Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
KENEVİR
YETİŞTİRİCİLİĞİ VE KONTROLÜ
HAKKINDA
YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, kenevire bağlı uyuşturucu
madde üretiminin engellenmesinin sağlanması için izinli kenevir
yetiştiriciliğine ve izinsiz kenevir yetiştiriciliğine dair yapılacak
işlemlere ilişkin usul ve esasların
belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kenevir yetiştiriciliği
yapılmasına izin verilecek il ve ilçelerin tespitine, yetiştiricilik
izinlerinin verilmesine, izinli ve izinsiz kenevir yetiştiriciliğine
yönelik uygulanacak işlemler ile gerekli kontrollere ve bu kontrollerde
görev alacak personelin niteliklerine yönelik hükümleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 3/6/2011 tarihli ve 639 sayılı
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesi ile 12/6/1933 tarihli ve 2313
sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi
Hakkında Kanunun 23 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığını,
b) Çiftçi: Kenevir yetiştiriciliği yapan ÇKS’ye
kayıtlı gerçek veya tüzel kişileri,
c) Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS): 27/5/2014 tarihli ve
29012 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliği
ile oluşturulan ve çiftçilerin kimlik, arazi ve ürün bilgileri ile tarımsal
desteklemelere ilişkin bilgilerin de kayıt altına alındığı veri tabanını,
ç) İl müdürlüğü: Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı il müdürlüğünü,
d) İlçe müdürlüğü: Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı ilçe müdürlüğünü,
e) Kenevir: Lif, tohum, sap ve benzeri amaçlarla
yapılan yetiştiricilik yanında, farklı organlarından münhasıran esrar elde
edilebilen, mahalli olarak bazı yörelerde kendir, hint keneviri, çedene
veya çetene olarak isimlendirilen; cannabis cinsine bağlı bütün tür ve alt
türlere ait bitkileri,
f) Kenevir yetiştiriciliği: Her ne maksatla olursa
olsun kenevir tohumunun çimlendirilmesinden veya vegetatif aksamın
çoğaltılmasından hasada kadar yapılan tüm tarımsal uygulamaları,
g) Lif: Kenevir saplarından elde edilen ve birçok
maksatla kullanılan bitkisel materyali,
ğ) Teknik personel: Bakanlık il veya ilçe
müdürlüğünde görevli ziraat mühendisini, bulunmadığı halde ziraat
teknisyenini,
h) Tohum: Kenevir yetiştiriciliği sonucunda elde
edilen gıda veya yem olarak kullanılabilen bitki organını,
ı) Tohumluk: Kenevirin çoğaltımı için kullanılan tohum
veya fide gibi üretimde kullanılabilen her türlü vegetatif bitki
kısımlarını,
i) Üretim dönemi: Takvim yılında kenevirin ekim
tarihi ile hasat tarihi arasındaki
süreyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetiştiricilikle
İlgili Hükümler
Yetiştiricilik
izni verilebilecek bölgeler
MADDE 5 – (1) İzinli kenevir yetiştiriciliği; Amasya,
Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri,
Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve
Zonguldak illerinde ve bu illerin bütün ilçelerinde yapılabilir.
(2) Birinci fıkrada izin verilen il ve ilçelerin
dışında kenevir yetiştiriciliği yasaktır. Ancak, bu Yönetmelik çerçevesinde
belirlenen hükümlere uymak şartı ile bilimsel araştırma amacıyla ana veya
tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliğine birinci fıkrada belirlenen
bölgeler dışında da Bakanlıkça izin verilebilir.
İhtiyaç
hallerinde yetiştiricilik bölgesi ihdas ve iptali
MADDE 6 – (1) İhtiyaç hallerinde kenevir yetiştiricilik bölgelerini
azaltmak veya çoğaltmak Bakanlık yetkisindedir. Bu kapsamda, Bakanlık yeni
yetiştiricilik bölgeleri ihdas edebileceği gibi mevcut yetiştirme
bölgelerini de iptal edebilir.
Yetiştiricilik
izni müracaatı
MADDE 7 – (1) Lif, tohum, sap ve benzeri amaçlara yönelik
izinli kenevir yetiştiriciliği yapmak isteyen çiftçiler, 1 Ocak-1 Nisan
tarihleri arasında yetiştiricilik yapacakları yerin en büyük mülki idare
amirliğine;
a) Başvuru sahibinin kenevir yetiştiriciliği amacını
belirtir Ek-1’de yer alan örneğe uygun başvuru formu,
b) Çiftçinin daha önce izinsiz kenevir ekme,
uyuşturucu imal etme, dağıtma, ticaretini yapma veya kullanma suçu
işlemediğine, yetiştiricilik izni verilmesini müteakip bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olarak hareket edeceğine ilişkin Ek-2’de yer alan örneğe
uygun taahhütname,
c) Üretim yılına ilişkin ÇKS belgesi,
ç) Üretim yerinin toplam yüzölçümü ile ada/parsel
numarasını gösterir kroki, kadastro geçmemiş yerlerde ise ÇKS’ ye uygun
keşif raporu,
d) Nüfus kayıt örneği,
ile başvuruda bulunurlar.
(2) Üniversiteler, Bakanlık araştırma enstitüleri
ile araştırma izni bulunan kuruluşlardan, bilimsel araştırmalar için ana
veya tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliği yapmak isteyenler, birinci
fıkrada belirtilen tarihlere bağlı kalmaksızın, yetiştiricilik yapacakları
ilin en büyük mülki idare amirliğine;
a) Bilimsel araştırma yapmak isteyen kurum
yetkilisinin yazılı müracaatı,
b) Araştırmanın amacını, materyal ve yöntemi ile
araştırma süresini gösterir ayrıntılı proje dokümanı,
c) Üretim yerinin toplam yüzölçümü ile krokisi,
varsa ada/parsel numarası,
ç) Araştırma ekibinde yer alanların onaylı listesi
ve nüfus kayıt örnekleri,
d) Araştırma ekibinde yer alanların daha önce
izinsiz kenevir ekme, uyuşturucu imal etme, dağıtma, ticaretini yapma veya
kullanma suçu işlemediğine,
yetiştiricilik izni verilmesini müteakip bu Yönetmelik hükümlerine
uygun olarak hareket edeceğine ilişkin Ek-2’de yer alan örneğe uygun
taahhütname,
ile birlikte başvuruda bulunurlar.
Yetiştiricilik
izni ve iptali
MADDE 8 – (1) Kenevir yetiştiriciliği izni için müracaat
edenlerin başvuruları kayıt altına alınır. İl veya ilçe müdürlüğü
kendilerine ulaşan müracaatları bu Yönetmelik hükümlerince aşağıdaki
şekilde inceler. İl veya ilçe müdürlüğü;
a) Müracaat edenlerin 2313 sayılı Kanunun 23 üncü
maddesi ile 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 188 ilâ
192 nci ve 297 nci maddelerinde yazılı suçlardan birini işleyip
işlemediğine ilişkin Cumhuriyet Savcılığından bilgi talep eder.
b) Yetiştiricilik yapılacak yeri, başvuruda ibraz
edilen belgeleri dikkate alarak yerinde inceler ve yapılan birinci inceleme
için Ek-3’e uygun şekilde kenevir yetiştiriciliği arazi kontrol tutanağı
düzenler.
c) Yetiştiricilik yapılan alanın bulunduğu mahalli,
bu mahallin yerleşim yerine veya ana yollara olan uzaklığını, arazinin
bulunduğu topoğrafik koşullar ile personel ve ekipman durumu açısından
yetiştiricilik yapılacak yerin etkin bir şekilde kontrol edilebilme
imkanını dikkate alır.
(2) 5 inci maddenin
birinci fıkrasında belirtilen yerlerde kenevir yetiştirmek amacıyla
yapılan müracaatlar, il veya ilçe müdürlüğünce birinci fıkra hükümleri çerçevesinde
değerlendirilir ve uygun görülen müracaatlara il veya ilçe müdürlüğünün teklifi, başvurulan
mahallin en büyük mülki idare
amirinin onayı ile Ek-4/A’ya uygun olarak düzenlenmiş
yetiştiricilik izin belgesi, uygun görülen bilimsel araştırma amacına
yönelik yetiştiricilik izni müracaatlarında ise il müdürlüğünün teklifi
mahallin en büyük mülki idare amirinin onayı ile Ek-4/B’ye uygun
olarak düzenlenmiş bilimsel araştırma amacına yönelik yetiştiricilik izin
belgesi verilir.
(3) Yetiştiricilik izni; lif, tohum, sap ve benzeri
amaçlara yönelik başvurularda en fazla bir üretim dönemi, bilimsel
araştırmalar için yapılan başvurularda proje uygulama süresi dikkate
alınarak en fazla üç yıl geçerlidir.
(4) Bilimsel araştırmaya yönelik kenevir
yetiştiriciliğinde araştırmanın amacı, materyal ve yöntemi, araştırma
süresi ile proje ekibinde değişiklik olması durumunda bu değişiklik ve
gerekçesi bilimsel araştırma yapan kurum tarafından on iş günü içerisinde
ilin en büyük mülki idare amirliğine bildirilir. Araştırmanın amacı,
materyal ve yöntemi ile araştırma süresinde
değişiklik olması durumda bu madde hükümleri çerçevesinde il
müdürlüğünün teklifi ilin en büyük
mülki idare amirinin onayı ile
izin belgesi yenilenir. Proje
ekibinde değişiklik olması durumunda proje ekibine ilişkin bilgi ve
belgeler ile Ek-2’ye uygun taahhütname yenilenir.
(5) Yetiştiricilik izni için yapılacak müracaatlar,
müracaatın il veya ilçe müdürlüğüne ulaşmasını müteakip bir ay içerisinde
sonuçlandırılır. Ancak, Bakanlık görüşüne başvurulan durumlarda bu süre üç
aya kadar uzatılabilir.
(6) Uygun görülmeyen müracaatlar, il veya ilçe müdürlüğünce
gerekçeleri ile birlikte ilgililere yazılı olarak bildirilir. Bu kararlara
karşı itirazlar, kararın ilgiliye tebliğinden itibaren en fazla beş iş günü
içerisinde üst makama yapılır. Üst makam ilçe müdürlüğüne yapılan
müracaatlarda il müdürlüğü, il müdürlüğüne yapılan müracaatlarda ise
Bakanlıktır. İtirazlar, onbeş iş günü içerisinde karara bağlanarak ilgiliye
yazılı olarak tebliğ edilir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
(7) İl veya ilçe müdürlüğü, düzenlediği kenevir
yetiştiriciliği izin belgesinin bir örneğini ve yetiştiricilik yapılacak
alanın krokisini ilgili mülki idare amirliği aracılığıyla mahallin kolluk
birimlerine bildirir.
(8) Yetiştiricilik izni verilenlerin bu Yönetmeliğe
aykırı hareket ettiğinin tespit edilmesi halinde yetiştiricilik izinleri
iptal edilir.
Yetiştiricilikte
dikkat edilecek hususlar
MADDE 9 – (1) Kenevir yetiştiriciliği yapan çiftçiler veya
bilimsel amaçlı araştırmada görev alanlar;
a) İzin belgesinde belirtilen amaca uygun yetiştiricilik
yapmak ve yetiştiricilik amacına aykırı iş ve işlemlerin yapılmasını engelleyecek tedbirleri almakla,
b) Kamu görevlilerinin yetiştiricilik alanında
yapacağı kontrollere yardımcı olmakla,
c) Hasat sonrasında esrar elde edilmesini önlemek için
kenevir bitkisinin yan dal, yaprak ve çiçek gibi artıkları derhal imha
etmekle,
ç) Bilimsel araştırmalar amacıyla yapılan kenevir
yetiştiriciliğinde, elde edilen kenevir veya ürünlerine yönelik yapılan
işlemleri, takvim yılı içerisinde yetiştiricilik izni veren il veya ilçe
müdürlüğüne bildirmekle,
yükümlüdür.
(2) Yetiştiricilik sonunda elde edilen tohumluk
için 31/10/2006 tarihli ve 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu hükümleri esas
alınır. Üretim sonunda elde edilen tohumlar ise çimlendirilmemek şartıyla ilgili
mevzuata uygun olarak kullanılır.
İzinsiz
yetiştiriciliğe ilişkin işlemler
MADDE 10
– (1) Hangi amaca yönelik olursa
olsun izinsiz yetiştirilen kenevir, 2313 sayılı Kanun hükümlerine göre imha
edilir ve konu adli mercilere intikal ettirilir.
(2) İzinsiz kenevir yetiştiriciliğine ilişkin
tespit veya imha işlemlerinde, kolluk birimleriyle birlikte teknik personel
tarafından Ek-6’ya uygun rapor tanzim edilir.
(3) İzin belgesi alınmasına rağmen belgede
belirtilen alandan fazla yerde veya izin belgesinde kayıtlı yerden başka
yerde yetiştiricilik yapanlar ile izin belgesinde belirtilen amaç dışında
yetiştiricilik yapanlar hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.
(4) Bakanlık, izinsiz yetiştirilen kenevirlerin
sökülmesi, toplanması, taşınması ve imhasının daha hızlı ve kolay
yapılabilmesine imkan veren yeni metodlara yönelik tavsiyelerde bulunur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kontroller ile
İlgili Hükümler
Kontrol
merci
MADDE 11
– (1) Kenevir yetiştiriciliği için
izin verilen yerler, il veya ilçe müdürlüklerindeki teknik personel
tarafından ekimden hasada kadar devamlı kontrol altında tutulur ve bu
yerlerde amaca yönelik yetiştiricilik yapılıp yapılmadığı izlenir.
(2) Yetiştiricilik izni verilen bölgeler dışında
yapılan kenevir yetiştiriciliği, il veya ilçe müdürlükleri ve mahallin
kolluk birimleri tarafından birlikte izlenir ve tespiti halinde 10 uncu
madde hükümleri uygulanır.
Kontrollerde
görevli personel
MADDE 12
– (1) İl veya ilçe
müdürlüklerinde, yeterli sayıda teknik personel görevlendirilir.
Görevlendirilen teknik personele ait
liste her yıl Ocak ayı sonuna kadar kolluk birimlerine bildirilir. Ayrıca
görevlendirilen teknik personelin, Bakanlığa bildirilmek suretiyle kenevir
tarımı ve kontrolü hususlarında hizmet içi eğitime katılması sağlanır.
(2) İhtiyaç halinde, teknik personel asli görev
mahalli dışında Bakanlık onayı ile farklı il veya ilçelerde kontrol, tespit
ve/veya imha işlemlerinde görevlendirilebilir.
(3) Bu Yönetmeliğin tanımladığı görevleri icra
etmek üzere teknik personelin her türlü ihtiyaçları, görevli oldukları il
veya ilçe müdürlüklerince karşılanır.
Kontrollerde
dikkat edilecek hususlar
MADDE 13
– (1) Kontrollerde esas amaç;
izinsiz yetiştiricilik ile uyuşturucu madde üretimine mani olmanın yanı
sıra, izinli kenevir üretiminde eğitim ve yayım çalışmaları ile
tetrahydrocannabinol (THC) maddesi düşük kenevir çeşitleri kullanılarak
uygun tekniklerle üretimin yapılmasını sağlamaktır.
(2) Teknik personelce yapılacak kontrollerde;
a) Yetiştiricilik izninde belirtilen bilgiler ile
kenevir ekim alanındaki mevcut durum karşılaştırılır.
b) İzin belgesinde belirtilen kenevir ekim
alanından fazla yerde veya izin belgesinde kayıtlı yerden başka yerde
kenevir yetiştiriciliği yapılmasına müsaade edilmez.
c) Üretimin her aşamasında yapılan uygulamaların, Ek-4’de
belirtilen yetiştiricilik amacına uygun olup olmadığı incelenir. Kenevirin,
yetiştiricilik amacı dışında kullanılmasına müsaade edilmez.
ç) Hasat sonrasında esrar elde edilmesini önlemek
için kenevir bitkisinin yan dal, yaprak ve çiçek gibi artıkları ilgili
mevzuata uygun olarak derhal imha ettirilir.
d) Her kontrolden sonra tespit edilen hususlar,
Ek-5’teki arazi kontrol kartlarına işlenerek kayıt altına alınır.
Kontrol
zamanı
MADDE 14
– (1) İl veya ilçe müdürlükleri
teknik personelince kenevir yetiştiriciliği izni verilen yerler kenevirin
ekiminden hasada kadar en az ayda bir defa kontrol edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 15
– (1) 21/10/1990 tarihli ve 20672
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kenevir Ekimi ve Kontrolü Hakkında
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmeliğin uygulanması
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 21/10/1990 tarihli
ve 20672 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kenevir Ekimi ve Kontrolü
Hakkında Yönetmelik hükümlerince düzenlenen kenevir ekim izin belgeleri
31/12/2016 tarihine kadar geçerlidir.
Yürürlük
MADDE 16
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
Ekler için tıklayınız
|