|
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından:
DOÇENTLİK
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam,
Dayanak ve Doçentlik Bilim Alanları
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, doçentlik
değerlendirmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, doçentlik bilim/sanat
alanlarının belirlenmesi, doçentlik başvurusu yapabilme şartları, başvuru
zamanı ve usulü, doçentlik değerlendirme jürilerinin oluşturulması,
doçentlik sürecinin yürütülmesi, Üniversitelerarası Kurul tarafından
belirlenen intihal, diğer bilimsel araştırma ve yayın etiği ve disipline
aykırılık iddiaları dolayısıyla izlenecek yollarla komisyonların teşkiline
ve görevlerine ilişkin hükümleri kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981
tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 11 inci ve 24 üncü
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Doçentlik
bilim/sanat alanları ve kriterleri
MADDE 3 – (1) Doçentlik değerlendirmesi, Üniversitelerarası
Kurulun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen
bilim/sanat alanlarında adayın akademik yayın ve çalışmalarının incelenmesi
çerçevesinde yapılır. Bilim/sanat alanlarındaki güncellemeler izleyen
dönemde, doçentlik kriterlerindeki güncellemeler
ise kabul edildikleri tarihten sonraki ikinci doçentlik başvuru döneminde
uygulanır.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru Zamanı, Şartları ve Usulü, Jürilerin
Oluşturulması ve
Doçentlik
Değerlendirmesi
Başvuru
zamanı, şartları ve usulleri
MADDE 4 – (1) Üniversitelerarası Kurul başka bir tarih
belirlemedikçe doçentlik başvurusu, yılda iki kez olmak üzere Mart ve Ekim
aylarının on beşinci günü başlayıp, en geç ilgili ayın son çalışma günü
mesai saati bitimine kadar devam eder.
(2) Doçentlik başvurusu için;
a) Türkiye’de doktora ile tıpta, diş hekimliğinde,
eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya
Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit
edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak veya yurt
dışında yapılmış ise denkliğinin kabul edilmiş olması,
b) Yükseköğretim Kurulu
tarafından belirlenen merkezî bir yabancı dil sınavından en az elli beş
puan veya uluslararası geçerliliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul
edilen bir yabancı dil sınavından buna denk bir puan almış olmak, doçentlik
bilim alanının belli bir yabancı dille ilgili olması halinde ise bu sınavı
başka bir yabancı dilde vermek,
c) Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine
Yükseköğretim Kurulu tarafından her bir bilim veya sanat disiplininin
özellikleri dikkate alınarak belirlenecek asgari sayı ve nitelikte özgün
bilimsel yayın ve çalışmalar yapmak,
şarttır.
(3) Doçentlik başvuruları, eserlerle birlikte
elektronik ortamda Üniversitelerarası Kurula yapılır. Belgelerin aslının
veya onaylı suretinin ibrazının gerekli olduğu hallerde, bu belgeler posta
ile gönderilir. Doçentlik başvuru şartlarının sağlanıp sağlanmadığı,
Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından ilgili bilim/sanat
alanlarından görevlendirilen en az iki profesör tarafından yapılan inceleme
ile belirlenir. Ancak adayın doçentlik başvuru şartlarını sağlamadığına
ilişkin ileri sürülen iddialar, Doçentlik Komisyonunca incelenir. Doçentlik
Komisyonu tarafından başvuru şartlarını sağlamadığına karar verilen adayın
doçentlik başvurusu iptal edilir.
Değerlendirme
jürisinin oluşturulması
MADDE 5 – (1) Başvurunun eksiksiz olduğu ve gerekli şekil
şartlarını taşıdığı tespit edilen adayların her biri için, Doçentlik
Komisyonunca, başvurulan bilim/sanat alanı göz önünde bulundurularak beş
asıl ve iki yedek üyeden müteşekkil bir jüri oluşturulur. Adayın başvurduğu
bilim/sanat alanında yeterli öğretim üyesi yoksa jüri, en yakın bilim
alanından, mümkün olmaması durumunda üç asıl ve bir yedek üye ile
tamamlanır.
(2) Doçentlik jürilerinde görev alabilecek profesör
unvanlı öğretim üyelerinin listesi, Yükseköğretim Kurulu personel veri
tabanındaki bilgiler esas alınarak belirlenir. Doçentlik değerlendirme
jürisindeki asıl ve yedek üyelikler, bu listede ilgili bilim alanlarında
yer alan öğretim üyeleri arasından objektif ölçütlere göre belirlenir.
(3) Doçentlik değerlendirme jürisinde görev
alabilmek için öğretim üyesinin Devlet veya vakıf yükseköğretim
kurumlarında 2547 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi
hükümlerine göre profesör olarak atanmış olması şarttır.
(4) Jürinin asıl ve yedek üyelerine, mensubu
bulundukları üniversite rektörlüğü aracılığı ile bildirim yapılır.
(5) Jüri üyelerine başvuru alanında yeterli sayıda profesör
bulunmaması durumu hariç bir başvuru döneminde üçten fazla görev verilmez.
Doçentlik
değerlendirmesi
MADDE 6 – (1) Doçentlik değerlendirme jürisini oluşturan
asıl ve yedek üyeler, adayın akademik çalışmalarının her birini nitelik ve
bilim/sanat alanına katkısı açısından değerlendirerek,
Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen şekle uygun olarak
hazırladıkları ayrıntılı ve gerekçeli kişisel raporlarını
Üniversitelerarası Kurula elektronik ortamda gönderirler. Bu raporlar,
dosya sayısı itibarıyla azami birer aylık sürelerde hazırlanarak
gönderilir. Gerekli hallerde jüri üyesine Doçentlik Komisyonu tarafından
toplam bir aya kadar ek süre verilebilir.
(2) Jürinin asıl ve yedek üyeleri, süresi içinde
rapor hazırlamalarına engel olacak mazeretlerinin ortaya çıkması halinde,
bu mazereti varsa belgeleyen evrak ile birlikte hem Doçentlik Bilgi Sistemi
(DBS) üzerinden beyan eder hem de görevli olduğu yükseköğretim kurumuna
yazılı olarak bildirir. İlgili yükseköğretim kurumu, jüri üyesinin mazeretini
uygun bulan yönetim kurulu kararını Üniversitelerarası Kurula bildirmekle
yükümlüdür. Jüri üyesi, bildirdiği mazeretin Doçentlik Komisyonu tarafından
kabul edildiğine dair karar verilmediği sürece, bu görevden kaçınamaz.
Kabul edilmiş mazereti olmaksızın görevini süresi içinde yapmayan jüri
üyesinin genel hükümlere göre idarî ve cezaî sorumluluğu saklıdır.
(3) Öğretim üyeliğinden istifa, emeklilik gibi
mazeretler ile jüri üyelerinde eksilme olması halinde Doçentlik Komisyonu
tarafından eksilen üyelikler doldurulabilir.
(4) Asıl üyelerin geçerli bir mazeret olmaksızın
raporunu süresi içinde Doçentlik Bilgi Sistemine (DBS) yükleyememesi
halinde, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından bu kişinin jüri
üyeliği iptal edilir ve yedek üyelerin raporları sırasıyla değerlendirmeye
alınır.
(5) Değerlendirmeye esas alınan jüri raporları
tamamlandığında, raporların birer örneği, eser incelemesi sonucuna ilişkin
bildirim yazısıyla birlikte Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) üzerinden adaya
gönderilir. Bununla birlikte asgari başvuru şartlarını sağlamayan adaya
sadece başvuru şartlarını sağlamadığına dair bildirim yapılır. Beş üyeden
oluşan jürilerde en az üç üyenin, üç üyeden oluşan jürilerde ise en az iki
üyenin, eser ve diğer faaliyetlerden adayı başarılı bulması halinde aday
başarılı sayılır. Başarısız bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan
eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla müracaat dönemi esas alınmak
suretiyle en erken izleyen üçüncü dönemde yeniden başvurabilir.
(6) Bilimsel/sanatsal yayın ve akademik çalışmalarının
değerlendirilmesi sonucunda başarılı olan adaya, Üniversitelerarası Kurul
Yönetim Kurulu kararı ile karar tarihinden itibaren ilgili bilim/sanat
alanında “Doçentlik Unvanı” verilir ve “Doçentlik Belgesi” düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilimsel Araştırma
ve Yayın Etiğine Aykırılık, Doçentlik Komisyonu
Bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık
MADDE 7 – (1) Üniversitelerarası Kurul, bilimsel araştırma
ve yayın etiğine aykırılık ile disiplin cezaları bakımından doçentlik
değerlendirmesine başvuran adayların durumlarını, kendi bünyesinde
oluşturacağı veri tabanından kontrol eder.
(2) Eser incelemesi yapan jüri üyeleri, başvuru
dosyasında yer alan herhangi bir eserde bilimsel araştırma ve yayın etiğine
aykırılık tespit ederse, bu durumu hazırlayacağı gerekçeli bir raporla ve
iddiaya konu olan eserlerle birlikte Üniversitelerarası Kurula bildirir.
(3) Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık
iddiası hakkında gerekli işlemler, Üniversitelerarası Kurul tarafından
belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde yapılır. Üniversitelerarası
Kurul, bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddiası hakkında
gerekli işlemlerin yapılması için durumu belgeleriyle birlikte ilgili
bilimsel araştırma ve yayın etiği komisyonuna gönderir ve bir karar
verilinceye kadar doçentlik başvurusuyla ilgili herhangi bir işlem yapmaz.
(4) Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık
iddialarını incelemek ve sonuçlandırmak amacıyla Üniversitelerarası Kurul
bünyesinde Fen ve Mühendislik Bilimleri, Sağlık ve Spor Bilimleri, Sosyal ve
Beşeri Bilimler ile Güzel Sanatlar alanlarından olmak üzere üç adet
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonu kurulur. Bu komisyonların
kuruluşu, çalışma usul ve esasları Üniversitelerarası Kurul tarafından
belirlenir.
(5) İlgili bilimsel araştırma ve yayın etiği
komisyonu tarafından incelenen bilimsel araştırma ve yayın etiğine
aykırılık iddiasının doğru olmadığının tespiti halinde, doçentlik
değerlendirme süreci kaldığı yerden devam eder.
(6) Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık
iddiası hakkında yapılacak inceleme neticesinde etik ihlalde bulunduğuna
karar verilen aday, doçentlik değerlendirme başvurusunda başarısız sayılır.
Adayın idarî, cezaî ve hukukî sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır.
(7) İnceleme neticesinde etik ihlalde bulunduğu tespit
edilen adayla ilgili karar, gerekli
disiplin ve diğer idarî işlemlerin başlatılması amacıyla bilgi ve gereği
için adayın bağlı olduğu kuruma ve gerekli görülen hallerde Yükseköğretim
Kurulu Başkanlığına bildirilir.
(8) Jüri üyelerince doçentlik değerlendirme
başvurusuyla ilgili olarak adayın yanıltıcı bilgi veya belge sunduğunun
ileri sürülmesi veya re'sen tespit edilmesi
halinde, bu konuda bir karar verilinceye kadar Üniversitelerarası Kurul,
doçentlik başvurusuyla ilgili herhangi bir işlem yapmaz. İlgili bilimsel
araştırma ve yayın etiği komisyonu tarafından yapılacak inceleme
neticesinde iddianın doğru olduğunun tespiti halinde aday başarısız
sayılır. İddianın doğru olmadığına karar verilmesi halinde doçentlik
değerlendirme süreci kaldığı yerden devam eder.
(9) Adayın doçentlik başvuru süreci devam ederken
aday hakkında doçentlik başvuru dosyasında sunmuş olduğu herhangi bir
eserinde bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık bulunduğu iddiasını
içeren şikâyet veya ihbar yapılması halinde, Üniversitelerarası Kurul bu
başvuruyu değerlendirilmesi amacıyla derhal ilgili Bilimsel Araştırma ve
Yayın Etiği Komisyonuna gönderir.
İlgili Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonu bu başvuru
hakkında ön değerlendirme yapar. Yapılan ön değerlendirmede, başvurunun
inandırıcı mahiyette bilgi ve belgeye dayalı olduğunun tespit edilerek
iddianın incelenmesine karar verilmesi halinde Üniversitelerarası Kurul
doçentlik başvurusuyla ilgili herhangi bir işlem yapmaz. Bunlar hakkında
sekizinci fıkra hükümleri uygulanır.
Doçentlik
Komisyonu
MADDE 8 – (1) Bu Yönetmelikle verilen görevleri yerine
getirmek üzere, Üniversitelerarası Kurul bünyesinde Doçentlik Komisyonu
kurulur. Komisyon, sosyal, fen-mühendislik, sağlık bilimleri ve güzel
sanatlar alanlarından profesör unvanına sahip on beş üyeden oluşur.
Komisyon üyeleri, Üniversitelerarası Kurul Başkanının komisyon üye
tamsayısının en az iki katı kadar önereceği aday arasından,
Üniversitelerarası Kurul tarafından üç yıllığına seçilir. Komisyon ilk
toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan ve başkan vekili seçer.
Üniversitelerarası Kurul Yönetim Kurulu kararı ile gerektiğinde komisyon
üyelerinden oluşacak alt komisyonlar kurulabilir.
(2) Doçentlik Komisyonu, Üniversitelerarası Kurul
tarafından belirlenecek objektif ve denetlenebilir yönteme göre her bir
aday için ilgili sınav jürisinin asıl ve yedek üyelerini belirleyerek
Üniversitelerarası Kurula sunar. Komisyon jürilerde ortaya çıkan maddî
hataları düzeltir.
(3) Adayların doçentlik sürecine ilişkin her türlü
itirazları Komisyon tarafından incelenerek karara bağlanır.
(4) Doçentlik Komisyonunda görev yapan öğretim
üyelerinin yolluk ve yevmiyeleri, mensubu
bulunduğu üniversite tarafından öncelikli olarak ödenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 9 – (1) 7/2/2015 tarihli ve
29260 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 10
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
|