözleşmeli personel olarak çalışan davacının sözleşmesinin feshinden kaynaklanan, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai ücretlerinin ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davanın, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : B.P.

Vekili : Av. M.K.

Davalı : İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Z.A.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesi ile, müvekkilinin 1991 yılından 15.8.2004 tarihine kadar davalı idare bünyesinde Kültürel ve Sosyal İşler Başkanlığı Şehir Tiyatroları Müdürlüğünde çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız ve nedensiz olarak feshedildiğini, hak ettiği ihbar ve kıdem tazminatı ile fazla mesai ve hafta tatili ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek, ihbar-kıdem tazminatı ile fazla mesai ve hafta tatili ücreti alacaklarından oluşan toplam 300,00 TL’nin iş akdinin feshi tarihinden başlayarak bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 7. İŞ MAHKEMESİ: 7.10.2008 gün ve E:2006/186, K:2008/522 sayı ile, dosya içerisinde mevcut belgeler ve özellikle sözleşme örneklerinden davacının davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Şehir Tiyatrolarında İdari nitelikteki sözleşmeler ile çalıştığı, davacının Sosyal Güvenlik Hakları yönünden 506 sayılı yasaya tabi olarak çalıştığı anlaşılmakta ise de, yapılan işin niteliği gereği İş Kanununa tabi çalıştırılan işçiler ile benzer işi yapıyor olması davacının İş Kanununa tabi olarak çalıştığı sonucunu doğurmayacağı, işyerinin özelliğinin, çalıştırılan personelin nitelikli elemanlardan seçilmiş bulunmasını haklı kıldığı, sözleşmenin taraflarından birisinin idare, diğer tarafın ise davacı olduğu sözleşmenin taraflarında eşitlik değil idarenin yönetsel üstünlüğü ile otoritesini belirleyen unsurları taşıdığı, yine sözleşmenin içeriğinden iş hukukunda geçerli olan taraf serbestisi, özgür davranma ve eşitlik ilkelerini görmenin mümkün olmadığı, İdarenin baskın gücü ve egemenliğinin sözleşmede açıkça fark edildiği, bu haliyle taraflar arasında tipik iş sözleşmesinin varlığından söz edilemeyeceği, bu sebeple davanın konusu itibariyle idari yargının görev alanına girdiği, mahkemelerin görevinin kamu düzenine ilişkin olup, görev itirazının davanın her aşamasında ileri sürülebileceği, davalı kurum vekilinin de, taraflar arasındaki ilişkinin iş ilişkisi olmadığı, davaya bakmanın mahkemelerinin görev alanı içerisinde olmayıp, idare mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görev itirazında bulunduğunun görüldüğü, yukarıda açıklanan nedenlerle davaya bakma görevinin idare mahkemesinin görev alanı içerisine girmesi nedeniyle mahkemelerinin görevsiz bulunduğundan, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davaya bakma görevinin idari yargının görev alanı içine girdiğinden dava dilekçesinin görev yönünden reddine, mahkemelerinin görevsizliğine karar vermiş, bu karar Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 17.2.2009 gün ve E:2009/3506, K:2009/2848 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bilirkişi raporunda tespit olunan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fazla mesai alacağı toplamı olan 22.920.00 TL’nin akdin fesih tarihinden başlayarak bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 5. İDARE MAHKEMESİ: 3.2.2012 gün ve E:2009/643, K:2012/307 sayı ile, dava konusu olayda anlaşmazlığın davacıya İş Kanunu hükümlerine göre istediği kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fazla mesai alacağının ödenip ödenmeyeceğine ilişkin olduğu, anlaşmazlığın esasının çözümünde alacağın niteliği önem taşımakta olup, istenilen tazminata yönelik ihtilafın İş Kanunu çerçevesinde çözümü gerektiği, kaldı ki 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1.maddesinde İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan uyuşmazlıkların çözümlenmesinde iş mahkemelerinin görevli olduğunun belirtildiği, gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili, ortaya çıkan olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle başvuruda bulunmuştur.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Davacının ihbar, kıdem ve fazla mesai ücretlerine ilişkin olarak, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli ve idari yargı dosyasının davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı Şehir Tiyatroları Müdürlüğünde sahne marangozu olarak, hizmet sözleşmesi ile görev yapan davacının, sözleşmesinin feshedilmesi nedeniyle kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai ücretlerinin ödenmesi istemiyle açılmıştır.

5441 sayılı Devlet Tiyatrosu Kuruluşu Hakkında Kanunun 5.maddesinin c bendinde ve devamında;

«…Kondüvitler, suflörler, atelye şefleri, sahne makyajcıları ve perukacıları, atelye ressamları, butaforlar, sahne ışıkçıları, sahne set ve makinist ve makinistleri, sahne marangozları, sahne demircileri, sahne terzileri, sahne kunduracıları, kaşörler, sahne amirleri ve yardımcıları, sahne kostümcüleri, aksesuvarcılar, sahne uzmanları ile sanat ve yönetim kurulu tarafından görevlerinin özelliği belirtilecek ihtisası bulunan elemanlar da Devlet Tiyatroları uzman memurları adını alırlar.

6388 sayılı Kanun hükümleri Devlet Tiyatrosu Genel Müdürlüğü uygulatıcı uzman memurları hakkında da, uygulanır. Uzman memurlardan kondüvit ve süflörler 6388 sayılı Kanunun Devlet Tiyatroları sanatkarlarına şamil olan hükümlerinden diğer uzman memurlar da aynı kanunun 3 üncü maddesi hariç diğer hükümlerinden faydalanırlar.

Devlet, Tiyatroları sanatkar memurları, uygulatıcı uzman memurları ve uzman memurları sanat ve yönetim kurulu kararı üzerine Genel Müdürle aralarında yapılacak bir yıl süreli idari sözleşmelerle göreve alınırlar. Yapılacak idari sözleşmelere bu maddede belirtilen hizmet özellikleri de yazılır. Bunların sözleşmelerinin sonunda hizmete devamları da aynı usule tabidir.

Mali hakları ve özellikleri bu kanun içinde kalmak ve Devlet memuru niteliklerine halel gelmemek üzere sanatkar memurlar, uygulatıcı uzman memurlar ve uzman memurların hizmete alınma, hizmete devamı şekilleri ile sair özellik ve yükümlülükleri idari sözleşmelerinde belirtilir» hükmü yer almış,

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun «Belediye, Opera ve Tiyatroları, Şehir ve Belediye Konservatuar ve Orkestrası» başlıklı Ek geçici madde 13. de

«Belediye Opera ve Tiyatroları ile Şehir ve Belediye Konservatuvar ve Orkestralarının teknik bünyeye dahil olan stajyer, uzman memurlar uygulatıcı uzman memurlar ve sanatkarlar hakkında kendi özel kanunları yürürlüğe girinceye kadar 29/7/1960 tarih ve 37 sayılı Kanun ile bu Kanunla atıf yapılan kanun hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Ancak;

A) Teknik bünyeye dahil stajyer ve sanatkarların sözleşme ücretleri ve emeklilik keseneğine esas aylıkları bakımından başlangıç ve en son yükselebilecekleri derece ve kademeleri hakkında, bu Kanunun ek geçici 12 nci maddesinin (A) bendi ile (B) bendinde tesbit edilen taban ve tavan rakamları uygulanır.

Şu kadar ki, belediye meclisleri bahsi geçen sanatkarlar ve stajyerler için ek geçici 12 nci maddenin (A) bendi ile yükseltilen sınırlardan daha aşağı ücret tesbitine yetkilidir.

B) Belediye Opera ve Tiyatroları ile Şehir ve Belediye Konservatuvar ve Orkestralarında çalışan ve (A) bendinin dışında kalan personel hakkında bu Kanunun belediyeler personeli ile ilgili hükümleri uygulanır.

(Değişik: 25/6/2009 - 5917/16 md.) Sanatçı, stajyer sanatçı, sanat uygulatıcısı ve sahne uygulatıcılarının sözleşmeli personel olarak istihdamı için kullanılacak olan pozisyonların unvanı ve sayısı ile tip sözleşmeleri ve ücretleri için Maliye Bakanlığından vize alınması yönünde yılı bütçe kanunları dâhil ilgili mevzuatında düzenlenmiş olan hükümler, bu madde kapsamına girenler hakkında uygulanmaz.

(Ek: 30/5/1973 - KHK 5/13 md.) Bu madde kapsamına giren Kuruluşların 29/7/1960 tarihli ve 37 sayılı kanun kapsamına girmeyen teknik bünyeye dahil stajyer, uzman memur, uygulatıcı uzman memur ve sanatkarları hakkında ek geçici 12 nci maddenin (B) bendi hükmü uygulanır.» hükmüne yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacının, Şehir Tiyatroları Müdürlüğünde sahne marangozu olarak işçi kadrosunda çalışmakta iken kendi isteği ile 14.4.1992 tarihinde emekliye ayrıldığı ve emekliye ayrıldığı bu tarihten bir gün sonra Sanat ve Sahne Uygulatıcıları Hizmet Sözleşmesini imzalayarak 15.4.1992 – 16.8.2004 tarihleri arasında emekli sözleşmeli marangoz olarak çalışmaya başladığı; bu sözleşmenin 657 sayılı Devlet Memurları Yasasının ek geçici 12, 13, 14 ve 16.maddeleri ile 5441 sayılı Yasa hükümlerine ve 7.5.1987 gün ve 87/11782 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Devlet Sanatçıları ve Sanatçıların Sözleşmeli olarak çalıştırılmalarına ilişkin esaslar hükümlerine göre düzenlendiği; bu sözleşmenin “Sanat ve Sahne Uygulatıcıları Hizmet Sözleşmesi” başlığı altında birer yıllık sürelerle zincirleme şekilde devam eden sözleşmeler olduğu; sözleşmenin 4.maddesinde, ilgilinin görevinde 5441/1310 sayılı Yasa ve 657 sayılı Yasanın ilgili maddeleri ve sözleşme hükümleri ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Müdürlüğünün mevcut veya çıkarılacak Tüzük, Kararname, Yönetmelik, Yönerge, Karar ve duyurularına tam olarak uymak zorunda olduğu; 5. maddesinde, ilgilinin 657 sayılı Yasanın 48. maddesinin a fıkrasının 4, 5, 6 ve 7 bentlerinde belirtilen şartları taşımasının zorunlu olduğu bu şartlardan herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya sözleşme süresi içerisinde kaybetmesi halinde sözleşmenin re’sen fesh edilerek görevine son verileceği; 17. maddesinde de, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Sanat ve Sahne Uygulatıcıları hakkında, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Yasası ile bu Yasaya ek ya da bu Yasanın bazı maddelerini değiştiren diğer Yasaların aylık ücretli iştirakçiler hakkında maluliyet ve sevk hükümleri gerektiğinde 5441/1310 sayılı Yasalarla saptanmış olan bir yıllık sözleşme süresi içinde ya da bu sürenin bitiminde Yönetim Kurulunun Kararı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu Müdürlüğü tarafından uygulanır denildiği anlaşılmıştır.

Olayda, davacı ile sözleşme yapılırken, 657 ve 5441 sayılı Yasalar ile, 87/11782 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına atıfta bulunulduğu ve bu Kanunlardaki hükümlerin uygulanacağının belirtildiği anlaşılmaktadır. Anılan Yasal düzenlemeler gözetildiğinde davacının işçi sayılmayan “kamu görevlisi” olduğu, öte yandan idare hukuku esaslarına göre düzenlenen hizmet sözleşmesinin de “idari sözleşme” niteliği taşıdığı kuşkusuzdur.

Bu durumda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2/1-c maddesinde belirtilen idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlık kapsamındaki davanın görüm ve çözümünde idari yargı yerinin görevli olduğu açıktır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde idari yargı yeri görevli olduğundan, İstanbul 5. İdare Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle İstanbul 5. İdare Mahkemesi’nin 3.2.2012 gün ve E:2009/643, K:2012/307 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/230

KARAR NO: 2013/323

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- H.B., 2- S.B., 3- H.B., 4- N.B.

Vekili : Av. A. F.D.

Davalılar : 1- Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.D.

2- Osmangazi Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.G.

O L A Y : Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Soğukkuyu Mahallesi, 658 ada, 20 parsel sayılı 1257 m’lik taşınmazın hisseleri oranında malikleri olduğunu, taşınmazın imar planında yol olarak ayrıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 10.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Dosya münderecatından, savunma, keşif ve bilirkişi incelemeleri tamamlanmış ve 1.celsenin sona erdiği anlaşılmış, Mahkemenin E:2009/7 esas kaydına kayıtlı dosyanın II. celsesinde, Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 27.10.2009 gün ve E:2009/7 sayı ile, taraflarca takip edilmeyen dosyanın HUMK 409. maddesi uyarınca işlemden kaldırılmasına karar vermiş, 22.2.2010 tarihinde de, 1086 sayılı Yasa ile değişik HUMK 409/5 maddesinde öngörülen yasal üç aylık süre içerisinde davanın yenilenmediğinin anlaşıldığı nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar vermiştir.

Davacılar vekilinin, 4.2.2010 tarihinde Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi kayıtlarına giren dilekçesi ile Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Osmangazi Belediye Başkanlığı husumeti ile davayı yenilediği görülmüş, dosya ilgili Mahkemenin E:2010/55 esas numarasına kaydedilmiştir.

Davalı idare vekillerinin süresi içerisinde verdikleri cevap dilekçelerinde ve dahi 1. celsede görev itirazında bulunmadıkları görülmüştür.

Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi; 6.4.2011 gün ve E:2010/55, K:2011/78 sayı ile, davanın kısmen kabulüne, 6.702,00 TL kamulaştırmasız el koyma tazminatının 1.702,00 TL’nin davalı Osmangazi Belediye Başkanlığı, 5.000,00 TL’nin ise davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığından dava tarihi olan 3.2.2010 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte alınıp davacılara verilmesine, davacının Büyükşehir Belediyesinden olan 14.642,00 TL, yönünden fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, davacının davalılardan Osmangazi Belediye Başkanlığından olan fazlaya ilişkin isteminin reddine, tapu sicilinde, davalılar adına tescili olan Osmangazi İlçesi, Soğukkuyu Mahallesi, 658 Ada, 20 Parsel sayılı taşınmazın ekli bilirkişi harita mühendisi Ufuk Ay tarafından düzenlenen 13.6.2010 günlü harita ve raporunda A1=3.02 m², A2=34,92 m² olarak gösterilen Toplam 37.94 m²’lik bölüme ilişkin olarak davacılardan H.B. adına olan (464/125700), Sadettin Bağdoğan adına olan (464/125700), Hayrettin Baydoğan adına olan (464/125700), N.B. adına olan (646/125700) hissesine ilişkin tapu kaydının iptali ile TMK 999 maddesi gereğince yol niteliğinde sicilden terkinine, bu hususun tapu kaydının beyanlar hanesinde gösterilmesine, taşınmazın tapu kaydındaki davacıların bakiye hisselerinin uhdelerine bırakılmasına, karar vermiş, bu karar davacılar vekili ve Osmangazi Belediye Başkanlığınca temyiz edilmiş, Yargıtay 5. Hukuk Dairesi; 26.1.2012 gün ve E:2011/12572, K:2012/1032 sayılı kararıyla arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği, bu nedenle davalı idareler vekillerinin temyiz itirazlarının yerinde olmadığı, davacılar vekilinin temyizine gelince; taşınmaza kısmen el atılması nedeniyle imar uygulamasına başlandığı ve projenin bütünlüğü ilkesi gözetilerek taşınmazın el atılan alan dışında kalan imar planında kamusal hizmet alanında olan kısımları ile ticaret alanında bulunan bölümünün konumu, geometrik durumu ve yüzölçümü dikkate alındığında kullanılması mümkün olmadığından bu kısımların bedelinin de sorumlu idareler belirlenerek tahsiline karar verilmesi gerektiğinin düşünülmesinin doğru görülmediği, davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K. nun 428.maddesi gereğince bozulmasına, karar vermiştir.

Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, bozma kararı üzerine E:2012/189 sayı ile dosyayı esasa kaydetmiş ve duruşmanın 24.4.2012 günü yapılacağını taraflara bildirmiştir.

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili 18.4.2012 günü Mahkeme kayıtlarına giren dilekçesi ile, fiilen el atılmayan taşınmazın bu kısmına ilişkin olarak, taşınmazın imar planındaki konumundan kaynaklanan tazminat taleplerinde görevli yargı yerinin idari yargı olduğunu belirterek görev itirazında bulunmuştur.

BURSA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 24.4.2012 gün ve E:2012/189 sayı ile, davanın nitelik ve mahiyetine göre kamulaştırmasız el atmaya dayalı tazminat davası olduğu, dolayısıyla Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin yargı yoluna ilişkin görev itirazının yerinde görülmediği gerekçesiyle itirazın reddine karar vermiştir.

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolunda verdiği dilekçesi üzerine dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Abdullah ERGİN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 10. maddesinde, “Görev uyuşmazlığı çıkarma; adli, idari ve askeri bir yargı merciinde açılmış olan davada ileri sürülen görev itirazının reddi üzerine ilgili Başsavcı veya Başkanunsözcüsü tarafından görev konusunun incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesinden istenmesidir.

Yetkili Başsavcı veya Başkanunsözcüsünün Uyuşmazlık Mahkemesinden istekte bulunabilmesi için, görev itirazının, hukuk mahkemelerinde en geç birinci oturumda, ceza mahkemelerinde delillerin ikamesine başlamadan önce; idari yargı yerlerinde de dilekçe ve savunma evresi tamamlanmadan yapılmış olması ve yargı yerlerinin de kendilerinin görevli olduklarına karar vermiş bulunmaları şarttır.

Görev itirazının yargı merciince yerinde görülerek görevsizlik kararı verilmesi halinde, görev konusunun Uyuşmazlık Mahkemesince incelenebilmesi, temyizen bu kararın bozulmuş ve yargı merciince de bozmaya uyularak görevli olduğuna karar verilmiş bulunmasına bağlıdır.

Uyuşmazlık çıkarma isteminde bulunmaya yetkili makam; reddedilen görevsizlik itirazı adli yargı yararına ileri sürülmüş ise Cumhuriyet Başsavcısı, idari yargı yararına ileri sürülmüş ise Danıştay Başkanunsözcüsü, askeri ceza yargısı yararına ileri sürülmüş ise Askeri Yargıtay Başsavcısı, Askeri İdari Yargı yararına ileri sürülmüş ise bu mahkemenin Başkanunsözcüsüdür.

Görev itirazının reddine ilişkin karara karşı itiraz yolunun açık bulunduğu ceza davalarında ret kararı kesinleşmeden uyuşmazlık çıkarma istenemez” denilmiş; 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmiştir.

Olayda, Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2012/55 sayılı dosyasında görülen davada, davalı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca, gerek cevap dilekçesinde, gerek ek cevap dilekçesinde, gerekse de yapılan birinci oturumda görev itirazında bulunulmadığı, ancak, iş bu dosyada esas hakkında karar verilip Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin bozma ilamından sonra dosyanın yeniden esasa kaydedilmesi üzerine E:2012/189 sayılı dosyada 18.04.2012 tarihli cevap dilekçesiyle görev itirazında bulunulduğu anlaşılmıştır.

Bu durumda; Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili tarafından, Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki davada, (en geç) birinci oturumdan sonra yapılan görev itirazının süresinde olduğunun kabulü mümkün değildir.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan başvurunun, anılan Yasanın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/280

KARAR NO: 2013/324

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : TSK’nde hemşire olan davacının bitirdiği ön lisans programının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında üst öğretim kabul edilip edilmeyeceği ve buna bağlı olarak özlük ve parasal haklarında düzenleme yapılıp yapılmayacağına ilişkin bulunan davanın, GENEL İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.A.

Vekili : Av. H.A.

Davalı : İçişleri Bakanlığı

Vekili : Av. S.V. (Askeri Yargıda)

O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde Jandarma Genel Komutanlığı’nı davalı olarak göstermek suretiyle özetle, davacının Seferihisar Jandarma Muhabere Tabur Komutanlığı’nda sivil memur kadrosu ile hemşire olarak görev yapmakta olup, aynı zamanda Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Laborant ve Veterinerlik Sağlık Programındaki Ön lisans eğitimini 02.06.2008 tarihinde tamamlamış ve 02.06.2008 tarihli diplomayı almaya hak kazanmış olduğunu, buna bağlı olarak çalıştığı kurum tarafından intibakları yapılarak yan ödeme ve özlük haklarından faydalanmaya başladığını, Mart ayı maaşını almak istediğinde ise maaş hesabında yan ödemelerin kaldırıldığını gördüğünü, eksikliğin nereden kaynaklandığını araştırdığında ise, bitirmiş olduğu ön lisans programının hemşireliğin üst öğrenimi olamayacağı yönünde YÖK kararının bulunduğundan bahisle ödemelerin durdurulduğunun bildirildiğini, bu durumla ilgili olarak davacının yapmış olduğu araştırmada YÖK'ün kararının yine YÖK tarafından iptal edildiğinin ve 18.08.2006 tarihli kararın uygulanmasına devam edilmesi gerektiğinin öğrenildiğini, Jandarma Genel Komutanlığına 10.03.2011 tarihinde maaşından yapılan kesintilere karşı yapmış olduğu itirazın 17.03.2011 tarih ve 1300-120089-11 sayılı yazı ile reddedildiğini, söz konusu ret kararı hukuka aykırı olup iptal edilmesi gerektiğini, zira YÖK tarafından laborant ve veterinerlik sağlık programını bitiren hemşireler hakkında farklı birçok karar verildiğini, bu kararların da kendi arasında farklılıklar içerdiğini, YÖK’ün 18.08.2006 tarih ve 2006.10.3666 sayılı kararı ile Laborant ve Veterinerlik Sağlık Programı bölümünün sağlık çalışanları için mesleki bir üst öğrenim sayılmasına karar verdiğini, 04.11.2009 tarihli kararında ise bu görüşten ayrılarak, bu bölümün sağlık çalışanları için üst öğrenim olduğu yönündeki kararını iptal ettiğini, gerekçe olarak ise hemşirelik mesleğinin 4 yıllık Lisans eğitimini gerektirdiğini, bu bölümün ise ön lisans olması nedeniyle üst öğrenim olamayacağını ileri sürdüğünü, bu haliyle lise mezunu olan hemşirelerin durumunu göz ardı ettiğini, YÖK’ün 04.02.2010 tarihli Genel Kurul kararında ise daha önce verdiği kararı iptal etmiş ve Açık Öğretim Fakültesi Laborant ve Veteriner Sağlık Ön lisans Programı'nın, 01.12.2009 tarihine kadar söz konusu programdan mezun olanlar ile programa kayıt olanlar için mesleki bir üst öğrenim sayılmasına, ancak aynı tarihten sonra adı geçen programa kayıt olanlardan ise sadece laborant veya laborant teknisyenleri için mesleki üst öğrenim sayılmasına karar verdiğini, Sağlık-Sen tarafından YÖK aleyhine Danıştay 8. Dairesi Başkanlığında 2009/10066 E.sayılı davanın açıldığını ve bu davanın halen devam ettiğini, YÖK’ün 13.01.2011 tarihinde önceki kararlarını iptal ederek Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı’nı yeniden üst öğrenim olarak kabul ettiğini, davacının ise laborant ve veteriner sağlık ön lisans programından 02.06.2008 tarihinde mezun olmuş ve hemen kuruma intibakının yapılmış olduğunu, davacının ilgili okulu 02.06.2008 tarihinde bitirdiğini, YÖK’ün vermiş olduğu 2006 tarihli karar ile ortada kazanılmış bir hak bulunduğunu, YÖK’ün 13.01.2011 tarihli kararı ile ise 04.11.2009 ve 04.02.2010 tarihli kararların iptal edildiğine göre davacının hali hazırda bitirmiş olduğu Laborant ve Veteriner Sağlık Ön Lisans Programı’nın üst öğrenim sayılması gerekmekteyken haksız ve mesnetsiz olarak maaşında yer alan ödemelerin iptal edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, Jandarma Genel Komutanlığı’na YÖK’ün 13.01.2011 tarihli kararının olduğunu belirterek, bu kararın ilgili kurumdan istenilerek yeniden inceleme yapılması yönünde talepte bulunduklarını, bu taleplerinin de reddedildiğini, YÖK tarafından Jandarma Genel Komutanlığına yazılan 15.12.2010 tarihli cevap yazısı içeriğinin davacının şartlarına uygun olmadığını, zaten YÖK’ün önceki kararlarının 13.01.2011 tarihli kararı ile iptal edilmiş olduğunu, bu nedenle Jandarma Genel Komutanlığı’nın almış olduğu kararın yok hükmünde olan YÖK kararına dayandığını, Jandarma Genel Komutanlığı’nın YÖK'e Laborant ve Veteriner Sağlık Ön Lisans Programının hemşirelik mesleğinin üst öğrenimi olup olmadığı konusunda yazdığı yazıların eksik nitelikte olup, o tarihli kararlara göre davacının hali hazırda ilgili bölümden 2008 tarihinde mezun olduğundan o dönemdeki şartları taşıdığını, ancak bu kararların YÖK tarafından 13.01.2011 tarihli kararla iptal edildiğini, bu hususun Jandarma Genel Komutanlığı’na bildirilmiş olmasına rağmen dikkate alınmadığını, davacının maaşından yan ödemelerin kesilmesi sonucunu doğuran YÖK kararı YÖK’ün kendisi tarafından iptal edilmiş olduğundan maaştan kesinti yapılmasının hukuka aykırı olup, eksik ödemelerin davacıya iade edilmesinin gerektiğini, davacının Mart 2011,Nisan 2011 ve Mayıs 2011 maaşından kesinti yapıldığını, haksız ve mesnetsiz olarak yapılan kesintilerin yasal faizi ile birlikte davacıya iadesinin gerektiğini belirterek, sonuç olarak davacıya üst öğrenim nedeniyle ödenmekte olan yan ödemelerin kesilmesine ilişkin kararın iptaline, maaşından yapılan kesintilerin yasal faizi ile birlikte davacıya iadesine karar verilmesi istemiyle askeri yargı yerinde dava açmıştır.

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Daire Başkanlığı; 15.05.2011 gün, E:2011/831, K:2011/815 sayı ile özetle, dava dilekçesinde davalı olarak İçişleri Bakanlığı’nın gösterilmesi gerekirken, Jandarma Genel Komutanlığı’nın davalı olarak gösterilmiş olmasına karşın dilekçenin reddine karar vermiştir.

Davacı vekili dava dilekçesinde bu kez İçişleri Bakanlığı’nı davalı olarak göstermek suretiyle aynı istemle askeri yargı yerinde dava açmıştır.

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Daire Başkanlığı;15.02.2012 gün, E:2011/1202, K:2012/156 sayı ile özetle, davaya konu uyuşmazlığın, davacının 2008 yılında bitirdiği laborant ve veterinerlik sağlık programındaki ön lisans eğitiminin, hemşirelik mesleğinin üst öğrenimi olarak kabul edilip edilmeyeceği ve buna bağlı olarak davacının intibakının yapılarak bunun özlük haklarına yansıtılıp yansıtılmayacağına (yan ödeme verilip verilmeyeceği) ilişkin olduğunu, bu yönüyle sorunun sadece TSK da görevli ve durumları davacı gibi olan personelle sınırlı olmayıp, Kanunda 657 sayılı Kanun kapsamında görev yapan ve davacıyla aynı durumda olan personelin tamamını ilgilendirdiğini,davanın çözümünde ne davacının 1602 sayılı Kanunun 20’nci maddesi uyarınca asker kişi sayılmasının, ne de görev ve hizmet yerinin TSK kadrolarında yer almasının en ufak bir etki ve öneminin olmadığını, Kamu’da 657 sayılı Kanun kapsamında görev yapan ve davacıyla aynı konumda olan personelin üst öğreniminin kabulü ile üst öğrenim nedeniyle intibak işlemleri hangi esas, usul ve mülahazalara göre takdir ve tespit edilmiş ise, davacı ve davaya konu ettiği uyuşmazlığın da aynı esas, usul ve mülahazalara göre takdir ve tespit edileceğini, bir diğer deyişle uyuşmazlıkla ilgili uygulanacak kuralın öngörülmesinde, askeri hizmetin gerekliliklerinin hiç mi hiç gözetilmeyeceğini ifade ederek, davacının 1602 sayılı Kanunun 20’nci maddesi kapsamında asker kişi olduğunu, ancak dava konusu YÖK’ün kararına istinaden laborant ve veterinerlik sağlık programındaki ön lisans eğitiminin hemşirelikte bir üst öğrenim olarak sayılmaması kararına ilişkin işlem ile buna bağlı intibak işleminin askeri hizmete ilişkin olmadığını, dolayısıyla davanın görev ve çözüm yönünden AYİM’de değil Genel İdari Yargı Yeri’nde görülmesinin uygun olduğunu belirterek, davanın görev yönünden reddine karar vermiş olup, bu karara karşı yapılan karar düzeltme başvurusu üzerine, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2.Daire Başkanlığı’nın 06.06.2012 gün, E:2012/309, K:2012/612 sayılı kararı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez aynı istemle, idari yargı yerinde dava açmıştır.

İzmir 1.İdare Mahkemesi; 18.04.2012 gün,E:2012/750 sayı ile özetle, davacının, Seferihisar Jandarma Muhabere Tabur Komutanlığı emrinde sivil memur (hemşire) olarak görev yaptığını, 02.06.2008 tarihinde Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Laborant ve Veterinerlik Sağlık Programı Önlisans eğitimini tamamladığını, bitirdiği önlisans programının üst öğrenim kabul edilerek maaş, zam ve tazminatlarının buna göre ödendiğini, ancak Mart 2011 tarihi itibariyle üst öğrenim kabul edilmeyerek önlisans seviyesinde maaş, zam ve tazminat ödenmesine son verildiğini, bakılan davanın da bitirdiği programın üst öğrenim sayılmayarak önlisans seviyesinde maaş ve tazminat ödenmesine son verilmesine ilişkin işlem ile bu tarihten itibaren maaşından yapılan kesintilerin yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açıldığını, 1602 sayılı Yasa'ya göre "asker kişi" sayılan sivil memur olarak görev yapan davacıya, bitirdiği önlisans programının üst öğrenim olarak kabul edilmemesi üzerine maaş , zam ve tazminatların eksik ödenmesi işleminden kaynaklanan uyuşmazlığın, asker kişinin parasal hakları (aylık) kapsamında kaldığı ve bu durumun açıkça 1602 sayılı Yasa'nın 22nci maddesinde Birinci Dairece çözümlenecek işler arasında sayıldığı dikkate alındığında, asker kişinin parasal haklarından doğan davada "askeri hizmete ilişkin bulunma" koşulunun da gerçekleşmiş olması karşısında, davanın görüm ve çözümünde Askeri Yüksek idare Mahkemesinin görevli bulunduğundan bahisle, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun 19. maddesi uyarınca, görevli yargı yerinin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başvurulmasına karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; askeri ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı yasa’nın 19. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının son görevsizlik kararını veren mahkemece, askeri yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Savcısı Süalp Tanyel’in davada genel idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü ve yazılı açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Seferihisar Jandarma Muhabere Tabur Komutanlığı’nda sivil memur kadrosu ile hemşire olarak görev yapmakta olan davacının,02.06.2008 tarihinde mezun olduğu Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Laborant ve Veterinerlik Sağlık Programı Ön Lisans eğitimine ilişkin olarak, çalıştığı kurum tarafından ilk başta intibakının yapılarak yan ödeme ve özlük haklarından faydalanmaya başlamış olmasına karşın, sonrasında maaş hesabındaki yan ödemelerin kaldırılması üzerine, maaşından yapılan kesintilere karşı yapmış olduğu itirazın 17.03.2011 tarihli yazı ile reddedilmesi işlemine karşın, yan ödemelerin kesilmesine ilişkin kararın iptali ile, maaşından yapılan kesintilerin yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Anayasa’nın 157. maddesinde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin askeri olmayan makamlarca kurulmuş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin yönetsel işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesi olduğu, ancak askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda ilgilinin asker kişi olması koşulunun aranmayacağı belirtilmiş; 20.7.1972 tarih ve 1602 sayılı Yasanın 25.12.1981 tarih ve 2568 sayılı Yasa ile değişik 20. maddesinde de aynı hüküm yer almıştır. Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin bir davaya bakabilmesi için dava konusu yönetsel işlemin “asker kişiyi ilgilendirmesi” ve “askeri hizmete ilişkin bulunması” koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.

1602 sayılı Yasanın değişik 20. maddesinde, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli bulunan ya da hizmetten ayrılmış olan, subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, uzman çavuş, uzman jandarma çavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlar asker kişi sayılmaktadır.

Anılan Yasa’nın değişik 21. maddesinin birinci fıkrasında “20 nci maddede belirtilen kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden dolayı; yetki, sebep, şekil, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından bahisle menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılacak iptal davaları, aynı idari işlem ve eylemlerin haklarını ihlal etmesi halinde açılacak tam yargı davaları, doğrudan doğruya ve kesin olarak Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde çözümlenir ve karara bağlanır.” denilmiş; aynı Yasa’nın “Birinci Dairenin görevleri” başlıklı değişik 22. maddesinde, atanma, yer değiştirme, nasıp, sicil, kademe ilerletilmesi, terfi, emeklilik, maluliyet, aylık ve yolluklara ilişkin iptal ve tam yargı davalarının Birinci Dairece çözümleneceğine işaret edilmiştir.

Yönetsel işlemin, görevli yargı yerinin belirlenmesi yönünden “askeri hizmete ilişkin” olup olmadığının saptanabilmesi için işlemin konusuna bakılması gerekmektedir. Eğer yönetsel işlem askeri gereklere, askeri usul ve yönteme ve askeri hizmete göre kurulmuş ise, bu işlemin askeri hizmete ilişkin olduğu kabul edilmelidir. Daha açık bir anlatımla, askeri hizmete ilişkin yönetsel işlemler: yönetimin bir asker kişinin askeri yeterlik ve yeteneklerinin, tutum ve davranışlarının, askeri geçmişinin, asker kişi olmaktan kaynaklanan hak ve ödevlerinin; askerlik hizmetinin amacı, askeri görev yerlerinin özellikleri, askeri kural ve gerekler göz önünde tutularak değerlendirilmesi sonucunda kurulan işlemlerdir. İşlem, askeri olmayan bir makam tarafından kurulmuş olsa bile durum değişmemekte, menfaati ihlal edilen asker kişinin açtığı davanın Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde görülmesi gerekmektedir.

Davacının 1602 sayılı Yasanın 20. maddesinde sayılan asker kişilerden olduğu ve bu nedenle dava konusu işlemin asker kişiyi ilgilendirdiği tartışmasızdır.

Dava konusu işlemin askeri hizmete ilişkin olup olmadığına gelince:

Dosyanın incelenmesinden; davacının Seferihisar Jandarma Muhabere Tabur Komutanlığı’nda sivil memur kadrosu ile hemşire olarak görev yapmakta olduğu, 02.06.2008 tarihinde Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Laborant ve Veterinerlik Sağlık Programındaki Ön Lisans eğitimini tamamladığı, buna bağlı olarak çalıştığı kurum tarafından intibakları yapılarak yan ödeme ve özlük haklarından faydalanmaya başladığı, sonrasında ise bitirmiş olduğu ön lisans programının hemşireliğin üst öğrenimi olamayacağı yönünde YÖK kararı bulunduğundan bahisle ödemelerin durdurulduğu, bunun üzerine maaşından yapılan kesintilere karşı çalıştığı kuruma müracaat ettiği, bu müracaatının reddedilmesi üzerine dava açıldığı anlaşılmıştır.

Uyuşmazlık konusu olay, davacının bitirdiği hemşirelik ön lisans programının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında üst öğretim olarak kabul edilip edilmeyeceği ve buna bağlı olarak özlük ve parasal haklarında düzenleme yapılıp yapılmayacağına ilişkindir. Bu bağlamda, dava konusu edilen hususunun “askeri hizmete ilişkin” bir yanının bulunmadığı kuşkusuzdur. Çözümlenecek olan anlaşmazlık, intibakının yapılmadığını ileri süren Türk Silahlı Kuvvetleri dışında görev yapan sivil memurun aynı yöndeki isteğinden ve onun çözümü ile varılacak sonuçtan farklı değildir.

Belirtilen duruma göre ve olayda Anayasa’nın 157. ve 1602 sayılı Yasanın 20. maddelerinde öngörülen “asker kişiyi ilgilendirme” ve “askeri hizmete ilişkin bulunma” koşulları birlikte gerçekleşmediğinden, davanın görüm ve çözümünde idari yargı yeri görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, İzmir 1.İdare Mahkemesi’nin başvurusunun reddi gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle İzmir 1.İdare Mahkemesi’nin BAŞVURUSUNUN REDDİNE, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/301

KARAR NO: 2013/325

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İdarenin dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.U., 2-H.K., 3-B.U., 4-F.Y., 5-D.Y.

Vekili : Av. H.Ü.

Davalı : Nilüfer Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü- Bursa

Vekili : Av. B.G.

O L A Y : 1-Davacılar vekili, müvekkillerine Bursa ili, Nilüfer ilçesi, Minareliçavuş Mahallesi, 1737 ada, 10 parsel sayılı taşınmazda şuyulama sonucu hisse verilmiş olduğunu; davalı idarece dava konusu taşınmaza kamu alanı haline getirilmek suretiyle kısmen el atıldığını; taşınmazın uygulama imar planında koruma bandında kaldığını; el konulan bu yerin tapu kapsamı içerisinde olup, el koymanın kamusal hizmete tahsis amaçlı ve kalıcı nitelikte olduğunu; imara açık bölge içerisinde bulunan bu yerin yoğun yapılaşmanın mevcut olduğu bölgede bulunduğunu, konumu ve mevkisi itibariyle oldukça değerli olduğunu; bu taşınmazın, mevcut imar planında bir kamu alanında kaldığını, davalı idarenin kamulaştırma ya da acele kamulaştırma kararı almadan arsayı yeşil alan haline getirmiş bulunmasının, haksız ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu; el atılan kısmın dışında kalabilecek ve fiilen kullanımı mümkün olamayacak bir kısım mevcut ise bu kısmın da bedel karşılığında davalı idareye bırakılmasını talep ettiklerini; açıkladıkları nedenlerle davalı, idare ile gerek bedel yönünden gerekse fiilen el atılan ve el atılmayan bölümler yönünden uzlaşma imkanı bulunmadığını ifade ederek; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 8.000,00 TL. tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

2-Davalı vekili, 1.cevap dilekçesinde; davacıların parseline fiili bir el atma bulunmadığını, taşınmaza kısmen el atıldığı iddiasının da yerinde olmadığını savunmuş; 26.3.2012 tarihindeki 1.celsede, davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunmuştur.

3- Davalı vekili 27.3.2012 tarihli dilekçe ile görev itirazını yazılı olarak da tekrarlamış; bu dilekçeye karşılık davacılar vekilince Mahkemeye sunulan 19.4.2012 tarihli dilekçede; dava konusu taşınmaza davalı tarafça kamu alanı haline getirmek ve stabilize yol yapılmak suretiyle fiilen el atıldığı, bu nedenle reddinin gerekeceği beyan edilmiştir.

BURSA 2.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:2.5.2012 gün ve E:2012/17 sayı ile, davanın, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminata ilişkin bulunduğu gerekçesiyle görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve Öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre; idarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8’inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemlerin, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü kararında, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamaların fiili el atma olmadan da kamulaştırmasız el atma olarak nitelendirildiği ileri sürülmek suretiyle, imar planında koruma bandı olarak ayrılan taşınmazının bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiği; davalı idarelerin yazı ve savunma dilekçelerinden de, anılan taşınmaz üzerine henüz yapılmış tesis bulunmadığının anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacının taşınmazının, imar planında koruma bandı olarak ayrılması hadisesi sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak; bu sonuç ya da sonuçların, yukarıda da söylenildiği üzere, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmazın sağlık alanı olarak gösterilmesinden, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapamamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan; hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla; davanın taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’ndan yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Bursa Büyükşehir Belediyesinin 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8-18. Maddeleri uyarınca arazi ve imar uygulamalarına ilişkin işlemler kapsamında, davacıların hissesinin de bulunduğu taşınmazın koruma bandı olarak ayrılması karşısında, bu parseldeki bedelin ödenmesine ilişkin davanın; dava konusu uyuşmazlıkta, idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmaması karşısında, davanın anılan Kanun’un 14. maddesinde işaret edilen bedel artırma davası niteliğinde olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı; Anayasa'nın 125/son madde ve fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğunun kurala bağlanmış olduğu; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türleri arasında sayıldığı; uyuşmazlık konusu işlemin, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunduğu, davanın, 2577 sayılı Kanun’un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği; bu nedenle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/17 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hissedar oldukları taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 8.000,00 TL. tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Davacılar vekili tarafından; davalı vekilinin olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolundaki dilekçesine karşılık verilen ve 7.6.2012 tarihinde kayda giren cevap dilekçesine eklenen ve dava konusu Bursa ili, Nilüfer ilçesi, Minareliçavuş Mahallesi, 1737 ada, 10 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak(davacısı farklı olan) düzenlenen, 28.5.2012 ve 4.6.2012 tarihli Bilirkişi Raporlarının incelenmesinden; anılan parselin 3194 sayılı İmar Kanununun 18.maddesine göre yapılan şuyulandırma sonucu oluştuğu; Nilüfer Organize Sanayi Bölge Müdürlüğünün Sağlık Koruma Bandında kaldığı; taşınmaza, stabilize yol yapılmak suretiyle fiilen el atıldığı anlaşılmıştır.

İdarelerin 3194 sayılı imar Kanunu 8. maddesi ve 18. maddesinin verdiği yetki ile arazi ve arsalar üzerinde imar planlarının hazırlanması ve yürürlüğe konulması, arazi ve arsa düzenlemesi gibi faaliyetleri kapsamında yaptıkları imar planlarından kaynaklanan işlemlerin tek yanlı ve kamu gücüne dayanan irade açıklamaları ile tesis edilen genel ve düzenleyici işlemler olduğu bu yönü ile de idari eylem ve işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargı yerlerinde çözümlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Buna karşılık, Kamulaştırma Kanunu’nda öngörülen usul ve yöntemlere uygun idari nitelikte uygulama işlemleri yapılmaksızın, dava konusu taşınmaza fiilen el atılarak stabilize yol yapılması karşısında, idarenin bu eyleminin kamulaştırmasız el atma niteliğini taşıdığı açıktır.

Öte yandan, İdarenin yürütmekle yükümlü bulunduğu kamu hizmetine ilişkin olarak uygulamaya koyduğu plan ve projeye göre meydana getirdiği yol, kanal, baraj, su yolları, su şebekesi gibi tesislerin kurulması, işletilmesi ve bakımı sırasında kişilere verdiği zararların tazmini istemiyle açılacak davaların görüm ve çözümünün, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları muhtel olanlar tarafından açılacak tam yargı davaları kapsamında yargısal denetim yapan idari yargı yerine ait olduğu; idarece herhangi bir ayni hakka müdahalede bulunulduğu, özel mülkiyete konu taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığı veya plan ve projeye aykırı iş görüldüğü iddiasıyla açılacak müdahalenin men’i ve meydana gelen zararın tazmini davalarının ise, mülkiyete tecavüzün önlenmesine ve haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümleneceği, yerleşik yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.

Nitekim, yukarıda belirtilen genel kabul doğrultusundaki Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 11.2.1959 günlü, E:1958/17, K:1959/15 sayılı kararının III. bölümünde, “İstimlaksiz el atma halinde amme teşekkülü İstimlak Kanununa uygun hareket etmeden ferdin malını elinden almış olması sebebiyle kanunsuz bir harekette bulunmuş durumdadır. Ve bu bakımdan dava Medeni Kanun hükümlerine giren mülkiyete tecavüzün önlenmesi veya haksız fiil neticesinde meydana gelen zararın tazmini davasıdır. Ve bu bakımdan adliye mahkemesinin vazifesi içindedir.” görüşüne yer verilmiştir.

Bu durumda, idarenin dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümü, adli yargı yerinin görevine girmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun reddi gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN REDDİNE, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/313

KARAR NO: 2013/326

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacılar : 1-S.A., 2-N.A., 3-H.A., 4-F.Ç., 5-N.C., 6-Y.A., 7-C.C.

Vekili : Av.A.Y.

Davalı : Altındağ Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.A.

O L A Y : Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara İli - Altındağ İlçesi - Battalgazi Mahallesi - 24365 Ada – 1 parselde kayıtlı taşınmaza, davalı belediye tarafından, kuruma ait kreş ve gündüz bakım evi ve Gençlik Merkezi ile bu binalara ait müştemilat yapmak ve başka şekilde düzenlemeler yapmak suretiyle kamulaştırmasız el attığını; davalı idarenin, dava konusu taşınmazın tamamına kamulaştırma yapmaksızın fiilen el koyduğunu, taşınmazın, malikleri - davacı müvekkilleri tarafından tasarruf edilemez durumda olduğunu; taşınmaza fiilen el koyan davalı idarenin bugüne kadar kamulaştırma da yapmadığını, davalının fiilinin, kamulaştırmasız el koyma niteliğinde bulunduğunu; davalının kamulaştırmasız el atması sonucu taşınmazın tamamından yararlanma imkanı ortadan kalkmış olduğu için, davacıların tapu paylarının iptali ile davalı adına tescili ve bedelinin davalıdan tahsili için işbu davayı açtıklarını ifade ederek; dava konusu taşınmaza davalı idare tarafından kamulaştırmasız el konulmuş olduğundan, taşınmazın el atılan kısmındaki davacı hisselerinin iptali ile davalı Altındağ Belediyesi adına tesciline; bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5,000.00 TL sinin davalıdan dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsili ile tapu payları oranında davacı müvekkillere ödenmesine; dava konusu taşınmaza kısmen el atılmış olması durumunda, arta kalan kısımdaki değer düşüklüğünün de 2942 sayılı Yasa’nın 12/1-b maddesi gereğince hesaplanarak ödenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Belediye vekili birinci savunma dilekçesinde, davanın idari yargının görev alanına girdiğini öne sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 3.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:11.5.2012 gün ve E:2011/637 sayı ile, davalı vekilinin yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Belediye vekilince süresi içinde verilen dilekçe ile, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe, dava dosyası örneği ile birlikte Danıştay Başsavcılığı’na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’ndan yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Ankara Büyükşehir Belediyesinin 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8-18. maddesi uyarınca arazi ve imar uygulamalarına ilişkin işlemler kapsamında, davacının da hissesinin de bulunduğu Battalgazi mahallesinde bulunan taşınmazın sağlık tesis alanı olması karşısında, bu parseldeki bedelin ödenmesine ilişkin davanın; dava konusu uyuşmazlıkta, idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmaması karşısında, davanın anılan Kanun’un 14. maddesinde işaret edilen bedel artırma davası niteliğinde olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı; Anayasa'nın 125/son madde ve fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğu kurala bağlanmış; 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türleri arasında sayılmış olduğu; uyuşmazlık konusu işlemin, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunduğu, davanın, 2577 sayılı Kanun’un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği; bu nedenle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/637 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, davacıların hissedar oldukları, Ankara İli - Altındağ İlçesi - Battalgazi Mahallesi - 24365 Ada – 1 parselde kayıtlı taşınmaza davalı idare tarafından, kuruma ait kreş ve gündüz bakım evi ve Gençlik Merkezi ile bu binalara ait müştemilat yapmak ve başka şekilde düzenlemeler yapmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın bedelinin, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5,000.00 TL’sinin davalıdan dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu parselin 3194 sayılı İmar Kanununun 18.maddesi gereğince imar uygulaması gördüğü, DOP kesilmiş imar parseli olduğu; imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrıldığı; davacılar vekili tarafından dava dilekçesinde ve idarenin savunmasına cevap dilekçesinde, taşınmaza, davalı belediye tarafından, kuruma ait kreş ve gündüz bakım evi ve Gençlik Merkezi ile bu binalara ait müştemilat yapmak ve başka şekilde düzenlemeler yapmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığının; dava konusu taşınmazın tamamına kamulaştırma yapmaksızın fiilen el konulduğunun iddia edilmesine karşın; İdarece, bu iddiayı çürütecek bilgi ve belgenin Mahkemeye sunulmadığı anlaşılmıştır.

Belediyelerin 3194 sayılı imar Kanunu 8. maddesi ve 18. maddesinin verdiği yetki ile arazi ve arsalar üzerinde imar planlarının hazırlanması ve yürürlüğe konulması, arazi ve arsa düzenlemesi gibi faaliyetleri kapsamında yaptıkları imar planlarından kaynaklanan işlemlerin tek yanlı ve kamu gücüne dayanan irade açıklamaları ile tesis edilen genel ve düzenleyici işlemler olduğu bu yönü ile de idari eylem ve işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargı yerlerinde çözümlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Buna karşılık, Belediyece, Kamulaştırma Kanunu’nda öngörülen usul ve yöntemlere uygun idari nitelikte uygulama işlemleri yapılmaksızın, dava konusu taşınmaza fiilen el atılarak bina inşa etmesi karşısında, idarenin bu eyleminin kamulaştırmasız el atma niteliğini taşıdığı açıktır.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun reddi gerekmiştir.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/321

KARAR NO: 2013/327

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Tespit davası şeklinde açılan davanın, imar planından kaynaklanan tazminat davaları kapsamında, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar :1-A.G., 2-A.G., 3-B.C.G.

Vekilleri : Av.B.Ö., Av.A.Y.

Davalılar : 1-Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

Vekili : Av.F.G.

2-Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü

Vekili : Av.A.K.

O L A Y :Davacılar vekili, müvekkillerinden; A.G.’in Ankara Akyurt Büğdüz Köyü, Çelikli Mevkii; 1491 Parselde üzerinde iskanlı Mantar Üretim Paketleme Tesisi, İdari Binalar ve 1 Adet Bekçi Binası olan 12.610 metrekare tarlası ile 1507 Parselde üzerinde toplam 10,000 m2 kapalı alanı, elektrik aboneliği, DSİ izinli su kuyusu olan 36 adet sera olan 16.010 metrekare tarlası; A.G.’in Ankara Akyurt Büğdüz Köyü, Çelikli Mevkii; 1497 parselde bulunan 8.480 metrekare tarlası; B.C.G.’in Ankara Akyurt Büğdüz Köyü Dapkız Mevkii; 1540 parselde üzerinde iskan izni bulunan sera tesisi olan 7.270 metrekare tarlası, 1541 parselde 8.060 metrekare tarlası üzerine, T.C. Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları. Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Gen. Müd. ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü arasında imzalanan 27.02.2006 tarih ve 2010-2265 sayılı protokol gereğince, Esenboğa Havaalanı 3. Pist Sahası yapılacağından bahisle, kamulaştırma şerhi konulduğunu;

Şerh konulduğu tarihten bugüne kamulaştırma yapılmadığını, kamulaştırma işleminin ne zaman ve ne suretle yapılacağı sorulduğunda, 2012 ve 2013 yıllarında yeterli ödenek temin edilemeyeceği düşünüldüğünden kamulaştırma işlemlerinin ertelenmesinin talep edildiğinin beyan edildiğini; müvekkillerden B.C.G.’in, sahibi olduğu 1541 parselle ilgili inşaat izni talep ettiğini, Akyurt Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün 09.01.2012 tarihli yazısıyla, söz konusu parselin DLH 3. Pist kamulaştırma alanında kaldığından, herhangi bir yapı inşaatı izni verilmediğinin belirtildiğini; aynı şekilde müvekkili B.G.’in de, sahibi olduğu 1497 parselle ilgili müracaatta bulunduğunda, Akyurt Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğünün 05.01.2012 tarihli yazısında, söz konusu parselin tasarrufa kısıtlı hale geldiğinin bildirilmiş olduğunu;verilen cevabi yazılardan da açıkça anlaşılacağı üzere, müvekkillerinin, sahip olduğu gayrimenkuller üzerindeki özgürce tasarruf etme imkânından mahrum kaldığını; gayrimenkuller üzerine kamulaştırma şerhi konulması sebebi ile tasarrufta bulunmak imkanı ortadan kaldırıldığı gibi, üzerinde yatırım yapmak, bir sanayi tesisi ya da inşaat yapmak gibi imkânlardan mahrum kalındığını; ayrıca kamulaştırma şerhi sebebiyle imar uygulaması yapılmadığını, bu nedenle İmar geçmesi halinde çok büyük değer artışı imkânından da müvekkillerinin mahrum kaldığını, davalı idarenin bu davranışının haksız fiil olduğunu, kamulaştırmasız el atma eylemini oluşturduğunu; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5- 662, 2010/651 K. sayılı kararında “…Uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da cihetine gitmeyen davalı idarece, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale ettiği açıktır. Yerel Mahkemece, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının kabulüyle, davalı idarenin kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda sorumlu bulunduğuna ilişkin direnme kararı yerindedir...” denildiğini; müvekkillerinin sahip olduğu gayrimenkullerin üzerine konulan kamulaştırma şerhinin, müvekkillerinin gayrimenkullerini dilediği gibi kullanmasını engellediği, dava konusu edilen taşınmazlara bu şekilde kamulaştırmasız olarak el atıldığı, kamulaştırmasız el atma sebebi ile talep edilebilecek bedelin, bu bedel için talep edilebilecek faizin ve faiz başlangıcının tespitini talep etmek amacıyla Mahkemeye başvurmanın zorunlu hale geldiğini ifade ederek; dava konusu edilen taşınmazlara kamulaştırmasız olarak el atıldığının, kamulaştırmasız el atma sebebi ile talep edilebilecek bedelin, bu bedel için talep edilebilecek faizin ve faiz başlangıcının ayrıca aleyhine tespit için başvurulan kurumlardan hangisinin kamulaştırmasız el attığının; 6100 Sayılı HMK 107/3fıkrası uyarınca tespitine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri, süresinde verdiği dilekçelerinde, 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında yapılan imar düzenlemesinin idari bir işlem olduğu, idari işlemden kaynaklanan tazminat taleplerinin de idari yargı yolunda çözümlenmesinin gerektiği, ayrıca dava konusu taşınmaza fiilen el atıldığı da ileri sürülmediğine göre kamulaştırmasız el atmadan bahsedilemeyeceği gerekçesiyle, görev itirazında bulunmuştur.

AKYURT ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:22.5.2012 gün ve E:2012/16 sayı ile, davalılar vekillerinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı İdarelerin vekillerinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdikleri dilekçeleri üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve Öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre; idarelerin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7'nci maddesi uyarınca kamulaştırma kararı verdikten sonra kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini kamulaştırmaya konu taşınmaz malın kayıtlı bulunduğu tapu idaresine bildirmesine ilişkin işlemin "idari işlem"; kamulaştırma işlemini gerçekleştirme konusundaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı" başlıklı 2'nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmış; 3'üncü maddesinde, tam yargı davalarına ilişkin dilekçelerde uyuşmazlık konusu miktarın gösterileceği belirtilmiş; 14'üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dilekçelerin 3 ve 5'inci maddelere uygun olup olmadığı yönlerinden inceleneceği öngörülmüş; 15'inci maddesinin birinci fıkrasında, Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince yukarıdaki maddenin 3'üncü fıkrasında yazılı hususlarda kanuna aykırılık görülürse, 14'üncü maddenin; 3'üncü fıkrasının (g) bendinde yazılı halde otuzgün içinde 3 ve 5'inci maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak yahut (c) bendinde yazılı hallerde, ehliyetli olan şahsın avukat olmayan vekili tarafından dava açılmış ise otuzgün içinde bizzat veya bir avukat vasıtasıyla dava açılmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği kuralına yer verilmiş olduğu; dosyanın incelenmesinden; davacılar tarafından, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü kararında, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamaların fiili el atma olmadan da kamulaştırmasız el atma olarak nitelendirildiği ileri sürülmek suretiyle, tapu kaydına kamulaştırma şerhi konulan taşınmazların uzun yıllar geçmesine karşın kamulaştırılmaması nedeniyle kamulaştırmasız el atıldığının, bu nedenle talep edilebilecek bedel ve faiz ile faiz başlangıcının, Kurumlardan hangisinin kamulaştırmasız el attığının tespitine karar verilmesinin istenildiğinin anlaşıldığı; her ne kadar; dava dilekçesinde davaya tespit davası niteliği verilmeye çalışılmışsa da, dilekçedeki iddiaların, davalı idarelerin idari eylem ve işlemleri nedeniyle idare hukuku alanındaki tazmin sorumluluğuna ilişkin olduğu dikkate alındığında, davanın 2577 sayılı Yasanın 2'nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen tam yargı davası niteliğinde olduğu; asıl amacın davacıların taşınmazlarının tapu kaydına kamulaştırma şerhi konulması ve kamulaştırmanın zamanında tekemmül ettirilmemesi sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan zararın tazmini olduğu; tazmini istenilen tutarın dilekçede gösterilmemiş olmasının, bu durumu değiştirecek niteliği bulunmadığı; bu eksikliğin, İdari Yargı yerince dilekçe ret kararı verilmek suretiyle tamamlatılmasının mümkün olduğu sonucuna varıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak; bu sonuç ya da sonuçların, bir idari işlem olan kamulaştırma şerhi verilmesine ilişkin işlemden ve kamulaştırma konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise; 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan; hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tespit ve tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla; davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI: Davacıların, Ankara ili Akyurt ilçesi, Büğdüz köyündeki taşınmazlara sahip oldukları; taşınmazların Esenboğa Havaalanı 3. pist yapımı için davalı idare tarafından kamulaştırılmasına karar verilerek, tapuya kamulaştırılacak yerlerden olduğu şerhi verilmesine rağmen, ödenek yokluğu nedeniyle kamulaştırma işlemine başlanmadan beklenmesi sonucu, taşınmazdan yararlanmanın engellendiğini iddia eden davacıların, işlemi kamulaştırmasız el atma temeline oturtarak, bedel tespiti ve diğer istemlerde bulundukları, bu davada davalı idare tarafından görev itirazında bulunulması üzerine olumlu görev uyuşmazlığının çıkarıldığının anlaşıldığı; dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Ulaştırma Bakanlığı ve diğer davalı idarenin, kamu yararı amacıyla davaya konu taşınmazın kamulaştırılmasına karar vermelerine rağmen, ödenek yokluğu nedeniyle kamulaştırma işlemlerine başlayamadıkları, bu parseldeki idarenin işlemlerinin tespiti ile uğranılan zararın tespitine ilişkin davanın; dava konusu uyuşmazlıkta, idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmaması karşısında, davanın anılan Kanun’un 14. maddesinde işaret edilen bedel artırma davası ya da tespit isteminin amacının idarenin eylemi sonucu uğranılan zararın giderilmesini amaçlayan tam yargı davası olması karşısında, tespit davası niteliğinde olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı; Anayasa'nın 125/son madde ve fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğunun kurala bağlandığı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türleri arasında sayıldığı; uyuşmazlık konusunun, kamu yararına davalı idareler tarafından alınan kamulaştırma kararı nedeniyle uğranılan zararın tespitine, dolayısıyla sonuçta zararın tazminini amaçlayan davanın, 2577 sayılı Kanun’un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğinin düşünüldüğü; bu nedenle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Akyurt Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/16 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarelerin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunulması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Davacıların, maliki oldukları Ankara ili, Akyurt İlçesi, Büğdüz Köyündeki taşınmazları üzerine Esenboğa Havaalanı 3'üncü Pist Sahası yapılacağından bahisle kamulaştırma şerhi konduğu, kamulaştırma yapılmadığı, bu suretle gayrimenkulünden özgürce tasarruf etmek ve üzerinde yatırım yapmak, sanayi tesisi ve inşaat yapmak gibi imkanlardan mahrum kaldıkları, davalı idarenin bu davranışının haksız fiil olup kamulaştırmasız el atma eylemini oluşturduğu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, imar planı gereğinin uzun yıllar yerine getirilmemesi halinde kamulaştırmasız el atma olgusunun gerçekleştiğinin kabul edildiğini öne sürerek, taşınmazlara kamulaştırmasız el atıldığının, kamulaştırmasız el atma sebebi ile talep edilecek bedelin ve bu bedel için talep edilebilecek faiz ve faiz başlangıcının, aleyhine tespit için başvurulan Kurumlardan hangisinin kamulaştırmasız el attığının 6100 sayılı Kanunun 107. maddesinin 3. fıkrası uyarınca tespitine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Görev uyuşmazlığının çözümü için öncelikle, tespit davasının hukukumuzdaki yerinin incelenmesi gerekli bulunmaktadır.

1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda(Mülga) tespit davasını düzenleyen açık ve genel bir hükme yer verilmemekteyse de, doktrinde ve yerleşik yargısal içtihatlarla, bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının saptanması için tespit davası açılabileceği kabul edilmiş; tespit davasının esasının incelenebilmesi için de, genel dava koşullarının yanı sıra, dava konusunun bir hukuki ilişki olması ve bu hukuki ilişkinin var olup olmadığının öncelikle saptanmasında hukuki yarar bulunması koşulları aranmış; buna göre, özel hukuk alanını ilgilendiren bir hukuki ilişkinin saptanması için adli yargı yerinde müstakil olarak bir tespit davası açılabilmesi kabul edilmiş iken; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 106. maddesinde “ Tespit davası”na, 107.maddesinde ise “ Belirsiz alacak ve tespit davası”na yer verilmiştir.

Anılan maddelere bakıldığında; “Tespit davası/ Madde 106- (1) Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir.

(2) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır.

(3) Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.”

“Belirsiz alacak ve tespit davası/ Madde 107- (1) Davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde, alacaklı, hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabilir.

(2) Karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini artırabilir.

(3) Ayrıca, kısmi eda davasının açılabildiği hâllerde, tespit davası da açılabilir ve bu durumda hukuki yararın var olduğu kabul edilir.” denilmiştir.

Buna karşılık, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “ İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, idari dava türleri: iptal, tam yargı ve tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar olarak sayılmış olup, tespit davası şeklinde bir dava türüne idari yargıda yer verilmemiştir. Anılan Yasanın “İdari Davalarda Delillerin Tespiti” başlıklı 58/1. maddesi “Taraflar, idari dava açtıktan sonra bu davalara ilişkin delillerin tespitini ancak davaya bakan Danıştay, idare ve vergi mahkemelerinden isteyebilir.” hükmünü taşımakta olup, idari yargıda, ancak açılmış bir idari dava ile ilgili bulunan “delillerin tespiti”nin istenilmesine olanak bulunmaktadır. Buna göre, idari dava türleri arasında sayılmayan tespit davasının, yorum yoluyla idari yargının görevine müstakil bir dava olarak dahil edilmesine hukuken olanak bulunmadığından, idari yargı yerinde, idare hukuku alanını ilgilendiren bir hukuki ilişkinin varlığının ancak açılmış bulunan bir idari davaya bağlı olarak delil tespiti kapsamında saptanabileceği açıktır.

Belirtilen yasal durum karşısında, tespit davasına konu olabilecek hukuki ilişkinin özel hukuk alanını ilgilendirmesi gerektiği ve bir eda davasının öncüsü durumunda olan tespit davasının adli yargı yerinin görevine girdiği ortaya çıkmaktadır. Ancak, adli yargıda açılacak bir eda davasında hiçbir zaman kullanılmayacağının, buna karşılık idari bir işlem tesisi istemiyle bir idari makama veya idari yargıda açılacak bir davada idare mahkemesine ibraz edilmek ve bu makam veya mahkemeyi hukuken bağlayacak nitelikte belge elde etmek amacıyla açıldığının anlaşılması halinde tespit davası adli yargıda görülemeyecek ve görev yönünden reddi gerekecektir. Bu durumdaki tespit davasının idare hukuku kurallarına göre çözümlenmesi gerekmekteyse de, müstakil bir dava olarak açılması halinde idari yargı yerince, idari yargıda böyle bir dava türü olmadığı ve ancak bir idari dava açıldıktan sonra bu davaya ilişkin delil tespiti kapsamında incelenebileceği noktasından reddedilmesi uygun olacaktır.

Bu açıklamalara göre tespit isteminin konusu incelendiğinde: dava konusu taşınmazların, Ankara ili Akyurt ilçesi Büğdüz mahallesi 1491, 1497, 1507, 1540 ve1541 numaralı parseller olduğu; parsellerin imar planı ve meskun mahal dışında, belediye sınırları içinde olduğu, belediye hizmetlerinden yararlandığı; 1491,1497, 1507 ve 1540 numaralı parsellerin araç ve yaya trafiğine elverişli yollara cepheli olduğu, 1541 nolu parselin 1540 nolu parsele sınır olup direk yol cephesi bulunmamakla birlikte 1540 ve 1541 nolu parsellerin maliklerinin aynı olması sebebiyle 1541 nolu parsele ulaşımda sıkıntı bulunmadığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 16.02.2007 gün ve 525 sayılı kararı ile onaylanan 1/25.000 ölçekli “2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı” ve 17.05.2007 tarihinde Akyurt Belediyesince onanma süreci tamamlanan imar planlarında parsellerin Esenboğa 3. Pist Kamulaştırma alanında kaldığı; tapu kütüklerinde niteliğinin tarla olarak belirtildiği; taşınmazlarda fiili el atmanın mevcut olmadığı; tapu kaydı üzerine davalı kurumlarca şerh konulmuş olduğu anlaşılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı" başlıklı 2'nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmış; 3'üncü maddesinde, tam yargı davalarına ilişkin dilekçelerde uyuşmazlık konusu miktarın gösterileceği belirtilmiş; 14'üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dilekçelerin 3 ve 5'inci maddelere uygun olup olmadığı yönlerinden inceleneceği öngörülmüş; 15'inci maddesinin birinci fıkrasında, Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince yukarıdaki maddenin 3'üncü fıkrasında yazılı hususlarda kanuna aykırılık görülürse, 14'üncü maddenin; 3'üncü fıkrasının (g) bendinde yazılı halde otuzgün içinde 3 ve 5'inci maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak yahut (c) bendinde yazılı hallerde, ehliyetli olan şahsın avukat olmayan vekili tarafından dava açılmış ise otuzgün içinde bizzat veya bir avukat vasıtasıyla dava açılmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği kuralına yer verilmiştir.

Olayda davacılar vekili tarafından, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü kararında, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamaların fiili el atma olmadan da kamulaştırmasız el atma olarak nitelendirildiği ileri sürülmek suretiyle, tapu kaydına kamulaştırma şerhi konulan taşınmazların uzun yıllar geçmesine karşın kamulaştırılmaması nedeniyle kamulaştırmasız el atıldığının, bu nedenle talep edilebilecek bedel ve faiz ile faiz başlangıcının, Kurumlardan hangisinin kamulaştırmasız el attığının tespitine karar verilmesinin istenildiği anlaşılmıştır

Her ne kadar, dava 6100 sayılı Kanunun 107. maddesinin 3. fıkrası kapsamında tespit davası şeklinde açılmış ise de, dava dilekçedeki iddiaların, davalı idarelerin idari eylem ve işlemleri nedeniyle idare hukuku alanındaki tazmin sorumluluğuna ilişkin olduğu, davanın 2577 sayılı Yasanın 2'nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen tam yargı davası niteliğini taşıdığı; bu dava ile ulaşılmak istenilen asıl amacın; davacıların taşınmazlarının tapu kaydına kamulaştırma şerhi konulması ve kamulaştırmanın zamanında tekemmül ettirilmemesi sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan zararın tazmini olduğu; tazmini istenilen tutarın dilekçede gösterilmemiş olmasının, bu durumu değiştirecek niteliği bulunmadığı; bu eksikliğin, İdari Yargı yerince dilekçe ret kararı verilmek suretiyle tamamlatılmasının mümkün olduğu açıktır.

Bu durumda, davacıların maliki olduğu taşınmazların Havaalanı Pist Alanı kullanımında kaldığı, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği ancak tespit davası şeklinde dava kurgulanmış ise de; hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tespit ve tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmamaktadır.

Dolayısıyla; davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılar vekillerinin görev itirazlarının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Akyurt Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.5.2012 gün ve E:2012/16 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/344

KARAR NO: 2013/328

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Davacının, Büyükşehir Belediye Başkanlığının Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında kalan gecekondusu karşılığında, davalı Belediye ile konut sözleşmesi imzaladıktan sonra söz konusu projenin iptal edilmesi nedeniyle uğradığı zararların tazmini istemiyle açtığı davanın, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : S.C.

Vekili : Av. Ş.G.U.

Davalı : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Y.B.A.

O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde, davacı Ankara İli, Çankaya İlçesi, Dikmen Mevkiinde, İlker Mahallesi, 178. Sokak N:1 de bulunan 2044 analiz No belgeli, kendisinin üzerine tapu tahsisli gecekonduda oturmakta iken, 2981 sayılı Kanun uyarınca, belediyenin gecekondu hak sahiplerine aynı yerde yapılacak binadan 100 m²’lik lüks bir daire vereceği hususunda sözleşme yaptığını; taraflar arasındaki sözleşmeye göre davacıya verilecek dairenin Dikmen Vadisindeki 4. ve 5. Etaplarda kentsel dönüşüm projesi kapsamında ve burada inşa edilecek olan dairelerden verileceğini; Belediyenin 4.ve 5. Etap projesini hayata geçirmek için davacının işgal ettiği gayrimenkulü 400 m² ye çıkarıp, bedelini taksitler halinde ödettiğini ancak söz konusu projenin iptal edildiğini ileri sürerek, uğranıldığı belirtilen maddi zararın yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İdare vekili savunma dilekçesinde, davanın idari yargının görev alanına girdiğini öne sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 11. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 31.5.2012 gün ve E:2011/501 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Belediye vekilince süresi içinde verilen dilekçe ile, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe, dava dosyasının onaylı örneği ile birlikte Danıştay Başsavcılığı’na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI: 03.07.2005 tarih ve 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 5998 sayılı Kanunla değişik 73'üncü maddesinin; birinci fıkrasının birinci tümcesinde, "Belediye, belediye meclisi kararıyla; konut alanları, sanayi alanları, ticaret alanları, teknoloji parkları, kamu hizmeti alanları, rekreasyon alanları ve her türlü sosyal donatı alanları oluşturmak, eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek, kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak veya deprem riskine karşı tedbirler almak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir." denilmiş; dördüncü fıkrasında, "Büyükşehir belediyeleri tarafından yapılacak kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine ilişkin her ölçekteki imar planı, parselasyon planı, bina inşaat ruhsatı, yapı kullanma izni ve benzeri tüm imar işlemleri ve 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmaya büyükşehir belediyeleri yetkilidir." kuralı yer almış; beşinci fıkrasının birinci tümcesinde, "Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esastır." denildikten sonra, yedinci fıkrasında, "Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarındaki gayrimenkul sahipleri ve 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı imar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanuna istinaden, hak sahibi olmuş kimselerle anlaşmaları halinde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanında hakları verilir. 2981 sayılı Kanun kapsamına girmeyen gecekondu sahiplerine enkaz ve ağaç bedelleri verilir veya belediye imkânları ölçüsünde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı dışında arsa veya konut satışı yapılabilir. Bu kapsamda bulunanlara Toplu Konut idaresi Başkanlığı ile işbirliği yapılmak suretiyle konut satışı da yapılabilir. Enkaz ve ağaç bedelleri arsa veya konut bedellerinden mahsup edilir." hükümlerine yer verilmiş olduğu; dosyanın incelenmesinden; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 17.02.2006 tarih ve 483 sayılı kararı ile belirlenen Dikmen 4'üncü ve 5'inci Etap Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi uzlaşma ve kamulaştırma esasları kapsamında, 400 m² tapu tahsis belgeli gecekondusuna karşılık konut sözleşmesi imzalayan davacının, proje iptali nedeniyle davalı Belediyenin akdettiği sözleşmeden döndüğünü öne sürerek, konutunun yıktırılması nedeniyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, zararlarının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle bakılan davayı açtığının anlaşıldığı; idarenin yürütmekle yükümlü bulunduğu kamu hizmetine ilişkin olarak uygulamaya koyduğu plan ve projeye göre meydana getirdiği yol, kanal, baraj, su yolları, su şebekesi gibi tesislerin kurulması, işletilmesi, bakım ve onarımı sırasında kişilere verdiği zararların tazmini istemiyle açılacak davaların görüm ve çözümünde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları muhtel olanlar tarafından açılacak tam yargı davaları kapsamında yargısal denetim yapan idari yargı yerlerinin görevli bulunduğu; Anayasanın 125'inci maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğunun kurala bağlandığı; 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları ihlal edilenler tarafından açılan tam yargı davalarının, idari dava türleri arasında sayıldığı; davalı Belediyece, yasa ile verilen görevini yerine getirmek üzere uygulamaya koyduğu Kentsel Dönüşüm Projesinin, buna karşı açılan davada İdare Mahkemesince iptaline karar verilmiş olması nedeniyle yürütülemediği ve Meclis kararı ile uygulamadan kaldırıldığı savunulduğuna göre, idarece kamu gücüne dayanılarak, re'sen ve tek yanlı şekilde tesis edilen işlemlerden doğan zararın tazminine ilişkin bulunan ve davacının haklarını ihlal eden idari işlem dolayısıyla, 2577 sayılı Yasa'nın 12'inci maddesi uyarınca doğrudan doğruya açtığı tam yargı davasının, idare hukuku ilkelerine göre görüm ve çözümünün İdari Yargı'nın görev alanına girdiği gerekçesiyle; 2247 Sayılı Yasanın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’ndan yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Davanın konusunun, davacının tapu tahsis belgeli gecekondu ve arsasının, 5393 sayılı Belediye Yasasının değişik 73. Maddesi kapsamında hazırlanan Dikmen Vadisi 4. Ve 5. Etap Kentsel Dönüşüm Proje alanında kalması nedeniyle, davacının arsasını davalı idareye terk etmesi karşılığında davacıya proje uygulaması sonucu elde edilecek konutlardan bir tane verilmesine ilişkin taraflar arasında imzalanan sözleşmenin, davalı idarenin hazırladığı projenin idari yargıda açılan dava sonucu iptal edilmesi sonucu uygulanma olanağının ortadan kalkması ve davalı idarenin yeni bir proje geliştirmek yerine davacıya proje alanı dışında arsa teklifi ile sözleşme gereklerini yerine getirememesinden kaynaklandığının anlaşıldığı, davacı sözleşme hükümlerine uyulmaması hukuki temeline dayanmış ise de, davalı idarenin sözleşme hükümlerinin uygulanmasına başlamadan, sözleşmeye esas olan kentsel dönüşüm projesine ilişkin Belediye Meclis kararının idari yargı yerinde iptali nedeniyle projenin uygulamadan kaldırılmak zorunda olduğu, idarenin hukuka ve imar mevzuatına uygun yeni bir proje hazırlamak yerine, davalıya diğer tekliflerde bulunması ya da sessiz kalması şeklindeki eylemleri sonucu davacının uğradığı zararın, idarenin kamu gücünü kullanarak, resen ve tek taraflı olarak tesis ettiği eylem ve işlemlerden doğan zarar kapsamında 2577 sayılı Yasanın 2/1-b maddesine göre tam yargı davasına konu edilebileceği ve idari yargı yerinde çözülmesi gerektiği nedeniyle Danıştay Başsavcısının 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; davalı Belediye vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Dava, Davacının, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının Dikmen 4. ve 5. Etap Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında kalan gecekondusu karşılığında davalı Belediye ile konut sözleşmesi imzaladıktan sonra söz konusu projenin iptal edilmesi nedeniyle uğradığı zararların tazmini istemiyle açılmıştır.

03.07.2005 tarih ve 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı” başlıklı 73. maddesinde;

‘’Belediye, belediye meclisi kararıyla; konut alanları, sanayi alanları, ticaret alanları, teknoloji parkları, kamu hizmeti alanları, rekreasyon alanları ve her türlü sosyal donatı alanları oluşturmak, eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek, kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak veya deprem riskine karşı tedbirler almak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir. Bir alanın kentsel dönüşüm ve gelişim alanı olarak ilan edilebilmesi için yukarıda sayılan hususlardan birinin veya bir kaçının gerçekleşmesi ve bu alanın belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması şarttır. Ancak, kamunun mülkiyetinde veya kullanımında olan yerlerde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edilebilmesi ve uygulama yapılabilmesi için ilgili belediyenin talebi ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca bu yönde karar alınması şarttır.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edilecek alanın; üzerinde yapı olan veya olmayan imarlı veya imarsız alanlar olması, yapı yükseklik ve yoğunluğunun belirlenmesi, alanın büyüklüğünün en az 5 en çok 500 hektar arasında olması, etaplar halinde yapılabilmesi hususlarının takdiri münhasıran belediye meclisinin yetkisindedir. Toplamı 5 hektardan az olmamak kaydı ile proje alanı ile ilişkili birden fazla yer tek bir dönüşüm alanı olarak belirlenebilir.

Büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde kentsel dönüşüm ve gelişim projesi alanı ilan etmeye büyükşehir belediyeleri yetkilidir. Büyükşehir belediye meclisince uygun görülmesi halinde ilçe belediyeleri kendi sınırları içinde kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir.

Büyükşehir belediyeleri tarafından yapılacak kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine ilişkin her ölçekteki imar planı, parselasyon planı, bina inşaat ruhsatı, yapı kullanma izni ve benzeri tüm imar işlemleri ve 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmaya büyükşehir belediyeleri yetkilidir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esastır. Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında bulunan gayrimenkul sahipleri ve belediye tarafından açılacak davalar, mahkemelerde öncelikle görüşülür ve karara bağlanır.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanları içinde yer alan eğitim ve sağlık alanları hariç kamuya ait gayrimenkuller harca esas değer üzerinden belediyelere devredilir. Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılarda ilgili vergi, resim ve harçların dörtte biri alınır.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarındaki gayrimenkul sahipleri ve 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanuna istinaden, hak sahibi olmuş kimselerle anlaşmaları halinde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanında hakları verilir. 2981 sayılı Kanun kapsamına girmeyen gecekondu sahiplerine enkaz ve ağaç bedelleri verilir veya belediye imkanları ölçüsünde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı dışında arsa veya konut satışı yapılabilir. Bu kapsamda bulunanlara Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile işbirliği yapılmak suretiyle konut satışı da yapılabilir. Enkaz ve ağaç bedelleri arsa veya konut bedellerinden mahsup edilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerde belediyelere ait gayrimenkuller ile belediyelerin anlaşma sağladığı veya kamulaştırdıkları gayrimenkuller üzerindeki inşaatların tamamı belediyeler tarafından yapılır veya yaptırılır. Belediye ile anlaşma yapmayan veya belediyece kamulaştırılmasına gerek duyulmayan gayrimenkul sahiplerinden proje alanında kendilerine 3194 sayılı Kanunun 18 inci maddesine göre ayrı ada ve parselde imar hakkı verilmemiş olanlar kamulaştırmasız el atma davası açabilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yapılacak alt yapı ve rekreasyon harcamaları, proje ortak gideri sayılır. Belediyelere ait inşaatların proje ortak giderleri belediyeler tarafından karşılanır. Kendilerine ayrı ada veya parsel tahsis edilen gayrimenkul sahipleri ile kamulaştırma dışı kalan gayrimenkul sahipleri, sahip oldukları inşaatın toplam metrekaresi oranında proje ortak giderlerine katılmak zorundadır. Proje ortak gideri ödenmeden inşaat ruhsatı, yapılan binalara yapı kullanma izni verilemez; su, doğalgaz ve elektrik bağlanamaz.

Dönüşüm alanı sınırı kesinleştiği tarihte, bu sınırlar içindeki gayrimenkullerin tapu kütüğünün beyanlar hanesine kaydedilmek üzere tapu sicil müdürlüğüne, paftasında gösterilmek üzere kadastro müdürlüğüne bildirilir. Söz konusu gayrimenkullerin kaydında meydana gelen değişiklikler belediyeye bildirilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerde; ifraz, tevhit, sınırlı ayni hak tesisi ve terkini, cins değişikliği ve yapı ruhsatı verilmesine ilişkin işlemler belediyenin izni ile yapılır.(Yürürlüğün Durdurulan cümleler: Anayasa Mah. 18/10/2012 tarih ve 2012/82 E. ve 2012/34 Yürürlüğü Durdurma K. ile)

Belediye, kentsel dönüşüm ve gelişim projelerini gerçekleştirmek amacıyla; imar uygulaması yapmaya, imar uygulaması yapılan alanlardaki taşınmazların değerlerini tespit etmeye ve bu değer üzerinden hak sahiplerine dağıtım yapmaya veya hasılat paylaşımını esas alan uygulamalar yapmaya yetkilidir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerinin uygulanması sırasında, tapu kayıtlarında mülkiyet hanesi açık olan veya ayni hakları davalı olan taşınmazlar doğrudan kamulaştırılarak bedelleri mahkemece tayin edilen bankaya belli olacak hak sahipleri adına bloke edilir. Belediye kentsel dönüşüm ve gelişim projelerinin uygulama alanında bulunan taşınmazların kamulaştırılması sırasında veraset ilamı çıkarmaya veya tapudaki kayıt malikine göre işlem yapmaya yetkilidir.

(Ek fıkra: 16/05/2012-6306 S.K/17. md.) Büyükşehirlerde büyükşehir belediye meclisinin, il ve ilçelerde belediye meclislerinin salt çoğunluk ile alacağı karar ile masrafların tamamı veya bir kısmı belediye bütçesinden karşılanmak kaydıyla kentin uygun görülen alanlarında bina cephelerinde değişiklik ve yenileme ile özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları yapılabilir. Cephe değişikliği yapılacak binalarda telif hakkı sahibi proje müelliflerine talep etmeleri hâlinde, değiştirilecek cephe veya cephelerin beher metrekaresi için bir günlük net asgari ücret tutarını geçmemek üzere telif hakkı ödenir. Büyükşehir belediye meclisince uygun görülmesi hâlinde, büyükşehir belediyesi içindeki ilçe belediyeleri kendi sınırları içinde bu fıkrada belirtilen iş ve işlemleri yapabilir.

(Ek fıkra: 16/05/2012-6306 S.K/17. md.) Bina cephelerinde değişiklik ve yenileme ile özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları için yapılması gereken iş, işlem ve yetkilendirmeler, kat maliklerinin arsa payı çoğunluğu ile verecekleri karara göre yapılır.

(Ek fıkra: 16/05/2012-6306 S.K/17. md.) Büyükşehir belediyelerince, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen alanlar ile 5366 sayılı Kanuna göre yenileme alanı ilan edilen alanlarda veya bu Kanunun 75 inci maddesine göre kamu kurum ve kuruluşları ile protokol yapmaları hâlinde, büyükşehir belediye meclisi kararı ile, yıkılan ibadethane ve yurtların yerine veya ihtiyaç duyulan yerlerde ibadethane ve yurt inşa edilebilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamındaki işler, kamu idareleriyle 75 inci madde çerçevesinde ortak hizmet projeleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.

Bu Kanunun konusu ile ilgili hususlarda Başbakanlık Toplu Konut İdaresine 2985 sayılı Kanun ve diğer kanunlarla verilen yetkiler saklıdır.’’ denilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 17.02.2006 tarih ve 483 sayılı kararı ile belirlenen Dikmen 4. ve 5. Etap Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında, İdare ile davacı arasında 400 m² tapu tahsis belgeli gecekondusuna karşılık “Tapu Tahsis Belgeli Tesis Sözleşmesi(Borçlu)” imzalandığı; söz konusu projeye ilişkin Meclis kararlarının Ankara İdare Mahkemesi kararı ile iptal edilmesi üzerine, İdarece mahkemenin iptal kararını uygulamak amacıyla Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında yasal imar planına göre yapılmış bulunan bütün sıralı işlemlerin de iptal edildiği; bunun üzerine davacı tarafından, proje iptali nedeniyle davalı Belediyenin akdettiği sözleşmeden döndüğü öne sürülerek; yapının yıktırılması nedeniyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, zararlarının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İdarenin yürütmekle yükümlü bulunduğu kamu hizmetine ilişkin olarak uygulamaya koyduğu plan ve projeye göre meydana getirdiği yol, kanal, baraj, su yolları, su şebekesi gibi tesislerin kurulması, işletilmesi, bakım ve onarımı sırasında kişilere verdiği zararların tazmini istemiyle açılacak davaların görüm ve çözümünde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları muhtel olanlar tarafından açılacak tam yargı davaları kapsamında yargısal denetim yapan idari yargı yerleri görevli bulunmaktadır.

Anayasanın 125'inci maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmış; 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları ihlal edilenler tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmıştır.

Davalı Belediyece, yasa ile verilen görevini yerine getirmek üzere uygulamaya koyduğu Kentsel Dönüşüm Projesinin, buna karşı açılan davada İdare Mahkemesince iptaline karar verilmiş olması nedeniyle yürütülemediği ve Meclis kararı ile uygulamadan kaldırıldığı savunulduğuna göre, idarece kamu gücüne dayanılarak, re'sen ve tek yanlı şekilde tesis edilen işlemlerden doğan zararın tazminine ilişkin bulunan ve davacının haklarını ihlal eden idari işlem dolayısıyla, 2577 sayılı Yasa'nın 12'inci maddesi uyarınca doğrudan doğruya açtığı tam yargı davasının, idare hukuku ilkelerine göre görüm ve çözümü İdari Yargı'nın görev alanına girmektedir.

Bu durumda; davalı idarenin 5393 sayılı Yasa'nın 73. maddesinde yer alan düzenleme gereğince hazırladığı Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesine ilişkin Büyükşehir Belediye Meclis kararının İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine yürütülemediği ve Meclis kararı ile uygulamadan kaldırıldığı; uyuşmazlığın da davalı idarenin yetkili organının kamu gücünü kullanarak, res'en ve tek taraflı olarak tesis ettiği işlem nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen zarardan kaynaklandığı; davacı tarafından da, bu işlemlerden doğan zararın tazmininin istenildiği gözetildiğinde; davanın, 2577 sayılı Kanun'un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesi gerekmektedir.

Belirtilen nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı Belediye vekilinin görev itirazının reddine ilişkin Asliye Hukuk Mahkemesi kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Belediye vekilinin görev itirazının reddine ilişkin Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 31.5.2012 gün ve E:2011/501 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/483

KARAR NO: 2013/329

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Oluştuğu öne sürülen maddi zararların tazmini istemiyle özel hukuk gerçek ve tüzel kişisine karşı açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- İ.Ç., 2- E.B.

Davalılar : Asliye Hukuk Mahkemesinde

1- M.F., 2- DSİ Bölge Müdürlüğü

Vekili : Av. H.Ö.

İdare Mahkemesinde

B.Yapı Proje İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti.

Sulh Hukuk Mahkemesinde

1- B.Yapı Proje İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti., 2- DSİ Bölge Müdürlüğü

O L A Y : Davacılar, dava dilekçesinde, Kahramanmaraş İli, Çağlayancerit İlçesi, Engizek Mahallesi 230 ada 15 parsel sayılı taşınmaz içerisinde dikili bulunan çeşitli meyve ağaçları ile, 231 ada 45 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan evin davacı Elife Berker’e ait olduğunu; aynı mahallede 230 ada 16 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan çeşitli meyve ağaçlarının da davacı İ.Ç.’a ait olduğunu; civarda inşaatı devam eden DSİ’ye ait ve M.F.’nun müteahhitliğini yaptığı Zorkun Göleti adı ile bilinen baraj inşaatı yapımının ve çevre kayalıklarının patlayıcı maddelerle patlatılması sonucu meyve ağaçları ile eve zarar verdiğini öne sürerek, 13.958,23 TL zarar bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili savunma dilekçesinde, DSİ Genel Müdürlüğü’nün sulama amaçlı Zorkun Göleti inşaatının, B.Yapı Proje İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti’ne yapım için ihale edildiğini, DSİ’nin kusuru söz konusu ise, DSİ yönünden dosyanın ayrılarak idare mahkemesine gönderilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Pazarcık Asliye Hukuk Mahkemesi: 17.3.2011 gün ve E:2010/988, K:2011/279 sayı ile, davaya konu olan gölet inşaatı yapımının DSİ tarafından dava dışı B.Yapı Şirketi’ne verildiği, DSİ yönünden açılan davanın tam yargı davası niteliğinde olup, idare mahkemesinde görülmesi gerektiği nedeniyle görev yönünden reddine, davalı Mutlu aleyhine açılan davanın ise husumetin B.Yapı Şirketi’ne yöneltilmesi gerektiği anlaşıldığından husumetten reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle Davalı DSİ aleyhine açılan davanın görevden reddine, davalı Mutlu aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar vermiş bu karar kesinleşmiştir.

Davacılar E.B.ve İ.Ç., Zorkun Deresi üzerinde yapılan baraj çalışması nedeniyle maliki oldukları ev ve meyve bahçelerinde meydana geldiği ileri sürülen 14.357.00 TL zararın tazminen ödenmesine karar verilmesi istemiyle B.Yapı Şirketi’ne karşı idari yargı yerinde dava açmıştır.

Gaziantep 1. İdare Mahkemesi: 14.4.2011 gün ve E:2011/532, K:2011/621 sayı ile, uyuşmazlık konusu taşınmazlara davacıların ayrı ayrı malik olduğu, tazmini istenen 14.357.00 TL’nin hangi davacı için ne miktarda istenildiğinin belirtilmediği, ayrıca dava dilekçesinde davacılardan birisinin adının Elif olarak yazıldığı ancak dilekçeye ekli kimlik fotokopisinde “Elife” olarak yazıldığı anlaşıldığından bu haliyle dava dilekçesinin usule uygun görülmediği, bu durumda davacılar tarafından, ayrı ayrı dava açılması gerektiği gerekçesiyle dilekçenin reddine karar vermiştir.

Davacı İ.Ç. tarafından, Kahramanmaraş İli, Çağlayancerit İlçesi, Engizek Mahallesi’ne ait 230 ada 16 parsel içerisindeki çeşitli meyve ağaçlarının, davalı B.Yapı Şirketi tarafından civarda yapılmakta olan Gölet Barajı inşaatı sırasında patlayan dinamitlerin patlama sırasında fırlattığı büyük taş ve kaya parçalarının meyve ağaçlarına çarpmak suretiyle verdiği zarar miktarı olan 2.709,91 TL nin, 582,50 TL yapılan tespit giderinin, 200,00 TL Asliye Hukuk Mahkemesi yargılama gideri olmak üzere 3.492.41 TL’nin işlemiş ve işleyecek en yüksek banka faiziyle birlikte davalı B.Yapı Şirketi’nden tahsili istemiyle idari yargı yerinde dava dilekçesi yenilenmiştir.

GAZİANTEP 1. İDARE MAHKEMESİ: 12.7.2011 gün ve E:2011/771, K:2011/1159 sayı ile, idari yargı yerlerinde görülen idari dava türlerinden biri olan tam yargı davası açılabilmesi için idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel bir hakkın muhtel olması yani kayba uğraması gerektiği, dolayısıyla idari eylem ve işlemlerden kaynaklanmayan özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişiler tarafından verilen zararlar nedeniyle idari yargı yerlerinde dava açılmasının mümkün olmadığı, bu durumda, özel bir firmanın eyleminden dolayı uğranıldığı ileri sürülen zararın uyuşmazlık konusu edildiği işbu davada özel hukuk hükümlerine göre adli yargının görevli olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle, davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı İ.Ç., taşınmazı içerisindeki çeşitli meyve ağaçlarının, davalı şirket tarafından civarda yapılmakta olan Gölet Barajı inşaatı sırasında patlayan dinamitlerin patlama sırasında fırlattığı büyük taş ve kaya parçalarının meyve ağaçlarına çarpmak suretiyle vermiş olduğu zarar miktarı olan 2.709,91 TL, 582,50 TL yapılan tespit gideri, 200,00 TL Asliye Hukuk Mahkemesi yargılama gideri, 48,80 TL idari yargı dosya gideri olmak üzere toplam 3.341,21 TL nin işlemiş ve işleyecek en yüksek Banka faiziyle birlikte tahsili istemiyle B.Yapı Şirketi ve DSİ Bölge Müdürlüğüne karşı adli yargı yerinde dava açmıştır.

PAZARCIK SULH HUKUK MAHKEMESİ: 20.12.2011 gün ve E:2011/483, K:2011/782 sayı ile, 6100 sayılı HMK’nın görevi düzenleyen 3.maddesine göre idarenin eylem ve işlemleri ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı ölüm veya vücut bütünlüğünün yitirilmesinden doğan zararların tazmini davalarında hukuk mahkemelerinin görevli olduğu, bunun dışındaki diğer sorumluluk hallerinde idare mahkemesinin görevli olduğu, somut olayda ise DSİ tarafından baraj inşaatının yapımı sırasında kullanılan patlayıcı maddelerin patlaması sonucunda etrafa fırlayan büyük taş ve kaya parçalarının davacının taşınmazı ile bu taşınmada bulunan bitkilere zarar vermesi sonucu tazminat talebinde bulunması nedeniyle Gaziantep İdare Mahkemesinin görevli olduğu ancak idare mahkemesinin görevsizlik kararı verdiği ve verilen kararın kesinleştiği anlaşıldığından mahkemelerince görevsizlik kararı verilerek olumsuz görev uyuşmazlığının verilmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı İ.Ç., görevli mahkemenin tespiti açısından olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü talebiyle Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmek üzere, Sulh Hukuk Mahkemesine dilekçe vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Davacı İ.Ç. tarafından, B.Yapı Şirketine karşı açılan davalarda, Gaziantep 1. İdare Mahkemesi’nin E:2011/771 sayılı görevsizlik kararı ile, Pazarcık Sulh Hukuk Mahkemesi’nin E:2011/483 sayılı görevsizlik kararı dikkate alındığında, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, asliye hukuk mahkemesi dosyasının davacı İ.Ç.’ın istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Sulh Hukuk Mahkemesi’nce Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği ve idari yargı dosyasının da Başkanlıkça temin edildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN’ın davada adli yargının, Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın ise idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının maliki olduğu Kahramanmaraş İli, Çağlayancerit İlçesi, Engizek Mahallesi, 230 Ada, 16 Parsel numaralı taşınmazda bulunan dikili ağaçların davalı B.Yapı Şirketinin baraj yapımı sırasında kullandığı dinamitler nedeniyle zarara uğradığından bahisle maddi zarar miktarının faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

Olayda davalı konumunda bulunan B.Yapı Şirketinin Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca kurulan Limited Şirket olması nedeniyle kamu tüzel kişisi (idare) olmadığı anlaşılmaktadır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlığını taşıyan 2. maddesinin birinci fıkrasında, “1. (Değişik: 10/6/1994 - 4001/1 md.) İdari dava türleri şunlardır:

a) (İptal: Ana.Mah.nin 21/9/1995 tarih ve E:1995/27, K:1995/47 sayılı kararı ile; Yeniden Düzenleme: 8/6/2000 - 4577/5 md.) İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları,

b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

c) (Değişik: 18/12/1999-4492/6 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar” denilmiştir.

İdari davalardan olan iptal ve tam yargı davalarında davalı daima idaredir. Bir başka deyişle, idari yargı yerinde açılan bir iptal ya da tam yargı davasına bakılabilmesi için, diğer dava koşullarının yanısıra, davanın idare aleyhine açılmış olması gerekmekte; idari yargı yerinde gerçek kişiler aleyhine dava açılabilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

Bu durumda, davanın, ortada idarece kamu gücüne dayalı olarak ve idari usul ve esaslara göre re'sen ve tek yanlı biçimde tesis edilmiş bir işlem veya eyleminden dolayı hak ve menfaati ihlâl edilenler tarafından idare aleyhine açılmış 2577 sayılı Yasa'nın 2. maddesinde belirtilen davalardan biri olmayıp, gerçek kişi ve özel hukuk tüzel kişisi aleyhine açılan tazminat davası olması karşısında, idari yargının görevine giren bir dava bulunduğundan söz etmek olanaksızdır.

Buna göre, davacıya ait taşınmazın içerisinde bulunan dikili ağaçların davalı şirketin baraj yapımı sırasında kullandığı dinamitlerin patlaması sonucunda fırlattığı taş ve kaya parçalarının çarpması nedeniyle zarara uğranıldığından bahisle, oluştuğu ileri sürülen maddi zararın davalı şirket tarafından ödenmesi istemiyle açılan davanın, özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olduğundan, Sulh Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, Pazarcık Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 20.12.2011 gün ve E:2011/483, K:2011/782 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/500

KARAR NO: 2013/330

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Davacıya ait ve ruhsatsız olduğu iddia edilen binanın, imar planında yolda kalması nedeniyle yıktırılmasından dolayı uğranılan zararın tazmini istemiyle açılan davanın İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Y.O.

Vekili : Av.O.A.

Davalı : Altındağ Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.A.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Altındağ ilçesi Beşikkaya Mahallesi,1976 sokak, 16 numarada bulunan tek katlı evinin bir bölümünün, imar çalışmaları sırasında yol olarak tespit edildiğini; bu doğrultuda davalı belediyenin, müvekkiline bildirimde bulunarak imarda yola taşan taşınmazın yıkımını yapacaklarını tebliğ ettiğini; evin yola taşan kısmının, evin sadece bir odasına denk geldiğini, evin diğer bölümü ve bahçesinde bulunan ağaçların imara göre yol alanı dışında, müvekkili adına kayıtlı 20817 ada 5 parselde kayıtlı tapu içerisinde kaldığını; buna karşın davalı belediye ekiplerinin, sadece yola gecen kısmını değil, müvekkilinin bütün evini, yol dışında olan ağaçları ve kömürlüğünü de yıktığını ve idarenin bu zararı ödemediğini; rasgele bütün evi yıkıp ağaçları yok etmenin hukuka bağlı bir idarenin tutumuna benzemediğini; müvekkili ve ailesinin bu durumdan büyük üzüntü duyduğunu, müvekkilinin tansiyon hastası olan eşinin fenalaştığını ve psikolojisinin bozulduğunu, bu nedenle maddi zarar dışında manevi zararın da ödenmesinin gerektiğini; Türkiye’nin başkenti olan bir kentte, şehir merkezine çok yakın bir bölgede imar planının bu kadar geç hazırlanması ve insanların haklarının ihlal edilmesinin idarenin kötü yönetiminden kaynaklandığını, maddi ve manevi zararın karşılanmamasının, Anayasa ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde korunan mülkiyet hakkının ihlali anlamına geleceğini; müvekkili tarafından daha önce mahkeme kanalıyla yapılan tespit raporu bağlamında, 22/6/2010 tarihi itibariyle 22,540TL olan maddi zararın dava tarihi itibariyle hesaplatılarak ödenmesi gerektiğini ifade ederek; davacı müvekkilinin, imar planındaki değişiklik nedeniyle konutunun bir kısmının yola gelmesi neticesinde bütün evinin, kömürlük ve ağaçlarının yıkılması nedeniyle ağaçlar ve yapı bedeline karşılık şimdilik 2,000TL maddi tazminat, müvekkilin ve ailesinin bütün yaşamını geçirdiği, anılarının olduğu söz konusu taşınmazın bu biçimde yıkılması nedeniyle 10,000TL manevi tazminat ödenmesi, maddi tazminata ilişkin fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili, süresinde verdiği birinci cevap dilekçesinde, idari bir karar ve işlemden kaynaklanan zararın tazmini talebinin idare mahkemelerinde açılacak tam yargı davası ile talep edilmesi gerektiğini; davanın esasına ilişkin olarak da; davacıya ait gecekondunun, kesinleşen imar planında imar yolunda kaldığı davacının arsasının, 20817 ada - 5parselde, 245 m2 olarak şuyulandırılarak önceki hak durumunun yeniden tesis edilmiş olduğu; kesinleşen imar planında imar yolunda kalan, yıkım nedeni ile bedeli istenilen gecekondunun ise kaçak ve ruhsatsız olduğu; çünkü 2981 Sayılı Yasa hükümleri açısından; davacının dava konusu gecekondu ile ilgili imar affı müracaatının bulunmadığı; 2981 sayılı Yasanın 9. maddesinin ( c ) bendine göre gerekli harçların yatırılmadığı ve 15. maddeye göre de Yapı Kullanma İzin Belgesi alınmadığı; her ne kadar davacının gecekondunun bulunduğu yerde hissesi bulunsa da İmar Affı Kanununa göre, söz konusu bina ile ilgili işlemler tamamlanmadığı ve bina ruhsata bağlanmadığı için, davacıya ait binanın KAÇAK YAPI konumunda bulunduğu; zira davacının inşa ettiği zeminde davacıya ait belli bir yer bulunmadığından diğer hissedarların hisselerine tecavüzlü durumda olduğunu; dava konusu yapı davacı tarafından diğer hissedarların muvafakati alınmadan yapıldığından (arazinin her zerresinde tüm hissedarların hissesi bulunduğundan) başkasının arazisi üzerine izinsiz yapılmış kaçak yapı konumunda olduğunu; aynı şekilde davacı tarafından 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca ruhsat almak üzere idareye başvurulduğuna ilişkin herhangi bir belgeye de rastlanmadığını; 775 sayılı Gecekondu Kanunu açısından da, Kanunun; 23. maddesine aykırılığın söz konusu olduğunu; dava konusu gecekondunun, gerek 2981 sayılı yasa gerek İmar Kanunu gerekse de 775 sayılı yasanın 2 ve 23. maddeleri hükmü uyarınca herhangi bir karar ya da işleme gerek kalmaksızın mevzuata uygun olarak yıkıldığını; davacının iddialarının aksine, dava konusu gecekondunun tapulu arazi üzerinde yapılması ve yıllardır kullanılıyor olmasının kaçak ve ruhsatsız binayı yasaya uygun hale getirmediğini; yasalar tarafından yıkım konusunda yetki verilen müvekkili kurumun görevini yerine getirdiği iş bu haklı yıkım nedeni ile bir bedele hükmedilmesinin mümkün olamayacağını; sonuç olarak yapılan işlemin, “kaçak yapıların kaldırılarak yol açılması”, amacıyla tamamen Kamu yararı gözetilerek yapıldığını, İmar Planında davacıya ait kaçak yapının yolda kaldığı daha öncesinden belli bir durum olup, davacının imar planına itiraz etmemesi veya iptal davası açmaması sonucu kesinleştiğini, ilgili yasa hükmü dairesinde şayet enkazı verilmemişse, davacı yararına hükmedilebilecek bedelin en fazla enkaz bedeli olacağını savunmuştur.

ANKARA 13. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:22.2.2012 gün ve E:2011/384 sayı ile, davalı tarafın yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolundaki süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde; idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türleri arasında sayıldığı; dosyanın incelenmesinden, davacının paydaş olduğu Ankara İli, Altındağ İlçesi, Beşikkaya Mahallesi, 1976. Sokak, 20817 ada, 5 sayılı parsel üzerinde bulunan 16 Numaralı gecekondu ile kömürlüğün kısmen imar planında yolda kaldığı, anılan gecekondu nedeniyle 2981 sayılı Yasa hükümlerinden yararlanmak suretiyle ruhsat almak üzere yapılmış bir af başvurusunun bulunmadığı, dolayısıyla yapı ruhsatı ve kullanma izninin olmadığı, ayrıca yapı nedeniyle diğer hissedarların muvafakatına ilişkin belge sunulmadığı, böylece ruhsatsız yapı niteliği taşıyan binanın, idarece herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadan imar planı uygulaması nedeniyle yıkıldığı, davacının 16 Numarada bulunan gecekondunun kısmen imar planında yolda kalmasına karşın yol çalışması nedeniyle tamamının yıkıldığı, ayrıca kömürlüğün de yıkılarak ağaçların söküldüğünden bahisle uğranıldığı öne sürülen 2.000 TL. maddi zarar ile 10.000 TL. manevi zararın ödenmesine hükmedilmesi istemiyle bakılan davayı açtığının anlaşıldığı; davalı idarece dosyaya sunulan savunma dilekçesinde; davacıya ait gecekondu ile kömürlüğün alanda yapılan imar planında yolda kaldığı, imar planına karşı dava açılmadığından kesinleşen planın uygulanmasının sağlanması amacıyla 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 18'inci maddesi uyarınca herhangi bir işleme ya da karara gerek kalmaksızın ruhsatsız yapının yıkıldığı, enkazın verilmemesi halinde ruhsatsız gecekondu nedeniyle ancak enkaz bedelinin ödenebileceğinin savunulmuş olduğu; davacıya ait ruhsatsız yapının imar planında yolda kalması ve imar planının uygulanmasına başlanılması nedeniyle yıktırılmasından dolayı maddi ve manevi tazminat istemiyle açılan davada, davanın konusunun; kamu mevzuatı hükümleri çerçevesinde ve kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan uygulama işlemleri sonucunda davacıya ait yapı için bir bedel ödenip ödenmeyeceği, uğranıldığı ileri sürülen maddi ve manevi zararların giderilip giderilmeyeceği noktalarından kaynaklanmakta olup, sonuçta bir idari işlem olan imar planına dayanılarak ruhsatsız yapının yıktırılmasından doğan zararın tazminine ilişkin bulunduğundan, uyuşmazlığın 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamına girdiğinde kuşku bulunmadığı; bu bakımdan, imar planının uygulanması sonucunda uğranıldığı öne sürülen zararın tazminine ilişkin bulunan davanın, imar mevzuatı hükümleri çerçevesinde idari Yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği; açıklanan nedenlerle, 2247 Sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Altındağ Belediyesinin 3194 sayılı imar Kanunu'nun 18. Maddesi uyarınca arazi ve imar uygulamalarına ilişkin işlemler kapsamında, davacınmda hissesinin bulunduğu 1976 sokakta imar düzenlemesi yaparak, davacının arsasının 20817 ada 5 parselde 245 m2 olarak şuyulandırdığı ve öncesinde bulunan imara aykırı kaçak gecekondu yapı ve eklentilerinin kaldırılması için verilen süreye uyulmaması nedeniyle imar ve gecekondu mevzuatı hükümleri uyarınca resen yıkımın gerçekleştirildiğinin anlaşıldığı; dava konusu uyuşmazlıkta, idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmaması karşısında, davanın anılan Kanun’un 14. maddesinde işaret edilen bedel artırma davası niteliğinde olduğunun kabulüne ya da haksız işgal nedeniyle tazminat davası olarak kabulüne olanak bulunmadığı; Anayasa'nın 125/son madde ve fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğu kurala bağlandığı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türleri arasında sayıldığı; uyuşmazlık konusu işlemin, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı Kanun’un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği; bu nedenle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/384 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesinin gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu Ankara İli, Altındağ İlçesi, Beşikkaya Mahallesi, 20817 ada 5 parselde, 1976. Sokak, 16 Numarada bulunan gecekondusunun kısmen imar planında yolda kalmasına karşın, yol çalışması nedeniyle tamamının yıkıldığı, ayrıca kömürlüğün de yıkılarak ağaçların söküldüğünden bahisle uğranıldığı öne sürülen 2.000 TL. maddi zarar ile 10.000 TL. manevi zararın ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.

Dava dosyanın incelenmesinden; davacının hissedar olduğu Ankara İli, Altındağ İlçesi, Beşikkaya Mahallesi, 1976. Sokak, 20817 ada, 5 sayılı parsel üzerinde bulunan 16 Numaralı gecekondu ile kömürlüğün kısmen imar planında yolda kaldığı, davacı tarafından; idarece herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadan imar planı uygulaması nedeniyle, ancak gecekondunun kısmen imar planında yolda kalmasına karşın yol çalışması nedeniyle tamamının yıkıldığı, ayrıca kömürlüğün de yıkılarak ağaçların söküldüğünden bahisle uğradığını öne sürdüğü maddi ve manevi zararın tazminini istediği; davalı idarece, anılan gecekondu nedeniyle 2981 sayılı Yasa hükümlerinden yararlanmak suretiyle ruhsat almak üzere yapılmış bir af başvurusunun bulunmadığı, dolayısıyla gecekondunun yapı ruhsatı ve kullanma izninin olmadığı, ayrıca yapı nedeniyle diğer hissedarların muvafakatına ilişkin belge sunulmadığı, böylece ruhsatsız yapı niteliği taşıyan binanın, idarece herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadan imar planı uygulaması nedeniyle yıkıldığı; gecekondu ile kömürlüğün alanda yapılan imar planında yolda kaldığı, imar planına karşı dava açılmadığından kesinleşen planın uygulanmasının sağlanması amacıyla 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 18'inci maddesi uyarınca herhangi bir işleme ya da karara gerek kalmaksızın ruhsatsız yapının yıkıldığı, enkazın verilmemesi halinde ruhsatsız gecekondu nedeniyle ancak enkaz bedelinin ödenebileceğinin savunulduğu anlaşılmıştır.

Bu durumda, her ne kadar davacı tarafından Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılan tespit dosyasında bedel tespiti yaptırılmış ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla bu bedelin bir kısmı dava konusu edilmiş ise de, ortada idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmadığı, davanın anılan Yasanın 14. maddesinde işaret edilen bedel arttırma davası niteliğinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Olayda, davacıya ait ruhsatsız yapının imar planında yolda kalması ve imar planının uygulanmasına başlanılması nedeniyle yıktırılmasından dolayı maddi ve manevi tazminat istemiyle dava açıldığı; buna göre, kamu mevzuatı hükümleri çerçevesinde ve kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan uygulama işlemleri sonucunda davacıya ait yapı için bir bedel ödenip ödenmeyeceğine, uğranıldığı ileri sürülen maddi ve manevi zararların giderilip giderilmeyeceğine, dolayısıyla bir idari işlem olan imar planına dayanılarak ruhsatsız yapının yıktırılmasından doğan zararın tazminine ilişkin bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı idare vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcılığınca yapılan BAŞVURUNUN KABULÜ ile, davalı idare vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.2.2012 gün ve E:2011/384 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2012/596

KARAR NO: 2013/331

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : S.Y.

Vekili : Av.A.K.

Davalılar : 1-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av.Ç.K.

2-İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av.M.B.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu İstanbul ili, Esenler İlçesinde bulunan, 245DT-111 pafta, 164 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, imar planında 1998 yılında “okul alanı” olarak ayrıldığını; taşınmaz üzerine 1998 yılından bu yana imar planındaki haliyle “okul” yapılmadığını, müvekkiline herhangi bir ödeme de yapılmadığını; bu durumda 15.12.2010 tarihli Hukuk Genel Kurulu Kararı uyarınca kamulaştırmasız el atma koşullarının gerçekleştiğini; bir kişinin taşınmazına eylemli olarak el atıp tamamen veya kısmen kullanmasına engel olunması ile imar uygulaması sonucu o kişinin mülkiyetinde olan taşınmaza hukuken kullanmaya engel sınırlamalar getirilmesi arasında sonucu itibari ile bir fark bulunmadığını; söz konusu taşınmaza ilişkin olarak Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2011/355, K:2011/418 sayılı dosyasından, kamulaştırmasız el atma davası açılmış olduğu; Mahkemece, 6111 sayılı yasanın 2. maddesi gereğince “öncelikle uzlaşma yoluna gidilmesini” dava ön şartı olarak nitelendirilerek davalarının usulden reddedildiğini; Yüksek Mahkemenin sayısız kararında uzlaşma talebinin, dava ön şartı olarak nitelendirilmediğini ifade ederek; fazlaya ilişkin talep ve dava ayrıca her türlü ıslah haklarının saklı kalması kaydıyla; şimdilik 7.800,00- TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

BAKIRKÖY 10.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:11.9.2012 gün ve E:2012/190 sayı ile, davalıların görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Dava dosyasının incelenmesi sonucunda; İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. Maddesi uyarınca arazi ve imar uygulamalarına ilişkin işlemler kapsamında, davacının da hissesinin bulunduğu taşınmazın okul yeri olarak ayrılması karşısında, bu parseldeki bedelin ödenmesine ilişkin davanın; dava konusu uyuşmazlıkta, idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmaması karşısında, davanın anılan Kanun’un 14. maddesinde işaret edilen bedel artırma davası niteliğinde olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı; Anayasa'nın 125/son madde ve fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğu kurala bağlandığı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türleri arasında sayıldığı; Uyuşmazlık konusu işlemin, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunduğu, davanın, 2577 sayılı Kanun’un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği; bu nedenle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Bakırköy 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/190 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 7.800,00 TL’nin, faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde; “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Aynı Kanun'un 18. maddesinde, “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.

Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde kırkını geçemez.

(Değişik üçüncü fıkra: 3/12/2003-5006/1 md.) Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tâbi tutulan yerlerin ihtiyacı olan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve ortaöğretim kurumları, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol gibi umumî hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarla kullanılamaz.

Düzenleme ortaklık paylarının toplamı, yukarıdaki fıkrada sözü geçen umumi hizmetler için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az olduğu takdirde, eksik kalan miktar belediye veya valilikçe kamulaştırma yolu ile tamamlanır.

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Bu fıkra hükümlerine göre, herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenleme ortaklık payı alınmaz. Ancak, bu hüküm o parselde imar planı ile yeniden bir düzenleme yapılmasına mani teşkil etmez…” hükmü yer almıştır.

Dava dosyasında bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar Ve Şehircilik Daire Başkanlığı Planlama Müdürlüğünün, 25.10.2011 gün ve M.34.0.İBB.0.13.41.310.01.04.01/2011-14621 9623 sayılı yazısında; 164 ada, 1 parselin; 04.12.2002 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Esenler Tem Otoyolu Güneyi Nazım İmar Planı’nda “Ortaöğretim Tesis Alanında kaldığı, 16.06.1997 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Esenler Merkez Revizyon Uygulama İmar Planı’nda “Lise+Ortaöğretim Tesis Alanı”nda ve az bir kısmının “Yol Alanı”nda kaldığı; Esenler Belediye Başkanlığı’nın 04.10.2011 gün, 763 sayılı yazısı ve eki teklif dosyası ile taraflarına iletilen Esenler İlçesi, Fatih Mahallesi, 246DTIIIA pafta, 164 ada, 1, 10, 11, 12, 13, 14 parseller ile 217 ada, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, eski 7 yeni 10, 11 parsellerin ve 164 ada ile 217 ada arısında kalan tescilsiz alanın Ortaöğretim Tesis Alanından, 217 ada ile 246 ada arasında kalan tescilsiz alanın Dini Tesis Alanından çıkartılarak Yeşil Alan+Spor Alanına alınması ve 246 ada 2 parselini Dini Tesis Alanından çıkartılarak Belediye Hizmet Alanı’na alınmasına yönelik 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliği teklifinin değerlendirilmek üzere Büyükşehir Belediye Meclisi’ne iletildiği; 1/5000 ölçekli plan tadilatı teklifi ile 164 ada, 1 parselin Ortaöğretim Tesis Alanından Yeşil Alan+Spor Alanına alınmasının istenildiği hususlarının tespit edildiği belirtilmiştir.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla “okul alanı” kullanımında kaldığı, aradan uzun zaman geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı idarelerin vekillerinin görev itirazlarının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idarelerin vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Bakırköy 10.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11.9.2012 gün ve E:2012/190 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/78

KARAR NO: 2013/332

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2918 sayılı Yasa’nın Ek2/3. maddesi uyarınca verilen para cezasının ve aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesi istemiyle açılan davanın, Kabahatler Kanunu’nun 3 ve 27/8. maddesi hükümleri uyarınca İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : G.K.

Davalı : İstanbul Valiliği, Zeytinburnu A Bölgesi Trafik Ekipler Amirliği

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 DM 3263 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, davacı adına 22.10.2012 tarih ve GO-532886 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 22.10.2012 tarih ve 218257 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, iki ayrı dilekçe ile idari para cezası ve aracın trafikten men edilmesine ilişkin kararın kaldırılması istemiyle adli yargı yerine itirazda bulunmuştur.

BAKIRKÖY 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 5.11.2012 gün ve D. İş: 2012/2047 sayıyla; 5326 sayılı Kanun’un 19 ve 27/8. maddeleri uyarınca davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itirazın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

Davacı, bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 6. İDARE MAHKEMESİ: 22.11.2012 gün ve E:2012/1976, K:2012/2324 sayıyla; 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde, sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara Trafik Mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılacağının düzenlenmesi karşısında, davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulunun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği…” açıkça belirtilmiştir. Bu durum göz önüne alındığında, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının; davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece 15. maddede belirtilen hükmün aksine, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası temin edilmeden gönderildiği görülmekte ise de; Başkanlık yazısıyla, adli yargı dosyasının getirtildiği ve sonuçta usule ilişkin işlemlerde bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, 2918 sayılı Yasa’nın Ek 2. maddesi üçüncü fıkrası uyarınca verilen idari para cezası ile aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin tutanağın iptal edilmesi istemiyle açılmıştır.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlığı altında düzenlenen Ek 2. maddesi, üçüncü fıkrasında, “(Ek fıkra: 31/5/2012-6321/3 md.) İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezası üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanır. Ayrıca, araç her defasında altmış gün süre ile trafikten men edilir” hükmü yer almıştır.

Uyuşmazlık Mahkemesi, 2918 sayılı Yasa’nın 116. maddesi kapsamında araç tescil plakasına göre düzenlenenler dışında trafik zabıtasınca uygulanan idari para cezalarına karşı açılan davaları; bu uygulamanın idari ceza kapsamında bulunması; Yasada idari cezalarla ilgili davalarda görevli yargı yerini açıkça belli eden bir hükme yer verilmemesi; bu Yasada gösterilen adli cezalara hükmetmekle görevli mahkemeye işaret eden 112. maddeye de herhangi bir atıfta bulunulmamış olması karşısında ve göreve ilişkin genel ilkelere göre idari yargının görev alanında görmüş iken; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra; öngörülen trafik para cezasının 5326 sayılı Kanun’un 16. maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden biri olduğu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda da bu para cezasına itiraz konusunda görevli mahkemenin gösterilmediği anlaşıldığından, Kabahatler Kanunu’nun 5560 sayılı Kanun’la değişik 3. maddesinde belirtildiği üzere, idari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı nedeniyle, görevli mahkemenin belirlenmesinde 5326 sayılı Kanun hükümleri dikkate alınacağından, idari para cezasına karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, anılan Kanunun 27. maddesinin (1) numaralı bendi uyarınca adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varmıştır.

Uyuşmazlığın, motorlu aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kısmına gelince:

5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Saklı tutulan hükümler” başlığını taşıyan 19. maddesinde ise, “(1) Diğer kanunlarda kabahat karşılığında öngörülen belirli bir süre için;

a) Bir meslek ve sanatın yerine getirilmemesi,

b) İşyerinin kapatılması,

c) Ruhsat veya ehliyetin geri alınması,

d) Kara, deniz veya hava nakil aracının trafikten veya seyrüseferden alıkonulması,

gibi yaptırımlara ilişkin hükümler, ilgili kanunlarda bu Kanun hükümlerine uygun değişiklik yapılıncaya kadar saklıdır” denilmiştir.

Uyuşmazlığın çözümü için, aracın altmış gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin karar, 2918 ve 5326 sayılı Kanunlar uyarınca incelendiğinde, idari davaya konu edilebilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu idari bir işlem olduğu, 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde aracın geçici olarak trafikten men edilmesi hususunun trafik ve sulh ceza mahkemelerinin görevine dahil edilmediği ve 5326 sayılı Kanun’un 19. maddesinde, diğer kanunlarda kabahat karşılığında öngörülen belirli bir süre için kara nakil aracının trafikten alıkonulmasına ilişkin hükümlerin geçici istisnalar içinde sayıldığı dikkate alındığında; aracın altmış gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin davaya bakma görevi idare mahkemesine ait olmaktadır.

Buna göre, 2918 sayılı Yasa’nın Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verilen para cezasının çözüm yerinin adli yargı, aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin işlemin çözüm yerinin idari yargı olması dikkate alındığında:

30.3.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 3 üncü maddesini değiştiren 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa’nın 31. maddesinde " (1) Bu Kanunun;

a) İdari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır" denilmiştir.

Aynı Kanunun 27. maddesine, 5560 sayılı Kanun ile eklenen sekizinci fıkrada ise; idari yaptırım kararının verildiği işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idari yargının görev alanına giren kararların da verilmiş olması halinde; idari yaptırım kararına ilişkin hukuka aykırılık iddialarının, bu işlemin iptali talebiyle birlikte idari yargı merciinde görüleceği kurala bağlanmış, bu maddenin gerekçesinde de bu hükümle, Kabahatler Kanunu'ndaki düzenlemelerin ortaya çıkardığı bağlantı sorununa çözüm getirilmesinin amaçlandığı ifade edilmiştir.

19.12.2006 tarihinde yürürlüğe giren bu düzenlemeye göre, Kabahatler Kanunu’nun; idari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı; diğer kanunlarda görevli mahkemenin gösterilmesi durumunda ise uygulanmayacağı ancak; idari yaptırım kararının verildiği işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idari yargının görev alanına giren kararların da verilmiş olması halinde; idari yaptırım kararına ilişkin hukuka aykırılık iddialarının, bu işlemin iptali talebiyle birlikte idari yargı merciinde görüleceği anlaşılmaktadır.

Görev kuralları kamu düzenine ilişkin olduğundan, görev konusunda taraflar için bir müktesep hak doğmayacağı; bu nedenle, yeni bir yasayla kabul edilen görev kurallarının, geçmişe de etkili olacağı, bilinen bir genel hukuk ilkesidir.

Davanın açıldığı andaki kurallara göre görevli olan mahkeme, yeni bir yasa ile görevsiz hale gelmiş ise, (davanın açıldığı anda görevli olan ve fakat yeni yasaya göre görevsiz hale gelen) mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerekeceği; ancak, yeni yasadaki görev kuralının, değişikliğin yürürlüğe girmesinden sonra açılacak davalarda uygulanacağına dair intikal hükümlerinin varlığı halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilemeyeceği açıktır.

Diğer taraftan, dava görevsiz mahkemede açılmış, bu sırada yapılan bir kanun değişikliği ile görevsiz mahkeme o dava için görevli hale gelmiş ise, mahkeme, artık görevsizlik kararı veremeyip (yeni kanuna göre görevli hale geldiği için) davaya bakmaya devam etmesi gerekir.

İncelenen uyuşmazlıkta, öngörülen trafik para cezasının 5326 sayılı Kanun’un 16. maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden biri olduğu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda da bu para cezasına itiraz konusunda görevli mahkemenin gösterilmediği, ancak; idari para cezasına konu işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idari yargının görev alanına giren kararın (aracın geçici olarak trafikten men edilmesi) da verildiği ve birlikte dava konusu edildikleri anlaşıldığından; idari para cezasına ilişkin kararın hukuka aykırılığı iddiasının da, idari yargı yerinde görüleceği kuşkusuzdur.

Bu durumda, Kabahatler Kanunu’nun 5560 sayılı Kanun’la değişik 3. maddesi ve aynı Kanunun 27. maddesine 5560 sayılı Kanun’la eklenen sekizinci fıkra hükmü bir arada değerlendirildiğinde, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verilen para cezasının ve aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptali istemiyle açılan davanın çözümünde idari yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/1976, K:2012/2324 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/86

KARAR NO: 2013/333

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : T.T.

Vekili : Av.H.Ö.

Davalılar : 1-Bahçelievler Belediye Başkanlığı

2-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.E.B.

3-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av.S.B.

4-İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av.M.B.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin İstanbul Bahçelievler 1.Bölge Tapu Sicil Müdürlüğü 244 DT 4D pafta, 1523 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu; Bahçelievler Belediye Başkanlığı tarafından, taşınmazın 02/11/1981 tarihli imar planında kısmen yol, kısmen de ikiz nizam 4 kat konut alanında kaldığının belirtildiğini; müvekkilinin taşınmazı, 1981 tarihli imar planına göre inşaat yapmaya elverişli iken 29/07/2003 tarihli imar planı ile taşınmazı üzerindeki mülkiyet hakkından doğan tasarruf imkanlarının kısıtlandığını; 29/07/2003 tasdik tarihli ve 1/1000 ölçekli plana göre taşınmazın komşu parsellerle birlikte İlköğretim Tesis Alanı’na alınarak, taşınmazın imar izninin kaldırıldığını; son olarak 2003 tarihli imar planının 2009 yılında bir kez daha değiştirildiğini, 21/06/2009 tasdik tarihli ve 1/1000 ölçekli Bahçelievler Revizyon Uygulama İmar Planı'nda taşınmazın bir kez daha Temel Eğitim Alanı’na alınmak suretiyle kamu hizmetine tahsis edildiğini; ilk İmar Planının üzerinden 8 sene geçmesine rağmen idare tarafından hala kamulaştırılmayan ve mevcut imar planında “Temel Eğitim Alanı”nda gözüken taşınmaza usulünce yapılmış bir kamulaştırma işlemi olmaksızın fiilen el atıldığını; taşınmaz yıllardır imar planında okul alanı olarak ayrılmasına rağmen davalılar tarafından amacına uygun olarak kamulaştırılmadığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 15.12.2010 tarih, 2010/5-662 E. Ve 2010/551 K.sayılı güncel kararında, imar planlarının zorunluluk ilkesine değindiğini; kesinleşen yerel planların idare ile vatandaşlar açısından bağlayıcı hukuki sonuçlar doğurduğunu, planı hazırlayan ve onaylayan idarelerin de bu planlara uymak zorunda olduğunu; idare tarafından uzun süre imar planlarının uygulamaya konulmaması durumunda mülkiyetin özüne dokunulduğunu ifade ederek; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla taşınmazın imar planında Temel Eğitim Alanında gözüken bölümüne kamulaştırmasız el atma nedeniyle şimdilik 10.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve İstanbul İl Özel İdaresi vekilleri süresi içinde, davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunmuştur.

BAKIRKÖY 8.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:3.5.2012 gün ve E:2011/320 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının maliki olduğu taşınmazına, imar planında temel eğitim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının davacının maliki olduğu İstanbul, Bahçelievler, Kocasinan 244 DT 4D pafta, 1523 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın 1981 onay tarihli 1/1000 ölçekli imar planında kısmen yol, kısmen konut alında kaldığı; 2003 onay tarihli 1/1000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planında İlköğretim Tesis Alanına ayrıldığı; anılan parselin 21/06/2009 onay tarihli ve 1/1000 ölçekli Bahçelievler Revizyon Uygulama İmar Planı'nda Temel Eğitim Alanı’nda kaldığı; taşınmaz üzerinde, plan doğrultusunda yapılmış tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının maliki olduğu taşınmazın imar planıyla Temel Eğitim Alanı kullanımında kaldığı, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına ve aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Bakırköy 8.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 3.5.2012 gün ve E:2011/320 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/88

KARAR NO: 2013/334

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.Y.

Vekili : Av.H.S.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.S.K.

2-Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.D.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara İli, Çankaya İlçesi, Çukurca Mah. 26164 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında İlköğretim okulu olarak ayrıldığını; taşınmaza idare tarafından fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun, taşınmazlara fiilen el atılmamış olsa dahi bedelinin ödeneceği hususunda karar verdiğini; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin de aynı yönde içtihatlar oluşturduğunu; uzun yıllar imar programına alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma cihetine gitmeyen davalı idarenin, müvekkilinin taşınmaz üzerindeki tasarruf hakkını belirsiz bir süre için kullanılamaz hale getirdiğini, dolayısıyla müvekkilinin taşınmazdan mülkiyet hakkını özüne uygun şekilde yararlanma olanağı kalmadığını, bir kişinin taşınmazına eylemli olarak el atıp tamamen kullanılmasına engel olunması ile imar uygulaması sonucu müvekkilin mülkiyetinde olan taşınmaza hukuken kullanmaya engel sınırlamalar getirilmesi arasında sonucu itibari ile bir fark bulunmadığını ifade ederek; fazlaya dair tüm yasal talep, dava ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik dava konusu taşınmazın toplam bedelinden 3.000,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte, davalı idarelerden tahsiline, taşınmazın tapu kaydının davalı idareler adına tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri süresi içerisinde verdikleri dilekçeler ile görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 16.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:19.9.2012 gün ve E:2012/245 sayı ile, davalı vekillerin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve Öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre; idarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemlerin, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; davacılar tarafından, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 15.12.2010 günlü, E:2010/5-662, K:2010/651 sayılı kararında, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamaların fiili el atma olmadan da kamulaştırmasız el atma olarak nitelendirildiği ileri sürülmek suretiyle, imar planında "Okul Yeri(İlköğretim)" olarak ayrılan taşınmazın bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiği; davalı idarelerin yazı ve savunma dilekçelerinden de, anılan taşınmaz üzerine henüz yapılmış tesis bulunmadığının anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacının paydaşı olduğu taşınmazın, imar planında " Okul Yeri(İlköğretim)" ayrılması hadisesi sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak; bu sonuç ya da sonuçların, yukarıda da söylenildiği üzere, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmazın "Okul Yeri(İlköğretim)" olarak gösterilmesinden, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapamamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise; 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, İdari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan; hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin Adli Yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla; davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince İdari Yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarelerin vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler ve “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında Okul Yeri(İlköğretim) alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 3.000,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Çankaya Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 4.6.2012 gün ve 189031 sayılı yazısının incelenmesinden; Çukurca Mahallesi 1. Etap 1/1000 ölçekli ıslah imar planının Belediye Meclisinin 09.03.1988 tarih ve 104 sayılı kararı ile kabul edildiği; onanlı plana uygun olarak hazırlanan 81034 no.lu parselasyon planının da Belediye Encümeninin 24.01.1989 tarih ve 203 sayılı kararı ile kabul edilerek kesinleştiği ve tapuya tescillerinin sağlandığı; 81034 no.lu parselasyon planı kapsamındaki imarın 26164 ada 1 sayılı parselinin, planı gereği olmak üzere kamu ortaklık payından (K.O.P.) meydana geldiği, “Okul Alanı (ilköğretim)” olarak ayrıldığı ve 4858 m2 olarak teşekkül ettiği, ayrıca, emsal (E): 1.20, Hmax: 12,50 m. olacak şekilde yapılaşma koşullarının getirildiği; dava konusu 26164 ada 1 sayılı kamu parselinde, hisseleri oranında şuyulanmış bulunan maliklerin konut haklarının, plan kapsamındaki diğer konut ada-parsellerinde verildiği belirtilmiş; taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla “Okul Alanı (ilköğretim)” kullanımında kaldığı, aradan uzun zaman geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idarelerin vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 16.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19.9.2012 gün ve E:2012/245 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/89

KARAR NO: 2013/335

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-S.D., 2-N.M.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalı : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.C.I.

O L A Y : 1-Davacı S.D.’nın vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara, Yenimahalle İlçesi, Yakacık - İmar Mah. 43831 Ada. 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında. “Ağaçlandırılacak Alan" olarak ayrıldığını, tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5 - 662 Es. ve 2010/551 K. sayı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verdiğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000.00 TL'sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte, davalı idareden tahsiline; taşınmazın tapu kaydının davalı idareye tescil ettirilmesine karar verilmesi istemiyle, 9.4.2012 tarihinde adli yargı yerinde dava açmış; dava dosyası, Ankara 7.Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2012/201 esas sayısına kaydedilmiştir.

2- Davalı vekili, süresi içerisinde (7.6.2012 kayıt tarihli) verdiği cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

3- Aynı avukat, bu defa, davacı N.M.’in vekili olarak, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara, Yenimahalle İlçesi, Yakacık - İmar Mah. 43831 Ada. 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında. “Ağaçlandırılacak Alan" olarak ayrıldığını, tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5 - 662 Es. ve 2010/551 K. sayı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verdiğini ifade ederek; davalarının daha önce açılan konusu ve tarafı bir olan Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/201 esas sayılı dosyası ile birleştirilerek davalarının kabulü ile dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsiline; taşınmazın tapu kaydının davalı idarelere tescil ettirilmesine karar verilmesi istemiyle tarihinde 4.7.2012 tarihinde adli yargı yerinde dava açmış; dava dosyası, Ankara 19.Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2012/383 esas sayısına kaydedilmiş; anılan Mahkeme aynı tarih, K:2012/278 sayı ile, mahkemelerine ait dava dosyasının Ankara 7.Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2012/201 esas sayılı davası ile birleştirilmesine, usuli işlemlerin, Ankara 7.Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2012/201 esas sayılı dosyasından yürütülmesine, esasın bu şekilde kapatılmasına karar vermiştir.

ANKARA 7.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:20.9.2012 günlü 1.celsede ve E:2012/201 sayı ile, birleştirilen Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2012/383-278 Esas ve Karar sayılı dosyasında taraf teşkilinin yapılmadığı ve birleştirildiği anlaşılmakla, dilekçenin bir örneğinin davalı vekiline elden verilmekle, davalı vekilinden sorulduğunu: “Ben birleştirilen dosyadaki dava konusunun ve sebebinin aynı olmasına göre esas dosyaya ilişkin yaptığım ilk itirazları ve esasa ilişkin itirazları birleşen dosya yönünden de tekrarlıyorum. Birleşen dosya yönünden ve esas dosyaya dair olmak üzere dava konusu yerin ağaçlandırma alanı olmasına rağmen el atma yoktur. İlk itirazlarımızın kabul edilmemesi halinde esastan da davanın reddini istiyoruz” dediğini; belirttikten sonra; Davacıların açmış bulunduğu iş bu davaya ilişkin yargı yolu itirazının, taşınmazda davacıların hissesinin olduğu yerin imar planında ağaçlandırılacak alan olarak ayrılmasına ve hukuki el atma nedeniyle kamulaştırmasız el atma bedelinin istenmesine, Yargıtay'ın uygulamasına göre de kamulaştırmasız el atmaya ve hukuki el atmaya ilişkin davaların adli yargıda görülmesi yönündeki yerleşmiş içtihatlarına nazaran yargı yolu itirazının her iki dosya ile ilgili olarak reddine karar verildiği bildirilmiştir.

Davalı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği ve “Karşı Taraf(Davacı) olarak, sadece S.D.’nın yazıldığı” dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Karşı Taraf (Davacı): N.M. olarak gösterilmek suretiyle; Uygulama ve Öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre; idarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8’inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemlerin, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, dava dilekçesinde, fiili el atma olmadan da hukuki el atmanın kamulaştırmasız el atma olarak nitelendirilmesi gerektiği ileri sürülmek suretiyle, imar planında ağaçlandırılacak alan olarak ayrılan taşınmazının bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiği; bu bilgiler karşısında; davanın, davacıların taşınmazının, imar planında ağaçlandırılacak alana ayrılması sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak; bu sonuç ya da sonuçların, yukarıda da söylenildiği üzere, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmazın ağaçlandırılacak alan olarak gösterilmesinden; bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan, hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "kamulaştırmasız el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş; bilahare Mahkememize gönderilen 8.3.2013 tarih, E:2012/777 sayılı yazıda; “Ankara Yedinci Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.09.2012 günlü, E:2012/201 sayılı kararına karşı davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından davacılardan S.D. yönünden idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması istenilmesine rağmen; Mahkemenize hitaben olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılmasına ilişkin başvurumuzda sehven diğer davacı N.M.'in adının yazıldığı anlaşılmış olup; başvurumuzun davalı idarenin istemi doğrultusunda S.D.’ya yönelik olarak kabulü ve bu doğrultuda incelenmesini arz ederim.” denilmek suretiyle; davacıların ismi yönünden yapılan yanlışlık düzeltilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı ve davacılardan S.D. yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlara, imar planında Ağaçlandırılacak Alan olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000’er TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 2.5.2012 gün ve M-06-6-YEN-0-.13.310.01.03.99.01/ 9743 /pln-1714/1555/2917 sayılı yazısının incelenmesinden; 43831 ada 1 parselin, Ankara Büyükşehir Belediyesinin 30,07.1997 gün ve 425 sayılı kararı ile onaylanan Yakacık 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve Büyükşehir Belediyesi İmar Daire Başkanlığınca re’sen hazırlanarak Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 19.03.1998 gün ve 220 sayılı kararı ile onaylanan Yakacık Doğu Etabı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve bu planın uygulaması Belediye Encümeninin 01.12.1998 gün ve 2982/4175 sayılı kararı ile onaylanan 84166 nolu parselasyon planı plan kapsamında “ağaçlandırılacak alan" kullanımında kaldığı; taşınmazın; 3194 sayılı İmar Kanunu ile İmar Kanununun 18. Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 12.Maddesi doğrultusunda yapılan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ile oluştuğu, plan bölgesinde yaşayacak olan nüfusa yönelik olarak ilgili donatı alanının ayrılmasının ilgili kanun ve yönetmeliklerince gerekli olduğu, söz konusu parselin bu plan kapsamındaki kadastral parsellerden kesilen “kamulaştırma ortaklık pay”larından oluşturulan alanlardan olduğu, söz konusu plan kapsamında düzenlemeye giren tüm parsellerin maliklerinin imar haklarının planda yer alan konut veya ticaret alanlarından verilmiş olduğu; taşınmaz üzerindeki S.D.’ya ait hisselerin 16.03.2012 gün ve 11621 yevmiye nolu satış işlemi ile alındığı, davacıların Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 tarih ve 2010/551 sayılı kararından sonra imar planında Ağaçlandırılacak Alan olarak ayrılmış olan söz, konusu taşınmazdaki hisseyi satın aldığı, imar planı yapıldığı sırada taşınmaz üzerinde davacıya ait hissenin bulunmadığı; Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 16.03.2012 tarih ve 435 sayılı kararı ile kamulaştırılmamış donatıların maliklerince kullanılabilmesi için plan tadilatının mümkün olduğu ve "Özel” ibaresi getirilerek kullanımının mümkün olduğu, '‘Kamu mülkiyelinde olanlar hariç imar planlarında yer alan; sosyal tesisi, ağaçlandırma alanı, rekreasyon alanı, fuar, spor alanı, sağlık, eğitim, anaokulu, kreş, SKT, idari tesis (şirket, kooperatif, kişisel büro, idari tesis, yönetim merkezi olarak) kültür, eğlence, yaşlılar bakımevi vb. donatı alanları maliklerince özel amaçla kullanılabilir” denildiği ve bu hususta değerlendirilebileceği ifade edilmiştir.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla “ağaçlandırılacak alan" kullanımında kaldığı belirtilerek, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın davacılardan S.D. yönünden yaptığı başvurusunun kabulü ile davalı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın, adıgeçen davacıya ilişkin kısmının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın davacılardan S.D. yönünden yaptığı BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 7.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 20.9.2012 gün ve E:2012/201 sayılı KARARININ, , adı geçen davacıya ilişkin kısmının KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/94

KARAR NO: 2013/336

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-Y.M., 2-S.M.

3-Sınırlı Sorumlu P. Konut Yapı Kooperatifi

Vekili : Av.S.U.M.

Davalılar : 1-Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.H.Ş.

2-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.D.O.İ.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, Şehitali mahallesi, 137 ada 1 parsel sayılı taşınmazın, 1995 yılında kesinleşen imar planında “kreş alanı" olarak ayrıldığını; aradan geçen uzun süreye karşın taşınmazın, davalı idarece ayrıldığı kamu yararı amacına uygun olarak kamulaştırılmadığını; yapılan yazışmalarda, parselin yapılan imar planı değişikliklerinden etkilenmediği, halen kreş alanı olan amacı ve konumunu koruduğunun bildirildiğini; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E:2010/5 - K2010/651 sayılı ve 15.12.2010 Tarihli kararı çerçevesinde; 3194 sayılı yasanın 10.maddesinin 1. fıkrası delaleti ile Belediyece uygulamalı İmar Planında kamu yararına ayrılan parselde en geç 3 ay içinde plan tatbiki için 5 yıllık imar planı hazırlanmasının ve buna uygun olarak taşınmazın kamulaştırılmasının yasa hükmü olduğu tartışmasız biçimde tespit edildiğini; aynı kararda, ilgili süreyi geçer biçimde amacına uygun işlem tesis edilmemesi ile mülkiyet hakkının süresi belirsiz biçimde kısıtlamaya tabi tutulduğunun, bunun Anayasanın 35. maddesindeki güvencelere aykırı olduğunun, bu halin kabulünün “ hukuk devleti” ve “hukuk güvenliği”ni zedeleyeceğinin, kişi hak ve özgürlükleri ile kamu yararı arasında bulunan dengenin korunumu yönünden de durumun “kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunun” tespit edildiğini; Yargıtay 5. Hukuk Dairesinden de aynı yönde kararlar verdiğini ifade ederek; fazlaya ait talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı idarelerce kamulaştırmasız olarak el atılan taşınmaz hisseleri için şimdilik 10.000,00 TL’sinin kamulaştırmasız el atılan yer bedeli tazminatı olarak müşterek ve müteselsilen sorumlu davalı idarelerden alınarak davacı müvekkillere hisseleri oranında ödenmesine, alacağa kamu alacaklarına uygulanan en üst seviyede faiz uygulanmasına karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:12.9.2012 gün ve E:2012/120 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında kreş alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL'nin faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 30.4.2012 gün M-06-6-YEN-0-1 -310.99/ 9740 /pln.1656/1520 sayılı yazısının incelenmesinden; dava konusu edilen Şehitali 137 ada 1 parselin, 1/1000 ölçekli Şehitali 1.Bölge Uygulama İmar Planı kapsamında E:0.60, Hmax: Serbest yapılaşma koşulları ile “Kreş Alanı” kullanımında kaldığı, söz konusu planın İl İdare Kurulunun 10.10.1995 gün ve 78415/1946 esas ve 4/k-188 sayılı kararı ile uygun görülerek Ankara Valiliğinin 26.10.1995 gün ve 3302-11215 sayılı olurları ile onaylandığı; Şehitali 137 ada 1 parselin, Belediye sınırlarına Haziran 1996 tarihinden sonra dahil edildiği, etrafının meskun olmadığı, Belediye hizmetlerinden yararlanmasının gerektiği belirtilmiş, parsel üzerinde plan doğrultusunda yapılmış tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla Kreş Alanı kullanımında kaldığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 12.9.2012 gün ve E:2012/120 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/98

KARAR NO: 2013/337

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.Y.

Vekilleri : Av.M.E.A., Av.C.A.

Davalılar : 1-Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.B.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.G.A.

3-Gençlik ve Spor Bakanlığı(Spor Genel Müdürlüğü)

Vekili : Av.D.K.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedarı bulunduğu Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yakacık - imar Köyü. 44363 Ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, 'Spor Alanı olarak ayrıldığını ve tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; dava konusu taşınmaza fiilen el atılmadığını; ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662 Esas ve 2010/551 K. Sayılı kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline; dava konusu taşınmazın tapu kaydının davalı idarelere tescil ettirilmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Yenimahalle Belediye Başkanlığı Vekilleri, süresi içinde görev itirazında bulunmuşlardır.

ANKARA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:18.10.2012 gün ve E:2012/303 sayı ile, yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, “dava, davacının taşınmazının, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun kararında "hukuki el atma" olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebine ilişkin” olarak nitelendirilmek/sınırlandırılmak suretiyle, 10. maddede öngörülen biçimde anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 6.6.2012 gün ve M-06-6-YEN-0-13-310.01.03/12958/Pln. 2147/ 1943 -3806 sayılı yazısının incelenmesinden; Yakacık 44363 ada 1 parselin, Belediye Meclisinin 30.06.1999 gün ve 191 sayılı kararı ile uygun görülerek Büyükşehir Belediye Başkanlığının 25.11.1999 gün ve 5802 sayılı yazısı ile onanan 1/1000 ölçekli Yakacık Batı etabı imar planında (14.12.1999 günlü resmi gazetede ilan edilerek askıya çıkarılan planda) kaldığı, askı süresince yapılan itirazların, Belediye Meclisinin 16.02.2000 gün ve 38 sayılı kararı ile reddedilerek Büyükşehir Belediyesi Başkanlığının 21.03.2000 gün ve 1296 sayılı yazısı ile konunun Büyükşehir Belediyesinde tekrar görüşülmesine gerek duyulmadığının bildirildiği ve dolayısıyla 1/1000 ölçekli Yakacık Batı Etabı İmar Planının onaylandığı; bu plan doğrultusunda hazırlanan 84161 nolu parselasyon planının Belediye Encümeninin 01.08.2000 tarih ve 2071/3840 sayılı kararı ile onaylandığı ve 14.08.2000 tarih ve 24140 nolu resmi gazetede ilan edilerek askı süresini tamamlamış olduğu, bu plan kapsamında 44363 ada 1 parselin E:0.05 yapılaşma koşulu ile “Spor Alanı” kullanımında kaldığı, söz konusu taşınmazın da bulunduğu “Spor Alanlarının” “Özel Spor Alanı” kullanımına dönüştürülmesine ilişkin plan değişikliği talebinin Müdürlüğün 23.02.2012 tarih ve pln643/789 nolu yazısıyla Başkanlık Makamına iletilmiş olduğu, plan değişikliğinin onay sürecinde olduğu anlaşılmıştır

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla Spor Alanı kullanımında kaldığı, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18.10.2012 gün ve E:2012/303 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/108

KARAR NO: 2013/338

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.İ.na vek. S.İ.

Vekili : Av.A.D.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.Z.T.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.B.V.

3- Keçiören Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.G.Y.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin, Keçiören İlçesi, Şenyuva Mah. 34312 ada 1 parselde bulunan arsa vasıflı taşınmazda hissedar olduğunu; taşınmazın tapu kaydında, "Temel Eğitim Alanıdır" kaydı bulunduğunu, davalı belediyenin bu kaydı ileri sürerek, müvekkillerin mülkiyet hakkını engellediğini; idarenin, imar planı uygulamasının üzerinden onlarca sene geçmesine rağmen, plan gereğini uygulamadığını, bu taşınmaza ait güncel m2 bedelini de kamulaştırarak müvekkiline ödemediğini; kamulaştırmasız el atarak mülkiyet hakkını kısıtladığını; bu durumun düzeltilmesi için yapılan başvurulara cevap alınamadığını ifade ederek; şimdilik fazlaya dair hakları saklı kalmak koşuluyla, haksız ve kamulaştırmasız olarak el atılan, Keçiören İlçesi, Şenyuva Mah. 34312 ada 1 parselde bulunan 9.203,00 m2 büyüklüğündeki ARSA vasıflı taşınmazda 4791/9203’şar hissesi değeri karşılığının m2 güncel reel değerinin tespiti ile, fazlaya dair hakları saklı kalması koşuluyla, şimdilik 10.000 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin davalılardan, dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili ile tapunun iptali ile davalı adına tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar cevap dikçelerinde davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 16.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:3.10.2012 gün ve E:2012/95 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdikleri dilekçeler üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, “davanın, davacının taşınmazının, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı” belirtilmek suretiyle; 10. maddede öngörülen biçimde, “anılan davalı idareler” yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında temel eğitim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 10.000 TL bedelin faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Keçiören Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün,13.3.2012 gün ve M.06.6.KEÇ.0-13/2012-50-1345-4035 sayılı yazısının incelenmesinden; Keçiören İlçesi, Şenyuva Mahallesi 34312 ada 1 numaralı parselde kayıtlı taşınmazın; Keçiören Belediye Meclisinin 28.09.2001 tarih 172 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli “Pursaklar İmar Planı Revizyonu” kapsamında kaldığı; en son onaylı imar planına göre, Emsal: 1.00, Hmax: 16.50, Temel Eğitim alanı kullanımında kaldığı, adıgeçen Belediyece söz konusu parseli de içine alan yeni bir plan çalışması yapıldığı ve son imar durumunun bu planın onayından sonra netleşeceği anlaşılmıştır

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Temel Eğitim Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 16.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 3.10.2012 gün ve E:2012/95 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/109

KARAR NO: 2013/339

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : S.G., H.G., S.G., H.T., H.D., H.Ö., N.Ö.

Vekili : Av.M.E.A.

Davalılar : 1-Gençlik ve Spor Bakanlığı(Spor Genel Müdürlüğü)

Vekili : Av.R.S.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.İ.E.K.

3- Altındağ Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.İ.G.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Altındağ ilçesi, 23660 Ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imâr planında “spor yeri” olarak ayrıldığını ve tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5-662 Es. ve 2010/551 K. sayılı kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini, bugüne kadar idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 500 TL’sı bedelin (davacılar vekilinin daha sonra verdiği dilekçesi ile bu miktar 18.000TL olarak ıslah edilmiştir) dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı idareden tahsili; dava konusu taşınmazın tapu kaydının davalı idareye tescil ettirilmesine karar verilmesi istemiyle “Gençlik ve Spor Bakanlığı(Spor Genel Müdürlüğü)”ne karşı adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Gençlik ve Spor Bakanlığı Vekili ilk cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuş; davacılar vekilinin talebi üzerine Ankara Dördüncü Asliye Hukuk Mahkemesi 02.02.2012 günlü kararıyla, davanın Altındağ Belediye Başkanlığına ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına ihbarına karar vermiş, Altındağ Belediye Başkanlığı vekili, bu tarihten sonra ilk kez yapılan 22.3.2012 tarihli duruşmaya katılmış; bu duruşmada davanın niteliği hakkında bilgilerinin olmadığından bahisle, cevap hakkının saklı tutulmasını istemiş, bundan sonraki ilk duruşmadan önce Mahkemeye verdiği dilekçede ve yapılan duruşmada görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:24.5.2012 gün ve E:2011/314 sayı ile, dahili davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı ve anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedarı olduğu taşınmazlarına, imar planında spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 500 TL'si bedelin(ıslah ile 18.000 TL) dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacıların hissedarı bulunduğu Ankara ili, Altındağ İlçesi, Gültepe Mahallesi, 23660 ada 1 parselin imar planında Spor Alanı olarak ayrıldığı, yapılaşma koşullarının E=1.00 Hmax=Serbest olarak belirlendiği ve 23660 ada 1 parsele ait Altındağ Belediye Meclisi'nin 02.03.2011 gün ve 104 sayılı kararıyla uygun görülen imar planı değişikliğinin, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 11.05.2011 gün ve 1345 sayılı kararıyla değiştirilerek onaylandığı, taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla Spor Alanı kullanımında kaldığı, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 24.5.2012 gün ve E:2011/314 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/128

KARAR NO: 2013/340

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2918 sayılı Yasa’nın Ek2. maddesi uyarınca verilen para cezasının ve aracın 15 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesi istemiyle açılan davanın, Kabahatler Kanunu’nun 3 ve 27/8. maddesi hükümleri uyarınca İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : D. İnş. Turizm ve Telekominikasyon Tic. Ltd. Şti.

Vekili : Av. N.Ö.

Davalı : İstanbul Valiliği, Emniyet Müdürlüğü A Bölgesi Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 DV 6749 plaka sayılı aracın amaç dışı kullandırıldığının (korsan işletildiği) tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2. maddesi uyarınca, davacı adına 20.4.2012 tarih ve GL-195793 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 650 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 15 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezası ile aracın 15 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesi istemiyle adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

BAKIRKÖY 13. SULH CEZA MAHKEMESİ: 22.5.2012. gün ve D. İş:2012/529 sayı ile, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itirazın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

Davacı, bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 10. İDARE MAHKEMESİ: 13.11.2012 gün ve E:2012/1099, K:2012/2122 sayıyla; 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde, sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara Trafik Mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılacağının düzenlenmesi karşısında, davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği...” açıkça belirtilmiştir. Bu durum gözetildiğinde, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının; davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece 15. maddede belirtilen hükmün aksine, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası temin edilmeden gönderildiği görülmekte ise de, Başkanlık yazısıyla adli yargı dosyasının getirtildiği ve sonuçta usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Dava, 2918 sayılı Yasa’nın Ek 2. maddesi uyarınca verilen para cezasının ve aracın 15 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesi istemiyle açılmıştır.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlığı altında düzenlenen Ek 2. maddesinde, “(Ek: 17/10/1996 - 4199/43 md. Değişik: 21/5/1997 - 4262/4 md.), Araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahipleri 14 400 000 lira para cezası ile cezalandırırlar.

Ayrıca, araç onbeş gün süre ile trafikten men edilir” hükmü yer almıştır.

Uyuşmazlığın, motorlu aracın 15 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kısmına gelince:

a) Bir meslek ve sanatın yerine getirilmemesi,

b) İşyerinin kapatılması,

c) Ruhsat veya ehliyetin geri alınması,

d) Kara, deniz veya hava nakil aracının trafikten veya seyrüseferden alıkonulması,

gibi yaptırımlara ilişkin hükümler, ilgili kanunlarda bu Kanun hükümlerine uygun değişiklik yapılıncaya kadar saklıdır” denilmiştir.

Uyuşmazlığın çözümü için, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin karar, 2918 ve 5326 sayılı Kanunlar uyarınca incelendiğinde, idari davaya konu edilebilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu idari bir işlem olduğu, 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde aracın geçici olarak trafikten men edilmesi hususunun trafik ve sulh ceza mahkemelerinin görevine dahil edilmediği ve 5326 sayılı Kanun’un 19. maddesinde, diğer kanunlarda kabahat karşılığında öngörülen belirli bir süre için kara nakil aracının trafikten alıkonulmasına ilişkin hükümlerin geçici istisnalar içinde sayıldığı dikkate alındığında; aracın onbeş gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin davaya bakma görevi idare mahkemesine ait olmaktadır.

Buna göre, 2918 sayılı Yasa’nın Ek 2. maddesi uyarınca verilen para cezasının çözüm yerinin adli yargı, aracın 15 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin işlemin çözüm yerinin idari yargı olması dikkate alındığında:

30.3.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 3 üncü maddesini değiştiren 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa’nın 31. maddesinde " (1) Bu Kanunun;

a) İdari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır" denilmiştir.

Bu durumda, Kabahatler Kanunu’nun 5560 sayılı Kanun’la değişik 3. maddesi ve aynı Kanunun 27. maddesine 5560 sayılı Kanun’la eklenen sekizinci fıkra hükmü bir arada değerlendirildiğinde, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2. maddesi uyarınca verilen para cezasının ve aracın 15 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptali istemiyle açılan davanın çözümünde idari yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, İstanbul 10. İdare Mahkemesi’nin 13.11.2012 gün ve E:2012/1099, K:2012/2122 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/136

KARAR NO: 2013/341

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : N.B.

Vekili : Av. R.C.

Davalılar : 1- Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. C.Ö.

2- Melikgazi Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.D.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Kayseri İli, Melikgazi İlçesi, Anbar Mahallesi, 5162 Parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında yol, bulvar ve yeşil alan olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi: 4.4.2012 gün ve E:2012/7 sayı ile, ön inceleme günü olarak 21.6.2012 tarihini belirlemiş; 21.6.2012 günü yapılan 1. celsede davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilince de yargı yolu itirazında bulunulmuş, mahkemece keşif icrasına karar verilerek, duruşmanın 4.10.2012 günü yapılmasına karar verilmiş; 4.10.2012 tarihli ikinci celsede davalı vekillerince görev konusunda karar verilmesi talep edilmiş, mahkemece bilirkişilerden ek rapor tanzimi istenilmiş duruşmanın 8.12.2012 gününe bırakılmasına karar verilmiş; Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin 18.10.2012 günü mahkeme kayıtlarına giren dilekçesi ile, Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülmekte olan davada, Mahkemenin adli yargının görevli olduğu yönündeki 4.10.2012 gün ve 2012/7 sayılı zımni kararı uyarınca idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda verdiği dilekçesi üzerine dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13.maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 10. maddesinin birinci fıkrasında, “Görev uyuşmazlığı çıkarma; adli, idari ve askeri bir yargı merciinde açılmış olan davada ileri sürülen görev itirazının reddi üzerine ilgili Başsavcı veya Başkanunsözcüsü tarafından görev konusunun incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesinden istenmesidir.” denilmiş; aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, “Yetkili Başsavcı veya Başkanunsözcüsünün Uyuşmazlık Mahkemesinden istekte bulunabilmesi için, görev itirazının, hukuk mahkemelerinde en geç birinci oturumda, ceza mahkemelerinde delillerin ikamesine başlamadan önce; idari yargı yerlerinde de dilekçe ve savunma evresi tamamlanmadan yapılmış olması ve yargı yerlerinin de kendilerinin görevli olduklarına karar vermiş bulunmaları şarttır.” hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Yasa maddesine göre, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılabilmesi için, görev itirazının hukuk mahkemelerinde en geç birinci oturumda yapılmış olması ve mahkemece davada görevli olduğuna karar verilmiş bulunması gerekeceği açıktır.

Olayda, görev itirazı en geç mahkemenin ilk celsesinde yapılmış olmakla 10. maddenin ikinci fıkrasının öngördüğü koşullardan biri gerçekleşmiş ise de, mahkemece görev itirazının reddine ilişkin ya da davada görevli bulunduğu yolunda herhangi bir karar verilmemiş olduğundan olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması için aranan diğer koşul gerçekleşmemiştir.

Nitekim, ilk celsede ve sonraki celsede verilen kararlarda mahkemelerince yargı yoluna ilişkin herhangi bir hüküm kurulmadığına göre ve Yasa’da görev konusundaki karar için bir süre öngörülmemiş bulunması karşısında, davalı vekilinin başvuru dilekçesinde öne sürdüğü “mahkemece görev itirazının zımnen reddedildiği” yolundaki iddianın kabulüne olanak bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen yönteme uygun bulunmayan başvurunun, aynı Yasa’nın 27. maddesinde yer alan “Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder.” kuralı uyarınca reddi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen yönteme uygun bulunmayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesinde yer alan “Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder.” kuralı uyarınca REDDİNE, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/162

KARAR NO: 2013/342

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.K.D.

Vekili : Av.V.U., Av.D.Ö.

Davalı : Çorum Belediye Başkanlığı

Vekilleri : Av.Ş.C., Av.S.Y., Av.Ö.O.

O L A Y :Davacı vekili, müvekkilinin 1/3 oranında maliki olduğu Çorum İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde kain, 2211 Ada, 1 Parsel sayılı taşınmazın, 31/08/1990 tarih ve 7 sayılı Belediye Meclis Kararı ile onaylanan 1.Etap İlave İmar Planında PAZAR ALANI olarak kamu hizmetine ayrıldığını, buna rağmen, bu güne kadar üzerinde tahsis amacına uygun bir tesis kurulmadığını, kamulaştırılma işleminin gerçekleştirilmediğini; İmar Kanununda, program kapsamında olan ve kamu hizmet tesislerine tahsis edilen yerlerin, bu tesisi yapacak olan idareler tarafından program süresi içinde kamulaştırılmasının zorunlu olduğunun belirtildiğini; 5 yıllık süreden fazla özel mülke konu taşınmazın emsallerine göre kısıtlı tutulmasının hiçbir hukuki dayanağının bulunmadığını; belediyelerin bu tür keyfi işlemlerinin dayanağı olan 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 13. maddesinin 1. ve 3. fıkralarının, Anayasa Mahkemesinin, 29.12.1999 gün ve 1999/33 E.,1999/51 K. Sayılı kararı ile mülkiyet hakkını engellediği gerekçesiyle ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 23.9.1981 günlü Sporrong ve Lonnroth kararını da gerekçe göstererek iptal ettiğini; bu anlamda idarenin mülkiyet hakkının kullanılmasını engellemek şeklindeki haksız fiili ile mülkiyet hakkının özünü zedelediğinden, davranışı da imar kanununun emirlerini yerine getirmediği için kusurlu olduğundan, mülk sahibini açıkça ağır zarara uğrattığından arsa bedelinin mülk sahibine ödenmesinin gerektiğini; yıllardır programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen davalı İdarenin, malikin taşınmaz üzerindeki tasarruf hakkını belirsiz bir süre için kullanılamaz hale getirdiğini, dolayısıyla malikin taşınmazdan mülkiyet hakkının özüne uygun şekilde yararlanma olanağının kalmadığını, taşınmaz malikinin mülkiyet hakkının hukuksal bir nedene dayanılmadan İdarece engellendiğini ifade ederek; fazlaya ilişkin dava ve ek talep hakları saklı kalmak kaydıyla, dava konusu 5703 m2 alanlı taşınmazın 1/3 hisse oranında davalı kurum adına tescili ile taşınmazın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri kıyasen uygulanarak tespit edilecek değerin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere kamulaştırmasız el atma karşılığı 3.000 TL bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içerisinde verdiği dilekçede görev itirazında bulunmuştur.

ÇORUM 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:4.10.2012 gün ve E:2012/73 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin, davanın idari yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğinden bahisle idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında pazar alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 3.000 TL bedelin faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 1/3 oranında hissesine sahip olduğu, Çorum İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesi, 2211 ada, 1 nolu parselin, 31/08/1990 tarih ve 7 sayılı Belediye Meclis Kararı ile onaylanmış olan 1. Etap İlave İmar Planında, Pazar Alanı olarak planlandığı, taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla “Pazar Alanı” kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Çorum 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.10.2012 gün ve E:2012/73 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/163

KARAR NO: 2013/343

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 12. maddesinde öngörüldüğü şekilde, görev itirazının reddine ilişkin karardan sonra 15 günlük süre içinde, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere iki nüsha dilekçenin itirazı reddeden yargı merciine verilmemesi nedeniyle yapılan başvurunun, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : G.D.

Vekili : Av.C.D.

Davalı : Ümraniye Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.S.B.K.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin maliki bulunduğu, İstanbul ili, Ümraniye ilçesi, Çakmak Mahallesi, 25 pafta, 651 ada, 4 nolu parsel sayılı taşınmazın, davalı Ümraniye Belediyesinin yaptığı 13.02.1998 onanlı 1/1000'lik İmar Planında kısmen park, kısmen yol alanında bırakıldığını; söz konusu parsel için alınmış bir kamulaştırma kararı bulunmadığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662 E., 2010/651 K. sayılı kararından bahisle, dava konusu taşınmazın uzun yıllardan bu yana kamulaştırılmaması nedeniyle, tasarruf hakkının engellendiğini, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talep etme gereğinin doğduğunu ifade ederek; fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; kamulaştırmasız el atma nedeniyle, bilirkişi raporu doğrultusunda arttırmak üzere, şimdilik 10.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle 19.12.2011 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İdare vekili, 3.2.2012 tarihli birinci cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmamış ancak 30.5.2012 tarih, …1756207 sayılı dilekçede “Uyuşmazlık Mahkemesinin 2011/238E.,-2012/63K. sayılı kararıyla hukuki el atma davalarının görüm yerinin İdare Mahkemeleri olduğuna ilişkin kararı uyarınca mahkemenizin görevsizliğine karar verilmesini ve eğer bu talebimizin mahkemenizce reddedilmesi halinde görev uyuşmazlığı çıkartılması için dosyanın bir örneğinin Danıştay Cumhuriyet Başsavcılığına sunulmak üzere Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesini arz ve talep ederim.” demek suretiyle görev itirazında bulunulmuştur.

ÜMRANİYE 3.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 29.6.2012 günlü, davalı vekilinin de katıldığı 1.celsede ve E:2011/770 sayı ile, davalı vekilinin, iş bu davanın idari dava olduğuna ilişkin görev itirazı yönünden, imar yoluyla kısıtlama sebebiyle açılan el atma tazminatı davalarında, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin ve Hukuk Genel Kurulunun bu tür kısıtlamaların fiili el atma ile aynı kuvvette ve tapu malikinin tasarruf haklarını kısıtlayıcı kabul ederek davaların kamulaştırmasız el atma davası olarak kabul ettiği, hukuk genel kurulu kararının davacı vekilince dosyaya sunulduğu, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinden de çok sayıda bu hususta karar verildiği nazara alınarak davalı vekilinin görevle ilgili itirazının esasla birlikte temyizi kabil olmak üzere reddine; masrafı davalı vekili tarafından karşılandığı takdirde dosyanın tasdikli bir fotokopisinin Danıştay C. Başsavcılığına gönderilmesine karar vermiştir.

Davalı vekili tarafından, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle yeni bir başvuru yapılmamış, buna karşılık, Ümraniye 3.Asliye Hukuk Mahkemesi; 17.7.2012 gün ve E:2011/770 sayılı yazı ile; Mahkemelerinin 2011/770 esas sayılı dosyasının, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin 30.5.2012 tarihli dilekçesi ile uyuşmazlığın idari yargıda çözümlenmesi gerektiğini belirtmiş olmakla; Uyuşmazlık Mahkemesi Kanununun 10.ve 12. maddesi gereğince Danıştay Başkanlığı Sözcülüğüne gönderilmesi gerektiğinin anlaşıldığından bahisle, dosyanın onaylı fotokopisini Danıştay Başsavcılığına göndermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre, idarelerin 3194 sayılı imar Kanununun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13'üncü maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici ıslah imar planları ve bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizlikleri de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; dava dilekçesinde, imar planında park ve yol olarak ayrılan taşınmazın bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiğinin anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacının taşınmazının, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü, E:2010/5-662, K:2010/651 sayılı kararında "hukuki el atma" olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın malikleri yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak bu sonuç ya da sonuçların, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmaza yönelik belirlemeden, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarelerin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, idari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan, hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla, davanın 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un “Yargı merciince yapılacak işlemler” başlıklı 12. maddesinde; “Görev itirazında bulunan kişi veya makam, itirazın reddine ilişkin kararın verildiği tarihten, şayet bu kararın tebliği gerekiyorsa tebliğ tarihinden, itiraz yolu açık bulunan ceza davalarında ise ret kararının kesinleştiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere iki nüsha dilekçeyi itirazı reddeden yargı merciine verir.

Bu yargı mercii, dilekçenin bir nüshasını ve varsa eklerini yedi gün içinde cevabını bildirmesi için diğer tarafa tebliğ eder. Tebligat yapılan taraf, süresi içinde bu yargı merciine cevabını bildirmezse, cevap vermekten vazgeçmiş sayılır.

(Değişik fıkra: 23/07/2008-5791 S.K./4.mad) Yargı mercii, itiraz dilekçesi üzerine verdiği itirazı ret kararını kaldırarak görevsizlik kararı vermediği takdirde; yetkili makama sunulmak üzere kendisine verilen dilekçeyi, alınan cevabı ve görevsizlik itirazının reddine ilişkin kararını, dava dosyası muhtevasının onaylı örnekleriyle birlikte uyuşmazlık çıkarma isteminde bulunmaya yetkili makama gönderir.

Bir davada uyuşmazlık çıkarılması için yalnız bir kez başvurulabilir.” Hükmüne; “Uyuşmazlık Çıkarma İsteminde Bulunmaya Yetkili Makamca Yapılacak İşlemler” başlıklı 13. maddesinde; “(Değişik cümle: 23/07/2008-5791 S.K./5.mad) Uyuşmazlık çıkarma konusundaki dilekçe ile ekleri kendisine ulaşan yetkili makam, gerekirse dilekçedeki veya eklerindeki eksiklikleri tamamlattıktan sonra, uyuşmazlık çıkarmaya yer olmadığı sonucuna varırsa veya yapılan başvuruda 12 nci maddenin birinci fıkrasında öngörülen sürenin geçirilmiş olduğunu tespit ederse, istemin reddine karar verir. Bu karar, ilgili kişilere veya makama ve ilgili yargı merciine, hemen tebliğ olunur. Bu karara karşı hiç bir yargı merciine başvurulamaz.

Uyuşmazlık çıkarılmasını gerekli gördüğü durumlarda yetkili makam, dilekçe ve eklerinin kendisine ulaştığı tarihten, şayet eksiklikleri tamamlatmak yoluna gitmiş ve bu erekle gönderdiği yazıları on gün geçmeden postaya vermiş ise eksikliklerin tamamlandığı tarihten başlayarak en geç on gün içinde düzenleyeceği gerekçeli düşünce yazısını, kendisine gönderilen dilekçe ve ekleri ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesine yollar ve ayrıca Uyuşmazlık Mahkemesine başvurduğunu ilgili yargı merciine hemen bildirir.(Ek cümle: 23/07/2008-5791 S.K./5.mad) Bu takdirde ilgili yargı mercii, 18 inci maddede öngörüldüğü şekilde davanın görülmesini geri bırakır.

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, düşünce yazısıyla eklerini, görevsizlik itirazını reddeden yargı merciine göre ilgili bulunan Başsavcı veya Başkanunsözcüsüne tebliğ edebilir. Tebliği alan makam karşılık vermek isterse, yedi gün içinde yazılı karşılığını vermekle görevlidir.”hükmüne yer verilmiş; Yasa’nın 27. maddesinde ise “Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder.” denilmiştir.

Anılan 12. maddeye göre, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere düzenlenen dilekçenin, görevlilik kararının tebliğ edildiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde itirazı reddeden yargı merciine verilmesi gerekmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, görev itirazının reddine ilişkin kararın, davalı vekilinin de katıldığı 29.6.2012 tarihli 1.celsede verildiği; davalı idarece, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle, bu tarihten başlayarak onbeş gün içinde, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere iki nüsha dilekçenin itirazı reddeden yargı merciine verilmediği; ilk oturumdan önce verilen 30.5.2012 tarihli dilekçe ile yetinilmesine rağmen Danıştay Başsavcılığınca, istemin reddedilmediği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 12. ve 13. maddelerine aykırı olan istemin ve bu istem nedeniyle Danıştay Başsavcılığınca yapılan başvurunun, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa’nın 12 ve 13. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.3.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/164

KARAR NO: 2013/344

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : E.Y., M.Y., K.Y., M.S., S.Y.S.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.B.A.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Çankaya İlçesi, 4. Bölge, Kırkonaklar Mah. 26320 Ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, “okul yeri” olarak ayrıldığını ve tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; dava konusu taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5 - 662 Es. ve 2010/551 K. sayılı kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini; idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları salı kalmak kaydıyla, şimdilik 2.000,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı idareden tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresinde verdiği dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 9.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:16.11.2011 gün ve E:2011/362 sayı ile, davalı vekilinin yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin, davanın imar mevzuatı hükümleri çerçevesinde idari yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğinden bahisle idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; ; Uygulama ve Öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre; idarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13'üncü maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici ıslah imar planları ve bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemlerin, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; dava dilekçesinde, imar planında okul alanı olarak ayrılan taşınmazın bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiğinin anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacıların taşınmazının, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü, E:2010/5-662 K:2010/651 kararında "hukuki el atma" olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın malikleri yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak bu sonuç ya da sonuçların, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmaza yönelik belirlemenin bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapamamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarelerin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, İdari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan, hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazına, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000 TL’sı bedelin, faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığının, 15.9.2011 gün ve Sayı: M.06.0.ABB.0.13.05.UİP 2011 (26320/1)3474-12295 sayılı yazısında; 26320 ada 1 sayılı parselin Çankaya Belediye Meclisinin 23.12.1994 gün ve 381 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Kırkkonaklar Islah Planı kapsamında kaldığı; bu doğrultuda hazırlanan Çankaya Belediye Encümeninin 25.03.1999 gün ve C:/99/0898.15 sayılı kararı ile onanan parselasyon planı ile düzenlemeye alınarak “Okul Alanı” olarak ayrıldığı; söz konusu parselin, Belediye sınırları içinde olup Çankaya İlçesi Kırkkonaklar Mahallesi sınırları içinde meskün mahalde yer aldığı, arsa niteliğinde olduğu, etrafında yerleşim alanı bulunduğu belirtilmiş; dava konusu taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda bir yapılaşmanın bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Okul Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 9.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 16.11.2011 gün ve E:2011/362 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/189

KARAR NO: 2013/345

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-İ.K.2-İ.P. 3-Z.K. 4-A.K.

Vekilleri : Av.Ü.T. , Av.H.T.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.S.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Yenimahalle İlçesi, İvedik Mahallesinde bulunan 42808 ada 1 parsel sayılı taşınmazın, imar planında okul alanı olarak ayrıldığını; ayrılış amacına uygun olarak 3194 sayılı yasanın 10. maddesinin amir hükmü uyarınca davalı İdare tarafından 5 yıllık süre içinde kamulaştırılma işlemi yapılarak hisse bedelinin müvekkillerine ödenmesi gerekirken, aradan uzun süre geçmesine rağmen davalı tarafından herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadığını; Yargıtay H.G.K.’nun 15/12/2010 günlü 2010/5-662/651 sayılı kararı doğrultusunda Davalı İdare tarafından fiilen el konulduğu kabul edilen bu yerdeki hisse bedelinin Davalıdan 2942 sayılı yasanın geçici 6.maddesi ve bu maddeyi değiştiren 6111 sayılı yasanın geçici 2.maddesi gereğince tazminat olarak ödenmesini talep etme hakkının doğduğunu; 6111 sayılı yasa gereği uzlaşma prosedürü sözkonusu olsa da, uzlaşmanın iki taraflı taraf muamelesi olduğu göz önünde tutulduğunda, uzlaşmak istememeleri sebebiyle dava yolunu denediklerini; davalının kamulaştırmasız el attığı ancak bedelini ödemediği müvekkillerine ait bu hisse bedellerinin tazminat olarak Davalıdan tahsili yönünde işbu davayı açma zorunluluğu doğduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, dava konusu taşınmazdaki müvekkillerin toplam hisse bedelleri tutarından, şimdilik, 4.000 - TL kamulaştırmasız el atma bedelinin tazminat olarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 21.ASLİYE MAHKEMESİ:6.11.2012 gün ve E:2012/67 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 4.000 TL bedelin faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında yer alan Yenimahalle Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 27/2/2012 gün 1358 sayılı yazısının incelenmesinden; 1/1000 ölçekli 84129 nolu parselasyon planı kapsamında kalan Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, İvedik Güneşevler Mahallesi, İmarın 42808 Ada 1 Parseline ait İmar Durumunun; E: 0.50, Hmax: Serbest olduğu, “Temel Eğitim” kullanımında kaldığı ve 84129 nolu plan notlarının geçerli olduğu anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Temel Eğitim alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 21.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 6.11.2012 gün ve E:2012/67 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/190

KARAR NO: 2013/346

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : V.D.

Vekili : Av.Y.K.

Davalı : Bağcılar Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. O.E.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin sahibi olduğu, İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Hürriyet Mahallesi, F21-C-22- B-4-C pafta, 1249 parsel sayılı taşınmazın, 19.10.2004 onanlı 1/1000 ölçekli Bağcılar Uygulama İmar Planında sosyal kültürel alan olarak kamu hizmetine tahsis edildiğini; davalı idarenin, pasif kalarak, işlem tesis etmeyerek, müvekkilinin taşınmazından dilediğince ve bedelince tasarrufta bulunmasına engel olduğunu; imar planlarını düzenleyen idarelerin, kamu hizmetlerine tahsis edilen taşınmazları 5 yıl içinde planın uygulanması amacıyla kamulaştırmaması durumunda; tazminat sorumluluğunun doğacağının Yargıtay tarafından kabul edildiğini ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve bilirkişilerce belirlenecek değer üzerinden taliplerini artırmak kaydıyla, dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atılması nedeniyle, taşınmazın belirlenecek tazminat değerinden şimdilik 350.000TL'nin kamulaştırmasız el atma hükümleri doğrultusunda taraflarına ödenmesine, alacaklarına, dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

BAKIRKÖY 10.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:11.9.2012 gün ve E:2012/298 sayı ile, , davalının görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının sahibi olduğu taşınmazına, imar planında sosyal kültürel alan olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 350.000 TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8.maddesinde; “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasında yer alan Bağcılar Belediye Başkanlığının 30.7.2012 gün ve M.34.3.BAG.0.29.00.00-310.01-67767 sayılı yazısının incelenmesinden; dava konusu Hürriyet Mahallesi, F21c22b4c pafta, 1249 parsel sayılı taşınmazın; 15.09.2008 onanlı Bağcılar Uygulama İmar planında Sosyal Kültürel Tesis Alanında kaldığı, taşınmaz üzerinde bina bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının sahibi olduğu taşınmazın imar planıyla Sosyal Kültürel Tesis alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun yıllar geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Bakırköy 10. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11.9.2012 gün ve E:2012/298 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/191

KARAR NO: 2013/347

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-S.K., 2-M.G.

Vekilleri : Av.V.K., Av.H.B.K.

Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.H.K.

O L A Y : Davacıların vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Çankaya İlçesi, Karakusunlar imarın 27549 ada 6 parsel sayılı taşınmazın, 1995 yılında kesinleşen imar planı ile lise alanı olarak ayrılmış olmasına rağmen aradan geçen 17 yıl gibi uzun süreye rağmen davalı idarece kamulaştırılmadığını, böylelikle müvekkillerinin taşınmazdan hukuken ve fiilen yararlanma ve taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunma imkanının ortadan kaldırıldığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 gün ve E.2010/5-662, K.2010/651 sayılı kararında da kabul edildiği üzere taşınmaza fiili ve hukuki el atma gerçekleşmiş olduğundan, taşınmaz bedelinin davalı idareden tahsil edilerek müvekkillere ödenmesi karşılığında müvekkiller adına olan tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tesciline karar verilmesi amacıyla işbu davanın açılması zorunlu olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalı idarece kamulaştırmasız el atılarak müvekkillerinin taşınmazdaki tasarruf imkanının ortadan kaldırılması nedeniyle, taşınmaz bedeli olarak fazlaya ait hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik her bir müvekkil için 2.000.TL olmak, üzere 4.000.TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden alınarak müvekkillerine ödenmesine, taşınmazdaki hisselerin davalı idare adına tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 17.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:21.11.2012 gün ve E:2012/300 sayı ile, davanın 2942 Sayılı Kanunun geçici 6. Maddesine dayalı kamulaştırmasız el atma olması nedeniyle davanın adli yargının görev alınana kaldığı gerekçesiyle; davalının yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında lise alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik toplam, 4.000 TL’sı bedelin, faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığının, 19.11.2012 gün ve M.06.1.ABB.0.13.06.(YDR ) 2012 / 4125 - 17354 sayılı yazısında; dava konusu edilen Çankaya İlçesi, 27549 ada 6 sayılı parselin, Çankaya Belediye Meclisinin 08.11.2005 günlü ve 845 sayılı kararı ile uygun görülerek, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.02.2006 günlü ve 388 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde E: 1.00, Hmax: 15.50m yapılaşma koşullarında “Lise” kullanımında kaldığı; parselin 81129 nolu parselasyon planı ile oluşturulduğu, parselasyon planı kapsamında kalan parsellerden %34,98 oranında DOP kesildiği ve %10,80 oranında KOP alanı ayrıldığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Lise Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 17. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 21.11.2012 gün ve E:2012/300 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/192

KARAR NO: 2013/348

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : G.S.

Vekilleri : Av.N.G., Av.B.Ş.

Davalılar : 1-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.S.A.

2-Avcılar Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.H.F.Ç.

3-Sağlık Bakanlığı (İl Sağlık Müd.)

Vekili : Av.U.Y.Ç.

4-İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av.M.B.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin İstanbul İli, Avcılar İlçesi, Gümüşpala Mahallesi 19 Pafta, 3014 Parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu; ancak bugüne kadar taşınmazdan tasarruf edebilme olanağı bulamadığını çünkü; Avcılar Belediye Başkanlığının, henüz Büyükşehir Belediyesi kurulmadan önce 1978 yılında bu gayrimenkulü ilkokul alanı ve çocuk bahçesi yeri olarak ayırdığını, müvekkilinin çeşitli defalar müracaat etmesine rağmen bir türlü imara açmadığını; daha sonra yapılmış olan 03.02.1982 tarih 1/1000’lik imar planında yine 14.04.2000 tarihli ve yine 27.06.2001 tasdik tarihli plan ve tadilat planlarında kısmen ilkokul alanı kısmen çocuk bahçesi ve kısmen de trafo yeri olarak ayırdığını; planın düzeltilmesi ve gayrimenkulünün imara açılması konusunda yapılan başvuruların sonuçsuz kaldığını; müvekkili tarafından, Avcılar Belediye Başkanlığı’na İmar Kanunu hükümleri doğrultusunda gayrimenkulünün imara açılması için gerekli plan tadilinin yapılması konusunda başvurulmuş ise de bu talebin davalı Belediye Başkanlığı tarafından 25.09.2001 tarih ve 2001/1771-R-1241 sayılı kararı ile reddedildiğini; adı geçen kararın iptali konusunda İstanbul 4. İdare Mahkemesi’nin 2001/1507 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, İdare Mahkemesinin, 2001/1507 Esas, 2002/504 Karar sayılı ilamı ile 25.04.2002 tarihinde taleplerinin kabulüne karar verdiğini, davalı İdarenin bu kararı Danıştay nezdinde temyiz ettiğini, Danıştay 6. Dairesinin 2002/5540 Esas, 2004/1621 Karar sayılı ilamı ile İdare Mahkemesi’nin kararını 17.03.2004 günüde oybirliği ile onadığını; ne yazık ki Danıştay’ın bu kararı olmasına rağmen davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Avcılar Belediye Başkanlığı ve ilkokul yaptırmakla ödevli İstanbul İl Özel İdare Müdürlüğünün, kararı uygulamadığını, plan tadili yapılmadığını, müvekkilinin gayrimenkulünün okul yerinden çıkarılmadığını, en son yapılan planda dahi kısmen okul yeri kısmen de sağlık alanı olarak belirlendiğini; müvekkilinin kendi mülkünde Anayasal hakkını dilediği gibi kullanamamakta ve hiçbir şekilde tasarruf edemediğini; bir gayrimenkulün bedelini talep edebilmek için illa da fiilen el konulmuş olmasının gerekmediğini, gayrimenkul sahibinin tasarruf olanakları ortadan kaldırılmış ise bu durumda da hukuki ek koyma meydana gelmiş olduğunu; konu ile ilgili olarak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2010/5-662 Esas, 2010/651 Karar sayılı 15.12.2010 tarihli kararının da kendilerini doğrular nitelikte olduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin tüm dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000TL’nin dava tarihinden işleyecek Anayasa ’nın 46/son maddesi gereği kamu alacaklarına uygulanan en yüksek Anayasal faizi ile birlikte davalı İdare’lerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi Vekili ile Avcılar Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde görev itirazında bulunmuşlardır.

KÜÇÜKÇEKMECE 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:8.10.2012 gün ve E:2012/120 sayı ile, kamulaştırmasız el atmanın, hukuken ya da fiilen el atma şeklinde de olsa kamulaştırma yasası çerçevesinde görülüp sonuçlandırılması gereken dava şeklinden olduğu, ayrıca el atmanın varlığının tespiti ve tazminat takdirde halinde taşınmazın tescili ya da üzerinde başka bir ayni hak tesisi hususunda gündeme geldiğinden ve bu kavramlar birbirlerinden ayrılamadığından, idari yargı yerince de taşınmaz tescili ya da üzerinde başka bir ayni hak kurulması kararı verilmediğinden, davalı yanın İdari yargı yerinin görevli olduğundan yönelik itirazının reddine, davanın Mahkemelerince bakılmasına karar vermiştir.

Davalılardan Avcılar Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Avcılar Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının maliki olduğu taşınmazına, imar planlarında ilkokul alanı ve çocuk bahçesi, kısmen ilkokul alanı kısmen çocuk bahçesi ve kısmen de trafo yeri, kısmen okul yeri kısmen de sağlık alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL tazminatın, faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Olayda, davacının maliki olduğu taşınmazın, ilki 1978 yılında olmak üzere, imar planlarıyla ilkokul alanı ve çocuk bahçesi, kısmen ilkokul alanı kısmen çocuk bahçesi ve kısmen de trafo yeri, kısmen okul yeri kısmen de sağlık alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Avcılar Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Avcılar Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 8.10.2012 gün ve E:2012/120 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/193

KARAR NO: 2013/349

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.İ., 2-M.B., 3-İ.E.,4-H.B.,5-F.K., 6-M.Y.,7-T.U., 8-O.Y.,9-H.D.,10-Ş.E.,11-A.A.,

Vekilleri : Av.Ö.F.Y., Av.E.Ç.

Davalılar : 1-Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.P.G.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu, Ankara ili, Çankaya ilçesi Karakusunlar Mah. 27549 Ada 7 Parsel sayılı taşınmaza, davalı idare tarafından her hangi; bir kamulaştırma işlemi yapılmaksızın, kesinleşmiş imar planında sosyal kültürel alan olarak ayrılmak suretiyle fiilen/hukuken el atıldığını; Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 21.03.2011 tarih 2010/16894 E. 2011/4865 K. sayıiı ilamında aynen “Hukuk Genel Kurulu'nun benzer konudaki 15.12.201-0 gün ve 2010/5-662/651 sayılı kararı uyarınca imar planında park, yol ve okul alanı gibi kamu hizmetine ayrılmış bulunan yerlere, el atılmamış olsa dahi bedeline hükmedileceğine ilişkin kararı da gözetilerek, 3194 sayılı imar kanunun 10. Maddesinin amir hükmü uyarınca 1/1000 ölçekli uygulama imar planın kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl içerisinde davalı belediyece, ayrılma amacına uygun olarak kamulaştırma görevinin yerine getirilmemesi ve malikin mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlanması nedeniyle taşınmaz bedeli ödenmelidir.” Denildiğini ifade ederek; dava konusu taşınmaza, davalı idare tarafından kamulaştırma işlemi yapılmaksızın sosyal kültürel alan olarak ayrılmak suretiyle hukuken/fiilen el atılmış olması sebebiyle; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacılara eşit olmak üzere şimdilik, 1.100 TL kamulaştırmasız el atma tazminatının, davalı idareden tahsil edilerek müvekkillerime payları oranında ödenmesine, alacağa dava tarihinden itibaren kamu alacakları için öngörülen en yüksek faizin yürütülmesine karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri, süresi içerisinde verdikleri dilekçeler ile; davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 11.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:18.9.2012 gün ve E:2012/260 sayı ile, kamulaştırmasız el atma davalarında Adli yargının görevli olduğu gerekçesiyle davalıların yargı yolu itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında sosyal ve kültürel alan olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.100 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının hissedarı bulunduğu Ankara ili, Çankaya ilçesi Karakusunlar Mah. 27549 Ada 7 Parsel sayılı taşınmazın, Çankaya Belediye Meclisince onaylanarak kesinleşen Karakusunlar 3. etap imar planı onama sınırları içinde kaldığı, anılan imar planına istinaden 3194 sayılı kanunun 18. maddesi ve ilgili yönetmelikle uyarınca hazırlanan 81129 nolu parselasyon planı ile düzenlemeye giren kadastral parsellerden %34,99 Düzenleme ortaklık payı kesildiği; anılan parselin kamu alanı olması sebebiyle düzenlemeye giren kadastral parsellerden pay verilmek suretiyle oluşturulduğu; imar planı ile E=0,30 . H.Max=5.00 olmak üzere Sosyal Kültürel Tesis Alanı olarak belirlendiği; 81129 nolu parselasyon planının, Belediye Encümeninin 22/06/1995 tarih ve 3123 sayılı kararıyla onaylandığı, askı ve ilan işlemleri sonunda kesinleşerek tapuya tescilinin sağlandığı; taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla Sosyal Kültürel Tesis Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun yıllar geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 11.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18.9.2012 gün ve E:2012/260 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/200

KARAR NO: 2013/350

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G..

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.K.A.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

3- Kültür ve Turizm Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.G.B.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 6305 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından kütüphane yeri olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., 3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL(On Bin TL)tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:15.10.2012 gün ve E:2012/197 sayı ile, davanın kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğu, davaya Adli Yargıya tabi mahkemelerin bakması gerektiğinden bahisle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında kütüphane alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davaya konu 6305 ada 1 parselin, 28.12.1989 tarih ve 6171 sayılı Antalya Belediyesi Encümen kararına istinaden 3194 Sayılı İmar Kanunun 18. Maddesine göre yapılan uygulama sonucu oluştuğu; imar planıyla Kütüphane Alanı kullanımında kaldığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Kütüphane Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15.10.2012 gün ve E:2012/197 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/201

KARAR NO: 2013/351

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G..

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.K.A.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

3-Antalya İl Özel İdaresi

Vekili : Av.M.K.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Kışla Mahallesinde bulunan 1417 Ada 52 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından ilkokul alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., 3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL (On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:15.10.2012 gün ve E:2012/194 sayı ile, davanın kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğu, davaya Adli Yargıya tabi mahkemelerin bakması gerektiğinden bahisle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davaya konu parselin, 3194 Sayılı İmar Kanunun 18. Maddesine göre yapılan uygulama sonucu oluştuğu; imar planıyla Okul(İlköğretim) Alanı kullanımında kaldığı, üzerinde plan doğrultusunda yapılmış tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Okul Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15.10.2012 gün ve E:2012/194 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/202

KARAR NO: 2013/352

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G.

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.K.A.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

3-Antalya İl Özel İdaresi

Vekili : Av.M.K.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 6288 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından ilkokul alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., .3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL(On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:15.10.2012 gün ve E:2012/195 sayı ile, davanın kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğu, davaya Adli Yargıya tabi mahkemelerin bakması gerektiğinden bahisle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında ilkokul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davaya konu 6288 ada 1 parselin, 28.12.1989 tarih ve 6171 sayılı Antalya Belediyesi Encümen kararına istinaden 3194 Sayılı İmar Kanunun 18. Maddesine göre yapılan uygulama sonucu oluştuğu; imar planıyla Okul(Temel Eğitim) Alanı kullanımında kaldığı, üzerinde plan doğrultusunda yapılmış tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Okul(Temel Eğitim) Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15.10.2012 gün ve E:2012/195 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/203

KARAR NO: 2013/353

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekilleri : Av.M.Ş.G.-Av.N.G.

Davalılar : 1- Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

2- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

3- İçişleri Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.G.B.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 5593 Ada 2 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından karakol yeri olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., .3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL (On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı ve İçişleri Bakanlığı Vekilleri süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:15.10.2012 gün ve E:2012/192 sayı ile, davanın kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğu, davaya Adli Yargıya tabi mahkemelerin bakması gerektiğinden bahisle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında karakol alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davaya konu parselin, 3194 Sayılı İmar Kanunun 18. Maddesine göre yapılan uygulama sonucu oluştuğu; imar planıyla Karakol Alanı kullanımında kaldığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Karakol Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15.10.2012 gün ve E:2012/192 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/204

KARAR NO: 2013/354

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : H.K. Varisleri; 1-İ.K., 2-H.K., 3-H.K., 4-H.K., 5-S.Y., 6-S.K., 7-H.A.K., 8-C.M.W.K.

Vekili : Av.Ü.G.

Davalı : İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.B.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin, İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi Kapanarya (Kanarya) mevkiinde kain, 1741 Parsel 35 pafta sayılı 300.00 m2’lik taşınmazın tamamının maliki olduğunu; anılan taşınmazın, İmar planında “İlköğretim Tesis Alanı" içerisinde 1736, 1737, 1738, 1739 parseller üzerinde İlk öğretim okulu yapıldığını ve etrafının da yüksek duvarla çevrildiğini, müvekkillerine ait 1741 parselin ise boş olarak durduğunu; davalı idare tarafından kamulaştırma yapılmadan İlk Öğretim Okulunun alanı içine katıldığını; bugüne kadar da herhangi bir işlem ve ödeme yapılmadığını; bu sebeple müvekkillerinin maliki bulundukları taşınmaza yasaya aykırı olarak el atılması nedeniyle zarara uğradığını ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL'sinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline; müvekkillerin hisselerinin iptali ile davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline; taşınmaza el atıldığı tarihten dava tarihine kadar olan süre için fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere 5.000,00 TL ecrimisilin davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

KÜÇÜKÇEKMECE 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:4.10.2012 gün ve E:2011/846 sayı ile, davanın kamulaştırmasız el atma ve ecrimisil talebini içerdiği, davacı yanın hukuki ya da fiili el atmasına yönelik tazminat taleplerinin ve akabinde kurulacak tescil hükmünün adli yargı yerinin görev alanında bulunduğu gerekçesiyle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların taşınmazlarına, imar planında ilköğretim tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla taşınmazın bedelinin şimdilik; 10.000 TL'sinin faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında yer alan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün 2.4.2012 gün ve M.34.6.KÜÇ.0.13.02-4277-4887-478675 sayılı yazısına göre;

dava konu parselin, 15.12.2006-16.01.2008-17.02.2008-14.06.2008 tasdik tarihli, 1/1000 ölçekli, Küçükçekmece Merkez Revizyon Uygulama İmar Planında, İlköğretim Tesis Alanında bir kısmı Yolda kalmakta olup havamania kriterlerinden dolayı maksimum bina yüksekliği ve kat adedinin Emlak ve İstimlak Müdürlüğünce tespit edilecek RS kotuna göre belirleneceği; ancak bahse konu parselin de içinde yer aldığı alanda Toplu Konut İdaresi Başkanlığının 22.12.2011 tarih ve -140.01.(34.23)-4806 sayılı yazısında 775 sayılı Gecekondu Kanunun 5, 7, 19 ve 9. Maddesine istinaden “İstanbul-Küçükçekmece-Kanarya Mahallesi Gecekondu Önleme Bölgesi” olarak ilan edildiğinin bildirildiği; yazıya istinaden söz konusu alanın Gecekondu Önleme Bölgesi ilan edildiğinden imar durumunun tanzim edilemediği; Yapı Denetim Şefliğince mahallinde yapılan tetkikte parselin boş olduğu üzerinde yapı olmadığının tespit edildiği belirtilmiştir.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla İlköğretim Tesis Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.10.2012 gün ve E:2011/846 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/206

KARAR NO: 2013/355

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : S.Ş.

Vekillleri : Av.V.Ö., Av.Ş.Ç.

Davalı : Mamak Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.E.B.

O L A Y :Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara İli, Mamak İlçesi, Çiğiltepe Mahallesi, 15698 ada, 3 parsel sayılı taşınmaza, İmar Genel Müdürlüğünün,10.02.1977 tarih ve 1412 sayılı yazıları ile onaylanan, 69900 nolu imar planı gereğince, çocuk bahçesi olarak ayrılmak suretiyle hukuken el atıldığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, 15/12/2010 tarihli son içtihadı ile fiili el atma olmadan da hukuki el atmayı kamulaştırmasız el atma olarak kabul ederek taşınmaz bedelinin ödenmesi gerektiğine hükmetmiş bulunduğunu; bu karardan hemen sonra verilmiş Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 21/03/2010 tarih 2010/16894 E. 2011/4865 K. sayılı ilamında da, Belediyece ayrılma amacına uygun olarak kamulaştırma görevinin yerine getirilmesi ve malikinin mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlanması nedeniyle taşınmaz bedelinin ödenmesi gerektiğinin belirtildiğini ifade ederek; müvekkilinin taşınmazdaki hissesine davalı idare tarafından kamulaştırma işlemi yapılmaksızın Çocuk Bahçesi olarak kullanılmak üzere kamulaştırmasız el atılması nedeniyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile kamulaştırmasız el atma tazminatına ilişkin miktarı belirsiz alacaklarının şimdilik 1.000,00 TL.’sinin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 9.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:4.12.2012 gün ve E:2012/191 sayı ile, davalının görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında çocuk bahçesi alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Dava dosyasında yer alan Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığının 23.5.2012 gün ve M.06.1.ABB.0.13.05.UİP.2012/(15698/3) 2751 -9372 yazısının incelenmesinden; 15698 ada 3 sayılı parselin belediye mücavir alan sınırları içinde kaldığı, meskun mahalde yer aldığı, verilen kamu hizmetlerinden yararlandığı, imar planlarının yapıldığı ve kesinleştiği, söz konusu parselin İmar ve İskan Bakanlığı Planlama İmar Genel Müdürlüğünün 10.02.1977 günlü ve 1412 sayılı yazısı ile onanan 69900 numaralı “Çiğiltepe Askeri Lojmanları” İmar Planı kapsamında kaldığı, 5002 m2 yüzölçümüne sahip parselin KOP hisselerinden oluşturulduğu ve “Çocuk Bahçesi Alanı” kullanımına ayrıldığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla çocuk bahçesi alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun yıllar geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 9.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.12.2012 gün ve E:2012/191 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/207

KARAR NO: 2013/356

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-Ö.L.K., 2-S.B., 3-S.Ş., 4-İ.M., 5-M.A., 6-M.V., 7-M.U. mirasçılarından; S.U., M.U.

Vekili : Av. L.İ.

Davalı : Mamak Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. F.E.

O L A Y : Davacıların vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara İli, Mamak İlçesi, Çiğiltepe mevkii, 15698 ada, 3 parsel sayılı taşınmazın, İmar ve İskan Bakanlığı, Planlama İmar Genel Müdürlüğünün,10.02.1977 tarih ve 1412 sayılı yazıları ile onaylanan,69900 nolu imar planı gereğince, çocuk bahçesi olarak ayrıldığını; imar planının kesinleştiği tarihten itibaren 35 sene geçmiş olmasına rağmen, davalı idare tarafından herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, 15.12.2010 tarih ve 2010/5062 E. ve 2010/651 K. Sayılı ilamıyla imar uygulamasının üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen kamulaştırma işlemi yapılmamış taşınmazlara fiili el atma olmasa bile el atmış sayılacağına ilişkin karar verildiğini; müvekkillerinin 35 yıldır tasarruf hakkının elinden alındığını; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Sporrng ve Lonnroth kararlarında, kamulaştırma izni ve inşaat yasağının uzun bir süre için öngörülmüş olmasının, toplumsal menfaat ile bireysel yarar arasındaki dengeyi bozduğu sonucuna varıldığını; yine Anayasanın 35 ve 46.maddelerine aykırı davranılarak Türk Medeni Kanununun 618 ve 683.maddelerinde belirtilen mülkiyet hakkının kullanılmasının engellendiğini; davalı idarenin, 35 yıldır çocuk bahçesi olarak ayrılan taşınmazı amacına uygun olarak imar programına almadığını; davalı idarenin, müvekkiline takas veya kamulaştırma yoluyla bir imkan da sunmadığını; bunun, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliğe sahip bulunan kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin talep ve dava açma hakları saklı kalmak kaydıyla, toplam 1.000-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 12. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 29.11.2012 gün ve E:2012/172 sayı ile, davalının görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında çocuk bahçesi alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Dava dosyasında yer alan Mamak Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün, 18.5.2012 gün ve M.06.3.MAM.0.13/13-2144 sayılı yazısının incelenmesinden; dava konusu taşınmazın İmar ve İskan Bakanlığı Planlama İmar Genel Müdürlüğünün 10.02.1977 tarih ve 1412 sayılı yazıları ile onaylanan 69900 nolu "Çiğiltepe Askeri Lojmanları” imar planı kapsamında kaldığı, ilgili plan kapsamında 15698 ada 3 parselin Çocuk Bahçesi Alanına ayrıldığı; 69900 nolu plana ait plan notlarında, Lojman Binalarına ait yapılaşma koşullarının belirtildiği, özel kullanımlara ait yapılaşma koşullarının belirlenmediği; 5002 m2 yüzölçümlü 15698 ada 3 parselin 111 hissedarının bulunduğu, bunların şahıslardan oluştuğu, parsel üzerinde herhangi bir el koyulma mevcut olmayıp, Çiğiltepe Askeri Lojmanları tel çit sınırı dışında, üzerinde herhangi bir yapılaşma bulunmayan bir parsel olduğu anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla çocuk bahçesi alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun yıllar geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 12.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 29.11.2012 gün ve E:2012/172 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/209

KARAR NO: 2013/357

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-A.A. Mirasçıları; H.A., H.A., 2-A.İ., 3-U.N., 4-M.H., 5-C.K., 6-E.K.

Vekili : Av.E.A.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.D.O.İ.

2-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av.D.U.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yenikent Mahallesi 42584 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın, "Temel Eğitim Alanı” olarak ayrıldığını ve buna istinaden tapu kaydının beyanlar hanesine “ilkokul alanı olarak ayrılmıştır” şerhi konulduğunu; ancak bu güne kadar 20 yıldır şerh doğrultusunda arsa üzerine herhangi bir tesis yapılmadığı gibi bahse konu şerhin de terkin edilmediğini; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2010-5-662 Esas, 2010/ 551 K sayılı ilamında “İdarenin uzun yıllar imar programına almadığı, imar planını hayata geçirmemesini, takas yahut kamulaştırma cihetine gitmemesini, mülkiyet hakkının özüne dokunan bir eylem olduğunu, idarenin bu nevi eylemlerinin ise mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliğe sahip olduğundan kamulaştırmasız el atma olgusunun gerçekleştiğini” hüküm altına aldığını; bu davada da davalı idarenin müvekkillere ait taşınmaza kamulaştırma kararı olmaksızın el attığını, gayrimenkulden bağımsız olarak yararlanma hakkının kalmadığını; davalı idarenin, 20 yılı aşkın süredir imar planını hayata geçirmemesi nedeni ile müvekkilinin gayrimenkulüne el atmış bulunduğunu ifade ederek; davaya konu taşınmazda bulunan müvekkili hissesi için fazlaya dair her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000,00 TL el atma tazminatının dava tarihinden itibaren yürütülecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, el atma tazminatına hükmolunduğu taktirde dava konusu taşınmaz hisselerinin davalı idare adına tapudan terkinine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri, süresi içerisinde verdikleri dilekçelerde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 16.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:28.11.2012 gün ve E:2012/394 sayı ile, yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklandığı ileri sürülen zararın tazminine ilişkin kısmına yönelik olarak ve anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında temel eğitim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, kamulaştırmasız el atılan yer bedelinin şimdilik 1.000,00 TL’sinin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 27.8.2012 gün ve M.06.3.YBN.0.13/310.01.03.99.01/20960-20966/IPln.3316-3310-2866-2867 sayılı yazısında; 42584 ada 1 parselin, belediye sınırları içinde olduğu, Yenimahalle Belediye Meclisinin 06.10.1986 gün ve 296 sayılı kararı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Daire Başkanlığının 06.04.1987 gün ve İP.195/1380 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Yenikent Bahçelievler Uygulama İmar Planında ve bu planın uygulaması olan 84016/3 nolu parselasyon planı kapsamında (Ankara Belediyesi Encümeninin 02.05.2002 tarih ve 882/1441 sayılı kararı ile ve 05.05.2002 tarihli ve 24746 sayılı Resmi Gazete ilanı ile onaylanmış olan) E:0.50 yapılaşma koşulu ile “İlkokul” kullanımında kaldığı; 42584 ada l parselin (İlkokul) İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından kamulaştırılması gerektiği, ancak o bölgede İl Milli Eğitim Müdürlüğünce Orta dereceli okula gereksinim duyulup duyulmadığı konusunda görüş alınarak kamulaştırılmasının yapılıp yapılmayacağı hakkında bilgi alınabileceği ve ayrıca parseldeki hissedarların bir araya gelerek, plandaki koşullara uygun olarak, yine İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nden görüş alınarak, ilgili taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunabilecekleri belirtilmiş; taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla temel eğitim alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 16.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 28.11.2012 gün ve E:2012/394 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/220

KARAR NO: 2013/358

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 14 ve19. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.S.

Davalı : İstanbul Valiliği Emniyet Müdürlüğü B Bölgesi Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 ZS 2891 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, sürücü belgesi sahibi davacı adına 6.11.2012 tarih ve GP-517660 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 6.11.2012 tarih ve 223047 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağına adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

İSTANBUL 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 15.11.2012 gün ve D. İş: 2012/5981, K:2012/5981 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle asliye ceza mahkemesine itirazı kabil olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, davacı, verilen bu kararda görevli mahkemenin asliye ceza mahkemesi olarak gösterildiğini belirterek, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağının kaldırılması istemiyle asliye ceza mahkemesine dava açmıştır.

İSTANBUL 28. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 23.11.2012 gün ve D. İş:2012/176 sayıyla; İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle itirazın reddine karar vermiştir.

Davacının, İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nin E: 2012/5981, K:2012/5981 sayılı kararı ile İstanbul 28. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2012/176 D. İş sayılı kararı arasında oluştuğunu ileri sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesini talep etmesi üzerine, dava dosyası İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nce, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde, “Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli, idari veya askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir.

Bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi, ancak davanın taraflarınca ve ceza davalarında ise ayrıca ilgili makamlarca ileri sürülebilir”;19. maddesinde, “Adli, idari, askeri yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.

(Değişik ikinci fıkra: 23/7/2008 – 5791/9 md.) Yargı merciince, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası da temin edilerek, gerekçeli başvuru kararı ile birlikte dava dosyaları Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilir” denilmiştir. Aynı Yasanın 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesinin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmiştir.

Olayda, davacının 2918 sayılı Kanun’un Ek 2/3. maddesi uyarınca düzenlenen Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı ile Araç Trafikten Men Tutanağının kaldırılması istemiyle adli yargı yerine (sulh ceza mahkemesi) itirazda bulunduğu ve Mahkemece, davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, bunun üzerine davacının aynı istemle asliye ceza mahkemesine verdiği dava dilekçesinin, Asliye Ceza Mahkemesi’nce, sulh ceza mahkemesinin verdiği görevsizlik kararına itiraz dilekçesi olarak kabul edilip, yapılan itirazın reddine karar verildiği, dosya içersinde aynı tutanaklar ile ilgili olarak davacının idari yargı yerine dava açıp açmadığı konusunda bir bilgi olmadığı gibi, idari yargı yerince verilmiş bir görevsizlik kararı da olmadığı, davacının da yukarıda anlatılan sulh ceza mahkemesi ile asliye ceza mahkemesi kararları arasında doğduğunu ileri sürdüğü görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle Mahkememize başvurduğu anlaşılmıştır.

Bu durumda, adli ve idari yargı yerlerince tarafları, konusu ve sebebi aynı olan dava sebebiyle verilmiş iki ayrı görevsizlik kararı bulunmadığından, 2247 sayılı Yasa’nın 14 ve 19. maddelerinde belirtilen koşulların oluşmaması nedeniyle, başvurunun aynı Kanun’un 27. maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa’nın 14 ve 19. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/222

KARAR NO: 2013/359

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 14 ve 19. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.O.O.

Davalı : İstanbul Valiliği

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 BJ 9228 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, davacı adına 19.11.2012 tarih ve GP-559094 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 3.250 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 19.11.2012 tarih ve 228742 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağına adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

İSTANBUL 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 23.11.2012 gün ve D. İş: 2012/6207, K:2012/6207 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle asliye ceza mahkemesine itirazı kabil olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, davacı aynı istemle asliye ceza mahkemesine dava açmıştır.

İSTANBUL 46. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 7.12.2012 gün ve D. İş:2012/241 sayıyla; idari para cezası ile birlikte trafik men cezası da verildiğinden ve her iki karara itiraz edildiğinden, 5326 sayılı Kanun’un 27/8. maddesi uyarınca idari yargı yerinin görevli olduğu gerekçesiyle itirazın reddine kesin olarak karar vermiştir.

Davacının, İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nin D.İş:2012/6207, K: 2012/6207 sayılı kararı ile İstanbul 46. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2012/241 D. İş sayılı kararı arasında oluştuğunu ileri sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesini talep etmesi üzerine, dava dosyası İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nce, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi, ancak davanın taraflarınca ve ceza davalarında ise ayrıca ilgili makamlarca ileri sürülebilir”, 19. maddesinde, “Adli, idari, askeri yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.(Değişik ikinci fıkra: 23/7/2008 – 5791/9 md.) Yargı merciince, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası da temin edilerek, gerekçeli başvuru kararı ile birlikte dava dosyaları Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilir” denilmiştir. Aynı Yasanın 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesinin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmiştir.

Olayda, davacının 2918 sayılı Kanun’un Ek 2/3. maddesi uyarınca düzenlenen Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı ile Araç Trafikten Men Tutanağının kaldırılması istemiyle adli yargı yerine (sulh ceza mahkemesi) itirazda bulunduğu ve Mahkemece, davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, bunun üzerine davacının aynı istemle asliye ceza mahkemesine verdiği dava dilekçesi, Asliye Ceza Mahkemesi’nce, sulh ceza mahkemesinin verdiği görevsizlik kararına itiraz dilekçesi olarak kabul edilip, yapılan itirazın reddine karar verildiği, dosya içersinde aynı tutanaklar ile ilgili olarak davacının idari yargı yerine dava açıp açmadığı konusunda bir bilgi olmadığı gibi, idari yargı yerince verilmiş bir görevsizlik kararı da olmadığı, davacının da yukarıda anlatılan sulh ceza mahkemesi ile asliye ceza mahkemesi kararları arasında doğduğunu ileri sürdüğü görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle Mahkememize başvurduğu anlaşılmıştır.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/223

KARAR NO: 2013/360

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 14 ve 19. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Y.A.

Davalı : İstanbul Valiliği

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 FU 4858 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, davacı adına 19.11.2012 tarih ve GP-651094 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 19.11.2012 tarih 228604 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağına adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

İSTANBUL 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 23.11.2012 gün ve D. İş: 2012/6270, K:2012/6270 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle asliye ceza mahkemesine itirazı kabil olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, davacı aynı istemle asliye ceza mahkemesine dava açmıştır.

İSTANBUL 4. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 13.12.2012 gün ve D. İş:2012/182 sayıyla; İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle itirazın reddine karar vermiştir.

Davacının, İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nin D.İş:2012/6270, K:2012/6270 sayılı kararı ile İstanbul 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2012/182 D. İş sayılı kararı arasında oluştuğunu ileri sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesini talep etmesi üzerine, dava dosyası İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nce, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Olayda, davacının 2918 sayılı Kanun’un Ek 2/3. maddesi uyarınca düzenlenen Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı ile Araç Trafikten Men Tutanağının kaldırılması istemiyle adli yargı yerine (sulh ceza mahkemesi) itirazda bulunduğu ve Mahkemece, davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, bunun üzerine davacının aynı istemle asliye ceza mahkemesine verdiği dava dilekçesi Asliye Ceza Mahkemesince sulh ceza mahkemesinin verdiği görevsizlik kararına itiraz dilekçesi olarak kabul edilip, yapılan itirazın reddine karar verildiği, dosya içersinde aynı tutanaklar ile ilgili olarak davacının idari yargı yerine dava açıp açmadığı konusunda bir bilgi olmadığı gibi, idari yargı yerince verilmiş bir görevsizlik kararı da olmadığı, davacının da yukarıda anlatılan sulh ceza mahkemesi ile asliye ceza mahkemesi kararları arasında doğduğunu ileri sürdüğü görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle Mahkememize başvurduğu anlaşılmıştır.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/226

KARAR NO: 2013/361

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : K.S.

Vekili : Av. N.Ö.S.

Davalı : İstanbul Valiliği, İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 JCH 62 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, davacı adına 30.6.2012 tarih ve GM-724925 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 30.6.2012 tarih ve 174364 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı vekili, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağının iptali istemiyle adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

PENDİK 2. SULH CEZA MAHKEMESİ: 3.9.2012 gün ve D. İş: 2012/600 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itirazın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez idari para cezası, araç trafikten men kararlarının iptali ve ödediği 610 TL otopark ücretinin tazmini istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 9. İDARE MAHKEMESİ: 10.10.2012 gün ve E:2012/1883, K:2012/1970 sayıyla; 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde, sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara Trafik Mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılacağının düzenlenmesi karşısında, davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde, “idari para cezası ile araç trafikten men tutanağının iptali” istemiyle açılan davalar yönünden görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece, 15. maddede belirtilen hükmün aksine, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası temin edilmeden gönderildiği görülmekte ise de; adli yargı yerince, kesinleşme şerhini içeren görevsizlik kararının gönderildiği ve dosya içersinde bulunduğu anlaşıldığından sonuçta usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Uyuşmazlığın, motorlu aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kısmına gelince:

a) Bir meslek ve sanatın yerine getirilmemesi,

b) İşyerinin kapatılması,

c) Ruhsat veya ehliyetin geri alınması,

d) Kara, deniz veya hava nakil aracının trafikten veya seyrüseferden alıkonulması, gibi yaptırımlara ilişkin hükümler, ilgili kanunlarda bu Kanun hükümlerine uygun değişiklik yapılıncaya kadar saklıdır” denilmiştir.

30.3.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 3 üncü maddesini değiştiren 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa’nın 31. Maddesinde " (1) Bu Kanunun;

a) İdari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır" denilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, İstanbul 9. İdare Mahkemesi’nin 10.10.2012 gün ve E:2012/1883, K:2012/1970 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/228

KARAR NO: 2013/362

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : H.G.

Davalı : İstanbul Valiliği, İstanbul Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 NJU 01 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek2/3. madde ve fıkrası uyarınca, davacı adına 29.9.2012 tarih ve GO-101907 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 29.9.2012 tarih ve 207841 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezası ile aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 9. İDARE MAHKEMESİ: 10.10.2012 gün ve E:2012/1824, K:2012/1949 sayıyla; 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde, sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara Trafik Mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılacağının düzenlenmesi karşısında, davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar kesinleşmiştir.

Davacı, bu kez aynı istemle adli yargı yerine itirazda bulunmuştur.

PENDİK 1. SULH CEZA MAHKEMESİ: 8.11.2012 gün ve D. İş: 2012/1018 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itirazın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

İdari ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının; davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece 15. maddede belirtilen hükmün aksine, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası temin edilmeden gönderildiği görülmekte ise de; dosya içersinde idari yargı yerince verilen görevsizlik kararının kesinleşme şerhini içeren onaylı örneği bulunduğundan, sonuçta usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Uyuşmazlığın, motorlu aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kısmına gelince:

a) Bir meslek ve sanatın yerine getirilmemesi,

b) İşyerinin kapatılması,

c) Ruhsat veya ehliyetin geri alınması,

d) Kara, deniz veya hava nakil aracının trafikten veya seyrüseferden alıkonulması,

gibi yaptırımlara ilişkin hükümler, ilgili kanunlarda bu Kanun hükümlerine uygun değişiklik yapılıncaya kadar saklıdır” denilmiştir.

30.3.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 3 üncü maddesini değiştiren 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa’nın 31. Maddesinde," (1) Bu Kanunun;

a) İdari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır" denilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, İstanbul 9. İdare Mahkemesi’nin 10.10.2012 gün ve E:2012/1824, K:2012/1949 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/244

KARAR NO: 2013/363

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : TSK’nde Astsubay olarak görev yapmakta iken emekliye ayrılan davacının, adına kayıtlı tabancalarına silah taşıma ve bulundurma hakkını kaybettiğinden bahisle, ruhsatların iptal edilerek el konulmasına dair işlemin iptali için yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın İDARİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.T.

Vekili : Av. A.Ş.

Davalı : Milli Savunma Bakanlığı

Vekili : Av. Z.Ç. (İdari Yargıda)

O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı Emekli Tnk. Kd. Bçvş. M.T.’in Kara Kuvvetleri bünyesinde 31 yıl 6 ay hizmet yaptıktan sonra 22 Ekim 2009 tarihinde Kd. Astsb. Bçvş. Rütbesinde iken emekli olduğunu, 1992 yılında Ağrı’da görev yaparken Kara Kuvvetleri Komutanlığınca kendisine zor alım silahlardan tahsis yapılarak silah edinmesine imkan tanındığını ve, Kırıkkale marka 9 mm çap 248 seri nolu silahın verildiğini, 2005 yılında ise KKK.lığı kanalıyla parası mukabili silah satın alma hakkı kullanarak Zigana T Marka 9 mm çap ve 062005E14191 seri numaralı silahı satın almasına imkan tanındığını, emekli olduktan sonra ise, KKK.lığının 28 Ocak 2010 tarihli yazısı ile 91/1779 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer aletler Hakkındaki Yönetmeliğin ruhsat verilmesini engelleyen hallerini düzenleyen 16.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendi kapsamına girdiği için silah taşıma ve bulundurma hakkını kaybettiğinden bahisle kendisine verilen ruhsatların iptal edilerek sahibi olduğu ve adına kayıtlı 9 mm çapındaki Kırıkkale marka 248 seri numaralı tabanca ile 9 mm çapında Zigana T marka T062005e14191 seri numaralı tabancaların ilgili yönetmeliğin 17.maddesi kapsamında zapt edildiğini, buna karşın işlemin iptali için Milli Savunma Bakanlığına yaptığı başvuruya herhangi bir cevap verilmeyerek talebinin zımnen reddedildiğini belirterek söz konusu işlemin iptali istemiyle genel idari yargı yerinde dava açmıştır.

Ankara 15. İdare Mahkemesi; 29.12.2011 gün ve E:2011/2175, K:2011/2278 sayı ile özetle, dava konusu olayda, davacı hakkında tesis edilen işlemin askeri hizmete ilişkin olduğu, emekli olmuş olsa dahi 1602 sayılı Yasa’ya göre davacının asker kişi sayıldığı ve askeri hizmeti nedeniyle kendisine verilmiş olan silah taşıma ve bulundurma ruhsatlarının iptal edilmiş olduğundan bahisle, davanın görüm ve çözümünde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin görevli bulunduğunu belirterek davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir.

Davacı bu kez aynı istemle askeri yargı yerinde dava açmıştır.

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 3. Daire Başkanlığı; 03.05.2012 gün ve E:2012/940, K:2012/1110 sayı ile özetle; 6136 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğin 16’ncı maddesinde silah taşıma ve bulundurma ruhsatı verilmesine engel teşkil eden hallerin sayıldığı, bu düzenlemede salt asker kişiler veya askeri hizmetin özelliklerinin dikkate alınmadığı, diğer kamu görevlileri ile sivil kişiler yönünden de aynı kuralların öngörüldüğü, silah taşıma ve bulundurma ruhsatı verilmesine yönelik işlemlerin hukuki sonuçları itibariyle ilgilinin asker ya da sivil kişi olmasına göre değişen bir nitelik taşımadığı belirtilerek, dava konusu idari işlemlerin ‘’askeri hizmete ilişkinlik’’ koşulu gerçekleşmediğinden bahisle,davanın görüm çözümünün idari yargının görev alanına girdiği belirtilerek, davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Abdullah ERGİN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.03.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; Davacı vekili tarafından; 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı ve askeri yargı yerleri arasında görev uyuşmazlığın doğduğu, askeri yargı dosyasının mahkemece, ekinde idari yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Savcısı Süalp TANYEL’in davada genel idari yargı yerinin görevli olduğu yolundaki sözlü ve yazılı açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Kara Kuvvetleri Komutanlığında Kd. Astsb. Bçvş. olarak görev yapmakta iken, 22.10.2009 tarihinde emekliye ayrılan davacının, adına kayıtlı tabancalarına, KKK.lığının 28.01.2010 tarihli yazısı ile 91/1779 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer aletler Hakkındaki Yönetmeliğin ruhsat verilmesini engelleyen hallerini düzenleyen 16.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendi kapsamına girdiği için silah taşıma ve bulundurma hakkını kaybettiğinden bahisle, ruhsatların iptal edilerek ilgili yönetmeliğin 17.maddesi kapsamında el konulmasına dair işlemin iptali için Milli Savunma Bakanlığına yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Anayasa’nın 157. maddesinde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesi olduğu, ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda ilgilinin asker kişi olması şartının aranmayacağı belirtilmiş, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun 25.12.1981 tarih ve 2568 sayılı Yasa ile değişik 20. maddesinin birinci fıkrasında, “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Türk Milleti adına, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve diğer kanunlarda gösterilen, görevleri yapar. Ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda, ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz” denilmiştir.

1602 sayılı Yasa’nın 20. maddesinin ikinci fıkrasında, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli bulunan veya hizmetten ayrılmış olan subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, uzman çavuş, uzman jandarma çavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlar asker kişi sayılmaktadır.

Davacının 1602 sayılı Yasa’nın 20. maddesinde sayılan asker kişilerden olduğu ve bu nedenle dava konusu işlemin asker kişiyi ilgilendirdiği kuşkusuzdur.

Dava konusu işlemin askeri hizmete ilişkin olup olmadığına gelince:

İdari işlemin, görevli yargı yerinin tespiti yönünden “askeri hizmete ilişkin” olup olmadığının saptanabilmesi için işlemin konusuna bakılması gerekmektedir. İdari işlem, askeri gereklere, askeri usul ve yönteme ve askeri hizmete göre tesis edilmiş ise, bu işlemin askeri hizmete ilişkin olduğu kabul edilmelidir. Daha açık bir ifadeyle, askeri hizmete ilişkin idari işlemler, idarenin bir asker kişinin askeri yeterlik ve yeteneklerinin, tutum ve davranışlarının, askeri geçmişinin, asker kişi olmaktan kaynaklanan hak ve ödevlerinin, askerlik hizmetinin amacı, askeri görev yerlerinin özellikleri, askeri kural ve gerekler göz önünde tutularak değerlendirilmesi sonucunda tesis edilen işlemlerdir.

21/03/1991 tarih ve 91/1779 sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğin, “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1. Maddesinde, ‘’Bu Yönetmeliğin amacı, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun kapsamında bulunan her türlü ateşli silahlarla mermilerinin ve bıçaklarla salt saldırı ve savunmada kullanılmak üzere özel olarak yapılmış bulunan diğer aletlerin memlekete sokulması, yapılması, satılması, satın alınması, taşınması veya bulundurulmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Bu Yönetmelik, Kanun kapsamındaki silahlarla ilgili ruhsatların düzenlenmesini, yenilenmesini, gerektiğinde geri alınmasını veya iptalini, bağış, satış veya veraseten intikal yolu ile el değiştirmesini, ruhsata bağlanan silahların kayıt ve tescilini, bıçak ve diğer aletler ile benzerlerinin yapım, kullanım ve naklini, armağan, hatıra ve antika silahların neler olduğunu, silah ve mermi edinilmesini, silahların yurdumuza daimi ya da geçici olarak ithal edilmesini, trap-skeet atış alanı ile tabanca ve tüfek atış poligonu açılmasını ve bunların denetlenmesini, ateşli silahlar için tamir yeri açılmasını, yivli ve yivsiz av ve spor silahları ile aksamlarının ve bunlara ait mermilerinin yurda sokulması esaslarını, bunlarla ilgili izin, kayıt ve tescil işlemlerini kapsar.” denilmiştir.

“Tanımlar” başlıklı 2. maddesinde, “ Bu Yönetmelikte geçen;(…)

o) Kimlik kartları ve silah taşıma izni: Kuvvet komutanlıklarınca, Jandarma Genel Komutanlığınca ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca emekli subay, astsubay ve uzman jandarma çavuşlar için verilen emekli kimlik kartları ile sahiplerinin silah taşıma yetkisini belirleyen silah taşıma izin belgesini,

ü) Türk Silahlı Kuvvetleri personeli: Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında istihdam edilen subay, astsubay, uzman jandarma çavuş ve uzman erbaş rütbesindeki personeli, ifade eder.” denilmiştir.

“Emekli Türk Silahlı Kuvvetleri Personeli” başlıklı 11. maddesinde, “Mahkeme kararı ile ya da haklarında verilen mahkumiyet kararının sonucu olarak Türk Silahlı Kuvvetlerinden tard veya ihraç edilenler, rütbesinin geri alınmasına hükmolunanlar ile 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 50 nci maddesinin (c) bendi, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununun 15 inci maddesi uyarınca disiplinsizlik veya ahlaki durumları sebebiyle ayırma işlemine tabi tutulanlar, 3269 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca başarısız görülenler ile 3466 sayılı Kanunun 13 ve 16 ncı maddeleri uyarınca ilişikleri kesilenler veya 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanununun 2 nci maddesi gereğince emekli edilenler hariç olmak üzere, emekli Türk Silahlı Kuvvetleri personeli ile mecburi hizmetini tamamlayarak istifa etmek suretiyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan subay, astsubay ve uzman jandarmalar ile en az on yıl görev yapıp sözleşmelerinin uzatılmaması sonucu veya kendi isteği ile Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan uzman erbaşlara silah taşıma ve bulundurma izni, bağlı bulundukları Kuvvet Komutanlıklarınca, Jandarma personeli için Jandarma Genel Komutanlığınca, Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli için Sahil Güvenlik Komutanlığınca verilir.

Kanunen silah almaya ve taşımaya yetkili olan Türk Silahlı Kuvvetleri personeli emekli olarak ayrılmaları halinde, ilişiklerini keserken şahsi tabancalarını emekli kimlik kartlarına işletebilirler.

Emekli ve müstafi Türk Silahlı Kuvvetleri personeli için mensup olduğu kuvvet komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı şahsi tabanca envanterinde, o şahıs için kayıtlı bulunan tabanca veya tabancalardan, antika silahlar için bulundurma belgesi diğer tabancalar için taşıma belgesi düzenler ve onaylar. Taşıma ve bulundurma müsaadesi süresizdir. Ancak, emekli ve müstafi personelin durumları ilgili komutanlıkça beş yılda bir araştırılır.

Emekli Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin kimlik kartlarında bulunacak silaha ait bilgiler, ilgiliye silahını taşıma veya bulundurma müsaadesi verir.

Kuvvet komutanlıkları ve Sahil Güvenlik Komutanlığı, yukarıda belirtilen esaslar dahilinde verdikleri taşıma ve bulundurma müsaadelerini, düzenleyecekleri listelerle Jandarma Genel Komutanlığına bildirirler.” denilmiştir.

Anılan Kanunun 16.maddesinde, ‘’Kanunun 7 nci maddesinin (1) numaralı bendinde sayılanlar hariç aşağıda belirtilen hallerden birine giren kimselere hiçbir şekilde ateşli silah ve mermilerini taşıma ya da bulundurma izni verilmez, verilmiş ruhsatlar iptal edilir. ‘’ hükmü yer almakta olup, ‘’ maddenin a fıkrasında da, ateşli silahla işlenen cürümlerden hükümlü bulunanlar’’ bu kapsamda sayılmıştır.

Davaya konu edilen işlemin özünde KKK.lığının 28.01.2010 günlü yazısı yer almakta olup, bahse konu yazıda, davacının durumunun 91/1779 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğin ruhsat verilmesini engelleyen halleri düzenleyen 16’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının ‘’a’’ bendi kapsamına girdiği ve bu nedenle silah taşıma ve bulundurma hakkını kaybettiği belirtilerek, davacının tabancalarının Yönetmeliğin 17’nci maddesi gereği zapt edilmesinin istenildiği anlaşılmıştır. Buradan hareketle, davacının, gerek silah taşıma ve bulundurma hakkını kaybetmiş olmasının, gerekse de kendisine yeniden silah taşıma ruhsatı verilmesi talebinin zımnen reddine dair işlemin temelde anılan yönetmelikten kaynaklandığı anlaşılmıştır.

6136 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğin 16’ncı maddesinde silah taşıma ve bulundurma ruhsatı verilmesine engel teşkil eden haller sayılırken, bu düzenlemede salt asker kişiler veya askeri hizmetin özellikleri dikkate alınmamış olup, diğer kamu görevlileri ile sivil kişiler yönünden de hukuki sonuçları itibariyle ilgilinin asker ya da sivil kişi olmasına göre değişen bir nitelik bulunmamaktadır.

Belirtilen durum karşısında, dava konusu işlemler bakımından Anayasa’nın 157. ve 1602 sayılı Yasa’nın 20. maddelerinde öngörülen koşullardan, “askeri hizmete ilişkin bulunma” koşulu gerçekleşmediğinden, davanın görüm ve çözümünün genel idari yargı yerinin görevine girdiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümü idari yargı yerinin görevine girdiğinden Ankara 15.İdare Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 15. İdare Mahkemesi’nin 29.12.2011 gün ve E:2011/2175, K:2011/2278 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/245

KARAR NO: 2013/364

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Davalı İdarece düzenlenen ve damga vergisinden kaynaklanan ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın, 5510 sayılı Yasa’nın 88. maddesi gözetildiğinde ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.G. Güneş Enerjisi ve Klima San AŞ. İflas Masası

Vekili : Av. F.Ö.G.

Davalı : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı İzmir İl Müdürlüğü

Vekili : Av. Z.Ö.

O L A Y : Davacı vekili dilekçesinde özetle, davalı idare tarafından davacıya gönderilen 27.05.2010 tarih ve 32191 takip nolu 448,73 TL bedelli ödeme emrinin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili süresi içerisinde sunduğu cevap dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunmuştur.

İzmir 3. Vergi Mahkemesi; 20.01.2011 gün, E:2010/1126, K:2011/38 sayı ile, davanın kabulüne karar vermiş olup, bu karara karşı yapılan itiraz başvurusu üzerine, İzmir Bölge İdare Mahkemesi 27.10.2011 gün, E:2011/1009, K:2011/4931 sayı ile özetle, itirazın reddine karar vermiş, bu karara karşı yapılan karar düzeltme başvurusu üzerine ise, İzmir Bölge İdare Mahkemesi 31.01.2012 gün, E:2012/1001, K:2012/595 sayı ile özetle, davalı idarenin itirazının kabulü ile, kararın bozulmasına karar vermiştir.

İzmir 3. Vergi Mahkemesi; 26.03.2012 gün, 2012/402 sayılı kararı ile, damga vergisinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünün Vergi Mahkemesinin görevine girdiğinden bahisle görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı idare vekilinin, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolunda süresi içerisinde dilekçesi üzerine, dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı; Davanın, 5510 sayılı yasa uyarınca SGK İzmirl İl Müdürlüğü tarafından davacı şirkete tahakkuk ettirilen damga vergisine itiraz davası değil, damga vergisinin, 506, 5510 ve 6183 sayılı yasalar uyarınca takip ve tahsiline ilişkin ödeme emrinin iptaline ilişkin olduğunu, Mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun primlerin ödenmesi başlıklı 80. maddesinde ''İşveren bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların sigorta primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye ve kendilerine ait primler tutarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma ödemeye mecburdur.../Kurumun, süredi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı AATUHK hükümleri uygulanır. Kurum, söz konusu kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır.../Kurum alacaklarının tahsilinde, 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir. '' hükümlerini içermekte iken, 506 sayılı Kanunun yukarıda sözü edilen maddelerinin 31.05.2006 gün ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 106.maddesi lle yürürlükten kaldırıldığını, 5510 sayılı yasanın 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı yasa ile değişik 88 inci maddesinin onbeşinci fıkrasında, '' Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı AATUHK un 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. '' hükmünün yer aldığını, aynı maddenin 18 inci fıkrasında da "Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz." denilmek suretiyle, Kurumun süresi içinde ödenmeyerek kesinleşmiş prim ve diğer alacaklarının takibinde 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması, bu uygulama sonucunda doğacak uyuşmazlıkların çözümünde de, Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesinin yetkili olması esasının kabul edildiğini belirtmiş, SGK İzmir İl Müdürlüğü tarafından verilen damga vergisi borcunun ödenmemesi nedeniyle Kurum alacağına dönüşmesi üzerine gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsili için düzenlenen ödem emrine karşı dava açıldığının anlaşılması karşısında, idari para cezasından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde 5510 sayılı yasanın 88. maddesinde yer alan özel hüküm gereği yetkili kılınan iş mahkemesinin görevli bulunduğundan bahisle 2247 sayılı Kanunun 10 ve 13. maddeleri gereğince olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacı şirket hakkında, iş yerinde çalıştırdığı sigortalılara ait 2007 yılı 7-12 ve 2008 yılı 1 ve 2. aylarına, 2009 yılı 3-7 aylarına ait sigorta primlerinin damga vergisi borcunun yasal süresinde ödenmemesi nedeniyle 6183 sayılı AATUHK uyarınca yapılan icra takibi sonucunda, davacıya gönderilen ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.

Mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 80. maddesinin yedinci fıkrasında, "Kurum alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir" hükmüne yer verilmiş, Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, kurum alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Yasa hükümleri uygulanmak suretiyle düzenlenecek ödeme emrine karşı açılacak davalara bakma görevinin, 80. maddenin yedinci fıkrasında açıkça belirtildiği gibi Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesine ait olduğu sonucuna varmış, ancak, 506 sayılı Kanun’un sözü edilen maddesi 31.5.2006 gün ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 106. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

5510 sayılı Kanun’un 88. maddesinde, “…Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır.

Kurum, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen alacakları hariç olmak üzere her türlü alacağın teminatını teşkil etmek üzere Yeni Türk Lirası ve/veya yabancı para birimi üzerinden ticari işletme, taşınır ve/veya taşınmaz rehni dahil olmak üzere her türlü teminat almaya yetkilidir.

Kurumun 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen prim ve diğer alacakları amme alacağı niteliğinde olup, imtiyazlı alacaktır. Kurumun taraf olduğu her türlü dava ve icra takiplerinin kısmen veya tamamen aleyhe neticelenmesi halinde 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununda yazılı tazminat ve cezalar Kurum hakkında uygulanmaz.

Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz…” hükmü yer almıştır.

Öte yandan, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun 37. maddesinin üçüncü fıkrasında, “Süresi içinde ödenmeyen sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primleri, işsizlik sigortası primleri, idarî para cezaları, gecikme zamları, katılım payları Kurum alacağına dönüşür ve bu alacakların tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç diğer maddeleri uygulanır” denilmiştir.

Görev kuralları kamu düzenine ilişkin olduğundan, görev konusunda taraflar için bir müktesep hak doğmayacağı, bu nedenle, yeni bir yasayla kabul edilen görev kurallarının, geçmişe de etkili olacağı, bilinen bir genel hukuk ilkesidir.

Davanın açıldığı andaki kurallara göre görevli olan mahkeme, yeni bir yasa ile görevsiz hale gelmiş ise, (davanın açıldığı anda görevli olan ve fakat yeni yasaya göre görevsiz hale gelen) mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerekeceği, ancak, yeni yasadaki görev kuralının, değişikliğin yürürlüğe girmesinden sonra açılacak davalarda uygulanacağına dair intikal hükümlerinin varlığı halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilemeyeceği açıktır.

Olayda, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında düzenlenen damga vergisinden kaynaklanan, ödeme emrinin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda, söz konusu ödeme emrine karşı açılan davada, 5510 sayılı Yasa’nın 88. maddesi gözetildiğinde İş Mahkemesinin görevli olduğu kuşkusuzdur.

Açıklanan nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı vekilinin görev itirazının İzmir Vergi Mahkemesi’nce reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, İzmir 3.Vergi Mahkemesi’nin 26.03.2012 gün, 2012/402 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/251

KARAR NO: 2013/365

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : A. İnşaat ve Ticaret AŞ.

Vekili : Av. D.E., Av. D.K.

Davalı : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı İstanbul İl Müdürlüğü

Vekili : Av. A.Ç.

O L A Y : Davacı vekili dilekçesinde özetle, davalı idare tarafından davacıya 2008 yılı 3. ve 5. dönem damga vergisi ödemelerine ilişkin olarak 07.03.2012 tarih ve 4.531.711 sayılı ödeme emrinin düzenlendiğini, söz konusu ödeme emrinin 28.03.2011 tarihinde davacı şirket tarafından tebellüğ edildiğini belirterek, davalı idare tarafından düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İstanbul 4. İdare Mahkemesi; Davalı idareye dava dilekçesini tebliğ etmeksizin 09.04.2012 gün, E:2012/552, K:2012/692 sayı ile, dava konusu ödeme emrinin damga vergisinin tahsili için düzenlendiğini belirterek davanın vergi mahkemesinin görevine girdiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiştir.

İstanbul 2. Vergi Mahkemesince taraflara dava dilekçesi tebliğ edildikten sonra, davalı idare vekili süresi içerisinde sunduğu cevap dilekçesinde özetle görev itirazında bulunmuştur.

İstanbul 2. Vergi Mahkemesi; 14.06.2012 gün, 2012/1161 sayılı kararı ile, damga vergisinden kaynaklanan 6183 sayılı AATUHK un uygulanmasından doğan hukuki uyuşmazlıkların çözümünü idari yargıya ait olduğundan bahisle görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı idare vekilinin, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolunda süresi içerisinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı; Davanın, 5510 sayılı yasa uyarınca SGK İstanbul İl Müdürlüğü tarafından davacı şirkete tahakkuk ettirilen damga vergisine itiraz davası değil, damga vergisinin, 506, 5510 ve 6183 sayılı yasalar uyarınca takip ve tahsiline ilişkin ödeme emrinin iptaline ilişkin olduğunu, Mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun primlerin ödenmesi başlıklı 80. maddesinde ''İşveren bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların sigorta primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye ve kendilerine ait primler tutarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma ödemeye mecburdur.../Kurumun, süredi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı AATUHK hükümleri uygulanır. Kurum, söz konusu kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır.../Kurum alacaklarının tahsilinde, 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir. '' hükümlerini içermekte iken, 506 sayılı Kanunun yukarıda sözü edilen maddelerinin 31.05.2006 gün ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 106.maddesi lle yürürlükten kaldırıldığını, 5510 sayılı yasanın 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı yasa ile değişik 88 inci maddesinin onbeşinci fıkrasında, '' Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı AATUHK un 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. '' hükmünün yer aldığını, aynı maddenin 18 inci fıkrasında da "Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz." denilmek suretiyle, Kurumun süresi içinde ödenmeyerek kesinleşmiş prim ve diğer alacaklarının takibinde 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması, bu uygulama sonucunda doğacak uyuşmazlıkların çözümünde de, Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesinin yetkili olması esasının kabul edildiğini belirtmiş, SGK İstanbul İl Müdürlüğü tarafından verilen damga vergisi borcunun ödenmemesi nedeniyle Kurum alacağına dönüşmesi üzerine gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsili için düzenlenen ödem emrine karşı dava açıldığının anlaşılması karşısında, idari para cezasından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde 5510 sayılı yasanın 88. maddesinde yer alan özel hüküm gereği yetkili kılınan iş mahkemesinin görevli bulunduğundan bahisle 2247 sayılı Kanunun 10 ve 13. maddeleri gereğince olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, davacı şirket hakkında, 2008 yılı 3. ve 5. dönem damga vergisi ödemelerine ilişkin borcun yasal süresinde ödenmemesi nedeniyle 6183 sayılı AATUHK uyarınca yapılan icra takibi sonucunda, davacıya gönderilen ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.

Davanın açıldığı andaki kurallara göre görevli olan mahkeme, yeni bir yasa ile görevsiz hale gelmiş ise, (davanın açıldığı anda görevli olan ve fakat yeni yasaya göre görevsiz hale gelen) mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerekeceği, ancak, yeni yasadaki görev kuralının, değişikliğin yürürlüğe girmesinden sonra açılacak davalarda uygulanacağına dair intikal hükümlerinin varlığı halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilemeyeceği açıktır.

Olayda, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında düzenlenen damga vergisinden kaynaklanan, ödeme emrinin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda, söz konusu ödeme emrine karşı açılan davada, 5510 sayılı Yasa’nın 88. maddesi gözetildiğinde İş Mahkemesinin görevli olduğu kuşkusuzdur.

Açıklanan nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı idare vekilinin görev itirazının İstanbul Vergi Mahkemesi’nce reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, İstanbul 2.Vergi Mahkemesi’nin 14.06.2012 gün, 2012/1161 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/252

KARAR NO: 2013/366

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İdarenin herhangi bir plan ve proje kapsamında olmayıp, İdari eylem mahiyetinde olmayan ve haksız fiil teşkil eden faaliyetinden kaynaklanan tazminat davasının ADLİ YARGI YERİNDE çözümlen-mesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.K.

Vekili : Av. D.K. (İdari Yargıda)

Davalı : Doğanşehir Sulama Birliği

Vekili : Av. K.A.

O L A Y : Davacı, 11.08.2009 tarihli dava dilekçesinde özetle; Doğanşehir İlçesi Topraktepe Köyü Yazı meviinde 403 parsel sayılı taşınmazın maliki olup, yıllardır ekip biçtiğini, tarlasında evveliyatında su arkı olmadığını, Polat barajı yapıldıktan sonra tarlasının kenarından aşağıda bulunan arazi sahiplerinin su götürdüklerini, sulama birliğinin beton kanal yapacaklarını söylemelerine karşın yapmadıklarını, arkın halen toprak olduğunu, fazla su bağlandığında taşan suyun ekili alanına zarar verdiğini, yerin rampa olmasından ötürü arkın etrafına zarar verdiğini, her yıl tarlasından bir sürü toprağını alıp götürdüğünü, bununla birlikte sulama yapan şahıslar tarafından tarlasının yol olarak kullanıldığını, tarlasının tahminen 3 metresinin işgal altında olup ekilip biçilmediğini belirterek, zararının tahsiline ve meni müdahalenin önlenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesi; 17.12.2009 gün, E:2009/615 sayı ile, davaya konu tazminat talebi ile müdahalenin menine ilişkin talebin ayrı ayrı dava konuları olduğunu, birlikte yürütülmesinde fiili ve hukuki yarar bulunmadığını belirterek, her iki dava dosyasının ayrılmasına, tazminat talebine ilişkin davaya bu dava dosyası üzerinden devam olunmasına, müdahalenin menine ilişkin davanın başka bir esasa kaydına karar vermiştir.

Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesi; 17.12.2009 gün, E:2009/615, K:2009/622 sayı ile özetle, dava dilekçesi ile meydana gelen zararın tazmini ve el atmanın önlenmesinin dava edildiğini, her iki davanın birlikte yürütülmesinde fiili ve hukuki yarar görülmediğinden davaların ayrılmasına karar verildiğini, davalı sulama birliğinin kamu tüzel kişiliğine haiz bir kurum olduğunu, bu nedenle sulama kanallarındaki bakım eksikliği nedeniyle davacının taşınmazında meydana gelen zarara ilişkin tazmin talebine ilişkin davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini belirterek, mahkemenin dava konusu olayla ilgili olarak görevli olmadığından bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili, 11.02.2010 tarihli dava dilekçesinde özetle; Doğanşehir İlçesi, Topraktepe Köyü, Yazı Mevkiinde bulunan 403 Parsel no’lu 9806m2 lik taşınmazın davacıya ait olduğunu, davacının 11.08.2009 tarihli dava dilekçesiyle, Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak, Doğanşehir Sulama Birliği aleyhine “Müdahalenin Men’i” ve 4.000 TL miktarında “Tazminat” davası açmış olduğunu, Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesi’nin E:2009/615 sayılı dosyasında ‘’Tazminat’’ davasını tefrik ederek, E:2009/615 sayılı dosya üzerinden yürütürken, davanın idari yargının görev alanına girdiğinden bahisle reddine karar verdiğini, ‘’Müdahalenin Men’i’’ davasının ise E:2009/813 sayılı dosyasında devam ettiğini, söz konusu görevsizlik kararını 26.02.2010 tarihinde tebellüğ ettiklerini ve kararın kesinleştiğini, 10 günlük süre içinde görevli mahkemede dava açmanın zorunlu olduğunu belirterek, davaya kaldığı yerden devam olunması istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Malatya İdare Mahkemesi; 22.10.2010 gün, E:2010/420, 2010/2325 sayı ile özetle, dava dilekçesinin sonuç kısmında tazminat istemine yer verilmediği gibi, davacının, idarenin hangi eylem ya da işlemden zarar gördüğünü açıklamadığını belirterek, dilekçenin bu haliyle kabulüne olanak bulunmadığından bahisle, dava dilekçesinin reddine karar vermiştir.

Davacı vekili, 23.12.2010 tarihli dava dilekçesinde özetle; Doğanşehir İlçesi, Topraktepe Köyü, Yazı Mevkiinde bulunan 403 Parsel no’lu 9806m2 lik taşınmazın davacıya ait olduğunu, davacının 11.08.2009 tarihli dava dilekçesiyle, Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak, Doğanşehir Sulama Birliği aleyhine “Müdahalenin Men’i” ve 4.000 TL miktarında “Tazminat” davası açmış olduğunu, zira; Doğanşehir Sulama Birliği’nin, plan ve projesi olmadan, hiçbir bedel ödemeden, davacının taşınmazına kamulaştırmaksızın el attığını, haksız fiilde bulunduğunu, taşınmazın batı ve kuzey kenarlarına kepçeyle girerek, ark açtığını, tahrip edip, taşınmazın bütünlüğünü bozarak zarar verdiğini, açtığı arklarda da başka taşınmazlara sulama suyu verdiğini, Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2009 /615 Esas no’lu dosyasında “Tazminat” davasının tefrik edilerek, idari yargının görev alanına girdiğinden bahisle reddine karar verildiğini, “Müdahalenin men’i” davasının ise Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesinin E:2009/813 sayılı dosyasıyla devam ettiğini, görevsizlik kararı kesinleştikten sonra 10 gün içinde görevli olan idare mahkemesinde dava açtıklarını, ancak dava dilekçesinin reddine karar verildiğini belirterek, 4.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren (11.08.2009) yasal faizi ile birlikte davalı Doğanşehir Sulama Birliğinden tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Malatya İdare Mahkemesi; 03.01.2012 gün, E:2011/61, K:2012/2 sayı ile özetle, davacının isteminin, mülkiyeti kendisine ait taşınmazdan ark açılarak sulama suyu geçirilmesi neticesinde, oluştuğu öne sürülen zararın tazminine ilişkin olduğunu, dosya kapsamından, ortada herhangi bir plan, proje olmaksızın ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu uyarınca kamulaştırma yapılmaksızın davacı taşınmazlarına kamulaştırmasız el atıldığını, bu durumda ise, kişilerin mülkiyetine el atma, diğer bir deyişle, haksız fiil neticesi uğranılan bir zararın söz konusu olduğunu, bu nedenle, ortada idari işleme dayalı idari bir eylem bulunmadığını belirterek, idarenin davacıya ait taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi gerekeceğinden bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiş olup, bu karara karşı yapılan itiraz başvurusu üzerine Malatya Bölge İdare Mahkemesi 18.04.2012 gün, E:2012/383, K:2012/391 sayı ile itirazın reddine karar vermiş, bu karara karşı yapılan karar düzeltme talebi üzerine Malatya Bölge İdare Mahkemesi 26.09.2012 gün, E:2012/563, K:2012/604 sayı ile karar düzeltme talebinin reddine karar vermiş ve karar bu şekilde kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, adli yargı yerince davaya konu tazminat talebi ile müdahalenin menine ilişkin talebin ayrı ayrı dava konuları olduğu belirtilip, birlikte yürütülmesinde fiili ve hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle, her iki dava dosyasının ayrılmasına ve tazminat talebine ilişkin dava bakımından idari yargının görevli olduğundan bahisle mahkemenin görevsizliğine karar verildiği ve bu kararın kesinleşmesinden sonra idari yargı yerinde tazminat istemine ilişkin açılan davada adli yargı yerinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verildiği ve bu görevsizlik kararının da kesinleştiği anlaşılmakla, adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece, adli yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Uyuşmazlığa konu dava, mülkiyeti davacıya ait taşınmazdan ark açılarak sulama suyu geçirildiği, söz konusu su arkından taşan suların ise davacının tarlasına zarar verdiği iddiasıyla, meydana gelen zararın tazmini istemiyle açılmıştır.

Dosya kapsamında yapılan incelemede, Doğanşehir Sulama Birliği Başkanlığı’nın 10.11.2011 günlü yazısında, davaya konu taşınmazdan ark açılarak su geçirilmesine ilişkin Doğanşehir Sulama Birliği Başkanlığı’nın herhangi bir plan ve proje ile kamulaştırma kararının bulunmadığı belirtilmiş olup, DSİ 9. Bölge Müdürlüğü 92. Şube Müdürlüğü’nün 29.12.2011 günlü yazısında da davaya konu taşınmazdan ark açılarak su geçirilmesine ilişkin olarak Şube Müdürlüklerince herhangi bir plan, proje ve kamulaştırma kararının bulunmadığı belirtilmiştir.

İdarenin yürütmekle yükümlü bulunduğu kamu hizmetine ilişkin olarak uygulamaya koyduğu plan ve projenin hukuka aykırı olduğu nedeniyle iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacak davalar ile idarenin aynı plan ve projeye göre meydana getirdiği yol, kanal, baraj, su yolları, su şebekesi gibi tesislerin kurulması, işletilmesi ve bakımı sırasında kişilere verdiği zararların tazmini istemiyle idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları muhtel olanlar tarafından açılacak davaların görüm ve çözümünün, iptal ve tam yargı davaları kapsamında yargısal denetimi yapan idari yargı yerine ait olduğu; idarece herhangi bir ayni hakka müdahalede bulunulduğu, özel mülkiyete konu taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığı veya plan ve projeye aykırı iş görüldüğü iddiasıyla açılacak müdahalenin men’i ve meydana gelen zararın tazmini davalarının ise, mülkiyete tecavüzün önlenmesine ve haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümleneceği, yerleşik yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.

Dava dilekçesinde, davacının taşınmazına idarece toprak ark yapıldığı, bu arktan taşan suların davacının taşınmazına zarar verdiği ileri sürülmüştür. Bu bağlamda, söz konusu olayda, dosya kapsamındaki idare ile yapılan yazışmalardan da anlaşıldığı üzere, idarenin plan ve proje dahilinde olmayan su arkı yapımı eylemi neticesinde arktan taşan suyun davacının arazisine zarar verdiği iddia edilmiştir.

6098 sayılı Borçlar Kanununun 49. ve müteakip maddelerinde haksız fiilden doğan davalar, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 683. maddesinde ise el atmanın önlenmesi davaları düzenlenmiştir. Bu tür davaların adli yargı düzeninde yer aldığı tartışmasızdır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinde, idari dava türleri: a)İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, b)İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c)Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar olarak sayılmıştır.

Bu durumda açılan davanın, idarenin plan ve proje kapsamında yürütmekle yükümlü bulunduğu kamu hizmetine ilişkin olarak kurulmuş bir işleme karşı ya da bu nitelikteki işlem ve eyleminden doğan zararların tazminine yönelik olarak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2/1. maddesinde belirtilen dava türlerinden olmayıp, haksız fiilden kaynaklanan ve bunun doğal sonucu olan tazminat istemine ilişkin olduğu sonucuna varılmış olmakla, davanın adli yargı düzeninde yer alan bir dava türü olması nedenleriyle uyuşmazlığın adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Doğanşehir Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 17.12.2009 gün, E:2009/615, K:2009/622 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/253

KARAR NO: 2013/367

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında vakıf müdürü olarak görev yapan davacının, görevine son verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : F.K.

Vekili : Av. M.Z.S.

Davalı : Çiçekdağı Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfı Başkanlığı

O L A Y : Davacı vekili özetle, davacının1994 yılında davalı kurumda büro memuru olarak işe başladığını, 17.07.2007 tarihinde ise belirsiz süreli iş sözleşmesi ile ‘’müdür’’ olarak görev yapmaya devam ettiğini, davalı kurum tarafından 07.03.2012 tarih ve 2012/55 sayılı karar ile ’’03.05.2012’’ tarihinde iş sözleşmeniz feshedilecektir’’ şeklinde işlem tesis edildiğini, söz konusu işlemin 09.03.2012 tarihinde kendisine tebliğ edildiğini belirterek, işlemin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle, davanın adli yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunmuştur.

Yozgat İdare Mahkemesi; 07.08.2012 gün ve E:2012/686 sayı ile özetle, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfının kamu gücüne dayanan bir statüye sahip olması ve yürüttüğü hizmetin kamu hizmeti olması sebebiyle, bu hizmetin yürütülmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkların görüm ve çözümünün idari yargının görev alanına girdiğinden bahisle, davacının hizmet sözleşmesinin yenilenmeyerek feshedildiğine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın, idari yargının görev alanına giren davalar kapsamında değerlendirilmek suretiyle, davalı idarenin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı idarenin, adli yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Yargıtay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı; 29.5.1986 tarih ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ile muhtaç durumda bulunanlara yardım etmek, sosyal adaleti pekiştirici tedbirler alarak gelir dağılımının adilane bir şekilde tevzi edilmesini sağlamak, sosyal dayanışma ve yardımlaşmayı teşvik etmek amacıyla Başbakanlığa bağlı ve T.C. Merkez Bankası nezdinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kurulduğu, “Mülki idare amirleri vakfın tabii başkanı olup, illerde belediye başkanı, defterdar, il milli eğitim müdürü, il sağlık müdürü, il tarım müdürü, il sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu müdürü ve il müftüsü; ilçelerde belediye başkanı, mal müdürü, ilçe milli eğitim müdürü, Sağlık Bakanlığının ilçe üst görevlisi, varsa ilçe tarım müdürü ve ilçe müftüsü vakfın mütevelli heyetini oluşturur. Ayrıca her faaliyet dönemi için, il dahilindeki köy ve mahalle muhtarlarının valinin çağrısı üzerine yapacağı toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla kendi aralarından seçecekleri birer muhtar üye ile ilde kurulan ve bu Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşlarının yöneticilerinin kendi aralarından seçecekleri iki temsilci ve hayırsever vatandaşlar arasından il genel meclisinin seçeceği iki kişi; ilçe dahilindeki köy ve mahalle muhtarlarının kaymakamın çağrısı üzerine yapacağı toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile kendi aralarından seçecekleri birer üye ile ilçede kurulu ve bu Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşlarının yöneticilerinin kendi aralarından seçecekleri bir temsilci ve hayırsever vatandaşlar arasından il genel meclisinin seçeceği iki kişi mütevelli heyetinde görev alırlar. İI veya ilçede bu Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşu olmaması halinde, hayırsever vatandaşlar arasından il genel meclisinin seçeceği üçüncü bir kişi daha mütevelli heyetinde görev yapar. Vakıf senetleri mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından Medeni Kanundaki hükümlere göre tescil ettirilir” hükümleri ile, Fonun amaçlarını gerçekleştirmek için Medeni Kanun hükümlerine tabi olarak Vakıf şeklinde teşkilatlanacağı kuralına yer verildiği, 3294 sayılı Yasa ile ortaya konan amaçların gerçekleştirilmesi görevinin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Kurulu’na verildiği, vakıf çalışanları ile akdedilen hizmet sözleşmesinin tarafı olan kaymakamın Yasa gereği vakıf başkanı olması nedeniyle işveren konumunda bulunduğu, davacı ile akdedilen hizmet sözleşmesinde ücret, izin gibi haklar ile mesai saatleri ve yasaklar gibi yükümlülüklere ilişkin düzenlemelerde memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkındaki düzenlemelerden esinlenilmiş ise de, taraflar arasındaki sözleşmeyi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-c maddesinde tanımlanan "kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşme” haline getirmeyeceği gibi, genel kadro usulüne ve 233 sayılı KHK’ye tabi bir kurum ya da kuruluş kadrosunda da çalışmayan davacının devlet memuru ya da sözleşmeli personel statüsünde olmadığı, bunun yanında sözleşmenin 10. maddesinden 1475 sayılı İş Kanunu’nun taraflar arasındaki uyuşmazlıklarda uygulanacağının anlaşıldığı, bu durum karşısında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-c maddesi kapsamında bir idari sözleşme olmayıp, sözleşme serbestisi esasına dayalı hizmet akdinden doğan davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli bulunduğu belirtilerek 2247 sayılı Kanun’un 10 ve 13. maddeleri gereğince olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında vakıf müdürü olarak görev yapan davacının, iş sözleşmesinin 03.05.2012 günü feshedileceğine dair tebliğ mahiyetli 2012/55 sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

29/05/1986 gün ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’nun 1. maddesinde (Değişik madde: 16/06/1989 - 3582/1 md.), “Bu Kanunun amacı; fakru zaruret içinde ve muhtaç durumda bulunan vatandaşlar ile gerektiğinde her ne suretle olursa olsun Türkiye'ye kabul edilmiş veya gelmiş olan kişilere yardım etmek, sosyal adaleti pekiştirici tedbirler alarak gelir dağılımının adilane bir şekilde tevzi edilmesini sağlamak, sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı teşvik etmektir”, 3. maddesinde, “Bu Kanunda öngörülen hizmetlerin gerçekleştirilmesi için Başbakanlığa bağlı ve T.C. Merkez Bankası nezdinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kurulmuştur” ve 7. maddesinde (Değişik fıkra: 01/12/2004-5263 S.K./19.mad), “Bu Kanunun amacına uygun faaliyet ve çalışmalar yapmak ve ihtiyaç sahibi vatandaşlara nakdî ve aynî yardımda bulunmak üzere her il ve ilçede sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları kurulur.

(Değişik fıkra: 16/06/1989 - 3582/3 md.; (Değişik fıkra: 01/12/2004-5263 S.K./19.mad) Mülkî idare amirleri vakfın tabii başkanı olup, illerde belediye başkanı, defterdar, il millî eğitim müdürü, il sağlık müdürü, il tarım müdürü, il sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu müdürü ve il müftüsü; ilçelerde belediye başkanı, mal müdürü, ilçe millî eğitim müdürü, Sağlık Bakanlığının ilçe üst görevlisi, varsa ilçe tarım müdürü ve ilçe müftüsü vakfın mütevelli heyetini oluşturur. Ayrıca her faaliyet dönemi için, il dahilindeki köy ve mahalle muhtarlarının valinin çağrısı üzerine yapacağı toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla kendi aralarından seçecekleri birer muhtar üye ile ilde kurulan ve bu Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşlarının yöneticilerinin kendi aralarından seçecekleri iki temsilci ve hayırsever vatandaşlar arasından il genel meclisinin seçeceği iki kişi; ilçe dahilindeki köy ve mahalle muhtarlarının kaymakamın çağrısı üzerine yapacağı toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile kendi aralarından seçecekleri birer üye ile ilçede kurulu ve bu Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşlarının yöneticilerinin kendi aralarından seçecekleri bir temsilci ve hayırsever vatandaşlar arasından il genel meclisinin seçeceği iki kişi mütevelli heyetinde görev alırlar. İl veya ilçede bu Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşu olmaması halinde, hayırsever vatandaşlar arasından il genel meclisinin seçeceği üçüncü bir kişi daha mütevelli heyetinde görev yapar.

Vakıf senetleri mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından Medeni Kanundaki hükümlere göre tescil ettirilir.

(Mülga fıkra: 01/12/2004-5263 S.K./19.mad)” hükmü yer almıştır.

1/12/2004 gün ve 5263 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun’un (mülga) 1. maddesinde, bu Kanunun amacının, 29.5.1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun uygulanmasını sağlamak üzere Başbakanlığa bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünün kurulması, teşkilâtı, görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu ifade edilmiş, 2. maddesinde, bu Kanunda geçen vakfın, il ve ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarını ifade ettiği belirtilmiş, 5. maddesinde, vakıflarda çalıştırılacak personelin nitelikleri ile özlük hakları ve diğer hususlarla ilgili belirlenecek kriterleri görüşmek ve karara bağlamak, Fon Kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulunun 2.8.2006 tarihli ve 2006/4 sayılı kararı ile, 5263 sayılı Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin (c) bendi uyarınca hazırlanan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları Personelinin Norm Kadro Standartları, Nitelikleri, Özlük Hakları ve Çalışma Şartlarına İlişkin Esaslar yürürlüğe konulmuştur.

Bu Esaslar, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu hükümlerine dayanılarak kurulan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları personelinin norm kadro standartları, nitelikleri, özlük hakları ve çalışma şartlarını düzenlemektedir. Bu Esasların 7. maddesinde, personelin işe alınması, ücret, görev ve sorumluluklarının bu Esaslara göre belirlenmesinin mütevelli heyet kararıyla yapılacağı belirtilmiştir.

Anılan 3294 sayılı Yasa ile, bir hizmet alanı kurularak yürütülmesi görevi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Kurulu’na verilmiş; daha sonra 5263 sayılı Yasa ile 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun uygulanmasını sağlamak üzere Başbakanlığa bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü kurulmuş; ancak, 3294 sayılı Kanun’a göre faaliyet gösterecek vakıfların mütevelli heyetleri (çoğunlukla) belli kamu görevlilerinden teşkil edilmekle birlikte, kamu tüzel kişiliği şeklinde kuruluşa işaret eden özel bir düzenlemeye yer verilmeyip, söz konusu vakıfların Medeni Kanun hükümlerine tabi olarak kurulup faaliyette bulunmalarının öngörülmüş olması karşısında, vakıf çalışanları ile akdedilen belirli veya belirsiz süreli iş sözleşmesinin tarafı olması bakımından kaymakamın, Yasadan kaynaklanan vakıf başkanlığı nedeniyle işveren sıfatını taşıdığı kuşkusuzdur.

Olayda, davacı ile Çiçekdağı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının başkanı olan Kaymakam arasında 17.07.2007 tarihinde, tarafların kendi istek ve iradeleri ile, davacının Vakıf Müdürü olarak çalıştırılmasına dair belirsiz süreli iş sözleşmesi düzenlenmiş olup, sonrasında ise, davacıya iş sözleşmesinin 03.05.2012 günü feshedileceğine dair tebliğ mahiyetli 2012/55 sayılı yazılı tebliğ yapılmış ve bu işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

Bu durumda, Vakıfla personelinin kendi istek ve iradeleri ile imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshedileceğine dair dava konusu işlemin, kamu gücü kullanılmak suretiyle tesis edildiğinin kabulü mümkün bulunmadığından, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nca yapılan başvurunun kabulü ile İdare Mahkemesinin görevlilik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Yozgat İdare Mahkemesi’nin 07.08.2012 gün ve E:2012/686 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/254

KARAR NO: 2013/368

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında vakıf müdürü olarak görev yapan davacının, görevinin ve görev unvanının büro memuru olarak değiştirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : F.K.

Vekili : Av. M.Z.S.

Davalı : Çiçekdağı Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfı Başkanlığı

O L A Y : Davacı vekili özetle, davacının1994 yılında davalı kurumda büro memuru olarak işe başladığını, 17.07.2007 tarihinde ise belirsiz süreli iş sözleşmesi ile ‘’müdür’’ olarak görev yapmaya devam ettiğini, 02.03.2012 tarihli vakıf mütevelli heyeti toplantısında, davacının Vakıf Müdürlüğünden alınarak büro memuru olarak çalıştırılmasına karar verildiğini, söz konusu işlemlerin 09.03.2012 tarihinde davacıya tebliğ edildiğini belirterek, işlemin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle, davanın adli yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunmuştur.

Yozgat İdare Mahkemesi; 07.08.2012 gün ve E:2012/687 sayı ile özetle, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfının kamu gücüne dayanan bir statüye sahip olması ve yürüttüğü hizmetin kamu hizmeti olması sebebiyle, bu hizmetin yürütülmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkların görüm ve çözümünün idari yargının görev alanına girdiğinden bahisle, müdür olarak görev yapan davacının, görevinden alınarak büro memuru olarak atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın, idari yargının görev alanına giren davalar kapsamında değerlendirilmek suretiyle, davalı idarenin görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında vakıf müdürü olarak görev yapan davacının, görevinin ve görev unvanının büro memuru olarak değiştirilmesine ilişkin Vakıf mütevelli heyeti kararının iptali istemiyle açılmıştır.

Vakıf senetleri mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından Medeni Kanundaki hükümlere göre tescil ettirilir.

(Mülga fıkra: 01/12/2004-5263 S.K./19.mad)” hükmü yer almıştır.

Olayda, davacı ile Çiçekdağı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının başkanı olan Kaymakam arasında 17.07.2007 tarihinde, tarafların kendi istek ve iradeleri ile, davacının Vakıf Müdürü olarak çalıştırılmasına dair belirsiz süreli iş sözleşmesi düzenlenmiş olup, sonrasında ise, vakfın mütevelli heyetinin 02.03.2012 günlü toplantısında davacının görevinin büro memuru olarak değiştirilmesine karar verilmiş olup, bu işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

Bu durumda, Vakıfla personeli arasında imzalanacak sözleşme için personelin görev ve sorumluluklarını belirlemeye yönelik bulunan Vakıf mütevelli heyeti kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin kamu gücü kullanılmak suretiyle tesis edildiğinin kabulü mümkün bulunmadığından, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nca yapılan başvurunun kabulü ile İdare Mahkemesinin görevlilik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Yozgat İdare Mahkemesi’nin 07.08.2012 gün ve E:2012/687 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/256

KARAR NO: 2013/369

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Posta hattının taşıma hizmetinin ihalesini üstlenen özel şirketle taraflar arasında özgür iradeleri ile imza ettikleri Posta Taşıma Hizmetine Ait Sözleşme ve Şartname hükmü uyarınca ceza uygulanmasına ilişkin PTT Başmüdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.B.K. (K. Turizm Nak. San. Tic. Ltd. Şti. adına)

Davalı : PTT Genel Müdürlüğü, Kırşehir PTT Başmüdürlüğü

O L A Y : Davacı dava dilekçesinde özetle; T.C. PTT Genel Müdürlüğü Kırşehir PTT Başmüdürlüğü ile aralarında, 01.12.2010 tarihinde başlamak ve 30.09.2013 tarihinde sona ermek üzere Kırşehir-Çiçekdağı arasında ve güzergah ve üzerinde PTT işyerleri açıldıkça bunlara ait posta maddeleri bulunan torba ve çuval veya paketleri karşılıklı olarak alıp vermek üzere "Posta Taşıma Hizmet Alımı" hususunda 04.11.2010 tarihinde sözleşme imzalandığını, şirketlerinden hizmet almak suretiyle kiralanan aracın Kontrolörce yapılan incelemesinde 07.06.2012 günü saat 15:00 ‘de Küçük Abdi Uşağı Köyünde posta mutemedi Veysel İLBEY'in sözleşme ve şartnamede belirtilenden başka araç kullandığı ve araçta bir yolcu ile yol kenarında beklediğinin tespiti üzerine konu hakkında tutanak tanzim edildiği, sonrasında şirketlerine ait 40 AZ 790 plakalı aracın “araç tescil belgesi” ile Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi kontrol edildiğinde aracın posta mutemedi Veysel İLBEY'in üzerine 24.12.2012 tarihinde tescil edilmiş ve 24.12.2011 tarihinde sigorta yaptırıldığı, posta mutemedi Veysel İLBEY'in münhasıran posta aracına yolcu alması ve bunun dışında tutanakla sabit olması dikkate alındığında posta işletmelerine ait sözleşme ve şartnamenin 23.4 maddesi gereğince mutemedin taşıma istihkakının %2 sini şirketlerinin PTT'nin izni olmadan Posta Taşınmasına tahsis ettiği ve sözleşmede kayıtlı olan 40 AZ 790 plakalı aracı başkasına sattıklarından bahisle posta taşıma hizmetlerine ait sözleşme ve şartnamenin 29.2 maddesi gereğince aylık ödenen istihkaklarından satış tarihi dikkate alınarak her bir gün için %1 ceza kesileceğinden bahisle tabloda belirtilen toplam 18.394,81 TL'nin tebliğ tarihini izleyen 15 takvim günü içerisinde PTT Başmüdürlüğüne yatırmalarının talep edildiğini belirterek, cezanın yürütmesinin durdurulması ve akabinde iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Ankara 14. İdare Mahkemesi; 15.10.2012 gün, E:2012/1486, K:2012/1304 sayı ile özetle, davalı idare ile davacı arasında yapılan Posta Taşıma Hizmetine Ait Sözleşme ve Şartnamenin, tarafların serbest iradesine dayalı ve ticari nitelikte, kamu hukuku çerçevesinde yapılmayan bir sözleşme olduğunu, bu durumda, uyuşmazlığın, bahse konu sözleşmede öngörülen yükümlülüğün yerine getirilmemesi nedeniyle ceza uygulanmasına ilişkin işlemden kaynaklandığını belirterek, idari sözleşme ve idari işlemden kaynaklanmayan uyuşmazlığın görüm ve çözümünün adli yargı yerlerine ait olduğundan bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir.

Davacı, aynı istemle bu kez adli yargı yerinde dava açmıştır.

Kırşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla); 15.11.2012 gün, E:2012/499, K:2012/439 sayı ile özetle, uyuşmazlığın idari sözleşme ve idari işlemden kaynaklandığını belirterek, bu uyuşmazlığın çözüm yerinin idari yargı olduğundan bahisle dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir.

Davacı, 13.12.2012 günlü dilekçesi ile görevli mahkemenin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, idari ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece, idari yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Dava, Kırşehir - Çiçekdağı posta hattının ihalesini üstlenen davacı şirkete Posta Taşıma Hizmetine Ait Sözleşme ve Şartnamenin 29.2 maddesi uyarınca 18.394,81-TL ceza uygulanmasına ilişkin davalı idarenin 08.08.2012 gün ve 2986 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

1953 tarih ve 6145 sayılı Kanun ile “Türkiye Cumhuriyeti Posta, Telgraf ve Telefon İşletmesi” kurulmuş; 1924 tarih ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’nun 10.6.1994 tarih ve 4000 sayılı Kanun’la değiştirilen 1. maddesi ile, posta ve telgraf tesis ve işletmesine ilişkin hizmetler Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü’nce (P.İ), telekomünikasyon hizmetleri ise Türk Telekomünikasyon A.Ş. tarafından yürütülecek şekilde yeniden yapılandırılmış; 27.1.2000 tarih ve 4502 sayılı Kanun ile de “Türkiye Cumhuriyeti Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü” adını almış olup, 22.2.2000 tarih ve 23972 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ana Statü’nün “Hukuki Bünye” başlıklı 3. maddesinin 1 numaralı bendinde, bu Ana Statü ile teşkil olunan Türkiye Cumhuriyeti Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü’nün, tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesiyle sınırlı bir Kamu İktisadi Kuruluşu olduğu belirtilmiş ve aynı maddenin 2 numaralı bendinde de, 233 sayılı KHK ve bu Ana Statü hükümleri saklı kalmak üzere özel hukuk hükümlerine tabi bulunduğuna işaret edilmiştir.

Buna göre, Posta ve Telgraf Teşkilatı, tekel kapsamında kamu hizmeti yürüten, tüzel kişiliğe sahip bir kamu kuruluşu ise de, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Ana Statü ile, özerk bir tarzda ve ekonomik gereklere uygun olarak kârlılık ve verimlilik ilkeleri doğrultusunda yönetilmesi amacıyla, iktisadi faaliyetleri bakımından özel hukuk hükümlerine tabi kılındığı açıktır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde; idari yargının görev alanının, idari işlem ve eylemler ile genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklardan doğan davalara bakmakla sınırlı olduğu hükme bağlanmıştır.

Buna göre, söz konusu sözleşmenin idari sözleşme kapsamında değerlendirilebilmesi için taraflardan birinin idare olması, konusunun doğrudan veya dolaylı olarak bir kamu hizmetine ilişkin bulunması ve anlaşmanın özel hukuk sözleşmelerinde rastlanmasına olanak bulunmayan olağanüstü hüküm ve şartları içermesi gerekir.

Bununla birlikte, davacı şirket ile davalı idare arasında 22.11.2010 günlü ‘’Posta Taşıma Hizmetine Ait Sözleşme ve Şartname’’ akdedilmiş olup, bu sözleşme ile, Kırşehir-Çiçekdağı arasında ve güzergah üzerinde PTT işyerleri açıldıkça bunlara ait posta maddeleri bulunan torba ve çuval veya paketleri karşılıklı olarak alıp vermek, PTT nin taşımakla yükümlü bulunduğu posta maddeleriyle PTT’ ce kendisine verilen değer konulmuş gönderileri taşımak, ilgili yerlere teslim etmek şartıyla, sefer tarifesinde belirtilen işyerleri arasındaki posta taşıma işinin 01.12.2010 tarihinden başlamak ve 30.09.2013 tarihinde (uzatma süresi hariç) bitmek üzere kesin olarak ihale edildiği belirtilmiş ve sözleşme yüklenici (davacı) ile PTT Genel Müdürlüğü adına PTT Merkezi Müdürü arasında imzalanmıştır.

Tarafların özgür iradeleri ile imzaladıkları söz konusu sözleşmenin maddeleri arasında yer alan uyuşmazlığa konu cezanın konusunu oluşturan 29.2. maddede ‘’Taşıt Değişikliği’’ başlığını taşımakta olup, söz konusu maddede, ‘’Yüklenici, PTT’nin iznini almadan posta taşımasına tesis ettiği ve sözleşmede kayıtlı olan taşıtlarını başkasına devredemez ve satamaz. Ancak, PTT’nin izniyle ihale şartlarını taşıması koşuluyla taşıtlarını değiştirebilir. Taşıt değişikliği yaptıktan sonra yeni taşıta ait bilgiler dosyasında muhafaza edilir. Bu değişiklik esnasında hiçbir koşulda hizmet durdurulmaz. Taşıtların, idarenin izni olmadan satıldığı tespit edilirse, satış tarihinden itibaren her bir gün için aylık istihkakının % 1’i ceza olarak kesilir.’’ hükmünü yer almakta olup, davalı idare de sözleşmenin bu maddesine göre davacı yüklenici şirkete ceza uygulamıştır.

Bu bağlamda, tüzel kişiliğe sahip olup, tekel kapsamında kamu hizmeti yürüten bir kamu kuruluşu olan PTT ile özel hukuk hükümlerine tabi olan davacı-yüklenici şirket arasında imzalan ‘’Posta Taşıma Hizmetine ait Sözleşme ve Şartname’’ ile taraflar arasında Borçlar Kanunu kapsamında bir ilişki kurulduğu, taraflar arasındaki sözleşme ve şartname hükümlerinin uygulanmasından doğan uyuşmazlıkların görüm ve çözümünün adli yargı yerinde olacağı kuşkusuzdur.

Bu duruma göre, görülmekte olan davanın “cezai şartın iptali” ne ilişkin olduğu, olayda taraflar arasında imzalanan sözleşmenin kamu hukuku ağırlıklı değil, tarafların serbest iradesi ile oluştuğu, idarece kamu gücüne dayalı resen ve tek yanlı olarak tesis edilmiş bir işlem söz konusu olmadığı gözetildiğinde, uyuşmazlığın çözüm yerinin özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yeri olacağı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Kırşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Kırşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 15.11.2012 gün, E:2012/499, K:2012/439 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/263

KARAR NO: 2013/370

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 17. maddesinde öngörülen yönteme uymayan başvurunun, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca reddi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ş.K.

Vekili : Av. M.S.

Davalı : Gaziemir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. D.K. (İdari Yargıda)

Av. A.A. (Adli Yargıda)

O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Sarnıç Belediye Meclisinin 13.02.2008 tarih ve 03/15 sayılı ve Sarnıç Belediye Encümeninin 22.02.2008 tarih ve 20 sayılı Kararları ile, mülkiyeti Orman Genel Müdürlüğüne ait, kullanım hakkı ihale ve sözleşme ile Sarnıç Belediyesine devredilmiş olan ‘’Fatih Mahallesi, Çamlık Caddesi no:75’’ adresindeki 33,26 ha büyüklüğündeki taşınmazın içinde bulunan boş alanın kullanımının, 04.03.2008 tarihinde akdedilen sözleşme ile adı geçen Belediye tarafından davacıya bırakıldığını, sözleşme ile söz konusu alanın 27.09.2014 tarihine kadar spor tesisleri, kafe, büfe, vs olarak davacı tarafından işletilecek ve bunun karşılığında da ilgili belediyeye kira ödeneceğini, 22.03.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5747 sayılı kanunla Sarnıç Belediyesinin tüzel kişiliğinin sona erdirilerek davalı Gaziemir Belediyesine devredilmesi üzerine, davalı Belediyenin Encümeni tarafından alınan dava konusu 11.06.2009 tarih ve 502 sayılı kararla sözleşmenin iptal edildiğini, bunun 28.07.2009 tarihinde davacıya tebliğ edildiğini belirterek, söz konusu işlemin yürütmesinin durdurularak iptaline karar verilmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İzmir 3.İdare Mahkemesi; 10.06.2010 gün, E:2009/1178, K:2010/743 sayı ile özetle, davanın reddine karar vermiştir.

İdari yargı yerinde açılan ve reddedilen dava henüz kesinleşmemiş iken, derdest iken, davacı vekili tarafından 23.09.2010 tarihinde aynı konuya ilişkin olarak, davalı belediyenin tahliye isteminin tedbiren durdurulması, davacının kiracılığının tespiti, kira sözleşmesi 27.09.2014 tarihine kadar devam ettiğinden davalı belediye ile olan muarazanın önlenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açılmıştır.

Davalı Gaziemir Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği cevap dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunmuştur.

İzmir 10.Asliye Hukuk Mahkemesi; 28.12.2010 gün, E:2010/459, K:2010/545 sayı ile özetle, taraflar arasındaki uyuşmazlığın idarenin tek taraflı olarak yaptığı işlemden kaynaklandığından bahisle, davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğini belirterek görevsizlik kararı vermiş, bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 07.07.2011 gün, E:2011/5175, K:2011/11212 sayılı kararı ile, davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasına karar vermiş, yapılan karar düzeltme talebi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 10.11.2011 gün, E:2011/15663, K:2011/16405 sayılı kararı ile kara düzeltme talebinin reddine karar vermiştir.

İzmir 10.Asliye Hukuk Mahkemesi Yargıtay bozma ilamına uyarak yargılamaya devam etmiş olup, davalı vekilinin 2247 sayılı Kanunun 17.maddesi kapsamında idari yargı yeri ile adli yargı yeri arasında doğduğunu öne sürdüğü olumlu görev uyuşmazlığının giderilmesi için İzmir 10. Asliye Hukuk Mahkemesine başvuruda bulunmuştur.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 17. maddesinde "Olumlu görev uyuşmazlığı; adli, idari ve askeri yargıya bağlı ayrı iki yargı merciine açılan ve tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davalarda bu yargı mercilerinin her ikisinin kendilerini görevli sayan kararlar vermiş olmaları, görev kararlarına karşı itiraz yolunun açık olduğu ceza davalarında bu kararların kesinleşmiş bulunması durumunda meydana gelir.

Olumlu görev uyuşmazlığının giderilmesini isteyen taraflardan birinin, ceza davalarında ise ayrıca ilgili makamların, taraf sayısından iki fazla düzenleyeceği dilekçe ile başvurduğu yargı mercii,

a) Dilekçelerden birini ve varsa eklerini yazı ile diğer yargı merciine derhal iletir ve dava dosyasının kendisine gönderilmesini ister.

b) Diğer dilekçeler ve varsa eklerini, yedi gün içinde cevabını bildirmesi için karşı tarafa ve ilgili makamlara tebliğ eder. Tebligat yapılan taraf veya ilgili makam, süresi içinde bu yargı merciine cevabını bildirmezse, cevap vermekten vazgeçmiş sayılır.

c) Dilekçeyi, alınan cevapları ve varsa ekleri ile dava dosyalarını, Uyuşmazlık Mahkemesine gönderir ve görevli yargı merciinin belirlenmesini ister.

Bu takdirde her iki yargı mercii de, 18 inci maddede öngörüldüğü şekilde davanın görülmesini geri bırakır.’’ hükümleri yer almaktadır.

Anılan maddeye göre, olumlu görev uyuşmazlığı, tarafları, sebebi ve konusu aynı olan davada, adli, idari ve askeri yargı mercilerinin aynı anda kendilerini görevli görmeleri ve davanın esasına bakmak istemeleri halinde doğmakta olup, taraflardan birinin istemde bulunması üzerine, Uyuşmazlık Mahkemesi'nce görevli yargı yeri belirlenmek suretiyle yargı mercilerinin birbirlerinin görev alanlarına müdahalelerinin önlenmesi sağlanmaktadır.

Ancak, Uyuşmazlık Mahkemesi'nce olumlu görev uyuşmazlığına ilişkin olarak görev konusunun incelenebilmesi için, ilgililerin zamanında görev itirazında bulunmaları ve mahkemelerce görevlilik kararı verilmesi ya da görev itirazının zımnen reddedilerek işin esası ile ilgili usuli işlemlere geçilmesi üzerine derhal, uyuşmazlığın giderilmesi isteğiyle başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

Olayda, İzmir 10. Asliye Hukuk Mahkemesince Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyup yargılamaya devam edilerek zımnen verilmiş bir görevlilik kararı bulunmasına karşılık, İzmir 3.İdare Mahkemesi'nin kararı işin esası hakkında olup, bununla birlikte davalı tarafından yapılmış bir görev itirazı da bulunmadığından, ortada olumlu görev uyuşmazlığı doğuran farklı yargı mercilerince verilmiş göreve ilişkin iki ayrı karar bulunmamaktadır.

Belirtilen durum karşısında, 2247 sayılı Yasa'nın 17. maddesinde öngörülen yönteme uymayan başvurunun, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

SONUÇ: 2247 sayılı Yasa’nın 17. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, anılan Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.03.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/267

KARAR NO: 2013/371

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulu taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-A.A., 2-A.B., 3-Ö.B., 4-Ş.B., 5-Ş.B., 6-G.B., 7-H.B., 8-N.C.

Vekilleri : Av. N.S., Av.H.P.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.S.K.

2-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.H.U., H.K.

O L A Y : 1-Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara, Çankaya, Beytepe Mahallesinde kain 28088 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, 1998 tarihinde düzenlenen imar planı ile Eğitim Tesisi Alanı olarak ayrıldığını; İl Milli Eğitim Müdürlüğüne yaptıkları müracaatlarına verilen cevaplarda, ödenek temin edildiğinde ileriki yıllarda kamulaştırılacağının belirtildiğini; bugüne kadar, kamulaştırma işlemi gerçekleştirilmeyerek, davacı maliklerin taşınmaz üzerindeki tasarruf hakkının kullanılamaz bir hale getirildiğini, davalı İdarece sessiz kalınarak, işlem tesis edilmemek suretiyle Kamulaştırmasız El Koyma olgusunun gerçekleştiğini ifade ederek; fazlaya dair hakları saklı kalarak, Davacıların malik bulundukları payları oranında, şimdilik (her bir hissedar için 500.- TL.sı olmak üzere ) toplam 4.000TL’sı alacağın, davalı İdareden faizi ile birlikte tahsili ile davacılar adına kayıtlı payın davalı adına tesciline karar verilmesi istemiyle, 1.2.2012 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

2-Davalılardan Milli Eğitim Bakanlığı vekili, davanın her hangi bir aşamasında görev itirazında bulunmamıştır.

3-Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekili, 14.3.2012 kayıt tarihli cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmamıştır.

4-Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekili, 16.4.2012 havale tarihli dilekçesiyle, 22.5.2012 tarihinde yapılacak duruşmaya katılamayacağını ve mesleki mazeretinin kabul edilmesini talep etmiş; ancak bu dilekçede de görev itirazında bulunmamıştır.

5-ANKARA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 22.5.2012 tarihinde, davacılar vekili ile Hazine vekilinin katılımıyla yapılan 1. celsede ve E:2012/55 sayı ile; davalı İl Özel İdare vekilinin mazeretinin kabulüne, duruşmanın 20.6.2012 gününe bırakılmasına karar vermiştir.

6-ANKARA 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 20.6.2012 günlü 2.celsede ve E:2012/55 sayı ile, Davacılar vekili Av.Murtekin Seymen ile davalı İl Özel idaresi vekili Av. S.K. ile davalı Mili Eğitim Bakanlığı adına Hazine vekili Av.H.U.’nun geldiği, açık yargılamaya devam olunduğu belirtildikten sonra; Davalı İl Özel idaresi vekilinin, davanın idari yargıda görülmesi gerekeceği yolundaki itirazı kayıt altına alınmış; Mahkeme’ce görev itirazının reddine karar verilmiştir.

Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda 25.6.2012 tarihinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Olayda, Ankara 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada, Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilince gerek 14.3.2012 tarihinde kayda giren birinci cevap dilekçesinde, gerekse de 1.oturumdan önce mahkemeye verilen 16.4.2012 havale tarihli mazeret dilekçesinde görev itirazında bulunulmadığı, ancak, 20.6.2012 tarihinde yapılan 2.oturumda, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu ileri sürülerek görev itirazında bulunulduğu anlaşılmıştır.

Bu durumda; Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekili tarafından, Ankara 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada, (en geç)birinci oturumdan sonra yapılan görev itirazının süresinde olduğunun kabulü mümkün değildir.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulu taşımayan başvurunun, anılan Yasanın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulu taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/269

KARAR NO: 2013/372

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.A., 2-V.Y.

Vekili : Av.S.U.M.

Davalılar : 1-Maliye Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.A.A.

2-Gölbaşı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.Ü.M.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedarı olduğu Ankara ili, Gölbaşı İlçesi, Tuluntaş mahallesi, 70 ada 4 parsel taşınmazın, Gölbaşı Belediye Başkanlığı tarafından yapılan ve 1992 yılında kesinleşen imar planında “Resmi Kurum Alanı” olarak ayrıldığını; aradan geçen uzun süreye karşın dava konusu taşınmazın, amacına uygun olarak kamulaştırılmadığını; konu ile ilgili yaptıkları başvuruların sonuçsuz kaldığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E:2010/5 - K:2010/651 sayılı ve 15.12.2010 T.li kararı çerçevesinde; 3194 sayılı yasanın 10. maddesinin 1. fıkrası delaleti ile Belediyece uygulamalı İmar Planında kamu yararına ayrılan parselde en geç 3 ay içinde plan tatbiki için 5 yıllık imar planı hazırlanmasının ve buna uygun olarak taşınmazın kamulaştırılmasının yasa hükmü olduğunun tartışmasız biçimde tespit olunduğunu; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun aynı kararda, ilgili süreyi geçer biçimde amacına uygun işlem tesis edilmemesi ile mülkiyet hakkının süresi belirsiz biçimde kısıtlamaya tabi tutulduğunu, bunun Anayasanın 35. maddesindeki güvencelere aykırı olduğunu, bu halin kabulünün “ hukuk devleti” ve “hukuk güvenliği”ni zedeleyeceğini, kişi hak ve özgürlükleri ile kamu yararı arasında bulunan dengenin korunumu yönünden de durumun “kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu” tespit ettiğini; Yargıtay 5. Hukuk Dairesinden de aynı yönde kararlar verildiğini; taşınmazın değerli olduğunu ifade ederek; hüküm altına alınabilecek belirsiz alacak miktarının tespiti ile fazlaya ait talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davalı idarelerce kamulaştırmasız olarak el atılan taşınmaz hisseleri için şimdilik 10.000,00 TL’sının kamulaştırmasız el atılan yer bedeli tazminatı olarak fazlaya ait talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, müşterek ve müteselsilen sorumlu davalı idarelerden alınarak davacı müvekkillerine hisseleri oranında ödenmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri süresi içerisinde görev itirazında bulunmuşlardır.

GÖLBAŞI ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:5.7.2012 gün ve E:2012/17 sayı ile, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun ve Yargıtay 5 Hukuk Dairesinin emsal kararları da göz önüne alındığından bahisle, görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Maliye Bakanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, Davalılardan Maliye Bakanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde anılan davalı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların sahibi olduğu taşınmazlarına imar planında resmi kurum alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, taşınmazın bedeli olarak şimdilik 10.000,00TL’sinin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, Metropoliten Nazım İmar Planlama Şube Müdürlüğünün 20.1.2012 gün ve …281-1587 sayılı yazısına göre; Gölbaşı İlçesi, Tuluntaş Mahallesi 70 ada 4 nolu parselin 5216 sayılı Kanun uyarınca Ankara Büyükşehir Belediye Sınırı içinde kaldığı, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.04.2010 tarih ve 1163 sayılı kararı ile onaylanan Tuluntaş-Koparan Kentsel Gelişim Proje Alanı 2. Etap 1/5000 ölçekli Nazım imar planı kapsamında kaldığı, söz konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planına yapılan itirazların Belediye Meclisinin 13.08.2010 gün ve 2530 sayılı kararı ile kısmen kabul kısmen reddedilerek planın kesinleştiği, Tuluntaş-Koparan Kentsel Gelişim Proje Alanı 2. Etap 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarının ise Gölbaşı Belediye Meclisi’nin 04.07.2011 gün ve 205 sayılı kararı ile uygun görülüp, Belediye Meclisinin 14.12.2011 gün ve 3660 sayılı kararı ile onaylandığı, ayrıca 70 ada 4 no’lu parselin az bir kısmının söz konusu plan içerisinden geçen isale hattı kapsamında kaldığı ifade edilmiştir.

Olayda, davacı maliki olduğu taşınmazın imar planıyla resmi kurum alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile Davalılardan Maliye Bakanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Maliye Bakanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Gölbaşı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 5.7.2012 gün ve E:2012/17 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/270

KARAR NO: 2013/373

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.Ç., 2-S.A.

Vekili : Av.A.S.

Davalı : Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 5565 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, imar düzenlemesi ile sosyal tesis alanı olarak ayrıldığını, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662/651 sayılı kararı uyarınca, davalı idarece pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale edildiğini, davalı idarenin eyleminin mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliğe sahip bulunan kamulaştırması el koyma olgusunun varlığı için yeterli bulunduğunu; bunun sonucu olarak taşınmaz mal sahiplerinin dava yoluyla kamulaştırmasız el atma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini isteyebileceğini; 6111 sayılı yasanın geçici 2.maddesi ve 5999 sayılı yasanın geçici 6.maddesi uyarınca uzlaşmanın şart olmadığının, Yargıtay 5.Hukuk Dairesi'nin 13.12.2011 gün ve 2011/17580 Esas,2011/20948 sayılı kararı ile açıkça ortaya konulduğunu; dava konusu taşınmaza kamulaştırma yapmaksızın el atılmasının, Anayasa ve yasal mevzuata aykırılık teşkil ettiğini, bu sebeple kamulaştırmasız el atılan taşınmazın dava tarihindeki değeri gözetilerek bedelin tahsilini talep etmek zaruretinin doğduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak, müvekkilleri için şimdilik, toplam 30.000 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:28.9.2012 gün ve E:2012/150 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedarı olduğu taşınmazlarına, imar planında sosyal tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 30.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Sosyal Tesis Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı İdare vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 28.9.2012 gün ve E:2012/150 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/271

KARAR NO: 2013/374

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.E.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G.

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.K.A.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.R.O.

3-Antalya İl Özel İdaresi

Vekili : Av.M.K.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Kışla Mahallesinde bulunan 6288 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından ilkokul alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., 3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL (On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İdarelerin vekilleri, süresi içinde görev itirazında bulunmuşlardır.

ANTALYA 2.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:19.10.2012 gün ve E:2012/188 sayı ile, davanın kamulaştırmasız el atma nedeniyle açıldığı gerekçesiyle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında ilkokul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden, Antalya, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi 6288 ada 1 parsel nolu taşınmazın, ilgili belediyesince 1991 yılında yapılan imar uygulaması ile imar planında ilköğretim alanı alarak ayrıldığı; taşınmaz üzerinde okul binası bulunmadığı; söz konusu taşınmaz için alınmış her hangi bir kamulaştırma kararı bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Okul (ilköğretim) Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19.10.2012 gün ve E:2012/188 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/272

KARAR NO: 2013/375

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.H.T.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.Ç.O.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara ili, Çankaya İlçesi, Çukurca Mah. 26796 Ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, “okul yeri-lise alanı” olarak ayrıldığını ve tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; dava konusu taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5-662 Es. ve 2010/551 K. sayılı kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini; idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları salı kalmak kaydıyla, şimdilik 3.000,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı idareden tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresinde verdiği dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 19.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:23.11.2012 gün ve E:2012/298 sayı ile, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin emsal ilamları gereğince davalının yargı yeri itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında okul yeri-lise alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 3.000 TL’sı bedelin, faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığının, 13.6.2012 gün ve M.06.1.ABB.0.13.03 /2012(26796/1)3093-10751 sayılı yazısında; dava konusu edilen 26796 ada 1 sayılı parselin Çankaya Belediye Meclisinin 04/05/1988 tarih ve 186 sayılı kararı ile onaylanan Çukurca Mahallesi 2. kısım Islah İmar Planı kapsamında “Lise” kullanımında kaldığı; 26796 ada 1 nolu parselin Çankaya Belediye Encümeninin 16/01/1992 tarih 178 sayılı kararı ile yapılan 81054 nolu parselasyon planı kapsamında kaldığı, 80m2 oranında düzenleme ortaklık payının kesildiği; arsa niteliğinde, meskun mahal içinde olduğu, 5216 sayılı yasa ile onaylı Büyükşehir Belediye ve Mücavir alan sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş; dava konusu taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda bir yapılaşmanın bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Lise-Okul Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 23.11.2012 gün ve E:2012/298 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/273

KARAR NO: 2013/376

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.E.A.

2-Y.A.

Vekili : Av.C.A.

Davalılar : 1-Gençlik ve Spor Bakanlığı (Spor Genel Müdürlüğü)

Vekili : Av.D.K.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.B.V.

O L A Y : Davacılar vekili, Ankara ili, Yenimahalle ilçesi İvedik- İmar Köyü. 44012 Ada, 1 parsel sayılı ve 30030 m2 yüzölçümündeki arsada müvekkillerine ait 529 m2 pay bulunduğunu; bu taşınmazın, yapılan imar planında, “spor alanı” olarak ayrıldığını, tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; dava konusu taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5 - 662 Es. ve 2010/551 K. sayı ile, bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini, bugüne kadar idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 400,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsiline; taşınmazın tapu kaydının davalı idareye tescil ettirilmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 19.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:23.11.2012 gün ve E:2012/297 sayı ile, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin emsal ilamları gereğince davalı Ankara Büyükşehir Belediyesinin yargı yeri itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare ve davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak üzere şimdilik 400 TL bedelin, faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacıların hissedarı bulunduğu Ankara İli Yenimahalle İlçesi, Yakacık Mahallesi 44012 ada 1 nolu parselin, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 30/07/1997 gün ve 425 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli “Yakacık Köyü ve Çevresi Nazım İmar planı” kapsamında “Spor Tesisleri Alanı” kullanımında kaldığı, Yenimahalle Belediye Meclisinin 30/06/1999 gün ve 191 sayılı kararı ile onanan “Yakacık Batı 1-2 Etap 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı kapsamında E:0,05 imar durumlu “Spor Tesisleri” kullanımında kaldığı; onaylanan imar planına istinaden hazırlanan parselasyon planının Yenimahalle Belediye Encümeninin 01/08/2000 tarih ve 2071/3840 sayılı kararıyla onaylandığı, taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla Spor Tesisleri alanı kullanımında kaldığı, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 19.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 23.11.2012 gün ve E:2012/297 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/274

KARAR NO: 2013/377

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G.

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 6295 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından sosyal tesis alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., .3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL (On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 6.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:7.9.2012 gün ve E:2012/200 sayı ile, davalı tarafın görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında sosyal tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Sosyal Tesis Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 6.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 7.9.2012 gün ve E:2012/200 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/275

KARAR NO: 2013/378

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar :1-S.A.2-H.A.Mirasçıları;a)H.A.b)F.A.c) F.Ç.d)U.Ç. e)Ş.S. f)M.A. g)S.B. h)Ş.Y. i)İ.A.

Vekilleri : Av.H.K., Av.A.G.

Davalılar : 1-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av.A.A.

2-Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.H.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara, Yenimahalle İlçesi, Yakacık - İmar Köyü, 43984 ada 1 parsel sayılı taşınmazın, 2000 yılında Yenimahalle Belediyesi tarafından yapılan imar düzenlemesi ile “ortaöğretim (lise) alanı” olarak ayrıldığını; taşınmaz için davalılar tarafından aradan geçen bunca zamana karşı herhangi bir bedel ödenmediğini; kamulaştırma yapmadan müvekkillerinin arsasına el atmış olmalarının, mülkiyet hakkının özüne aykırı olduğunu; davalılardan Yenimahalle belediyesinin, fiilen el atılmayan, kamulaştırmasız el atmada bulunulmayan söz konusu taşınmaz için uzlaşma talebinin kabulünün mümkün olmayacağını bildirdiğini; davalıların, taşınmazı kamulaştırmadıkları gibi üzerine herhangi bir yapı da yapmadığını, yıllardır pasif ve suskun kaldıklarını; bunun, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve mülkiyet hakkını ortadan kaldıran kamulaştırmasız el atma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay Genel Kurulunun 2010/5-662E-2010/651 K sayılı içtihadı birleştirme kararında; taşınmaz üzerinde idarenin herhangi bir yapısı olmasa bile “kamulaştırmasız el koyma” olgusunun gerçekleştiği yönde karar verdiğini ifade ederek; dava konusu taşınmaza, davalıların kamulaştırmasız el koyması nedeni ile müvekkillerin hisselerine düşen kısım için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, alacaklarının şimdilik 5.000,00TL’sinin işleyecek faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek müvekkillerine ödenmesine karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 12.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:29.11.2012 gün ve E:2012/164 sayı ile, davalı tarafın görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarelerin vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında ortaöğretim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 5.000,00 TL’nin, faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 10.4.2012 gün ve M-06-6-YEN-0-13-310.01.03/7954/Pln. 1374/1252 sayılı yazısında; Yakacık Mahallesi 43984 ada 1 nolu parselin, 84161 nolu Yakacık Batı II Etabı parselasyon planı kapsamında, E: 1.00, Hmaks:Serbest yapılaşma koşulu ile “ortaöğretim” alanı kullanımında kaldığı; Eğitim alanlarının 84161 nolu parselasyon planında “kamulaştırma ortaklık paylarından" oluşturulduğu ve Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından kamulaştırılması gerektiği, ancak o bölgede İl Milli Eğitim Müdürlüğünce Orta dereceli okula gereksinim duyulup duyulmadığı konusunda görüş alınarak kamulaştırılmasının yapılıp yapılmayacağı hakkında bilgi alınabileceği ve ayrıca parseldeki hissedarlar bir araya gelerek, plandaki koşullara uygun olarak, yine İl Milli Eğitim Müdürlüğünden görüş alınarak, ilgili taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunabilecekleri, ilgili ada parsel üzerinde kamulaştırmasız el atmanın söz konusu olmadığı; ayrıca 84161 nolu parselasyon planının plan notlarında; "Kamu ortaklık payı alanlarında (Kentsel Rekreasyon Alanı, Sağlık Alanı, Eğitim Alanları, İdari Tesis Alanları, Ağaçlandırılacak Alan, B.H.A., Pazar Alanları, SKT, îsale Hattı. Resmi Kurum Alanları v.b.) hak sahibi olanlar, hisselerini İlgili kamu kuruluşuna aynı amaçla kullanılmak üzere tapuda bedelsiz terk etmeleri durumunda inşaat alanı(yapı yoğunluğu) % 10 arttırılır, ancak konut sayısı (nüfus yoğunluğu) artışı getirilemez.” denildiği, bu hususta bedelsiz terk edildiği taktirde hissedarın aynı plandaki imar haklarında inşaat alanının %10 artırılabileceği hususlarının tespit edildiği belirtilmiştir.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla “ortaöğretim alanı” kullanımında kaldığı, aradan uzun zaman geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idarelerin vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 12.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 29.11.2012 gün ve E:2012/164 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/276

KARAR NO: 2013/379

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.A.

Vekili : Av.Ö.K.

Davalılar : 1-Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü

Vekilleri : Av.C.B., Av.B.D.

2-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.Y.C.

3-Avcılar Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.O.T.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedarı olduğu İstanbul ili, Avcılar ilçesi, Cihangir Mevkii 29 pafta, 20402 parsel sayılı taşınmazın, 03.02.1982 kesinleşme tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ve devamı olan ve halen yürürlükte bulunan 15.12.2006 tarih 1/5000 ölçekli Nazım İmar planında ve 28.08.2008 kesinleşme tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında AÇIK VE KAPALI SPOR ALANI olarak ayrıldığını, ancak 1982 yılından bu güne kadar üzerinde tahsis amacına uygun bir düzenleme yapılmadığını; kamulaştırma ya da takas cihetine gidilmediğini; müvekkilinin mülkiyet hakkının sahibine verdiği yetkileri kullanma hakkının kısıtlandığını; Anayasa ve sair yasalardan doğan mülkiyet hakkının süresi belli olmayan bir sınırlamaya tabi tutulmasıyla, taşınmaza fiilen el atılmış olmasa dahi, hukuken kamulaştırmasız el atma olgusunun gerçekleşmiş olduğunu; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, bu dava ile aynen uyan E:2010/5-662, K:2010/551 sayılı ve 15.12.2010 tarihli kararının da bu doğrultuda olduğunu ifade ederek; fazlaya ve maddi hatalara karşı talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 8.000-TL(sekiz bin lira) bedelin, dava tarihinden itibaren isleyecek yasal faiz karar kesinleştikten sonra kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faiz, oranıyla ile birlikte davalılardan tahsiline, bedeli ödenen kısımların davalılar lehine tapuya tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vekili ile Avcılar Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde görev itirazında bulunmuşlardır.

KÜÇÜKÇEKMECE 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:6.12.2012 gün ve E:2012/443 sayı ile, kamulaştırmasız el atmanın nitelik itibariyle haksız eyleme dayalı bulunması ve kamulaştırmasız el atma davaları ile birlikte resen tapunun aynine ilişkin hüküm kurulması gerektiğinden adli yargının görevli olduğu gerekçesiyle görev itirazının reddine karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve Öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre; idarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13'üncü maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici ıslah imar planları ve bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemlerin, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizliklerinin de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; dava dilekçesinde, imar planında açık ve kapalı spor alanı olarak ayrılan taşınmazın bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiğinin anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacıların taşınmazının, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü, E:2010/5-662 K:2010/651 kararında "hukuki el atma" olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın malikleri yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak bu sonuç ya da sonuçların, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmaza yönelik belirlemenin bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapamamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarelerin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, İdari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan, hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla, davanın taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca davanın taşınmaz bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Avcılar Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare ve davanın taşınmaz bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planlarında açık ve kapalı spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 8.000 TL bedelin, faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Avcılar Belediye Başkanlığının 25.7.2012 gün ve M.34.3.AVC.0.13-310.99.PL-2012/10590-R/497531-6889 sayılı yazısına göre; Avcılar İlçesi, Cihangir Mahallesi, 29 pafta, 20402 parselin, 03.02.1982 onanlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı’nda “AÇIK VE KAPALI SPOR ALANI” (Bu planlar, İller Bankası’nca hazırlanmış olup, yine İller Bankası’nca onanmıştır); 15.12.2006 onanlı 1/5000 ölçekli Avcılar Nazım İmar Planı’nda; “KAPALI VE AÇIK SEMT SPOR ALANLARI”; 28.08.2008 onanlı 1/1000 ölçekli Avcılar 4. Bölge Uygulama İmar Planı’nda “AÇIK- KAPALl SPOR ALANI (HELİPORT ALANI) lejantında kaldığı; 15.12.2006 onanlı 1/5000 ölçekli Avcılar Nazım İmar Planının; İstanbul 6. İdare Mahkemesinin 16.04.2009 günlü, E:2007/1730, K:2009/626 sayılı kararı ile iptal edildiği, ancak; bu kararın bozulması istemiyle İBB tarafından temyize gidilmesi sonucu; Danıştay 6. Dairesinin 24.12.2010 günlü, E:2009/10820, K:2010/11818 sayılı kararı ile “İSTANBUL 6. İDARE MAHKEMESİNİN 16.04.2009 GÜNLÜ, E:2007/1730, K:2009/626 SAYILI KARARININ BOZULMASINA” karar verildiği; dolayısıyla; 15.12.2006 onanlı 1/5000 ölçekli Avcılar Nazım İmar Planı yeniden geçerli hale geldiği; ancak; bu arada da; söz konusu parseli de içeren yerlerde; Başkanlık onayına istinaden; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 1/5000 ölçekli D-100 Karayolu Güneyi Nazım İmar Planı çalışmaları başlatılmış olduğu, bu çalışmaların halen devam ettiği; 1/5000 ölçekli planın, onanarak yürürlüğe girmesi sonrasında da 1/1000 ölçekli uygulama imar planı çalışmalarının yapılacağı belirtilmiştir.

Olayda, davacının hissedarı olduğu taşınmazın, açık ve kapalı spor alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Avcılar Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 6.12.2012 gün ve E:2012/443 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/277

KARAR NO: 2013/380

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : İ.C.K.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G.

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 5565 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından sosyal tesis alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., .3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL (On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 7.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:20.12.2012 gün ve E:2012/191 sayı ile, emsal Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararlarına göre davanın adli yargıda görüleceği gerektiğinden bahisle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 7.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 20.12.2012 gün ve E:2012/191 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/278

KARAR NO: 2013/381

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar :1-K.B.2-A.B.3-G.B.4-A.B.5-M.N.F.6-C.B.Mirasçıları;a)G.B.b)A.O.B.c)K.S.C.B.d)E.B

Vekili : Av.Z.T.

Davalılar : 1-Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.D.B.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara İli, Çankaya ilçesi, Keklikpınarı mevkiinde kain 27742 ada 1 parsel sayılı taşınmaza, davalı idare tarafından her hangi bir Kamulaştırma İşlemi yapılmaksızın spor ve rekreasyon alanı olarak kullanılmak suretiyle fiilen/hukuken el atıldığını; Yargıtay 5.Hukuk Dairesi 2011/17580 E.2011/20948 K.sayılı 13.12.2011 tarihli kararında, uzlaşmaya gidilmeden de dava açılabileceğinin belirtildiğini; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun da 15.12.2010 tarihli son içtihadı ile, fiili elatma olmadan da hukuki elatmayı kamulaştırmasız elatma olarak kabul ederek taşınmaz bedelinin ödenmesi gerektiğine hükmettiğini; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 21.03.2011 tarih 2010/16894 E.2011/4865 K.sayılı ilamında da aynı doğrultuda hüküm verildiğini ifade ederek; dava konusu taşınmaza davalı idare tarafından kamulaştırma işlemi yapılmaksızın spor ve rekreasyon alanı olarak kullanılmak suretiyle fiilen/hukuken el atılmış olduğundan, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik, 8.000TL kamulaştırmasız el atma tazminatının, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Çankaya Belediye Başkanlığı vekili, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 22.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:17.10.2012 gün ve E:2012/30 sayı ile, yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Çankaya Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Çankaya Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında spor ve rekreasyon alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 8.000,00 TL.sı bedelin, faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Çankaya Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 20.2.2012 gün ve M.06.6.ÇAN.035.05.06/ 4733-551 (5406) sayılı yazısının incelenmesinden; Keklikpınarı 81152 no'lu parselasyon planıyla Spor ve Rekreasyon Alanı olarak ayrılan, imar durumu E:0.05 olan, Kamu ortaklık payı ile oluşturulan 27742 ada 1 sayılı parselin, Belediye Encümeninin 16/05/1996 tarih ve 1843 sayılı kararı ile onaylanmış olduğu; ayrıca Ankara Büyük Şehir Belediye Meclisinin 16/12/2011 tarih ve 3731 sayılı kararı ile Kamu ortaklık payı(KOP) Alanlarından maliklerine tasarruf imkanı sağlamak vb. amaçlarla ilgili yatırımcı kamu kurum ve kuruluşlarının (eğitim, sağlık, spor vb.) muvafakat etmesi kaydıyla, maliklerince ilgili belediyesinden alınacak özel ruhsatla özel amaçlı da kullanılabilineceğinin belirtilmekte olduğu anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla “Spor ve Rekreasyon Alanı” kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Çankaya Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile davalılardan Çankaya Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 22.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 17.10.2012 gün ve E:2012/30 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/279

KARAR NO: 2013/382

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-N.Y.2-H.Y.3-Y.Y.4-F.Y.5-Z.Y.6-Kendi adına asaleten küçük çocukları S.Y.ve E.Y.

velayeten S.Y.7-V.D.8-B.M. 9-H.Y.10-H.Y.11-A.Y.12-S.E.13-Ş.A. 14-F.Y. 15-M.Y.

16-M.Y.17-B.D.18-H.H.Y.19-R.Y. 20-M.Y.21-S.Y.22-Ö.Y.23-Ş.Y.24-Y.Y. 25-Y.D.

Vekilleri : Av.N.B., Av.H.K., Av.B.B.A.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.E.B.

O L A Y :Davacılar vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara, Etimesgut, Eryaman Mahallesi 19522 ada 1 parsel sayılı taşınmaz imar planında İLKÖĞRETİM ALANI (temel eğitim alanı) olarak ayrıldığını; planın üzerinden beş yıldan daha fazla süre geçtiği halde kamulaştırılmadığı gibi, üzerine herhangi bir okul v.s. yapılmadığını, halen boş olarak durduğunu; Yüksek HGK’nun 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662 E. 2010/651 Karar sayılı kararı ve Yargıtay 5. Hukuk Dairesi içtihatlarında; imar mevzuatı gereğince imar planının yürürlük tarihinden itibaren beş yıl içinde planda kamu hizmetine tahsis edilen taşınmazın ilgili İdare tarafından kamulaştırılması gerektiği, aksi halde taşınmaza kamulaştırmasız el atılmış sayılacağının belirtildiği; davalı İdarenin, kamu hizmetine ayrılan dava konusu taşınmazda kamulaştırma yükümlülüğünü yerine getirmediğinden, taşınmaza kamulaştırmasız el atılmış sayıldığını ifade ederek; söz konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atılması sebebiyle; müvekkillerine ait hisseye isabet eden kamulaştırmasız el atma alacaklarının tespiti ile fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalarak şimdilik 10.000,00 TL.nin müracaat tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte Davalı İdareden tahsili ile müvekkillere ödenmesine, bedel ödendiğinde taşınmazdaki müvekkilleri hissesinin İdare adına tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

SİNCAN 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:27.11.2012 gün ve E:2012/74 sayı ile, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 16.05.1956 gün ve 1956/1-6 sayılı kararı gereğince, idarenin kamulaştırma işlemi yapmaksızın taşınmaza el atması halinde malikin idareye karşı dilerse el atmanın önlenmesi, dilerse taşınmaz mülkiyetinin devri karşılığı tazminat talep edebileceğinin karara bağlandığı; içtihadı birleştirme kararlarının bağlayıcı olduğu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, 5 ve 18. Hukuk Dairelerinin aynı mahiyetteki istikrar kazanmış uygulamaları ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun geçici 6 maddesi hükmü gözetilerek kamulaştırmasız el atma talepli davalarda adli yargının görevli olduğu gerekçesiyle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın, taşınmazın bedelinden oluştuğu ileri sürülen tazminat istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazına, imar planında İlköğretim Alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 10.000 TL bedelin faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu edilen 19522 ada 1 sayılı parselin; “Temel Eğitim Tesisi” olarak ayrılmasına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 27.1.1992 tarih ve 27 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarının 02.03.1992 tarihli Resmi Gazetede yayınlandığı; 30 gün süre ile ilan edildiği ve itiraz olmadığından 30 gün sonunda kesinleştiği; taşınmaz üzerinde plan doğrultusunda yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla "İlköğretim Alanı (Temel Eğitim Tesisi) kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Sincan 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 27.11.2012 gün ve E:2012/74 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/280

KARAR NO: 2013/383

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekilleri : Av.M.Ş.G., Av.N.G.

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.K.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

3-Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av.Z.H.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 5601 Ada 2 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından semt spor sahası alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., 3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL (On Bin TL) tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı Vekilleri süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 6.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:7.9.2012 gün ve E:2012/201 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacının hissedarı olduğu taşınmazına, imar planında semt spor sahası alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla tarafından semt spor sahası alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 6.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 7.9.2012 gün ve E:2012/201 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/281

KARAR NO: 2013/384

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.H.

Vekilleri : Av.E.A., Av.E.A.

Davalılar : 1-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.Y.C.

2-Küçükçekmece Belediye Başkanlığı

Vekilleri : Av.H.A.(B), Av.S.F.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin maliki olduğu, İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, Küçükçekmece mahallesi, Cumhuriyet mevkiinde kain ve tapunun, 8 pafta, 5780, 444 parsel no.larında kayıtlı bulunan, arsa niteliğindeki taşınmazın 21.06.1982 tasdik tarihli, 1/1000 ölçekIi Küçükçekmece İmar Planında “Piknik” Alanında kaldığını; ayrıca parselin İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 1/5000 ölçekli Küçükçekmece İlçesi ”Arkeolojik Doğal Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı çalışması kapsamında olduğunun bildirildiğini plan hükümleri gereğince, taşınmazdan tasarruf etme imkanının ortadan kalktığını; yaklaşık 30 seneden bu yana taşınmazın Kamulaştırılmadığını, tahsis amacı dışına çıkarılmadığını; müvekkilinin mülkiyet haklarının, süresi belli olmayan bir sınırlamaya tabi tutulduğunu; imar planlarında uzunca bir süre yeşil alan olarak tahsis edilmiş bulunan dava konusu taşınmazı kamulaştırmayarak ve ya takas yoluyla davacıya başka bir yerden taşınmaz vermeyerek pasif kalmak sureti ile tasarrufunu engelleyen davalı idarenin, Anayasada yer alan Temel Hak ve Hürriyetlerle bireyin mülkiyet hakkına saygılı olduğundan söz edilemeyeceğini; bir kişinin taşınmazına eylemli olarak el atıp, tamamen veya kısmen kullanılmasına engel olunması ile imar uygulaması arasında sonucu itibari ile bir fark bulunmadığını; Yargıtay içtihatlarına göre Kamulaştırmasız El Atmanın tüm unsurlarının gerçekleşmiş bulunduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin talep ve dava haklarımız, “el atılan taşınmazın yüzölçümü ve değerleri bakımından da dahil olmak üzere fazlaya ilişkin hak ve alacaklarını talep ve dava etme hakları” saklı ye baki kalmak ihtirazi kaydı ile şimdilik; kamulaştırmasız el atmadan dolayı alacaklarının 30.000,00 Türk Liralık bölümünün dava tarihinden itibaren işleyecek 4709 Sayılı Yasa’nın 18.md.si ile değiştirilen Anayasa'nın46.md.sinin son fıkrası hükmü gereğince “kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsiline ve davacılara payları oranında verilmesine; müvekkilinin taşınmazına el atılmakla, yapılacak ödemeye isabet edecek pay miktarlarının iptali ile davalı/İdare adına tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekili, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

KÜÇÜKÇEKMECE 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:10.12.2012 gün ve E:2012/45 sayı ile, kamulaştırmasız el atma davalarının temelinin haksız fiile dayanması ve tazminat hükmü kurulduğu anda taşınmazın aynına ilişkin hükümler de verilmesi gerektiğinden adli yargının görevli kabul edildiği gerekçesiyle, davalı yanın idari yargının görevli olduğu yönündeki itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare ve davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının maliki olduğu taşınmazlarına, imar planında piknik alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 30.000,00 TL.sı bedelin, faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı’nın cevap dilekçesinde; dava konusu K.Çekmece ilçesi, Cumhuriyet mah.8 pafta 5780,444 parsel sayılı taşınmazların; 21/06/1982 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Küçükçekmece revizyon Nazım imar planında ve 21/06/1982 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Küçükçekmece merkez uygulama imar planında Piknik alanı olarak planlanmış olduğu; dava konusu parsellerin, doğal sit alanı dışında kaldıkları; anılan parsellerin, Küçükçekmece Gölü kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde ilk 50 mt.lik mesafede yer almakta olduğu, dava konusu 5780 ve 444 sayılı parsellerin de içerisinde bulunduğu alanda Küçükçekmece 5780 ve 444 sayılı parsellerin de içerisinde bulunduğu alanda Başkanlıklarınca hazırlanan Küçükçekmece Kıyı ve dolgu alanlarına ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama imar planının onaylanmak üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderildiği belirtilmiştir.

Olayda, davacının maliki olduğu taşınmazların imar planıyla “Piknik Alanı” kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazların bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 10.12.2012 gün ve E:2012/45 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/282

KARAR NO: 2013/385

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : M.T.

Vekili : Av.C.D.

Davalı : Ümraniye Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.S.B.K.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin maliki bulunduğu, İstanbul ili, Ümraniye ilçesi, Çakmak Mahallesi, 25 pafta, 651 ada, 10 nolu parsel sayılı taşınmazın, davalı Ümraniye Belediyesinin yaptığı 13.02.1998 onanlı 1/1000'lik İmar Planında kısmen park, kısmen yol alanında bırakıldığını; söz konusu parsel için alınmış bir kamulaştırma kararı bulunmadığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662 E., 2010/651 K. sayılı kararından bahisle, dava konusu taşınmazın uzun yıllardan bu yana kamulaştırılmaması nedeniyle, tasarruf hakkının engellendiğini, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talep etme gereğinin doğduğunu ifade ederek; fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; kamulaştırmasız el atma nedeniyle, bilirkişi raporu doğrultusunda arttırmak üzere, şimdilik 10.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle 19.12.2011 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İdare vekili, 3.2.2012 tarihli birinci cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmamış ancak 30.5.2012 tarih, …1756196 sayılı dilekçede “Uyuşmazlık Mahkemesinin 2011/238E.,-2012/63K. sayılı kararıyla hukuki el atma davalarının görüm yerinin İdare Mahkemeleri olduğuna ilişkin kararı uyarınca mahkemenizin görevsizliğine karar verilmesini ve eğer bu talebimizin mahkemenizce reddedilmesi halinde görev uyuşmazlığı çıkartılması için dosyanın bir örneğinin Danıştay Cumhuriyet Başsavcılığına sunulmak üzere Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesini arz ve talep ederim.” demek suretiyle görev itirazında bulunulmuştur.

ÜMRANİYE 3.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 29.6.2012 günlü, davalı vekilinin de katıldığı 1.celsede ve E:2011/771 sayı ile, davalı vekilinin, iş bu davanın idari dava olduğuna ilişkin görev itirazı yönünden, imar yoluyla kısıtlama sebebiyle açılan el atma tazminatı davalarında, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin ve Hukuk Genel Kurulunun bu tür kısıtlamaların fiili el atma ile aynı kuvvette ve tapu malikinin tasarruf haklarını kısıtlayıcı kabul ederek davaların kamulaştırmasız el atma davası olarak kabul ettiği, hukuk genel kurulu kararının davacı vekilince dosyaya sunulduğu, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinden de çok sayıda bu hususta karar verildiği nazara alınarak davalı vekilinin görevle ilgili itirazının esasla birlikte temyizi kabil olmak üzere reddine; masrafı davalı vekili tarafından karşılandığı takdirde dosyanın tasdikli bir fotokopisinin Danıştay C. Başsavcılığına gönderilmesine karar vermiştir.

Davalı vekili tarafından, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle yeni bir başvuru yapılmamış, buna karşılık, Ümraniye 3.Asliye Hukuk Mahkemesi; 17.7.2012 gün ve E:2011/770 sayılı yazı ile; Mahkemelerinin 2011/771 esas sayılı dosyasının, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin 30.5.2012 tarihli dilekçesi ile uyuşmazlığın idari yargıda çözümlenmesi gerektiğini belirtmiş olmakla; Uyuşmazlık Mahkemesi Kanununun 10.ve 12. maddesi gereğince Danıştay Başkanlığı Sözcülüğüne gönderilmesi gerektiğinin anlaşıldığından bahisle, dosyanın onaylı fotokopisini Danıştay Başsavcılığına göndermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Uygulama ve öğreti'de, kamu idarelerinin, kamu hizmetinin yürütümü sırasında, kamu gücü kullanarak tek yanlı irade açıklamalarıyla yapmış oldukları işlemlerin, "idari işlem"; herhangi bir işlem ya da karara dayanmaksızın gerçekleştirdikleri maddi faaliyetleriyle, görevleriyle ilgili hareketsizliklerinin de, "idari eylem" olarak tanımlandığı; bu tanıma göre, idarelerin 3194 sayılı imar Kanununun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13'üncü maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici ıslah imar planları ve bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem"; bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri; yani, bu konudaki hareketsizlikleri de, idari eylem niteliği taşıdığı; dosyanın incelenmesinden; dava dilekçesinde, imar planında kısmen park ve kısmen de yol olarak ayrılan taşınmazın bedelinin ödenmesine hükmedilmesinin istenildiğinin anlaşıldığı; bu bilgiler karşısında; davanın, davacının taşınmazının, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.12.2010 günlü, E:2010/5-662, K:2010/651 sayılı kararında "hukuki el atma" olarak nitelendirilen, imar planındaki belirleme sebebiyle mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı; dava dilekçesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın malikleri yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak bu sonuç ya da sonuçların, genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planında taşınmaza yönelik belirlemeden, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarelerin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı; idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri uyarınca, idari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmelerinin, anılan yasa hükümlerinin gereği olduğu; bu bakımdan, hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi İdari Yargı'nın görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, "hukuki el atma" olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı; dolayısıyla, davanın 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1 'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği; açıklanan nedenle, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/283

KARAR NO: 2013/386

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-V.M., 2-H.M., 3-S.M., 4-N.Ö., 5-N.M.’e vekaleten kendi adına asaleten, 6-H.M.,

7-A.U.’a velayeten kendi adına asaleten, 8-L.M.

Vekili : Av. M.Y.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.E.B.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Yenimahalle İlçesi, 45928 Ada 1 parsel sayılı arsanın tamamının Ankara İl Özel İdaresi tarafından, okul alanı uygulaması nedeniyle kamulaştırıldığını; kamulaştırma kararı nedeniyle müvekkillerinin söz konusu taşınmazdaki kullanım haklarını kaybettiğini; davalının bu güne değin herhangi bir bedel ödemesinde bulunmadığını ifade ederek; fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkillerinin hissesine isabet eden kamulaştırma bedellinin kendilerine ödenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmış; dava değeri 10.000 TL olarak gösterilmiştir.

Davacılar vekili, daha sonra Mahkemeye verdiği dilekçe ile, taşınmazın ada parsel numarasını yanlış verdiklerinden bahisle, dava konusu edilen taşınmazı, 45927 ada, 1 parsel olarak düzeltmiştir.

Davalı idare vekili, süresi içinde verdiği cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuş; ayrıca, taşınmaza fiili bir el atmanın mevcut olmadığını, müvekkili idare tarafından gerçekleştirilmiş bir kamulaştırma işleminin de bulunmadığını savunmuştur.

SİNCAN 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:6.12.2012 gün E:2012/280 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca dava, “taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin” olarak nitelendirilmek suretiyle 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazlarına, imar planında Okul Alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL bedelin tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu edilen 45927-ada 1 sayılı parselin Etimesgut Belediye Meclisi’nin 31.05.1995 tarih ve 62 sayılı kararıyla uygun görülerek, Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığınca onaylanan 1/1000 ölçekli Eryaman Köyü Çevresi I. Etap İmar Planı kapsamında “Ortaöğretim” kullanımında kaldığı, E=0.50, Hmax=9.50 m. yapılaşma koşullarında olduğu; taşınmaz üzerinde plan kapsamında yapılmış bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla "Ortaöğretim alanı kullanımında kaldığı, davacılar vekili tarafından, taşınmazın kamulaştırıldığı; kamulaştırma kararı nedeniyle müvekkillerinin söz konusu taşınmazdaki kullanım haklarını kaybettiği, davalının bu güne değin herhangi bir bedel ödemesinde bulunmadığı ifade edilerek, kamulaştırma bedelinin tahsili şeklinde dava açılmış ise de; ortada bir kamulaştırma işleminin ve taşınmaz üzerinde yapılmış bir tesisin bulunmadığı; esasen davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında "Ortaöğretim alanı olarak yer alan ve kullanım haklarının kısıtlandığını iddia eden davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Sincan 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 6.12.2012 gün E:2012/280 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/289

KARAR NO: 2013/387

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/6. maddesi uyarınca Savcı tarafından verilen idari yaptırım kararının kaldırılması istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.K.E.

Davalı : İstanbul Valiliği

O L A Y : Uyuşturucu ve keyif verici madde alarak araç kullanmak suretiyle 2918 sayılı Yasa'nın 48/6. maddesine aykırı davrandığından bahisle davacı hakkında Trafik Suç Tutanağı düzenlenerek, Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı Kabahat Bürosuna gönderilmesi üzerine, anılan Başsavcılığın 27.3.2012 gün ve Kabahat Defteri No:2012/1506, Karar Numarası: 2012/1078 sayılı İdari Yaptırım Kararıyla; sanık hakkında, “uyuşturucu ve keyif verici madde alarak araç kullanmak” suretiyle 2918 sayılı Kanun’un 48/6. maddesine aykırılıktan tutanak düzenlenip, Cumhuriyet Başsavcılıklarına gönderildiği, sanığın üzerine atılı kabahat eylemini işlediğinin tutanak ve eki belgeler ile anlaşıldığı; 5349 sayılı Kanun ile değişik 5252 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca eylemin cezasının, artık idari para cezası olduğu ve Cumhuriyet Savcılığınca verilmesinin gerektiği; 2918 sayılı Kanun’un 48/6 maddesinde hem hafif hapis ve hem de hafif para cezasının mevcut olduğu, 5252 sayılı Kanunun 7/2 maddesi uyarınca ceza belirlenirken sadece hafif hapis cezasının esas alınmış olduğu, 5326 sayılı Kanunun 17. maddesi uyarınca, kabahatin haksızlık içeriği ve failin kusur durumu göz önüne alınarak cezasının takdiren ve teşdiden uygulanmış bulunduğu, 5237 sayılı yasanın 52. maddesi uyarınca bu cezanın günlüğü, sanığın ekonomik ve diğer şahsi halleri dikkate alınarak, takdiren 25,00 TL'den idari para cezasına çevrilmiş olduğu gerekçesiyle; sanığın 6 ay hafif hapis cezası ile cezalandırılmasına, hafif hapis cezasının beher günü 25,00 TL'den çevrilerek, neticeden 4.500,00 TL idari para cezasıyla cezalandırılmasına, sanığın ekonomik durumunun müsait olmaması halinde, idari para cezasının ilk taksitinin peşin ödenmesi koşuluyla birer ay arayla ve dört eşit taksitte ödenmesine, taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde kalan kısmın tamamının ödenmesi gerektiğinin bilinmesine, sürücü belgesinin geri alınması için nöbetçi sulh ceza mahkemesine kesinleşmiş karar örneği eklenerek müzekkere yazılmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Küçükçekmece Sulh Ceza Mahkemesi’ne başvuru yolunda bulunabileceği ve başvuruda haksız çıkılması halinde bütün masrafların kendisine yükletileceğinin bilinmesine karar vermiştir.

Ayrıca, davacıya ait sürücü belgesi, Küçükçekmece Şehit Şakir Koç Bölge Trafik Denetleme İstasyon Amirliği’ne gönderilerek, Anayasa Mahkemesi’nin 29.12.2011 gün ve E:2010/104,K:2011/180 sayılı kararıyla, 2918 sayılı Kanun’un 48.maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “sürücü belgeleri geçici olarak geri alınır” ibaresinin iptaline, kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten 6 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verildiği, bu nedenle sürücü belgesinin 6 ay süre ile bekletilmesi, bu konuda bu süre içerisinde herhangi bir düzenleme yapıldığı takdirde yeni düzenlemeye göre yasal işlem yapılması, yapılmadığı takdirde davacıya belgenin iadesi için müzekkere yazılmıştır.

Davacı, idari para cezası ve sürücü belgesine el konulmasına dair idari yaptırım kararının kaldırılması için adli yargı yerine itirazda bulunmuştur.

KÜÇÜKÇEKMECE 7. SULH CEZA MAHKEMESİ: 29.5.2012 gün ve D. İş:2012/419 sayı ile, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itirazın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

Davacı, bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 10. İDARE MAHKEMESİ: 26.12.2012 gün ve E: 2012/1582 sayı ile; idari yaptırım kararının idari makam ve mercilerce değil Cumhuriyet Başsavcılığı’nca verildiği dikkate alındığında, kararın idari işlem niteliği taşımadığı, tamamı ile yargısal nitelikte bir yetkinin kullanılması sonucu verilen ceza niteliğinde olduğu, Kabahatler Kanunu’nun ilgili maddeleri ve 27/6. maddesi uyarınca davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesi uyarınca Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başvurulmasına, dava dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmesine ve uyuşmazlığın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesi'nin kararına kadar ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği...” açıkça belirtilmiştir. Bu durum gözetildiğinde, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

İdare Mahkemesince anılan Yasanın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, 2918 sayılı Yasa’nın 48/6. maddesine aykırılık nedeniyle Savcı tarafından verilen idari yaptırım kararının kaldırılması istemiyle açılmıştır.

13.10.1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Amaç” başlıklı 1. maddesinde, “Bu kanunun amacı, karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri belirlemektir” denilmiş; 48. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan altıncı fıkrasında, “(Değişik: 8/1/2003-4785/3 md) Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri alarak araç kullananlara, eylemi başka bir suç oluştursa bile ayrıca, altı ay hafif hapis cezası ile birlikte 532 600 000 lira hafif para cezası uygulanır ve sürücü belgeleri süresiz olarak geri alınır” hükmü yer almış; 112. Maddesinde,(Değişik birinci fıkra : 8/3/2000 - 4550/2 md.) sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki; hafif para cezasını veya bununla birlikte hafif hapis cezasını, belgelerin geri alınması ve iptali veya işyerlerinin kapatılması cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalara trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetki verilen sulh ceza mahkemelerinde bakılacağı belirtilmiştir.

4/11/2004 gün ve 5252 sayılı Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un “Hafif hapis ve hafif para cezalarının idari para cezasına dönüştürülmesi” başlığını taşıyan 7. maddesinde(Değişik: 11/5/2005 – 5349/3 md.), “(1) Kanunlarda, "hafif hapis" veya "hafif para" cezası olarak öngörülen yaptırımlar, idari para cezasına dönüştürülmüştür. İdari para cezasının hesaplanmasında 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 52 nci maddesi hükümleri uygulanır. İlgili kanunda "hafif hapis" cezasının üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari para cezasının hesaplanmasında esas alınacak gün sayısının üst sınırı, yediyüzotuzdur.

(2) Kanunlarda, "hafif hapis cezası" ile "hafif para cezası"nın seçimlik olarak veya birlikte öngörüldüğü hallerde, idari para cezası yaptırımının belirlenmesinde "hafif hapis cezası" esas alınır.

(3) Kanunlarda, sadece "hafif para cezası"nın öngörüldüğü ve cezanın alt veya üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari para cezası, yüzyirmimilyon Türk Lirasından az, onsekizmilyar Türk Lirasından fazla olamaz.

(4) Bu madde hükmüne göre idari para cezasına karar vermeye Cumhuriyet savcısı yetkilidir” hükmüne yer verilmiştir.

30.3.2005 gün ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Cumhuriyet savcısının karar verme yetkisi” başlığını taşıyan 23. maddesinde, “(1) Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça hüküm bulunan hallerde bir kabahat dolayısıyla idarî yaptırım kararı vermeye yetkilidir.

(2) Bir suç dolayısıyla başlatılan soruşturma kapsamında bir kabahatin işlendiğini öğrenmesi halinde Cumhuriyet savcısı durumu ilgili kamu kurum ve kuruluşuna bildirebileceği gibi, kendisi de idarî yaptırım kararı verebilir.

(3) Soruşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde Cumhuriyet savcısı bu nedenle idarî yaptırım kararı verir. Ancak, bunun için ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından idarî yaptırım kararı verilmemiş olması gerekir” denilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, 2918 sayılı Yasa’nın 48/6. maddesine aykırılık nedeniyle düzenlenen ve davacı tarafından da imzalanan trafik suç tutanağına istinaden Cumhuriyet Savcısı tarafından, sanığın/davacının, üzerine atılı kabahat eylemini işlediğinin tutanak ve eki belgelerden anlaşıldığı belirtilerek; 5349 sayılı Kanun ile değişik 5252 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca eylemin cezasının, artık idari para cezası olduğu ve Cumhuriyet Savcılığınca verilmesinin gerektiği, 2918 sayılı Kanunun 48/6. maddesinde hem hafif hapis ve hem de hafif para cezasının mevcut olduğu, 5252 sayılı Kanunun 7/2 maddesi uyarınca ceza belirlenirken sadece hafif hapis cezasının esas alınmış olduğu, 5326 sayılı Kanunun 17. maddesi uyarınca, kabahatin haksızlık içeriği ve failin kusur durumu göz önüne alınarak cezasının teşdiden uygulanmış bulunduğu, 5237 sayılı Yasanın 52. maddesi uyarınca bu cezanın günlüğü, sanığın ekonomik ve diğer şahsi halleri dikkate alınarak, takdiren 25,00TL'den idari para cezasına çevrilmiş olduğu gerekçesiyle; sanığın 6 ay hafif hapis cezası ile cezalandırılmasına, hafif hapis cezasının beher günü 25,00 TL'den çevrilerek, neticeden 4.500,00 TL. idari para cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

30.3.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 3. maddesini değiştiren 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa’nın 31. maddesinde " (1) Bu Kanunun;

a) İdarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idarî para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır." denilmiştir.

19.12.2006 tarihinde yürürlüğe giren bu düzenlemeye göre, Kabahatler Kanunu’nun; idarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı; diğer kanunlarda görevli mahkemenin gösterilmesi durumunda ise uygulanmayacağı anlaşılmaktadır.

İncelenen uyuşmazlıkta, 11.5.2005 gün ve 5349 sayılı Kanun ile değişik 5252 sayılı Kanun’un 7. maddesi ile, Kanunlarda, hafif hapis veya hafif para cezası olarak öngörülen yaptırımlar idari para cezasına dönüştürüldüğünden, davacıya uyuşturucu ve keyif verici madde alarak araç kullandığından bahisle 6 ay hafif hapis cezası karşılığı 4.500,00 TL idari para cezası verilmiş, 2918 sayılı Kanun’un olay tarihinde yürürlükte olan 48.maddesinin altıncı fıkrası uyarınca ehliyetine el konulmuştur.

Bu durumda, 5349 sayılı Kanun ile değişik 5252 sayılı Kanun’un 7. ve 5326 sayılı Kanun’un 23. maddesine dayanılarak Savcı tarafından davacıya verilen idari para cezasının, 5326 sayılı Kanun’un 16. maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden biri olduğu ve Kabahatler Kanunu’nun 5560 sayılı Kanun’la değişik 3. maddesinde belirtildiği üzere, idarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı nedeniyle, görevli mahkemenin belirlenmesinde 5326 sayılı Kanun hükümleri dikkate alınacağından, davanın idari para cezasına karşı açılan kısmının görüm ve çözümünde, anılan Kanunun 27. maddesinin (1) numaralı bendi uyarınca adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, olay sırasında yürürlükte bulunan aynı Yasa maddesi kapsamında davacının, ehliyetine Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı nedeniyle 6 ay süre ile el konulduğu, yukarıda sözü edilen Anayasa Mahkemesi kararına göre işlem yapılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 23. maddesinde "Cumhuriyet Savcısının Karar Verme Yetkisi"ne ilişkin hükme yer verilmiş; Kanun’un, "Başvuru Yolu" başlıklı 27. maddesinin 1. fıkrasında, "idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulabilir. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idari yaptırım kararı kesinleşir", 6. fıkrasında, "(Ek fıkra: 6.12.2006 - 5560 S.K.34.md) Soruşturma konusu fiilin suç değil de kabahat oluşturduğu gerekçesiyle idarî yaptırım kararı verilmesi halinde; kovuşturmaya yer olmadığı kararına itiraz edildiği takdirde, idarî yaptırım kararına karşı başvuru da bu itiraz merciinde incelenir, 8. fıkrasında "İdarî yaptırım kararının verildiği işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idari yargının görev alanına giren kararların da verilmiş olması halinde; idarî yaptırım kararına ilişkin hukuka aykırılık iddiaları bu işlemin iptali talebiyle birlikte idarî yargı merciinde görülür " denilmiştir.

Uyuşmazlık Mahkemesince, sürücü belgesinin geri alınmasına ilişkin idarece tesis edilen işlemlerle ilgili olarak; 2918 ve 5326 sayılı Kanunlar uyarınca; sürücü belgesinin geçici olarak geri alınmasına ilişkin işlemlerin ayrıntılı idari kurallarla düzenlendiği, 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde sürücü belgesinin geçici olarak geri alınması hususunun trafik ve sulh ceza mahkemelerinin görevine dahil edilmediği, aynı şekilde 5326 sayılı Kanun’un 19. maddesinde de ehliyetin belirli bir süre için geri alınmasına ilişkin hükümlerin geçici istisnalar içinde sayıldığı hususu da dikkate alındığında; sürücü belgesinin geçici olarak geri alınmasına ilişkin davaya bakma görevinin idare mahkemesine ait olduğu kabul edilmektedir.

Ancak, 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde, sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanun’daki suçlarla ilgili davalara trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise yetki verilen sulh ceza mahkemelerinde bakılacağının düzenlenmesi karşısında, 2918 sayılı Kanun’un 48/6. maddesi uyarınca sürücü belgesinin süresiz geri alınmasına ilişkin karara karşı açılan davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiği, ayrıca Kabahatler Kanunu’nun 23. ve 27. maddeleri birlikte incelendiğinde; belli şartlar altında Cumhuriyet Savcıları'na da idari yaptırım kararı verebilme yetkisinin tanındığı, özellikle soruşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde Cumhuriyet savcısının ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından idari yaptırım kararı verilmemiş olması koşuluyla idari yaptırım kararı verebileceği, bu karara karşı kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulabileceği, Cumhuriyet Savcısının soruşturma konusu fiilin suç değil de kabahat oluşturduğu gerekçesiyle idarî yaptırım kararı vermesi halinde kovuşturmaya yer olmadığı kararına itiraz edildiği takdirde idarî yaptırım kararına karşı başvurunun da bu itiraz merciinde inceleneceği anlaşılmaktadır. Buna göre, dava konusu olayda; idari yaptırım kararının idari makam ve mercilerce değil de soruşturma konusu fiilin suç olmayıp kabahat olarak değerlendirilmesi sonucu Cumhuriyet Başsavcılığı'nca verildiği dikkate alındığında, kararın idari işlemden çok, yargısal nitelikte bir yetkinin kullanılması sonucu verilen ceza niteliğini taşıdığı açık olduğundan, davanın bu kısmına ilişkin çözümünün de, Kabahatler Kanunu hükümleri uyarınca adli yargı yerine ait olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince yapılan başvurunun kabulü ile Sulh Ceza Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, İstanbul 10.İdare Mahkemesi’nin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Küçükçekmece 7. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 29.5.2012 gün ve D.İş:2012/419 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/290

KARAR NO: 2013/388

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : C.O. Turizm Uluslararası Taşımacılık İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.

Vekili : Av. H.B.

Davalı : Gebze İlçe Trafik Denetleme Büro Amirliği

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan denetimler sırasında 34 FD 8189 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, sürücü belgesi sahibi Ahmet Durmazer adına 13.7.2012 tarih ve GL-796030 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 13.7.2012 tarih ve 4152 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı vekili, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağının iptali istemiyle adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

GEBZE 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 3.9.2012 gün ve D. İş: 2012/680 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle itirazın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

KOCAELİ 2. İDARE MAHKEMESİ: 15.11.2012 gün ve E:2012/1046, K:2012/1276 sayıyla; 2918 sayılı Kanun’un 112. maddesinde, sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara Trafik Mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılacağının düzenlenmesi karşısında, davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece, adli yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Dava, 2918 sayılı Yasa’nın Ek 2. maddesi üçüncü fıkrası uyarınca verilen para cezasının ve aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kararın iptal edilmesi istemiyle açılmıştır.

Uyuşmazlığın, motorlu aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin kısmına gelince:

a) Bir meslek ve sanatın yerine getirilmemesi,

b) İşyerinin kapatılması,

c) Ruhsat veya ehliyetin geri alınması,

d) Kara, deniz veya hava nakil aracının trafikten veya seyrüseferden alıkonulması,

gibi yaptırımlara ilişkin hükümler, ilgili kanunlarda bu Kanun hükümlerine uygun değişiklik yapılıncaya kadar saklıdır” denilmiştir.

30.3.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 3 üncü maddesini değiştiren 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa’nın 31. maddesinde " (1) Bu Kanunun;

a) İdari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır" denilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, Kocaeli 2. İdare Mahkemesi’nin 15.11.2012 gün ve E:2012/1046, K:2012/1276 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/291

KARAR NO: 2013/389

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET: 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : E.T.

Vekili : Av. A. F.D.

Davalılar : 1-Nilüfer Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. F.G.

2-Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü Bursa Spor İl Müdürlüğü

Vekili : Av. C.B.

O L A Y : Davacı vekili özetle, davacının Bursa İli, Nilüfer İlçesi, 3457 ada, 4 parselde bulunan taşınmazın hisseli maliki olduğunu, söz konusu taşınmazın imar planında spor alanı olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 8.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Bursa 2.Asliye Hukuk Mahkemesince dava dilekçesi ve 1.celse duruşma tarihinin 15.11.2011 günü olduğunu bildirir tebligat 10.10.2011 günü davalı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne, 11.10.2011 günü davalı Nilüfer Belediye Başkanlığına tebliğ edilmiş olup, davalı idare vekillerince 15.11.2011 günlü 1.celseye kadar ve dahi 1.celsede de görev itirazında bulunulmamıştır.

Davalı Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü Bursa Spor İl Müdürlüğü vekili 26.03.2012 havale tarihli dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekili 02.04.2012 havale tarihli dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Bursa 2.Asliye Hukuk Mahkemesi; 01.11.2012 gün ve E:2011/597 sayı ile, görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda 12.11.2012 günlü verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem" , bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri, yani, bu konudaki hareketsizlikleri de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiğini ifade ederek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :

Olayda, Bursa 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2011/597 sayılı dosyasında görülen davada, olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılmasını talep eden davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekilinin 2247 sayılı Kanunun 10.maddesinde belirtildiği şekilde hukuk mahkemelerinde en geç birinci oturumda olacak şekilde yapılmış usulüne uygun bir görev itirazının bulunmadığı,buna karşın 02.04.2012 havale tarihli dilekçe ile yapılan görev itirazının 01.11.2012 günlü 8.celsede reddi üzerine 12.11.2012 havale tarihli dilekçe ile yapılan müracaat ile olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması istenildiği anlaşılmıştır.

Hal böyle iken; davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekili tarafından, 15.11.2011 tarihli birinci oturumdan sonra sunulan dilekçenin görev itirazına ilişkin kısmının süresinde olduğunun kabulü mümkün değildir.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasa’nın 10.maddesinde öngörülen koşulları taşımayan başvurunun, anılan Yasanın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

SONUÇ: 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, anılan Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.03.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/292

KARAR NO: 2013/390

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.K.

Vekilleri : Av. A.A., Av. G.G., Av. İ.C., Av. U.Ç.A.

Davalılar : 1-Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.C.

2-Yenişehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. H.G.Ö.

O L A Y : Davacı vekili özetle, davacının Mersin İli, Yenişehir İlçesi, 6384 ada, 3 parselde bulunan taşınmazın hisseli maliki olduğunu, söz konusu taşınmazın imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Mersin 4. Asliye Hukuk Mahkemesi; 04.07.2012 gün ve E:2012/130 sayı ile, davalılar Yenişehir Belediye Başkanlığı ve Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Yenişehir Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak görev itirazında bulundukları, görev itirazının mahkemece reddedilmesinden sonra, davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı bakımından, 10.maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında belediye hizmet alanında kaldığı, davaya konu taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekilinin yapmış olduğu görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Mersin 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 04.07.2012 gün ve E:2012/130 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/293

KARAR NO: 2013/391

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar: 1- B.K.D., 2- F.K. Ş.A. Mirasçıları; 3- E.A., 4- H.A., 5- G.A. adına vesayeten N.Y.,

H.A. Mirasçıları; 6- G.A.,7- A.Ö., 8- A.A.K., M.N.K. mirasçıları; 9- Y.K.,10- M.L.K.,

11- A.L.Ç., 12- M.L.K., 13- S.K., 14- A.K.

Vekili : Av. Z.K.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av. D.S.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; davacıların Ankara İli, Çankaya İlçesi, 27643 ada 2 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduklarını, taşınmazın imar planında okul yeri olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapu kaydının davalı idare adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Ankara İl Özel İdaresi vekili 1.celsede süresi içerisinde beyanen; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 12.Asliye Hukuk Mahkemesi; 20.11.2012 gün ve E:2012/435 sayı ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri,genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek,davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Ankara İl Özel İdaresi açısından,10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazına, imar planında okul yeri olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında okul alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, başvurusunun kabulü ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 20.11.2012 gün ve E:2012/435 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/294

KARAR NO: 2013/392

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : T.E.

Vekili : Av. L.İ.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili :F Av. Z.T.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.A.A.

O L A Y : Davacı vekili özetle, davacının Ankara İli, Çankaya İlçesi, 27521 ada, 1 parselde bulunan taşınmazın hisseli maliki olduğunu, söz konusu taşınmazın imar planında ilköğretim alanı olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Ankara İl Özel İdaresi vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesi; 07.11.2012 gün ve E:2012/206 sayı ile, davalılar Ankara İl Özel İdaresi ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanununun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem", bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri, yani, bu konudaki hareketsizlikleri de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek,davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiğini ifade ederek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Ankara İl Özel İdaresi ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak görev itirazında bulundukları,görev itirazının mahkemece reddedilmesinden sonra, dosya kapsamından anlaşıldığı üzere davalılardan Ankara İl Özel İdaresi vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde dilekçe ile başvuruda bulunduğu, buna karşın, Danıştay Başsavcısı'nca, davalılar Ankara İl Özel İdaresi ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı bakımından, 10.maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında ilköğretim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 TL tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilköğretim alanında kaldığı, davaya konu taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin yapmış olduğu görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07.11.2012 gün ve E:2012/206 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/296

KARAR NO: 2013/393

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-A.Ç. ,3-H.Y., 2-Ş.Ç.

Vekilleri : Av. Ö.F.Y., Av. E.Ç.

Davalılar : 1-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av. M.A.

2-Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. P.G.

O L A Y : Davacılar vekili özetle, davacıların Ankara İli, Çankaya İlçesi, 27549 ada, 6 parselde bulunan taşınmazın hisseli maliki olduklarını, söz konusu taşınmazın imar planında lise alanı olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 9.000 TL tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Çankaya Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi; 10.07.2012 gün ve E:2012/38 sayı ile, davalılar Milli Eğitim Bakanlığı ve Çankaya Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Milli Eğitim Bakanlığı ve Çankaya Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak görev itirazında bulundukları, görev itirazlarının mahkemece reddedilmesinden sonra, davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Milli Eğitim Bakanlığı bakımından,10.maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hissedar oldukları taşınmaza, imar planında lise alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 9.000 TL tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında lise alanında kaldığı, davaya konu taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekilinin yapmış olduğu görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 10.07.2012 gün ve E:2012/38 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/297

KARAR NO: 2013/394

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.Ö., 2-S.A.

Vekili : Av. A.E.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.V.

2- Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. E.S.Ç.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; davacıların Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, 43177 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduklarını, taşınmazın imar planında kentsel rekreasyon alanı olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapu kaydının davalı idareler adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 2.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 24.Asliye Hukuk Mahkemesi; 18.07.2012 gün ve E:2012/54 sayı ile, davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek,davanın, taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı açısından, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazına, imar planında kentsel rekreasyon alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalılar adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 2.000 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında kentsel rekreasyon alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, başvurusunun kabulü ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18.07.2012 gün ve E:2012/54 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/298

KARAR NO: 2013/395

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.T.T.

Vekili : Av. M.Ş.G., Av. N.G.

Davalılar : 1-Antalya İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.K.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.O.

3-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.K.

O L A Y : Davacı vekili özetle, davacının Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi, 6380 ada, 1 parselde bulunan taşınmazın hisseli maliki olduğunu, söz konusu taşınmazın imar planında ilkokul yeri olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Antalya İl Özel İdaresi vekili 1.celsede süresi içerisinde beyanen, görev itirazında bulunmuştur.

Antalya 8. Asliye Hukuk Mahkemesi; 05.10.2012 gün ve E:2012/217 sayı ile, davalılar Muratpaşa Belediye Başkanlığı ve Antalya İl Özel İdaresi vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Muratpaşa Belediye Başkanlığı ve Antalya İl Özel İdaresi vekillerinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak görev itirazında bulundukları, görev itirazlarının mahkemece reddedilmesinden sonra, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı bakımından,10.maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında ilkokul yeri olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilkokul yerinde kaldığı, davaya konu taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin yapmış olduğu görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 8. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 05.10.2012 gün ve E:2012/217 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/299

KARAR NO: 2013/396

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Emekli Sandığı (Devredilen) emeklisi olan davacının, üniversite hastanesinde yaptırdığı diş tedavisine ait ödenmeyen fatura bedelinin ödenmesi istemiyle açtığı davanın, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : C.T.

Davalı : İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Vekili : Av. A.Ç. (Adli Yargıda)

O L A Y : Davacı özetle; Halen İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Davutpaşa Vergi Dairesi Müdürlüğünde memur olarak çalışmakta olduğunu, diş rahatsızlığı sebebiyle 30.10.2009 tarih, 538 sayılı ve 09.11.2009 tarih, 551 sayılı sevk kağıtlarıyla İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Hastanesine sevkini yaptırarak ağız ve diş sağlığına ilişkin tedavisinin ilgili kurumca yapıldığını ve ücretinin kendisi tarafından ödendiğini, sonrasında 21.04.2010 tarihli dilekçe ile ödemiş olduğu tedavi ücretini davalı idareden talep ettiğini, ancak davalı idarenin cevap vermeyerek talebini zımnen reddetmiş olduğunu belirterek, tedavisi sebebiyle ödemek zorunda kaldığı 6.655,97 TL. fark ücretinin yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İstanbul 3.İdare Mahkemesi; 19.12.2011 gün ve E:2010/1492, K:2011/2052 sayı ile özetle, davacının tedavisi sırasında kullanılan tıbbi ürün bedelinin davalı idarece karşılanmayan kısmının ödenmesine havi davacı taraf isteminin reddinden kaynaklanan ve söz konusu bedelin ödenip ödenmeyeceğine ilişkin olan işlemin 5510 sayılı Kanunun 101.maddesi hükmü dikkate alındığında, adli yargının görev alanına girdiğinden bahisle davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesinin 1/a bendi uyarınca görev yönünden reddine karar vermiş, bu karara vaki yapılan itiraz başvurusu üzerine İstanbul Bölge İdare Mahkemesinin 30.03.2012 gün, E:2012/4892, K:2012/6124 sayılı kararı ile itirazın reddine karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili bu kez, aynı istemle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Bakırköy 7. İş Mahkemesi; 09.11.2012 gün ve E:2012/229 sayı ile özetle, uyuşmazlığın çözümünün idari yargının görev alanına girdiğini belirterek,2247 sayılı Kanunun 19.maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı yasa’nın 19. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının son görevsizlik kararını veren mahkemece, idari yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, halen İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Davutpaşa Vergi Dairesi Müdürlüğünde yoklama memur olarak çalışmakta olan davacının, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde yaptırdığı diş tedavisi sonucunda ödemek durumunda kaldığı 6.655,97 TL tutarındaki fatura bedelinin kendisine ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun, davalı idarece zımnen reddi üzerine, söz konusu bedelin faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

Dosyanın incelenmesinden, Emekli Sandığı (devredilen) iştirakçisi olan davacının, muayene için sevk edildiği İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde tedavisinin yapıldığı, bu tedavi ücreti olarak 6.655,97 TL. nin davacı tarafından ödendiği, bunun üzerine davacı tarafından bu bedelin kendisine ödenmesi için davalı idareye 21.04.2010 tarihli dilekçe ile başvurulduğu, talep edilen ödemenin yapılmaması üzerine 6.655,97 TL. nin faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

31.5.2006 tarih ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı Kanunlar kapsamındaki hizmet akdine göre ücretle çalışanlar (Sosyal Sigortalılar), kendi hesabına çalışanlar (Bağ-Kur’lular), tarımda kendi adına ve hesabına çalışanlar (Tarım Bağ-Kur’luları), tarım işlerinde ücretle çalışanlar, (Tarım sigortalıları), devlet memurları ve diğer kamu görevlilerini (Emekli Sandığı İştirakçileri), geçici maddelerle korunan haklar dışında, sosyal güvenlik ve sağlık hizmetleri yönünden yeni bir sisteme tabi tutmuş, beş farklı emeklilik rejimini aktüeryal olarak hak ve hükümlülükler yönünden tek bir sosyal güvenlik sistemi altında toplamıştır. 5510 sayılı Kanunun iptali amacıyla açılan davada Anayasa Mahkemesi, 15.12.2006 tarih ve E: 2006/111, K: 2006/112 sayılı kararıyla, anılan Kanunun birçok maddesi ile birlikte, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine tabi olarak görev yapmakta olan memurlar ve diğer kamu görevlilerini diğer sigortalılarla aynı sisteme tabi kılan (başta 4/c maddesi) hükümlerin iptaline karar vermiş; bu karardan sonra kabul edilen 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanunda düzenlemeler yapılmış ve anılan Kanuna eklenen Geçici 1 nci ve Geçici 4 ncü maddelerle, 5754 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 4 ncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanlar (memurlar ile diğer kamu görevlileri) ile bunların dul ve yetimleri hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılacağı hüküm altına alınmıştır. 5754 sayılı Kanunun kimi hükümlerinin iptali istemiyle açılan dava Anayasa Mahkemesi’nin 30.3.2011 tarih ve E: 2008/56, K:2011/58 sayılı kararı ile reddedilmiştir.

5510 sayılı Kanunun 101 nci maddesinde yer alan “…bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar İş Mahkemelerinde görülür.” bölümünün iptali istemiyle yapılan itiraz başvurusunda Anayasa Mahkemesi, 22.12.2011 tarih ve E: 2010/65, K: 2011/169 sayılı kararıyla (RG. 25.1.2012, Sayı: 28184) davayı redle sonuçlandırmakla birlikte; söz konusu kararın Mahkememiz önündeki uyuşmazlığa ışık tutacak şekilde şu gerekçeye dayandırmıştır: “…5754 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce memur ve diğer kamu görevlisi olarak çalışmakta olanlar, evvelce olduğu gibi 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olacaklar ve bunların emeklileri bakımından da aynı Kanun hükümleri uygulanmaya devam edecek; ancak 5754 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden sonra memur ve diğer kamu görevlileri olarak çalışmaya başlayanlar ise 5510 sayılı Kanunun 4/c maddesi uyarınca, bu Kanun hükümlerine tabi sigortalı sayılacak ve haklarında 5434 sayılı Kanun değil, 5510 sayılı Kanun’un öngördüğü kural ve esaslar uygulanacak; ihtilaf halinde de adli yargı görevli bulunacaktır. 5754 sayılı Kanunun yürürlüğüyle birlikte, artık Sosyal Sigortacılık esasına göre faaliyet gösteren ve yaptığı, tesis ettiği işlem ve muameleler idari işlem sayılamayacak bir sosyal güvenlik kurumunun varlığından söz etmek gerekli bulunmaktadır. 5754 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden önce iştirakçisi sıfatıyla çalışmakta olan memurlar ve diğer kamu görevlileri ile emekli sıfatıyla 5434 sayılı Kanun’a göre emekli, dul ve yetim aylığı almakta olanlar ve ayrıca memurlar ve diğer kamu görevlilerinden ileride emekliliğe hak kazanacaklar yönünden ise Sosyal Güvenlik Kurumu’nun tesis edeceği işlem ve yapacağı muameleler idari işlem niteliğini korumaya devam edecek, bunlara ilişkin ihtilaflarda da evvelce olduğu gibi idari yargı görevli olmaya devam edecektir, Bu bakımdan 5510 sayılı Kanunun yürürlüğünden sonra, prim esasına dayalı yani sistemin içeriği ve Kanun kapsamındaki iş ve işlemlerin niteliği göz önünde bulundurulduğunda, itiraz konusu kuralla, yargılamanın bütünlüğü ve uzman mahkeme olması nedeniyle Kanun hükümlerinin uygulanması ile ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümünde iş mahkemelerinin görevlendirilmesinde Anayasa’ya aykırılık görülmemiştir. Ancak, yukarıda açıklandığı üzere 5754 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden önce statüde bulanan memurlar ve diğer kamu görevlileri ile ilgili sosyal güvenlik mevzuatının uygulanmasından doğan idari işlem ve idari eylem niteliğindeki uyuşmazlıklarda idari yargının görevinin devam edeceği açıktır…”

Yukarıda sözü edilen mevzuat hükümlerinin ve Anayasa Mahkemesi kararının birlikte değerlendirilmesinden, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce memur ve diğer kamu görevlisi olarak çalışmakta olanlar, daha önce olduğu üzere 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olacakları gibi bunların emeklilikleri bakımından da aynı Kanun hükümlerinin uygulanmaya devam edileceği; ancak, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra memur ve diğer kamu görevlisi olarak çalışmaya başlayanların ise 5510 sayılı Kanunun 4/c maddesi uyarınca, bu Kanun hükümlerine tabi sigortalı sayılacağı ve haklarında 5434 sayılı Kanunun değil 5510 sayılı Kanunun öngördüğü kural ve esasların uygulanacağı dolayısıyla ihtilafların da adli yargı yerinde çözümleneceği açıktır.

Kaldı ki; T.C. Anayasası’nın 158.maddesindeki “…diğer mahkemelerle, Anayasa Mahkemesi arasındaki görev uyuşmazlıklarında Anayasa Mahkemesi’nin kararı esas alınır ” hükmü uyarınca Anayasa Mahkemesi kararının bu uyuşmazlığın çözümünde esas alınacağı tartışmasızdır.

Bu durumda, 5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce iştirakçi sıfatıyla çalışmakta olan memurlar ve diğer kamu görevlileri ile emekli sıfatıyla 5434 sayılı Kanuna göre emekli, dul ve yetim aylığı almakta olanlar ve ayrıca memurlar ve diğer kamu görevlilerinden ileride emekliliğe hak kazanacaklar yönünden Sosyal Güvenlik Kurumunca tesis edilen işlem ve yapacağı muamelelerin “idari işlem” ve “idari eylem” niteliğini korumaya devam edeceği, dolayısıyla, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2/1-a maddesinde belirtilen idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları kapsamında bulunan, 5754 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce emekli sandığı iştirakçisi olan davacı tarafından açılan davanın, görüm ve çözümünün idari yargı yerinde görüleceği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, İstanbul 3. İdare Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nin 19.12.2011 gün ve E:2010/1492, K:2011/2052 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/300

KARAR NO: 2013/397

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Türk Telekomünikasyon A.Ş.’de çalışırken Kurumun özelleştirilmesi nedeniyle başka kuruma nakledilen davacının, maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesi ve alacağının faizi ile birlikte tazmini istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ş.B.

Davalı : Türk Telekomünikasyon A.Ş.

Vekili : Av. C. Gamze Ergüç

O L A Y : Davacı 26.01.2010 günlü dilekçesinde özetle, Türk Telekom AŞ. Denizli İl Telekom Müdürlüğü Makine Enerji ve Soğutma Sistemleri Müdürlüğünde kapsam dışı teknik uzman ünvanı ile görev yapmakta iken, 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adının 05.09.2008 tarihinde Devlet Personel Başkanlığına bildirilmesi üzerine Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bayındırlık ve İskan Denizli il Müdürlüğüne atamasının yapılarak 17.11.2008 tarihinde görevine başladığını, 20.10.2010 tarihli dilekçesiyle davalı kuruma başvurarak, davalı kurum tarafından tanzim edilmiş olan Yer Değiştirme Suretiyle Atamalarda Aylık Bildirim Tablosunun düzeltilmesini istediğini, bu talebine herhangi bir cevap verilmeyerek zımnen reddedildiğini belirterek, başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile, maaş nakil ilmuhaberinin yeniden düzenlenerek maaş farklarının yasal faizi ile birlikte kendisine ödenmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Denizli İdare Mahkemesi; dava dilekçesini tebliğe çıkartmaksızın, 09.02.2011 gün, E:2011/96, K:2011/85 sayı ile özetle, dava dilekçesinin reddine karar karar vermiştir.

Davacı 05.05.2011 günlü dilekçesi ile davasını aynı istemle yinelemiştir.

Denizli İdare Mahkemesi; dava dilekçesini tebliğe çıkartmaksızın, 06.05.2011 gün, E:2011/749, K:2011/426 sayı ile özetle, iptali istenilen işlemin tesis edildiği tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekomünikasyon A.Ş. nin olması karşısında, idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz edilemeyeceğinden bahisle, davanın görev yönünden reddine karar vermiş olup, yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay 5.Dairesi 14.12.2011 gün, E:2011/6272, K:2011/7482 sayı ile özetle, kararın bozulmasına karar vermiştir.

Davalı Türk Telekom A.Ş. Vekilince, Danıştay'ın bozma ilamının tebliğinden sonraki birinci savunma dilekçesinde özetle, davanın adli yargının görev alanına girdiği öne sürülerek görev itirazında bulunulmuştur.

Denizli İdare Mahkemesi; 20.09.2012 gün, E:2012/850 sayı ile özetle, imtiyaz sözleşmesi ile bir kamu hizmetini yürütmekle görevli ve yetkili kılınması sebebiyle diğer özel hukuk tüzel kişilerinden farklı olarak kimi kamusal ayrıcalıklara ve yükümlülüklere tabi olan, 406 sayılı yasa hükümleri ile, kamu kurumlarına nakil hakkı bulunan personeli ile ilgili olarak bazı kamusal görevler yüklenen davalı şirketin, belirtilen görevleri kapsamında tesis ettiği işlemlerin idari işlem niteliğinde olduğu ve bu işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargının görevinde bulunduğundan bahisle davalı idarenin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Türk Telekomünikasyon A.Ş. vekilince süresi içinde verilen dilekçe ile olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe, dava dosyası ile birlikte Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı; Telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini 31.12.2003 tarihine kadar "tekel" olarak yürütmekle görevli kılınan ve çoğunluk hisseleri kamuya ait bulunan Türk Telekom'un, tekel kapsamında kamu hizmeti yürüten, ancak kuruluş yasasındaki son düzenlemeler ile kendine özgü statüye sahip olan ve sermayesindeki kamu payı %50' nin altına düşünceye kadar kamu kuruluşu niteliğini taşıyan bir kuruluş olduğunu, özelleştirme kapsamında bulunan Türk Telekomünikasyon A.Ş.'deki tamamı Hazineye ait bulunan hisselerden % 55'inin, Bakanlar Kurulu'nun 25.7.2005 tarih ve 2005/9146 sayılı "Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin" % 55 oranındaki Hissesinin Blok Olarak Satışına İlişkin Nihai Devir İşlemlerine Dair Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar"ı uyarınca, 14.11.2005 tarihli Hisse Satış Sözleşmesi ile Ojer Telekomünikasyon A.Ş.'ne satıldığını, Anayasa'nın 128. maddesinde, "Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür" hükmünün yer aldığını, 406 sayılı Yasa'nın Ek 29. maddesinin 3.7.2005 tarih ve 5398 sayılı Kanunla değişik birinci fıkrasında, "Türk Telekom hisselerinin devri sonucu kamu payının yüzde ellinin altına düşmesi durumunda; Türk Telekomda ek 22 nci maddenin (a) bendinin bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri uyarınca belirlenen asli ve sürekli görevlerde çalışmakta olanlar ile 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ve kapsam dışı personel, kamu görevlerinden yüzseksen gün aylıksız izinli sayılır. Bu personel belirtilen süre içinde Türk Telekomda çalışmaya devam eder ve hisse devir tarihinden nakli için Devlet Personel Başkanlığına bildirildikleri tarihe kadarki aylık ücret, harcırah, sağlık giderleri, cenaze giderleri ve ölüm yardımı ile diğer mali ve özlük hakları Türk Telekom tarafından karşılanır..." denilmek suretiyle yasa koyucu tarafından Türk Telekom'da çalışan kapsam dışı personelin, kamu personeli sayıldığını, bu duruma göre, davalı Türk Telekom hisselerinin devrinin fiilen gerçekleştiği tarihten sonra davacıyla davalı Şirket arasındaki uyuşmazlığın, bir özel hukuk ilişkisi niteliğini taşıdığını, öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde: "a) (Değişik: 8.6.2000-4577/5md) idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c) (Değişik: 18.12.1999-4492/6 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar."ın İdari dava türleri olarak sayıldığını, kural olarak, idari yargıda ancak Devlete ve kamu tüzel kişilerine karşı açılan davalara bakılabileceğini, dolayısıyla, işlemin tesis edildiği tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekomünikasyon A.Ş.nin davalı olması karşısında, ortada idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz etmenin olanaksız olduğunu, belirtilen tüm bu hususlara göre, daha önce davalı şirkette görev yapmış olan davacının isteminin, özelleştirilen kuruluş tarafından zımnen reddedilmesi üzerine açılan davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli bulunduğunu belirterek, 2247 sayılı Kanun'un 10 ve 13. maddeleri gereğince, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinden 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; davalı Türk Telekomünikasyon A.Ş. vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nca, davalı Türk Telekomünikasyon A.Ş. bakımından 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davalı şirkette görev yapmakta iken, 406 sayılı Yasa'nın Ek-29. maddesi ile 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adı Devlet Personel Başkanlığına bildirilen, sonrasında Bayındırlık ve İskan Denizli İl Müdürlüğüne atanan davacı tarafından, maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenerek maaş farklarının yasal faizi ile birlikte kendisine ödenmesi istemiyle açılmıştır.

1953 tarih ve 6145 sayılı Yasa ile, Türkiye Cumhuriyeti Posta, Telgraf ve Telefon İşletmesi kurulmuş; 1924 tarih ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’nun 10.6.1994 tarih ve 4000 sayılı Yasa’yla değiştirilen 1. maddesi ile, posta ve telgraf tesis ve işletmesine ilişkin hizmetler, Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü’nce (P.İ), telekomünikasyon hizmetleri ise, “Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi (Şirket)” tarafından yürütülecek şekilde yeniden yapılandırılmıştır.

27.1.2000 tarih ve 4502 sayılı Yasa’nın 1. maddesi ile, 406 sayılı Yasa’nın 1. maddesine eklenen dokuzuncu fıkrada, “Türk Telekom, bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi bir anonim şirkettir. Kamu İktisadi Teşebbüslerinin kuruluş, teşkilât ve faaliyetleri ile ilgili mevzuat Türk Telekom’a uygulanmaz. Sadece, Türkiye Büyük Millet Meclisi denetimine ilişkin 2.4.1987 tarihli ve 3346 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi hükümleri uygulanır” denilmiş; anılan fıkra hükmü, 12.5.2001 tarih ve 4673 sayılı Yasa’nın 1. maddesi ile değiştirilmiş ve “Türk Telekom, bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi bir anonim şirkettir. Bu Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu iktisadi teşebbüsleri de dahil, sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan kamu kurum, kuruluş ve ortaklıklarına uygulanan mevzuat Türk Telekom’a uygulanmaz. Sermayesinin yarısından fazlası kamuda kaldığı sürece, Türkiye Büyük Millet Meclisi denetimine ilişkin 2.4.1987 tarihli ve 3346 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi hükümleri uygulanır. 16.7.1965 tarihli ve 697 sayılı Kanun ile milli güvenlik ve kamu düzeniyle sıkıyönetim ve seferberlik hallerinde telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin özel kanunların hükümleri saklıdır”; Ek 29. maddesinin 3.7.2005 gün ve 5398 sayılı Kanun’un 14. maddesi ile değişik birinci fıkrasında, “Türk Telekom hisselerinin devri sonucu kamu payının yüzde ellinin altına düşmesi durumunda; Türk Telekomda ek 22 nci maddenin (a) bendinin bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri uyarınca belirlenen aslî ve sürekli görevlerde çalışmakta olanlar ile 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tâbi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ve kapsam dışı personel, kamu görevlerinden yüzseksen gün aylıksız izinli sayılır…” denilmiştir.

Öte yandan; 406 sayılı Yasa’nın 4502 sayılı Yasa ile değişik 2. maddesinin (c) bendinin birinci alt bendinin birinci cümlesinde, “Türk Telekom; telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini, 31.12.2003 tarihine kadar bu Kanun ve görev sözleşmesi çerçevesinde tekel olarak yürütür” denildikten sonra, anılan (c) bendinin birinci alt bendine 12.5.2001 tarih ve 4673 sayılı Yasa ile eklenen üçüncü cümlede, “Ancak, Türk Telekom’daki kamu payı %50’nin altına düştüğünde, Türk Telekom’un tüm tekel hakları 31.12.2003 tarihinden önce de olsa ortadan kalkmış olur” denilmiş; 4502 sayılı Yasa’nın Geçici 3. maddesi ile de Türk Telekomünikasyon A.Ş., 233 sayılı KHK’nin ekindeki “B-Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)” bölümünde yer alan kuruluşlar listesinden çıkarılmıştır.

Bu düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini 31.12.2003 tarihine kadar “tekel” olarak yürütmekle görevli kılınan ve çoğunluk hisseleri kamuya ait bulunan Türk Telekom’un, tekel kapsamında kamu hizmeti yürüten, ancak kuruluş yasasındaki son düzenlemeler ile kendine özgü statüye sahip olan ve sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar kamu kuruluşu niteliğini taşıyan bir kuruluş olduğu tartışmasızdır.

Özelleştirme kapsamında bulunan Türk Telekomünikasyon A.Ş.’deki tamamı Hazineye ait bulunan hisselerden % 55’i, Bakanlar Kurulu’nun 25.7.2005 tarih ve 2005/9146 sayılı “Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi (Türk Telekom)’nin % 55 Oranındaki Hissesinin Blok Olarak Satışına İlişkin Nihai Devir İşlemlerine Dair Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar”ı uyarınca, 14.11.2005 tarihli Hisse Satış Sözleşmesi ile (6.550.000.000 USD. bedelle) Ojer Telekomünikasyon A.Ş.’ne satılmıştır.

Bu sürece paralel olarak Türk Telekom personelinin durumu incelendiğinde:

Türk Telekom A.Ş., 4502 sayılı Yasa’nın 29.1.2000 tarih ve 23948 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği dikkate alındığında, 29.1.2000 tarihi itibariyle 233 sayılı KHK kapsamı dışında kalmış ve anılan KHK eki cetvellerden çıkarılmış olması nedeniyle, Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 22.1.1996 gün ve E:1995/1, K:1996/1 sayılı ve özelleştirme kapsamında bulunan kamu iktisadi teşebbüslerinde sözleşmeli veya kapsam dışı statüde çalışan personelin kurumları ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıkların çözüm yerinin idari yargı olduğu yolundaki İlke Kararı kapsamı dışında değerlendirilmesi gerekmektedir.

Anılan 4502 sayılı Yasa’nın 13. maddesi ile 406 sayılı Yasa’ya eklenen Ek 22. maddenin (a) bendinde, “a) Personelin statüsü: Telekomünikasyon hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler telekomünikasyon alanında sekiz yıl tecrübeye sahip ve en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş bir genel müdür ile kadro, unvan, derece ve sayıları Yönetim Kurulunun önerisi ve Bakanlığın teklifi üzerine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yüzseksen gün içerisinde Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen kadrolarda istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Bu personel hakkında bu Kanunda öngörülen hükümler saklı kalmak üzere 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanır. Bunların dışında kalan personel iş mevzuatı uyarınca istihdam edilir. İş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartlar Yönetim Kurulu tarafından tayin olunur” hükmüne yer verilmiş; bu bent hükmü, 4673 ve 5189 sayılı Yasalarla yapılan değişiklikler sonucunda; “a) Personelin statüsü: (Ek ibare: 12.5.2001-4673/6. md.) Türk Telekomdaki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar, Türk Telekom Yönetim Kurulu üyeliklerine atanacaklarda Devlet memurluğuna atanabilme genel şartlarına sahip olma ve en az dört yıllık yüksek öğrenim görme şartları aranır. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16.6.2004-5189/12 md.) Bunların dışında kalan personel iş mevzuatı uyarınca istihdam edilir. İş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartlar Yönetim Kurulu tarafından tayin olunur” hükmünü almış; aynı maddenin (b) bendinin ikinci paragrafında da iş mevzuatına tabi olan Türk Telekom çalışanlarının aylık ücretlerinin kendilerini atamaya yetkili olan Yönetim Kurulu tarafından tespit olunacağı kurala bağlanmıştır.

406 sayılı Yasa’nın anılan Ek 22. maddesi uyarınca, Türk Telekom A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne ait asli ve sürekli kadrolar belirlenerek 4.4.2000 tarih ve 24010 (Mükerrer) sayılı R.G. de yayımlanan 31.3.2000 tarih ve 2000/331 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yer alan listede: merkez teşkilatı için 100 ve taşra teşkilatı için 100 (6 Bölge Müdürü, 12 Bölge Müdür Yardımcısı ve 82 İl Telekom Müdürü) kadro ihdas edilmiş; öte yandan, aynı Yasa maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanan “Türk Telekomünikasyon A.Ş. Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği” adı altındaki düzenleme, Yönetim Kurulunun 31.8.2000 tarih ve 407 sayılı kararıyla kabul edilmek suretiyle yürürlüğe konulmuştur.

Kanunla, Kurumda görev yapan personelden asli ve sürekli görev yapacak olanları kadro unvanı itibariyle belirlemek konusunda Bakanlar Kurulu'na yetki verildiği açıktır. Bu yetki 4502 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 29.1.2000 tarihi ile 5189 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 2.7.2004 tarihleri arasında geçerli olmuştur.

Anayasa’nın 128. maddesinde, “Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür” denilmiştir.

406 sayılı Yasa’nın Ek 29. maddesinin 3.7.2005 tarih ve 5398 sayılı Kanun’la değişik birinci fıkrasında, “Türk Telekom hisselerinin devri sonucu kamu payının yüzde ellinin altına düşmesi durumunda; Türk Telekomda ek 22 nci maddenin (a) bendinin bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri uyarınca belirlenen asli ve sürekli görevlerde çalışmakta olanlar ile 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ve kapsam dışı personel, kamu görevlerinden yüzseksen gün aylıksız izinli sayılır. Bu personel belirtilen süre içinde Türk Telekomda çalışmaya devam eder ve hisse devir tarihinden nakli için Devlet Personel Başkanlığına bildirildikleri tarihe kadarki aylık ücret, harcırah, sağlık giderleri, cenaze giderleri ve ölüm yardımı ile diğer mali ve özlük hakları Türk Telekom tarafından karşılanır…” denilerek, yasakoyucu tarafından Türk Telekom’da 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ile kapsam dışı personel, kamu personeli sayılmıştır.

Olayda, davalının hisse devir (14.11.2005) tarihinde çalışmakta iken 406 sayılı Yasa'nın Ek-29. maddesi ile 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adı Devlet Personel Başkanlığına bildirilen ve sonrasında Bayındırlık ve İskan Denizli İl Müdürlüğüne atanan davacı tarafından, maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenerek maaş farklarının yasal faizi ile birlikte kendisine ödenmesi istemiyle dava açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde:

“a) (Değişik : 8.6.2000-4577/5 md.) İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları,

b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

c) (Değişik: 18.12.1999-4492/6 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar” idari dava türleri olarak sayılmış olup; kural olarak, idari yargıda ancak Devlete ve kamu tüzel kişilerine karşı açılan davalara bakılabilir.

Buna göre, iptali istenilen işlemin tesis edildiği ve davanın açıldığı tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin olması karşısında, idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz etmek olanaksız olduğundan, uyuşmazlığın, özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Belirtilen nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesinin Görevlilik Kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Denizli İdare Mahkemesi’nin 20.09.2012 gün, E:2012/850 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/303

KARAR NO: 2013/398

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.K.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.D.O.İ.

O L A Y :Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara ili, Yenimahalle İlçesi, Alacaatlı Mah. 43658 Ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, "ilköğretim Alanı” olarak ayrıldığını, tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; dava konusu taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını; ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5 - 662 Es. ve 2010/551 K. sayı ile, bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verdiğini, bugüne kadar idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 2.000,00 TL’sı bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte, davalı idareden alınarak taraflarına ödenmesine karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKRA 12.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:10.7.2012 gün ve E:2012/39 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında İlköğretim Alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 2000 TL bedelin faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında yer alan Yenimahalle Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 15/2/2012 gün 2940 sayılı yazısının incelenmesinden; 43658 ada 1 nolu parselin, Belediye Meclisinin 27.12.1996 gün ve 252 sayılı kararı ile uygun görülen ve Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 14.05.1997 tarih ve 06.BBB.08.04.İM. 1.2/118-195/97 sayılı yazısı ile onanan Eskişehir Yolu Alacaatlı 3 ve 5 Etap 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ve bu planının uygulaması, Belediye Encümeninin 08.09.1998 tarih ve 2367 'sayılı kararı ile onaylanan 84159 nolu parselasyon planı kapsamında E:0.50 Hmax:Serbest yapılaşma koşulları ile "İlköğretim Alanı (Eğitim Tesisleri)” kullanımında kaldığı; taşınmazın üzerinde bir tesis bulunmadığı ve fiili olarak bir el atmanın söz konusu olmadığı, parselin belediye sınırları içerisinde ve etrafında meskun alanlar bulunduğu, ilgili taşınmazın belediye hizmetlerinden yararlandığı, Ankara merkeze kuş uçuşu yaklaşık 21 km mesafede olduğu, çok yakın mesafelerinde yerleşim alanlarının bulunduğu, %34.82446 oranında Düzenleme Ortaklık Payı kesildiği anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla "İlköğretim Alanı (Eğitim Tesisleri) kullanımında kaldığı, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 12.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 10.7.2012 gün ve E:2012/39 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/304

KARAR NO: 2013/399

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : S.O.

Vekilleri : Av .E.A., Av.E.A.

Davalılar : 1-Milli Savunma Bakanlığı

Vekili : Av.L.A.U.

2-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.N.Ö.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin sahibi olduğu, İstanbul ili, Sarıyer ilçesi, Tarabya mahallesi, mevkiinde kain ve tapunun, 70 pafta, 1065 ada, 173 ve 174 parsel sayısında kayıtlı bulunan taşınmazların, 22.07.1983 onanlı, 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Bölgesi Uygulama İmar Planının, 13.06.2011 onanlı sayılaştırılmış ve güncelleştirilmiş paftalarında “Askeri Alanda” kaldığını; müvekkilinin, plan hükümleri gereğince, tasarruf etme imkanının ortadan kalktığını; yaklaşık 30 seneden bu yana taşınmazın Kamulaştırılması ya da tahsis amacı dışına çıkarılmasına davalı idarece gidilmediğini; idarenin Anayasada yer alan Temel Hak ve Hürriyetlerle bireyin mülkiyet hakkını kısıtladığını, “Hukuk Güvenliği”ni zedelediğini; bir kişinin taşınmazına eylemli olarak el atıp, tamamen veya kısmen kullanılmasına engel olunması ile imar uygulamasının sonucu itibari ile bir fark bulunmadığını; bunun Anayasa’nın 35. ve 13.md.si, TMK:683.md.si ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 1 nolu Protokolün 1.md.sine de açıkça aykırı olduğunu; Yargıtay kararlarının da, somut olayı Kamulaştırmasız El Atma olarak nitelediğini ifade ederek; fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik; kamulaştırmasız el atmadan dolayı alacaklarının 30.000,00.Türk Liralık bölümünün dava tarihinden itibaren işleyecek 4709 Sayılı Yasa’nın 18.md.si ile değiştirilen Anayasanın 46.md.sinin son fıkrası hükmü gereğince “kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı” ile birlikte tahsiline ve davacılara payları oranında verilmesine, müvekkilinin taşınmazına el atılmakla, yapılacak ödemeye isabet edecek pay miktarlarının iptali ile davalı İdare adına tesciline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

İSTANBUL 10.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:19.9.2012 gün ve E:2012/169 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler ve davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının sahibi olduğu taşınmazlarına, imar planında askeri alan olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 30.000,00 TL’nin, faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Boğazici İmar Müdürlüğünün 7.11.2012 gün ve M.34.0.İBB.70.12.310.01.03-7817-7825 sayılı yazısında; Sarıyer ilçesi, Tarabya mahallesi, 70 pafta, 1065 ada, 173 parsel sayılı yerin; 22.07.1983 onanlı, 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Bölgesi Uygulama İmar Planının, 13.06.2011 onanlı sayısallaştırılmış ve güncelleştirilmiş paftalarında; “Askeri Alanda” kaldığı; ilgili kuramca kamulaştırma işlemi yapıldıktan sonra, Savunma dışı kullanımlara ilişkin teklif projelerde Büyükşehir Belediye Başkanlığının onayı ile uygulama yapılacağı; yapılanma şartlarının: TAKS % 6 ve H:7.50m.(en çok 2 kat) olduğu; diğer hususlarda onanlı plan hükümlerine uyulacağı belirtilmiştir.

Olayda, davacının sahibi olduğu taşınmazların, imar/parselasyon planıyla “askeri alan” kullanımında kaldığı, aradan uzun zaman geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmazlar üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazların bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazların bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idarelerin vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN İstanbul 10.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19.9.2012 gün ve E:2012/169 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/305

KARAR NO: 2013/400

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Z.S.

Vekili : Av. S.U.M.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi (İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne İz. Ankara Valiliği)

Vekili : Av. S.K.

2-Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. C.G.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara İli, Yenikent mahallesi, 42605 ada 1 parsel sayılı taşınmazın, 2002 yılında kesinleşen imar planında “ilköğretim alanı” olarak ayrıldığını; aradan geçen uzun süreye karşın dava konusu taşınmazın, ayrıldığı kamu yararı amacına uygun olarak kamulaştırılmadığını; halen ilköğretim alanı olan amacı ve konumunu koruduğunu; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E:2010/5-K:2010/651 sayılı ve 15,12.2010 T.li kararı çerçevesinde; 3194 sayılı yasanın 10.maddesinin 1. fıkrası delaleti ile Belediyece uygulamalı İmar Planında kamu yararına ayrılan parselde en geç 3 ay içinde plan tatbiki için 5 yıllık imar planı hazırlanmasının ve buna uygun olarak taşınmazın kamulaştırılmasının yasa hükmü olduğunun, tartışmasız biçimde belirlendiğini; aynı kararda, ilgili süreyi geçer biçimde amacına uygun işlem tesis edilmemesi ile mülkiyet hakkının süresi belirsiz biçimde kısıtlamaya tabi tutulduğunun, bunun Anayasanın 35. maddesindeki güvencelere aykırı olduğunun, bu halin kabulünün “hukuk devleti” ve “hukuk güvenliği”ni zedeleyeceğinin, kişi hak ve özgürlükleri ile kamu yararı arasında bulunan dengenin korunumu yönünden de durumun “kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunun” tespit edildiğini; Yargıtay 5. Hukuk Dairesinden de aynı yönde kararlar verildiğini ifade ederek; fazlaya ait talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı idarelerce kamulaştırmasız olarak el atılan taşınmaz hisseleri için şimdilik 10.000,00 TL’sının kamulaştırmasız el atılan yer bedeli tazminatı olarak müşterek ve müteselsilen sorumlu davalı idarelerden alınarak davacı müvekkile hissesi oranında ödenmesine, alacağa kamu alacaklarına uygulanan en üst seviyede faiz uygulanmasına karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idarelerin vekilleri süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 3.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:22.10.2012 gün ve E:2012/87 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarelerin vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında ilköğretim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL’sı bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığının savunma dilekçesinin incelenmesinden; dava konusu edilen 42605 ada 1 parselin, Yenimahalle Belediye Meclisinin 06.10.1986 gün ve 296 sayılı kararı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Daire Başkanlığının 06.04.1987 gün ve İP. 195/1380 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Yenikent Bahçelievler Uygulama İmar Planında kaldığı; Yenikent Bahçelievler'e ait 1/1000 ölçekli imar planı ve bu planın uygulaması olan 84016/3 nolu parselasyon planının, Ankara Büyükşehir Belediyesi Encümeninin 02.05.2002 gün ve 882/1441 sayılı kararı ile onaylanarak 05.05.2002 gün ve 24746 sayılı Resmi Gazetede yayınlandığı; 84016/3 nolu parselasyon planı kapsamında kalan dava konusu ada parselin, E:0.50 yapılaşma koşulu ile“ İLKOKUL, ALANI” kullanımında kaldığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla “İlkokul Alanı” kullanımında kaldığı, aradan uzun zaman geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idarelerin vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.10.2012 gün ve E:2012/87 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/306

KARAR NO: 2013/401

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ç.A.

Vekili : Av.T.A.

Davalılar : 1-Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.D.G.A.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.C.I.

3-Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av.S.A.G.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedarı bulunduğu Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi, 43110 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, 'Spor Alanı olarak ayrıldığını ve tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; dava konusu taşınmaza fiilen el atılmadığını; ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662 Esas ve 2010/551 K. Sayılı kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline; dava konusu taşınmazın tapu kaydının davalı idareye tescil ettirilmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Yenimahalle Belediye Başkanlığı Vekilleri, süresi içinde görev itirazında bulunmuşlardır.

ANKARA 1.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:21.11.2012 gün ve E:2011/539 sayı ile, yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idare ve davanın tazminat istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Yenimahalle Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 22.12.2011 gün ve M-06-6-YEN-0-13-310.01.03/31000/Pln. 3367/ 3036-24368 sayılı yazısının incelenmesinden; 43110 ada 1 nolu parselin; imarlı ve arsa niteliğinde olduğu, imar planı yapılırken % 34,5 oranında düzenleme ortaklık payı kesintisinin yapıldığı; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 01.06.1992 gün ve 177 sayılı kararı ile onaylanan Yuva Köyü ve Çevresi Nazım İmar Planı doğrultusunda hazırlanarak 3030 sayılı yasanın 14. Maddesi gereği Büyükşehir Başkanlığının onayına sunulan 1. ve 2. etap 1/1000 ölçekli imar planları ile bu planlamaya ait Meclis ve Komisyon raporları üzerinde yapılan çalışmalar sonucu hazırlanan 1/5000 ölçekli Revizyon Nazım İmar Planının, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin 12.10.1995 tarih ve 711 sayılı kararı ile onaylandığı; planda ve Nazım İmar Planı doğrultusunda hazırlanan ve 22.05.1996 tarih ve 85 sayılı kararı ile Belediyece onaylanan, 3030 sayılı yasanın 14. maddesi gereğince Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 13.06.1996 gün ve 06.BBB.08.04.İM.1.2.1428-3531/96(168) sayılı yazısı ile onaylandığı; Yuvaköyü ve Çevresine ait 1/1000 ölçekli imar planında ve bu planın uygulaması olan 84138 nolu parselasyon planının Belediye Encümeninin 06.05.1997 tarih ve 1515 sayılı kararı ile onaylandığı ve 1 aylık askı süresinin 16.05.1997 gün ve 22991 sayılı Resmi gazetede yayınlanarak tamamlandığı; planda 43110 ada 1 nolu parselin E:0.20 Hmax:3.50 yapılaşma koşullarıyla “Spor Tesisleri Alanı” kullanımında kaldığı anlaşılmıştır

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 21.11.2012 gün ve E:2011/539 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/308

KARAR NO: 2013/402

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : S.T.

Vekilleri : Av. M.Ş.G., Av. N.G.

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.K.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.O.

3-Antalya İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.K.

O L A Y : Davacının vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 6380 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından ilkokul alanı olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., .3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL(On Bin TL)tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı ve Antalya İl Özel İdaresi vekilleri süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 8.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:5.10.2012 gün ve E:2012/218 sayı ile, davaya Adli Yargıya tabi mahkemelerin bakması gerektiğinden bahisle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davaya konu 6380 ada 1 parselin, 1/1000 ölçekli 18L2A no.lu uygulama imar planıyla İlkokul Alanı kullanımında kaldığı, üzerinde plan doğrultusunda yapılmış tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla İlkokul Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 8.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 5.10.2012 gün ve E:2012/218 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/309

KARAR NO: 2013/403

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-A.Ç., 2-M.Ç., 3-C.Ç., 4-S.Ö.(Ç.), 5-Ç.A.(Ç.), 6-G.H.(Ç.)

Vekilleri : Av.M.Ş.G.-Av.N.G..

Davalılar : 1-Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.K.A.

2-Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.A.O.

3-Kültür ve Turizm Bakanlığı

Vekili : Haz.Av.C.A.

O L A Y : Davacıların vekilleri, müvekkillerinin hissedar olduğu Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesinde bulunan 6305 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın, yaklaşık 10-15 yıl önce yapılan ve kesinleşen imar düzenlemesi ile davalılar tarafından kütüphane yeri olarak ayrıldığını ancak, davalıların bu güne değin pasif ve suskun kalmak ve taşınmaz üzerinde işlem tesis etmemek sureti ile taşınmaza kamulaştırmasız el attıklarını; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7., 3194 sayılı İmar Kanunun 10.maddesine aykırı olarak; uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeni ile davalı idarece, pasif ve suskun kalmak ve işlem tesis edilmemek sureti ile taşınmaza müdahale edilmesinin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliği olduğunu; idarenin bu eyleminin, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli olduğunu; Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin E:2010/17128, K:2011/5077 sayılı, 22.03.2011 tarihli kararında bu duruma işaret edildiğini; davalıların taşınmaza bu şekilde el koymasının, Anayasanın 35.maddesi ile Medeni yasanın 683.maddesine aykırı olduğunu ifade ederek; taşınmaza davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığı için ve açmış oldukları davanın belirsiz alacak davası olduğu da göz önünde tutularak, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00.TL(On Bin TL)tutarındaki kamulaştırmasız el atma bedelinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı Vekili ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Vekili süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 8.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:5.10.2012 gün ve E:2012/200 sayı ile, Yargıtay kararları göz önünde bulundurularak davacının iddia ettiği ihtilaflı konuda davaya bakma görevinin adli yargıya ait olduğu gerekçesiyle, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Dava, Davacıların hissedarı olduğu taşınmazlarına, imar planında kütüphane alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL'si bedelin faizi ile birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Kütüphane Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 8.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 5.10.2012 gün ve E:2012/200 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/310

KARAR NO: 2013/404

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : F.Ş.

Vekili : Av. T.A.

Davalı : Sağlık Bakanlığı

Vekili : Av. H.K.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi, 43006 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında sağlık alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 18. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 18.4.2012 gün ve E:2012/1 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında sağlık alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında sağlık alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 18. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18.4.2012 gün ve E:2012/1 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/311

KARAR NO: 2013/405

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- S.B.P.2- F.M.B.Varisleri;a- E.A.B.b-M.M.B.,c- C.B.,d- E.B.,3- Ş.H.P.4- F.S.K.(P.)

5- H.F.K.(P.), 6- S.P.

Vekili : Av. E.A.

Davalılar : 1- T.C. İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.B.

2- Küçükçekmece Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.Ç.A.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi, Cennet Mahallesi, 26 pafta, 4184, 4185, 4195, 4196 parsel sayılı taşınmazların hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazların imar planında ortaöğretim tesis alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 30.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Küçükçekmece Belediye Başkanlığı ve İstanbul İl Özel İdaresi vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuşlardır.

KÜÇÜKÇEKMECE 5. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 5.12.2012 gün ve E:2012/187 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar vekillerinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve dahi İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi bakımından, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmazlara, imar planında ortaöğretim tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 30.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 5.12.2012 gün ve E:2012/187 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/312

KARAR NO: 2013/406

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : E.Y.

Vekili : Av. S.M.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresine İzafeten Ankara Valiliği

Vekili : Av. S.K.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi, 43246 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 10. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 11.12.2012 gün ve E:2012/377 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13.maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 2.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili, taşınmazın davalı lehine tapudan terkini istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında okul alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden başvurusunun kabulü ile, davalı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 10. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11.12.2012 gün ve E:2012/377 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/313

KARAR NO: 2013/407

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.K.

Vekili : Av. N.B.

Davalılar : 1- Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av. Ç.P.

2- Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Ö.A.

3- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. G.S.Ş.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi, 43093 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 24. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 18.7.2012 gün ve E:2012/237 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18.7.2012 gün ve E:2012/237 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/314

KARAR NO: 2013/408

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- O.E., 2- S.E., 3- O.Y., 4- K.E.

Vekili : Av. M.Ç.

Davalılar : 1- Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av. D.K.

2- Küçükçekmece Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.U.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin İstanbul İli, Bakırköy İlçesi, Küçükçekmece mevkiinde kain, 28 Pafta, 1456 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul, yol ve kaldırım alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

KÜÇÜKÇEKMECE 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 08.11.2012 gün ve E:2012/21 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacılarının hissedar oldukları taşınmaza, imar planında okul, yol ve kaldırım alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında okul, yol ve kaldırım alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Küçükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 08.11.2012 gün ve E:2012/21 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/315

KARAR NO: 2013/409

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.K.(S.)

Vekili : Av. O.T.

Davalılar : 1- Konyaaltı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.Y.

2- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. R.O.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, Arapsuyu Mevkiinde, 20189 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında sosyal tesis alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 30.11.2012 gün ve E:2012/508 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında sosyal tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında sosyal tesis alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin: 30.11.2012 gün ve E:2012/508 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/316

KARAR NO: 2013/410

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : H.A.(A) Mirasçıları; 1-D.A., 2- S.A., 3-Z.A., 4- C.K., 5-G.E.

Vekili : Av. N.A.

Davalılar : 1- Konyaaltı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.Y.

2- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. T.K.

3- Sağlık Bakanlığı

Vekili : Av. N.N.Ş.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, Arapsuyu Mahallesi, 5681 Ada, 10 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında sağlık alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Konyaaltı Belediye Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 30.11.2012 gün ve E:2012/454 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar Konyaaltı Belediye Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında sağlık alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 20.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı vekilleri görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerektiği gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30.11.2012 gün ve E:2012/454 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/317

KARAR NO: 2013/411

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar :1-S.G.2-E.B.3-A.K.4-Y.G.5-Ş.K., A.B. Mirasçıları; 7- M.B., 8- A.B. 9- V.B.10- Y.B.

Vekili : Av. N.A.

Davalılar : 1- Konyaaltı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.Y.

2- Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av. Z.H.

3- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : T.K.

O L A Y : Davacılar vekilleri, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, Hurma Mahallesi, 8884 Ada, 2 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında spor sahası olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 30.11.2012 gün ve E:2012/475 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında spor sahası olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 20.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında spor sahası kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30.11.2012 gün ve E:2012/475 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/318

KARAR NO: 2013/412

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- S.K., 2- N.K., 3- N.Ç., 4- İ.K., A.K. Mirasçıları; 5- Ş.K., 6- S.K., 7- S.K.

Vekili : Av. N.A.

Davalılar : 1- Konyaaltı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Ö.Y.

2- Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av. U.İ.

3- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

O L A Y : Davacılar vekilleri, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, Hurma Mahallesi, 8828, 9178 Ada, 1 ve 2 Parselde kayıtlı taşınmazların hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında spor sahası olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Konyaaltı Belediye Başkanlığı ve Gençlik ve Spor Başkanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 6.12.2012 gün ve E:2012/448 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 6.12.2012 gün ve E:2012/448 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/319

KARAR NO: 2013/413

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.A.

Vekili : Av. O.İ.

Davalı : Konyaaltı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.Y.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, Molla Yusuf Mahallesi, 20400 ada, 09 parsel ve aynı yer 20952 ada, 1 parselde kayıtlı taşınmazların hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazların imar planında sırasıyla semt spor alanı ve rekreasyon alanı olarak ayrıldıklarını, taşınmazlara kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 150.156,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazların davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmazlara fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuşlardır.

ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 30.11.2012 gün ve E:2012/474 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle davanın taşınmazların bedelinin tahsiline hükmedilmesine ilişkin kısmı yönünden, 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazlara, imar planında semt spor alanı ve rekreasyon alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 150.156,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında semt spor alanı ve rekreasyon alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden başvurusunun kabulü ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30.11.2012 gün ve E:2012/474 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/321

KARAR NO: 2013/414

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ç.A.

Vekili : Av. T.A.

Davalı : Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av. R.S.

İhbar Olunanlar :1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. C.I.

2- Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. D.G.A.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi, 43215 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında spor alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili ve ihbar olunanlar vekilleri süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 21.11.2012 gün ve E:2011/538 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13.maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili, taşınmazın davalı lehine tapudan terkini istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında spor alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden başvurusunun kabulü ile, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 1. Asliye Hukuk 21.11.2012 gün ve E:2011/538 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/322

KARAR NO: 2013/415

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekili : Av. M.Ş.G.

Davalılar : 1- Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av. Z.H.

2- Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.K.

3- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.O.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi, 6284 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında spor sahası olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 07.09.2012 gün ve E:2012/203 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında spor sahası olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07.09.2012 gün ve E:2012/203 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/323

KARAR NO: 2013/416

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.A.

Vekili : Av. M.Ş.G.

Davalılar : 1- Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av. Av. Z.H.

2- Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekilleri : Av. A.K.

3- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.O.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi, 5603 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında semt spor sahası olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 07.09.2012 gün ve E:2012/199 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında semt spor sahası olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında semt spor sahası kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07.09.2012 gün ve E:2012/199 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/324

KARAR NO: 2013/417

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İdarenin dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre çözülmesi gerektiği gerekçesiyle, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.Ü.

Vekili : Av. N.Ş.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. D.B.G.

2- Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. H.Ş.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yenikent Mahallesi, 44983 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında park yeri olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 10. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 11.7.2012 gün ve E:2012/178 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yenikent Mahallesi, 44983 ada 1 Parselde bulunan taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığı nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla işleyecek yasal faiziyle 2.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve tapu kaydının iptali istemiyle açılmıştır.

Dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun incelenmesinden, 84016/2 parselasyon planına göre taşınmazın yol ve park alanı olarak ayrıldığı, imar planının bir bütün olduğu, plan kararı dahilinde plan değişikliği yapılmadan bir kısmına el atılan taşınmazın tamamına el atıldığının kabulü gerektiği, parselasyon planında 17 m’lik yol ve park kullanımında olan taşınmaza yol yapılmakla Büyükşehir Belediyesince fiilen el atıldığı anlaşılmıştır.

Belediyelerin 3194 sayılı imar Kanunu 8. maddesi ve 18. maddesinin verdiği yetki ile arazi ve arsalar üzerinde imar planlarının hazırlanması ve yürürlüğe konulması, arazi ve arsa düzenlemesi gibi faaliyetleri kapsamında yaptıkları imar planlarından kaynaklanan işlemlerin tek yanlı ve kamu gücüne dayanan irade açıklamaları ile tesis edilen genel ve düzenleyici işlemler olduğu bu yönü ile de idari eylem ve işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargı yerlerinde çözümlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Buna karşılık, Belediyece, Kamulaştırma Kanunu’nda öngörülen usul ve yöntemlere uygun idari nitelikte uygulama işlemleri yapılmaksızın, dava konusu taşınmaza fiilen el atılarak yol olarak kullanılması karşısında, idarenin bu eyleminin kamulaştırmasız el atma niteliğini taşıdığı açıktır.

Nitekim, yukarıda belirtilen genel kabul doğrultusundaki Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 11.2.1959 günlü E:1958/17, K:1959/15 sayılı kararının III. bölümünde, “İstimlaksiz el atma halinde amme teşekkülü İstimlak Kanununa uygun hareket etmeden ferdin malını elinden almış olması sebebiyle kanunsuz bir harekette bulunmuş durumdadır. Ve bu bakımdan dava Medeni Kanun hükümlerine giren mülkiyete tecavüzün önlenmesi veya haksız fiil neticesinde meydana gelen zararın tazmini davasıdır. Ve bu bakımdan adliye mahkemesinin vazifesi içindedir.” görüşüne yer verilmiştir.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun reddi gerekmiştir.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/325

KARAR NO: 2013/418

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- H.A. 2- E.A., 3- A.S., 4- İ.S., 5- H.S., 6- İ.P.

Vekili : Av. M.G.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Ö.Y.

2- Sincan Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Ş.D.

O L A Y : Davacılar vekilleri, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Sincan İlçesi, Yenikent Beldesi, 692 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında ilkokul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

SİNCAN 5. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 6.11.2012 gün ve E:2012/258 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdikleri dilekçeleri üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında ilkokul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 5.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilkokul alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalılar vekilleri görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar vekilleri GÖREV İTİRAZININ, Sincan 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 6.11.2012 gün ve E:2012/258 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/326

KARAR NO: 2013/419

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : S.E.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalılar : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. M.B.(E.)

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Altındağ İlçesi, Zübeyde Hanım Mahallesi, 23057 Ada, 12 Parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında yol alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 26.09.2012 gün ve E:2012/94 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının maliki olduğu taşınmaza, imar planında yol alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 2.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili, taşınmazın davalı lehine tapudan terkini istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında yol alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 26.09.2012 gün ve E:2012/94 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/327

KARAR NO: 2013/420

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.D.

Vekili : Av. T.A.

Davalılar : 1- Gençlik ve Spor Bakanlığı’na İzafeten Spor Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. A.T.

2- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.V.

3- Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.B.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, 1. Bölge Yuva Köyü, 43130 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında spor alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 14. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 06.06.2012 gün ve E:2011/601 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden her üç davalı idare açısından olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, her üç davalı idare açısından 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmakta ise de, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 5.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 06.06.2012 gün ve E:2011/601 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/328

KARAR NO: 2013/421

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : E.V.

Vekili : Av. S.Y.

Davalılar : 1- Gençlik ve Spor Bakanlığı

Vekili : Av. G.A.

2- Ankara Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’ne İzafeten Ankara Valiliği

Vekili : Av. N.Ö.

İhbar Olunanlar : 3- Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.B.

4- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. C.I.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yenikent Mahallesi, 42504 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında spor alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

İhbar olunanlar vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuşlardır.

ANKARA 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 11.10.2012 gün ve E:2011/416 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında spor alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11.10.2012 gün ve E:2011/416 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/329

KARAR NO: 2013/422

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- U.M.K.,2- A.L.T.,3- M.T.,4- N.K.,5- A.S.S.,6- S.H.K., 7- S.K., 8- E.S.K., 9- E.S.

Vekili : Av. A.E.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.T.

2- Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.C.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, Keklikpınarı Mahallesi, 1968 Ada, 46 Parselde (yeni 27303 Ada, 1ve 2 nolu Parsel) kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul, su deposu ve yol alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 15.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Çankaya Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 12. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 4.12.2012 gün ve E:2011/33 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Çankaya Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul, su deposu ve yol alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 15.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında okul, su deposu ve yol alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Çankaya Belediye Başkanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Çankaya Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.12.2012 gün ve E:2011/33 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/330

KARAR NO: 2013/423

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- A.G., 2- Y.C.B., 3- G.Z.S., 4- A.B.

Vekili : Av. A.B.

Davalı : Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.C.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, Beytepe Mevkii, 28127 Ada, 2 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında park alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 7.11.2012 gün ve E:2012/367 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin davanın 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında park alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında park alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 7.11.2012 gün ve E:2012/367 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/331

KARAR NO: 2013/424

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- Z.Y., 2- B.K., 3- Y.C.

Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin E:2012/3 sayılı Birleştirilen Dosyasındaki;

4- A.A.,5- H.D.Mirasçıları;F.D.,A.D.,H.D.,6- M.D., 7- N.D., 8- D.D., 9- Y.D. Mirasçıları;

D.K., M.D., G.Ç., M.D., Ş.R., A.I., V.D.,

Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin E:2012/4 sayılı Birleştirilen Dosyasındaki;

10- S.Ç., 11- B.Ç., 12- R.S., 13- M.S., 14- O.S.

Vekili : Av. Ö.F.Y.

Davalılar : 1- Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.D.

2- Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av. H.P.A.

3- Ankara İl Özel İdaresine izafeten Ankara Valiliği

Vekili : Av. Z.T.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, Kırkkonaklar Mevkii, 27379 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 9.000,00 TL, 6.600,00 TL ve 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Çankaya Belediye Başkanlığı ve Ankara İl Özel İdaresine izafeten Ankara Valiliği vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 22. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 4.10.2012 gün ve E:2012/2 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar Çankaya Belediye Başkanlığı ve Ankara İl Özel İdaresine izafeten Ankara Valiliği vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte oluşan maddi zararın davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalılar Çankaya Belediye Başkanlığı ve Ankara İl Özel İdaresine izafeten Ankara Valiliği vekilleri görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar Çankaya Belediye Başkanlığı ve Ankara İl Özel İdaresine izafeten Ankara Valiliği vekillerinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.10.2012 gün ve E:2012/2 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/332

KARAR NO: 2013/425

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : C.K.

Vekili : Av. E.K.

Davalı : Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. D.B.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, 5. Bölge Akpınar Mahallesi, 28030 Ada, 8 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında park ve oyun alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 29.6.2012 gün ve E:2011/626 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında park ve oyun alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 2.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili, taşınmazın davalı lehine tapudan terkini istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında park ve oyun alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 29.6.2012 gün ve E:2011/626 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/333

KARAR NO: 2013/426

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.K.

Vekili : Av. A.A.

Davalılar : 1- Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.C.

2- Yenişehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. H.G.Ö.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Mersin İli, Yenişehir İlçesi, Bahçe Mahallesi, 6388 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

MERSİN 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 4.7.2012 gün ve E:2012/131 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında belediye hizmet alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Yenişehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Mersin 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.7.2012 gün ve E:2012/131 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/334

KARAR NO: 2013/427

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.C.

Vekili : Av. A.C.

Davalı : Yenişehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.T.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Mersin İli, Çiftlik Köyü, 8632 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

MERSİN 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 2.10.2012 gün ve E:2012/342 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Mersin 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2.10.2012 gün ve E:2012/342 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/335

KARAR NO: 2013/428

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.Z.

Vekili : Av. N.Ç.

Davalılar : 1- Osmangazi Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.G.

2- Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. S.D.G.

3- Bursa İl Özel İdaresi

Vekili : Av. Y.G.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Veysel Karani Mahallesi, 2990 Ada, 45 Parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında belediye hizmet, spor, eğitim tesis alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

BURSA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 17.1.2012 gün ve E:2011/391 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının maliki olduğu taşınmaza, imar planında belediye hizmet, spor, eğitim tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında belediye hizmet, spor, eğitim tesis alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 17.1.2012 gün ve E:2011/391 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/336

KARAR NO: 2013/429

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İdarenin dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre çözülmesi gerektiği gerekçesiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : E.Ç.

Vekili : Av. M.İ.

Davalılar : 1- Bağcılar Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. O.E.

2- Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş.

Vekili : Av. S.K.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Mahmutbey Köyü, Pandoniçe Çiftliği Mevkii, 615 (Yeni:1995) Ada, 16 Parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında idari tesis alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Bağcılar Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

BAKIRKÖY 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 28.8.2012 gün ve E:2011/499 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Bağcılar Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Mahmutbey Köyü, 615 (Yeni: 1995) Ada, 16 Parselde bulunan taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığı nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla işleyecek yasal faiziyle 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve tapu kaydının iptali istemiyle açılmıştır.

Dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, Bakırköy 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 27.10.2011 gün ve E:2011/499 sayılı yazısı ile, davaya konu taşınmazın üzerinden yol-tretuar, yeşil alan geçirilip geçirilmediğinin tespiti ile buna ilişkin belgelerin onaylı suretinin Bağcılar Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğünden istenildiği; 1.12.2011 gün ve 099.6459 sayılı cevabi yazıda, söz konusu taşınmazın bir kısmında imar planına uygun olarak yol ve kaldırım çalışması yapıldığının belirtildiği görülmüştür.

Belediyelerin 3194 sayılı imar Kanunu 8. maddesi ve 18. maddesinin verdiği yetki ile arazi ve arsalar üzerinde imar planlarının hazırlanması ve yürürlüğe konulması, arazi ve arsa düzenlemesi gibi faaliyetleri kapsamında yaptıkları imar planlarından kaynaklanan işlemlerin tek yanlı ve kamu gücüne dayanan irade açıklamaları ile tesis edilen genel ve düzenleyici işlemler olduğu bu yönü ile de idari eylem ve işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargı yerlerinde çözümlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Buna karşılık, Belediyece, Kamulaştırma Kanunu’nda öngörülen usul ve yöntemlere uygun idari nitelikte uygulama işlemleri yapılmaksızın, dava konusu taşınmaza fiilen el atılarak yol ve kaldırım olarak kullanılması karşısında, idarenin bu eyleminin kamulaştırmasız el atma niteliğini taşıdığı açıktır.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun reddi gerekmiştir.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/337

KARAR NO: 2013/430

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : M.İ. adına Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası

Vekili : Av. R.T.

Davalı : Türk Telekom A.Ş.

Vekili : Av. C.G.E.

O L A Y : İl Telekom Müdürlüğünde görev yapmakta iken, 406 sayılı Yasa'nın Ek-29. maddesi ile 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adı Devlet Personel Başkanlığına bildirilen davacı, 4.1.2011 tarihinde Çardak Devlet Hastanesi emrine atanmıştır.

Davacı 5.1.2011 tarihli dilekçesiyle, maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesini istemiş; bu isteği 5.1.2011 gün ve 147 sayılı işlemle reddedilmiştir.

Davacı vekili; davalı idare işleminin iptaline karar verilmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Denizli İdare Mahkemesi: 16.3.2011 gün ve E:2011/227, K:2011/243 sayı ile, iptali istenilen işlemin tesis edildiği tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekom A.Ş.’nin olması karşısında, idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz edilemeyeceğinden, uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Danıştay 5. Daire Başkanlığı: 14.12.2011 gün ve E:2011/4880, K:2011/7486 sayı ile, imtiyaz sözleşmesi ile bir kamu hizmetinin yürütmekle görevli ve yetkili kılınması nedeniyle, diğer özel hukuk tüzel kişilerinden farklı olarak kimi kamusal ayrıcalıklara ve yükümlülüklere tabi olan, 406 sayılı Yasa hükümleri ile, kamu kurumlarına nakil hakkı bulunan personeli ilgili olarak bazı kamusal görevler yüklenen davalı şirketin, belirtilen görevleri kapsamında tesis ettiği işlemlerin idari işlem niteliğinde olduğu ve bu işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargının görevinde bulunduğu sonucuna varılmakta olduğu aksi yöndeki kararda isabet görülmediği gerekçesiyle davacının temyiz isteminin kabulüyle Denizli İdare Mahkemesince verilen kararın bozulmasına karar vermiş, Mahkemece bozma kararına uyulmuştur.

Davalı vekilince birinci savunma dilekçesinde, davanın adli yargının görev alanına girdiği öne sürülerek görev itirazında bulunulmuştur.

DENİZLİ İDARE MAHKEMESİ: 3.10.2012 gün ve E:2012/843 sayı ile, 406 sayılı Yasa'nın Ek 29. maddesi hükümleri uyarınca, kamu kurumuna nakil hakkı bulunan personelden hizmet sözleşmesi feshedilenlerin 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesi uyarınca yeniden kamu personeli statüsüne girdiğinde kendilerine ödenecek ücretin hesaplanması görevinin idari nitelik taşıdığı, bu hesaplama konusunda T. Telekomünikasyon A.Ş.'nin görevli kılındığı, anılan şirketin belirlediği atamaya esas ücrete göre personele atandığı kurumda ödenecek maaşın tespit edilecek olması dolayısıyla T. Telekomünikasyon A.Ş. tarafından düzenlenen maaş nakil ilmühaberinin kamu görevlisi olan kişinin hukukunu etkilemesi, öte yandan davacının kamu kurumuna atanmasıyla kamu personeli statüsüne girmesi karşısında, kamu görevlisinin maaşının hatalı hesaplandığı iddiasına dayandırılan ve bu nedenle maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin bir idari uyuşmazlık yarattığı kuşkusuz olup bu nedenle bu işlemin iptali ile parasal hak istemiyle açılan davanın görülmesi ve çözümlenmesi görevinin idari yargıya ait olduğu, gerekçesiyle, davalı idarenin görev itirazının reddine ve Mahkemelerinin görevliliğine karar vermiştir.

Davalı vekilince süresi içinde verilen dilekçe ile olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe, dava dosyası ile birlikte Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini 31.12.2003 tarihine kadar "tekel" olarak yürütmekle görevli kılınan ve çoğunluk hisseleri kamuya ait bulunan Türk Telekom'un, tekel kapsamında kamu hizmeti yürüten, ancak kuruluş yasasındaki son düzenlemeler ile kendine özgü statüye sahip olan ve sermayesindeki kamu payı %50' nin altına düşünceye kadar kamu kuruluşu niteliğini taşıyan bir kuruluş olduğu; özelleştirme kapsamında bulunan Türk Telekomünikasyon A.Ş.'deki tamamı Hazineye ait bulunan hisselerden % 55'i, Bakanlar Kurulu'nun 25.7.2005 tarih ve 2005/9146 sayılı "Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin" % 55 oranındaki Hissesinin Blok Olarak Satışına İlişkin Nihai Devir İşlemlerine Dair Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar"ı uyarınca, 14.11.2005 tarihli Hisse Satış Sözleşmesi ile Ojer Telekomünikasyon A.Ş.'ne satıldığı; Anayasa'nın 128. maddesinde, "Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür" hükmünün yer aldığı; 406 sayılı Yasa'nın Ek 29. maddesinin 3.7.2005 tarih ve 5398 sayılı Kanunla değişik birinci fıkrasında, "Türk Telekom hisselerinin devri sonucu kamu payının yüzde ellinin altına düşmesi durumunda; Türk Telekomda ek 22 nci maddenin (a) bendinin bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri uyarınca belirlenen asli ve sürekli görevlerde çalışmakta olanlar ile 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ve kapsam dışı personel, kamu görevlerinden yüzseksen gün aylıksız izinli sayılır. Bu personel belirtilen süre içinde Türk Telekomda çalışmaya devam eder ve hisse devir tarihinden nakli için Devlet Personel Başkanlığına bildirildikleri tarihe kadarki aylık ücret, harcırah, sağlık giderleri, cenaze giderleri ve ölüm yardımı ile diğer mali ve özlük hakları Türk Telekom tarafından karşılanır..." denilmek suretiyle yasa koyucu tarafından Türk Telekom'da çalışan kapsam dışı personelin, kamu personeli sayıldığı; bu duruma göre, davalı Türk Telekom hisselerinin devrinin fiilen gerçekleştiği tarihten sonra davacıyla davalı Şirket arasındaki uyuşmazlığın, bir özel hukuk ilişkisi niteliğini taşıdığı, öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde: "a) (Değişik: 8.6.2000-4577/5md) idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c) (Değişik: 18.12.1999-4492/6 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar."ın İdari dava türleri olarak sayıldığı, kural olarak, idari yargıda ancak Devlete ve kamu tüzel kişilerine karşı açılan davalara bakılabileceği; dolayısıyla, işlemin tesis edildiği tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekomünikasyon A.Ş.nin davalı olması karşısında, ortada idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz etmenin olanaksız olduğu; belirtilen tüm bu hususlara göre, daha önce davalı şirkette görev yapmış olan davacının isteminin; özelleştirilen kuruluş tarafından reddedilmesi üzerine açılan davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli bulunduğu; bu nedenlerle, 2247 sayılı Kanun'un 10 ve 13. maddeleri gereğince, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; davalı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN’ın davada adli yargının, Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın ise idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Bu sürece paralel olarak Türk Telekom personelinin durumu incelendiğinde:

Olayda, davalının hisse devir (14.11.2005) tarihinde çalışmakta iken 406 sayılı Yasa'nın Ek-29. maddesi ile 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adı Devlet Personel Başkanlığına bildirilen ve sonrasında kamu kurumu emrine atanan davacı tarafından; maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesi istemiyle yapılan başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde:

b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

Buna göre, iptali istenilen işlemin tesis edildiği tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin olması karşısında, idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan sözetmek olanaksız olduğundan; uyuşmazlığın, özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Belirtilen nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesinin Görevlilik Kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Denizli İdare Mahkemesi’nin 3.10.2012 gün ve E:2012/843 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/343

KARAR NO: 2013/431

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- S.A., 2- H.B., 3- O.D., 4- B.K.

Vekili : Av. A.U.K.

Davalılar : 1- Etimesgut Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. F.A.D.

2- Ankara Valiliği

Vekili : Av. E.B.

İhbar Olunan: 3- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. İ.E.K.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Etimesgut İlçesi, Elvan Mevkii, 45994 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Etimesgut Belediye Başkanlığı ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

SİNCAN 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 20.9.2012 gün ve E:2012/229 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Sincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 20.9.2012 gün ve E:2012/229 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/345

KARAR NO: 2013/432

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : H.K.

Vekili : Av. E.A.

Davalılar : 1- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. D.K.

2- Beykoz Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. H.K.

İhbar Olunan: 3- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin İstanbul İli, Beykoz İlçesi, Kanlıca Mahallesi, 121 Ada, 73 Parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında park ve çocuk bahçesi alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 30.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Beykoz Belediye Başkanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, yapılan incelemede, taşınmazın Boğaziçi Öngörünüm Bölgesinde kaldığının anlaşıldığını, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

BEYKOZ 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 15.11.2012 gün ve E:2012/215 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

Davalılar Beykoz Belediye Başkanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçeler üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13.maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedeline tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının maliki olduğu taşınmaza, imar planında park ve çocuk bahçesi alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 30.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili, taşınmazın davalı lehine tapudan terkini istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Dosyanın incelenmesinden, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün 23.5.2012 gün ve 505 242 sayılı yazısında, parselin ana artere cepheli olmadığının; Boğaziçi İmar Planlarının altlığı olan 1972 tasdik tarihli haritada parselin boş olduğunun ve parselden geçen bir yol izi olmadığının; parselle ilgili olarak alınmış bir kamulaştırma kararı bulunmadığının; 22.7.1983 onanlı 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Bölgesi Uygulama İmar Planının 13.6.2011 tarihli sayısallaştırılmış ve güncellenmiş paftalarında “Park-Çocuk Bahçesi” alanında kaldığının, oyun ve açık spor alanları olarak düzenleneceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.

Olayda, davacı tarafından, maliki olduğu taşınmazın 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun ilgili maddeleri gereği kısıtlamalara tabi tutulduğu, mülkiyet haklarının kullandırılmaması nedeniyle söz konusu taşınmaza davalı idarece kamulaştırmasız el atıldığı, fiili el atma olmamakla birlikte bu durumun da kamulaştırmasız el atma niteliğinde olduğu mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak; bu sonuç ya da sonuçların, bir idari işlem olan imar planlarından başka anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin Kanun gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden başvurusunun kabulü ile, davalılar Beykoz Belediye Başkanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar Beykoz Belediye Başkanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZININ, Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15.11.2012 gün ve E:2012/215 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/346

KARAR NO: 2013/433

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.Ş.

Vekili : Av. M.G.

Davalı : Milli Eğitim Bakanlığına İzafeten İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. F.K.Ş.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, Çakmak Mahallesi, 95 Ada, 15 ve 16 Parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul ve yol alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekilinin 1. celseden önce süresi içerisinde, verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığı, taşınmazın imar planında okul ve yol alanında kalmasının fiilen elatılmadıkça tazminat hakkı doğurmayacağı; ancak fiilen el atılan yerin bedelinin istenilebileceği; taşınmazın mal sahibinin elinden alınmadığı, davacının kullanım hakkının devam ettiği; imar planı düzenlemesinden idarenin sorumlu tutulamayacağı; imar planının değiştirilmesinin ilgili Belediyelerden talep edilmesinin ve bu talebin kabul edilmemesi halinde, imar planının iptali talebiyle ilgili belediyelere karşı idari yargı yoluna başvurulması gerektiği önesürülerek davanın öncelikle dava şartı yokluğu nedeniyle reddine, bu talepleri kabul edilmezse davanın esastan reddine karar verilmesi talep edilmiştir.

Davalı idare vekili Ümraniye 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin E:2011/575 sayılı dosyasında, birinci celse olan 29.11.2011 gününde duruşmaya katılmış ve cevap dilekçesini tekrar etmiştir.

Daha sonra Ümraniye 3. Asliye Hukuk Mahkemesince sırasıyla 26.1.2012; 23.3.2012; 10.5.2012 tarihlerinde celseler açılmış; Davalı İdare vekili 10.5.2012 günlü 4. celsede Uyuşmazlık Mahkemesi kararları uyarınca davada idari yargının görevli olduğunu ileri sürerek davanın görev yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.

ÜMRANİYE 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 6.12.2012 gün ve E:2011/575 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, Ümraniye 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen davada, Davalı İstanbul İl Özel İdaresince 1.celseden önce verilen savunmada imar planının iptaline ilişkin işlemlerde idari yargı yerinin görevli olduğu konusuna değinilmiş olmasına karşın, kamulaştırmasız el atma bedelinin tahsili talepli olan bu davada görev konusuna değinilmemiş, ancak dördüncü celsede ( 10.5.2012 tarihinde) iş bu davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görev itirazında bulunulduğu anlaşılmıştır.

Bu durumda; davalı idare vekili tarafından Ümraniye 3. Asliye Hukuk Mahkemesindeki davada (en geç) birinci oturumdan sonra yapılan görev itirazının süresinde olduğunun kabulü mümkün değildir.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasanın 10. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan başvurunun anılan Yasanın 27.maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/347

KARAR NO: 2013/434

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.T.B.

Vekilleri : Av. S.A.-Av. Z.T.A., Av. H.M.K.

Davalılar : 1-Döşemealtı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. H.Ö.

2-Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Haz.Av. Ş.D.

O L A Y : Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu, Antalya, Döşemealtı, Yeşilbayır 639 ada 11 parsel sayıl taşınmazın, imar planında davalı belediyece halk eğitim merkezi alanı olarak ayrıldığını; bunun Anayasa ile de güvence altına alınmış mülkiyet hakkını zedelediğini; 3194 sayılı İmar Kanununa göre davalı belediyece imar planının yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde planın tatbiki için 5 yıllık imar planının hazırlanması ve kamulaştırma işlemini yapacak kurumca işlemin tamamlanması gerekirken; ne davalı belediyece ne de kamulaştırmayı yapacak olan kurum olan diğer davalı MEB tarafından bugüne kadar herhangi bir işlem yapılmadığını; bu nedenle müvekkilinin yasa gereği bu alanda inşaat yapamadığını, tasarruf edemediğini; bahsi geçen sınırlamaların, müvekkilinin Anayasa M.35, TMK 683 ve AİHS Ek 1. Protokol Madde 1 de ifadesini bulan mülkiyet hakkının özüne dokunduğunu, hakkın kullanımını engellediğini; davalı idarelerin, pasif ve suskun kalarak, amacına uygun işlem tesis etmemek sureti ile davacı müvekkilin mülkiyet hakkını, eylemli olarak süresi belli olmayan bir sınırlandırmaya tabi tuttuğunu; bir kişinin taşınmazına eylemli olarak el konularak kullanmasına engel olunması ile davalı idarenin de yaptığı şekilde halk eğitim merkezi gibi kamu hizmet alanına ayırmak sureti ile taşınmazın kullanımına hukuken sınırlar getirilmesi arasında bir fark bulunmadığını; bu durumda davacı müvekkilin, davalı tarafın, müvekkile ait taşınmaza el koyduğu olgusunun sonucu olarak mülkiyetin bedele çevrilmesini isteyebileceğini ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkilin hissesine karşılık olmak üzere şimdilik 15.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren devlet alacaklarına uygulanacak olan en yüksek faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İdarelerin vekilleri süresi içerisinde görev itirazında bulunmuşlardır.

ANTALYA 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:14.9.2012 gün ve E:2012/101 sayı ile, görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarelerin vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında halk eğitim merkezi alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 15.000-TL tazminatın, dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Döşemealtı Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 15.3.2012 gün ve M.07.6.DÖŞ.0.13-310.01-315/1336 sayılı yazının incelenmesinden; Yeşilbayır 639 ada 11 parselin, imar planı içerisinde 1/25000 ve 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı kapsamında kaldığı; onaylı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarında Sosyal ve Kültürel Tesis Alanı olarak göründüğü; onaylı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Plan Notlarında Sosyal ve Kültürel Tesis Alanları için; “Bu alanlarda kütüphane, konferans salonları, konser, jimnastik salonu, sergi salonu, sinema, tiyatro, halk eğitim merkezi, pratik el sanatları eğitim merkezleri, kamu hizmeti gören vakıf ve meslek odalarına ait sosyal ve hizmet binaları, iyileştirme merkezi, gençlik evi, kreş, huzurevi, yetiştirme yurdu, öğrenci yurdu vb. yapılabilir.” Denildiği; taşınmazın vasfının arsa (Halk Eğitim Merkezi) niteliğinde olduğu, Belediye Hizmetlerinden yararlandığı anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar/parselasyon planıyla Halk Eğitim Merkezi Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun zaman geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idarelerin vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 14.9.2012 gün ve E:2012/101 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/348

KARAR NO: 2013/435

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-M.A., 2-N.A., 3-N.S.

Vekili : Av.G.Ç.

Davalılar : 1-Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av.Z.T.

2-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.C.I.

3-Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.T.D.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedarı olduğu Ankara İli, Çankaya İlçesi, Hilal Mahallesi mevkiinde kain 27643 Ada 2 Parsel sayılı taşınmaza, davalı idareler tarafından Kamulaştırma işlemi yapılmaksızın el konulduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik alacaklarının 8.000,00 TL’sinin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Ankara 6.Asliye Hukuk Mahkemesi; 9.7.2012 gün ve E:2012/134, K: 2012/305 sayı ile, davanın hukuki ve fiili irtibat nedeniyle Ankara 21.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin E:2011/198 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine; Ankara 21.Asliye Hukuk Mahkemesi: 2.10.2012 gün ve E:2011/198 sayılı ara karar ile, dosyanın tarafları farklı olduğu için tefrikine karar vermiş; sonunda dava aynı Mahkemenin E:2012/537 esasında kaydedilmiştir.

Davalılar süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 21.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 27.11.2012 gün ve E:2012/537 sayı ile, davalıların yargı yoluna ilişkin görev itirazlarının reddine, Mahkemelerinin görevli olduğuna karar vermiştir.

Davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Çankaya Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdikleri dilekçeler üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Çankaya Belediye Başkanlığı vekillerinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, anılan davalı idareler yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedarı olduğu taşınmaza, kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 8.000,00 TL'si bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, Uygulama İmar ve Planlama Şube Müdürlüğünün, 28.3.2012 gün ve M.06.0.ABB.0.13.05.UİP 2012(27643/2) 1722-6184 sayılı yazısında; 27643 ada 2 sayılı parselin, Çankaya Belediye Meclisinin 11.02.1994 tarih ve 60 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı doğrultusunda hazırlanan 81141 nolu parselasyon planı kapsamında kaldığı ve Kamu Ortaklık Paylarından (KOP) % 6,1299 oranında oluştuğu ve planın kesinleştiği; sözkonusu parselin Belediye sınırları içinde, meskün mahalde olduğu ve etrafında yerleşim alanı bulunduğu, “Temel Eğitim Alanı” olarak ayrıldığı ve yapılaşma koşullarının E=0.80 Hmax=serbest olduğu; Belediye hizmetlerinden yararlandığı ve Belediye sınırı içinde olduğu; imar kanununun ilgili yönetmeliği uyarınca imar planları hazırlanırken alanda yaşayan nüfusun ihtiyacı için belirtilen standartlarda “Temel Eğitim Alanı” ayrılmasının zorunlu olduğu; Milli Eğitim Bakanlığından izin alınmak kaydıyla ilgililerince bu alanların “Özel Eğitim Alanı” olarak kullanılabileceği, satılabileceği, kiralanabileceği, kamulaştırılmasının zorunlu olmadığı belirtilmiştir.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla Temel Eğitim Alanı kullanımında kaldığı, aradan uzun süre geçmesine rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Çankaya Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılardan Ankara İl Özel İdaresi ile Çankaya Belediye Başkanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 21.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 27.11.2012 gün ve E:2012/537 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/349

KARAR NO: 2013/436

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : E.E.

Vekili : Av.M.E.A.

Davalı : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av.M.B.(E.)

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara ili, Altındağ ilçesi, Zübeyde Hanım Mah. 4852 Ada, 30 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, Yol alanı olarak ayrıldığını, tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5 - 662 Es. ve 2010/551 K. Sayı ile, bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini, bugüne kadar idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL’sının dava tarihinden itibaren işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte, davalı idareden tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 6.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:13.6.2012 gün ve E:2012/93 sayı ile, davalı vekilinin yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında yol alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000 TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Uygulama İmar Planlama Şube Müdürlüğünün, 14.3.2012 gün ve M.06.1.ABB.0.13.05.UİP.2012/(4852/30)1403,1242-5204,4679 sayılı yazısının incelenme-sinden; 4852 ada 30 sayılı parselin, 5216 Sayılı Kanun uyarınca Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.02.2007 günlü ve 525 sayılı kararı ile onanan 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında kaldığı; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 11.08.1998 günlü ve 533 sayılı kararı ile onanan 1/5000 ölçekli “Kazıkiçi Bostanları Merkezi İş Alanı (MİA) Nazım İmar Planı” kapsamında kaldığı; Altındağ Belediye Meclisinin 15.04.1999 günlü ve 75 sayılı kararıyla uygun görülüp, Başkanlıklarınca onanan I.Etaba ait 1/1000 ölçekli “Ankara Merkezi İş Alanı (MİA) Uygulama İmar Planı” içinde, yol genişlemesine esas kısımda kaldığı; söz konusu alanın daha sonra Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.07,2005 günlü ve 1964 sayılı kararı ile “MİA Kentsel Dönüşüm ye Gelişim Alanı” olarak ilan edildiği anlaşılmıştır.

Olayda, davacının hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla yol genişlemesine esas kısımda kaldığı; tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıya ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 6.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 13.6.2012 gün ve E:2012/93 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/350

KARAR NO: 2013/437

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1-S.E., 2-E.E.

Vekili : Av.M.E.A.

Davalı : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. S.K.

O L A Y : Davacılar vekili, müvekkillerinin hissedar olduğu Ankara ili, Altındağ ilçesi, Zübeyde Hanım Mah. 23494 Ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, yapılan imar planında, “Yol ve Park” alanı olarak ayrıldığını, tapu kaydı üzerine kamulaştırılacak şerhi konulduğunu; taşınmaza davalı idarece fiilen el atılmadığını, ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih, 2010/5-662 Es. ve 2010/551 K. Sayı ile, bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiğini, bugüne kadar idareye yapılan müracaatlara rağmen, hiçbir bedel ödenmediğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL’sının dava tarihinden itibaren işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte, davalı idareden tahsili istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekili, süresi içerisinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 6.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:13.6.2012 gün ve E:2012/92 sayı ile, davalı vekilinin yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı vekilinin, anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmazına, imar planında 'Park Alanı' olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın toplam bedelinden, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000 TL bedelin, dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasında bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Uygulama İmar Planlama Şube Müdürlüğünün, 14.3.2012 gün ve M.06.1.ABB.0.13.05.UİP.2012(23494/1) 1405, 1252, 5203, 4680 sayı yazısının incelenmesinden; 23494 ada 1 sayılı parselin; 5216 Sayılı Kanun uyarınca Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.02.2007 günlü ve 525 sayılı kararı ile onanan 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında kaldığı; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 11.08.1998 günlü ve 533 sayılı kararı ile onanan 1/5000 ölçekli “Kazıkiçi Bostanları Merkezi İş Alanı (MİA) Nazım İmar Planı” kapsamında kaldığı; Altındağ Belediye Meclisinin 15.04.1999 günlü ve. 75 sayılı kararıyla uygun görülüp, Başkanlıklarınca onanan I.Etaba ait 1/1000 ölçekli “Ankara Merkezi İş Alanı (MİA) Uygulama İmar Planı” içinde, park alanı kullanımında kaldığı; söz konusu alanın daha sonra Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.07.2005 günlü ve 1964 sayılı kararı ile “MİA Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı” olarak ilan edildiği anlaşılmıştır.

Olayda, davacıların hissedar olduğu taşınmazın imar planıyla 'Park Alanı' kullanımında kaldığı belirtilerek, tapu kaydı üzerine kamulaştırma şerhi konulmasına rağmen kamulaştırılmadığı, taşınmaz üzerinde düzenleme yapılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacılara ait taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 6.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 13.6.2012 gün ve E:2012/92 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/351

KARAR NO: 2013/438

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İdarenin dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- M.S.G., 2- T.G., 3- H.O.(G.), 4- S.İ. (G.)

Vekili : Av. M.S.

Davalı : 1- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. N.K.

2- Kağıthane Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.B.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; Davacıların İstanbul İli, Kağıthane İlçesi, 1 pafta, 32 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduklarını, taşınmazın kısmen yola dahil edilerek, yeşil alan düzenlemesi yapılarak ve imar planları ile kısıtlanarak kamuya mal edilmesi nedeniyle şimdilik 1.000 TL bedelinin faizi ile birlikte davalı idarelerden tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalılar İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Kağıthane Belediye Başkanlığı vekilleri süresi içerisinde verdikleri cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuşlardır.

İstanbul 18.Asliye Hukuk Mahkemesi; 02.10.2012 gün ve E:2012/201 sayı ile, davalılar vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalı Kağıthane Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Kağıthane Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve davalı Kağıthane Belediye Başkanlığı vekilinin 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Kağıthane Belediye Başkanlığı yönünden, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN’ın ve Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazının kısmen yola dahil edilerek, yeşil alan düzenlemesi yapılarak ve imar planları ile kısıtlanarak kamuya mal edilmesi nedeniyle şimdilik 1.000 TL bedelinin faizi ile birlikte davalı idarelerden tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Davalı idare vekillerinin, davanın idari yargı yerinde görülmesi yönündeki görev itirazlarına davacılar vekili tarafından verilen cevapta, davaya konu taşınmaza idarece fiilen yol yapılmak suretiyle fiili el atıldığı, fiili el atma nedeniyle açılan tazminat istemlerinde görevli yargı yerinin adli yargı mahkemelerinin olduğundan bahisle cevap verilmiştir.

Dosya kapsamındaki Kağıthane Belediye Başkanlığı’nın 18.06.2012 günlü yazısında, davaya konu Kağıthane-Merkez Mahallesi 1 pafta 32 parsel sayılı taşınmazın, mücavir alan içinde, fiili yolda kaldığı, plan uygulamasına tabi tutulmadığı için DOP un kesinleşmediği belirtilmiştir.

Hal böyle iken, davaya konu taşınmazın bir kısmının fiilen yolda kaldığı ve böylece taşınmaza kamulaştırma yapılmaksızın fiilen el atıldığı anlaşılmıştır.

Belediyelerin 3194 sayılı imar Kanunu 8. maddesi ve 18. maddesinin verdiği yetki ile arazi ve arsalar üzerinde imar planlarının hazırlanması ve yürürlüğe konulması, arazi ve arsa düzenlemesi gibi faaliyetleri kapsamında yaptıkları imar planlarından kaynaklanan işlemlerin tek yanlı ve kamu gücüne dayanan irade açıklamaları ile tesis edilen genel ve düzenleyici işlemler olduğu bu yönü ile de idari eylem ve işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargı yerlerinde çözümlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Buna karşılık, Belediyece, Kamulaştırma Kanunu’nda öngörülen usul ve yöntemlere uygun idari nitelikte uygulama işlemleri yapılmaksızın, dava konusu taşınmazın bir kısmına fiilen el atılması karşısında, idarenin bu eyleminin kamulaştırmasız el atma niteliğini taşıdığı açıktır.

Bu durumda, idarenin dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atmasından doğan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümü, adli yargı yerinin görevine girmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun reddi gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN REDDİNE, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/352

KARAR NO: 2013/439

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- M.A.Ç., 2- M.Ç., 3- H.İ.U., 4- B.A.Ç.

Vekilleri : Av. E.A., Av. E.A.

Davalılar : 1- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. D.K.

2- Milli Savunma Bakanlığı

Vekili : Av. A.S.E.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; Davacıların İstanbul İli, Beykoz İlçesi, Kanlıca Mahallesi, 20 pafta, 140 ada, 8 parsel sayılı taşınmazın hisseli malikleri olduklarını, taşınmazın imar planında askeri alan olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapusunun davalılar adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 30.000,00 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Beykoz 1.Asliye Hukuk Mahkemesi; 13.11.2012 gün ve E:2012/131 sayı ile, davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı bakımından, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların taşınmazına, imar planında askeri alan olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalılar adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 30.000,00 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında askeri alanda kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, başvurusunun kabulü ile, davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 13.11.2012 gün ve E:2012/131 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/353

KARAR NO: 2013/440

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- M.K., 2- H.K., 3- N.K., 4- İ.K., 5- K.K., 6- F.K.

Vekilleri : Av. H.D.

Davalı : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. M.S.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; davacıların Ankara İli, Etimesgut İlçesi, 47465 ada, 2 parsel sayılı taşınmazın hisseli malikleri olduklarını, taşınmazın imar planında kültür eğlence parkı ve günübirlik rekreasyon alanı olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Sincan 1.Asliye Hukuk Mahkemesi; 08.11.2012 gün ve E:2012/551 sayı ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazına, imar planında kültür eğlence parkı ve günübirlik rekreasyon alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parsellerin imar planında kültür eğlence parkı ve günübirlik rekreasyon alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Sincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 08.11.2012 gün ve E:2012/551 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/354

KARAR NO: 2013/441

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Özelleştirme kapsamında bulunmayan TPAO Genel Müdürlüğü ile kapsam dışı statüde çalışmakta iken yaş haddi nedeniyle iş sözleşmesi feshedilerek görevine son verilen personelin tesis edilen işlemin iptaliyle görevine iadesi ve özlük haklarının tanınarak parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılan davanın İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesinin gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : C.A.

Vekilleri : Av. Müjgan Sürek

Davalılar : 1-Türkiye P.rolleri A.O. Genel Müdürlüğü

Vekili : Av.Lalenur İrdem Binli

2- Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı

O L A Y : Davacı vekili dilekçesinde özetle; davacının, Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda kapsam dışı personel statüsünde kıdemli uzman müfettiş olarak görev yapmakta iken, Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Personel ve İdari İşler Daire Başkanlığı’nın 13.03.2007 tarih ve 2703 ilgi yazısıyla Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Personel Yönetmeliği’nin “Re’sen İşten Çıkarma”, başlıklı 15. maddesi gereği emekli aylığına hak kazanmış olması ve 60 yaşını doldurmuş olması nedeniyle davalı idare ile arasındaki iş sözleşmesinin feshedilerek görevine son verildiğini ve ilgili yazının kendine tebliğ tarihi olan 15.03.2007 tarihi itibariyle görevinden ayrıldığını belirterek,davacının re’ sen emekliye sevk edilmesine ilişkin tesis edilen işlemin iptali ve göreve iadesi ile söz konusu işlem nedeniyle yoksun kalınan tüm özlük haklarının faizi ile birlikte davalı idareden tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilince süresinde verilen cevap dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunulmuştur.

Ankara 2. İş Mahkemesi; 17.10.2012 gün ve E: 2012/466 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı İdare vekilinin olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolunda süresi içerisinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyası Danıştay Başsavcısına gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı;

Türkiye P.rolleri A.O.nun 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında bir Kamu İktisadi Teşekkülü olup, bu kararnamede ayrı tutulan haller dışında özel hukuk hükümlerine tabi ve tüzel kişiliği olan bir kuruluş olduğunu,Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesine ilişkin 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3/a maddesinde, Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda hizmetlerin, memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürüleceğinin düzenlendiğini, memur ve sözleşmeli personelin toplu iş sözleşmeleri kapsamına alınmadığı ve işçilerin bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olmadıklarının belirtildiğini, Geçici 9. maddesinde de; özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş olup yönetim kademelerinde iş kanunu çerçevesinde personel çalıştıran ve ekli 1 sayılı cetvelde yer almayan teşebbüs ve bağlı ortaklık personeli hakkında yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameden önce tabi oldukları iş kanunu hükümlerinin uygulanacağının, bu kuruluşların genel müdür, genel müdür yardımcısı ve yönetim kurulu üyelerinin (seçimle gelenler hariç) atanmalarında 2477 sayılı Kanunun uygulanacağının, bunun dışında kalan görevlere yönetim kurullarınca atama yapılacağının hükme bağlandığını, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında kapsam dışı personel adı altında İş Yasası çerçevesinde çalıştırılan bir kesimin bulunduğunu,kapsam dışı personelin uygulamada Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde yer almamakla birlikte, sendikalarla işveren arasında düzenlenen toplu iş sözleşmelerinde konu edilmekte ve toplu iş sözleşmesinden yararlananların "kapsam içi" diğerlerinin de "kapsam dışı" olarak adlandırıldıklarını,kapsam dışı personel hakkındaki düzenlemeye 418 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yer verilmiş ise de, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin Anayasa Mahkemesince iptal edildiğini,daha sonra bu personelin 18.5.1994 günlü, 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede ve 24.11.1994 günlü, 4046 sayılı Yasada yer aldığı ve iş yasasına tabi olmasına rağmen Kamu personeli sayılarak memur ve sözleşmeli personel yanında yer aldığının anlaşıldığını,Uyuşmazlık Mahkemesinin 01.3.1996 günlü Resmi Gazetede yayımlanan E: 1995/1, K: 1996/1 sayılı ilke kararında da " Kapsam Dışı personel olarak belirlenen görev unvanlarını taşıyanların kurumda belli bir süre çalıştıktan sonra sendika ile ilişkisini kesen ve daha çok idareci niteliğindeki personel olduğu, bu ayrımdaki amacın, bu kesimin, yetki ve ücretinin tayin ve takdirinin idareye bırakılması ve statülerinin asli ve sürekli görevleri genel idare esaslarına göre yürüten personele göre yaklaştırılması olduğunun anlaşıldığı,bu nedenle 4046 sayılı yasa hükümlerinden, kapsam dışı personelin de kamu personeli sayıldığı sonucunun çıktığı anlaşılmaktadır." denildiğini, Yukarıda yer verilen düzenlemeler ve yargı içtihatları ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki 1 sayılı cetvelde yer almayan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde İş Kanunu çerçevesinde kapsam dışı personel adı altında personel çalıştırılması 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği 29.1.1990 tarihinden itibaren statü olarak kabul edilmiş ve bu statüye hukukilik kazandırılarak uygulamaların sürdürüldüğünü,399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 9. maddesi uyarınca kapsam dışı personelin nitelikleri atanmaları görev ve yetkileri aylıkları ve diğer özlük haklarının kanunla yapılması gerektiğinde tereddüt olmamakla birlikte, aynı hüküm ile de açıkça belirtilmese de " Kapsam Dışı Personel" statüsünün kabul edilmiş olduğu ve bu statüde istihdam edilen personelin istihdam edilmeye devam edilmesinin ön görüldüğünü, bu personel hakkında yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar statüsünün devamını temin amacıyla iş kanunu hükümlerinin uygulanacağının belirtildiğini, atama usulünün gösterildiğini, yine 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de ücret tespitine yönelik düzenleme yapıldığını, teşebbüslerde de uygulamaların anılan hükümlere dayalı olarak Ana Statüler ve Yönetmeliklerle devam ettirildiğini, kapsam dışı personel statüsünün yargı içtihatları ile de kabul edildiği göz önünde bulundurulduğunda, statüsü itibariyle kamu personeli olan davacı ile davalı idare arasındaki ilişkinin idare hukuku ilkelerine dayanan kamu hukuku ilişkisi olduğunun kabulünün gerektiğini,bu durumda, davacının ihbar tazminatı ile yıllık izin ücretlerinin eksik ödenen kısmının faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi isteminden doğan uyuşmazlığın çözümünde idari yargının görevli olduğu sonucuna ulaşıldığını belirterek,2247 sayılı Yasa'nın 10’uncu maddesi uyarınca görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilinin anılan Yasa’nın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcılığınca, davalı Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü bakımından 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, yaş haddi nedeniyle davalı idare ile arasındaki iş sözleşmesi feshedilerek re’sen emekliye sevk edilen kapsam dışı personelin, tesis edilen işlemin iptaliyle görevine iadesi ve özlük haklarının tanınarak parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi isteminden ibarettir.

Olayda, 233 sayılı KHK.’ye tabi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ilgilendirilmiş bir Teşekkül olan Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı (T.P.A.O) , sermayesinin tamamı devlete ait, iktisadi alanda ticari esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulan, kamu iktisadi teşebbüsüdür.

Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında, işveren ile sendikalar arasında akdedilen toplu iş sözleşmelerinin kapsamı dışında tutulan ve bu nedenle “ kapsam dışı personel” olarak adlandırılan personelin, hizmet sözleşmelerine konulan yasakla sendika üyesi olamaması, yönetim kademesindeki daimi kadrolarda görev alarak işverene ait yetkileri kullanması ya da görevinin özel bir önem taşıması ve özellikle de yetkileri, ücret ve diğer haklarının tayin ve takdirinin idareye ait olması nedeniyle statüleri, asli ve sürekli görevleri genel idare esaslarına göre yürüten memur ve sözleşmeli personel statüsüne yaklaşmakta olup; 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Yasa’nın 22. ve Geçici 9. maddesinde, ( daha önce de, Ana. Mah. 5.2.1992 gün ve E:1990/22, K:1992/6 sayılı kararıyla iptal edilmiş olan 9.4.1990 tarih ve 418 sayılı K.H.K.’nin 40. maddesinde) yasa koyucu tarafından, memur ve sözleşmeli personel ile birlikte anılarak “ kamu personeli” olduğu ifade edilmiştir.

Öte yandan, Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Personel Yönetmeliği'nin, “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1.maddesinde,"Bu Yönetmelik, Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı daimi kadrolarında toplu-iş sözleşmesi kapsamı dışında kalan belirsiz süreli hizmet akdi ile çalışan personelin; tayin, nakil, terfi, kadro, çalışma esasları, sosyal, idarî, malî ve diğer özlük hakları ile disiplin yönünden tabi olacakları hükümleri kapsar." , “Dayanak” başlıklı 2.maddesinde “Bu Yönetmelik, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ve 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.” denilmiştir.

Bu duruma göre anılan mevzuata dayanılarak yürürlüğe konulan TPAO Personel Yönetmeliğinin yasal dayanaktan yoksun olduğu söylenemez.

Anılan Yönetmelik ile bu Yönetmelik hükümlerine dayanılarak akdedilen hizmet sözleşmesinde, kapsam dışı personelin sosyal güvenlik yönünden 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na (mülga) , tabi kılınması veya bir kısım hak ve yükümlülüklerinin 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine paralel olması ya da anılan Kanuna atıfta bulunulması, idare ile kamu personeli olan görevlileri arasındaki idare hukuku ilkelerine dayanan kamu hukuku ilişkisini ortadan kaldıramaz. Ne zaman ki, teşebbüs veya bağlı ortaklıktaki kamu kesimi payları %50’nin altına düşer ve kuruluş kamu kurumu niteliğini kaybederse, işte o zaman işveren ile personeli arasındaki hukuki ilişki özel hukuk ilişkisi niteliğine bürünecektir.

Belirtilen tüm bu hususlar ile Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, 1.3.1996 tarih ve 22567 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 22.1.1996 gün ve E:1995/1, K:1996/1 sayılı ve özelleştirme kapsamında bulunan ya da bulunmayan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde kapsam dışı statüde çalışan personelin kurumları ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıkların çözüm yerinin idari yargı olduğuna ve konunun 2247 sayılı Yasa’nın 30. maddesi doğrultusunda ilke kararına bağlanmasına karar verilmiş olması, anılan 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 30. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Bir ilke kararının değişmesi veya kaldırılması yeni bir ilke kararıyla olur.” hükmü ile yedinci fıkrada yer verilen “Görev konusundaki ilke kararları; Uyuşmazlık Mahkemesini ve bütün yargı mercilerini (...) bağlar.” hükmü karşısında, yaş haddi nedeniyle davalı idare ile arasındaki iş sözleşmesi feshedilerek görevine son verilen davacının talep ettiği hakların hizmet sözleşmesi ve dayanağı olan Yönetmelik hükümlerine göre ödenip ödenemeyeceğine ilişkin bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde sayılan idari dava türleri arasında yer alan, genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar kapsamında idari yargı yerinde çözümleneceği açıktır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde idari yargı yeri görevli olduğundan, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Türkiye P.rolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 2. İş Mahkemesi’nin 17.10.2012 gün ve E: 2012/466 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/355

KARAR NO: 2013/442

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : Kamulaştırma kararını iptal eden belediye encümeni kararının iptali istemi ile açılan davanın, 2942 sayılı Yasanın 21. ve 24. maddeleri uyarınca ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesinin gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar :1-B.S. 2-R.S., 3-S.S., 4-B.S., 5-L.B., 6-G.S.,

Vekili : Av. H.Z.

Davalı : Mamak Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Y.O.T.

O L A Y : 37076 ada, 4 parsel sayılı taşınmaz davacıların murisi olan Ramazan Sökmen’e ait olup, söz konusu taşınmazın üzerine Ramazan Sökmen tarafından Bostancık Mahallesi, 9. Sokak, No:42-42/ A-B nolu 3 katlı bina inşa edilmiş olmakla, Mamak Belediye Encümeninin 04.09.2008 tarih ve 1225/1633 sayılı kararı ile taşınmazın üzerindeki üç katlı binanın kamulaştırılmasına karar verilmiştir.

Davalı belediyece, kamulaştırılmasına karar verilen bina için 230.000,00 TL bedel teklif edilmiş ve davacılar ile uzlaşma sağlanarak, söz konusu bedel 21.08.2009 tarihinde banka kanalı ile davacılara ödenmiş ve davacılar tarafından teslim alınmış olup, söz konusu bina kamulaştırma kararından sonra, Mamak Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü’nün 12.08.2009 tarihli yıkım kararına istinaden yıkılmıştır.

Davacılar tarafından, yıkım kararı verilmeden önce yıkıma başlanılması sebebiyle, davalı belediye aleyhine tazminat davası açılmıştır.

Mamak Belediye Başkanlığı Belediye Encümeni’nin 08.10.2009 gün, 1256/1365 sayılı kararı ile, davacılara ait bina ile ilgili olarak 2942 sayılı Yasa’nın 21. maddesi gereği kamulaştırmadan vazgeçilmesine, bu yapıya dönük kamulaştırma kararı doğrultusunda tesis edilen tüm uygulama işlemlerinin iptaline, yapı sahiplerine kamulaştırma bedeli olarak ödenen 230.000,00 TL. nin geri alınmasına karar verilmiştir.

Davacı tarafından Mamak Belediye Encümeni’nin 08.10.2009 gün, ve 1256 sayılı ‘’kamulaştırmadan vazgeçme’’ kararının iptali istemiyle idare mahkemesinde dava açılmıştır.

Ankara 1. İdare Mahkemesi; 28.07.2011 gün, E:2009/2040, K:2011/1475 sayı ile, dava konusu işlem Kamulaştırma Kanunu’nun 21.maddesi gereğince tesis edildiğinden, aynı Kanun’un 24.maddesinin 2.fıkrası gereğince, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adli yargı mahkemelerinin görevli olduğundan bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

Davacı, aynı istekle bu kez, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Ankara 1.Asliye Hukuk Mahkemesi; 20.09.2012 gün, E:2011/400, K:2012/313 sayı ile özetle, kamulaştırmadan vazgeçme işleminin idari nitelikte bir işlem olup, bunun iptalinin ancak idari yargı mercilerinde açılacak dava ile mümkün olduğundan bahisle, davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu ve adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği anlaşılmakla birlikte, Başkanlıkça, idari yargı dosyası da ilgili mahkemesinden getirtilmiş olup, usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden dosyanın esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların murisi Ramazan Sökmen'e ait olan Ankara İli, Mamak İlçesi, 37076 ada, 4 parsel sayılı taşınmazın üzerine inşa edilen Bostancık Mahallesi, 9. Sokak, no:42-42/ A-B nolu 3 katlı binaya ilişkin olarak Mamak Belediye Encümeni tarafından alınan 04.09.2008 tarih ve 1225/1633 sayılı kamulaştırma kararından vazgeçilmesine ilişkin olan 08.10.2009 gün, 1256/1365 sayılı Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılmıştır.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 21. maddesinde “İdare kamulaştırmanın her safhasında kamulaştırma kararı veren ve onaylayan yetkili merciin kararı ile kamulaştırmadan tek taraflı olarak kısmen veya tamamen vazgeçebilir. Şu kadar ki, dava sırasında vazgeçme halinde dava giderleri ile harç, harcanan emek ve işin önemi gözetilerek mahkemece maktuen takdir olunacak avukatlık ücreti idareye yükletilir” denilmiş, 24. maddesinin ikinci fıkrasında ise, bu madde ile 21, 22 ve 23. maddelerin uygulamasından doğacak anlaşmazlıkların adli yargıda çözümleneceği belirtilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, Mamak Belediye Encümeninin 04.09.2008 tarih ve 1225/1633 sayılı kararı ile 37076 ada, 4 parsel sayılı taşınmazın üzerine inşa edilmiş olan Bostancık Mahallesi, 9. Sokak, no:42-42/ A-B nolu 3 katlı binanın kamulaştırılmasına karar verilmiş olup, daha sonra davaya konu 08.10.2009 gün, 1256/1365 sayılı Belediye Encümeni kararı ile taşınmazın kamulaştırılmasından, 2942 sayılı Kanununun 21. maddesi uyarınca vazgeçildiği ve bu işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

Olayda Belediye Encümeni, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 21.maddesinin kendisine tanıdığı yetki sınırları içinde bir karar alarak uygulamaya koymuş bulunmakta olup, burada açıkça 21. madde kapsamındaki uygulamadan doğan bir anlaşmazlık söz konusu olmakla birlikte, davacı bu işlemin iptalini istemektedir. Bu anlaşmazlığın çözümlenmesi de 24. madde hükmü uyarınca adlî yargıya aittir. Her ne kadar dava konusu işlem idari nitelikte ise de, yasaların öngördüğü bazı durumlarda kamu hizmetinin özelliği ve gerekleri gözetilerek yine yasalarla istisnai hükümler getirilmiştir. Diğer bir ifadeyle burada özel bir yasa olan Kamulaştırma Yasasında, kamu hukuku alanına giren idari nitelikteki işlemlerden doğan uyuşmazlıklara idare mahkemelerinde bakılacağı kuralına, açık bir istisna söz konusu olmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olmakla, Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 20.09.2012 gün, E:2011/400, K:2012/313 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/357

KARAR NO: 2013/443

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : B.S. mirasçısı O.A.S.

Vekili : Av. R.D.

Davalılar : 1- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. E.Y.

2- İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.B.

3- Büyükçekmece Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. S.A.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin İstanbul İli, Büyükçekmece İlçesi, Pamuktarla Mevkii, 1290 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu ve mahkeme sözkonusu taşınmazın imar planında okul, cafe ve park ile oto park alanı olarak ayrıldığını, sözkonusu taşınmazın Büyükçekmece Belediyesince kamulaştırıldığını ve mahkeme kararı ile taşınmazın belediye adına hükmen tescil edildiğini, taşınmazda mülkiyet hakkına son verildiğini, taşınmazla ilgili olarak kendilerine herhangi bir bedel ödenmediğini taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ve Büyükçekmece Belediye Başkanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, dava konusu taşınmazın Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 27.4.1988 gün ve E:1987/95, K:1988/323 sayılı kararı ile kamulaştırılıp tescilinin sağlandığını imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

BÜYÜKÇEKMECE 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 2.11.2012 gün ve E:2012/870 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ve Büyükçekmece Belediye Başkanlığı vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca İstanbul İl Özel İdaresi ve Büyükşehir Belediye Başkanlığı açısından olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı İstanbul İl Özel İdaresi ve Büyükçekmece Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde, her iki davalı vekilince başvuruda bulunulması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, İstanbul İl Özel İdaresi ile Büyükşehir Belediye Başkanlığı açısından10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmakta ise de, İstanbul İl Özel İdaresi yönünden usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul, cafe ve park ile oto park alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında okul, cafe ve park ile oto park alanında kaldığı ve kamulaştırıldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2.11.2012 gün ve E:2012/870 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde Üyelerden Mustafa AYSAL ile Eyüp Sabri BAYDAR’ın KARŞI OYLARI VE OY ÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.

KARŞI OY

Somut uyuşmazlıkta;

Davacı, imar planında okul-cafe ve park ile otopark olarak ayrılan taşınmazının davalı belediyece kamulaştırıldığını, mahkeme kararı ile taşınmazın hükmen Belediye adına tescil edildiğini, taşınmazda mülkiyet hakkına son verildiğini, ancak kamulaştırma bedelinin kendilerine ödenmediğini, taşınmazına kamulaştırılmasız el atıldığını ileri sürerek adli yargı yerinde tazminat davası açmış,

Davalılar vekili taşınmazın idarece kamulaştırıldığını, hükmen idare adına tescil edildiğini, imar planına dayalı açılan tazminat davalarının çözüm yerinin idari yargı olduğunu bildirerek yargı yolu itirazında bulunmuş,

Adli yargıca görev itirazının reddi üzerine olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmış,

Yüksek Mahkemece, Danıştay Başsavcısının başvurusunun kabulü ile görev itirazının

reddine ilişkin Adli Yargı kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.

Sayın çoğunluğun, Uyuşmazlıkta İdari Yargıyı görevli kabul eden görüşüne katılamıyoruz.

Kamulaştırma tarihinden yürürlükte bulunan mülga 2942 sayılı kamulaştırma yasasının 10. maddesinde İdarece kamulaştırma bedelini tesbit etmek üzere kıymet takdir komisyonlarının oluşturulacağı,

Yasanın 11. maddesinde kamulaştırılan taşınmazın kıymet takdirinin ne şekilde yapılacağı,

Yasanın 13. maddesinde kamulaştırma belgeleri ile tesbit edilen kamulaştırma bedelinin milli bankalardan birine yatırıldığı, açılacak davalarda husumetin kime yöneltileceği hususlarının ilgiliye tebliğ edilmek üzere kamulaştırma belgelerinin notere tevdii edileceği,

Yasanın 14. maddesinde tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde malik tarafından takdir olunan bedele karşı Adli Yargıda dava açılabileceği,

Yasanın 17. maddesinde tebliğ edilen kamulaştırma işlemine karşı İdari ve Adli Yargıya başvurulmadığı veya bu konuda açılan davaların kesin olarak sonuçlandığı ancak taşınmaz mal sahibinin ferağ vermediği hallerden takdir edilen ve arttırılan bedelin tamamının milli bankalardan birine yatırılarak makbuzun ilgili belgelerle birlikte mahkemeye verilmesi durumunda mahkemenin tarafları davet edilerek kamulaştırma usulüne ilişkin uygun şekilde tamamlanmış ise taşınmaz malın kamulaştırma yapılan idare adına tesciline karar vereceği,

Yasanın 37.maddesinde de Kamulaştırma Kanunundan doğan tüm anlaşmazlıkların Adli Yargıda çözümlenmesi gerekenlerinin taşınmaz malın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemelerinde basit yargılama usulü ile görüleceği ön görülmüştür.

Dava konusu taşınmazın davalı İdarece kamulaştırıldığı, taşınmazın hükmen davalı Belediye tescil edildiği konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Uyuşmazlık taşınmaz bedelinin (Kamulaştırma-Kamulaştırmasız el atma) ödenmemesinden kaynaklanmaktadır.

Açıklanan Yasal düzenlemeler karışsında imar planına dayalı bir talebin söz konusu olmadığı, kamulaştırma işleminin iptalinin istenmediği, fiili el atmanın ötesinde kamulaştırılan ve davalı idare adına tescil edilen taşınmaz bedelinin tazmini davasının Adli Yargıda görülmesi gerektiği düşüncesiyle, uyuşmazlıkta İdari Yargıyı görevli kabul eden Sayın çoğunluk görüşüne karşıyız.

KARŞI OY

Mustafa AYSAL

KARŞI OY

Eyüp Sabri BAYDAR

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/358

KARAR NO: 2013/444

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 33. maddesinin (a) fıkrası uyarınca verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ö. Otelcilik ve Turizm İşletmecilik A.Ş.

Vekili : Av. R.S.Ö.

Davalı : T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

O L A Y : T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğünce tespit edilen eksiklik ve aksaklıklardan dolayı, son bir yıl içerisinde cezai işlem uygulanmış olan tesis belge sahibi davacı adına, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 33.maddesinin (a) fıkrası uyarınca 3.964,00 TL idari para cezası verilmiştir.

Davacı vekili, idari para cezasının iptali istemiyle adli yargı yerine itirazda bulunmuştur.

İZMİR 20. SULH CEZA MAHKEMESİ: 18.10.2011 gün ve D. İş:2011/482, D. İş K:2011/482 sayı ile, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü Kontrolörler Kurulu Başkanlığı tarafından davacı adına kayıtlı otel hakkında eksiklik ve aksaklıklar tespit edilerek idari para cezası verilmiştir. Cezai işlemin tespite dayalı olduğu, bu durumda 5326 sayılı Kanun’un 27/8.maddesi kapsamında kalan itirazın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İzmir 3. İdare Mahkemesi, 5326 sayılı Kanun’a göre, idari yargının görev alanına giren herhangi bir kararın verilmemiş olması nedeniyle yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, davacının itiraz etmesi üzerine, İzmir Bölge İdare Mahkemesi, Mahkemece 2247 sayılı Kanun’un 19.maddesi uyarınca Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulmadan verilen kararda isabet olmadığı gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar vermiştir.

İZMİR 3. İDARE MAHKEMESİ: 11.1.2013 gün ve E:2012/2234 sayı ile, idari para cezasının iptali istemiyle açılan işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idari yargının görev alanına giren karar bulunmadığı açıklanarak, 2634 sayılı Kanun’da görev konusunda bir düzenlemenin bulunmaması karşısında davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başvurulmasına ve işin incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesi’nin karar vermesine değin ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği…” açıkça belirtilmiştir. Bu durum göz önüne alındığında, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

İdari yargı yerince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında oluşan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

Dava, 2634 sayılı Kanun’un 33.maddesinin (a) fıkrası uyarınca verilen idari para cezasının kaldırılması istemiyle açılmıştır.

2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun “Para cezaları” başlığı altında düzenlenen 33. maddesinde “Belge sahibine, ilgili diğer Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda belirtilen durumlarda ve miktarlarda idarî para cezası uygulanır:

a) Uyarma cezasına rağmen, otuz gün içinde gerekli düzeltmenin yapılmaması veya bir yıl içinde yeni uyarma cezasını gerektiren fiil veya fiillerin tespiti ile bu Kanunda belirtilen veya Bakanlıkça istenilen bilgi veya belgelerin süresi içerisinde verilmemesi veya yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi hallerinde üçbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası” denilmektedir.

Turizmi Teşvik Kanunu’nda, idari para cezasına karşı Kanun yoluna ilişkin bir düzenlemeye ise yer verilmemiştir.

30.3.2005 gün ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 6.12.2006 gün ve 5560 sayılı Yasa’nın 31. maddesiyle değiştirilen 3. maddesinde, " (1) Bu Kanunun;

a) İdarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,

b) Diğer genel hükümleri, idarî para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında,

uygulanır"; Kanunun “Başvuru yolu” başlıklı 27. maddesinin 1. fıkrasında ise "idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulabilir. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idari yaptırım kararı kesinleşir" düzenlemeleri yer almıştır.

Bu düzenlemelere göre; Kabahatler Kanunu’nun, idarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı; diğer kanunlarda görevli mahkemenin gösterilmesi durumunda ise uygulanmayacağı anlaşılmaktadır.

İncelenen uyuşmazlıkta, öngörülen idari para cezasının 5326 sayılı Kanun’un 16. maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden biri olduğu, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nda idari para cezasına itiraz konusunda görevli mahkemenin gösterilmediği anlaşılmıştır. Bu durumda, Kabahatler Kanunu’nun 5560 sayılı Kanun’la değişik 3. maddesinde belirtildiği üzere, idarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı nedeniyle, görevli mahkemenin belirlenmesinde 5326 sayılı Yasa hükümleri dikkate alınacağından, idari para cezasına karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, anılan Kanunun 27. maddesinin (1) numaralı bendi uyarınca adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Sulh Ceza Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, İzmir 3. İdare Mahkemesi’nin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, İzmir 20. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 18.10.2011 gün ve D. İş:2011/482, D. İş K:2011/482 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/366

KARAR NO: 2013/445

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : R.A.

Davalı : İstanbul Valiliği,İstanbul Emniyet Müdürlüğü, A Bölgesi Trafik Denetleme Şube Md.

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan denetimler sırasında 34 AE 6637 plaka sayılı aracın izinsiz yolcu taşımacılığı yaptığından bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, sürücü belgesi sahibi davacı adına 7.9.2012 tarih ve GN-957691 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 7.9.2012 tarih ve 198692 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile Ali Ayhan Atılganoğlu adına kayıtlı araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezasının iptali istemiyle adli yargı yerine itirazda bulunmuştur.

İSTANBUL 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 20.9.2012 gün ve D. İş: 2012/5271, K:2012/5271 sayı ile, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, yapılan itiraz İstanbul 6. Asliye Ceza Mahkemesi’nce kesin olarak reddedilmiştir.

Davacının, araç maliki Ali Ayhan Atılganoğlu’nun, idare mahkemesine söz konusu “araç trafikten men tutanağı” nın iptali istemiyle dava açtığını, İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nce, davanın görev yönünden reddine karar verildiğini, böylece idare mahkemesinin bu kararı ile İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nin verdiği görevsizlik kararı arasında olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğunu ileri sürerek, görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesi talebini içeren, ekinde bahsettiği İdare Mahkemesi’nce verilen kararın da onaylı bir sureti ile birlikte Mahkemesine verdiği dilekçesi üzerine, İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nce, Mahkemelerinin 2012/5271 D.İş sayılı kararı ile İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nin E:2012/1661, K:2012/1928 sayılı kararları arasında oluşan görev uyuşmazlığının çözümü istemiyle dava dosyası, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Dosyanın incelenmesinden, davacının 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca adına verilen 1.950,00 TL tutarındaki idari para cezasının kaldırılması istemiyle adli yargı yerine itirazda bulunduğu ve Mahkemece görevsizlik kararı verildiği, bu işlem ile ilgili olarak idari yargı yerine dava açılıp açılmadığı konusunda bir bilgi olmadığı gibi, idari yargı yerince verilmiş bir görevsizlik kararı da olmadığı, söz konusu Trafik İdari Para Cezası karar Tutanağına istinaden düzenlenen “araç trafikten men tutanağı”nın iptali istemiyle de araç sahibi Ali Ayhan Atılganoğlu’nun idari yargı yerinde dava açtığı, Mahkemece davanın görev yönünden reddine karar verildiği, bu işlem ile ilgili olarak adli yargı yerine dava açılıp açılmadığı konusunda bir bilgi olmadığı gibi, adli yargı yerince verilmiş bir görevsizlik kararı da olmadığı, ancak davacının sözü edilen bu iki görevsizlik kararı arasında olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğunu ileri sürerek, uyuşmazlığın giderilmesi istemiyle Mahkememize başvurduğu anlaşılmıştır.

Bu durumda, adli ve idari yargı yerlerince tarafları, konusu ve sebebi aynı olan dava sebebiyle verilmiş iki ayrı görevsizlik kararı bulunmadığından, 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde belirtilen koşulların oluşmaması nedeniyle, başvurunun aynı Kanun’un 27. maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 11.3.2013 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/367

KARAR NO: 2013/446

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : 2247 sayılı Yasa’nın 14 ve 19. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : E.H.G.

Davalı : İstanbul Valiliği

O L A Y : Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünce yapılan incelemede 34 YA 3639 plaka sayılı aracın yasa dışı taşımacılık yaptığının tespit edildiğinden bahisle; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. madde ve fıkrası uyarınca, davacı adına 30.10.2012 tarih ve GP-509786 seri-sıra numaralı Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı düzenlenerek 1.950,00 TL idari para cezası verilmiş ve ayrıca bu tutanağa istinaden düzenlenen 30.10.2012 tarih ve 220069 sayılı Araç Trafikten Men Tutanağı ile araç 60 gün süre ile trafikten men edilerek muhafaza altına alınmıştır.

Davacı, idari para cezası ile araç trafikten men tutanağına adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

İSTANBUL 3. SULH CEZA MAHKEMESİ: 15.11.2012 gün ve D. İş: 2012/5975, K:2012/5975 sayıyla; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/8. maddesine göre idari para cezası yanında idari yargının görev alanına giren kararın da verilmiş olması nedeniyle davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle asliye ceza mahkemesine itirazı kabil olmak üzere görevsizlik kararı vermiş, davacı aynı istemle asliye ceza mahkemesine dava açmıştır.

İSTANBUL 13. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 10.12.2012 gün ve D. İş:2012/240 sayıyla; idari para cezası ile birlikte trafik men cezası da verildiğinden ve her iki karara itiraz edildiğinden, 5326 sayılı Kanun’un 27/8. maddesi uyarınca idari yargı yerinin görevli olduğu gerekçesiyle itirazın reddine kesin olarak karar vermiştir.

Davacının, İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nin D.İş:2012/5975, K: 2012/5975 sayılı kararı ile İstanbul 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2012/240 D. İş sayılı kararı arasında oluştuğunu ileri sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesini talep etmesi üzerine, dava dosyası İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nce, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında; Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Olayda, davacının 2918 sayılı Kanun’un Ek 2/3. maddesi uyarınca düzenlenen Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı ile Araç Trafikten Men Tutanağının kaldırılması istemiyle adli yargı yerine (sulh ceza mahkemesi) itirazda bulunduğu ve Mahkemece, davanın çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, bunun üzerine davacının aynı istemle asliye ceza mahkemesine verdiği dava dilekçesi Asliye Ceza Mahkemesi’nce, sulh ceza mahkemesinin verdiği görevsizlik kararına itiraz dilekçesi olarak kabul edilip, yapılan itirazın reddine karar verildiği, dosya içersinde aynı tutanaklar ile ilgili olarak davacının idari yargı yerine dava açıp açmadığı konusunda bir bilgi olmadığı gibi, idari yargı yerince verilmiş bir görevsizlik kararı da olmadığı, davacının da yukarıda anlatılan sulh ceza mahkemesi ile asliye ceza mahkemesi kararları arasında doğduğunu ileri sürdüğü görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle Mahkememize başvurduğu anlaşılmıştır.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/371

KARAR NO: 2013/447

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.H.T.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av. Z.T.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi 43144 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planında temel eğitim alanı olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Ankara İl Özel İdaresi vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 14.Asliye Hukuk Mahkemesi; 22.11.2012 gün ve E:2012/458 sayı ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre,davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Ankara İl Özel İdaresi açısından,10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hisseli taşınmazına, imar planında temel eğitim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında temel eğitim alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/458 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/372

KARAR NO: 2013/448

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.A.

Vekili : Av. M.E.A., Av. C.A.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. C.I.

2- EGO Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. A.S.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Alacaatlı Mahallesi 44608 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planında raylı toplu taşım alanı olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapu kaydının davalı idare adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 2.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile EGO Genel Müdürlüğü vekilleri süresi içerisinde verdikleri cevap dilekçelerinde özetle; görev itirazında bulunmuşlardır.

Ankara 14.Asliye Hukuk Mahkemesi; 22.11.2012 gün ve E:2012/391 sayı ile, davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile EGO Genel Müdürlüğü vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalı EGO Genel Müdürlüğü vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile EGO Genel Müdürlüğü vekillerinin anılan Yasanın 10/2.maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve davalı EGO Genel Müdürlüğü vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı EGO Genel Müdürlüğü açısından,10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır.Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hisseli taşınmazına, imar planında raylı toplu taşım alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 2.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında raylı toplu taşım alanı olarak ayrıldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, başvurusunun kabulü ile, davalı EGO Genel Müdürlüğü vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı EGO Genel Müdürlüğü vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/391 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/373

KARAR NO: 2013/449

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : E.A.

Vekili : Av. H.Ö.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresine izafeten Ankara Valiliği

Vekili : Av. Z.T.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, Hilal 2 Mahallesi, 27643 Ada, 2 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında temel eğitim alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 14. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 22.11.2012 gün ve E:2012/187 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında temel eğitim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında temel eğitim alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/187 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/374

KARAR NO: 2013/450

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- S.H.N., 2- A.K.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.K.

2- Sağlık Bakanlığı

Vekili : Av. A.A.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi, 43006 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında kentsel rekreasyon alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmazın, imar planları hazırlanırken “sağlık alanı” olarak ayrıldığını, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 14. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 22.11.2012 gün ve E:2012/457 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar vekillerinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında sağlık alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalılar vekillerinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar vekillerinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/457 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/375

KARAR NO: 2013/451

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

K A R A R

Davacı : Y.B.

Vekili : Av. A.K.

Davalı : Türk Telekomünikasyon A.Ş.

Vekili : Av. M.F.G.

O L A Y : Davacı 27.12.2010 günlü dava dilekçesinde özetle, Trabzon Telekom Müdürlüğünde kapsamı dışı – teknisyen olarak görev yapmakta iken, 406 sayılı Yasanın ek 29 ve 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesi gereğince diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmek üzere 30.04.2008 tarihinde Devlet Personel Başkanlığına adı bildirildikten sonra, 01.08.2008 tarihinde Trabzon Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde göreve başladığını, eski çalıştığı İl Telekom Müdürlüğünce düzenlenip gönderilen maaş nakil ilmühaberini incelediğinde ek ödemelere yer verilmediğini fark etmesi üzerine, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenmesi için 20.10.2010 tarihinde Trabzon Telekom İl Müdürlüğüne müracaat ettiğini, bu müracaata cevap verilmeyerek talebinin zımnen reddedildiğini belirterek, başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenerek maaş farklarının yasal faizi ile birlikte kendisine ödenmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Trabzon İdare Mahkemesi dava dilekçesini tebliğe çıkartmaksızın; 30.12.2010 gün, E:2010/1765, K:2010/1654 sayı ile özetle, dava dilekçesinin reddine karar vermiştir.

Davacı 27.01.2011 günlü dava dilekçesinde özetle, Trabzon Telekom Müdürlüğünde kapsamı dışı – teknisyen olarak görev yapmakta iken, 406 sayılı Yasanın ek 29 ve 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesi gereğince diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmek üzere 30.04.2008 tarihinde Devlet Personel Başkanlığına adı bildirildikten sonra, 01.08.2008 tarihinde Trabzon Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde göreve başladığını, eski çalıştığı İl Telekom Müdürlüğünce düzenlenip gönderilen maaş nakil ilmühaberini incelediğinde ek ödemelere yer verilmediğini fark etmesi üzerine, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenmesi için 20.10.2010 tarihinde Trabzon Telekom İl Müdürlüğüne müracaat ettiğini,bu müracaata cevap verilmeyerek talebinin zımnen reddedildiğini belirterek, başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenerek maaş farklarının, denge tazminatlarının, sözleşme ücretlerinin, ikramiye, tazminat, enflasyon farkı, ek ücret, ek ödeme, teşvik ödemesi ve benzeri adlarla yapılan ödemelerin yasal faizi ile birlikte kendisine ödenmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Trabzon İdare Mahkemesi dava dilekçesini tebliğe çıkartmaksızın; 02.02.2011 gün, E:2011/179, K:2011/80 sayı ile özetle, dava dilekçesinin reddine karar vermiştir.

Davacı 16.02.2011 günlü dava dilekçesi ile özetle,Trabzon Telekom Müdürlüğünde kapsamı dışı – teknisyen olarak görev yapmakta iken, 406 sayılı Yasanın ek 29 ve 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesi gereğince diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmek üzere 30.04.2008 tarihinde Devlet Personel Başkanlığına adı bildirildikten sonra, 01.08.2008 tarihinde Trabzon Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde göreve başladığını, maaş nakil ilmühaberinin yeniden düzenlenmesi ile 01.01.2006 tarihinden itibaren 40.000 TL. ek ödeme, 01.07.2006 tarihinden itibaren ise 40.000 TL. ek ödeme olmak üzere toplam 80.000 TL.nin tarafına ödenmesi hakkındaki 20.10.2010 günlü başvuru talebinin zımnen reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

Dava dilekçesinin tebliği üzerine, davalı Türk Telekom AŞ. vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunmuştur.

Trabzon İdare Mahkemesi; 06.04.2011 gün, E:2011/324, K:2011/395 sayı ile özetle, iptali istenilen işlemin tesis edildiği tarihte davalı mevkiinde kamu kuruluşu niteliği taşımayan Türk Telekomünikasyon AŞ. nin olması karşısında, idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz edilemeyeceğinden bahisle, davanın görev yönünden reddine karar vermiş olup, yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay 5.Dairesi 24.10.2011 gün, E:2011/4692, K:2011/5739 sayı ile özetle, kararın bozulmasına karar vermiştir.

Trabzon İdare Mahkemesi; 09.05.2012 gün, E:2012/148 sayı ile özetle, davalı Türk Telekomünikasyon A.Ş. vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinden 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; davalı Türk Telekomünikasyon A.Ş. vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nca, davalı Türk Telekomünikasyon AŞ. Bakımından 10.maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davalı şirkette görev yapmakta iken, 406 sayılı Yasa'nın Ek-29. maddesi ile 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adı Devlet Personel Başkanlığına bildirilen, sonrasında ise Trabzon Valiliği Ağız ve Diş Sağlığı Merkezine atanan davacı tarafından, maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesi ve ek ödemelerinin faizi ile birlikte kendisine ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Bu sürece paralel olarak Türk Telekom personelinin durumu incelendiğinde:

Olayda,davalının hisse devir (14.11.2005) tarihinde çalışmakta iken, 406 sayılı Yasa'nın Ek-29. maddesi ile 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesine göre adı Devlet Personel Başkanlığına bildirilen ve sonrasında başka bir kamu kurumu emrine atanan davacı tarafından, maaş nakil ilmühaberinin düzeltilmesi ve ek ödemelerinin ödenmesi istemiyle yapılan başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde:

b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

Belirtilen nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesinin Görevlilik Kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Trabzon İdare Mahkemesi’nin 09.05.2012 gün, E:2012/148 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/376

KARAR NO: 2013/452

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- D.E., 2- C.E.

Vekili : Av. G.B.

Davalılar : 1- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. R.O.

2- Konyaaltı Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.Y.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Antalya İli, Konyaaltı İlçesi, Arapsuyu Mahallesi, 609 Parselde kayıtlı taşınmazın malikleri olduğunu, söz konusu taşınmazın imar planında yol ve semt spor sahası alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 11.12.2012 gün ve E:2012/121 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların maliki olduğu taşınmaza, imar planında yol ve semt spor sahası alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında yol ve semt spor sahası alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Konyaaltı Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin: 11.12.2012 gün ve E:2012/121 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/377

KARAR NO: 2013/453

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ş.Y.

Vekili : Av. H.S.

Davalılar : 1- Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. T.D.

2- Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av. A.D.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yıldızevler Mahallesi, 26759 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 26.4.2012 gün ve E:2011/233 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: : Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Milli Eğitim Bakanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 26.4.2012 gün ve E:2011/233 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/378

KARAR NO: 2013/454

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.E.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalılar : 1- TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. A.T.

2- Türkiye Elektrik Dağım A.Ş. Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. T.C.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Mamak İlçesi, 50188 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında enerji nakil hattı koruma parseli alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 400,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 4.10.2012 gün ve E:2012/212 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.3.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı TEİAŞ Genel Müdürlüğü vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedildiği ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunulduğu ancak, TEDAŞ Genel Müdürlüğünün görev itirazı olmamasına karşın vekillerince Danıştay Başsavcılığı’na hitaplı görev uyuşmazlığı dilekçesi verildiği ve Danıştay Başsavcısı’nca, TEİAŞ Genel Müdürlüğü yönünden 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında enerji nakil hattı nedeniyle park alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 400,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında enerji nakil hattı nedeniyle park alanı olarak ayrıldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ile bu tür yerlerin bedelinin ödeneceğine karar verildiği, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 4.10.2012 gün ve E:2012/212 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/379

KARAR NO: 2013/455

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.E.

Vekili : Av. Ö.S.

Davalılar : 1- Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av. E.B.

2- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Ö.Y.

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Etimesgut İlçesi, Bağlıca Mevkii, 47180 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

SİNCAN 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 22.11.2012 gün ve E:2012/548 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar vekillerinin GÖREV İTİRAZININ, Sincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/548 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/381

KARAR NO: 2013/456

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : D.Y.

Vekili : Av. M.Ş.G.

Davalılar : 1- Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.K.

2- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi, 5565 Ada, 1 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında sosyal tesis alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekili süresi içinde verdiği dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANTALYA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 28.11.2012 gün ve E:2012/201 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında sosyal tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Antalya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 28.11.2012 gün ve E:2012/201 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/382

KARAR NO: 2013/457

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : A.K.

Vekili : Av. M.E.A.

Davalılar : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. B.V.

2- Mamak Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. L.D.

3- Gençlik ve Spor Bakanlığı

O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin Ankara İli, Mamak İlçesi, Şahap Gürler Mahallesi, 35787 Ada, 14 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak maliki olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mamak Belediye Başkanlığı vekilleri süresi içinde verdikleri dilekçede özetle, taşınmaza fiilen el atılmadığını, imar planına dayalı olarak açılan tazminat davalarının görüm ve çözüm yerinin idare mahkemeleri olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 15. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 13.12.2012 gün ve E:2012/289 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mamak Belediye Başkanlığı vekilleri idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13. maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacının hissedar olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mamak Belediye Başkanlığı vekilleri görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mamak Belediye Başkanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 13.12.2012 gün ve E:2012/289 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ “Davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/383

KARAR NO: 2013/458

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- Y.S., 2- Y.D., 3- S.K.,

Vekili : Av. O.C.

Davalı : İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.E.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; davacıların İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi, Cumhuriyet Mahallesi, 2734 parselde kayıtlı taşınmazın hisseli maliki olduklarını, taşınmazın imar planında ilköğretim alanı olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapu kaydının davalı idare adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Küçükçekmece 3.Asliye Hukuk Mahkemesi; 03.12.2012 gün ve E:2012/195 sayı ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı İstanbul İl Özel İdaresi açısından,10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazına, imar planında ilköğretim alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilköğretim alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, başvurusunun kabulü ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 03.12.2012 gün ve E:2012/195 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/385

KARAR NO: 2013/459

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : F.B.

Vekili : Av. C.B.

Davalılar : 1- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. E.Y.

2- Küçükçekmece Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.U.

3- İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.E.

4- Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Av. S.B.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi, Sultan Murat Mahallesi, 23 pafta, 7535, 7536, 7537, 7538, 7539, 7540, 7541 ve 7542 parselde kayıtlı taşınmazların maliki olduğunu, söz konusu taşınmazların 1988 yılında yapılan 1/1000 ölçekli imar planında ortaöğretim alanında kalmakta iken, 22.06.2005 tarihli 1/1000 ölçekli Sefaköy Revizyon Uygulama İmar Planında ise ilköğretim tesis alanında ve imar yolunda bırakıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 9.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Küçükçekmece 4.Asliye Hukuk Mahkemesi; 06.12.2012 gün ve E:2012/293 sayı ile, davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ile Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ile Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekillerinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi ile içinde verdikleri dilekçe üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek,davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan İstanbul İl Özel İdaresi ile Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2.maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ile Küçükçekmece Belediye Başkanlığı açısından,10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazlarına, 1988 yılında yapılan 1/1000 ölçekli imar planında ortaöğretim alanında kalmakta iken, 22.06.2005 tarihli 1/1000 ölçekli Sefaköy Revizyon Uygulama İmar Planında ise ilköğretim tesis alanı ve imar yolu olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 9.000 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır.

Dosya kapsamında yapılan incelemede, Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Plan ve Proje Müdürlüğü’nün 09.04.2012 günlü cevabi yazısında; davaya konu taşınmazların 25.03.1988 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Sefaköy Uygulama İmar Planında ortaöğretim alanında kalmakta iken, 22.06.2005 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Sefaköy Revizyon Uygulama İmar Planında kısmen ilköğretim tesis alanı kısmen de imar yolunda kaldığının belirtildiği anlaşılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, davaya konu taşınmazların 25.03.1988 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Sefaköy Uygulama İmar Planında ortaöğretim alanında kalmakta iken, 22.06.2005 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Sefaköy Revizyon Uygulama İmar Planında kısmen ilköğretim tesis alanı kısmen de imar yolunda kaldığı, taşınmazlara idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ile Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekillerinin görev itirazlarının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalılar İstanbul İl Özel İdaresi ile Küçükçekmece Belediye Başkanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 06.12.2012 gün ve E:2012/293 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/386

KARAR NO: 2013/460

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği

K A R A R

Davacı : M.E.D.

Vekili : Av. S.M.

Davalı : Ankara İl Özel İdaresi

Vekili : Av. S.K.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Yuva Mahallesi 43060 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planında ilköğretim alanı (Temel Eğitim-Okul Alanı) olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapu kaydının davalı idare adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 2.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Ankara İl Özel İdaresi vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 11.Asliye Hukuk Mahkemesi; 03.10.2012 gün ve E:2012/153 sayı ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek,davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hisseli taşınmazına, imar planında ilköğretim alanı (Temel Eğitim-Okul Alanı) olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 2.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilköğretim alanı (Temel Eğitim-Okul Alanı) olarak ayrıldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ankara İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 03.10.2012 gün ve E:2012/153 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/387

KARAR NO: 2013/461

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ö.T.

Vekili : Av. M.Ş.G., Av. N.G.

Davalılar : 1- Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.K.

2- Antalya İl Özel İdaresi

Vekili : Av. M.K.

3- Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.O.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi 6380 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planında ilkokul yeri olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Antalya İl Özel İdaresi vekili 1. celsede süresi içerisinde beyanen; görev itirazında bulunmuştur.

Antalya 1.Asliye Hukuk Mahkemesi; 17.12.2012 gün ve E:2012/221 sayı ile, davalılar Muratpaşa Belediye Başkanlığı ile Antalya İl Özel İdaresi vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek,2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Muratpaşa Belediye Başkanlığı ile Antalya İl Özel İdaresi vekillerinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı açısından, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hisseli taşınmazına, imar planında ilkokul yeri olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilkokul yeri olarak ayrıldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 17.12.2012 gün ve E:2012/221 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/388

KARAR NO: 2013/462

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : D.T.

Vekili : Av. G.B.

Davalılar : 1- Muratpaşa Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. T.K.A.

2- Kültür ve Turizm Bakanlığı

Vekili : Av. D.İ.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi 6305 ada 1 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planında kütüphane yeri olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Kültür ve Turizm Bakanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Antalya 1.Asliye Hukuk Mahkemesi; 17.12.2012 gün ve E:2012/259 sayı ile, davalılar Muratpaşa Belediye Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Muratpaşa Belediye Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı açısından, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hisseli taşınmazına, imar planında kütüphane yeri olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında kütüphane yeri olarak ayrıldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Muratpaşa Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Antalya 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 17.12.2012 gün ve E:2012/259 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/390

KARAR NO: 2013/463

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : Ş.B.

Vekili : Av.A.B.

Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : Haz.Av. Y.Ü.

O L A Y :Davacı vekili, müvekkilinin hissedar olduğu Ankara İli, Altındağ ilçesi, Karapürçek Mahallesi, 21094 Ada 1 Parsel de bulunan taşınmazın, imar kayıtlarına göre Milli Eğitim Bakanlığına Okul yeri olarak ayrıldığını; davalının hiçbir kamulaştırma işIemi yapmadan taşınmaza hukuki el atarak müvekkili ve diğer arsa ortaklarının kullanımına kapattığını; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarih ve 2010/5-662 E, 2010/651 K. Sayılı kararı ile “bir taşınmaza fiilen el atılması ile, taşınmazın hukuken kullanılmasına (imar hakkına) sınırlama getirilmesi arasında sonuç yönünden bir fark bulunmadığı ve her iki halde de kişinin mülkiyet hakkının sınırlandırılmış olacağını” vurguladığını ve taşınmazın satılmasında ve kiralanmasında ve kullanılmasında ve yararlı değişiklikler yapılmasında sıkıntı çekilmesi saptaması ile “hukuki el atma”nın varlığı halinde de, taşınmazın bedelinin idareden istenebileceği artık kabul ettiğini; müvekkilinin daha fazla mağdur olmaması için davalı idarenin müvekkile ait taşınmaza kamulaştırmasız el attığından dolayı taşınmazın dava tarihindeki bedelini ödemesinin gerektiğini ifade ederek; dava konusu taşınmazın kamulaştırmasız el atma nedeni ile kullanılmaz hale gelmesinden dolayı dava konusu taşınmazın dava tarihindeki bedelinin davalı Milli Eğitim Bakanlığından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL’sinin dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 14.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ:22.11.2012 gün ve E:2012/363 sayı ile, davalının yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yazılı düşüncesi istenilmemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, Davacının hissedar olduğu taşınmazına, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL’sı bedelin, faizi ile birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmü;

Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu edilen taşınmazın imar planıyla lise alanı olarak ayrıldığı; davacıya ait arsanın KOP hisselerinden oluştuğu, arsa üzerinde idareye ait bir tesis bulunmadığı anlaşılmıştır.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 14.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.11.2012 gün ve E:2012/363 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/392

KARAR NO: 2013/464

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : (Tapu Maliki İ.H.Ö. Varisleri) 1- N.Y., 2- N.Ö., 3- İ.Ö., 4- İ.H.Ö., 5- H.Ö.Ö.

Vekili : Av. F.Ç. – Av. E.S.

Davalılar : 1- Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. A.E.

2- Nilüfer Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. Ö.Y.A.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin Bursa İli, Nilüfer İlçesi, Özlüce Mahallesi, 1033 Ada, 2 Parselde kayıtlı taşınmazın hissedar olarak malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

BURSA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 8.11.2012 gün ve E:2012/539 sayı ile, görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekili idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dosya örneği Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların hissedar olduğu taşınmaza, imar planında belediye hizmet alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekili görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Nilüfer Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 8.11.2012 gün ve E:2012/539 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/393

KARAR NO: 2013/465

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : M.Ç. mirasçıları; 1- Y.Ç., 2- M.Ç., 3- F.Ç., 4- R. (Ç.) Ö.

Vekili : Av. H.K. – Av. H.G.

Davalı : İstanbul İl Özel İdaresi Başkanlığı

Vekili : Av. A.A.

O L A Y : Davacılar vekili, dava dilekçesinde, müvekkillerinin İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, Yukarı Dudullu Mahallesi, 3507 Parselde kayıtlı taşınmazın malikleri olduğunu, sözkonusu taşınmazın imar planında okul alanı olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsili ve taşınmazın davalı adına tescili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

ÜMRANİYE 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 30.11.2012 gün ve E:2012/382 sayı ile, Mahkemelerinin görevli olduğuna, karar vermiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davanın, mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamadan kaynaklanan tazminat talebiyle açıldığı sonucuna ulaşıldığı, dava dilekçesinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında, mülkiyet hakkına getirildiği söylenen kısıtlamanın, taşınmazın maliki yönünden zarar doğurucu sonuçlarının olabileceğinde kuşku olmadığı, ancak; bu sonuç ya sonuçların genel ve düzenleyici nitelikte bir idari işlem olan imar planından kaynaklandığı, bu planda öngörülen kamulaştırma programlarının zamanında yapılmamasından ve imar uygulamalarından; başka bir anlatımla da, idari işlemlerden ve davalı idarenin imar planı gereği yapılması gereken kamulaştırmalar konusundaki hareketsizliği şeklinde ortaya çıkan idari eylemlerden kaynaklandığı, idari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini talepleri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 12 ve 13.maddeleri uyarınca idari yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan Yasa hükümlerinin gereği olduğu, bu bakımdan hukuka uygunluklarının denetimi ve zarar doğurucu sonuçlarının giderilmesi idari yargının görev alanında bulunan idari işlem ve eylemlerin hukuk düzeninde yaratmış oldukları etki ve sonuçların, hukuki elatma olarak nitelendirilmesine ve bu olumsuz sonuçlarla ilgili tazminat taleplerinin adli yargı yerlerinde açılacak tazminat davalarına konu edilmelerine, hukuken olanak bulunmadığı, dolayısıyla davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.fıkrasının b bendinde yer alan idari işlem ve eylemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği, bu nedenle 2247 sayılı Yasanın 10.maddesi uyarınca davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde “davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden” olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

Dava, davacıların malikleri olduğu taşınmaza, imar planında okul alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalı idareden tahsili, taşınmazın davalı lehine tapudan terkini istemiyle açılmıştır.

a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısım yönünden BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ümraniye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30.11.2012 gün ve E:2012/382 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 11.3.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

—— • ——

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/396

KARAR NO: 2013/466

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacılar : 1- İ.B. 2- N.S.

Vekili : Av. V.B., Av. H.Y.

Davalı : Ümraniye Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. S.B.K.

O L A Y : Davacılar vekili özetle; davacıların İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, Çakmak Mahallesi 668 ada 8 parsel sayılı taşınmazın maliki olduklarını, taşınmazın imar planında kısmen yol kısmen de park alanı olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 8.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özete; görev itirazında bulunmuştur.

Ümraniye 3.Asliye Hukuk Mahkemesi; 21.06.2012 gün ve E:2012/136 sayı ile, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı açısından,10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların taşınmazına, imar planında yol ve park alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 8.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında yol ve park alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Ümraniye Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ümraniye 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 21.06.2012 gün ve E:2012/136 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:

ESAS NO : 2013/397

KARAR NO: 2013/467

KARAR TR : 11.03.2013

(Hukuk Bölümü)

ÖZET : İmar planından kaynaklanan tazminat davasının, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : M.K.

Vekili : Av. H.K., Av. H.G.

Davalı : İstanbul İl Özel İdaresi

Vekili : Av. A.A.

O L A Y : Davacı vekili özetle; davacının İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, Yukarı Dudullu Mahallesi, 15 pafta, 3035 parselde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, taşınmazın imar planında ilköğretim tesis alanı olarak ayrıldığını belirterek, taşınmazın tapu kaydının davalı idare adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ümraniye 3.Asliye Hukuk Mahkemesi; 30.11.2012 gün ve E:2012/242 sayı ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek,davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı İstanbul İl Özel İdaresi açısından, davanın taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının taşınmazına, imar planında ilköğretim tesis alanı olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın tapusunun davalı adına tescili ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açılmıştır.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında ilköğretim tesis alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, başvurusunun kabulü ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı bakımından, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı İstanbul İl Özel İdaresi vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ümraniye 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30.11.2012 gün ve E:2012/242 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.