|
Karar Sayısı : 2014/7052
Ekli
“Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulması; Maliye
Bakanlığının 27/11/2014 tarihli ve 13333 sayılı
yazısı üzerine, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 49
uncu, 80 inci ve geçici 3 üncü maddeleri ile 178 sayılı Maliye Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 11 inci
maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 3/12/2014 tarihinde
kararlaştırılmıştır.
Recep
Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
Ahmet DAVUTOĞLU
Başbakan
B. ARINÇ B.
BOZDAĞ Y.
AKDOĞAN N.
KURTULMUŞ
Başbakan Yardımcısı Başbakan
Yardımcısı V. Başbakan
Yardımcısı Başbakan
Yardımcısı
B. BOZDAĞ A.
İSLAM A.
Ç. KILIÇ İ.
GÜLLÜCE
Adalet Bakanı Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanı Avrupa
Birliği Bakanı V. Bilim, Sanayi
ve Teknoloji Bakanı V.
F. ÇELİK İ.
GÜLLÜCE F.
ÇELİK N.
ZEYBEKCİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çevre ve Şehircilik Bakanı Dışişleri Bakanı V. Ekonomi
Bakanı
T. YILDIZ A.
Ç. KILIÇ M.
M. EKER N.
CANİKLİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Gümrük ve Ticaret Bakanı
E. ALA C.
YILMAZ Ö.
ÇELİK C.
YILMAZ
İçişleri Bakanı Kalkınma
Bakanı Kültür
ve Turizm Bakanı Maliye
Bakanı V.
N.
AVCI İ.
YILMAZ V.
EROĞLU
Millî Eğitim Bakanı Millî Savunma
Bakanı Orman
ve Su İşleri Bakanı
M.
MÜEZZİNOĞLU L.
ELVAN
Sağlık
Bakanı Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
GENEL YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 1 ‒ (1) Bu Yönetmeliğin amacı, genel yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinin, hesap ve kayıt düzeninde saydamlık, hesap
verilebilirlik ve tekdüzenin sağlanması, işlemlerinin kayıt dışında
kalmasının önlenmesi, faaliyetlerinin gerçek mahiyetlerine uygun olarak sağlıklı
ve güvenilir bir biçimde muhasebeleştirilmesi; mali tablolarının zamanında,
doğru, muhasebenin temel kavramları ve genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri
çerçevesinde, uluslararası standartlara uygun, yönetimin ve ilgili diğer
kişilerin bilgi ihtiyaçlarını karşılayacak ve kesin hesabın çıkarılmasına
temel olacak; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını
sağlayacak şekilde hazırlanması ve yayımlanması ile mali istatistiklerin
hazırlanması ve yayımlanmasına ilişkin usul, esas, ilke ve standartların
belirlenmesidir.
MADDE 2 ‒ (1) Bu Yönetmelik,
merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve
mahallî idarelerden oluşan genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerini
kapsar.
(2) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve
Kontrol Kanununa tabi ve aynı zamanda kurumlar vergisi mükellefi olan kamu
idareleri, bu Yönetmeliğin sadece bütçe işlemlerinin muhasebeleştirilmesi,
raporlanması ve hesapların konsolidasyonuna ilişkin hükümlerine tabidir.
MADDE 3 ‒ (1) Bu Yönetmelik, 5018 sayılı Kanunun 49 uncu, 80 inci ve geçici 3
üncü maddeleri ile 13/12/1983 tarihli ve 178
sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 11 inci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
MADDE 4 ‒ (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a)
Bakanlık: Maliye Bakanlığını,
b) Basit ortalama yöntem: Faaliyet
sonuçları tablosu kalemleri ile stoklar hesap grubunda yer alan kalemlerin
düzeltmede esas alınacak tarihlere bağlı kalmaksızın dönem ortalama
düzeltme katsayısı ile çarpılmasını,
c)
Bütçe: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların
uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe
konulan belgeyi,
ç) Bütçe
geliri: Kapsama dâhil kamu idarelerinin bütçeleri ve diğer mevzuatla gelir
olarak tanımlanan her türlü işlemi,
d) Bütçe
gideri: Kapsama dâhil kamu idarelerinin bütçeleri ve diğer mevzuatla gider
olarak tanımlanan her türlü işlemi,
e)
Defter değeri: Varlık veya kaynakların muhasebe kayıtlarındaki değerini,
f) Dönem
ortalama düzeltme katsayısı: Mali tablonun ait olduğu aya ait fiyat
endeksinin, bu endeks ile bir önceki hesap döneminin sonundaki fiyat
endeksi toplamının ikiye bölünmesi sonucu bulunan endekse bölünmesiyle elde
edilen katsayıyı,
g) Düzeltme katsayısı: Mali tabloların ait
olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, düzeltmeye esas alınan tarihi içeren
aya ait fiyat endeksine bölünmesiyle elde edilen katsayıyı,
ğ)
Ekonomik sınıflandırma: Kapsama dâhil kamu idarelerinin gelir ve giderlerinin
türleri itibarıyla sınıflandırılmasını,
h) Enflasyon düzeltmesi: Parasal olmayan
kalemlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarlarının düzeltme
katsayısı ile çarpılması suretiyle, mali tablonun ait olduğu tarihteki
satın alma gücü cinsinden hesaplanmasını,
ı)
Faaliyet dönemi: Bakanlıkça aksi kararlaştırılmadıkça malî yılı,
i) Faaliyet sonucu: Faaliyetlere ilişkin giderler ve gelirler
arasındaki farkı,
j) Fiyat endeksi: Türkiye İstatistik Kurumunca Türkiye
geneli için hesaplanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksini,
k) Genel yönetim sektörü: Maliye Bakanlığınca
mali istatistiklerin derlenmesi amacıyla 5018 sayılı Kanunun 52 nci maddesine göre belirlenen sektörü,
l)
Gelir: İlk defa hesaplara alınacak varlıklar dışında, öz kaynakta artışa
neden olan her türlü işlemi,
m) Genel
yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Merkezî yönetim kapsamındaki kamu
idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idareleri,
n) Gerçeğe uygun değer: Piyasa koşullarında
muvazaasız bir işlemde bilgili ve istekli taraflar arasında bir varlığın el
değiştirmesi veya bir borcun ödenmesi için belirlenen tutarı,
o)
Gider: İlk defa hesaplara alınacak yükümlülükler dışında, öz kaynakta
azalışa neden olan her türlü işlemi,
ö) Hesap
dönemi: Bakanlıkça aksi kararlaştırılmadıkça malî yılı,
p)
İtibari değer: Her türlü senetlerle, bono ve tahvillerin üzerinde yazılı
olan değeri,
r) İz
bedeli: Ekonomik ömrünü tamamladığı halde fiilen kullanılmasına devam
edilen iktisadi kıymetler ile gerçek değeri tespit edilemeyen veya edilmesi
uygun görülmeyen ancak, hesaplarda izlenmesi gereken iktisadi kıymetlerin
muhasebeleştirilmesinde kullanılan ve muhasebe kayıtlarında yer verilen en
düşük tutarı,
s)
Kurul: Devlet Muhasebesi Standartları Kurulunu,
ş)
Mahallî idare: Yetkileri belirli bir coğrafi alan ve hizmetlerle sınırlı
olarak kamusal faaliyet gösteren belediye, il özel idaresi ile bunlara
bağlı veya bunların kurdukları veya üye oldukları birlik ve idareleri,
t) Malî
yıl: Takvim yılını,
u)
Maliyet bedeli: Bir varlığın satın alınması, üretilmesi veya değerinin
arttırılması için yapılan harcamalar veya verilen kıymetlerin toplamını,
ü)
Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri: 5018 sayılı Kanuna ekli (I)
sayılı cetvelde sayılan genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerini, (II)
sayılı cetvelde sayılan özel bütçe kapsamındaki idareleri ve (III) sayılı
cetvelde sayılan düzenleyici ve denetleyici kurumları,
v)
Muhasebe birimi: Kapsama dâhil kamu idarelerine ait gelir ve alacakların
tahsili, gider ve borçların hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade
edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere
verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm mali işlemlerin kayıtlarının yapılması
ve raporlanmasına ilişkin muhasebe hizmetlerinin yapıldığı birimi,
y)
Muhasebe politikaları: Muhasebe işlemlerinin kaydedilmesi, mali tabloların
hazırlanması ve sunulmasında kabul edilen ilke, kural, standart ve
uygulamaları,
z)
Muhasebe sistemi: Mali işlemlerin yürütülmesinde, kaydedilmesinde ve
raporlanmasında kullanılan hesap planları, defterler ve muhasebeleştirme
süreçlerinin tamamını,
aa)
Muhasebe yetkilisi: Muhasebe biriminin yönetiminden ve yetkili mercilere
hesap vermekten sorumlu yöneticisini,
bb)
Nakit esası: Gelirlerin nakden veya mahsuben tahsil edildiğinde, giderlerin
ise nakden veya mahsuben ödendiğinde muhasebeleştirilmesini,
cc) Öz
kaynak: Kapsama dâhil kamu idarelerinin varlıkları ile yabancı kaynakları
arasındaki farkı,
çç) Parasal kalemler: Ulusal para değerindeki
değişmeler karşısında nominal değerleri aynı kalan
ancak satın alma güçleri fiyat hareketlerine göre ters yönde değişen
kalemleri (Yabancı paralar da parasal kalemlere dâhildir.),
dd) Parasal olmayan
kalemler: Parasal kalemler harici kalemleri,
ee)
Sosyal güvenlik kurumları: 5018 sayılı Kanuna ekli (IV) sayılı cetvelde yer
alan kamu idarelerini,
ff)
Tahakkuk esası: Bir ekonomik değerin yaratıldığında, başka bir şekle
dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok
olduğunda muhasebeleştirilmesini,
gg)
Taşıma: Mali tablolardaki parasal ve parasal olmayan tutarların, taşıma
katsayısı kullanılarak ilgili dönemin sonundaki yeni değerlerinin
hesaplanması işlemini,
ğğ)
Taşıma katsayısı: Mali tabloların ait olduğu tarihe ilişkin fiyat
endeksinin, bir önceki dönemin sonundaki fiyat endeksine bölünmesiyle elde
edilen katsayıyı,
hh) Varlık: Geçmişteki işlem ve olayların bir sonucu olan,
gelecekte ekonomik yarar sağlaması beklenen ve kamu idareleri tarafından
kontrol edilen değerleri,
ıı) Yabancı
kaynak: Geçmişteki işlem ve olaylardan doğan ve ödenmesi sonucunda,
idarenin ekonomik kaynak ve değerlerinde azalma gerçekleşmesi beklenen,
idareye ait mevcut borç ve sorumlulukları,
ifade
eder.
MADDE 5 ‒ (1) Genel yönetim muhasebesi, muhasebe ilke ve kurallarının
dayanağını oluşturan ve aşağıda belirtilen kavramlara göre yürütülür:
a)
Belgelendirme: Muhasebe kayıtları, gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun
olarak düzenlenmiş belgelere dayandırılır.
b)
Dönemsellik: Kamu idarelerinin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır
ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak
saptanır.
c)
İhtiyatlılık: Muhasebe uygulamasında muhtemel risklere ve olaylara karşı bu
Yönetmelikte belirtilen durumlarda karşılık ayrılır. Faaliyet sonucunu
değiştirmeye yönelik olarak gizli yedekler ya da gereğinden fazla karşılık
ayrılamaz.
ç)
Maliyet esası: Para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün
veya uygun olmayan kalemler hariç, kamu idareleri tarafından edinilen
varlık ve hizmetler, bunların elde edilme maliyet bedelleriyle muhasebeleştirilir.
Maliyet bedeli tespit edilemeyen varlık ve kaynakların değerlemesine
ilişkin hükümler saklıdır.
d)
Sosyal sorumluluk kavramı: Muhasebe sisteminin yapısında, muhasebe
uygulamalarının yürütülmesinde, mali tabloların düzenlenmesinde,
sunulmasında, toplumun çıkarlarının gözetilmesi ve bilgi üretiminde gerçeğe
uygun, tarafsız ve dürüst davranılması esastır.
e)
Süreklilik: Kamu idarelerinin faaliyetleri, herhangi bir zaman
sınırlamasına tabi olmaksızın sürdürülür.
f)
Parayla ölçülme: Parayla ölçülebilen ekonomik olay ve işlemlere ilişkin
muhasebe kayıtları, ortak ölçü olarak ulusal para birimi ile yapılır.
g) Tam
açıklama: Mali tablolar, bu tablolardan yararlanacak olanların doğru karar
vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır şekilde
düzenlenir.
ğ)
Tarafsızlık: Muhasebe kayıtlarının oluşturulmasında esas alınacak
yöntemlerin seçilmesinde tarafsız ve ön yargısız hareket edilmesi esastır.
h)
Tutarlılık: Muhasebe uygulamalarının, faaliyet ve bütçe uygulama
sonuçlarının ve bunlara ilişkin yorumların birbirini izleyen dönemlerde
tutarlı bir şekilde karşılaştırılabilirliğinin sağlanması esastır.
Uygulanan muhasebe politikalarının değişmesi durumunda, değişikliklerin ve
mali etkilerinin mali tablo dipnotlarında açıklanması zorunludur.
ı)
Önemlilik: Bir hesap kalemi veya mali bir olayın nispî ağırlık ve
değerinin, mali tablolara dayanılarak yapılacak değerlendirmeleri veya alınacak
kararları etkileyebilecek düzeyde olmasını ifade eder. Önemli hesap
kalemleri, mali olaylar ve diğer hususların mali tablolarda yer alması
zorunludur.
i) Özün önceliği: İşlemlerin
muhasebeye yansıtılmasında ve bunlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında
biçimlerinden çok özleri esas alınır.
MADDE 6 ‒ (1) Genel yönetim muhasebesinde faaliyet sonuçları tablosu
ilkelerinin uygulaması aşağıda açıklanmıştır:
a) Kamu
idarelerinin faaliyetlerine ilişkin gelir ve gider işlemleri, tahakkuk
esasına dayalı olarak gelir ve gider hesaplarında izlenir. Gelir ve gider
hesapları, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın, genel kabul görmüş muhasebe
ilkeleri gereği tahakkuk eden her türlü gelir ve giderin kaydına mahsustur.
b)
Gerçekleşmemiş gelir veya giderler gerçekleşmiş gibi ya da gerçekleşenler
gerçek tutarından farklı gösterilemez. Belli bir dönem ya da dönemlerin
gerçeğe uygun faaliyet sonuçlarını göstermek için, dönem ya da dönemlerin
başında ve sonunda hesap kesimi işlemleri yapılır.
c) Maddi
ve maddi olmayan duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar ve diğer
duran varlıklar için amortisman ve tükenme payı
ayrılır.
ç) Dönem
sonuçlarının tespitiyle ilgili olarak uygulanmakta olan değerleme esasları ve
maliyet yöntemlerinde bir değişiklik yapıldığı takdirde, bu değişikliğin
etkileri açıkça belirtilir.
d)
İhtiyatlılık ilkesi gereği tahsili şüpheli hale gelen alacaklar için
hesaplanan karşılıklar gider olarak muhasebeleştirilir ve raporlanır.
e)
Bilanço tarihinde var olan ve sonucu belirsiz bir ya da birkaç olayın
gelecekte ortaya çıkıp çıkmamasına bağlı durumları ifade eden, muhtemel
olaylar ve yükümlülüklerden kaynaklanan, gerçeğe yakın olarak tahmin ve
hesap edilebilen giderler tahakkuk ettirilerek faaliyet sonuçları tablosuna
yansıtılır. Şarta bağlı gelirler için ise gerçekleşme ihtimali yüksek olsa
da herhangi bir tahakkuk işlemi yapılmaz, dipnotlarda açıklama yapılır.
MADDE 7 ‒ (1) Genel yönetim muhasebesinde bütçe uygulama sonuçları tablosu
ilkelerinin uygulaması aşağıda açıklanmıştır:
a) Kamu
idarelerinin bütçe gelir ve bütçe gider hesapları, yılı bütçe düzenlemesi
ve diğer mevzuatla bütçe geliri ve bütçe gideri olarak tanımlanan ve kesin
hesabın çıkarılmasına esas teşkil eden işlemlerinin kaydına mahsustur.
b) Kamu
idareleri işlemlerinin, nakit esasında kayıt ve raporlanmasında faaliyet ve
bilanço hesaplarının ilgisine göre bütçe geliri, bütçe gideri ve bütçe
gelirlerinden ret ve iadeler hesaplarıyla ilişkilendirilmesinde yansıtma hesapları
kullanılır.
MADDE 8 ‒ (1) Bilanço ilkelerinin amacı, kamu idaresinin tasarrufundaki
kaynaklar ile bunlarla elde edilen varlıkların muhasebe kayıtlarının
yapılması, mali tablolarının hazırlanması ve raporlanması yoluyla, belli
bir tarihte kamu idaresinin mali durumunun ilgililer için saydam ve gerçeğe
uygun olarak yansıtılmasıdır.
(2)
Kapsama dâhil kamu idareleri bilançolarını bu Yönetmelikte belirtilen şekil
ve esaslara göre hazırlayıp sunar. Bilançolar hesap tipinde hazırlanır.
Hesap tipi bilançonun sol tarafında varlıklar, sağ tarafında ise yabancı
kaynaklar ve öz kaynaklar yer alır.
(3)
Bütün varlıklar, yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar bilançoda gayrisafi
değerleriyle gösterilir. Bu ilke, bilançonun net değer esasına göre
düzenlenmesine bir engel oluşturmaz. Bu doğrultuda net değer bilanço
düzenlenmesinin gereği olarak indirim kalemlerinin ilgili hesapların
altında açıkça gösterilmesi esastır.
(4) Bu
amaç doğrultusunda benimsenen bilanço ilkeleri; varlıklar, yabancı
kaynaklar ve öz kaynaklar itibarıyla 9 uncu, 10 uncu ve 11 inci maddelerde
belirtilmiştir.
MADDE 9 ‒ (1) Varlıklara ilişkin ilkeler şunlardır:
a)
Varlıklar, likidite durumlarına göre dönen ve duran varlıklar ana hesap
gruplarına ayrılır. Dönen varlıklar ana hesap grubu;
hazır değerler, menkul kıymet ve varlıklar, faaliyet alacakları, kurum
alacakları, diğer alacaklar, stoklar, ön ödemeler, yıllara yaygın inşaat ve
onarım maliyetleri, gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları ile
diğer dönen varlıklar hesap gruplarına, duran varlıklar ana hesap grubu
ise; menkul kıymet ve varlıklar, faaliyet alacakları, kurum alacakları,
mali duran varlıklar, maddi duran varlıklar, maddi olmayan duran varlıklar,
özel tükenmeye tabi varlıklar, gelecek yıllara ait giderler ve gelir
tahakkukları ile diğer duran varlıklar hesap gruplarına ayrılır.
b) Kamu
idarelerinin bir yıl veya faaliyet dönemi içinde paraya dönüştürülebilecek
ya da kullanılarak tüketilecek varlık ve alacakları bilançoda dönen
varlıklar ana hesap grubu içinde gösterilir.
c) Kamu
idarelerinin bir yıl içinde paraya dönüştürülmesi öngörülmeyen ve
hizmetlerinden bir faaliyet döneminden daha uzun süre yararlanılacak
varlıklar ve vadesi bir yılı aşan alacaklar bilançoda duran varlıklar ana
hesap grubu içinde gösterilir. Dönem sonunda, vadeleri bir yılın altında
kalan alacaklar, bu grupta yer alan hesaplardan dönen varlıklar ana hesap
grubundaki ilgili hesaplara aktarılır.
ç) Bu
Yönetmelikte belirtilen durumlarda varlıkların, bilanço tarihindeki gerçeğe
uygun değerleriyle gösterilebilmesi için, varlıklardaki değer düşüklükleri
gösterilerek karşılıkları ayrılır. Dönen varlıklar ana hesap grubu içinde
yer alan alacaklar, stoklar ve diğer dönen varlıklar içindeki ilgili
kalemler için yapılacak değerlendirme sonucunda, gerekli durumlarda uygun
karşılıklar ayrılır.
d)
Bilançoda duran varlıklar ana hesap grubu içinde yer alan maddi ve maddi
olmayan duran varlıklar ile diğer duran varlıkların maliyetlerini,
bunlardan yararlanılan dönemlere dağıtmak amacıyla, her dönem ayrılan amortismanların birikmiş tutarları bilançoda ayrıca
gösterilir.
e) Duran
varlıklar ana hesap grubu içinde yer alan özel tükenmeye tabi varlıkların
maliyetini ilgili dönemlere yüklemek amacıyla, her dönem ayrılan tükenme
paylarının birikmiş tutarları bilançoda ayrıca gösterilir.
f)
Parasal olmayan varlıkların raporlama tarihinde gerçek değerleriyle
gösterilmesi amacıyla, bu Yönetmeliğin ilgili hükümleri uyarınca enflasyon
düzeltmesine tabi tutulması gerekir. Dönem sonu bilanço gününde varlık
hesaplarında kayıtlı olup yabancı para cinsinden takip edilen varlıklar
değerlemeye tabi tutulur.
g)
Gelecek dönemlere ait olarak önceden ödenen giderler ile cari dönemde
tahakkuk eden ancak, gelecek dönemlerde tahsil edilecek olan gelirler
muhasebeleştirilir ve bilançoda gösterilir. Varlıklar arasında yer alan
alacaklara ilişkin olarak tahakkuk eden ancak, tahsil zamanı gelmeyen faiz
alacakları ilgili hesaplarda gösterilir.
ğ)
Tutarları net olarak hesaplanamayan alacaklar için herhangi bir tahakkuk
kaydı yapılmaz. Bu tür alacaklar bilanço dipnotlarında veya eklerinde
gösterilir.
h) Mal
ve hizmet karşılığı teminat veya depozito olarak verilen tutarlar,
varlıklar içinde gösterilir.
ı)
Stoklarını hesaplarında izlemeye karar veren kamu idarelerince; satmak,
üretimde veya tüketimde kullanmak amacıyla edinilen ilk madde, malzeme,
yarı mamul veya mamul mal, ticari mal, yan ürün, artık ve hurda gibi
stoklar maliyet bedelleriyle dönen varlıklar içindeki ilgili hesaplara
kaydedilir ve raporlanır. Bunlardan yapılan satışlar, tüketimler veya
kullanımlar stok hesaplarından düşülerek karşılıkları duruma göre ilgili
varlık veya gider hesaplarına kaydedilir.
i) Kamu
idareleri tarafından tahsis edilen ya da tahsisli olarak kullanılan
taşınmazlara ilişkin bilgiler dipnotlarda gösterilir.
MADDE 10 ‒ (1) Yabancı kaynaklara ilişkin ilkeler şunlardır:
a)
Yabancı kaynaklar vade yapılarına göre kısa vadeli yabancı kaynaklar ve
uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap gruplarına ayrılır. Kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu; kısa vadeli iç
mali borçlar, kısa vadeli dış mali borçlar, faaliyet borçları, emanet
yabancı kaynaklar, alınan avanslar, yıllara yaygın inşaat ve onarım hakedişleri, ödenecek diğer yükümlülükler, borç ve
gider karşılıkları, gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkukları ve
diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar hesap gruplarına, uzun vadeli yabancı
kaynaklar ana hesap grubu ise; uzun vadeli iç mali borçlar, uzun vadeli dış
mali borçlar, faaliyet borçları, diğer borçlar, alınan avanslar, borç ve
gider karşılıkları, gelecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkukları ve
diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar hesap gruplarına ayrılır.
b) Kamu
idarelerinin vadesi bir yıl veya faaliyet dönemiyle sınırlı olan
yükümlülükleri, bilançoda kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu
içinde gösterilir.
c) Kamu
idarelerinin vadesi bir yılı aşan yükümlülükleri bilançoda uzun vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içinde gösterilir. Dönem sonu bilanço
gününde bu grupta yer alan yükümlülüklerden vadeleri bir yılın altına
inenler, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubundaki ilgili
hesaplara aktarılır.
ç)
Gelecek dönemlere ait olarak önceden tahsil edilen gelirler ile cari
dönemde tahakkuk eden ancak, gelecek dönemlerde ödenecek olan giderler
tahakkuk tarihinde muhasebeleştirilir ve bilançoda gösterilir. Yabancı
kaynaklar arasında yer alan borçlara ilişkin olarak tahakkuk eden ancak,
ödeme zamanı gelmeyen faiz borçları ilgili hesaplarda gösterilir.
d) Kamu
idarelerinin bilinen ve tutarları tahmin ve hesap edilebilen bütün yabancı
kaynakları kaydedilir ve bilançoda gösterilir.
e) Dönem
sonu bilanço gününde yabancı kaynak hesaplarında kayıtlı olup, yabancı para
cinsinden takip ve ödemesi yapılan tutarlar değerlemeye tabi tutulur ve
raporlama tarihindeki değerleriyle mali raporlarda gösterilir.
f) Mal
ve hizmet karşılığı teminat veya depozito olarak alınan tutarlar yabancı
kaynaklar içinde gösterilir.
MADDE 11 ‒ (1) Öz kaynaklara ilişkin ilkeler şunlardır:
a) Öz
kaynaklar ana hesap grubu; net değer/sermaye, değer hareketleri, yedekler,
geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları ve geçmiş yıllar olumsuz faaliyet
sonuçları ile dönem faaliyet sonuçları hesap gruplarına ayrılır. Yedekler,
gelir unsuru olarak faaliyet sonuçları tablosuna aktarılmaz. Genel yönetim
kapsamında ticari esaslara göre faaliyet gösteren kamu idarelerinin varlık
hesaplarında net değer yerine, kendilerine tahsis edilen sermaye ile bunun
ödenmiş miktarı gösterilir.
b) İlk
açılış bilançosuna dâhil edilememiş bulunan varlık ve yabancı kaynakların envanteri yapıldıkça belirlenen değeri ilgili varlık
veya yabancı kaynak hesabına ve net değere/sermayeye ilave edilir.
c) Dönem
faaliyet sonucu ile önceki yıl/yıllar faaliyet sonuçları bu grupta yer
alır.
ç) Öz
kaynakların bilançoda net olarak gösterilmesi için öz kaynak kalemlerinden
negatif değer taşıyanlar indirim kalemleri olarak yer alır.
MADDE 12 ‒ (1) Nazım hesaplara ilişkin ilkeler şunlardır:
a) Kamu
idarelerinin varlık, kaynak, gelir ve gider hesaplarının dışında,
muhasebenin bilgi verme ve izleme görevi yüklediği işlemleri, muhasebe
disiplini altında toplanması istenen işlemleri ile gelecekte doğması
muhtemel hak ve yükümlülüklerine ilişkin işlemlerini izlemek üzere nazım
hesaplar kullanılır.
b) Nazım
hesaplar, yalnızca ilgili olduğu diğer nazım hesaplarla karşılıklı olarak
borç ve alacak çalışan hesaplardan oluşur. Bu hesaplar mizanda ve
bilançonun dipnotunda gösterilir.
MADDE 13 ‒ (1) Genel yönetim muhasebe ve raporlama standartları Kurul tarafından
oluşturulur. Bu Yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtilen muhasebe ve
raporlama standartlarındaki değişiklikler ve iyileştirmeler de dâhil, bu
konudaki uluslararası gelişmeler Kurulca izlenir.
MADDE 14 ‒ (1) Bir kamu idaresinin başka bir kamu idaresi veya diğer üçüncü
kişilerle olan karşılıklı ekonomik ilişkileri veya kamu idaresinin kendi
içinde muhasebe işlemi olarak değerlendirilmesi ve raporlanması gereken ve
para cinsinden ifade edilebilen her türlü işlemi muhasebe işlemidir.
Muhasebe işlemi;
a)
Karşılıklı yükümlülük doğuran mübadele ilişkisi,
b) Bir
mal veya hizmetin karşılıksız olarak başka bir kuruma veya diğer üçüncü
kişilere devri,
c) Kamu
idaresinin kendi içinde muhasebe işlemi olarak değerlendirilmesi gereken ve
para cinsinden ifade edilebilen amortisman
hesaplanması, enflasyon düzeltmesi yapılması, stokların kullanılması,
ve
benzeri şekillerde gerçekleşir.
MADDE 15 ‒ (1) Bütün muhasebeleştirme işlemlerinin kanıtlayıcı belgelere
dayandırılması zorunludur. Kanıtlayıcı belgeler, muhasebeleştirme
belgesinin hazırlanmasını gerektiren ve ilgili mevzuatında belirtilen
belgelerden oluşur.
(2)
Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde, bu Yönetmelik ve bu
Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanacak diğer düzenlemelerin uygulanmasında
kullanılmak üzere; kayıt, denetim, kontrol ve takip açısından standart bir
belge düzeninin oluşturulmasına Bakanlık yetkilidir. Kullanılacak
belgelerle ilgili yönetmelikler, mahallî idareler için İçişleri Bakanlığı,
sosyal güvenlik kurumları için bağlı veya ilgili oldukları bakanlıklar
tarafından, Bakanlığın uygun görüşü alınmak suretiyle hazırlanır ve
uygulanır.
(3)
Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde muhasebeleştirme belgesi
olarak bu Yönetmelik eki Ödeme Emri Belgesi (Örnek:1) ve Muhasebe İşlem
Fişi (Örnek:2) kullanılır. Bu kamu idareleri, asgari bu belgelerde yer alan
bilgileri taşıması kaydıyla, muhasebeleştirme belgelerini kendi düzenleyici
metinlerinde farklı içerik ve şekilde ayrıca belirleyebilirler. Mahallî
idareler ve sosyal güvenlik kurumlarında kullanılacak muhasebeleştirme
belgeleri ise bu Yönetmeliğe göre Bakanlığın uygun görüşü alınmak suretiyle
hazırlanan kendi düzenlemelerinde belirlenir.
MADDE 16 ‒ (1) Bir ekonomik değer; yaratıldığında, başka bir şekle
dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok
olduğunda muhasebeleştirilir.
(2) Kamu
hesapları malî yıl esasına göre tutulur.
(3) Kamu
gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri malî yılın hesaplarında
gösterilir.
(4)
Bütçe gelirleri tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda
muhasebeleştirilir.
MADDE 17 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinin her türlü muhasebe işlemi çift
taraflı kayıt sistemine göre kaydedilir. Bir hesaba borç veya alacak
kaydedilen tutar, başka hesap ya da hesaplara alacak veya borç kaydedilir.
MADDE 18 ‒ (1) Kamu idarelerinin muhasebe birimleri, muhasebe işlemlerini,
gerçekleşme sırasına göre düzenli bir şekilde hesap dönemi başında “1” den
başlamak üzere hesap döneminin sonuna kadar numaralandırarak kaydederler.
Muhasebe kayıtları ancak yeni bir muhasebe kaydı ile düzeltilir. Muhasebe
belgesinde düzeltme işleminin gerekçesine yer verilir.
MADDE 19 ‒ (1) Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, fiyatı
yabancı para cinsinden belirlenen mal ve hizmetlerin alım ve satımları,
yabancı para cinsinden borç temin edilmesi ve borç verilmesi, yabancı para
birimine dayalı bir anlaşmaya taraf olunması, yabancı para cinsinden bir
varlığın elde edilmesi veya elden çıkarılması ve yabancı para cinsinden bir
yükümlülüğün oluşması veya yerine getirilmesi gibi işlemlerdir.
(2)
Yabancı para cinsinden yapılan işlemler ve faaliyetler ulusal para birimi
cinsinden kaydedilir. Ulusal para dışında yabancı bir para cinsinden
raporlama yapılması halinde yabancı paranın cinsi, yabancı para cinsinden
raporlama yapılmasının nedenleri ve uygulanan döviz kurunun dipnotlarda
belirtilmesi gerekir. Yabancı para cinsinden yapılan bir işlem ve faaliyet,
işlem ve faaliyetin gerçekleştiği tarihteki kur üzerinden kaydedilir.
(3) Yabancı
paralar ve yabancı para cinsinden izlenen varlıklar ve yabancı kaynaklar,
raporlama tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen ilgili
döviz kuru üzerinden değerlemeye tabi tutulur ve değerleme günündeki kur
üzerinden muhasebe kayıtlarında gösterilir.
(4)
Yabancı para cinsinden yapılan parasal bir işlemin ilk kayda alındığı gün
ile değerleme günü ya da ödeme günü veya tahsilat
yoluyla kayıtlardan çıkarıldığı gün arasındaki kurlarda değişme olduğunda
ortaya çıkan kur farkları oluştukları dönemlerde gelir, gider veya emanet
olarak kaydedilir. Öz kaynaklarda meydana gelen değişmenin ne kadarının kur
farklarından kaynaklandığı ve kur farklılıklarının raporlara etkileri
raporların dipnotlarında belirtilir.
MADDE 20 ‒ (1) Kamu idarelerinin bizzat kendi imkânlarıyla ürettikleri maddi
duran varlıkların üretimi için yapılan giderler, işlem tarihindeki maliyet
bedeli üzerinden ilgili varlık hesaplarına kaydedilir.
MADDE 21 ‒ (1) Kira veya sermaye geliri veya bunların her ikisini elde etmek
amacıyla edinilen ve kısa dönemde satış veya diğer işlemlere konu edilmesi
düşünülmeyen yatırım amaçlı varlıklar, maliyet bedeliyle kaydedilir.
MADDE 22 ‒ (1) Mali varlıklar; kasadaki nakit, banka hesaplarındaki mevcutlar,
verilen borçlardan doğan alacaklar, senet, tahvil ve benzeri menkul
varlıklar, sermaye payları, mali türevler, bir sözleşmeden doğan alacağı
ifade eden haklar ve hesaplarda kayıtlı alacaklar gibi maddi ve maddi
olmayan varlıklar dışındaki her türlü değerleri kapsar. Mali varlıklar,
kaynaklarına ve türlerine göre sınıflara ayrılarak kaydedilir ve
raporlanır.
MADDE 23 ‒ (1) Mali olmayan varlıklar; bir üretim süreci
sonunda ortaya çıkan ve zaman içinde tekrarlanarak bir yıldan fazla
kullanılabilen binalar ve yapılar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, makine ve
teçhizatlar, taşıtlar, demirbaşlar ve diğer maddi duran varlıkları kapsayan
maddi duran varlıkları; üretim veya yönetim hizmetlerinde kullanılmak veya
satış amacıyla edinilen stoklar ile madde ve malzemeler, üretim aşamasında
veya üretim aşamaları tamamlanmış olan ve satılmak veya tüketilmek üzere
elde bulundurulan mallar gibi diğer varlıkları kapsayan stokları; değerli
taşlar ve metaller, sanat eserleri, antikalar ve mücevherat gibi öncelikli
amacı üretim sürecinde kullanılmak veya tüketilmek olmayan taşınır
varlıkları; arsa, arazi, yeraltı varlıkları, diğer doğal olarak ortaya
çıkan üretilmemiş maddi duran varlıklar, telif ve patent hakları ile lisans gibi maddi olmayan duran varlıkları ifade
eder.
(2)
Stoklar, maliyet bedeliyle ilgili stok hesaplarına kaydedilir. Maliyet
bedeli, stokların depolanacağı yere kadar getirilmesi için yapılan bütün
giderleri kapsar. Kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına,
satıldıklarında ise ilgili varlık hesaplarına kaydedilerek stok
hesaplarından düşülür.
(3)
Milli savunma, istihbarat ve emniyet hizmetlerini yürüten kamu idarelerinin
ihtiyaçları için alınacak her türlü taşınır doğrudan mal ve hizmet satın
alma gideri olarak kaydedilir. Bu idarelerin edindikleri diğer varlıklar
ilgili varlık hesaplarına kaydedilir.
MADDE 24 ‒ (1) Hizmet imtiyaz sözleşmesi; işletmecinin, belirlenmiş bir süre
için kamu hizmetlerini sunmak amacıyla hizmet imtiyaz varlığını kullandığı
ve bu hizmetlerin karşılığının işletmeciye ödendiği sözleşmedir.
(2)
Hizmet imtiyaz varlığı, hizmet imtiyaz sözleşmesine konu olan varlıkları ifade
eder. İşletmecinin bu varlıkla sunacağı hizmetler ve bu hizmetlerin kime,
hangi fiyatlara sunulacağının kamu idaresi tarafından kontrol edilmesi ve
sözleşme süresi sonunda hizmet imtiyaz varlığının kamu idaresine
devredilmesi halinde bu varlıklar, maddi duran varlıklar hesap grubu içinde
hizmet imtiyaz varlıkları hesabında izlenir.
(3)
Hizmet imtiyaz varlıkları gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirilir. Kamu
idaresine ait olan varlıklardan hizmet imtiyaz sözleşmesine konu edilenler
hizmet imtiyaz varlıkları hesabına kayıtlı değeri üzerinden kaydedilir.
(4) İşletmeciye, kamu idaresi adına kamu hizmeti sunması
karşılığında üçüncü taraflardan veya diğer bir gelir getirici varlıktan
gelir elde etme hakkının devredilmesi durumunda, hizmet imtiyaz varlığı ile
aynı tutarda gelecekte elde etmesi muhtemel vazgeçilen gelir kadar
yükümlülük kaydı yapılır. İşletmeciye gelir elde etme hakkı devredilmesi
yerine nakit veya diğer bir mali varlıkla ödeme yapıldığı durumlarda hizmet
imtiyaz varlığı ile aynı tutarda mali yükümlülük kaydı yapılır.
(5) Her
bir hizmet imtiyaz sözleşmesinin türü, yapısı ve kapsamı gibi bilgiler mali
tablo dipnotlarında açıklanır.
MADDE 25 ‒ (1) Finansal kiralama sözleşmesi, sözleşme süresi sonunda mülkiyet
devrinin yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın kiralamaya konu maddi duran
varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan her türlü risk ve
getirilerin kiracı olarak kamu idarelerine devredildiği sözleşmedir.
(2)
Finansal kiralama işlemine konu maddi duran varlıkların gerçeğe uygun
değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değeri karşılaştırılır;
muhasebeleştirme düşük olan değer üzerinden yapılır. Sözleşme gereği
kiralayana ödenecek toplam tutar mali borç olarak kaydedilir. Finansal
kiralama borçlanma maliyeti ise ilgili oldukları dönemde gider kaydedilmek
üzere ayrı bir hesapta izlenir.
(3)
Finansal kiralama sözleşmeleri için yapılan her türlü ücret, komisyon,
servis ücreti, vergi ve benzeri giderler, borç hesaplarıyla
ilişkilendirilmeksizin gider ve bütçe gideri olarak kaydedilir.
(4)
Mevzuatı uyarınca yap-kirala-devret modeli ile edinilen maddi duran
varlıklar da finansal kiralama işlemi olarak değerlendirilir. Toplam
finansal kiralama borcu, varlığa ve finansal kiralama borçlanma maliyetine
dağıtılarak muhasebeleştirilir.
(5) Kamu
idarelerince imzalanan her bir finansal kiralama sözleşmesinin türü, yapısı
ve kapsamı gibi bilgiler mali tablo dipnotlarında açıklanır.
MADDE 26 ‒ (1) Gerek yatırım ve gerekse kullanım amacıyla edinilen maddi duran
varlıklar maliyet bedeliyle muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıkların
maliyet bedeli, alış bedeline, vergi, resim ve harçlar ile diğer doğrudan
giderlerin ilave edilmesi suretiyle bulunur. Ancak, katma değer vergisi
mükellefi olan kamu idarelerinin, edindikleri maddi duran varlıklar için
ödedikleri katma değer vergisi tutarları, maliyet bedeline dâhil edilmez.
Alım işlemlerinde yapılan indirimler veya herhangi bir nedenle alış bedeli
üzerinden yapılan iadeler, alış bedelinden düşülür. Genel yönetim giderleri
ve varlığın elde edilmesi veya kullanılabilir duruma getirilmesiyle
doğrudan ilişkilendirilmeyen giderler, maliyet bedeline ilave edilmez.
(2)
Maddi duran varlıkların bütünleyici parçaları ve eklentileri, ilgili maddi
duran varlıkla birlikte değerlendirilir. Maddi duran varlıkların
bütünleyici parçası ya da eklentisi olan bilgisayar yazılımı gibi varlıklar
da maddi duran varlık olarak değerlendirilir.
(3)
Herhangi bir maliyet yüklenilmeksizin edinilen maddi duran varlıklar,
gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirilir. Varlığın gerçeğe uygun değeri
bilinemiyorsa idarece tespit edilen değeri esas alınır.
(4)
Sanat eserlerinden hesaplara alınmasına karar verilenler, sigorta değerleri
veya takdir edilen değerleriyle, sigortalanmamaları veya değer takdir
edilememesi durumunda ise iz bedeliyle muhasebeleştirilir.
(5)
Kullanım değeri kalmayan ve kullanımı veya satışından herhangi bir ekonomik
fayda beklenilmeyen maddi duran varlıklar, kayıtlı bulundukları maddi duran
varlık hesabından çıkarılarak elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran
varlıklar hesabına alınır.
MADDE 27 ‒ (1) Maddi duran varlıklar için sonradan yapılan ve o varlığın değerini,
kullanım süresini, ürün ve hizmet kalitesini, sağlanan faydayı artıran veya
üretilen mal veya hizmetlerin üretim maliyetini azaltan her türlü maliyet,
ilgili maddi duran varlığın kayıtlı değerine ilave edilir ve amortisman hesaplamasında dikkate alınır. Bunların
dışında maddi duran varlıklar için yapılan her türlü normal bakım ve onarım
harcamaları gider olarak kaydedilir.
MADDE 28 ‒ (1) Maddi olmayan duran varlık, mal veya hizmet üretiminde veya ediniminde
kullanılmak, üçüncü kişilere kiraya verilmek veya idari amaçlar için
kullanılmak üzere elde tutulan marka, isim, bilgisayar yazılımı, telif,
patent, sınai ve işletme hakları gibi kalemlerdir.
Maddi olmayan bir duran varlığın maliyeti, o varlığın satın alındığı veya
üretildiği sırada yapılan nakit veya nakit benzeri harcama veya varlığın
elde edilmesi için verilen kıymetlerin gerçeğe uygun değeridir. Maddi
olmayan bir duran varlık elden çıkarıldığı, kullanımı veya satışından
hiçbir ekonomik fayda beklenmediği zaman hesaplardan çıkarılır.
MADDE 29 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerince muhasebe sistemine dâhil edilen
duran varlıklardan; arazi ve arsalar, yapım aşamasındaki sabit varlıklar,
varlıkların elde edilmesi için verilen avans ve krediler ile tarihi
yapılar, tarihi veya sanat değeri olan demirbaşlar dışındakilerden
hangilerinin amortisman ve tükenme payına tabi
tutulacağı ve bunlara ilişkin esas ve usuller ile uygulanacak amortisman ve
tükenme payının süre, yöntem ve oranları duran varlık çeşitlerine göre
Bakanlıkça belirlenir.
(2) Bir
duran varlığın amortisman ve tükenme payına tabi
değeri, varlığın yararlanma ya da itfa süresine sistemli bir biçimde
dağıtılır. Amortisman ve tükenme payı tutarı gider olarak muhasebeleştirilir.
Duran varlıkların ilk defa amortisman ve tükenme
payı ile enflasyon düzeltmesine esas alınacak değeri maliyet bedelidir.
Ancak, enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olan varlıklar için amortisman ve tükenme payı hesaplamasına esas alınacak
değer, enflasyon düzeltmesi sonucu ortaya çıkan değerdir. Bir varlık için
yapılan harcamaların, varlığın iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya
veriminin arttırılması sonucunu doğurması durumunda, amortisman
ve tükenme payı hesaplaması varlığın yeni değeri üzerinden yapılır.
(3) Bir
varlığın kullanımından elde edilebilecek ekonomik fayda tüketildikçe, bu
tüketimi yansıtabilmek amacıyla ayrılan amortismanların
birikmiş tutarı ile tükenme paylarının birikmiş tutarı, varlığın defter
değeri altında eksi değer olarak gösterilir.
MADDE 30 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idareleri, içinde bulunulan hesap dönemi
dâhil son üç hesap döneminde fiyat endeksindeki artışın %100’den ve içinde
bulunulan hesap döneminde %10’dan fazla olması halinde mali tablolarında
yer alan parasal olmayan kalemleri enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar.
Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi
halinde sona erer.
(2) Birinci fıkrada yer alan oranların
indirilmesi veya tekrar aynı seviyeye yükseltilmesinde 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinde yer
alan düzenlemelere uyulur.
(3) Enflasyon düzeltmesi işlemi, kamu
idarelerinin mali tablolarında yer alan parasal olmayan kalemlerin düzeltme
katsayısı ile çarpılması suretiyle gerçekleştirilir. Parasal kalemler,
raporlama tarihindeki cari ölçüm birimine göre sunulduğundan düzeltilmez.
(4) Stoklar
hesap grubunda yer alan değerler, basit ortalama yöntem kullanılmak
suretiyle hesaplanan dönem ortalama düzeltme katsayısı kullanılarak
düzeltme işlemine tabi tutulur.
(5) Daha önce düzeltme işlemine tabi
tutulan bir mali tabloda yer alan ve düzeltmeye esas tarihleri düzeltme
yapılmış tarihten öncesi olan kalemler taşıma işlemine tabi tutulur ve
düzeltme işlemi, daha önce düzeltilmiş tutarların taşıma katsayısı ile
çarpılması suretiyle yapılır. Düzeltmeye tabi tutulan mali tabloda düzeltme
tarihinden sonra envantere giren kalemler varsa,
bunların düzeltmeye esas tarihlerine kadar inilir ve bulunan düzeltme
katsayısıyla düzeltmeye esas değer çarpılmak suretiyle düzeltme işlemi
yapılır. Parasal kalemler için taşıma katsayısı bir olarak uygulanır.
(6) Enflasyon
düzeltmesi işlemi malî yıl sonu itibarıyla yapılır.
(7)
Enflasyon düzeltmesi sonucu ortaya çıkan artış tutarları parasal olmayan
kalemin ilgili olduğu hesaba, karşılıkları enflasyon düzeltme hesabına
kaydedilir.
(8) İz
bedeliyle takip edilen değerler ile tamamen amorti edilmiş varlıklar
enflasyon düzeltmesine tabi tutulmazlar.
(9)
Parasal ve parasal olmayan kalemleri belirlemeye ve bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlık yetkilidir.
MADDE 31 ‒ (1) Amortismana tabi varlıkların ekonomik ömürleri belli aralıklarla
yeniden gözden geçirilir ve eğer kullanım süreleri başlangıçta yapılan
tahminden kayda değer şekilde farklı ise, amortisman
hesaplama süresi mevcut ve gelecek dönemleri içerecek şekilde yeniden
belirlenir.
MADDE 32 ‒ (1) Kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması
halinde giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak,
kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim,
harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, tarifeye bağlı
ödemelere ve ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara
sırasıyla öncelik verilir.
(2) Malî
yıl içinde ödeme emri belgesine bağlandığı halde, hak sahibinin talep
etmemesi veya başka nedenlerle ödenemeyen tutarlar, bütçeye gider yazılarak
emanet hesaplarına alınır ve buradan ödenir. Ancak, hesaba alındığı malî
yılı izleyen beşinci yıl sonuna kadar talep
edilmeyen emanet hesaplarındaki tutarlar bütçeye gelir kaydedilir. Gelir
kaydedilen tutarlar, mahkeme kararı üzerine ödenir.
(3)
İlgili olduğu malî yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları
tarafından geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep edilmediğinden
veya belgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlar zamanaşımına
uğrayarak kamu idareleri lehine düşer.
MADDE 33 ‒ (1) Varlık ve yabancı kaynakların değerlemeye tabi tutulmaları
sonucunda, fiyat değişmelerinden dolayı ortaya çıkan artış ve azalışlar
değer değişimi; borçların, alacakların veya varlıkların hacim, sayı gibi miktarlarında
meydana gelen ve kamu idarelerinin inisiyatifi
dışında ortaya çıkan artış ve azalışlar ise miktar değişimidir. Bu şekilde
ortaya çıkan kazanç ve kayıplar ilgisine göre öz kaynaklar ana hesap
grubunda açılan hesaplara veya gelir ve gider hesaplarına kaydedilir. Bu
şekillerde ortaya çıkan kazanç ve kayıpların öz kaynakları nasıl etkilediği
bilançonun dipnotlarında açıklanır.
MADDE 34 ‒ (1) Mal ve hizmetlerin takas yoluyla satışı işlemlerinden sağlanan
tutarlar, işlem günündeki gerçeğe uygun değerleriyle kaydedilir. Bu
işlemler sırasında mübadeleye konu mal ve hizmetler arasında parayla
ölçülebilen farklılıklardan doğan kazanç ve kayıplar da işlem günündeki
gerçeğe uygun değerleriyle kaydedilir.
MADDE 35 ‒ (1) Kamu idarelerine ait borçlar muhasebe sistemi içinde izlenir.
Borçlanma maliyetleri ilgili oldukları dönemde gider, nakden veya mahsuben
ödendikleri zaman bütçe gideri olarak kaydedilir. Borçlanmanın direkt olarak
bir varlığın satın alınması karşılığı yapılması ve borçlanma suretiyle
alınan varlığın bedelinin düzenli taksitler halinde ödenmesi durumunda,
tahakkuk ettirilen faizler ilgili döneme faiz gideri olarak kaydedilir. Bu
halde alınan varlık, taksit faizlerinden arındırılmış olarak kayda alınma
tarihindeki gerçek maliyet değeriyle varlık hesaplarına kaydedilir.
(2)
Borçlanma sözleşmelerinde yapılan değişiklikler, borçların vadelerinin
değiştirilmesi, başka bir alacaklıya devri gibi değişikliklerin ekonomik sonuçları
da kaydedilir. Borçlara ilişkin yükümlülüğün, alacaklıların alacağından
vazgeçmesi gibi tek yanlı tasarruflarla ortadan kalkmasına veya azalmasına
neden olan işlemlerden kaynaklanan kazançlar miktar değişimi olarak
hesaplara yansıtılır.
(3) Kuponsuz senetler satış bedeli ile
muhasebeleştirilir. Satış bedeli ile üzerinde yazılı değer arasındaki fark,
ilgili oldukları faaliyet dönemlerinde faiz gideri olarak tahakkuk
ettirilir, nakden veya mahsuben ödendiklerinde ise bütçe giderlerine
kaydedilir.
(4)
Kuponlu senetler ise üzerinde yazılı olan bedel ile muhasebeleştirilir.
Üzerlerinde yazılı değerden daha düşük veya yüksek bir değer ile satılması
durumunda; satış değeri ile üzerlerinde yazılı değer arasındaki fark bütçe
geliri veya bütçe gideri, ilgili oldukları faaliyet dönemlerinde tahakkuk
ettirilerek gider veya gelir olarak kaydedilir.
(5)
Borçlanma araçlarının elde edilmesi veya elden çıkarılması için yapılan her
türlü ücret, komisyon, servis ücreti, vergi ve benzeri giderler, borç
hesaplarıyla ilişkilendirilmeksizin gider ve bütçe gideri olarak
kaydedilir.
(6)
Borçların etkin bir şekilde idare edilebilmesi ve risk yönetimi amacıyla
yurtiçi veya uluslararası sermaye piyasalarında kullanılan türev ürünler
muhasebe sistemi içinde izlenir.
MADDE 36 ‒ (1) Kamu idarelerinin başka kamu idarelerinden, yurtiçindeki veya
yurtdışındaki mali kuruluşlardan veya devletlerden yaptıkları borçlanmalar
dolayısıyla tahakkuk eden faizler, ilgili oldukları dönemlere gider
yazılır. Kamu idarelerinin başka kamu idarelerine, yurtiçinde veya
yurtdışındaki mali kuruluşlara veya devletlere verdikleri borçlar
dolayısıyla tahakkuk eden faizler, ilgili oldukları dönemlere gelir
kaydedilir.
MADDE 37 ‒ (1) Sübvansiyon, kamu idareleri tarafından mal ve hizmet üreten
işletmelere üretim miktarı, birimi veya mal ve hizmetin değeri esas
alınarak yapılan karşılıksız cari ödemelerdir. Transfer ise kamu
idarelerince diğer kamu idarelerine veya diğer kişilere nakit, mal, hizmet
veya diğer bir varlık şeklinde karşılıksız olarak yapılan ödemelerdir.
(2) Kamu idarelerince mal ve hizmet üreten
işletmelere üretim, satış, ithalat, ihracat veya üretim aşamalarında
yapılan sübvansiyonlar ile bir kamu idaresinden doğrudan hane halkına veya
kâr amacı olmayan kuruluşlara, diğer kamu idarelerine, başka devletlere
veya uluslararası kuruluşlara yapılan cari transfer veya sermaye
transferleri, bu transferlerden yararlanan kişi veya kuruluşları gösterecek
şekilde faaliyet hesapları içinde bu amaçla açılacak hesaplara kaydedilir
ve raporlanır.
MADDE 38 ‒ (1) Kamu idareleri tarafından nüfusun tamamını veya
belli bir kesimini sosyal risklerden korumak amacıyla yapılan sağlık
hizmetleri ödemesi, işsizlik ödeneği, hastalık ve malullük yardımları, aile
ve çocuk yardımı, emeklilik aylığı veya ölüm yardımı gibi belli bir sosyal
güvenlik güvencesi altında veya dışında yapılan nakdi ve ayni yardımlar
faaliyet hesaplarına kaydedilir ve raporlanır.
MADDE 39 ‒ (1) Gelir ve giderler, herhangi bir düzenleme veya standart ile aksi
kararlaştırılmadıkça netleştirilmeden kaydedilir.
MADDE 40 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinin taahhütleri ile kamu idaresi
adına verilen garantiler nazım hesaplarda izlenir ve bunlara ilişkin kayıt
sistemi oluşturulur.
(2) Kamu
idarelerince verilen garantiler, raporlama dönemlerinde değerlemeye tabi
tutulur ve bilanço dipnotlarında gösterilir.
(3)
Taahhütlerden hangilerinin kayda alınacağı ve bunların raporlanmasına
ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
MADDE 41 ‒ (1) Şartlı bağış ve yardımlar alındıklarında, tahsis amacına uygun
olarak kullanılmak üzere ilgili hesaplara kaydedilir. Bunların kullanılması
sonucu kamu idaresi adına kaydı gereken bir varlık üretilmiş ise söz konusu
varlık maliyet bedeliyle muhasebeleştirilir.
(2)
Nakdi olarak alınan bağış ve yardımlardan, kullanılmadığı veya amaç dışı
kullanıldığı için geri istenilenler bütçeye gider kaydıyla ilgilisine geri
verilir.
MADDE 42 ‒ (1) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin topladığı vergi,
resim, harç ve benzeri gelirlerden diğer idare, kurum ve kuruluşlara
verilecek payların, geliri toplayan kamu idaresi bütçesine bu amaçla konulacak
ödeneklerden karşılanması zorunludur.
(2) Malî
yıl içinde kullanılabilecek ödenek, ilgili kanun hükümleri uyarınca tahsil
edilen tutar dikkate alınarak hesaplanacak pay tutarını geçemez. Hesaplanan
pay tutarının, bu amaçla tahsis edilen ödenek tutarını aşması halinde,
aradaki farkı geçmemek kaydıyla ödenek eklemesi yapmaya genel bütçe
kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer idarelerde üst
yöneticiler yetkilidir.
MADDE 43 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinin bütçe ödeneklerine ilişkin her
türlü muhasebe işlemi, bütçelerindeki sınıflandırmaya uygun olarak muhasebe
sisteminde nazım hesaplar ana hesap grubu içindeki hesaplarda izlenir.
MADDE 44 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinin bütçe uygulama sonuçlarını
gösteren kesin hesapları, bütçelerindeki sınıflandırmaya uygun olarak
muhasebe kayıtlarından çıkarılır. Kamu idarelerinin kesin hesapları ilgili
mevzuatında belirlenen esas ve usullere uygun olarak yetkili organların
denetim ve bilgisine sunulur.
MADDE 45 ‒ (1) Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında
görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka
uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden,
raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin
alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek
zorundadır.
MADDE 46 ‒ (1) Çerçeve hesap planı; bilanço hesapları, faaliyet hesapları,
bütçe hesapları ve nazım hesaplar ana bölümlerine ayrılır. Bilanço
hesapları bölümü, 1 numaradan 5 numaraya kadar olan ana hesap gruplarından;
faaliyet hesapları bölümü, 6 numaralı ana hesap grubundan; bütçe hesapları
bölümü, 8 numaralı ana hesap grubundan; nazım hesaplar bölümü ise, 9
numaralı ana hesap grubundan oluşur. 7 numaralı ana hesap grubu bu
Yönetmelikte yer alan muhasebe ilke ve standartlarına aykırı olmamak
şartıyla, kamu idarelerinin yönetim ve maliyet muhasebesi ihtiyaçları için
kullanılır. Ana hesap grupları aşağıda gösterildiği gibi isimlendirilir.
1) Dönen
Varlıklar
2) Duran
Varlıklar
3) Kısa
Vadeli Yabancı Kaynaklar
4) Uzun
Vadeli Yabancı Kaynaklar
5) Öz
Kaynaklar
6) Faaliyet
Hesapları
7)
Maliyet Hesapları
8) Bütçe
Hesapları
9) Nazım
Hesaplar
(2) Ana
hesap gruplarından 1 ila 5 numaralı gruplar bilanço hesapları olup, kendi
içinde aşağıdaki maddelerde gösterildiği gibi hesap gruplarına ayrılır ve
her bir ana hesap grubunu ilgilendiren işlemler ait oldukları hesap grubu
içinde açılacak ilgili bilanço hesaplarına kaydedilir. Her bilanço hesabı
ayrıca ihtiyaca göre yeteri kadar yardımcı hesaplara ayrılabilir.
(3)
Faaliyet hesapları ana hesap grubunun hesap gruplarına, hesap gruplarının
hesaplara ve hesapların yardımcı hesaplara ayrılması, gelir ve giderlerin
ekonomik ayrımına uygun olarak bu Yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtilen
bilgileri verecek şekilde yapılır.
(4)
Bütçe hesapları ana hesap grubunun hesap gruplarına, hesap gruplarının
hesaplara ve hesapların yardımcı hesaplara ayrılması, bütçe gelir ve
giderlerinin ekonomik ayrımına uygun olarak bu Yönetmeliğin ilgili
maddelerinde belirtilen bilgileri verecek şekilde yapılır.
(5)
Nazım hesaplar ana hesap grubu, kurumların ihtiyaçlarına göre
sınıflandırılır.
(6)
Genel yönetim muhasebesi çerçeve hesap planı aşağıdaki ana hesap grupları,
hesap grupları ve hesaplardan oluşur:
Aktif Hesaplar
1 Dönen Varlıklar
10 Hazır Değerler
100 Kasa
Hesabı
101
Alınan Çekler Hesabı
102 Banka
Hesabı
103
Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı (-)
104
Proje Özel Hesabı
105
Döviz Hesabı
106
Döviz Gönderme Emirleri Hesabı (-)
107
Elçilik ve Konsolosluk Nezdindeki Paralar Hesabı
108
Diğer Hazır Değerler Hesabı
109
Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı
11 Menkul Kıymet ve Varlıklar
110
Hisse Senetleri Hesabı
111 Özel
Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
112 Kamu
Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
117
Menkul Varlıklar Hesabı
118
Diğer Menkul Kıymet ve Varlıklar Hesabı
12 Faaliyet Alacakları
120
Gelirlerden Alacaklar Hesabı
121
Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı
122
Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
126
Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
127
Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
128
Şüpheli Alacaklar Hesabı
129
Şüpheli Alacaklar Karşılığı Hesabı (-)
13 Kurum Alacakları
130 Dış
Borcun İkrazından Doğan Alacaklar Hesabı
131 Para
Piyasası Nakit İşlemleri Alacakları Hesabı
132
Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı
134
Türev Ürün Alacakları Hesabı
137
Takipteki Kurum Alacakları Hesabı
138
Takipteki Kurum Alacakları Karşılığı Hesabı (-)
139
Diğer Kurum Alacakları Hesabı
14 Diğer Alacaklar
140
Kişilerden Alacaklar Hesabı
15 Stoklar
150 İlk
Madde ve Malzeme Hesabı
151 Yarı
Mamuller-Üretim Hesabı
152
Mamuller Hesabı
153
Ticari Mallar Hesabı
157
Diğer Stoklar Hesabı
158 Stok
Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı (-)
16 Ön Ödemeler
160 İş
Avans ve Kredileri Hesabı
161
Personel Avansları Hesabı
162
Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı
164
Akreditifler Hesabı
165 Mahsup
Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı
166
Proje Özel Hesabından Verilen Avans ve Akreditifler Hesabı
167
Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditifleri Hesabı
17 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri
170
Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri Hesabı
18 Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir
Tahakkukları
180
Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı
181
Gelir Tahakkukları Hesabı
19 Diğer Dönen Varlıklar
190
Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı
191
İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı
194
Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabı
197
Sayım Noksanları Hesabı
198
Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Hesabı
2 Duran Varlıklar
21 Menkul Kıymet ve Varlıklar
217
Menkul Varlıklar Hesabı
218
Diğer Menkul Kıymet ve Varlıklar Hesabı
22 Faaliyet Alacakları
220
Gelirlerden Alacaklar Hesabı
222
Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
226
Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
227
Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
23 Kurum Alacakları
230 Dış
Borcun İkrazından Doğan Alacaklar Hesabı
232
Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı
234
Türev Ürün Alacakları Hesabı
239
Diğer Kurum Alacakları Hesabı
24 Mali Duran Varlıklar
240 Mali
Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı
241 Mal
ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı
242 Döner
Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı
247
Sermaye Taahhütleri Hesabı (-)
248
Diğer Mali Duran Varlıklar Hesabı
25 Maddi Duran Varlıklar
250
Arazi ve Arsalar Hesabı
251
Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı
252
Binalar Hesabı
253
Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı
254
Taşıtlar Hesabı
255
Demirbaşlar Hesabı
256
Hizmet İmtiyaz Varlıkları Hesabı
257
Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
258
Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı
259
Yatırım Avansları Hesabı
26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
260
Haklar Hesabı
263
Araştırma ve Geliştirme Giderleri Hesabı
264 Özel
Maliyetler Hesabı
267
Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Hesabı
268
Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
27 Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
271
Arama Giderleri Hesabı
277
Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Hesabı
278
Birikmiş Tükenme Payları Hesabı (-)
28 Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir
Tahakkukları
280
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı
281
Gelir Tahakkukları Hesabı
29 Diğer Duran Varlıklar
293
Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar Hesabı
294
Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı
297
Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Hesabı
299
Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
Pasif Hesaplar
3 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
30 Kısa Vadeli İç Mali Borçlar
300
Banka Kredileri Hesabı
302 Para
Piyasası Nakit İşlemleri Borçları Hesabı
303 Kamu
İdarelerine Mali Borçlar Hesabı
304 Cari
Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı
305
Bonolar Hesabı
306
Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
307 Finansal Kiralama
İşlemlerinden Borçlar Hesabı
308 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabı (-)
309 Kısa
Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı
31 Kısa Vadeli Dış Mali Borçlar
310 Cari
Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hesabı
32 Faaliyet Borçları
320
Bütçe Emanetleri Hesabı
322 Bütçeleştirilecek
Borçlar Hesabı
323
Bütçeleştirilmiş Borçlar Hesabı
325
Nakit Talep ve Tahsisleri Hesabı
329
Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
33 Emanet Yabancı Kaynaklar
330
Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
332 Okul
Pansiyonları Hesabı
333
Emanetler Hesabı
334
Türev Ürün Borçları Hesabı
337
Mutemetlikler Cari Hesabı
338
Konsolosluk Cari Hesabı
339 Risk
Hesabı
34 Alınan Avanslar
340
Alınan Sipariş Avansları Hesabı
349
Alınan Diğer Avanslar Hesabı
35 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
350
Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
Hesabı
36 Ödenecek Diğer Yükümlülükler
360
Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı
361
Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı
362
Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat
Hesabı
363 Kamu
İdareleri Payları Hesabı
368
Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer
Yükümlülükler Hesabı
37 Borç ve Gider Karşılıkları
372
Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
379
Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
38 Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider
Tahakkukları
380
Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı
381
Gider Tahakkukları Hesabı
39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
391
Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı
397
Sayım Fazlaları Hesabı
399
Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
4 Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
40 Uzun Vadeli İç Mali Borçlar
400
Banka Kredileri Hesabı
403 Kamu
İdarelerine Mali Borçlar Hesabı
404
Tahviller Hesabı
406
Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
407 Finansal Kiralama
İşlemlerinden Borçlar Hesabı
408 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabı (-)
409 Uzun
Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı
41 Uzun Vadeli Dış Mali Borçlar
410 Dış
Mali Borçlar Hesabı
42 Faaliyet Borçları
429
Diğer Faaliyet Borçları Hesabı
43 Diğer Borçlar
430 Alınan
Depozito ve Teminatlar Hesabı
434
Türev Ürün Borçları Hesabı
438
Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı
439
Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
44 Alınan Avanslar
440
Alınan Sipariş Avansları Hesabı
449
Alınan Diğer Avanslar Hesabı
47 Borç ve Gider Karşılıkları
472
Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
479
Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
48 Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider
Tahakkukları
480
Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı
481
Gider Tahakkukları Hesabı
49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
499
Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
5 Öz Kaynaklar
50 Net Değer
500 Net
Değer/Sermaye Hesabı
51 Değer Hareketleri
510
Nakit Hareketleri Hesabı
511
Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı
512
Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabı
513
Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabı
519
Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
54 Yedekler
540
Yasal Yedekler Hesabı
541
Statü Yedekleri Hesabı
542
Olağanüstü Yedekler Hesabı
548
Diğer Yedekler Hesabı
549 Özel
Fonlar Hesabı
57 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları
570
Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
58 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları
580
Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı (-)
59 Dönem Faaliyet Sonuçları
590
Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı
591
Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı (-)
6 Faaliyet Hesapları
60 Gelir Hesapları
600
Gelirler Hesabı
61 İndirim, İade ve İskonto
Hesapları
610
İndirim, İade ve İskontolar Hesabı
63 Gider Hesapları
630
Giderler Hesabı
69 Faaliyet Sonuçları
690 Faaliyet
Sonuçları Hesabı
698
Enflasyon Düzeltmesi Hesabı
7 Maliyet Hesapları
8 Bütçe Hesapları
80 Bütçe Gelir Hesapları
800
Bütçe Gelirleri Hesabı
805
Gelir Yansıtma Hesabı
81 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İade Hesapları
810 Bütçe
Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı
83 Bütçe Gider Hesapları
830
Bütçe Giderleri Hesabı
831 Ödeneğine Mahsup Edilecek Harcamalar Hesabı
833
Bütçeden Mahsup Edilecek Ödemeler Hesabı
834
Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı
835
Gider Yansıtma Hesabı
89 Bütçe Uygulama Sonuçları
895
Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı
9 Nazım Hesaplar
90 Ödenek Hesapları
900
Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı
901
Bütçe Ödenekleri Hesabı
902
Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı
903
Kullanılacak Ödenekler Hesabı
904
Ödenekler Hesabı
905
Ödenekli Giderler Hesabı
906
Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabı
907
Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabı
91 Nakit Dışı Teminat ve Kişilere Ait Menkul Kıymet
Hesapları
910
Alınan Teminat Mektupları Hesabı
911
Alınan Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı
912
Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı
913
Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabı
914
Verilen Teminat Mektupları Hesabı
915
Verilen Teminat Mektupları Karşılığı Hesabı
92 Taahhüt Hesapları
920
Gider Taahhütleri Hesabı
921
Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı
922
Kamu-Özel İş Birliği Modeli Taahhütleri Hesabı
923
Kamu-Özel İş Birliği Modeli Taahhütleri Karşılığı Hesabı
93 Verilen Garanti Hesapları
930
Verilen Garantiler Hesabı
931
Verilen Garantiler Karşılığı Hesabı
(7) Ana
hesap grupları, hesap grupları ve hesaplara ilişkin açıklamalar 47 ila 306 ncı maddelerde yapılmıştır.
MADDE 47 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan değerler
ile normal koşullarda en fazla bir yıl veya faaliyet dönemi içinde paraya
çevrilmesi, tüketilmesi veya tahsil edilmesi öngörülen varlık ve alacak
unsurlarını kapsar.
(2)
Dönen varlıklar ana hesap grubu; hazır değerler, menkul kıymet ve
varlıklar, faaliyet alacakları, kurum alacakları, diğer alacaklar, stoklar,
ön ödemeler, yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri ve gelecek aylara
ait giderler ve gelir tahakkukları ile diğer dönen varlıklar hesap grupları
şeklinde bölümlenir.
MADDE 48 ‒ (1) Bu hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan
değerler ile istenildiği zaman değer kaybına uğramadan paraya çevrilme
imkânı bulunan varlıkları kapsar.
(2)
Hazır değerler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan
oluşur:
100 Kasa
Hesabı
101
Alınan Çekler Hesabı
102
Banka Hesabı
103
Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı (-)
104
Proje Özel Hesabı
105
Döviz Hesabı
106
Döviz Gönderme Emirleri Hesabı (-)
107
Elçilik ve Konsolosluk Nezdindeki Paralar Hesabı
108
Diğer Hazır Değerler Hesabı
109
Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı
100 Kasa hesabı
MADDE 49 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimleri veznelerince, kanuni dolaşım
niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına
ilişkin işlemlerin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Muhasebe birimlerine döviz olarak her ne şekilde olursa olsun intikal eden
tutarlar bu hesapla ilişkilendirilmez.
101 Alınan çekler hesabı
MADDE 50 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerinin yapacakları her türlü tahsilat karşılığında muhasebe birimine hitaben
düzenlenerek teslim edilen banka çekleri ve özel finans kurumlarının
çekleri ile muhasebe yetkilisi mutemetleri tarafından muhasebe birimine
teslim edilen aynı nitelikteki çeklerin izlenmesi için kullanılır.
102 Banka hesabı
MADDE 51 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimleri adına bankaya yatırılan paralar ve
bankaya takas için verilen çeklerden takas işlemi tamamlananlar ile
muhasebe birimlerince düzenlenen çek ve gönderme emirlerinden, bankaca
ödendiği veya gönderildiği bildirilen çek ve gönderme emri tutarlarının
izlenmesi için kullanılır.
103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabı (-)
MADDE 52 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerinin, hesaplarının bulunduğu
bankalardan çekle veya gönderme emri düzenlemek suretiyle yaptıracakları
ödeme ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır.
104 Proje özel hesabı
MADDE 53 ‒ (1) Bu hesap, dış finansman kaynağından dış proje
kredisi olarak kamu idareleri adına Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası veya
uygun görülen diğer bankalar nezdindeki özel
hesaplara aktarılan paralar ve bunlardan kesin veya ön ödeme şeklinde
yapılan kullanımlar ile nakden geri alınan tutarlar ve hesap bakiyesinin
değerlemesi sonucunda ortaya çıkan kur farklarının izlenmesi için
kullanılır.
105 Döviz hesabı
MADDE 54 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimi veznelerince tahsil edilen veya her ne
şekilde olursa olsun muhasebe birimlerinin banka hesaplarına intikal eden konvertibl döviz tutarları ile bunlardan yapılan ödeme,
iade ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır.
106 Döviz gönderme emirleri hesabı (-)
MADDE 55 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerinin, nezdinde döviz hesabı bulunan
bankalardaki döviz hesaplarından, döviz cinsinden yapacakları ödeme ve
göndermeler için düzenledikleri döviz gönderme emirleri ile bunlardan bankaca
ödendiği veya gönderildiği bildirilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
107 Elçilik ve konsolosluk nezdindeki
paralar hesabı
MADDE 56 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe biriminin elçilik ve konsolosluklar nezdindeki paraları ile bu paralardan yapılan ödeme ve
göndermelerin izlenmesi için kullanılır.
108 Diğer hazır değerler hesabı
MADDE 57 ‒ (1) Bu hesap, hazır
değerler hesap grubunda sayılan hesaplar içerisinde tanımlanmayan ve niteliği
itibarıyla bu grupta izlenmesi gereken diğer değerlerin izlenmesi için kullanılır.
109 Banka kredi kartlarından alacaklar hesabı
MADDE 58 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe
birimlerince banka kredi kartlarıyla yapılan tahsilat
ve bunlara ilişkin olarak yapılan mahsup ve iade işlemlerinin izlenmesi
için kullanılır.
MADDE 59 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu
idarelerince geçici olarak elde tutulan kamu ve özel kesim tahvil, senet ve
bonoları, yatırım fonları, altın, gümüş ve benzeri kıymetli madenler ile
antika niteliğindeki eşya, para ve pul gibi diğer çeşitli menkul kıymet ve
varlıkların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Menkul kıymet ve varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
110
Hisse Senetleri Hesabı
111 Özel
Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
112 Kamu
Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
117
Menkul Varlıklar Hesabı
118
Diğer Menkul Kıymet ve Varlıklar Hesabı
110 Hisse senetleri hesabı
MADDE 60 ‒ (1) Bu hesap, geçici olarak elde tutulan hisse senetlerinin
izlenmesi için kullanılır.
111 Özel kesim tahvil, senet ve bonoları hesabı
MADDE 61 ‒ (1) Bu hesap, özel sektör tarafından çıkarılan ve muhasebe birimine
intikal eden tahvil, senet ve bonoların izlenmesi için kullanılır.
112 Kamu kesimi tahvil, senet ve bonoları hesabı
MADDE 62 ‒ (1) Bu hesap, diğer kamu idarelerince çıkarılan ve muhasebe birimine
intikal eden tahvil, senet ve bonoların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Borçlanma amacıyla çıkarılan tahvil, senet ve bonolar ile bunlardan geri
ödenenler bu hesapla ilişkilendirilmez.
117 Menkul varlıklar hesabı
MADDE 63 ‒ (1) Bu hesap, her ne şekilde olursa olsun kamu idaresine ait olarak
muhasebe birimlerine intikal eden altın, gümüş, pırlanta ve benzeri
kıymetli madenler ile antika niteliğindeki eşya, para, pul gibi menkul
varlıklar ve konvertibl olmayan yabancı paraların
izlenmesi için kullanılır.
118 Diğer menkul kıymet ve varlıklar hesabı
MADDE 64 ‒ (1) Bu hesap, kamu idaresine ait olarak muhasebe birimlerine intikal
eden ve yukarıdaki hesaplarda tanımlanmayan kamu ve özel sektör tarafından
çıkarılmış bulunan tahvil, senet ve bonolar ile diğer menkul kıymet ve
varlıkların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 65 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince gelir olarak
tahakkuk ettirilen ve bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen
her türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri gelirler ile mal veya hizmet
satış gelirlerinden kaynaklanan senetli ve senetsiz alacaklar ve mevzuatı
gereğince bir yıl veya faaliyet dönemi ile sınırlı olmak üzere tecil veya
tehir edilen alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Faaliyet alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
120
Gelirlerden Alacaklar Hesabı
121
Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı
122
Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
126 Verilen
Depozito ve Teminatlar Hesabı
127
Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
128
Şüpheli Alacaklar Hesabı
129
Şüpheli Alacaklar Karşılığı Hesabı (-)
120 Gelirlerden alacaklar hesabı
MADDE 66 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatı gereğince gelir olarak tahakkuk
ettirilen vergi gelirleri, sosyal güvenlik gelirleri, teşebbüs ve mülkiyet
gelirleri, bağış ve yardımlar ile diğer faaliyetler sonucu ortaya çıkan
alacaklar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden alacaklar
hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler
için kullanılır.
121 Gelirlerden takipli alacaklar hesabı
MADDE 67 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen vergi gelirleri,
sosyal güvenlik gelirleri, teşebbüs ve mülkiyet gelirleri, diğer gelirler
ve sermaye gelirleri alacaklarından takibe alınan tutarlar için kullanılır.
122 Gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı
MADDE 68 ‒ (1) Bu
hesap, mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden
takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan bir yıl veya içinde
bulunulan faaliyet döneminin sonunu geçmeyen bir süreyle tecil veya tehir
edilen tutarlar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden
tecilli ve tehirli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda
tecil veya tehir süresi bir yılın altına inen tutarlar için kullanılır.
126 Verilen depozito ve teminatlar hesabı
MADDE 69 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince, bir işin yapılmasının üstlenilmesi
veya bir sözleşmenin ya da diğer işlemlerin karşılığı olarak diğer kamu
idareleri veya kişilere bir yıldan daha az süreli verilen depozito ve
teminat niteliğindeki değerlerin izlenmesi için kullanılır.
127 Diğer faaliyet alacakları hesabı
MADDE 70 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerine ait maddi duran varlıkların taksitli
satılması durumunda ortaya çıkan alacaklar ile yukarıdaki hesapların
kapsamına girmeyen ve bir yıl içerisinde tahsil edilmesi gereken diğer
çeşitli faaliyet alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
128 Şüpheli alacaklar hesabı
MADDE 71 ‒ (1) Bu hesap, kamu
idarelerinin mal ve hizmet satış faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve ödeme
süresi geçmiş bu nedenle vadesi bir defadan fazla uzatılmış veya protesto
edilmiş, yazı ile birden fazla istenmiş ya da dava veya icra safhasına
aktarılmış senetli ve senetsiz alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
129 Şüpheli alacaklar karşılığı hesabı (-)
MADDE 72 ‒ (1) Bu hesap, şüpheli alacaklar için ayrılan karşılıkların izlenmesi
için kullanılır.
MADDE 73 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerine, hane halklarına, yabancı
devlet veya uluslararası kuruluşlara verilen borçlardan, diğer kamu
idarelerine ait borçların üstlenilmesinden ve benzeri işlemlerden
kaynaklanan ve bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen
alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Kurum alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
130 Dış
Borcun İkrazından Doğan Alacaklar Hesabı
131 Para
Piyasası Nakit İşlemleri Alacakları Hesabı
132
Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı
134
Türev Ürün Alacakları Hesabı
137
Takipteki Kurum Alacakları Hesabı
138
Takipteki Kurum Alacakları Karşılığı Hesabı (-)
139
Diğer Kurum Alacakları Hesabı
130 Dış borcun ikrazından doğan alacaklar hesabı
MADDE 74 ‒ (1) Bu hesap, vadesi bir yıl veya faaliyet
dönemiyle sınırlı olmak üzere, kurum nam ve hesabına dış finansman
kaynaklarından sağlanıp, dış borcun ikrazı suretiyle diğer kamu idarelerine
kullandırılan tutarlardan doğan alacaklar, anaparaya eklenen faiz, masraf
ve kur farkları, alacağın borçlusu ve döviz cinsi değiştirilen tutarlar,
alacağı etkileyen diğer işlemler sonucu oluşan tutarlar ve duran varlıklar
ana hesap grubu içindeki dış borcun ikrazından doğan alacaklar hesabında
kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler ile bunlardan tahsil,
tecil ve terkin edilen veya tecil ve terkinin iptalinden doğan tutarların
izlenmesi için kullanılır.
131 Para piyasası nakit işlemleri alacakları hesabı
MADDE 75 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince, kısa vadeli nakit fazlasını
değerlendirmek üzere yapılan azami otuz gün vadeli borç vermelerden doğan
alacaklar ile bunlardan yapılan tahsilatların
izlenmesi için kullanılır.
132 Kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı
MADDE 76 ‒ (1) Bu hesap, ilgili mevzuatına dayanılarak vadesi
bir yıl veya faaliyet dönemiyle sınırlı olmak üzere, nakit olarak veya özel
tertip iç borçlanma senedi ihracı suretiyle verilen borçlardan kaynaklanan
alacaklar, anaparaya eklenen faiz, masraf ve kur farkları, alacağın
borçlusu ve döviz cinsi değiştirilen tutarlar, alacağı etkileyen diğer
işlemler sonucu oluşan tutarlar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki
kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi
bir yılın altına inenler ile bunlardan tahsil, tecil ve terkin edilen veya
tecil ve terkinin iptalinden doğan tutarların izlenmesi için kullanılır.
134 Türev ürün alacakları hesabı
MADDE 77 ‒ (1) Bu hesap, vadesi bir yıl veya faaliyet dönemiyle sınırlı olmak
üzere, finans piyasalarından sağlanan türev ürünlerin türev partnerleri vasıtasıyla kullanılması sonucunda oluşan
alacaklar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki türev ürün alacakları
hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi
için kullanılır.
137 Takipteki kurum alacakları hesabı
MADDE 78 ‒ (1) Bu hesap, dönen varlıklar ana hesap grubu
içinde yer alan kurum alacakları hesap grubundaki dış borcun ikrazından
doğan alacaklar hesabı, para piyasası nakit işlemleri alacakları hesabı,
kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı ve diğer kurum alacakları
hesaplarında kayıtlı tutarlardan vadesinde tahsil edilemeyenler ile bunlara
ilişkin olarak hesaplanan faiz alacaklarından anaparaya ilave edilmemiş
olanların takibe alınarak izlenmesi için kullanılır.
138 Takipteki kurum alacakları karşılığı hesabı (-)
MADDE 79 ‒ (1) Bu hesap, takipteki kurum alacakları için ayrılan karşılıkların
izlenmesi için kullanılır.
139 Diğer kurum alacakları hesabı
MADDE 80 ‒ (1) Bu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına girmeyen diğer kurum
alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 81 ‒ (1) Bu hesap grubu, faaliyet alacakları ve kurum alacakları hesap
gruplarında izlenmeyen alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Diğer alacaklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaptan
oluşur:
140
Kişilerden Alacaklar Hesabı
140 Kişilerden alacaklar hesabı
MADDE 82 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin faaliyet alacakları ve kurum
alacakları dışında kalan diğer alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 83 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince satılmak, üretimde veya diğer
faaliyetlerde kullanılmak ya da tüketilmek üzere edinilen ilk madde ve
malzeme, yarı mamul, mamul, ticari mal, artık ve hurda gibi bir yıl veya
faaliyet dönemi içinde tüketilecek veya paraya çevrilebilecek varlıkların
izlenmesi için kullanılır.
(2)
Stoklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan
oluşur:
150 İlk
Madde ve Malzeme Hesabı
151 Yarı
Mamuller-Üretim Hesabı
152
Mamuller Hesabı
153
Ticari Mallar Hesabı
157 Diğer
Stoklar Hesabı
158 Stok
Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı (-)
150 İlk madde ve malzeme hesabı
MADDE 84 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince üretimde veya diğer faaliyetlerde
kullanılmak üzere edinilen tüketim mal ve malzemesi ile hammadde, yardımcı
madde, ambalaj malzemesi ve diğer malzemelerin izlenmesi için kullanılır.
151 Yarı mamuller-üretim hesabı
MADDE 85 ‒ (1) Bu hesap, henüz tam mamul haline gelmemiş ancak ilk madde ve
malzeme ile işçilik ve genel üretim giderlerinden belli oranlarda pay almış
üretim aşamasındaki mamullerin izlenmesi için kullanılır.
152 Mamuller hesabı
MADDE 86 ‒ (1) Bu hesap, üretim çalışmaları sonunda elde edilen ve satışa hazır
hale gelmiş bulunan mamullerin izlenmesi için kullanılır.
153 Ticari mallar hesabı
MADDE 87 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince herhangi bir değişikliğe tabi
tutulmadan satmak amacıyla alınan ticari mallar (emtia) ve benzeri
kalemlerin izlenmesi için kullanılır.
157 Diğer stoklar hesabı
MADDE 88 ‒ (1) Bu hesap, yukarıdaki stok hesaplarının hiçbirinin kapsamına
alınmayan ürün, artık ve hurda gibi kalemlerin izlenmesi için kullanılır.
158 Stok değer düşüklüğü karşılığı hesabı (-)
MADDE 89 ‒ (1) Bu hesap, yangın, deprem, su basması gibi doğal
afetler ile bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak, teknolojik
gelişmeler ve benzeri değişiklikler nedeniyle stokların fiziki ve ekonomik
değerlerinde önemli azalışların ortaya çıkması veya bunların dışında diğer
nedenlerle stokların piyasa fiyatlarında düşmelerin meydana gelmesi
dolayısıyla, kayıpları karşılamak üzere ayrılan karşılıkların izlenmesi
için kullanılır.
MADDE 90 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince bütçe içi veya bütçe dışı
olarak veyahut emanet niteliğindeki hesaplardan verilen her türlü avans,
kredi ve akreditiflerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Ön
ödemeler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan
oluşur:
160 İş
Avans ve Kredileri Hesabı
161
Personel Avansları Hesabı
162
Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı
164
Akreditifler Hesabı
165
Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı
166
Proje Özel Hesabından Verilen Avans ve Akreditifler Hesabı
167
Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditifleri Hesabı
160 İş avans ve kredileri hesabı
MADDE 91 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince mevzuatı gereğince bütçedeki
ödeneğine dayanılarak verilen iş avans ve kredilerinin izlenmesi için
kullanılır.
161 Personel avansları hesabı
MADDE 92 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince mevzuatı gereğince bütçedeki
ödeneğine dayanılarak verilen personel avanslarının izlenmesi için
kullanılır.
162 Bütçe dışı avans ve krediler hesabı
MADDE 93 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçeleriyle ilişkilendirilmeyen
veya özel kanunlarındaki hükümler uyarınca verilen bütçe dışı avans ve krediler
ile mal ve hizmet alımı karşılığı olmak üzere, maddi duran varlık
hesaplarıyla ilgilendirilmeksizin yüklenicilere verilen avansların
izlenmesi için kullanılır.
164 Akreditifler hesabı
MADDE 94 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince yabancı ülkelerden yapılacak satın
almalar için açılan akreditiflerin izlenmesi için kullanılır.
165 Mahsup dönemine aktarılan avans ve krediler
hesabı
MADDE 95 ‒ (1) Bu hesap, bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen avans ve kredilerden
mahsup dönemine aktarılan tutarların izlenmesi için kullanılır.
166 Proje özel hesabından verilen avans ve
akreditifler hesabı
MADDE 96 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince proje özel hesabından verilen
avanslar ve açtırılan akreditifler ile bunlardan yapılan mahsuplar ve
nakden iade edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
167 Doğrudan dış proje kredi kullanımları avans ve
akreditifleri hesabı
MADDE 97 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince mal ve hizmet teslim alınmadan önce
avans verilmesi veya akreditif açılması suretiyle yapılan doğrudan dış
proje kredi kullanımları ile bunlardan yapılan mahsuplar ve nakden iade
edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 98 ‒ (1) Bu hesap grubu, yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri yapan
kamu idarelerinin, bu işleri dolayısıyla yaptıkları harcamaların izlenmesi
için kullanılır.
(2)
Yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri, niteliklerine göre bu grup
içinde açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur:
170
Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri Hesabı
170 Yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri
hesabı
MADDE 99 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin üstlendikleri yıllara yaygın inşaat
ve onarım işlerinin maliyetlerinin projeler bazında izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 100 ‒ (1) Bu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde veya
daha önceki dönemlerde ortaya çıkan ancak, gelecek aylara ait olan giderler
ile faaliyet dönemine ait olup, kesin borç kaydı hesap döneminden sonra
yapılacak gelirlerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan hesaplar, dönemsellik kavramı gereğince gelirlerin ve
giderlerin ilgili dönemle ilgilendirilmesini sağlayan kısa vadeli dönem
ayırıcı hesaplardır.
(3) Gelecek
aylara ait giderler ve gelir tahakkukları, niteliklerine göre bu grup
içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
180
Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı
181
Gelir Tahakkukları Hesabı
180 Gelecek aylara ait giderler hesabı
MADDE 101 ‒ (1) Bu hesap, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan
ancak, gelecek aylara ait olan peşin ödenmiş giderler ile duran varlıklar
ana hesap grubu içindeki gelecek yıllara ait giderler hesabında kayıtlı
tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanların izlenmesi için
kullanılır.
181 Gelir tahakkukları hesabı
MADDE 102 ‒ (1) Bu hesap, faaliyet alacakları, kurum alacakları
ve diğer alacaklar hesap gruplarında izlenmeyen ve tahakkuk etmiş
gelirlerden kaynaklanan ancak, gelecek aylarda istenebilir duruma gelecek
olan alacaklar ile duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelir
tahakkukları hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına
inenlerin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 103 ‒ (1) Bu hesap grubu, dönen varlık niteliği taşıyan,
fakat yukarıdaki hesap gruplarına girmeyen diğer dönen varlıkların
izlenmesi için kullanılır.
(2)
Diğer dönen varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
190
Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı
191
İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı
194
Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabı
197
Sayım Noksanları Hesabı
198
Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Hesabı
190 Devreden katma değer vergisi hesabı
MADDE 104 ‒ (1) Bu hesap, katma değer vergisi mükellefi kamu
idarelerince, bir dönemde indirilemeyen ve izleyen döneme devreden katma
değer vergisinin izlenmesi için kullanılır.
191 İndirilecek katma değer vergisi hesabı
MADDE 105 ‒ (1) Bu hesap, katma değer vergisi mükellefi kamu
idarelerince, her türlü mal ve hizmetin satın alınması sırasında ilgililere
ödenen katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılır.
194 Teyitsiz doğrudan dış proje kredi kullanımları
hesabı
MADDE 106 ‒ (1) Bu hesap, dış finansman kaynağından, genel
bütçe kapsamındaki kamu idareleri tarafından yapılan doğrudan dış proje
kredi kullanımlarına ait kullanım bilgisi geldiği halde, kullanıcı kuruluş
muhasebe biriminden kullanıma ilişkin teyit bilgisi gelmeyen kullanımlar
ile bu kullanımlardan ilgili muhasebe birimince teyit edildiği bildirilen
tutarların Devlet Borçları Muhasebe Birimince izlenmesi için kullanılır.
197 Sayım noksanları hesabı
MADDE 107 ‒ (1) Bu hesap, yapılan sayımlar sonucunda tespit
edilen kasa, döviz, alınan çek, menkul kıymet, stok ve benzeri
noksanlıklarının, nedenleri belirleninceye kadar geçici olarak kaydedilip
izlenmesi için kullanılır.
198 Diğer çeşitli dönen varlıklar hesabı
MADDE 108 ‒ (1) Bu hesap, yukarıda sayılan hesaplarda
izlenemeyen diğer çeşitli dönen varlıkların kaydedilip izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 109 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, bir yıldan daha uzun
sürelerle, kamu idaresi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak
amacıyla edinilen ve ilke olarak bir yıl içinde paraya çevrilmesi veya
tüketilmesi öngörülmeyen varlık ve alacak unsurlarını kapsar.
(2)
Duran varlıklar ana hesap grubu; menkul kıymet ve varlıklar, faaliyet
alacakları, kurum alacakları, mali duran varlıklar, maddi duran varlıklar,
maddi olmayan duran varlıklar, özel tükenmeye tabi varlıklar, gelecek
yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları ile diğer duran varlıklar hesap
grupları şeklinde bölümlenir.
MADDE 110 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince bir yıldan
daha uzun bir süreyle elde tutulacak altın, gümüş ve benzeri kıymetli
madenler, antika niteliğindeki eşya, para ve pul gibi menkul varlıklar,
kamu ve özel sektör tarafından çıkarılmış tahvil, senet ve bonolar ile
diğer çeşitli menkul kıymet ve varlıkların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Menkul kıymet ve varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
217
Menkul Varlıklar Hesabı
218
Diğer Menkul Kıymet ve Varlıklar Hesabı
217 Menkul varlıklar hesabı
MADDE 111 ‒ (1) Bu hesap, her ne şekilde olursa olsun kamu
idarelerine ait olarak muhasebe birimlerine intikal eden altın, gümüş,
pırlanta ve benzeri kıymetli madenler ile antika niteliğindeki eşya, para,
pul gibi menkul varlıklar ve konvertibl olmayan
yabancı paralardan bir yıldan daha uzun bir süreyle elde tutulacak
olanların izlenmesi için kullanılır.
218 Diğer menkul kıymet ve varlıklar hesabı
MADDE 112 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerine ait olarak muhasebe
birimlerine intikal eden kamu ve özel sektör tarafından çıkarılmış bulunan
tahvil, bono ve senetler ile menkul varlıklar dışındaki diğer menkul kıymet
ve varlıklardan bir yıldan daha uzun bir süreyle elde tutulacak olanların
izlenmesi için kullanılır.
MADDE 113 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince gelir olarak
tahakkuk ettirilen ve bir yıldan daha uzun bir sürede tahsili öngörülen her
türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri gelirler, mal veya hizmet satış
gelirlerinden kaynaklanan senetli ve senetsiz alacaklar ile mevzuatı
gereğince bir yılı aşan bir süreyle tecil veya tehir edilen alacakların
izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan dönem sonunda süresi bir yılın altına inenler,
dönen varlıklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır.
(3)
Faaliyet alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
220
Gelirlerden Alacaklar Hesabı
222
Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
226
Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
227
Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
220 Gelirlerden alacaklar hesabı
MADDE 114 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen
ve içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsili gereken
gelirlerden alacakların izlenmesi için kullanılır.
222 Gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı
MADDE 115 ‒ (1) Bu hesap, gelirlerden alacaklar hesabı veya
gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan mevzuatı
gereğince bir yılı aşan bir süreyle tecil veya tehir edilen tutarların
izlenmesi için kullanılır.
226 Verilen depozito ve teminatlar hesabı
MADDE 116 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince, bir işin yapılmasının
üstlenilmesi veya bir sözleşmenin ya da diğer işlemlerin karşılığı olarak
diğer kamu idareleri veya kişilere bir yıldan daha uzun süreli verilen
depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlenmesi için kullanılır.
227 Diğer faaliyet alacakları hesabı
MADDE 117 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerine ait maddi duran
varlıkların taksitle satılması durumunda ortaya çıkan alacaklar ile
yukarıdaki hesapların kapsamına girmeyen ve bir yıldan daha uzun bir sürede
tahsili gereken diğer çeşitli faaliyet alacaklarının izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 118 ‒ (1) Bu hesap grubu, vadesi bir yılı aşan bir
süreyle kamu idarelerine, hane halklarına, yabancı devlet veya uluslararası
kuruluşlara verilen borçlardan, diğer kamu idarelerine ait borçların
üstlenilmesinden ve benzeri işlemlerden kaynaklanan alacakların izlenmesi
için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan süresi bir yılın altına inenler, dönem sonunda
dönen varlıklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır.
(3) Kurum
alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
230 Dış
Borcun İkrazından Doğan Alacaklar Hesabı
232
Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı
234
Türev Ürün Alacakları Hesabı
239
Diğer Kurum Alacakları Hesabı
230 Dış borcun ikrazından doğan alacaklar hesabı
MADDE 119 ‒ (1) Bu hesap, vadesi bir yılı aşan bir süreyle,
kurum nam ve hesabına dış finansman kaynaklarından sağlanıp, dış borcun
ikrazı suretiyle diğer kamu idarelerine kullandırılan tutarlardan doğan
alacaklar, anaparaya eklenen faiz, masraf ve kur farkları, alacağın
borçlusu ve döviz cinsi değiştirilen tutarlar, alacağı etkileyen diğer işlemler
sonucu oluşan tutarlar ile bunlardan tahsil, tecil ve terkin edilen veya
tecil ve terkinin iptalinden doğan tutarların izlenmesi için kullanılır.
232 Kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı
MADDE 120 ‒ (1) Bu hesap, yılı bütçe kanunu veya ilgili
mevzuatına dayanılarak bir yılı aşan bir süreyle nakit olarak veya özel
tertip iç borçlanma senedi ihracı suretiyle ikrazen
verilen borçlardan kaynaklanan alacaklar, anaparaya eklenen faiz, masraf ve
kur farkları, alacağın borçlusu ve döviz cinsi değiştirilen tutarlar,
alacağı etkileyen diğer işlemler sonucu oluşan tutarlar ile bunlardan
tahsil, tecil ve terkin edilen veya tecil ve terkinin iptalinden doğan
tutarların izlenmesi için kullanılır.
234 Türev ürün alacakları hesabı
MADDE 121 ‒ (1) Bu hesap, vadesi bir yılı aşan bir süreyle,
finans piyasalarından sağlanan türev ürünlerin türev partnerleri
vasıtasıyla kullanılması sonucunda oluşan alacakların izlenmesi için
kullanılır.
239 Diğer kurum alacakları hesabı
MADDE 122 ‒ (1) Bu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına
girmeyen diğer kurum alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 123 ‒ (1) Bu hesap grubu, uzun vadeli amaçlarla veya
yasal zorunluluklar nedeniyle diğer bir kurum veya işletmeye konulan her
türlü sermaye tutarları ile bu kuruluşlarla ilgili sermaye taahhütlerinden
doğan borçların izlenmesi için kullanılır.
(2) Mali
duran varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
240 Mali
Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı
241 Mal
ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı
242
Döner Sermayeli Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı
247
Sermaye Taahhütleri Hesabı (-)
248
Diğer Mali Duran Varlıklar Hesabı
240 Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabı
MADDE 124 ‒ (1) Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşlara
nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ile bunların
işletilmesinden doğan kâr ve zararlar, bütçeye iade olunan sermaye
tutarları ve bu kurumlara ikrazen verilen özel
tertip iç borçlanma senetleri bedelinden bu kurumların ödenmemiş sermayelerine
mahsup edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
241 Mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan
sermayeler hesabı
MADDE 125 ‒ (1) Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mal ve
hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları
ile bunların işletilmesinden doğan kâr ve zararlar, bütçeye iade olunan
sermaye tutarları ve bu kurumlara ikrazen verilen
özel tertip iç borçlanma senetleri bedelinden bu kurumların ödenmemiş
sermayelerine mahsup edilenlerin izlenmesi için kullanılır.
242 Döner sermayeli kuruluşlara yatırılan
sermayeler hesabı
MADDE 126 ‒ (1) Bu hesap, ilgili kamu idarelerinin, bütçelerine
konulan ödeneklere dayanarak, döner sermayeli kuruluşlara nakden veya ayni
olarak verilen sermaye tutarlarının izlenmesi için kullanılır.
247 Sermaye taahhütleri hesabı (-)
MADDE 127 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin mali kuruluşlar,
mal ve hizmet üreten kuruluşlar ve döner sermayeli kuruluşlarla ilgili
sermaye taahhütlerinin izlenmesi için kullanılır.
248 Diğer mali duran varlıklar hesabı
MADDE 128 ‒ (1) Bu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına
girmeyen diğer mali duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 129 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince
faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir
yıldan fazla olan fiziki varlıklar ve bunlara ait birikmiş amortismanların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Maddi duran varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
250
Arazi ve Arsalar Hesabı
251
Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı
252
Binalar Hesabı
253
Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı
254
Taşıtlar Hesabı
255
Demirbaşlar Hesabı
256
Hizmet İmtiyaz Varlıkları Hesabı
257
Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
258
Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı
259
Yatırım Avansları Hesabı
250 Arazi ve arsalar hesabı
MADDE 130 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin her türlü arazi ve arsaları
ile bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılır.
251 Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabı
MADDE 131 ‒ (1) Bu hesap, herhangi
bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için, yeraltında veya
yerüstünde inşa edilmiş her türlü yol, köprü, baraj, tünel, bölme, sarnıç,
iskele, hark ve benzeri yapılar ile
bunların eklenti ve bütünleyici parçalarının
ve bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılır.
252 Binalar hesabı
MADDE 132 ‒ (1) Bu hesap, eklenti ve bütünleyici parçaları
dâhil olmak üzere, kamu idarelerinin mülkiyetinde bulunan binalar ile
bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılır.
253 Tesis, makine ve cihazlar hesabı
MADDE 133 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin faaliyetlerinin
yürütülmesinde kullanılan, büro makine ve cihazları hariç her türlü makine,
tesis ve cihazları ile bunların eklentileri ve yükleme, boşaltma, aktarma
makine ve gereçlerinin izlenmesi için kullanılır.
254 Taşıtlar hesabı
MADDE 134 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin her türlü
taşıtlarının izlenmesi için kullanılır.
255 Demirbaşlar hesabı
MADDE 135 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin faaliyetlerinin yürütülmesinde
kullanılan her türlü büro makine ve cihazları ile döşeme, masa, koltuk,
dolap, mobilya gibi uzun süre kullanılabilen varlıkların izlenmesi için
kullanılır.
256 Hizmet imtiyaz varlıkları hesabı
MADDE 136 ‒ (1) Bu hesap, hizmet imtiyaz sözleşmesine konu
maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.
257 Birikmiş amortismanlar
hesabı (-)
MADDE 137 ‒ (1) Bu hesap, maddi duran varlık bedellerinin
yararlanma süresi içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben
yok edilmesini izlemek için kullanılır.
258 Yapılmakta olan yatırımlar hesabı
MADDE 138 ‒ (1) Bu hesap, yapımı süren maddi duran varlıklar
için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin;
geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını
gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen
tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran
varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılır.
259 Yatırım avansları hesabı
MADDE 139 ‒ (1) Bu hesap, yurtiçinden veya yurtdışından
sözleşmeye dayanılarak edinilen maddi duran varlıklarla ilgili olarak
verilen yatırım avanslarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 140 ‒ (1) Bu hesap grubu, herhangi bir fiziksel varlığı
bulunmayan, kamu idarelerinin belli bir şekilde yararlandığı veya
yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ve belli koşullar altında
hukuken himaye gören haklar gibi varlıklar ile bunlar için hesaplanan
birikmiş amortismanların kaydı için kullanılır.
(2)
Maddi olmayan duran varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
260
Haklar Hesabı
263
Araştırma ve Geliştirme Giderleri Hesabı
264 Özel
Maliyetler Hesabı
267
Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Hesabı
268
Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
260 Haklar hesabı
MADDE 141 ‒ (1) Bu hesap, bedeli karşılığı edinilen hukuki
tasarruflar ile belirli alanlarda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak
ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamaların
izlenmesi için kullanılır.
263 Araştırma ve geliştirme giderleri hesabı
MADDE 142 ‒ (1) Bu hesap, kamu idaresinde yeni ürün ve
teknolojiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla
yapılan her türlü giderlerden aktifleştirilen kısımların izlenmesi için
kullanılır.
264 Özel maliyetler hesabı
MADDE 143 ‒ (1) Bu hesap, kiralanan gayrimenkullerin
geliştirilmesi veya ekonomik değerinin kalıcı olarak arttırılması amacıyla
yapılan giderler ile bu gayrimenkullerin kullanılması için yapılıp, kira
süresinin sonunda mal sahibine bırakılacak olan varlıkların izlenmesi için
kullanılır.
267 Diğer maddi olmayan duran varlıklar hesabı
MADDE 144 ‒ (1) Bu hesap, yukarıda sayılanlar dışında kalan
diğer maddi olmayan duran varlık kalemlerinin izlenmesi için kullanılır.
268 Birikmiş amortismanlar
hesabı (-)
MADDE 145 ‒ (1) Bu hesap, maddi olmayan duran varlık
bedellerinin, yararlanma süresi içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılır.
MADDE 146 ‒ (1) Bu hesap grubu, belirli bir maddi varlıkla çok
yakından ilgili bulunan veya tamamen tüketime tabi varlıklar için yapılan,
üretim çalışmalarının zaman ve yoğunluğu ile sınırlı bir ömre sahip olan
arama giderlerinin izlenmesi için kullanılır.
(2) Özel
tükenmeye tabi varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
271
Arama Giderleri Hesabı
277
Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Hesabı
278
Birikmiş Tükenme Payları Hesabı (-)
271 Arama giderleri hesabı
MADDE 147 ‒ (1) Bu hesap, arama amacıyla yapılan giderlerin
izlenmesi için kullanılır.
277 Diğer özel tükenmeye tabi varlıklar hesabı
MADDE 148 ‒ (1) Bu hesap, yukarıda sayılanlar dışında kalan
diğer özel tükenmeye tabi varlık kalemlerinin izlenmesi için kullanılır.
278 Birikmiş tükenme payları hesabı (-)
MADDE 149 ‒ (1) Bu hesap, özel tükenmeye tabi varlıklar grubuna
giren kalemler için ayrılacak tükenme paylarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 150 ‒ (1) Bu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde ortaya
çıkan ancak, gelecek yıllara ait olan giderler ile faaliyet dönemine ait
olup, gelecek yıllarda tahsil edilebilecek gelirlerin izlenmesi için
kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan süresi bir yılın altına inenler, dönen
varlıklar ana hesap grubu içerisindeki gelecek aylara ait giderler ve gelir
tahakkukları hesap grubunun ilgili hesaplarına aktarılır.
(3)
Gelecek yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları, niteliklerine göre bu
grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
280
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı
281
Gelir Tahakkukları Hesabı
280 Gelecek yıllara ait giderler hesabı
MADDE 151 ‒ (1) Bu hesap, dönem içinde ödenen ancak, gelecek
yılların faaliyet hesaplarına dâhil edilecek olan giderlerin izlenmesi için
kullanılır.
281 Gelir tahakkukları hesabı
MADDE 152 ‒ (1) Bu hesap, faaliyet alacakları ve kurum
alacakları hesap gruplarında izlenmeyen ve tahakkuk etmiş gelirlerden
kaynaklanan ancak, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde
istenebilir duruma gelecek olan alacakların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 153 ‒ (1) Bu hesap grubu, duran varlık niteliği taşıyan
ve duran varlık hesap gruplarına girmeyen diğer duran varlıklar ile ilgili
duran varlık hesaplarından, bu gruptaki hesaplara aktarılan amortismana tabi varlıkların birikmiş amortismanlarının
izlenmesi için kullanılır.
(2)
Diğer duran varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
293
Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar Hesabı
294
Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı
297
Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Hesabı
299
Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
293 Gelecek yıllar ihtiyacı stoklar hesabı
MADDE 154 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin tedbirli satın alma
ve üretme politikası gereği ve stok dönüş hızı düşüklüğü nedeniyle
bulundurdukları ve içinde bulunulan faaliyet döneminden sonra bir yıldan
daha uzun bir sürede kullanacakları stokların izlenmesi için kullanılır.
294 Elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran
varlıklar hesabı
MADDE 155 ‒ (1) Bu hesap, çeşitli nedenlerle kamu idarelerinde
kullanılma ve satış olanaklarını yitiren stoklar ve maddi duran varlıkların
izlenmesi için kullanılır.
297 Diğer çeşitli duran varlıklar hesabı
MADDE 156 ‒ (1) Bu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına
girmeyen diğer çeşitli duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.
299 Birikmiş amortismanlar
hesabı (-)
MADDE 157 ‒ (1) Bu hesap, diğer duran varlıklar hesap grubunda yer
alan hesaplarda kayıtlı amortismana tabi duran varlıklar için ayrılmış olan
amortisman tutarlarını izlemek için kullanılır.
MADDE 158 ‒ (1) Bu
ana hesap grubu, bir yıl veya faaliyet dönemi içinde geri ödenmesi gereken
yabancı kaynakları kapsar.
(2) Kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu;
kısa vadeli iç mali borçlar, kısa vadeli dış mali borçlar, faaliyet
borçları, emanet yabancı kaynaklar, alınan avanslar, yıllara yaygın inşaat
ve onarım hakedişleri, ödenecek diğer
yükümlülükler, borç ve gider karşılıkları, gelecek aylara ait gelirler ve
gider tahakkukları ve diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar hesap grupları
şeklinde bölümlenir.
MADDE 159 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerinin vadesi bir
yıl veya faaliyet dönemiyle sınırlı; kredi kurumlarına olan borçları, para
ve sermaye piyasası araçlarıyla sağlanan iç mali borçları, finansal
kiralamadan kaynaklanan mali borçları, kısa vadeli diğer iç mali borçları
ile vadesine bir yıldan az süre kalan uzun vadeli iç mali borçlarına ait
anapara tutarları ve kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
(2) Kısa
vadeli iç mali borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
300
Banka Kredileri Hesabı
302 Para
Piyasası Nakit İşlemleri Borçları Hesabı
303 Kamu
İdarelerine Mali Borçlar Hesabı
304 Cari
Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı
305
Bonolar Hesabı
306
Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
307 Finansal Kiralama
İşlemlerinden Borçlar Hesabı
308 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabı (-)
309 Kısa
Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı
300 Banka kredileri hesabı
MADDE 160 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince banka ve diğer
finans kuruluşlarından vadesi bir yıl veya faaliyet dönemiyle sınırlı olarak
sağlanan ulusal para birimi veya döviz cinsi kısa vadeli kredilere ilişkin
tutarlar ve döviz cinsi tutarlara ait kur farkları ile uzun vadeli yabancı
kaynaklar ana hesap grubu içindeki banka kredileri hesabında kayıtlı
tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
302 Para piyasası nakit işlemleri borçları hesabı
MADDE 161 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin kısa vadeli nakit
ihtiyacını karşılamak üzere iç borçlanma senedi ihraç etmek veya diğer para
piyasası araçları kullanmak suretiyle yapılan azami otuz gün vadeli,
borçlanmaların izlenmesi için kullanılır.
303 Kamu idarelerine mali borçlar hesabı
MADDE 162 ‒ (1) Bu hesap, diğer kamu idarelerine olan kısa
vadeli mali borçlar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki
kamu idarelerine mali borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir
yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
304 Cari yılda ödenecek tahviller hesabı
MADDE 163 ‒ (1) Bu hesap, kanunların verdiği yetkiye dayanılarak
kurum nam ve hesabına ulusal para birimi veya döviz cinsi ve dövize
endeksli olarak ihraç edilmiş olan ve karşılığında nakit imkânı sağlayan
tahviller ve özel tertip tahviller ile 28/3/2002
tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi
Hakkında Kanunun 7/A maddesi kapsamında ihraç edilen kira sertifikalarından
vadesi bir yılın altına inmiş olanlar ile bunlardan döviz cinsi ve dövize
endeksli olanların kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
305 Bonolar hesabı
MADDE 164 ‒ (1) Bu hesap, kanunların verdiği yetkiye
dayanılarak kurum nam ve hesabına ulusal para birimi veya döviz cinsi ve
dövize endeksli olarak ihraç edilen ve karşılığında nakit imkânı sağlayan
bonolar, özel tertip bonolar ve 4749 sayılı Kanunun 7/A maddesi kapsamında
ihraç edilen kira sertifikalarından vadesi bir yılın altında olanlar ile
bunlardan döviz cinsi ve dövize endeksli olanların anapara tutarları ve kur
farklarının izlenmesi için kullanılır.
306 Çıkarılmış diğer menkul kıymetler hesabı
MADDE 165 ‒ (1) Bu hesap, çıkarılmış bonolar ve tahviller
kapsamına alınamayan diğer menkul kıymetlerin izlenmesi için kullanılır.
307 Finansal kiralama işlemlerinden borçlar hesabı
MADDE 166 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin finansal kiralama
işlemlerinden kaynaklanan ve vadesi bir yılı geçmeyen borçları ile uzun
vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki finansal kiralama
işlemlerinden borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemi sonunda
vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
308 Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma
maliyetleri hesabı (-)
MADDE 167 ‒ (1) Bu
hesap, finansal kiralama işlemlerinden kaynaklanan ve vadesi bir yılı geçmeyen henüz ödenmemiş
borçlanma maliyetleri ile uzun vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki ertelenmiş finansal kiralama
borçlanma maliyetleri hesabında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemi sonunda
vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
309 Kısa vadeli diğer iç mali borçlar hesabı
MADDE 168 ‒ (1) Bu hesap, kurumca devralınmış olan kısa vadeli
iç mali borçlar ile yukarıdaki hesaplarda tanımlanmamış olan kısa vadeli
diğer iç mali borçlar ve uzun vadeli diğer iç mali borçlardan dönem sonunda
vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 169 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerinin vadesi bir
yıl veya faaliyet dönemi ile sınırlı dış mali borçları ile dönem sonunda
vadesine bir yıldan az süre kalan uzun vadeli dış mali borçlarına ait
anapara tutarları ve kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
(2) Kısa
vadeli dış mali borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaptan oluşur:
310 Cari
Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hesabı
310 Cari yılda ödenecek dış mali borçlar hesabı
MADDE 170 ‒ (1) Bu hesap, kanunların verdiği yetkiye
dayanılarak herhangi bir dış finansman kaynağından, belirli bir geri ödeme
planına göre geri ödenmek üzere sağlanan dış borçlar ile 4749 sayılı
Kanunun 7/A maddesi kapsamında ihraç edilen kira sertifikalarından cari
yılda ödenecek olanların anapara tutarları ve kur farklarının izlenmesi
için kullanılır.
MADDE 171 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerinin, ödeme emri
belgesine bağlandığı halde henüz hak sahiplerine ödenemeyen bütçe
emanetlerinin, mal alınıp, hizmet gördürülerek gider gerçekleşmiş olmakla
birlikte ödeneği bulunmadığı için ödenemeyen borçlarının, bir taahhüde ve
harcama talimatına dayanmayan giderlerinden kaynaklanan ve bütçede ödeneği
öngörülmüş olmasına rağmen oluştuğu yer ve zamanda ödeneği bulunmadığı için
ödenemeyen borçlarının, ödemelere ilişkin nakit talep ve tahsislerinin ve
mal ve hizmet alış faaliyetleri dolayısıyla ortaya çıkan diğer borçlarının
izlenmesi için kullanılır.
(2) Faaliyet borçları, niteliklerine göre bu grup
içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
320
Bütçe Emanetleri Hesabı
322
Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı
323
Bütçeleştirilmiş Borçlar Hesabı
325
Nakit Talep ve Tahsisleri Hesabı
329
Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
320 Bütçe emanetleri hesabı
MADDE 172 ‒ (1) Bu hesap, malî yıl içinde ödeme emri belgesine
bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya hak sahibinin müracaat etmemesi
nedeniyle ilgililerine ödenemeyen tutarların izlenmesi için kullanılır.
(2) 18/6/2011 tarihli ve 27968 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu
İdarelerinin Ödeme ve Tahsilat İşlemlerinin Elektronik Ortamda
Gerçekleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslarda yer alan hükümler saklıdır.
322 Bütçeleştirilecek borçlar hesabı
MADDE 173 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatı gereğince yapılması
öngörülen bir hizmet veya husus karşılığı olmak üzere gerçekleştiği halde;
ödeneği bulunmaması veya kanunen ödenek üstü sarfiyata izin verilmemesi
gibi nedenlerle bütçeye gider kaydedilemeyen borçların izlenmesi için
kullanılır.
323 Bütçeleştirilmiş borçlar hesabı
MADDE 174 ‒ (1) Bu hesap, bir taahhüde ve harcama talimatına
dayanmayan giderlere ilişkin olup, Bakanlıkça belirlenen ekonomik kodlardan
yapılan ve bütçede ödeneği öngörülmüş olmakla birlikte, oluştuğu yer ve
zamanda ödeneği bulunmadığı için ödenemeyen giderlerden kaynaklanan
borçların izlenmesi için kullanılır.
325 Nakit talep ve tahsisleri hesabı
MADDE 175 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerinin nakit
ihtiyaçlarının belirlenmesi, talep edilmesi ve karşılanan tutarlardan
gerçekleştirilen ödemelerin izlenmesi için kullanılır.
329 Diğer çeşitli borçlar hesabı
MADDE 176 ‒ (1) Bu hesap, bu grup içindeki hesap kalemlerinin
hiçbirinin kapsamına alınamayan borçların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 177 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince yürütülen
herhangi bir iş dolayısıyla veya mevzuat gereğince depozito, teminat veya
emanet olarak yapılan tahsilatların, okul
pansiyonları işlemlerinin, türev ürünlerin, muhasebe birimlerinin adına
işlem yapan mutemetliklerle olan nakit ilişkileri ile konsolosluk
tahsilatlarının ve risk yönetimi kapsamında oluşturulan risk hesabı
işlemlerinin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Emanet yabancı kaynaklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
330
Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
332 Okul
Pansiyonları Hesabı
333
Emanetler Hesabı
334
Türev Ürün Borçları Hesabı
337
Mutemetlikler Cari Hesabı
338
Konsolosluk Cari Hesabı
339 Risk
Hesabı
330 Alınan depozito ve teminatlar hesabı
MADDE 178 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatları gereği nakden veya
mahsuben tahsil edilen depozito ve teminatların izlenmesi için kullanılır.
332 Okul pansiyonları hesabı
MADDE 179 ‒ (1) Bu hesap, okul pansiyonları ile ilgili
işlemlerin izlenmesi için kullanılır.
333 Emanetler hesabı
MADDE 180 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerince emanet olarak
nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
334 Türev ürün borçları hesabı
MADDE 181 ‒ (1) Bu hesap, vadesi bir yıl veya faaliyet
dönemiyle sınırlı olarak finans piyasalarından sağlanan türev ürünlerin
türev partnerleri vasıtasıyla kullanılması
sonucunda oluşan borçlar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu
içindeki türev ürün borçları hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın
altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
337 Mutemetlikler cari hesabı
MADDE 182 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerinin kendilerine
bağlı muhasebe yetkilisi mutemetlikleriyle olan nakit ilişkilerinin
izlenmesi için kullanılır.
338 Konsolosluk cari hesabı
MADDE 183 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimince elçilik veya
konsolosluk nezdindeki paralardan ödenmesi
talimatı verilen bütçe giderleri ile avans ve kredilerin izlenmesi için
kullanılır.
339 Risk hesabı
MADDE 184 ‒ (1) Bu hesap, Hazinece verilen garantiler kapsamında
risk hesabından ödenecek bütün tutarlar ile risk yönetimi kapsamında,
öngörülmesi mümkün bulunmayan ödemelerin karşılanması amacıyla Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası nezdinde oluşturulan hesaba ilişkin tahsilat
ve ödemelerin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 185 ‒ (1) Bu hesap grubu, iş, sözleşme ve diğer
nedenlerle üçüncü kişilerden alınan avansların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Alınan avanslar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
340
Alınan Sipariş Avansları Hesabı
349
Alınan Diğer Avanslar Hesabı
340 Alınan sipariş avansları hesabı
MADDE 186 ‒ (1) Bu hesap, mal ve hizmet satış faaliyeti olan
kamu idarelerinin satış amacıyla gelecekte yapacağı mal ve hizmet
teslimleriyle ilgili olarak peşin tahsil ettiği avans tutarlarının
izlenmesi için kullanılır.
349 Alınan diğer avanslar hesabı
MADDE 187 ‒ (1) Bu hesap, alınan diğer kısa vadeli avansların
izlenmesi için kullanılır.
MADDE 188 ‒ (1) Bu hesap grubu; yıllara yaygın taahhüt işleri
yapan kamu idarelerinin üstlendikleri işlerden gerçekleştirdikleri kısım
karşılığında aldıkları hakedişlerin izlenmesi
için kullanılır.
(2) Yıllara yaygın inşaat ve onarım hakedişleri, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaptan oluşur:
350
Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
Hesabı
350 Yıllara yaygın inşaat ve onarım hakedişleri hesabı
MADDE 189 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin üstlendiği yıllara yaygın
inşaat ve onarım işlerinden tamamlanan kısımlar için düzenlenen hakediş bedellerinin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 190 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince sorumlu veya
mükellef sıfatıyla ödenecek her türlü vergi, resim, harç ve benzeri
borçlar, sosyal güvenlik kesintileri, fonlar veya diğer kamu idareleri
adına tahsil edilen tutarlar ve mevzuatı gereğince bütçe gelirlerinden
diğer kamu idareleri adına ayrılan paylar ile ertelenen borç ve yükümlülüklerin
izlenmesi için kullanılır.
(2)
Ödenecek diğer yükümlülükler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
360
Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı
361
Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı
362
Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat
Hesabı
363 Kamu
İdareleri Payları Hesabı
368
Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer
Yükümlülükler Hesabı
360 Ödenecek vergi ve fonlar hesabı
MADDE 191 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatı gereği kamu idarelerince
sorumlu veya mükellef sıfatıyla vergi dairesine ödenmesi gereken her türlü
vergi, resim, harç ve benzeri borç tutarlarının izlenmesi için kullanılır.
361 Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri hesabı
MADDE 192 ‒ (1) Bu hesap, sosyal güvenlik mevzuatı hükümlerine
göre sosyal güvenlik kurumları adına nakden veya mahsuben tahsil edilen
tutarların izlenmesi için kullanılır.
362 Fonlar veya diğer kamu idareleri adına yapılan tahsilat hesabı
MADDE 193 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatları gereği, bütçe dışı fonlar
veya diğer kamu idareleri adına tahakkuklu veya tahakkuksuz olarak yapılan tahsilatın izlenmesi için kullanılır.
363 Kamu idareleri payları hesabı
MADDE 194 ‒ (1) Bu hesap, nakden veya mahsuben tahsil edilip,
özel kanunları gereğince, mahallî idareler ve fonlar ile diğer kamu idarelerine
aktarılmak üzere hesaplanan tutarların izlenmesi için kullanılır.
368 Vadesi geçmiş, ertelenmiş veya
taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülükler hesabı
MADDE 195 ‒ (1) Bu hesap, kanuni süresi içerisinde ödenmeyen
vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve
diğer yükümlülüklerin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 196 ‒ (1) Bu hesap grubu, mevzuatı gereğince belirlenen
esaslar çerçevesinde ayrılacak her türlü borç ve gider karşılığının izlenmesi
için kullanılır.
(2) Borç
ve gider karşılıkları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
372
Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
379
Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
372 Kıdem tazminatı karşılığı hesabı
MADDE 197 ‒ (1) Bu hesap, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek
esaslar çerçevesinde ayrılan ve faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen
kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılır.
379 Diğer borç ve gider karşılıkları hesabı
MADDE 198 ‒ (1) Bu hesap, kısa vadeli diğer borç ve gider
karşılıklarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 199 ‒ (1) Bu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde veya
daha önceki dönemlerde ortaya çıkan gelecek aylara ait gelirler ile
faaliyet dönemine ait olup ödemesi gelecek aylarda yapılacak giderlerin
izlenmesi için kullanılır.
(2)
Gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkukları, niteliklerine göre bu
grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
380
Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı
381
Gider Tahakkukları Hesabı
380 Gelecek aylara ait gelirler hesabı
MADDE 200 ‒ (1) Bu hesap, içinde bulunulan dönemde veya daha
önceki dönemlerde tahsil edilen ancak, takip eden aylara ait olan
gelirlerin izlenmesi için kullanılır.
381 Gider tahakkukları hesabı
MADDE 201 ‒ (1) Bu hesap, kısa vadeli iç ve dış mali borçlar
hesap gruplarında izlenmeyen; tahakkuk etmiş giderlerden kaynaklanan ancak
gelecek aylarda ödenebilir duruma gelecek olan borçlar ile uzun vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider tahakkukları hesabında
kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 202 ‒ (1) Bu hesap grubu, kısa vadeli yabancı kaynak
niteliğinde olup yukarıdaki gruplara dâhil edilemeyen hesaplanan katma
değer vergisi, sayım fazlaları ve diğer çeşitli yabancı kaynaklar gibi
tutarların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar, niteliklerine göre bu grup içinde
açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
391
Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı
397
Sayım Fazlaları Hesabı
399
Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
391 Hesaplanan katma değer vergisi hesabı
MADDE 203 ‒ (1) Bu hesap, katma değer vergisi mükellefi kamu
idarelerince teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden
hesaplanan katma değer vergisi ile işlemi gerçekleşmeyen ya da işlemden
vazgeçilen mal ve hizmetlere ilişkin katma değer vergilerinin izlenmesi
için kullanılır.
397 Sayım fazlaları hesabı
MADDE 204 ‒ (1) Bu hesap, yapılan sayımlar sonucunda tespit
edilen kasa, döviz, alınan çek, menkul kıymet, stok ve benzeri
fazlalıklarının nedenleri belirleninceye kadar geçici olarak kaydedilip
izlenmesi için kullanılır.
399 Diğer çeşitli kısa vadeli yabancı kaynaklar
hesabı
MADDE 205 ‒ (1) Bu hesap, bu grup içinde sayılanların dışında
kalan diğer çeşitli kısa vadeli yabancı kaynakların izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 206 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, vadesi bir yılı aşan uzun
vadeli yabancı kaynakları kapsar.
(2) Uzun
vadeli yabancı kaynaklar; uzun vadeli iç mali borçlar, uzun vadeli dış mali
borçlar, faaliyet borçları, diğer borçlar, alınan avanslar, borç ve gider
karşılıkları, gelecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkukları ile diğer
uzun vadeli yabancı kaynaklar hesap grupları şeklinde bölümlenir.
MADDE 207 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerinin vadesi bir
yılı aşan; kredi kurumlarına olan borçları, para ve sermaye piyasası
araçlarıyla sağlanan iç mali borçları, finansal kiralamadan kaynaklanan
mali borçları ve uzun vadeli diğer iç mali borçların anapara tutarları ve
kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa vadeli yabancı
kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki kısa vadeli iç mali borçlar hesap
grubundaki ilgili hesaplara aktarılır.
(3) Uzun
vadeli iç mali borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaplardan oluşur:
400
Banka Kredileri Hesabı
403 Kamu
İdarelerine Mali Borçlar Hesabı
404
Tahviller Hesabı
406
Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
407 Finansal Kiralama
İşlemlerinden Borçlar Hesabı
408 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabı (-)
409 Uzun
Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı
400 Banka kredileri hesabı
MADDE 208 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince banka ve diğer
finans kuruluşlarından sağlanan ve vadesi bir yılı aşan kredilere ilişkin
tutarlar ile kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabı
MADDE 209 ‒ (1) Bu hesap, diğer kamu idarelerine olan ve vadesi
bir yılı aşan mali borçların izlenmesi için kullanılır.
404 Tahviller hesabı
MADDE 210 ‒ (1) Bu hesap, kanunların verdiği yetkiye
dayanılarak kurum nam ve hesabına ulusal para birimi veya döviz cinsi ve
dövize endeksli olarak ihraç edilen ve karşılığında nakit imkânı sağlayan
tahviller ve özel tertip tahviller ile 4749 sayılı Kanunun 7/A maddesi
kapsamında ihraç edilen kira sertifikaları ve bunlardan döviz cinsi ve
dövize endeksli olanların kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
406 Çıkarılmış diğer menkul kıymetler hesabı
MADDE 211 ‒ (1) Bu hesap, bu grupta tanımlanmış menkul
kıymetler dışında kalan çıkarılmış diğer menkul kıymetlerin izlenmesi için
kullanılır.
407 Finansal kiralama işlemlerinden borçlar hesabı
MADDE 212 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin finansal kiralama
işlemlerinden kaynaklanan ve vadesi bir yılı aşan borçlarının izlenmesi
için kullanılır.
408 Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma
maliyetleri hesabı (-)
MADDE 213 ‒ (1) Bu hesap, vadesi
bir yılı aşan henüz ödenmemiş finansal kiralama borçlanma maliyetlerinin
izlenmesi için kullanılır.
409 Uzun vadeli diğer iç mali borçlar hesabı
MADDE 214 ‒ (1) Bu hesap, madeni para basımından doğan borçlar
ile karşılığında kağıt verilmeyen ve diğer
hesaplarda izlenemeyen uzun vadeli diğer iç mali borçların izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 215 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idareleri adına vadesi bir
yılı aşan bir süreyle; yabancı para üzerinden yapılan dış borçlanma,
program ve dış proje kredi kullanımlarına ait anapara tutarları (mal,
hizmet ve eğitim bedeli olarak kullanılan krediler dâhil), garantili
borçlardan devir alınanların anapara tutarları ile kur farklarının
izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki kısa vadeli dış mali borçlar
hesap grubunda yer alan ilgili hesaplara aktarılır.
(3) Uzun
vadeli dış mali borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaptan oluşur:
410 Dış
Mali Borçlar Hesabı
410 Dış mali borçlar hesabı
MADDE 216 ‒ (1) Bu hesap, kanunların verdiği yetkiye
dayanılarak, kamu idareleri adına herhangi bir dış finansman kaynağından,
belirli bir geri ödeme planına göre geri ödenmek üzere sağlanan dış borçlar
ile 4749 sayılı Kanunun 7/A maddesi kapsamında ihraç edilen kira
sertifikalarının anapara tutarları ve kur farklarının izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 217 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerinin mal ve hizmet
alımları nedeniyle ya da diğer nedenlerle ortaya çıkan ve vadesi faaliyet
dönemini aşan borçlarının izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa vadeli yabancı
kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır.
(3)
Faaliyet borçları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaptan oluşur:
429
Diğer Faaliyet Borçları Hesabı
429 Diğer faaliyet borçları hesabı
MADDE 218 ‒ (1) Bu hesap, bu grup içindeki hesap kalemlerinin
hiçbirinin kapsamına alınamayan ve vadesi faaliyet dönemini aşan borçların
izlenmesi için kullanılır.
MADDE 219 ‒ (1) Bu hesap grubu, bu ana hesap grubundaki başka
bir grupta yer almayan ve vadesi bir yılı aşan diğer borçların izlenmesi
için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler kısa vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır.
(3) Diğer
borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan
oluşur:
430
Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
434
Türev Ürün Borçları Hesabı
438
Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı
439
Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
430 Alınan depozito ve teminatlar hesabı
MADDE 220 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatları gereği nakden veya
mahsuben tahsil edilen depozito ve teminatlardan bir yıldan daha uzun bir
süre içinde iade edilecek olanların izlenmesi için kullanılır.
434 Türev ürün borçları hesabı
MADDE 221 ‒ (1) Bu hesap, finans piyasalarından sağlanan türev
ürünlerin türev partnerleri vasıtasıyla kullanılması
sonucunda oluşan borçlardan vadesi bir yılı aşanların izlenmesi için
kullanılır.
438 Kamuya olan ertelenmiş veya taksitlendirilmiş
borçlar hesabı
MADDE 222 ‒ (1) Bu hesap, kamuya olan vergi ve benzeri
borçlardan vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup, bir
yıldan daha uzun bir süre içinde ödenecek olan kısmının izlenmesi için
kullanılır.
439 Diğer çeşitli borçlar hesabı
MADDE 223 ‒ (1) Bu hesap, bu grup içindeki hesap kalemlerinin
hiçbirinin kapsamına alınamayan borçların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 224 ‒ (1) Bu hesap grubu, iş, sözleşme ve diğer
nedenlerle üçüncü kişilerden alınan uzun vadeli avansların izlenmesi için
kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki alınan avanslar hesap
grubunun ilgili hesaplarına aktarılır.
(3)
Alınan avanslar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
440
Alınan Sipariş Avansları Hesabı
449
Alınan Diğer Avanslar Hesabı
440 Alınan sipariş avansları hesabı
MADDE 225 ‒ (1) Bu hesap, mal ve hizmet satış faaliyeti olan
kamu idarelerinin gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimleriyle ilgili
olarak peşin tahsil ettiği ve bir yılı aşan bir süreyle alınan avans
tutarlarının izlenmesi için kullanılır.
449 Alınan diğer avanslar hesabı
MADDE 226 ‒ (1) Bu hesap, alınan diğer uzun vadeli avansların izlenmesi
için kullanılır.
MADDE 227 ‒ (1) Bu hesap grubu, mevzuatı gereğince belirlenen
esaslar çerçevesinde ayrılacak uzun vadeli her türlü borç ve gider
karşılığının izlenmesi için kullanılır.
(2) Borç
ve gider karşılıkları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
472
Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
479
Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
472 Kıdem tazminatı karşılığı hesabı
MADDE 228 ‒ (1) Bu hesap, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek
esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının
izlenmesi için kullanılır.
479 Diğer borç ve gider karşılıkları hesabı
MADDE 229 ‒ (1) Bu hesap, uzun vadeli diğer borç ve gider
karşılıklarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 230 ‒ (1) Bu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde ortaya
çıkan gelecek yıllara ait gelirler ile faaliyet dönemine ait olup, ödemesi
gelecek yıllarda yapılacak giderlerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu
grupta yer alan tutarlardan süresi bir yılın altına inenler, kısa vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki gelecek aylara ait gelirler
ve gider tahakkukları hesap grubunun ilgili hesaplarına aktarılır.
(3)
Gelecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkukları, niteliklerine göre bu
grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
480
Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı
481
Gider Tahakkukları Hesabı
480 Gelecek yıllara ait gelirler hesabı
MADDE 231 ‒ (1) Bu hesap, dönem içinde tahsil edilen ancak,
gelecek yılların faaliyet hesaplarına ait olan gelirlerin izlenmesi için
kullanılır.
481 Gider tahakkukları hesabı
MADDE 232 ‒ (1) Bu hesap, uzun vadeli iç ve dış mali borçlar
hesap gruplarında izlenmeyen, tahakkuk etmiş giderlerden kaynaklanan ancak,
içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde ödenebilir duruma
gelecek olan borçların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 233 ‒ (1) Bu hesap grubu, yukarıdaki hesap gruplarında
tanımlanmamış olan diğer uzun vadeli yabancı kaynakların izlenmesi için
kullanılır.
(2)
Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar, niteliklerine göre bu grup içinde
açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur:
499
Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
499 Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar hesabı
MADDE 234 ‒ (1) Bu hesap, yukarıdaki hesaplarda tanımlanmamış
olan diğer uzun vadeli yabancı kaynakların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 235 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, varlıklar toplamı ile
yabancı kaynaklar toplamı arasındaki farkın izlenmesi için kullanılır.
(2) Öz
kaynaklar ana hesap grubu; net değer/sermaye, değer hareketleri, yedekler,
geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları ve geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları
ile dönem faaliyet sonuçları hesap grupları şeklinde bölümlenir.
MADDE 236 ‒ (1) Bu hesap grubu varlıklar toplamı ile yabancı
kaynaklar, değer hareketleri, yedekler, geçmiş yıllar olumlu-olumsuz
faaliyet sonuçları ve dönem faaliyet sonuçları toplamı arasındaki farkı
ifade eden net değerin/sermayenin izlenmesi için kullanılır.
(2) Net
değer/sermaye, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaptan oluşur:
500 Net
Değer/Sermaye Hesabı
500 Net değer/sermaye hesabı
MADDE 237 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin hesaplarında
kayıtlı varlıklar toplamı ile yabancı kaynaklar, değer hareketleri,
yedekler, geçmiş yıllar olumlu-olumsuz faaliyet sonuçları ve dönem faaliyet
sonuçları toplamı arasındaki fark; ilk kuruluşta verilen varlık karşılıkları;
hesaplarında kayıtlı olmayan varlık ve yabancı kaynaklarından kaydi envanteri yapılarak
hesaplara alınanlar ile öz kaynaklar ana hesap grubundaki diğer hesaplarda
kayıtlı tutarlardan bu hesaba aktarılmasına karar verilenlerin izlenmesi
için kullanılır.
MADDE 238 ‒ (1) Bu hesap grubu, aynı bütçeli kamu idaresi
muhasebe birimleri arasındaki nakit ve nakit dışı değer hareketlerine ait
işlemlerin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Değer hareketleri, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
510
Nakit Hareketleri Hesabı
511
Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı
512
Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabı
513
Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabı
519
Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
510 Nakit hareketleri hesabı
MADDE 239 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerince; nakit fazlası
olarak veya diğer muhasebe birimlerine nakit ihtiyacı olarak gönderilen
paraların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Birden fazla genel bütçe kapsamındaki kamu idaresine hizmet veren muhasebe
birimlerince kasa hesabının gün sonunda denkleştirilmesi
için de bu hesap kullanılır.
511 Muhasebe birimleri arası işlemler hesabı
MADDE 240 ‒ (1) Bu hesap, aynı bütçeli kamu idaresi muhasebe
birimlerinin birbirlerine gönderdikleri para ve kıymetler ile birbirleri
adına nakden veya mahsuben yaptıkları tahsilat ve
ödemelerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Farklı muhasebe birimlerinden hizmet alan genel
bütçe kapsamındaki kamu idareleri arasında
bedelsiz olarak devredilen taşınırların ve tahsise konu edilen
taşınmazların muhasebeleştirilmesinde bu hesap kullanılmaz.
512 Proje özel hesabından kullanımlar hesabı
MADDE 241 ‒ (1) Bu hesap, dış finansman kaynağı tarafından
proje özel hesabına aktarılan dış proje kredilerine ilişkin kullanım bilgilerinin
Devlet Borçları Muhasebe Birimi ve ilgili kurum muhasebe birimlerince
izlenmesi için kullanılır.
513 Doğrudan dış proje kredi kullanımları bildirim
hesabı
MADDE 242 ‒ (1) Bu hesap, genel bütçe kapsamındaki kamu
idarelerince, Hazine hesaplarına intikal ettirilmeksizin, dış finansman
kaynağından doğrudan kullanılan dış proje kredilerinden, ilgili kurum
muhasebe birimlerince teyit edildiği bildirilen tutarların, Devlet Borçları
Muhasebe Birimi ve ilgili kurum muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır.
519 Değer hareketleri sonuç hesabı
MADDE 243 ‒ (1) Bu hesap, bu grup içindeki hesapların yıl sonunda kalan bakiyelerinin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 244 ‒ (1) Bu hesap grubu, yasal zorunluluk veya diğer nedenlerle
alınan kararlar uyarınca ayrılan yedeklerin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Yedekler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan
oluşur:
540
Yasal Yedekler Hesabı
541
Statü Yedekleri Hesabı
542
Olağanüstü Yedekler Hesabı
548
Diğer Yedekler Hesabı
549 Özel
Fonlar Hesabı
540 Yasal yedekler hesabı
MADDE 245 ‒ (1) Bu hesap, mevzuatı uyarınca ayrılmış bulunan
yedeklerin izlenmesi için kullanılır.
541 Statü yedekleri hesabı
MADDE 246 ‒ (1) Bu hesap, ana sözleşme hükümleri çerçevesinde
ayrılan yedeklerin izlenmesi için kullanılır.
542
Olağanüstü yedekler hesabı
MADDE 247 ‒ (1) Bu hesap, ayrılmasına karar verilen olağanüstü
yedek akçeler ile dağıtım dışı kalan kârların izlenmesi için kullanılır.
548 Diğer yedekler hesabı
MADDE 248 ‒ (1) Bu hesap, özellikle kendi bölümlerinde
tanımlanmamış olan olumlu faaliyet sonuçlarından ayrılan diğer yedeklerin
izlenmesi için kullanılır.
549 Özel fonlar hesabı
MADDE 249 ‒ (1) Bu hesap, tasarrufu zorunlu yasal fonlar ile diğer
maksatlarla ayrılan fonların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 250 ‒ (1) Bu hesap grubu, geçmiş yıllar olumlu faaliyet
sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
(2)
Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları, niteliklerine göre bu grup içinde
açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur:
570
Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
570 Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabı
MADDE 251 ‒ (1) Bu hesap, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya
çıkan olumlu faaliyet sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
58 Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları (-)
MADDE 252 ‒ (1) Bu hesap grubu, geçmiş yıllar olumsuz faaliyet
sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
(2)
Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları, niteliklerine göre bu grup içinde
açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur:
580
Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı (-)
580 Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabı
(-)
MADDE 253 ‒ (1) Bu hesap, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya
çıkan olumsuz faaliyet sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 254 ‒ (1) Bu hesap grubu, dönem olumlu veya olumsuz
faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır.
(2)
Dönem faaliyet sonuçları, sonucun olumlu veya olumsuz olmasına göre bu grup
içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
590
Dönem Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
591
Dönem Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı (-)
590 Dönem olumlu faaliyet sonuçları hesabı
MADDE 255 ‒ (1) Bu hesap, faaliyet döneminde ortaya çıkan
olumlu faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır.
591 Dönem olumsuz faaliyet sonuçları hesabı (-)
MADDE 256 ‒ (1) Bu hesap, faaliyet döneminde ortaya çıkan
olumsuz faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır.
MADDE 257 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, kamu idarelerinin faaliyet
dönemine ilişkin olarak tahakkuk eden her türlü gelir ve giderlerinin
ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi ve faaliyet sonuçlarının
üretilmesi için kullanılır.
(2)
Faaliyet hesapları ana hesap grubu; gelir hesapları, indirim, iade ve iskonto hesapları, gider hesapları ve faaliyet
sonuçları hesap grupları şeklinde bölümlenir.
MADDE 258 ‒ (1) Bu hesap grubu, faaliyet dönemine ilişkin
olarak tahakkuk eden her türlü gelirin, ekonomik sınıflandırmaya uygun
olarak izlenmesi için kullanılır.
(2)
Gelir hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaptan oluşur:
600
Gelirler Hesabı
600 Gelirler hesabı
MADDE 259 ‒ (1) Bu hesap, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın
genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre tahakkuk eden her türlü gelirin
izlenmesi için kullanılır.
MADDE 260 ‒ (1) Bu hesap grubu, gelir olarak tahakkuk eden
tutarlardan yapılan indirim, iade ve iskontoların
izlenmesi için kullanılır.
(2)
İndirim, iade ve iskonto hesapları, niteliklerine
göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur:
610
İndirim, İade ve İskontolar Hesabı
610 İndirim, iade ve iskontolar
hesabı
MADDE 261 ‒ (1) Bu hesap, gelir olarak tahakkuk eden
tutarlardan yapılan indirim, iade ve iskontoların
izlenmesi için kullanılır.
MADDE 262 ‒ (1) Bu hesap grubu, faaliyet dönemine ilişkin
olarak tahakkuk ettirilen her türlü giderin, ekonomik sınıflandırmaya uygun
olarak izlenmesi için kullanılır.
(2) Gider
hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaptan
oluşur:
630
Giderler Hesabı
630 Giderler hesabı
MADDE 263 ‒ (1) Bu hesap, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın
genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre tahakkuk ettirilen her türlü
giderin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 264 ‒ (1) Bu hesap grubu, faaliyet dönemine ait gelir ve
gider hesapları hesap grupları ile indirim, iade ve iskonto
hesapları hesap grubunda yer alan hesaplardan dönem faaliyet sonucunun üretilmesi
için kullanılır.
(2)
Faaliyet sonuçları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
690
Faaliyet Sonuçları Hesabı
698
Enflasyon Düzeltmesi Hesabı
690 Faaliyet sonuçları hesabı
MADDE 265 ‒ (1) Bu hesap, faaliyet dönemine ait gelir ve gider
hesapları hesap grupları ile indirim, iade ve iskonto
hesapları hesap grubunda yer alan hesaplarda ve enflasyon düzeltmesi
hesabında kayıtlı tutarlardan dönem faaliyet sonucunun elde edilmesi için
kullanılır.
698 Enflasyon düzeltmesi hesabı
MADDE 266 ‒ (1) Bu hesap, parasal olmayan kalemlerin
düzeltilmesi sonucu oluşan farkların izlenmesi için kullanılır.
MADDE 267 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinden maliyet
muhasebesi uygulayanlar, maliyet işlemleri için bu ana hesap grubunu
Bakanlıkça yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerine uygun
olarak kullanırlar. Bu grupta oluşan sonuçlar, faaliyet hesapları ana hesap
grubuna aktarılır.
MADDE 268 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, kamu idarelerinin bütçe
gelir ve bütçe giderlerinin bütçelerinde yer alan ekonomik sınıflandırmaya
uygun olarak izlenmesi ve bütçe uygulama sonuçlarının üretilmesi için
kullanılır.
(2)
Bütçe hesapları ana hesap grubu; bütçe gelir hesapları, bütçe gelirlerinden
ret ve iade hesapları, bütçe gider hesapları ve bütçe uygulama sonuçları
hesap grupları şeklinde bölümlenir.
MADDE 269 ‒ (1) Bu hesap grubu, kamu idarelerince nakden veya
mahsuben tahsil edilen bütçe gelirlerinin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Bütçe gelir hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
800
Bütçe Gelirleri Hesabı
805
Gelir Yansıtma Hesabı
800 Bütçe gelirleri hesabı
MADDE 270 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçeleri veya özel
kanunları gereğince bütçe geliri olarak tanımlanan ve nakden veya mahsuben
yapılan her türlü tahsilatın izlenmesi için
kullanılır.
805 Gelir yansıtma hesabı
MADDE 271 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince bütçe gelirleri
hesabı veya bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına kaydedilen
tutarların ilgisine göre faaliyet hesapları veya ilgili bilanço hesaplarına
yansıtılması için kullanılır.
MADDE 272 ‒ (1) Bu hesap grubu, bütçe geliri olarak nakden veya
mahsuben yapılan tahsilattan mevzuatı gereğince
yapılan ret ve iadelerin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Bütçe gelirlerinden ret ve iade hesapları, niteliklerine göre bu grup
içinde açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur:
810
Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı
810 Bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabı
MADDE 273 ‒ (1) Bu hesap, bütçe geliri olarak nakden veya
mahsuben yapılan tahsilattan mevzuatı gereğince
yapılan ret ve iadelerin izlenmesi için kullanılır.
MADDE 274 ‒ (1) Bu hesap grubu, nakden veya mahsuben ödenen
bütçe giderlerinin izlenmesi için kullanılır.
(2)
Bütçe gider hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
830
Bütçe Giderleri Hesabı
831 Ödeneğine Mahsup Edilecek Harcamalar Hesabı
833 Bütçeden
Mahsup Edilecek Ödemeler Hesabı
834
Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı
835
Gider Yansıtma Hesabı
830 Bütçe giderleri hesabı
MADDE 275 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçeleri ile ilgili
olup; ödeneğine dayanılarak veya bütçe mevzuatı ve diğer mevzuatın verdiği
yetkilerle ödenek üstü olarak nakden veya mahsuben yapılan bütçe
giderlerinin izlenmesi için kullanılır.
831
Ödeneğine mahsup edilecek harcamalar hesabı
MADDE 276 ‒ (1) Bu hesap, bir taahhüde ve harcama talimatına
dayanmayan giderlere ilişkin olup, Bakanlıkça belirlenen ekonomik kodlardan
yapılan ve bütçede ödeneği öngörülmüş olmakla birlikte, oluştuğu yer ve
zamanda ödeneği bulunmadığı için ödenemeyen giderlerden kaynaklanan tutarların
izlenmesi için kullanılır.
833 Bütçeden mahsup edilecek ödemeler hesabı
MADDE 277 ‒ (1) Bu hesap, herhangi bir dış finansman
anlaşmasının yürürlüğe girmesini sağlayacak kanuni düzenlemelerin
tamamlanmasına kadar, anlaşma gereğince peşin ödenmesi gereken komisyon,
ücret, garanti ücreti ve benzeri giderler, vadesinde ödenmediği takdirde
gecikme faizi doğuracak iç ve dış mali borçlar ile ilgili faiz giderleri,
ödeneğinin yılı bütçesinde bulunmasına rağmen tahakkuk işlemlerinin
tamamlanamadığı durumlar ile bütçelerinde bu hesaba kaydedilmesi öngörülen
işlemlerin muhasebeleştirilmesi için kullanılır.
834 Geçen yıl bütçe mahsupları hesabı
MADDE 278 ‒ (1) Bu hesap, mahsup dönemine aktarılan avans ve
kredilerden bütçe giderine dönüşenlerin izlenmesi için kullanılır.
835 Gider yansıtma hesabı
MADDE 279 ‒ (1) Bu hesap, bütçe giderleri hesabı, bütçeden
mahsup edilecek ödemeler hesabı ve geçen yıl bütçe mahsupları hesabına
kaydedilen tutarların, giderler hesabı veya ilgili bilanço hesabına
yansıtılması için kullanılır.
MADDE 280 ‒ (1) Bu hesap grubu, bütçe gelir ve bütçe gider
hesapları hesap grupları ile bütçe gelirlerinden ret ve iade hesapları
hesap grubunda yer alan hesaplardan bütçe uygulama sonuçlarının üretilmesi
için kullanılır.
(2)
Bütçe uygulama sonuçları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak
aşağıdaki hesaptan oluşur:
895
Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı
895 Bütçe uygulama sonuçları hesabı
MADDE 281 ‒ (1) Bu hesap, bütçe yılına ait bütçe gelir ve bütçe
gider hesapları hesap grupları ile bütçe gelirlerinden ret ve iade
hesapları hesap grubunda yer alan hesaplarda kayıtlı tutarlardan bütçe
uygulama sonuçlarının elde edilmesi için kullanılır.
MADDE 282 ‒ (1) Bu ana hesap grubu, varlık, kaynak, gelir ve gider
hesaplarında izlenmeyen ve muhasebenin sadece bilgi verme görevi yüklediği
işlemler ile kamu idarelerinin muhasebe disiplini altında toplanması
istenen işlemleri ve gelecekte doğması muhtemel hak ve yükümlülükleri
kapsar. İleride yükümlülük doğurabilecek işlemler ile kamu idarelerinin her
türlü garantileri ve taahhütleri bu grupta açılacak hesaplara kaydedilir ve
raporlanır.
(2)
Nazım hesaplar ana hesap grubu; niteliklerine göre kullanılması zorunlu
olan ödenek hesapları, nakit dışı teminat ve kişilere ait menkul kıymet
hesapları, taahhüt hesapları ve verilen garanti hesapları hesap grupları
yanında kamu idarelerinin kendi yönetim ve bilgi ihtiyaçlarına uygun olarak
açılacak hesap grupları şeklinde bölümlenir. Kamu idareleri, yönetim ve
bilgi ihtiyaçlarına göre Bakanlığın uygun görüşünü alarak kendi nazım
hesaplarını oluşturabilir.
MADDE 283 ‒ (1) Bu hesap grubu, bütçe ödeneklerinin, muhasebe
birimlerine gelen ödeneklerin, bunlardan yapılan kullanım ve tenkisler ile
mahsup dönemine aktarılan tutarların izlenmesi için kullanılır.
(2)
Ödenek hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
900
Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı
901
Bütçe Ödenekleri Hesabı
902
Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı
903 Kullanılacak
Ödenekler Hesabı
904
Ödenekler Hesabı
905
Ödenekli Giderler Hesabı
906
Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabı
907
Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabı
900 Gönderilecek bütçe ödenekleri hesabı
MADDE 284 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçelerinde
öngörülen ödenekler ve bunlardan yapılan kesintiler, geçen yıldan devreden
ödenekler, malî yıl içinde eklenen ödenekler ve ödenek kalemleri arasında
yapılan aktarmalar ile bu ödeneklerden, merkezde veya merkez dışında
kullanılmak üzere gönderilenlerin, gönderilen ödeneklerden tenkis edildiği
için iade alınanların ve iptal edilenlerin merkez muhasebe birimlerince
izlenmesi için kullanılır.
901 Bütçe ödenekleri hesabı
MADDE 285 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçelerinde
öngörülen ödenekler ve bunlardan yapılan kesintiler, geçen yıldan devreden
ödenekler, malî yıl içinde eklenen ödenekler ve ödenek kalemleri arasında
yapılan aktarmalar ile bu ödeneklerden iptal edilenlerin merkez muhasebe
birimlerince izlenmesi için kullanılır.
902 Bütçe ödenek hareketleri hesabı
MADDE 286 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerinin bütçelerinde
öngörülen ödeneklerden merkezde veya merkez dışında kullanılmak üzere
gönderilenlerin ve gönderilen ödeneklerden tenkis edildiği için iade
alınanların merkez muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır.
903 Kullanılacak ödenekler hesabı
MADDE 287 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerine gelen ödenekler
ile bunlardan kullanılanlar veya tenkis edilenlerin izlenmesi için
kullanılır.
904 Ödenekler hesabı
MADDE 288 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerine gelen ödenekler
ile bunlardan yapılan tenkislerin izlenmesi için kullanılır.
905 Ödenekli giderler hesabı
MADDE 289 ‒ (1) Bu hesap, ödeneğine dayanılarak tahakkuk
ettirilip nakden veya mahsuben ödenen bütçe giderleri ile ödeneğine iade
edilmesi bildirilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
906 Mahsup dönemine aktarılan kullanılacak
ödenekler hesabı
MADDE 290 ‒ (1) Bu hesap, malî yılın sonuna kadar hizmet yerine
getirildiği veya mal teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup
dönemine aktarılan ön ödemeler için saklanan ödenekler ile bunlardan mahsup
dönemi sonuna kadar kullanılanlar veya tenkis edilenlerin izlenmesi için
kullanılır.
907 Mahsup dönemine aktarılan ödenekler hesabı
MADDE 291 ‒ (1) Bu hesap, malî yılın sonuna kadar hizmet yerine
getirildiği veya mal teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup
dönemine aktarılan ön ödemeler için saklanan ödenekler ile bunlardan mahsup
dönemi sonuna kadar kullanılanlar veya tenkis edilenlerin izlenmesi için
kullanılır.
MADDE 292 ‒ (1) Bu hesap grubu, teminat veya depozito olarak
alınan ya da verilen teminat mektupları ve menkul kıymetler ile kişi malı
olarak muhasebe birimlerine teslim edilen menkul kıymet ve varlıkların
izlenmesi için kullanılır.
(2)
Nakit dışı teminat ve kişilere ait menkul kıymet hesapları, niteliklerine
göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
910
Alınan Teminat Mektupları Hesabı
911
Alınan Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı
912
Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı
913
Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabı
914
Verilen Teminat Mektupları Hesabı
915
Verilen Teminat Mektupları Karşılığı Hesabı
910 Alınan teminat mektupları hesabı
MADDE 293 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerine teminat ve
depozito olarak teslim edilen teminat ve garanti mektupları ile şahsi ve
garantiye ilişkin belgeler ve bunlardan ilgililerine geri verilenler veya
paraya çevrilenlerin izlenmesi için kullanılır.
911 Alınan teminat mektupları emanetleri hesabı
MADDE 294 ‒ (1) Bu hesaba, alınan teminat mektupları hesabına
yazılan tutarlar kaydedilir.
912 Kişilere ait menkul kıymetler hesabı
MADDE 295 ‒ (1) Bu hesap, muhasebe birimlerine kişi malı olarak
teslim edilen menkul kıymetler ile bunlardan paraya çevrilenler, başka
muhasebe birimlerine gönderilenler ve ilgililerine geri verilenlerin
izlenmesi için kullanılır.
913 Kişilere ait menkul kıymet emanetleri hesabı
MADDE 296 ‒ (1) Bu hesaba, kişilere ait menkul kıymetler hesabına
yazılan tutarlar kaydedilir.
914
Verilen teminat mektupları hesabı
MADDE 297 ‒ (1) Verilen teminat mektupları hesabı, kamu
idarelerince bir işin yapılmasının üstlenilmesi veya bir sözleşmenin ya da diğer
işlemlerin karşılığı olarak diğer kamu idareleri veya kişilere verilen
teminat mektuplarının izlenmesi için kullanılır.
MADDE 298 ‒ (1) Verilen teminat mektupları
karşılığı hesabına, verilen teminat mektupları hesabına yazılan tutarlar
kaydedilir.
MADDE 299 ‒ (1) Bu hesap grubu, yılı için geçerli sözleşmeler
ile ertesi malî yıl veya yıllara geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere
dayanılarak girişilen taahhütler, mevzuatı gereğince bu tutarlara ilave
edilen taahhütler ile bunlardan yerine getirilenler veya feshedilenlerle
kamu-özel iş birliği modeli çerçevesinde girişilen taahhütler, bunlara
yapılan ilaveler, fiyat güncellemeleri ile bunlardan yerine getirilenlerin
sözleşme fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılır.
(2)
Taahhüt hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
920
Gider Taahhütleri Hesabı
921
Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı
922
Kamu-Özel İş Birliği Modeli Taahhütleri Hesabı
923 Kamu-Özel
İş Birliği Modeli Taahhütleri Karşılığı Hesabı
920 Gider taahhütleri hesabı
MADDE 300 ‒ (1) Bu hesap, yılı için geçerli sözleşmeler ile
ertesi malî yıl veya yıllara geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere
dayanılarak girişilen ve mevzuatı gereğince bunlara ilave edilen taahhüt
tutarları ile bunlardan yerine getirilenler veya feshedilenlerin sözleşme
fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılır.
921 Gider taahhütleri karşılığı hesabı
MADDE 301 ‒ (1) Bu hesaba, gider taahhütleri hesabına yazılan
tutarlar kaydedilir.
922 Kamu-özel iş birliği modeli taahhütleri hesabı
MADDE 302
‒ (1) Bu hesap, kamu-özel iş
birliği modeli çerçevesinde girişilen taahhütler, bunlara yapılan ilaveler,
fiyat güncellemeleri ile bunlardan yerine getirilenlerin veya
feshedilenlerin sözleşme fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılır.
923 Kamu-özel iş birliği modeli taahhütleri
karşılığı hesabı
MADDE 303 ‒ (1) Bu hesaba, kamu-özel iş birliği modeli taahhütleri hesabına yazılan tutarlar
kaydedilir.
MADDE 304 ‒ (1) Bu hesap grubu, kanunların verdiği yetkiye
dayanılarak kamu idarelerince diğer kamu idareleri lehine verilen garanti
tutarları ile bunlardan iptal olunan, ilgili kurumca ödemesi yapılan veya
ikraza dönüştürülenlerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Verilen
garanti hesapları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki
hesaplardan oluşur:
930
Verilen Garantiler Hesabı
931
Verilen Garantiler Karşılığı Hesabı
930 Verilen garantiler hesabı
MADDE 305 ‒ (1) Bu hesap, kamu idarelerince diğer kamu idareleri
lehine verilen garanti tutarları ile bunlardan ilgili kurumca ödemesi
yapılan, iptal olunan, ikraza dönüştürülen veya kamu idaresince
üstlenilenler ile ilgili mevzuatı uyarınca
verilen talep garantileri ve bunlardan yerine getirilenlerin
izlenmesi için kullanılır.
931 Verilen garantiler karşılığı hesabı
MADDE 306 ‒ (1) Bu hesaba, verilen garantiler hesabına yazılan
tutarlar kaydedilir.
MADDE 307 ‒ (1) Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin hesap
planı ve detaylı hesap planı Bakanlıkça; özel bütçeli idareler, düzenleyici
ve denetleyici kurumlar, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idarelerin
hesap planları ile detaylı hesap planları ise Bakanlığın uygun görüşü
üzerine ilgili kamu idareleri tarafından bu Yönetmelik hükümlerine uygun
olarak hazırlanır.
MADDE 308 ‒ (1) Raporlama, kamu idarelerinin mali işlemlerine
ilişkin mali tabloların üst yönetime, kamuoyuna ve uluslararası kurumların bilgisine
sunulmasıdır. Raporlama faaliyeti, mali raporlama ve mali istatistik faaliyetlerinden
oluşur.
(2) Mali
raporlama kapsamındaki mali tablolar, kamu idarelerince doğrudan muhasebe
kayıtlarından üretilerek yayımlanır. Mali istatistik kapsamındaki mali
tablolar ise, Bakanlıkça kamu idarelerinin muhasebe kayıtlarındaki veriler
esas alınarak istatistiksel yöntemler de kullanılmak suretiyle merkezî
yönetim, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idareler alt sektörleri ile
genel yönetime ait olarak üretilir ve yayımlanır.
MADDE 309 ‒ (1) Mali raporlama ile genel olarak kaynakların
dağıtımı, uygulanan mali politikaların etkileri ile ileriye yönelik
politika oluşturulması ve karar verilmesinde, kamu idaresinin mali durumu,
performansı ve nakit akışları hakkında kullanıcılara kapsamlı bilgi
sağlanır. Mali raporlama kamu idarelerinin;
a)
Kaynaklarının dağılımı ve kullanımını,
b)
Faaliyetlerinin nasıl finanse edildiği ve nakit ihtiyacının nasıl
karşılandığını,
c)
Faaliyetlerini finanse edebilme ve sorumlulukları ile taahhütlerini yerine
getirebilme yeteneğini,
ç) Mali
durumunu ve mali durumundaki değişiklikleri,
d)
Kendilerine sağlanan kaynakları bütçelerine uygun ve yasal şekilde kullanıp
kullanmadıklarını,
e) Mali
işlemlerinde saydam olup olmadıklarını ve hesap verilebilirliğini,
gösterir.
(2) Mali
raporlama, bu amaçların gerçekleştirilebilmesi için; kamu idarelerinin
varlıkları, yabancı kaynakları, öz kaynakları, gelirleri, giderleri ve
nakit akışları hakkında bilgi verir. Mali raporlama kapsamında üretilen
mali tabloların, kullanıcıların karşılaştırma yapabilmelerini mümkün kılmak
için son üç dönemin verilerini de içermeleri ve herkes tarafından
anlaşılmalarını sağlayacak şekilde, açıklamaları ile birlikte
hazırlanmaları esastır.
(3) Mali raporlama kapsamındaki mali
tablolar, yeterli mesleki eğitimi almış personel tarafından muhasebe
kayıtlarındaki verilere dayanılarak bu Yönetmelikte belirlenen ilkelere ve
standartlara uygun olarak hazırlanır ve belirlenen sürelerde ilgililerin
bilgisine sunulur. Tablolardaki dipnotların ve açıklamaların, belirli bir
olayın veya işlemin kamu idaresinin mali durumu ve faaliyetleri üzerindeki
etkisinin değerlendirilmesinde yetersiz kalması halinde ilave açıklamalara
yer verilir.
MADDE 310 ‒ (1) Kendi adına ekonomik varlık edinebilen,
yükümlülük üstlenebilen, diğer kamu idareleri veya üçüncü şahıslarla
ekonomik ilişkilere girebilen kapsama dâhil her kamu idaresi bir kurumsal
birimdir.
(2)
Kapsama dâhil her kurumsal birim bir mali raporlama birimidir.
MADDE 311 ‒ (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinin mali hizmetler
birim yöneticileri, mali raporlama kapsamındaki mali tabloların belirlenen
standartlara uygun olarak hazırlanmasından; üst yöneticiler de bu hususları
gözetmekten ve belirlenen süreler içinde yayımlanmasından sorumludur.
MADDE 312 ‒ (1) Kamu idarelerince, detaylı hesap planlarında
yer alan hesaplardan aylık mizan ve yıllık olarak geçici ve kesin mizanlar
düzenlenir (Örnek:3).
(2)
Mizan cetveli, yevmiye defteri ile yardımcı defterlerden yararlanılarak
ayrıntılı olarak ve ana hesap bazında her ayın sonu itibarıyla düzenlenir.
Cetvelde; her hesabın borç ve alacak sütunlarındaki tutarların, yevmiye ve
yardımcı defterlerindeki borç ve alacak toplamlarına ve borç sütunu toplamı
ile alacak sütunu toplamının birbirine eşit olması gerekir.
(3)
Dönem sonu işlemleri yapılmadan önce geçici mizan düzenlenir ve bunu
takiben dönem sonu işlemleri yapılır. Dönem sonu işlemleri tamamlandıktan
sonra kesin mizan düzenlenir. Kesin mizanda faaliyet ve bütçe hesapları
bakiye vermez.
MADDE 313 ‒ (1) Kamu idarelerince aşağıda sayılan mali tablolar
hazırlanır ve kamuoyunun bilgisine sunulur.
a) Temel
mali tablolar:
1)
Bilanço (Örnek:4)
2)
Faaliyet Sonuçları Tablosu (Örnek:5)
3) Nakit
Akış Tablosu (Örnek:6)
b) Diğer
mali tablolar:
1) Bütçe
Uygulama Sonuçları Tablosu (Örnek:7)
2)
Gelirlerin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:8)
3) Giderlerin
Kurumsal Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:9)
4)
Giderlerin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:10)
5) Bütçe
Gelirlerinin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:11)
6) Bütçe
Giderlerinin Kurumsal Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:12)
7) Bütçe
Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:13)
8) Bütçe
Giderlerinin Finansal Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:14)
9) Bütçe
Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:15)
10)
Bütçe Giderleri ve Ödenekler Tablosu (Örnek:16)
(2)
Kapsama dâhil kamu idareleri kendi ihtiyaçları için ayrıca mali tablolar
hazırlayabilirler.
MADDE 314 ‒ (1) Bilanço, kamu idaresinin belli bir tarihteki
varlıklarını, yabancı kaynaklarını ve öz kaynaklarını gösteren tablodur.
Kesin mizanda yer alan hesapların borç kalanları bilançonun aktif
hesaplarını, alacak kalanları da bilançonun pasif hesaplarını oluşturur.
Aktif ve pasifi düzenleyici hesaplar bulundukları grupta eksi değer olarak
gösterilir.
(2)
Bilançolar 8 inci, 9 uncu, 10 uncu ve 11 inci maddelerde belirlenen
ilkelere uygun olarak hazırlanır ve sunulur. Bilançolar, dönemler arasında
karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç faaliyet dönemine
ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 315 ‒ (1) Faaliyet sonuçları tablosu, kamu idaresinin bir
faaliyet döneminde elde ettiği gelirleri, yaptığı giderleri, mali ve mali
olmayan varlıkların yönetimi ile yükümlülüklerine ilişkin işlemlerinden
kaynaklanan gelir ve giderleri gösteren ve bunlar hakkında detaylı bilgi
sağlayan mali tablodur.
(2)
Faaliyet sonuçları tablosu, faaliyet dönemine ait gelir ve gider hesapları
hesap grupları ile indirim, iade ve iskonto
hesapları hesap grubundaki hesaplardan üretilir.
(3)
Dönem net fazla veya açığının ne kadarının kur ve değer değişimleri
farklarından kaynaklandığı ve bunların faaliyet sonucunu nasıl etkilediği
tablonun dipnotunda belirtilir.
(4)
Bütün gelir ve giderler, tahakkuk ettikleri dönemin faaliyet sonuçları
tablosunda gösterilir. Tablo, dönemler arası karşılaştırma yapılabilmesini
sağlamak üzere son üç faaliyet dönemine ilişkin verileri kapsayacak şekilde
hazırlanır.
MADDE 316 ‒ (1) Nakit akış tablosu, kamu idaresinin belirli raporlama
dönemleri itibarıyla nakit ve nakit benzeri varlıklarının akışını gösteren
tablodur. Nakit benzeri varlıklar, hemen paraya dönüştürülebilen ve değer
değişikliği oluşma ihtimali ihmal edilebilir ölçüde olan varlıklardır.
Nakit akış tablosu genel yönetimin ve kapsama dâhil her bir kamu idaresinin
dönem nakit tahsilatları ve ödemeleri, mali ve
mali olmayan varlıkları ile yükümlülüklerine ilişkin işlemlerden
kaynaklanan nakit akışlarını gösterir.
(2)
Nakit akış tablosunda, belirli bir dönem içinde nakit giriş ve çıkışları
ihtiyaca göre sınıflandırılmış olarak yer alır. Yabancı para cinsinden olan
nakit giriş ve çıkışları ilgili döviz kuru üzerinden ulusal para birimine
çevrilip nakit akış tablosuna dâhil edilir.
(3)
Nakit ve nakit benzeri varlıkların kullanımını gerektirmeyen kazanç ve
kayıplar, nakit dışı bağış ve yardımlar, takas ve trampa gibi işlemler ile
gelecekte nakit akışı yaratacak işlemler nakit akış tablosuna dâhil
edilmez.
(4)
Nakit ve nakit benzeri varlıkları oluşturan unsurların dönem başı ve dönem
sonu mevcudu ile dönem içi değişim tutarı tablonun dipnotlarında ayrıca
gösterilir. Söz konusu değişim tutarının, nakit akış tablosunun düzenlenmesi
sonucu ortaya çıkan “Nakit Stokundaki Net Değişim” tutarına eşit olması
esastır.
(5)
Nakit akış tablosu; faaliyetlerden sağlanan nakit akışları, yatırımlardan
sağlanan nakit akışları ve finansman faaliyetlerinden sağlanan nakit
akışları şeklinde bölümlenir.
a)
Faaliyetlerden sağlanan nakit akışları; faaliyet gelir ve giderlerinden
kaynaklanan nakit giriş ve çıkışlarından oluşur. Ancak, maddi duran
varlıkların edinilmesi ve elden çıkarılması gibi işlemler sonucunda ortaya
çıkan nakit akışları bu bölüme dâhil edilmez.
b)
Yatırımlardan sağlanan nakit akışları; varlık hesaplarına yansıtılan maddi
duran varlık yatırımlarının üretim ve inşasına ilişkin ödemeleri de
kapsamak üzere, maddi ve maddi olmayan duran varlıkların elde edilmesinden
kaynaklanan nakit çıkışları ile maddi ve maddi olmayan duran varlıkların
satışından kaynaklanan nakit girişlerinden oluşur.
c)
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları;
1)
Tahvil ve bono gibi kısa veya uzun vadeli borçlanma araçları ihracı yoluyla
veya diğer surette yapılan borçlanmalar karşılığı sağlanan nakit girişleri,
2) Borç
ödemelerinden kaynaklanan nakit çıkışları,
3) Nakde
eşdeğer varlık olarak nitelendirilenler ve alım-satım amacıyla elde
tutulanlar hariç olmak üzere; diğer kuruluşların borçlanma senetlerini veya
hisse senedi gibi öz kaynak araçlarını veya ortak girişimlerdeki ticari
hakları elde etmek için yapılan nakdi ödemeler ve bunların satılmasından
kaynaklanan nakit çıkış ve girişleri,
4)
Üçüncü kişilere verilen nakdi borçlar ve nakit ön ödemeler ile bunlardan
yapılan tahsilatlardan kaynaklanan nakit çıkış ve
girişlerinden,
oluşur.
(6)
Tablo, dönemler arası karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç
raporlama dönemine ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 317 ‒ (1) Bütçe uygulama sonuçları tablosu, kamu
idaresinin bütçe uygulamaları sonucunda belirli raporlama dönemlerinde elde
ettiği bütçe gelirleri ve yaptığı bütçe giderlerini gösteren ve bunlar
hakkında detaylı bilgi sağlayan mali tablodur.
(2)
Bütçe uygulama sonuçları tablosu, bütçe gelir ve bütçe gider hesapları
hesap grupları ile bütçe gelirlerinden ret ve iade hesapları hesap
grubundaki hesaplardan üretilir. Bütçe yılının tamamına ilişkin olarak
düzenlenen tabloya mahsup dönemi işlemleri de dâhil edilir.
(3)
Tablo, dönemler arası karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç
malî yıla ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
Gelirlerin
ekonomik sınıflandırılması tablosu
MADDE 318 ‒ (1) Kamu idarelerinin faaliyet gelirleri,
gelirlerin ekonomik sınıflandırılması tablosunda, detaylı hesap
planlarındaki sınıflamaya uygun olarak raporlanır. Tablo, dönemler arası
karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç faaliyet dönemine
ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 319 ‒ (1) Giderlerin kurumsal sınıflandırılması tablosu,
giderlerin kurumsal düzeyde dağılımını gösteren mali tablodur. Tablo,
dönemler arası karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç faaliyet
dönemine ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 320 ‒ (1) Kamu idarelerinin faaliyet giderleri,
giderlerin ekonomik sınıflandırılması tablosunda, detaylı hesap
planlarındaki sınıflamaya uygun olarak raporlanır. Tablo, dönemler arası
karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç faaliyet dönemine
ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 321 ‒ (1) Kamu idarelerine ait bütçe gelirleri,
bütçelerindeki sınıflandırmaya uygun olarak raporlanır. Bütçe gelirlerinin
ekonomik sınıflandırılması tablosu, bütçe gelir hesapları hesap grubundaki
hesaplardan yararlanılarak hazırlanır. Tablo, dönemler arası karşılaştırma
yapılabilmesini sağlamak üzere son üç malî yıla ilişkin verileri kapsayacak
şekilde hazırlanır.
MADDE 322 ‒ (1) Bütçe giderlerinin kurumsal sınıflandırılması
tablosu, kamu idarelerine ait bütçe giderlerinin kurumsal düzeyde
dağılımını gösteren mali tablodur. Bu tablo, bütçe gider hesapları hesap
grubundaki hesaplardan yararlanılarak hazırlanır. Tablo, dönemler arası
karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç malî yıla ilişkin
verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 323 ‒ (1) Bütçe giderlerinin fonksiyonel sınıflandırılması
tablosu, kamu idarelerinin temel fonksiyonları esas alınarak hazırlanır.
Bütçe giderlerinin fonksiyonel sınıflandırılması tablosunda bütçe
giderleri; genel kamu hizmetleri, savunma hizmetleri, kamu düzeni ve
güvenlik hizmetleri, ekonomik işler ve hizmetler, çevre koruma hizmetleri,
iskân ve toplum refahı hizmetleri, sağlık hizmetleri, dinlenme, kültür ve
din hizmetleri, eğitim hizmetleri ve sosyal güvenlik ve sosyal yardım
hizmetleri alt sınıflarına ayrılır. Bütçe giderlerinin fonksiyonel sınıflandırılması
tablosu, bütçe gider hesapları hesap grubundaki hesaplardan yararlanılarak
hazırlanır. Tablo, dönemler arası karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak
üzere son üç malî yıla ilişkin verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 324 ‒ (1) Kamu idarelerinin bütçe giderlerinin hangi
kaynaklardan finanse edildiği, bütçe giderlerinin finansal
sınıflandırılması tablosunda gösterilir. Bütçe giderlerinin finansal
sınıflandırılması tablosu, bütçe gider hesapları hesap grubundaki
hesaplardan yararlanılarak hazırlanır. Tablo, dönemler arası karşılaştırma
yapılabilmesini sağlamak üzere son üç malî yıla ilişkin verileri kapsayacak
şekilde hazırlanır.
MADDE 325 ‒ (1) Kamu idarelerine ait bütçe giderleri,
bütçelerindeki ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak raporlanır. Bütçe
giderlerinin ekonomik sınıflandırılması tablosu, bütçe gider hesapları
hesap grubundaki hesaplardan yararlanılarak hazırlanır. Tablo, dönemler
arası karşılaştırma yapılabilmesini sağlamak üzere son üç malî yıla ilişkin
verileri kapsayacak şekilde hazırlanır.
MADDE 326 ‒ (1) Bütçe giderleri ve ödenekler tablosu, yapılan
bütçe giderleri ile gelen ödenekler, ödeneklerden kullanılanlar ve tenkis
edilenler ile ödenek üstü harcamayı gösterecek şekilde bütçe hesapları ana
hesap grubundaki bütçe gider hesaplarından ve nazım hesaplar ana hesap
grubundaki ödenek hesaplarından yararlanılarak hazırlanır.
MADDE 327 ‒ (1) Bilanço, faaliyet sonuçları tablosu ve nakit
akış tablosu dışındaki mali tablolar aylık dönemler itibarıyla takip eden
ayın sonuna kadar, bilanço, faaliyet sonuçları tablosu ve nakit akış
tablosu ise yıllık dönemler itibarıyla takip eden yılın Nisan ayı sonuna
kadar hazırlanır ve elektronik
ortamda yayımlanır.
(2) Kamu
idare hesaplarının Sayıştaya verilmesi kapsamında
hazırlanan mali tablolar ile elektronik ortamda yayımlanan mali tablolar
arasında farklılık olması halinde nedenleri mali tablonun dipnotlarında
açıklanır.
MADDE 328 ‒ (1) Genel yönetimin tüm gelir ve giderleri ile borç
ve mali imkânlarının tespitinin ve takibinin yapılabilmesi amacıyla, genel
yönetim kapsamındaki kamu idareleri, gelir ve gider tahminlerini,
mizanlarını ve mali tablolarını, birbirleriyle olan borç ve alacak
durumlarını, personel giderlerine ilişkin her türlü bilgi ve belgeleri, istenilmesi
halinde belirlenen sürede Bakanlığa vermek zorundadır.
MADDE 329 ‒ (1) Mali istatistik, genel yönetim sektörü kapsamındaki idarelerin gelir, gider,
varlık, yükümlülük ve öz kaynaklarına ilişkin bilgiler sunan ve istatistiki
temellere dayanılarak oluşturulan konsolide mali
tablolardır.
(2) Mali
istatistikler, genel yönetim sektörü kapsamındaki kamu idarelerinin mali
işlemlerini kapsar.
(3) Mali
istatistikler yeterli mesleki eğitimi almış personel tarafından, muhasebe
kayıtlarındaki verilere dayanılarak ve istatistiksel yöntemler kullanılarak
aşağıda tanımlanan ilkeler çerçevesinde hazırlanır:
a)
Bütünlük: Üst yönetimin kontrol ve erişimi dâhil olmak üzere mali
istatistiklerin üretim süreçleri belirlenir, mali istatistik uygulamaları
ile ilgili temel değişiklikler önceden ilan edilir.
b)
Güvenilirlik: Mali istatistiklere esas teşkil eden kaynak veriler bir veri
toplama sisteminden derlenir ve ara verilerin oluşturulmasında kullanılır.
Ara veriler ve çıktılar veri kalitesini artırmak üzere istatistiksel
yöntemler kullanılarak düzenli olarak değerlendirilir. Değerlendirme
sırasında, çıktılardaki istatistiksel tutarsızlıklar ve soruna işaret
edebilecek diğer göstergeler de incelenir.
c)
Kullanışlılık: Mali istatistikler; önceden belirlenmiş zamanlarda, belirli
dönemler itibarıyla, önceki dönemlerle kıyaslanabilir şekilde ve yapılan
revizeler hakkında kamuoyunu bilgilendirecek içerikte hazırlanır.
ç)
Yöntemsel geçerlilik: Mali istatistikler; tanım, kapsam ve sınıflandırma
açısından uluslararası kabul görmüş standart, kılavuz ve iyi uygulamalara
uygun hazırlanır.
d)
Ulaşılabilirlik: Mali istatistikler önceden ilan edilmiş bir veri yayımlama
takvimi çerçevesinde ilgili tüm taraflara eş zamanlı olarak sunulur.
MADDE 330 ‒ (1) Genel yönetim sektörü ve alt sektörlerine ait
mali istatistikler Bakanlıkça hazırlanır. Mali istatistiklerin
hazırlanmasında kapsamdaki idarelerin muhasebe kayıtları dikkate alınır.
Çerçeve hesap planını kullanmayan kamu idareleri için dönüşüm tabloları
hazırlanır.
(2) Mali
istatistikler hazırlanırken 10/11/2005 tarihli ve
5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanununa göre hazırlanan ve Bakanlar Kurulu
tarafından karara bağlanan Resmi İstatistik Programında yer alan diğer
kurum verileriyle mutabakat sağlanmak suretiyle revizeler yapılabilir. Bu
şekilde yapılan revizeler ayrıca açıklanır.
MADDE 331 ‒ (1) Mali istatistikler hazırlanırken alt sektörü
oluşturan birimlerin veya sektörü oluşturan alt sektörlerin hesapları konsolide edilir. Konsolidasyon yapılırken alt sektörü
oluşturan birimler veya sektörü oluşturan alt sektörler arasındaki
karşılıklı işlemlerden kaynaklanan ve Bakanlığa sunulan verilerden
aşağıdaki işlemler düşülür:
a) Cari
ve sermaye transferleri.
b) Faiz
geliri ve giderleri.
c) Vergi
mükellefi sıfatıyla ödenen vergiler.
ç) Mal
ve hizmet alım satımı.
d) Mali
olmayan varlıkların edinimi ve elden çıkarılması.
e)
Krediler, borçlanma senetleri ile diğer borç ve alacaklar.
f)
Yatırılan sermayeler.
(2)
Konsolidasyon işleminin net dengeyi ve net mali dengeyi etkilememesi
esastır. Ancak, kurumsal kapsamın belirlenmesi, kayıt zamanı, değerleme ve
sınıflandırma gibi uygulamalar sebebiyle karşılıklı düşülecek tutarlarda
farklılıklar olabilir. Bu farklılıkların net dengeyi ve net mali dengeyi
etkilememesine yönelik olarak uluslararası kabul görmüş istatistiksel
yöntemler uygulanır.
MADDE 332 ‒ (1) Aşağıda sayılan mali istatistik tabloları
Bakanlıkça hazırlanır ve kamuoyunun bilgisine sunulur:
a)
Bilanço
b) Net
Denge Tablosu (Örnek:17-A, Örnek:17-B)
c) Net
Mali Denge Tablosu (Örnek:18-A, Örnek:18-B)
ç) Nakit
Akış Tablosu
d)
Harcamaların Fonksiyonel Sınıflandırılması Tablosu (Örnek:19-A, Örnek:19-B)
e) Bütçe
Denge Tablosu (Örnek:20-A, Örnek:20-B)
f) Şarta
Bağlı Varlık ve Yükümlülükler Tablosu (Örnek:21)
MADDE 333 ‒ (1) Bilanço, 314 üncü maddede yer alan esaslara
göre hazırlanır.
MADDE 334 ‒ (1) Net denge tablosu, genel yönetim sektörü ve alt
sektörlerin belirli bir dönemdeki borçlanma gereğini veya borç verebilme
kapasitesini gösterir. Gelirlerden, giderler ve mali olmayan varlıkların
net edinimleri düşülmek suretiyle net dengeye ulaşılır. Net denge
hesaplanırken değer ve miktar değişim gelir ve giderleri ile olağan
faaliyetler dışında ortaya çıkan envanter
değişiklikleri, silinen alacaklardan kaynaklanan giderler ve karşılık
giderleri ilgisine göre gelir, gider veya varlık edinimlerinden düşülür.
MADDE 335 ‒ (1) Net mali denge tablosu, genel yönetim sektörü
ve alt sektörlerinin belirli bir dönemdeki net borçlanma gereğinin
finansmanını veya net borç verme kapasitesinin kullanımını gösterir. Net
mali varlık edinimlerinden, yükümlülüklerdeki net değişim düşülmek
suretiyle net mali dengeye ulaşılır. Net mali denge hesaplanırken değer ve
miktar değişim gelir ve giderleri ile envanter
değişiklikleri, silinen alacaklar ve ayrılan karşılıklar ilgisine göre mali
varlık veya yükümlülüklerden düşülür.
(2) Net
mali denge ile net denge kalemlerinin birbirine eşit olması esastır.
Dengeler arasında olası fark, istatistiksel hata olarak değerlendirilir.
MADDE 336 ‒ (1) Nakit akış tablosu, 316 ncı
maddede yer alan esaslara göre hazırlanır.
MADDE 337 ‒ (1) Harcamaların fonksiyonel sınıflandırılması
tablosu, genel yönetim sektörünün temel fonksiyonları esas alınarak
hazırlanır. Harcamaların fonksiyonel sınıflandırılması
tablosunda giderler ve net mali olmayan varlık edinimleri; genel kamu
hizmetleri, savunma hizmetleri, kamu düzeni ve güvenlik hizmetleri,
ekonomik işler ve hizmetler, çevre koruma hizmetleri, iskân ve toplum
refahı hizmetleri, sağlık hizmetleri, dinlenme, kültür ve din hizmetleri,
eğitim hizmetleri ile sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetleri alt
sınıflarına ayrılır.
MADDE 338 ‒ (1) Bütçe denge tablosu, 5018 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesinde tanımlanan genel yönetim, merkezî yönetim, sosyal güvenlik
kurumları ve mahallî idarelerin bütçe uygulamaları sonucunda belirli
raporlama dönemlerinde elde ettiği bütçe gelirleri ve yaptığı bütçe
giderlerini gösteren ve bunlar hakkında detaylı bilgi sağlayan mali
tablodur.
(2)
Bütçe dengesi tablosu, bütçe gelir ve bütçe gider hesapları hesap grupları
ile bütçe gelirlerinden ret ve iade hesapları hesap grubundaki hesaplardan
üretilir. Bu tablonun üretilmesinde bütçe gelirlerinden ret ve iadeler,
bütçe gelirlerinden düşülerek netleştirme yapılır.
(3)
Bütçe giderlerinin ekonomik ve fonksiyonel sınıflandırılması ile bütçe
gelirlerinin ekonomik sınıflandırılmasına ilişkin bilgiler son düzeyde,
bütçe giderlerinin kurumsal sınıflandırılmasına ilişkin bilgiler ise
Bakanlıkça belirlenen detayda ayrıca sunulur.
Madde 339 ‒ (1) Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler tablosu,
geçmişteki bir olay dolayısıyla gelecekte belirli koşulların gerçekleşmesi
halinde kamu idaresi lehine veya aleyhine doğması muhtemel olan varlık veya
yükümlülükleri gösterir.
MADDE 340 ‒ (1) Mali istatistiklerin yayımlanma dönemi,
kurumsal kapsamı, hazırlanma amacı, veri derleme şekli, hazırlama
yöntemleri ve dayanakları, tanımları ve iletişim bilgileri Metaveri (Örnek:22) ile açıklanır. Metaveri
mali istatistik tablolarıyla birlikte yayımlanır.
(2) Mali
istatistik tablolarının, alt sektörlerin veya sektörün mali durumu ve
faaliyetleri üzerindeki belirli bir olayın veya işlemin etkisinin
değerlendirilmesinde yetersiz kalması halinde dipnotlarla açıklama yapılır.
İlgili mevzuatında belirlenen hususlara dipnotlarda yer verilmez.
Yayımlama kapsamı ve
süreler
MADDE 341 ‒ (1) Mali istatistikler; merkezî yönetim, sosyal
güvenlik kurumları ve mahallî idareler alt sektörleri ile genel yönetim
sektörü için konsolide olarak yayımlanır.
(2)
Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait mali istatistikler aylık
dönemler, diğer mali istatistikler ise üçer aylık dönemler itibarıyla
yayımlanır. Dördüncü çeyrek mali istatistikleri, yıllık mali
istatistiklerle birlikte hazırlanır ve yayımlanır. Mali istatistiklerin
yayım tarihleri Resmi İstatistik Programına göre belirlenir.
Yetki
MADDE 342 ‒ (1) Bu Yönetmelik ekinde yer alan mali tabloların
elektronik ortamda alınmasıyla ilgili düzenlemeler yapmaya Bakanlık yetkilidir.
MADDE 343 ‒ (1) Muhasebe politikaları, dönemden döneme tutarlı
bir şekilde uygulanır. Ancak bu politikalar, yeni düzenlemelerin gerektirmesi
veya işlemlerin ve olayların daha sağlıklı sunulmasını sağlamak amacıyla
değiştirilebilir.
(2)
Genel yönetim muhasebesinin uygulanmasına ilişkin ilkeler, esaslar,
kurallar ve raporlamaya ilişkin yeni uygulamaya konulacak politikalar
önceden uygulayıcılara ve kullanıcılara duyurulur ve değişikliklerin mevcut
muhasebe politikaları ve raporlarını nasıl etkileyeceği açıklanır.
(3)
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler Kurulca duyurulur.
MADDE 344 ‒ (1) Temel yanlışlık, içinde bulunulan faaliyet
döneminde fark edilen ve faaliyet sonuçları üzerindeki önemli etkisi
dolayısıyla geçmiş dönemlerde yayımlanmış olan mali tabloların
güvenilirliğini etkileyen yanlışlıklardır. Önceki dönemlerle ilgili
süregelen herhangi bir temel yanlışlık, faaliyet sonuçlarının yeni dönem
açılış kayıtlarında düzeltilir. Karşılaştırmalı bilgiler, yanlışlık
açıklamayı gerektirecek derecede önemli görülürse düzeltilir ve aşağıdaki
hususlar ayrıca açıklanır:
a) Temel
yanlışlıkların niteliği.
b)
İçinde bulunulan faaliyet dönemi ve geçmiş faaliyet dönemleri için yapılan
düzeltmeler.
c)
Karşılaştırmalı mali tablolarda yer alan önceki faaliyet dönemlerine
ilişkin düzeltilmiş tutarlar.
ç)
Düzeltmenin karşılaştırmalı bilgiyi içerecek şekilde yapıldığına ilişkin
hususlar.
MADDE 345 ‒ (1) Geliştirilen uluslararası genel yönetim
muhasebesi standartlarının ilk defa uygulanacak olması veya mevcut bir
standardın değiştirilerek uygulanacak olması durumunda; gerekli
hazırlıkların yapılabilmesi için, uygulamaya ne zaman başlanılacağı önceden
Kurulca duyurulur ve gerekli görülmesi halinde bir geçiş dönemi belirlenir.
MADDE 346 ‒ (1) Kamu idarelerine ait gelir ve giderler tahakkuk
ettirildikleri malî yılın hesaplarında gösterilir. Bütçe gelirleri tahsil
edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir. Hesaplar
malî yıl esasına göre tutulur. Malî yılın bitimine kadar fiilen yapılmış
olan ödemelerden mahsup edilememiş olanların mahsup işlemleri, ödenekleri
saklı tutulmak suretiyle, malî yılın bitimini izleyen bir ay içinde
yapılabilir. Zorunlu hallerde bu süre, Bakanlık tarafından bütçe giderleri
için bir ay, diğer işlemlerde ise iki ayı geçmemek üzere uzatılabilir.
MADDE 347 ‒ (1) Geçici mizanın çıkarılmasından sonra dönem sonu
işlemleri yapılır. Dönem sonu işlemleri;
a) Bütçe
gelir ve bütçe gider hesapları hesap grupları ile bütçe gelirlerinden ret
ve iade hesapları hesap grubunda yer alan hesapların bütçe uygulama
sonuçları hesabıyla karşılaştırılıp bütçe uygulama sonucunun belirlenmesi,
b)
Kullanılmayan ödeneklerin iptal edilmesi veya mahsup dönemine aktarılması,
c)
Enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak parasal olmayan kalemlerin düzeltmeye
tabi tutulması,
ç)
Amortismana tabi varlıklar için amortisman
hesaplanması,
d)
Muhasebe birimlerince izlenen varlıkların sayılması ve gerekli tutanakların
düzenlenmesi,
e) Gelir
ve gider hesapları hesap grupları ile indirim, iade ve iskonto
hesapları hesap grubunda yer alan hesapların faaliyet sonuçları hesabıyla
karşılaştırılıp faaliyet sonucunun belirlenmesi,
ve
benzeri işlemlerdir.
MADDE 348 ‒ (1) Her faaliyet döneminin sonunda, muhasebe
yetkilileri, dönem sonu işlemlerini yaparak yeni faaliyet döneminin açılış
kaydına esas alınacak kesin mizanı çıkarır. Faaliyet hesaplarında kayıtlı
gelir ve giderler karşılaştırılarak faaliyet sonucu tespit edilir. Faaliyet
sonucu da öz kaynaklar hesap grubundaki dönem faaliyet sonuçları
hesaplarından ilgili olanına aktarılarak faaliyet hesapları kapatılır.
Hazırlanan kesin mizanda borç ve alacak kalanı veren hesaplar yeni muhasebe
döneminin açılış kaydına esas teşkil eder.
Muhasebe Sisteminin
Denetlenmesi
MADDE 349 ‒ (1) Yönetim ve raporlama amaçlarına uygun ve etkin
bir muhasebe sisteminin oluşturulmasını sağlamak üzere muhasebe
birimlerinin ve kamu idarelerinin yöneticileri;
a)
İşlemlerin sistemli olarak ve zamanında muhasebeleştirilmesini sağlayan
etkin bir kayıt sisteminin oluşturulması,
b) Bütün
gider ve gelir işlemlerinin hesaplara aynı yöntemle kaydedilmesi,
c) Net
olarak tanımlanmış kavramlar ve belgelere dayalı bir muhasebeleştirme
sürecinin kurulması,
ç) Mali
raporlar ve tabloların düzenli olarak hazırlanması,
d) Bütçe
ödeneklerinin her aşamada kaydı ve kullanımını izleyecek bir sistemin
oluşturulması,
e) Mali raporların
dipnotlarında muhasebe politikalarının belirtilmesi ve bilgilerin doğru
yorumlanmasını sağlayacak yeterli detayda açıklamaların yer alması,
f)
Borçlar ve diğer mali yükümlülükler ile ileride yükümlülük doğurabilecek
taahhüt ve garantilerin kaydı, izlenmesi ve kamuoyuna açıklanması,
konularında gerekli tedbirleri alır.
MADDE 350 ‒ (1) Kamu idarelerinde mali işlemlerin kaydı, mali
raporların hazırlanması ve birleştirilmesi görevlerini yürütecek memurların
muhasebe ve mali raporlama konularında bilgili olması ve her türlü
müdahaleden bağımsız çalışması esastır. Bu görevleri yürütecek olan
memurlar muhasebe kayıtlarının belirlenen standartlara ve yöntemlere uygun
olarak ve zamanında yapılmasından sorumludur.
(2) Bu
Yönetmelikte belirlenen görevleri kamu idarelerinde yürütecek memurlara,
bilgi ve becerilerinin arttırılması için, gerekli ve yeterli eğitim
verilir. Bu eğitimler belirli aralıklarla tekrarlanarak memurların bilgi ve
becerilerinin güncel kalması sağlanır.
MADDE 351 ‒ (1) Kapsama dâhil tüm kamu idarelerinin muhasebe
işlemlerinin ve hazırlanan raporların bu Yönetmelikte belirtilen esaslar
ile genel kabul görmüş uluslararası muhasebe ilkelerine uygun olarak
yapılıp yapılmadığı Bakanlık tarafından denetlenebilir.
MADDE 352 ‒ (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında doğacak
tereddütleri gidermeye Bakanlık yetkilidir.
MADDE 353 ‒ (1) 3/5/2005 tarihli ve
2005/8844 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Genel Yönetim
Muhasebe Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
(2)
Diğer mevzuatta mülga Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğine yapılan atıflar
bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Kamu özel iş birliği
sözleşmelerine ilişkin envanter işlemleri
GEÇİCİ
MADDE 1 ‒ (1)
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte mevcut olan ya da yapımı süren
kamu özel iş birliği modeli çerçevesindeki sözleşmelere konu varlıklar ile
bunlara ilişkin yükümlülük, garanti ve taahhütlerin envanteri 15/9/2015
tarihine kadar yapılır. Bu maddenin
uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlık yetkilidir.
MADDE 354 ‒ (1) Sayıştayın görüşü
alınarak hazırlanan bu Yönetmelik 1/1/2015
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 355 ‒ (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
Ekler için tıklayınız
|