|
Aydın Büyükşehir Belediyesinden:
AYDIN
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
İMAR YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Aydın Büyükşehir
Belediyesi sınırları içerisinde plan, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre
şartlarına uygun yapı ve yapılaşma ile projelendirmeye ve denetime ilişkin
usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, uygulama imar planı bulunan
alanları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 3/5/1985
tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin altıncı kısmının dördüncü bölüm
hükümleri ile 3/7/2017 tarihli ve 30113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin 69 uncu maddesi hükümlerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasında yer alan tanımların yanı sıra bu Yönetmelikte
geçen;
a) Ada kitle etüdü: Mevzuatına uygun olarak
yapılmış binalar dikkate alınarak yapıların estetiği ve sokak siluetine
uygun şekilde ve yeni inşa edilecek binaların şematik konumu çizilerek, ada
içindeki parsel dağılımını gösteren ve ilgili idaresinin imar birimince
onaylanan etüdü,
b) Asansör tescil belgesi: İlgili idare tarafından
yapı kullanma izin belgesi öncesi düzenlenen ve asansörün kayıt altına
alındığını gösteren belgeyi,
c) Asmolen döşeme: Nervürlü (dişli) döşemenin
kirişlerinin arasındaki boşluklara belirlenen malzeme ile doldurulmasıyla
yapılan döşemeyi,
ç) Enerji Kimlik Belgesi (EKB): 5/12/2008
tarihli ve 27075 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalarda Enerji
Performansı Yönetmeliğinde tanımlanan belgeyi,
d) Gri su: Fosseptik atığı içermeyen duş, küvet,
lavabodan gelen, kanalizasyon sularından farklı bir tesisat yolu ile
toplanılan ve yeniden kullanılan (tuvalet sifonu, yeşil alan ve zirai
sulama, çamaşır yıkama, araç yıkama, yangın söndürme, endüstriyel kullanım
amaçlı ve benzeri) atıksuyu,
e) İskele izin belgesi: İskele kurmayı gerektiren
basit tamir ve tadilatlarda ilgili idareden alınması zorunlu izin belgesini,
f) İstinat duvarı: Yol ve bitişik arsa kotlarını da
göz önünde bulundurarak, vaziyet planına işlenen, farklı düzeydeki
zeminlerde oluşan zemin etkilerini güvenlikle karşılamada, zemini tabii şev
açısından daha dik tutmak amacı ile inşa edilen ve düşey veya düşeye yakın
duvarı,
g) Kanal kotu tutanağı: Pis su ve temiz su
tesisatının şehir şebeke suyu ve kanalizasyon ile bağlantısının nasıl kurulacağını
belirten, ASKİ Genel Müdürlüğü tarafından onaylanmış proje veya raporu,
ğ) Kat terası: Ana kitle üzerinde
yükselen bloklardan arta kalan ve son kat çatı terası olarak kabul edilen
alan hariç, bir alttaki kata göre geri çekilerek inşa edilen katın önünde
kalan, en az bir cephesi ve üstü açık, suyun tahliyesi için yeterli eğim
verilen, bulunduğu iklim bölgesine uygun ısı ve su yalıtımları yapılan,
çakıl, toprak, çim ve benzeri doğal örtüler ile kaplanan iklime uygun bitkilendirilebilen alanı,
h) Ortak merdiven: Birden çok sayıda bağımsız
bölüme hizmet veren veya tek bağımsız bölümlü olup umumi binalarda
yapılacak merdiveni,
ı) Pasaj: Birden fazla yoldan erişim sağlanabilen,
tüm giriş çıkışlarında kapısı olan, iki yanında dükkanlar
bulunan ve içinden sadece yayaların geçebileceği, üstü kapalı, geçit
şeklinde, bünyesindeki işyerlerinin ayrı bağımsız bölüm numaraları alması
zorunlu olan çarşıları,
i) Süs havuzu: Derinliği 50 cm’yi
geçmeyen ve peyzaj öğesi olarak kullanılan havuzları,
j) Tesisat katı: Yapı yüksekliği 60.50 metreden
fazla olan binalar ile özelliği gereği tesisat katı oluşturulması zorunlu
binalarda havalandırma, ısıtma, soğutma kanallarının ve tesisat
cihazlarının bulunduğu iskan edilmeyip sadece
tesisat işlerine ayrılan katı,
k) Yağmursuyu hasat sistemleri: 23/6/2017
tarihli ve 30105 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yağmursuyu Toplama,
Depolama ve Deşarj Sistemleri Hakkında Yönetmelikte tanımlanan sistemi,
l) Yağmursuyu tankı: Yağmursuyu Toplama, Depolama
ve Deşarj Sistemleri Hakkında Yönetmelikte tanımlanan sistemi,
m) Yeşil çatı: Binanın enerji performansını, hava
kalitesini ve kent ekolojisini iyileştiren, yağmur
suyunun yarattığı problemlere yenilikçi çözümler getiren, çim serilip,
çiçeklerle yeşillendirilebilen, küçük bitkilerle donatılabilen çatıları,
n) Yol kotu tutanağı: Parselin cephe aldığı
yolların varsa tretuvarları ile birlikte
kotlarını gösteren belgeyi (mevcut yollarda siyah kotların, ham yollarda
ise mevcut kotlarla birlikte belediyesince hazırlanan ve onaylanan yol profillerine göre bitmiş yolun kaplama üst kotlarının
(kırmızı kotlarının) gösterilmesi esastır),
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel İlkeler
Genel
ilkeler
MADDE 5- (1) Genel ilkelere yönelik olarak Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin 5 inci maddesine uyulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Arsalara İlişkin Hükümler
Parsel
büyüklükleri
MADDE 6- (1) İmar planı ile
getirilmiş farklı hükümler yoksa yapılacak ifrazlarda elde edilecek yeni
parsellerin asgari ölçüleri; ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarda
belirtilen ölçülerin altında kalmamak kaydıyla, arazi meyili,
yol durumu, mevcut yapılar ve benzeri gibi çevrenin özellikleri ile bu
parsellerde yapılması mümkün olan yapıların ölçü ve gereksinimleri de göz
önünde tutularak ilgili idaresince onaylı ada kitle etüdüne göre
belirlenir.
(2) Parsel genişlikleri;
a) Konut ve ticaret bölgelerinde:
1) 4 kata kadar (4 kat dâhil) inşaata müsait
yerlerde:
Bitişik nizamda: (6.00) metreden,
Blok başlarında: Yan bahçe mesafesi + (6.00)
metreden,
Ayrık nizamda: Yan bahçe mesafeleri toplamı +
(6.00) metreden,
az olamaz.
2) 5 kattan 9 kata kadar (9 kat dahil)
inşaata müsait yerlerde:
(1) numaralı alt bende göre belirlenen parsel
genişliğine ilave her kat için 60 santimetre eklenmek suretiyle bulunan
genişlikten az olamaz.
3) 10 veya daha fazla katlı inşaata müsait yerlerde:
Bitişik nizamda: (12.00) metreden,
Blok başlarında: Yan bahçe mesafesi + (12.00)
metreden,
Ayrık nizamda: Yan bahçe mesafeleri toplamı +
(12.00) metreden,
az olamaz.
b) Yalnız 1 katlı dükkân yapılacak ticaret ve küçük
sanayi bölgelerinde:
1) Bitişik nizamda: (5.00) metreden,
2) Blok başlarında: Yan bahçe mesafesi + (5.00)
metreden,
3) Ayrık nizamda: Yan bahçe mesafeleri toplamı +
(5.00) metreden,
az olamaz.
c) Sanayi bölgelerinde, 30.00 metreden az olamaz.
ç) Akaryakıt istasyonlarında, 40.00 metreden az
olamaz.
d) Konut dışı kentsel çalışma alanlarında, 40.00
metreden az olamaz.
e) Bu fıkradaki ölçülerin tespitinde, köşe başına
rastlayan parsellerde yol tarafındaki yan bahçe yerine, o yol için tayin
edilmiş ön bahçe mesafesi alınır.
(3) Parsel derinlikleri:
a) Konut ve ticaret bölgelerinde: Yapı nizamına
bağlı olarak belirlenen ön bahçe mesafesi ve kat yüksekliğine bağlı olarak
hesaplanacak arka bahçe mesafesinin sağlanması koşulu ile 8 kata kadar (8
kat dahil) inşaata müsait yerlerde minimum bina
derinliği 8.00 metre, 9 ve daha çok katlı inşaata müsait yerlerde ise
asgari bina derinliği 10.00 metre olacak şekilde parsel derinliği
belirlenir.
b) Ticaret bölgelerinde (Yalnız 1 katlı dükkân
yapılması halinde):
1) Ön bahçesiz nizamda: (5.00) metreden,
2) Ön bahçeli nizamda: Ön bahçe mesafesi + (5.00)
metreden,
az olamaz.
c) Küçük sanayi bölgelerinde:
1) Ön bahçesiz nizamda: (6.00) metreden,
2) Ön bahçeli nizamda: Ön bahçe mesafesi + (6.00)
metreden,
az olamaz.
ç) Sanayi bölgelerinde, 30.00 metreden az olamaz.
d) Akaryakıt istasyonlarında, 40.00 metreden az
olamaz.
e) Konut dışı kentsel çalışma alanlarında, 40.00
metreden az olamaz.
(4) Parsel alanları, konut dışı kentsel çalışmaları
alanlarında 2000 m²’den az olamaz.
(5) Parsel büyüklükleri hakkındaki hükümlere
uymayan arsalarda, yeni veya ilave yapı ruhsatı düzenlenemez.
(6) İki yola cepheli ayrık nizam ara parsellerde
minimum parsel genişliği şartı her iki yol cephesinde aranır. Bunun
dışındaki ara parsellerde parsel genişliği parsel cephesinden hesaplanır.
(7) Köşe başı bitişik nizam parsellerde imar
planında aksine bir hüküm belirtilmemişse her iki yol cephesi için parsel
genişliği ön bahçe mesafesi + 6.00 metreden az olamaz.
(8) İmar planlarında aksine bir hüküm bulunmayan,
köşe başına rastlayan bitişik nizam parsellerde; bina derinliği,
yönetmelikte belirlenen arka bahçe mesafelerinin altına düşmemek kaydıyla,
parselin cephe aldığı yollar üzerindeki komşu parsellerde verilen bina
derinliklere göre belirlenir.
(9) İki tarafında yapı kayıt
belgesi almış veya imar planı ve mevzuatına aykırı olmamak şartı ile mevcut
bina bulunan ya da bir tarafında böyle bir bina ile diğer tarafında plana
göre tespit edilmiş bir yol bulunması halinde müstakil kalan ve asgari
parsel büyüklüklerine uymayan parsellerde yapı yapılmasına, ada kitle etüdü
yapılarak izin verilir.
(10) Bu Yönetmelik gereği ön cephenin geniş yoldan
belirlendiği köşe başı parsellerde, parsel ölçülerinin yeterli olmadığı
durumlarda, parsel ön cephesini ikinci fıkrada belirtilen hükümlerin
altında kalmamak kaydıyla belirlemeye ilgili idaresi yetkilidir.
İfraz ve
tevhit
MADDE 7- (1) Parselasyon planı bulunan yerlerde, daha sonra
plan değişikliği veya revizyonu yapılması halinde
bu planlar ile belirlenen; umumi hizmet alanına isabet eden taşınmazlar ile
imar istikameti önünde kalan donatı alanları, kamu eline geçmeden tevhit ve
ifraz yapılamaz.
(2) Bir imar adasında, mevzuatına uygun binalar
dikkate alınarak ve yeni inşa edilecek binaların şematik konumu çizilerek
ada kitle etüdü yapılıp, ada içindeki parsel dağılımının yapıların estetiği
ve sokak siluetini bozmayacak şekilde olduğu ortaya konulmadan, ifraz ve
tevhit işlemi yapılamaz.
(3) İmar uygulamalarında 22/2/2022
tarihli ve 31047 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Arazi ve Arsa Düzenlemeleri
Hakkında Yönetmeliğe uyulur.
(4) Mevcut haliyle yapılaşmaya elverişli olmayan
parsellerde; maliklerden birinin talebi üzerine veya doğrudan, parsel
maliklerine kendi aralarında anlaşmaları için ilgili idarenin yapacağı
tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içerisinde maliklerce anlaşma sağlanamaması
hâlinde, resen tevhit ve fiilî duruma göre ifraz yoluyla işlem yapmaya
ilgili idare yetkilidir.
(5) İmar planı ile mahreç aldığı yolu kapanan ve
imar adası ortasında kalan, yola cephesi bulunmayan parseller ifraz
edilemez.
(6) İmar planı ile kapanan yollarda kalan, yola
cephesi olmayan parsellere imar yoluna cephe sağlayacak şekilde arazi
düzenlemesi yapılmadan kapanan yollar, ifraz ve tevhide konu edilemez veya
ayrı bir parsel olarak değerlendirilemez.
(7) Taşkın, heyelan ve kaya düşmesi gibi afet
alanlarında bulunan sıhhi ve jeolojik mahzurları olan veya bunlar gibi
tehlikeli durumlar arz etmesi yüzünden imar planlarına veya ilgili
idarelerce hazırlanmış veya onaylanmış raporlara göre yapı yapılması
yasaklanan alanlar ifraz edilemez, bu gibi yerlerde arazi takviyesine
yönelik tesisler harici yapı yapılamaz. Ancak;
a) Sadece bir kısmı yapılaşmaya yasaklanan alanda
kalan parsellerin yapılaşmaya uygun kısımları,
b) Bu fıkradaki nedenlerle ağaçlandırılacak alan
olarak gösterilen alanlarda kalan parsellerin yasaklamaya tabi olmayan
kısımları,
c) İmar planlarında özel mülkiyet içinde kalıp
tarım yapılacak alanların yasaklamaya tabi olmayan kısımları Tarım ve Orman
il müdürlüğünün görüşü alınarak,
ifraz edilebilir.
(8) Kademe hattı belirlenen yerlerde imar planında
aksine bir hüküm yoksa ifraz ve tevhit zorunlu değildir. Ancak kademe hattı
belirlenen imar parsellerindeki ifraz ve tevhit talepleri kademe hattı
dikkate alınarak gerçekleştirilir.
(9) Çeşitli kamu ve hizmet tesislerinin yapılması
için gereken kamulaştırmalar yüzünden bu hizmet ve tesisler için lüzumlu
parçalara ayrılmasını sağlamak üzere yapılacak ifrazlar bu Yönetmelikteki
ifraz şartlarına tabi değildir.
(10) Aynı yapı nizamı ve kullanım kararına sahip parsellerin
tevhit edilmeleri halinde uygulama imar planında; tevhit sonrası elde
edilen parselin taban alanı ve katlar alanı, tevhit öncesi parsellerin ayrı
ayrı hesaplanan taban alanları ve katlar alanları
toplamını geçemez. Plan üzerinde ölçüsü belirlenmiş blok nizamında olan
parsellerin tevhidi halinde, tevhit öncesi parsellerin blok ölçüsü ile
belirlenmiş inşaat alanı hakları toplamı aşılamaz.
(11) Yapı nizamı veya kullanım kararı birbirinden
farklı parseller ve farklı yollardan cephe alan ara parseller ile imar
planında ifraz hattıyla birbirinden ayrılan parseller tevhit edilemez.
(12) İmar adasındaki aynı veya
farklı yapı nizamı bulunan parsellerin bahçelerinin daha etkin
kullanabilmesi amacıyla; ilgili parsel maliklerinin muvafakati alınmak, her
bir parsel sınırı korunmak ve bu sınırlara göre planda verilen yapılaşma
koşulları ayrı ayrı uygulanmak kaydıyla, tevhit
koşulu olan kot ve cephe sınırlamalarına bakılmaksızın ve parseller tevhit
edilmeksizin vaziyet planı idarece onaylanarak ve tapuda beyanlar hanesine
şerh düşülerek açık veya tamamen gömülü olmak ve dilatasyonla
ayrılmak kaydıyla kapalı, ortak otopark uygulaması yapılabilir.
(13) Aynı yoldan cephe alan ve aralarında 3.50
metre ve daha fazla kot farkı bulunan imar parsellerinin tevhidi halinde parsellerin
bitiştiği sınırda bu Yönetmeliğe göre kademe yapılması ve kat adedinin ve
bina yüksekliğinin, her kademenin kendi içinde değerlendirilmesi
zorunludur.
(14) Maliklerinin talebi üzerine mevcut bitişik
parsellerde, uygulamayı kolaylaştırmak ve birbirleri ile olan sınırlarının
düzeltilmesine yönelik ifraz ve tevhit işlemlerinde, parsel sayısı
değiştirilmemek kaydıyla, bu Yönetmelikte bahsedilen asgari ifraz şartları
aranmaz.
(15) Uygulama imar planı ile farklı kat adedi veya
yükseklik getirilmiş imar parselleri tevhit edildiği takdirde tevhit edilen
parsellere verilen yükseklik değerleri aşılamaz, tevhit edilen parsellerin
kesiştiği sınırda plan kararına uygun kademe yapılır.
Parsele
ilişkin hükümler
MADDE 8- (1) Parselasyon planına göre müstakil yapı
yapılmasına müsait tapuya tescilli imar parseli oluşması ve mülkiyet
değişikliği, olmaması halinde; yapılaşma için, parselasyon planının
tamamının tapuya tescil şartı beklenmez.
(2) Parsel büyüklükleri hakkındaki hükümlere
uymayan arsalar ilgili mevzuat hükümlerine göre yapı yapılmasına müsait
hale getirilinceye kadar veya bu mümkün olmadığı takdirde
kamulaştırılıncaya kadar, bu parsellerdeki mevzuatına uygun yapılmış mevcut
yapıların olduğu gibi kullanılmasına, tadilatına veya imar planına aykırı
olmamak kaydıyla işlev değişikliğine izin verilir.
(3) Tamamı umumi hizmetlere ayrılan yerlere
rastlayan veya kalan parçası plan ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yapı
yapılmasına müsait olmayan arsalar, kamulaştırılıncaya kadar sahipleri
tarafından olduğu gibi kullanılmaya devam olunur.
(4) Kamu kurum ve kuruluşlarınca
yapılacak veya yaptırılacak yapılar için; imar planlarında eğitim ve sağlık
tesisleri ile sosyal ve kültürel tesisler, belediye hizmet alanı, resmî ve
dini tesisler gibi kamusal kullanıma ayrılmış ancak yapılanma koşulları
belirlenmemiş alanlarda, ayrık yapı nizamı şartlarında net parsel alanı
üzerinden KAKS (emsal) 2’yi, TAKS 0.40’ı geçmemek, plan notları ve bu
Yönetmeliğin ilgili diğer hükümlerine uymak şartıyla, bina ebat ve
yüksekliklerinin projesinde belirlendiği ilgili idarece onaylanacak avan projeye göre uygulama yapılır.
(5) İmar planında yapı nizamı belirlenmeyen
hallerde ayrık nizam uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yapılaşmaya İlişkin Hükümler
Yol
genişliklerine göre bina kat adetleri
MADDE 9- (1) 1/10/2017 tarihinden
önceki mevcut uygulama imar planlarında kat adetleri veya bina yükseklikleri
belirtilmemiş parsellerde;
a) Bina kat adetleri aşağıda gösterilen miktarları
aşmamak üzere belirlenir:
|
İmar Planına göre Yol genişliği (metre)
|
En Çok Kat Adedi (Bodrum
Hariç)
|
|
Yol Genişliği ≤
7.00
|
2
|
|
7.00
< Yol G. ≤ 10.00
|
3
|
|
10.00 < Yol G.≤
12.00
|
4
|
|
12.00 < Yol G.≤
15.00
|
5
|
|
15.00 < Yol G.≤
20.00
|
6
|
|
20.00 < Yol G.≤
25.00
|
8
|
|
25.00 < Yol G.≤
35.00
|
10
|
|
35.00 < Yol G.≤
50.00
|
14
|
|
50.00 < Yol
Genişliği
|
18
|
b) Bu maddenin uygulanmasındaki yol genişlikleri,
parselin ön cephesinde yer alan yolun planda belirtilen genişliği veya
planda belirtilmemiş ise ön bahçe, yeşil alan, meydan, otopark, demiryolu,
su kanalı gibi unsurları içermeyen yolun genişliği esas alınır ve
yollardaki kısmi genişleme ve daralmalar yol genişliğine dahil
edilmez.
c) Kat adetleri, binanın kot aldığı noktaya göre
hesaplanır. Ancak artan kat yüksekliğinden faydalanılmak suretiyle binanın
hiç bir cephesinde bodrum katlar hariç kat sayısı artırılamaz. İmar
planlarında gösterilen bina yüksekliklerinin veya kat adetlerinin
birbirlerine tahvillerinde veya neye tekabül ettiklerinin tespitinde bu
esaslar ile binanın kot aldığı noktaya en fazla 1.20 metre eklenmek
suretiyle belirlenen subasman kotu dikkate
alınır.
Binalara
kot verilmesine ilişkin esaslar
MADDE 10-
(1) İmar planlarında aksine bir
hüküm bulunmaması halinde yoldan kotlandırma esastır.
(2) Kot alınan noktanın tespitinde sokak silueti
dikkate alınır.
(3) Bir parselde birden fazla bina yapılması
durumunda, arazi yapısına ve yollara uyumlu kotlandırma yapmak için, ilgili
idarenin imar birimince onaylanacak vaziyet planına göre her bina için
kendisine yakın yoldan veya tabii zeminden kotlandırma yapılır.
(4) Viyadük, köprü gibi parsele giriş çıkış
yapılamayan yerlerden, parklardan ve parsele bitişik olmayan yollardan
binalara kot verilemez.
(5) Tabii zeminden kotlandırma ile kademelendirme
işlemlerinde ada bazında değerlendirme yapılır.
Yoldan
kotlandırma
MADDE 11-
(1) Binalara parselin kot aldığı
yol cephesinin bina köşeleri hizasındaki en yüksek tretuvar
seviyesinden kot verilir.
(2) Tretuvar seviyesi,
kırmızı kota göre belirlenen yol seviyesinin 0.18 metre üstü olarak kabul
edilir.
(3) Kotlandırma yapılması için, yolun yapımının
tamamlanmış olması veya yol projesinin onaylanarak kırmızı kot çalışmasının
yapılması zorunludur.
(4) Henüz oluşmamış yollarda kot talebi halinde
bordür/tretuvar üst seviyesi, ilgili idare
tarafından 10 iş günü içerisinde hazırlanacak projeye göre belirlenir.
(5) Parselin kot aldığı yolun eğiminden dolayı
zemin kat taban kotunun kot alınan noktaya göre en fazla 3.50 metre
yükseldiği noktalarda, binalarda kademe yapılması mecburidir. Her kademenin
kendi hizasındaki en düşük bordür kotundan itibaren yüksekliği en çok 3.50
metre olmak zorundadır. Kademelendirme, kot aldığı noktaya göre olması
gerekli saçak seviyesi dikkate alınarak üst katlarda da yapılır.
(6) Kademelendirmede her kademe, cephe boyunca 6.00
metreden aşağı olamaz. Son kademenin 6.00 metreden az olması durumunda bir
önceki kademe seviyesine uyulur. Ayrıca her kademedeki bina yüksekliği imar
planı ile belirlenen saçak seviyesini geçemez.
(7) Yoldan kotlandırılan binalarda yoldan düşük
olan parsellerin arka köşe noktalarının en düşük yol kotundan 3.50 metreden
daha fazla kot farkı olması durumunda bina derinliği boyunca beşinci ve
altıncı fıkralardaki kademelendirme esaslarına göre kademelendirilir.
(8) İkili blok yapılacak parsellerde kotlandırma,
iki parselin birleştiği noktadaki kaldırım üst kotundan yapılır.
(9) % 20’den fazla eğime sahip yollarda; bitişik
veya blok nizam uygulanacak yerlerde bina cepheleri toplamı 12.00 metreden
düşük olan ara parsellerde bina kotları, bina köşe hizalarındaki en yüksek
yol kotundan verilir.
(10) 40.00 metre ve altında olan
bina cephe ve derinliklerinde, talep edilmesi halinde; bu maddedeki hükümlere
göre yapılması gerekli olan kademe sayısı kadar bina üst katlarında,
binanın kademe yapılması gerekli olan cephelerinden her bir kademe için bir
alt kata göre en az 3.00 metre geriye çekilmek suretiyle de kademe
uygulaması yapılabilir.
Tabii
zeminden kotlandırma
MADDE 12-
(1) Arazinin meyilli olması
durumunda, parselin tabii zemini yoldan yüksek ve ön bahçe mesafesi 10.00
metre veya daha fazla veya parselin tabii zemini yoldan aşağıda ve ön bahçe
mesafesi 12.00 metre veya daha fazla ise tabii zeminden kot verilir.
(2) Bina köşe kotlarının aritmetik ortalamasının
yola göre 3.00 metreden yüksek olması durumunda, tabii zemin kotu, mevcut
yapılaşmalar da dikkate alınarak, yapı adasının tamamı ada kitle etüdü
yapılmak kaydıyla karara bağlanır.
(3) Bir yola cepheli veya birden fazla yola cepheli
olup, üzerinde birden fazla yapı yapılması mümkün olan parsellerde kot, her
binanın köşe kotlarının aritmetik ortalaması alınarak bulunur. Ancak, yola
nazaran 3.00 metreden yüksek olan parsellerde, tabii zemin kotu mevcut
yapılaşmalar da dikkate alınarak, yapı adasının tamamı ada kitle etüdü
yapılmak kaydıyla karara bağlanır.
(4) Tabii zeminden kotlandırmada, ± 0.00 kotu
binanın köşe kotlarının aritmetik ortalaması alınarak bulunur.
Köşe başı
parsellerde kotlandırma
MADDE 13-
(1) Köşe başı parsellerde;
a) Parselin cephe aldığı yollardan yüksek olanına
göre kot verilir.
b) Bu binalarda 11 inci maddenin beşinci ve altıncı
fıkralarındaki esaslara göre cepheleri ve derinlikleri boyunca
kademelendirme yapılarak düşük kottaki yol için belirlenen bina
yüksekliklerine uyulur.
İki yola
bakan ara parsellerde kotlandırma
MADDE 14-
(1) Parselin cepheli olduğu yollar
arasında kot farkı bulunması halinde düşük kottaki yol ve yüksek kottaki
yolun siluetleri açısından ilgili idaresince değerlendirilerek kotlandırma
yapılır.
(2) Bu binalarda 11 inci maddenin beşinci ve
altıncı fıkralarındaki esaslara göre cepheleri ve derinlikleri boyunca
kademelendirme yapılır.
Bahçe
tesviyelerine ilişkin esaslar
MADDE 15-
(1) Tabii zemin veya tabii zemin
kotuna göre düzenlenmiş tesviye zemin hiçbir şekilde bağımsız bölüm
oluşturmak maksadıyla hafredilemez.
(2) Yol cephelerinin otopark olarak düzenlenmesi
halinde otopark alanları yol kotuna göre tesviye edilir.
(3) Ön, yan ve arka bahçeler ile kademelerin,
birbiri ile veya yol ile bağlantısını sağlayacak merdiven veya rampa
düzenlenir.
(4) Bahçe tesviyelerinde oluşacak kademelerde çevre
binaların, parseldeki binanın ve bahçelerdeki yaşam alanlarının güvenliğini
sağlayacak şekilde, teraslama, istinat duvarı ve benzeri uygulamalar
mühendislik esaslarına göre projelendirilerek yapılır.
(5) Bir parselde birden fazla yapının bulunduğu
veya birden fazla parselin bütünleşik olarak projelendirildiği durumlarda;
otopark giriş çıkışlarının, yaya sirkülasyonunun
ve engellilerin erişilebilirliğinin sağlanması kaydıyla, parsel sınırı ile
bina cephesi arasında kalan kısımlar ile binalar arasında kalan
kısımlardaki bahçe tesviyeleri, 16 ncı, 17 nci ve 18 inci maddelerde yer alan hükümler dikkate
alınarak ilgili idarelerin imar birimlerince tespit edilir.
(6) Bahçe tesviyelerinde engelliler için
erişilebilirlik standartlarına uygun düzenlemelerin yapılması zorunludur.
(7) Bahçe girişinden bina girişine kadarki
güzergâhta yer alan eğimlerin %5’ten fazla olması durumunda öncelikle 31
inci maddede yer alan ölçü ve özelliklerde rampa düzenlenir. Rampa
yapılmasının mümkün olmadığı durumlarda erişilebilirlik mevzuat ve
standartlarına uygun diğer tedbirler alınır.
Ön
bahçelerin tesviyesi
MADDE 16-
(1) Yoldan kot alan parsellerde;
a) % 15’ten daha az eğimli bir yola cephesi bulunan
parsellerin yol cephesinde, parsel sınırı ile bina cephesi arasında kalan
kısımlar komşu parsel sınırına kadar yol eğimine göre kaldırım seviyesinde
tesviye edilir.
b) % 15’ten fazla eğimli bir yola cephesi bulunan
parsellerde, parsel sınırı ile bina cephesi arasında kalan kısım, yaya
kaldırımı ile uyumlu olmak ve kademeler arasında en çok 0.15 metre kot
farkı olmak üzere tesviye edilir.
(2) Bina yol cephe hatları ile yollar arasında
kalan bahçeler yola doğru en fazla % 2 meyil verilerek tesviye edilir.
(3) Köşe başı parsellerin yol cepheleri bina cephe
hattı boyunca, komşu parsel sınırına kadar yaya kaldırımı eğimince tesviye
edilir.
(4) Otopark giriş eğimleri, istinat duvarı,
korkuluk ve benzeri gerekli güvenlik tedbirleri alınmak ve ilk 3.00 metresi
%7 eğimi geçmemek kaydıyla parsel sınırından itibaren başlatılabilir.
(5) Otopark rampaları ön bahçe boyunca yola paralel
yapılamaz.
(6) Tabii zeminden kotlandırılan parsellerin ön
bahçelerinde, engellilerin erişilebilirliğini sağlayacak şekilde kademeler
halinde ya da merdiven, rampa biçiminde düzenlenmesi esasına uyularak
yapılacak tesviye işlemleri idarenin ilgili birimlerince tespit edilir.
Yan
bahçelerin tesviyesi
MADDE 17-
(1) Arka bahçe tesviye kotunun
±0.00 kotundan düşük olduğu durumlarda; yan bahçelerde, ön ve arka bahçeler
arasında uyum sağlayacak şekilde ve hiçbir biçimde arka bahçe tesviye
kotunun altına inilmemek koşuluyla tesviye yapılabileceği gibi
kademelendirme de yapılabilir.
(2) Arka bahçe tesviye kotunun ±0.00 kotundan
yüksek olduğu durumlarda; yan bahçelerde, ön ve arka bahçeler arasında uyum
sağlayacak şekilde ve hiçbir biçimde ±0.00 kotunun altına inilmemek
koşuluyla tesviye edilebileceği gibi kademelendirme de yapılabilir.
(3) Birbirinden farklı kotlardaki yollardan cephe
alan köşe başı parsellerde; yan bahçelerdeki en düşük tabii zemin
seviyesinin altına düşülmemek şartıyla, ön bahçeye uyumlu tesviye
yapılmasında ilgili idaresi yetkilidir.
Arka
bahçelerin tesviyesi
MADDE 18-
(1) Tabii zemini ±0.00 kotunun
üstündeki arka bahçe zemininin bu kota kadar kazılması esastır. Ancak,
kayalık zeminlerde veya parsel arka sınırındaki ortalama tabii zeminin
+2.00 kotundan yukarıda olması halinde, gerekli önlemler alınarak bina arka
cephesinden itibaren 3.00 metrelik şeridin tesviyesi ile yetinilir.
(2) Tabii zemin kotu ±0.00 kotunun altında kalan
arka bahçelerde bina köşelerinden en düşük kottakinin seviyesine kadar kazı
yapılabilir. Parselin en düşük arka köşe noktası ile binanın en düşük arka
köşe noktası arasındaki kot farkının 1.00 metreden fazla olması durumunda,
bina arka cephesinden 3.00 metreden itibaren kademelendirme yapılabilir.
(3) Arka bahçelerde 2.00 metreden fazla olmamak ve
(±0.00) kotunu geçmemek koşuluyla dolgu yapılabilir.
Parsel
kullanım fonksiyonlarına göre yapılaşma koşulları
MADDE 19-
(1) Parsel kullanım
fonksiyonlarına göre yapılaşma koşullarına ilişkin olarak Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin 19 uncu maddesi uygulanır.
Taban
alanı
MADDE 20-
(1) Taban alanına ilişkin olarak
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 20 nci maddesi
uygulanır.
Katlar
alanı
MADDE 21-
(1) Katlar alanı; bodrum kat, asma
kat, çatı arası piyesi ve açık/kapalı çıkmalar dâhil, kullanılabilen bütün
katların, katlar alanına dâhil edilmeyen alanları çıktıktan sonraki
alanları toplamıdır. Kullanılabilen alanlar deyiminden; konut, işyeri,
eğlence ve dinlenme yerleri gibi oturmaya, çalışmaya, eğlenmeye, dinlenmeye
veya ibadet etmeye ayrılan alanlar anlaşılır.
(2) Tamamen toprağın altında kalması nedeniyle; 22 nci madde uyarınca emsal hesabına konu edilmeyen alanlar
ile kat adedine konu edilmeyen katların hiçbir cephesi kazı ve tesviye
yapılarak açığa çıkarılamaz.
(3) Emsal hesabına dâhil edilmeyen alanlar, proje
değişikliği ile imar planındaki veya bu Yönetmelikle belirlenen emsal
değerini aşacak şekilde emsal hesabına konu alan haline getirilemez, müstakil
bağımsız bölüm haline dönüştürülemez ve kat mülkiyeti tesis edilemez.
(4) Uygulama imar planında emsal verilmeyen
parsellerde katlar alanı, planla veya bu Yönetmelikle belirlenen; taban
alanı katsayısı ile kat adedinin çarpılmasıyla hesaplanır.
Katlar
alanı hesabına dahil edilmeyen kullanımlar
MADDE 22-
(1) Planlı Alanlar İmar
Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen esaslar
dâhilinde;
a) Tabii zemin veya tesviye edilmiş zemin
seviyesindeki veya bu seviyenin altındaki avlular, iç bahçeler,
b) Bağımsız bölüm olarak düzenlenmeyen veya
bağımsız bölümün eklentisi niteliği taşımayan, yapının ana taşıyıcı
sistemleri ile bütünleşik olmayan, bahçe alanının %20’sini geçmeyen;
kameriye, sundurma ve açık havuzlar,
c) 6 m²’yi geçmeyen
kontrol veya bekçi kulübeleri,
ç) 27/11/2007 tarihli ve
2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların
Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin gerekli gördüğü, normal merdiven
haricinde kaçış yolu içerisinde yer alan merdiven evinin asgari ölçüleri ve
adetlerini aşan kısmı ile yangın güvenlik holünün 6 m²’sini aşan kısmı,
d) Asgari ölçülerdeki; ışıklıklar, çöp ve atık
ayrıştırma bacaları, hava bacaları, şaftlar, temele kadar inen asansör
boşluklarının subasman seviyesinin üstündeki
kısımları,
e) Akaryakıt pompaları ve taşıyıcıları hariç olmak
üzere kanopiler ve arkatlar,
f) Güneş panellerinin temel ve kaidesi haricindeki
kısımları,
g) Taşıyıcı sistemi kesme taş
yığma bina olarak tasarlanan zemin dâhil 3 katı geçmeyen geleneksel mimari
öğeler barındıran yapıların statik tasarım gereği düşey taşıyıcılar da
bulunabilen ve bağımsız bölüm net alanının %20’sini geçmeyen balkonları, bu
yapıların geleneksel mimari öğesi olan; bahçe ile irtibatı olup
gerektiğinde basamak ile çıkılan, binanın girişi ile beraber ya da çıkma
veya balkon altında yer alabilen, düşey taşıyıcılar ile desteklenen üst
örtüye sahip olabilen taşlık, dış sofa veya eyvan alanları,
ğ) Üstü sökülür-takılır hafif malzeme ile kenarları
rüzgâr kesici cam panellerle kapatılmış olsa dahi açık oturma yerleri,
h) Bu Yönetmelik uyarınca yapılması zorunlu olan
kapıcı dairesinin her biri için 70 m²’si,
ı) Atrium ve galeri
boşlukları,
i) Konut dışı kullanımlarda, ortak alan
niteliğindeki mescit ve müştemilatın toplam 200 m²’si, konut alanlarında
ise müştemilatın 100 m²’si,
j) Bodrum katlarda yapılan gerekli asgari alanların
dışındaki sığınak alanları ile bodrum kat haricinde diğer katlarda yapılan
bina için gerekli minimum sığınak alanı,
k) Konut dışı kullanımlarda; bodrum kat haricinde
diğer katlarda yapılan ticari amaç içermeyen, ortak alan niteliğindeki
çocuk oyun alanları ve çocuk bakım üniteleri,
l) Bodrum kat haricinde diğer katlarda yapılan
kapalı otopark alanları ile açığa çıkan bodrum katlarda yer alan zorunlu
otopark miktarının 2 katı dışındaki otopark alanları,
m) Yapı yüksekliği 60.50 metreden fazla olan
binalar ile özelliği gereği tesisat katı oluşturulması zorunlu binalarda
sadece tesisat için oluşturulan tesisat katları,
n) Bina veya tesise ait olan
ısıtma, soğutma, tesisat alanı, su sarnıcı, yağmur suyu tankı, yağmur suyu
hasat sistemleri, havalandırma sistemleri ve enerji verimliliği
sistemlerinin bulunduğu alanlar, arıtma tesisi, gri su toplama havuzu,
yakıt ve su depoları, trafolar, jeneratör, ısı merkezi, enerji odası,
kömürlük, eşanjör ve hidrofor bölümleri, yağmur
suyu toplama havuzu, evsel atık ve geri dönüşüm hazneleri,
o) Yol cephesi haricinde kısmen
açığa çıkan bodrum katlarda yer alan, tek başına bağımsız bölüm oluşturmayan,
bir bağımsız bölümün eklentisi olmayan, ticari amaç içermeyen, sadece
binada oturanların kullanımına yönelik, toplamda emsal hesabına konu alanın
% 5’ini ve 1000 m²’yi geçmeyen ortak alan
niteliğindeki yönetim ve toplantı odaları, spor ve sosyal mekânlar,
ö) Bütün cepheleri tamamen toprağın altında kalan
bodrum katlarda yer alan, tek başına bağımsız bölüm oluşturmayan, bağımsız
bölüm net alanının %50’sini geçmeyen depo amaçlı eklentiler,
p) Toplamı ait olduğu bağımsız bölüm net alanının %
20’sini geçmemek kaydıyla balkonların 1,5 metre genişliğindeki kısımları ve
açık çıkma şartları taşıyan kısımları,
r) Ortak alan niteliğindeki teras çatılar,
s) Kat ve ara sahanlıkları dâhil açık veya kapalı
merdiven evi,
ş) Kamu yatırımı kapsamında yapılan umumi binalar
tek bağımsız bölümlü olsalar dahi ortak alan kapsamında ticari amaç
içermeyen çocuk oyun ve bakım alanları, sosyal ve spor birimleri, mescid ve müştemilatı,
belirlenen bu alanlar toplamı %30’u geçmemek üzere katlar
alanına dahil edilmez.
(2) Umumi yapılar hariç tek bağımsız bölümlü
müstakil yapılarda ortak alandan bahsedilemez.
Bahçe
mesafeleri
MADDE 23-
(1) Uygulama imar planında, aksine
bir hüküm bulunmadığı durumlarda bahçe mesafeleri;
a) Ön bahçe ve yol kenarına rastlayan bahçe
mesafeleri en az 5.00 metredir.
b) Yan bahçe mesafesi en az 3.00 metredir.
c) Arka bahçe mesafesi en az 3.00 metredir.
ç) Komşu parsellerinde mevzuatına uygun yapılaşma
bulunan, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında
belirtilen minimum parsel derinliğinin sağlanamadığı parsellerde, 3.00
metreden az olmamak koşulu ile minimum bina derinliği sağlanıncaya kadar
arka bahçe mesafesi daraltılabilir. Bu daraltma yapılmasına rağmen minimum
bina derinliğinin sağlanamadığı parsellerde arka bahçe mesafesi 3.00 metre
olmak kaydıyla bina derinliği şartı aranmaz.
d) Yan ve arka bahçe mesafeleri; tabii veya tesviye
edilmiş zeminin üzerinde kalan bodrum katları da dâhil, dörtten fazla katlı
binalarda 4 katın üzerindeki her kat için bodrum kattan başlamak sureti ile
0.50 metre artırılır. Bu hüküm parsellerin park alanına komşu cephelerinde
uygulanmaz.
e) Yan ve arka bahçe mesafelerinin hesabında dikkate
alınacak kat adedi o cephede kısmen veya tamamen tabii veya tesviye edilmiş
zeminin altında kalan katlar hariç diğer katların toplam yüksekliğinin üçe
bölünmesi ile bulunur. 2.50 metreyi aşan artık değerler 1 kat adedine
tekabül eder.
f) Bina yüksekliği hesabında, arkasında kullanılan
hacim oluşturulmamış istinat duvarları yükseklik hesabına dâhil edilmez.
g) Uygulama imar planında aksine bir açıklama
getirilmediği takdirde, binanın tabii zemin veya tesviye edilmiş zemindeki
en düşük kottaki görünen yüksekliği 60.50 metre veya daha fazla ise; ön,
yan ve arka parsel sınırından en az 15.00 metre çekilmek durumundadır.
60.50 metre yükseklikten sonra artan her kat için ön, yan ve arka bahçe
mesafelerine 0.50 metre ilave edilir.
ğ) Çok yüksek yapı, az katlı bir ana kitle üzerinde
yükseliyorsa, parsel sınırı ile ana kitlenin parsele en yakın noktası
arasındaki mesafe 10.00 metreye kadar düşürülebilir. Ana kitle yüksekliği
dâhil yapı yüksekliğinin 60.50 metre olması durumunda yükselen blok ile parsel
sınırı arasındaki mesafe en az 15.00 metre olup 60.50 metre yükseklikten
sonra artan her kat için bu mesafeye 0.50 metre ilave edilir. Bu maddede
ifade edilen ana kitle; en fazla 5 katlı olup kat adedi binanın en düşük
kottaki cephesi esas alınarak belirlenir. Bir parselde birden fazla 60.50
metre yükseklikte bina yapılması halinde binalar arasındaki mesafe, 20.00
metre olup, 60.50 metre yükseklikten sonra ilave her 3.00 metre yükseklik
için bu mesafeye 0.50 metre ilave edilir. Bu fıkraya göre fazladan
bırakılması gereken çekme mesafeleri bir veya birkaç kat birlikte etüt
edilerek binada kademelenme yapılmak suretiyle de gerçekleştirilebilir.
h) Bir parselde az katlı ana bir kitle üzerinde
birden fazla yükselen bloklar tertiplenmesi halinde, bloklar arasında en az
yapının ana kitlesi üzerinde kalan bölümlerinin yüksekliklerine göre bu
Yönetmelikte belirlenen iki bina arasındaki yan bahçelerin toplamı kadar
mesafe bırakılmak zorundadır.
(2) Tabii veya tesviye edilmiş zeminin altında
kalmak ve parsel sınırları dışına taşmamak kaydıyla, ön bahçe statüsünde
olmayan yan ve arka bahçe mesafelerinde su deposu, otopark ve mevzuatı
gereğince zorunlu miktardaki sığınaklar yapılabilir. Ayrıca ön bahçelerde
de tabii veya tesviye edilmiş zeminin altında; parsel sınırına 3.00
metreden fazla yaklaşmamak şartıyla otoparklar yapılabilir. Ancak sit
alanları ve özel çevre koruma alanlarında, koruma amaçlı uygulama imar
planı hükümlerine uyulur.
(3) Bitişik nizam yapı adalarında bodrum katlardaki
ortak alanlardan arka bahçeye ulaşım kuranglezlerden
yapılamaz.
(4) Ön, yan ve arka bahçelerde; kapalı mekân
oluşturmayan ve tüm cepheleri açık, katlı olmayan, bağımsız bölüm veya
bağımsız bölümün eklentisi niteliği taşımayan, tabii veya tesviye edilmiş
zemin üzerine;
a) Kameriye,
b) Pergola,
c) Süs havuzu,
ç) Çocuk bahçeleri,
d) Bina giriş köprüleri,
e) Oyun ve sportif amaçlı bahçe düzenlemeleri,
f) Aydın Büyükşehir Belediyesi İlan, Reklam ve
Tanıtım Yönetmeliği hükümlerine göre düzenlenen totemler,
g) Bitişik nizam yapı adalarında bodrum katlardan
arka bahçeye ulaşımı sağlamak amacıyla binaya bitişik olmak ve gerekli
güvenlik önlemlerinin alınması şartıyla tek kollu ve 1.00 metre genişliği
aşmayan merdivenler,
yapılabilir.
(5) Ön, yan ve arka bahçelerde güvenlik kulübesi ve
parsel sınırına en az 1.50 metre mesafe bırakılması, ilgili standartlara ve
emniyet tedbirlerine uyulması şartıyla binaya ait trafo yapılabilir.
(6) Konut, konut+ticaret, turizm, eğitim, ibadet,
sağlık ve spor parsellerinin bahçe mesafelerinde, binanın zemine oturduğu
alanın dışında kalan alanın her 30.00 m²’si için ilgili idarenin
belirleyeceği türde bir ağaç dikilir. Parselin ağaç dikimine uygun olmaması
halinde bu fıkrada belirtilen şarta göre hesaplanan sayıda ağaç, ilgili
idarenin uygun göreceği, imar planlarında kamunun kullanımına ayrılmış bir
alana dikilir. Uygulama yapılacak adalarda/parsellerde mevcut korunabilecek
ağaçlar gerekli olan ağaç sayısından düşülür. Adasında/parselinde
bahçe/çevre düzenlemesi yapılmamış ve gerekli sayıda ağaç dikilmemiş
binalara yapı kullanma izni verilmez.
(7) Mevzuat değişikliği veya yapıdaki kat veya alan
artışları nedeniyle asansör yapılması zorunlu hale gelen mevcut yapılara
ilişkin ilave veya tadilat ruhsatı taleplerinde; bina içinde yapılacak
tadilatlarla asansör tesis edilememesi halinde, engellilerin de erişiminin
sağlanabilmesi için ön, yan ve arka bahçe mesafeleri içinde parsel sınırına
en az 1.50 metre mesafe bırakılmak kaydıyla asgari ölçülerde panoramik
asansör veya ulaşılacak katın yüksekliğinin uygun olması halinde 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu
uyarınca muvafakat alınarak mekanik kaldırma iletme platformu yapılabilir.
Ayrıca 634 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin
ikinci fıkrasında belirtilen koşulların sağlanması durumu da idarelerce bu
kapsamda değerlendirilir.
(8) Eksik katlı yapı ruhsatı taleplerinde, uygulama
imar planında belirlenen veya uygulama imar planında belirlenmemişse, bu
Yönetmelikteki kat adedi veya bina yüksekliğine göre bu Yönetmelik ile
belirlenen bahçe mesafelerine uyulur.
(9) 1/10/2017 tarihinden
önce mevzuatına uygun olarak salt çoğunluğu yapılaşmış, imar planı ile ön
bahçe mesafeleri belirtilmeyen yapı adalarında ön bahçe mesafeleri ada
kitle etüdü ile belirlenir.
Bir
parselde birden fazla bina yapılması
MADDE 24-
(1) Uygulama imar planında aksine
bir hüküm yoksa bu Yönetmeliğin bahçe mesafeleri ile ilgili hükümlerine
uyulması kaydı ile bir parsele, birden fazla bina yapılabilir.
(2) Bir parselde birden fazla binanın
projelendirilmesi halinde, binalar arası mesafe her binanın yüksekliğine
göre yaklaşma mesafeleri ayrı ayrı tespit edilip
toplanmak suretiyle bulunur.
(3) Maliklerin talebi halinde, tapu idareleri aynı
kullanım kararını ve yapı nizamını haiz imar parsellerini imar adası içinde
tevhit ederek yeni elde edilen imar parselleri üzerinde yatay kat mülkiyeti
veya kat irtifakı tesis ederler.
Eksik
katlı bina yapılması
MADDE 25-
(1) Planla veya bu Yönetmelikle
belirlenen kat adedine veya bina yüksekliğine uygun olarak bahçe mesafesi
bırakılmak ve ilgili idarenin uygun görmesi, üçüncü ve dördüncü fıkralarda
belirtilen koşullar sağlanmaksızın ilave kat yapılamayacağının ilgilisine tebliğ
edilmesi kaydıyla daha az katlı bina yapılabilir. Uygulama imar planlarında
bu uygulamanın yapılmasına ilişkin hüküm olması halinde, ilgili idarenin
uygun görmesi koşulu aranmaz.
(2) Eksik katlı yapılan binalarda yapı ruhsatı,
yapı kullanma izin belgesi ve enerji kimlik belgesi yapılan kısım için
düzenlenir. Daha sonradan tamamlanmak istenmesi halinde, yürürlükteki plan
ve mevzuat hükümlerine uygun olarak ilave ruhsat ve binanın tamamı için
enerji kimlik belgesi düzenlenmesi zorunludur.
(3) Eksik katlı binalara imar
planına aykırı olmamak koşuluyla kat ilavesi yapılabilmesi için; temel ve
statik çözümlerin, yangın tedbirlerinin, enerji verimliliğinin, plan ve bu
Yönetmelikte gösterilen azami yüksekliğe uygun olması; otopark, sığınak,
merdiven, asansör yeri, ışıklık ve diğer yapı elemanlarının da plan ve bu
Yönetmelikte gösterilen azami yüksekliğe göre hesaplanması ve bırakılması
zorunludur.
(4) Eksik katlı inşa edilen binanın mevcut haliyle
veya tadilat yapılarak yürürlükteki plana ve mevzuata uygunluğunun
sağlanamaması halinde bina yıkılmadan kat ilavesi yapılmasına izin
verilmez.
(5) Eksik katlı binalara yapılacak ilavelerde fenni
mesuliyet, temel ve statik hesapları, yangın tedbirleri ve enerji
verimliliği konuları da dâhil mevcut yapı ve ilave yapılan kısımları
kapsayan teknik rapor düzenlemek suretiyle yapı denetim kuruluşlarınca
üstlenilir.
Yapılaşmada
idarenin yükümlülükleri
MADDE 26-
(1) İdareler; tasarrufu altındaki
yol, meydan, kavşak, otopark, yaya bölgesi, kaldırım gibi yerler ile Planlı
Alanlar İmar Yönetmeliğinin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendindeki hükümlere aykırı olmamak şartıyla parklarda kamu hizmetlerinin
yürütülebilmesi için, TSE standartlarına ve ilgili mevzuatına göre;
a) Bisiklet yolu, otopark, yönlendirme,
sinyalizasyon, aydınlatma ve ağaçlandırma uygulamalarıyla ve kent
mobilyalarıyla beraber kaldırım ve kavşak düzenlemelerini yapmak veya
yaptırmakla,
b) Reklam ve bilgilendirme levha ile pano
düzenlemelerini yapmak veya yaptırmakla,
c) Topluma açık yerlerde ihtiyaçların karşılanması
amacıyla; ulaşım ve haberleşme noktaları, muhtarlık, taksi durağı, su,
doğalgaz, otobüs bileti, elektrik faturası vb. tahsilat
ve satış üniteleri, havuz, saat kulesi, heykel, turizm, tanıtma, danışma ve
bilgi edinme konularında prefabrik tesisler, belediye ve şirketlerinin
kendi tesislerinde veya kurslarında ürettikleri her türlü ürünlerin satış
ve teşhir stantları ve belediye hizmetlerine yönelik prefabrik tesisler,
büfe, mescit, para çekme makinesi, telefon kulübesi, tuvalet, çeşme ve
benzeri tesislerin kurulmasına ilişkin iş ve işlemleri yürütmekle,
ç) Belirli bir süre için
düzenlenen sosyal ve kültürel etkinlikler için geçici olarak ihtiyaç
duyulan altyapıyı ve geçici olarak talep edilen hafif ve sökülüp takılır
malzemeden yapılan fuar, sergi, sahne ve çadır gibi üstyapının kurulması ve
kaldırılması için gereken izinlerin verilmesine ilişkin iş ve işlemleri
yürütmekle ve güvenlik tedbirlerinin alınmasını sağlamakla,
yükümlüdür.
(2) Birinci fıkrada belirtilenlerin ve her türlü
altyapının yapımı ve kullanımı ile bakım ve onarımı sırasında yaya sirkülasyonunun engellenmemesi, engellilerin erişiminin,
can ve mal güvenliğinin sağlanması zorunludur.
(3) Bu madde kapsamında yürütülen çalışmalarda
tescilli ve tarihi yapılar ile doğal dokunun korunması esas alınır.
Kent
estetiğinde yapılacak uygulamalar
MADDE 27-
(1) Büyükşehir Belediyesi yetki
sınırları dahilinde Büyükşehir Belediye Meclisince
belirlenen alanlarda, kentin mevcut ve yapılacak yapılarının estetiği ile
ilgili kurallar getirmeye, çevre özelliklerine göre yapılar arasında uyum
sağlamaya, kente yakışır bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe boya ve
kaplamalarını, bahçe duvarlarını, pergola ve benzeri kullanım şekillerini,
malzeme ve renklerini ve çatı üzerinde kurulan tesislerin görünümlerinin
düzenlenmesine ilişkin belediyelerin görüşünü alarak kurallar belirlemeye
ve bu kuralları uygulamaya yetkilidir.
(2) İlgili Belediyeler, binaların cephelerinin
temiz ve bakımlı kalmasını sağlamak amacıyla, dış cephe boya ve
kaplamalarının yenilenmesi için gerekli önlemleri alır ve yapı malikini
uyarır. Belediye encümen kararı ile yapılan tebligata rağmen mal sahipleri
tarafından yerine getirilmeyen eskimiş cephe, malzeme, boya ve kaplamasının
yenilenmesi iş ve işlemleri, belediye tarafından yerine getirilir. Yapılan
işlerin masrafı %20 fazlasıyla mal sahibinden tahsil edilir.
(3) Binalarda yer alan her bağımsız bölüm için 1
adet posta kutusu tesis edilmesi zorunludur. Posta kutuları, bina dışında
ya da girişinde yer alabilir. Bina dışında yer alacak posta kutuları, içine
konacakları her türlü atmosferik etkiden koruyacak şekilde düzenlenir.
(4) Yapılarda yer alacak her türlü ilan, reklam ve
tanıtım uygulamalarının izinlendirilmesinde Aydın
Büyükşehir Belediyesi İlan, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliği hükümlerine
uyulması zorunludur.
(5) İlgili standart ve mevzuatlara uygun olmak
kaydıyla, güneş enerjisinden yararlanmak için çatılara yerleştirilen güneş
enerjili ısıtma sistemi ve benzeri ekipmanlarda
kolektör ve voltaik solar paneller gibi elemanlar
çatı örtüsüne paralel olacak ve en fazla 0.20 metre mesafe bırakılacak
şekilde yerleştirilecek, bunun dışında tüm ekipmanlar suyun tahliyesini
sağlayacak tedbirler alınmak şartıyla çatı örtüsü olanlarda çatı altına
konulacaktır. Bu sistemlerin statik yükleri döşeme üzerine direkt aktarılamaz.
(6) Teras çatılarda bina mimarisine uygun şekilde
ve uygun malzeme ile gizlemek ve 1.10 metre parapet yüksekliğini aşmamak
kaydıyla güneş enerjisi, merkezi klima gibi ekipmanların
yerleştirilmesine izin verilir. Ancak belediyeye sunulan projelerde, güneş
enerjisi ve klima ekipmanlarını düzenleme ve
gizlenme şeklinin belirtilmesi şarttır.
(7) Televizyon, radyo ve benzeri aletlere ait alıcı
ve verici her türlü anten tesisatı merkezi sistem şeklinde düzenlenmeli ve
çatı üzerinde sadece merkezi sisteme ait anten bulunmalıdır.
(8) Kollektör paneller
veya anten gruplarının hiçbir şekilde cepheye asılmasına, ara katlara
konulmasına izin verilmez. Klima dış üniteleri ve kombilerin dış cephede
yer alması halinde cephe özelliklerini bozmayacak şekilde yerler düzenlenmeli
ve belediyeye sunulan projeler üzerinde yerleri ve düzenlenme şekli
belirtilmelidir.
(9) Mevcut ve yeni yapılacak yapılarda uydu anteni
ve klima dış ünite yerlerinin bina cephelerinde görüntü kirliliği
yaratmayacak şekilde belirlenmesi ve tüm klima tesisatlarında yoğunlaşma
suyunun serbest akışını önleyecek önlemlerin alınması zorunludur.
(10) İlgili Belediyesince alınmış herhangi bir
karar yok ise balkonlarda yapılacak cam kapama sistemleri, binalardaki her
türlü dış aydınlatma, tente, pergola, panjur ve benzeri yapı ruhsatına tabi
olmayan uygulamalarda cephe bütünlüğünün sağlanması amacıyla apartman veya
site yönetiminin belirleyeceği tek renk, ölçek, form ve malzeme kullanılır.
(11) Konut dışı kullanımların bulunduğu katlarda
düzenlenecek vitrin, kapı, pencere gibi tüm açıklıkların 18/3/2018
tarihli ve 30364 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bina
Deprem Yönetmeliği ekinde tanımlanan zayıf kat oluşumuna izin vermeyecek
şekilde düzenlenmesi zorunludur.
(12) Hiçbir yapıda, asmolen döşeme yapılamaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yapılara İlişkin Hükümler
Yapı
ünite fonksiyonlarına göre yapılaşma koşulları
MADDE 28-
(1) Yapıda aşağıdaki kullanımların
bulunması zorunludur:
a) İlgili mevzuatında öngörülen ölçülerde enerji
odası,
b) Merkezi ısıtma sistemli binalarda kazan dairesi
veya kaskat sistemi veya teshin merkezi,
c) Katı yakıt kullanan sobalı binaların bodrum veya
zemin katlarında veya bodrum katı bulunmayan binaların ortak alan
niteliğini haiz olmak ve eklenti ihdas etmemek kaydıyla bahçelerinde her
daire için en az 5.00 m², en fazla 10.00 m² odunluk, kömürlük veya depolama
yeri,
ç) Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelik, 25/8/1988 tarihli ve 19910 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Sığınak Yönetmeliği, 22/2/2018 tarihli ve 30340
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliği, 5/12/2008 tarihli ve
27075 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalarda Enerji Performansı
Yönetmeliği ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinde binada zorunlu olarak
bulunması gereken birimler,
asgari ölçülerde yapılır.
Kat
yükseklikleri
MADDE 29-
(1) Umumi binalar ve sanayi
alanları dışındaki kullanımlarda kat yükseklikleri, bir yapıda tüm katlarda
aynı olmak zorundadır. Uygulama imar planında daha fazla belirlenmemiş ise
döşeme üst kotundan döşeme üst kotuna olmak üzere en fazla;
a) Ticaret bölgelerinde; tek katlı yapılar dışında
asma kat yapılamaz. Asma kata izin verilen tek katlı yapılarda kat
yüksekliği 5.80 metre; çok katlı ticaret alanlarında ise tüm katlarda 4.00
metre,
b) Konut bölgelerinde zemin ve normal katlarda 3.60
metre,
c) Konut bölgelerinde; geleneksel mimari öğeler
barındıran ve taşıyıcı sistemi kesme taş yığma bina olarak tasarlanan zemin
dâhil 3 katı geçmeyen binalarda zemin ve normal katlarda 4.50 metre,
kabul edilerek uygulama yapılabilir. Ticaret+Konut
kullanımı olan alanlarda ve zemin katında ticaret yapılabilen konut
bölgelerinde; kat yükseklikleri konut katlarındaki kat yüksekliğini aşamaz.
(2) Tesisat katının yüksekliği normal kat
yüksekliğini aşamaz. Özelliği gereği tesisat katı zorunluluğu olan 60.50
metreyi aşan binalarda tesisat katının 2.00 metresi bina yüksekliğinden ve
yapının kat adedinden sayılmaz.
(3) İskân edilen katların iç yüksekliği, asma
katlar hariç 2.60 metreden az olamaz. Ancak hava maniası
olup planla kat adedi belirlenen parsellerde bu yükseklik 2.40 metreye
düşürülebilir.
(4) Yıkanma yeri, banyo, duş, lavabo yeri, tuvalet,
kiler, merdiven altı, her türlü iç ve dış geçitler ve iskân edilmeyen
bodrum katları ile müştemilât binalarında, iç yükseklik 2.40 metreye kadar
düşürülebilir.
(5) Garaj, kalorifer dairesi, odunluk, kömürlük,
bodrum katlarda yer alan otoparklar ve benzeri özellik arz eden yerlerin
yükseklikleri bu maddede yer alan hükümlere tabi olmayıp, hizmetin
gerektirdiği şekilde 2.20 metrenin altında olmamak kaydıyla idaresince
tespit ve tayin olunur.
(6) Eğitim, sağlık, sanayi yapıları ile sinema,
tiyatro ve konferans salonları, katlı otoparklar, hamam, düğün ve oyun
salonları, eğlence yerleri, resmî kurum ve kuruşlara ait binalar ve spor
salonları gibi özellik arz eden yapılarda kat yükseklikleri, teknolojik ve
mimari gereklere göre idarenin ilgili birimince belirlenir.
(7) İmar planı ile bitişik ve blok nizam yapılaşma
koşulu belirlenmiş alanlarda kat yüksekliklerinin ada kitle etüdü ile
belirlenmesi zorunludur. Meskun alanlarda kat
yüksekliklerinin sağında ve solundaki mevzuatına uygun olarak yapılmış
yapılar göz önüne alınarak döşemelerin aynı hizada olmasına dikkat edilerek
belirlenmesi esastır.
Yapı
piyesleri ve ölçüleri
MADDE 30-
(1) Her müstakil konutta en az
aşağıdaki piyesler bulunur:
|
Piyes
|
Dar Kenarı
|
Net Alanı
|
|
1 oturma odası
|
3.00 metre
|
12.00m²
|
|
1 yatak odası
|
2.50 metre
|
9.00m²
|
|
1 mutfak veya yemek
pişirme yeri
|
1.50 metre
|
3.30m²
|
|
1 banyo veya yıkanma yeri
|
1.50 metre
|
4.00m²
|
|
1 tuvalet
|
1.00 metre
|
1.20m²
|
(2) 3 veya daha az odalı konutlarda banyo/yıkanma
yeri ile tuvalet aynı yerde düzenlenebilir.
(3) Hol ve koridor genişlikleri 1.20 metreden az
olamaz.
(4) Mutfak nişi ve oda ile banyo ve tuvaletin aynı
mekânda düzenlenmesi halinde her mekân için öngörülen en az alanların
toplamı kadar alan düzenlenmek zorundadır.
(5) Birinci fıkrada belirtilen bu piyesler ile
koridor ölçüleri engellilerin de kullanımını sağlayacak standartlara ve
erişilebilirlik mevzuatına uygun olmak zorundadır.
(6) Mutfak, oda ve tuvalet/banyo havalandırmaları
aynı boşluğa açılamaz. Ancak, banyo ve tuvalet havalandırmaları aynı
boşluğa açılabilir.
(7) Su depoları ve ıslak hacimlerin altında enerji
odaları teşkil edilemez.
(8) Bu Yönetmelik hükümleri kapsamında yapılacak dükkanların dar kenarı en az 3.00 metre, net alanı en az
10.00 m²’den az olamaz. Mevcut yapılarda tadilat ruhsatı ile yeniden
düzenlenecek dükkanlar 10 m²’nin
altında düzenlenemez ancak dar kenar şartı aranmaz.
(9) Bu Yönetmelik hükümleri kapsamında yapılacak;
a) Alanı 20.00 m²’den büyük dükkanlarda
en az bir adet tuvalet ve lavabo yeri bulunması zorunludur.
b) Alanı 300.00 m²’den
daha büyük dükkanlarda yeterli sayıda olmak üzere bay ve bayanlar için ayrı
ayrı en az birer adet tuvalet ve lavabo yeri ile
engelliler için en az birer adet tuvalet yeri ayrılması şarttır.
Bina
girişleri ve rampaları
MADDE 31-
(1) Bina giriş koridoru genişliği,
ana merdivene ve asansöre ulaşıncaya kadar dış kapı genişliğinden az
olmamak koşuluyla umumi binalarda en az 2.20 metre, diğer binalarda ise en
az 1.50 metredir.
(2) Ön bahçe mesafesi 10.00 metre ve daha fazla
olan parsellerde bordür üst seviyesinden en fazla 2.00 metre inilmek veya
çıkılmak suretiyle ön bahçeden bina girişi yapılabilir.
(3) Yoldan yüz almayan cephelerden, köprü veya
giriş şeridi aksı hizasındaki bordür seviyesinden en fazla 2.00 metre
inilmek veya çıkılmak suretiyle giriş yapılabilir.
(4) Yoldan doğrudan giriş alan binalarda, girişin
hizasındaki bordür taşı üst seviyesinin altında giriş yapılamaz.
(5) Tabi zeminden kotlandırılan parseller birinci,
ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralardaki şartlara tabii değildir. Girişin,
tabi zemine uyumlu olarak düzenlenen merdiven ve rampalarla sağlanması
gerekir.
(6) Bölge kat nizamını bozacak şekilde tesviye
yapılamaz.
(7) Konut binalarının zemin katlarının dükkân veya
mağaza olarak düzenlenmesi halinde dükkân ve mağaza girişlerinin sadece yol
cephesinden yapılması gerekir.
(8) Döşeme kaplamalarında kaymayı önleyen,
tekerlekli sandalye ve koltuk değneği hareketlerini güçleştirmeyen,
standardına uygun malzeme kullanılması zorunludur.
(9) Binalarda ve girişlerinde engellilerin
erişimine yönelik TS 9111 Standardına uyulması zorunludur.
(10) Rampaların kenar korumaları, genişlikleri,
sahanlıkları, korkuluk ile küpeşte ve kaplama malzemeleri engellilerin de
dolaşımına olanak sağlayacak şekilde TS 9111 standardına uygun yapılmak
zorundadır.
(11) Bina girişlerinde engellilere yönelik ön
bahçede parsel sınırına kadar giriş rampası veya merdivene bitişik dar
kenarı en az 0.90 metre ve alanı en az 1.20 m² engelli asansörü yeri ya da
mekanik kaldırma iletme platformu yapılır. Aile ve Sosyal Hizmetler
Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle engellilerin kullanımı için farklı
uygulama yapılabilir.
(12) Bina girişinde ve bina içinde bulunan
rampaların eğimleri aşağıdaki değerlere uygun olmak zorundadır:
|
En fazla yükseklik
|
En fazla eğim
|
|
15 cm ve daha az
|
1:12 (%8)
|
|
16-50 cm arası
|
1:14 (%7)
|
|
51-100 cm arası
|
1:16 (%6)
|
|
100 cm üzeri
|
1:20 (%5)
|
(13) Rampalarda ve ara sahanlıklarda kesintisiz
olarak 0.90 metre yükseklikte 1. düzey ve 0.70 metre yükseklikte 2. düzey,
elle tutulduğunda kolay kavranabilecek şekilde 32-45 mm çapında küpeşte
bulunmak zorundadır.
Merdivenler
MADDE 32-
(1) Merdiven kolu ve sahanlıklar:
a) Ortak merdiven kolu ve sahanlık genişlikleri
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hesap
edilecek kaçış genişliğinden az olmamak üzere konut yapılarında 1.20
metreden, diğer yapılarda 1.50 metreden az olamaz. Çatıya ve bodrum
katlarına ulaşan ortak merdivenler ile servis merdivenlerinde de bu ölçülere
uyulur. Bu merdivenler ahşap olamaz. Bağımsız bölüm içindeki merdivenler;
konutlarda 1.00 metreden, konut dışı kullanımlarda 1.50 metreden az olamaz.
b) Merdiven evlerinin bina cephesinden, çatıdan
veya ışıklıktan doğrudan ışık alması ve merdivenlerin çatıya ve bodrumlara
ulaştırılması zorunludur. Ancak bitişik yapı nizamı hariç bodrum katlarında
ortak alan, eklenti ve/veya bağımsız bölüm bulunmayan binalarda, Binaların
Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerini sağlamak kaydıyla ana
merdiveninin bodrum katlara ulaşması zorunlu değildir. Konut kullanımlı
müstakil yapılarda ana merdivenin çatıya ulaşması zorunlu olmamakla
birlikte çatıya ulaşımın sağlanabilmesi için son kat tabliyede minimum
0.80x0.80 metre ebatlarında bir boşluk bırakılması ve çatıya çıkışı
sağlayacak gemici merdiveninin bulundurulması zorunludur.
c) Merdiven basamakları ve sahanlık ölçülerine dair
TSE standartlarının bu maddede belirtilen ölçü ve miktarlardan küçük olması
halinde bu madde hükümleri geçerlidir.
ç) Merdivenlerin her iki tarafında da engellilerle
ilgili TSE erişilebilirlik standartlarına uygun korkuluk ve küpeşte
yapılması, ayrıca sahanlık ve merdiven döşemelerinde ve kaplamalarında da
standartlara uyulması zorunludur.
(2) Merdiven basamaklarının ölçüleri ve
özellikleri:
a) Asansörü olmayan binalarda basamak yüksekliği
0.16 metreden, asansörlü binalarda 0.18 metreden fazla olamaz.
b) Basamak genişliği 2a+b= 60 ila 64 formülüne göre
hesaplanır. Formüldeki a: yükseklik, b: genişliktir. Ancak bu genişlik 0.27
metreden az olamaz.
c) Balansmanlı
(dengelenmiş) merdivenlerde basamak genişliği en dar kenarda 0.10 metre,
basamak ortasında 0.27 metreden az olamaz.
ç) Basamak uçları çıkıntısız (damlalıksız) olmak
zorundadır.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce
yürürlükte olan mevzuata uygun olarak yapılmış yapılara bu Yönetmelik
hükümlerine göre veya imar planı ile kat ilavesi yapılması halinde mevcut
merdiven ölçüleri ilave katlar için de aynen uygulanabilir.
(4) Karma kullanımlı binalarda her kullanım için
ayrı merdiven evi düzenlenmesi zorunludur. Bu kullanımların birbirine
dönüştürülmesi durumunda yeni oluşan kullanım için bağımsız genel merdiven
oluşturulmadan tadilata izin verilmez.
(5) Tek bağımsız bölümlü umumi binalarda katları
birbirine bağlayan merdivenler ortak merdiven olarak değerlendirilir.
(6) Yüksekliği 1.80 metreden az olan merdiven
altları kapatılır.
Işıklıklar
ve hava bacaları
MADDE 33-
(1) Her müstakil ev veya dairede,
en az 1 oturma odası ile yatak odalarının doğrudan doğruya hariçten ışık ve
hava almaları gereklidir. Bu şekilde doğrudan ışık ve hava almaları mümkün
olmayan diğer tüm odalar ile 9.00 m²’yi aşan
kiler ve benzeri depolama alanları ve mutfakların ışıklıktan, yıkanma yeri
ve tuvaletlerin ışıklık veya hava bacasından faydalanmaları da zorunludur.
Ancak tuvalet ve yıkanma yerleri ile mutfak ve odalar aynı ışıklığa
açılamaz.
(2) Işıklıkların;
a) 1 ila 6 katlı binalarda dar kenarı 1.50 metreden
ve alanı 4.50 m²’den,
b) 7 ve daha fazla katlı binalarda dar kenarı 2.00
metreden ve alanı 9.00 m²’den,
az olamaz.
(3) Her türlü binada hava bacalarının asgari ölçüsü
0.60x0.60 m’dir. Bu asgari alan herhangi bir
tesisat veya yapı elemanı (baca, kiriş ve benzeri) ile daraltılamaz.
(4) Hava bacaları, şönt
baca tipi olarak düzenlenemez.
(5) Asgari ölçüdeki bir ışıklık veya hava
bacasından her katta en çok dört piyes faydalanabilir. Bu piyeslerin
sayısının artması halinde, dörtten fazla her piyes için ışıklık veya hava
bacası ölçüsü aynı oranda arttırılır. Birinci fıkrada belirtilen şekilde
ışık ve hava alması gerekmeyen veya lüzumlu ışık ve havayı bu Yönetmelikte
tarif edilen şekilde alması mümkün olan piyeslerden, herhangi bir ışıklık
veya hava bacasına pencere açılması halinde bu ışıklık veya hava bacasının
ölçüleri aynı oranda arttırılır.
(6) Her binanın lüzumlu ışıklık veya hava bacası,
kendi parseli üzerinde bulunur. Komşu bina ve parselin ışıklık veya hava
bacasından faydalanmak suretiyle, bu elemanlarının yapılmasına ve
ölçülerinin azaltılmasına izin verilmez.
(7) Işıklık ve hava bacaları, bunlara ihtiyacı olan
kattan itibaren başlatılabilir. Hava bacalarının ve ışıklıkların bitişik
komşu parsele bakan kısımlarının duvar ile kapatılması mecburidir.
(8) Yapılaşma koşulu bitişik nizam üç kata kadar
olan parsellerde, zemin kattan başlayarak binaların bitişik olması gereken
komşu tarafından boydan boya ışıklık yapılması halinde, statik açıdan
gerekli önlemler alınarak, civarın inşaat nizamına aykırı bir görünüm
meydana getirmemek üzere, sokak cephesinde bina yüksekliğince kapatılması
mecburidir. 4 ve daha fazla katlı bitişik nizam parsellerde komşu
tarafından boydan boya ışıklık yapılamaz.
(9) Binalarda banyo, tuvalet ve benzeri kullanım
alanlarının havalandırma bacası ile veya mekanik havalandırma ile
havalandırılması zorunludur.
(10) Havalandırma bacalarından elektrik ve doğalgaz
tesisatı geçirilemez.
Bacalar
MADDE 34-
(1) Duman bacaları; yapılarda yer
alması tasarlanan ısıtma sistemine göre, bacaların sayısı ve niteliği
belirlenir. Bacaların proje tasarımlarında TSE standartları, Binalarda
Enerji Performansı Yönetmeliği, Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelik, 13/1/2005 tarihli ve 25699 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği, 3/7/2009 tarihli ve 27277 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve Doğalgaz İç Tesisat
Teknik Şartnamesindeki şartlar sağlanır. Bacaların iç genişliği en az 0.15
x 0.15 metre olmalıdır. İki baca birbirine bağlanmayacağı gibi her ateş kaynağı
ayrı bir bacaya bağlanır. Duman bacaları çatı örtüsünü en az 1.00 metre,
mahyayı ise en az 0.80 metre aşmalıdır. Çatı konstrüksiyonu
ister ahşap, ister çelik olsun bacalara 0.10 metreden fazla yaklaşamaz.
Banyolara duman bacası yapılamaz.
a) Sobalı ısıtma sistemi seçilen yapılarda;
1) Yapıların konut olarak kullanılan her dairesinde
tuvalet ve koridor hariç en az iki piyeste (oturma veya yatma hacimleri) ve
mutfakta duman bacası yapılması zorunludur. Kullanım türü konut olan
yapılarda zemin katta yer alan ticari kullanımlı her bağımsız bölüm için
sızdırmaz çelik bir baca yapılması gereklidir. Şönt
baca yapılamaz.
b) Merkezi veya kat kaloriferi ısıtma sistemi
seçilen yapılarda;
1) Her kalorifer kazanı için ayrı olarak
düzenlenmiş müstakil bir duman bacası yapılması zorunludur. Bacaların
yalıtım malzemesi ile taşıyıcı elemanlardan ayrılması gerekmektedir.
Ayrıca; yapıların konut olarak kullanılan her dairesinde mutfak veya mutfak
nişi ile bunların dışında kalan en az bir piyeste (oturma veya yatma
hacimleri) en az bir duman bacası yapılması zorunludur. Bu bacalar şönt olabilir. Kat kaloriferi kazanı balkona konulamaz,
özel bir bölmeye konulduğunda bu mahallin en az 6 m3 hacminde
olması, bina dış cephesinden, ışıklıktan veya hava bacasından
havalandırılması ve müstakil bir duman bacasının bulunması zorunludur. Kat
kaloriferi kazanı ile yakıt tankı aynı mahale
konulamaz. Umumi binalarda merkezi ısıtma sistemi haricinde duman bacası
yapma zorunluluğu yoktur.
c) Doğal gaz uygulama bölgeleri içinde inşa
edilecek yapılarda;
1) İskan edilebilir bodrum katlar dahil 5 katlı binaların mutfaklarında doğal gazla
çalışan her cihaz için bir müstakil baca yapılır. 5 kattan daha yüksek yapılarda
(yüksek yapılar hariç) mutfakta doğal gaz için bir şönt
baca yapılması yeterlidir. 10 katın üstündeki yapılarda; üstteki 10 kat şönt bacaya bağlanabilir, kalan diğer alt katlarda hermatik (denge bacalı) cihaz kullanılmalıdır. Ayrıca;
doğal gaz bacası dışında, kaloriferli yapılarda kalorifer bacası dışında
düzenlenmesi ön görülen bütün bacalar yapılır.
ç) Klima ısıtma sistemi seçilen yapılarda;
1) Yapıların konut olarak kullanılan her dairesinde
mutfak veya mutfak nişi ile bunların dışında kalan en az bir piyeste
(oturma veya yatma hacimleri) en az bir duman bacası yapılması zorunludur.
Bu bacalar şönt olabilir. Umumi binalarda duman
bacası yapma zorunluluğu yoktur.
(2) Tesisat bacaları; içinden tesisat geçen
bacaların en az (0.80x0.80) metre ebatlarında olması zorunludur. Sadece
tesisat amacı ile kullanılmak ve her katta ortak mahale
açılmak kaydıyla (0.40x0.40) metre ölçülerinde yapılabilir.
(3) Atık ayrıştırma bacaları; kapıcı dairesi
zorunlu olan konut binalarında, evsel atıkların yerinde ayrıştırılmasını teminen ilgili standartlara uygun atık ayrıştırma
bacası için yer ayrılır. Atık ayrıştırma bacası bağımsız bölümlerin kat
sahanlıklarında en az bir adet yapılabileceği gibi her bağımsız bölüm
içinde de yapılabilir. Atık ayrıştırma bacası tesis edilmesi mümkün
olamayan mevcut binalarda bahçe mesafeleri içinde TAKS ve KAKS’a dâhil olmaksızın atık ayrıştırma bacası tesis
edilebilir.
(4) Tüm bacaların cephe hattından en az 2.00 metre
geride yapılması zorunludur.
(5) Bağımsız bölümlerin mutfaklarında en az bir
adet aspiratör bacası yapılır. Bağımsız bölümlerde düzenlenen aspiratör
bacaları, standartlara uygun olarak düzenlenir. Bu bacalar şönt olamaz.
(6) Elektrik-haberleşme, mekanik, doğalgaz
tesisatları için ortak tesisat bacası kullanılamaz.
(7) Kalorifer daireleri ve bacalar ile ısıtma ve
buhar tesisleri, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ve Binaların
Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak
düzenlenir.
Asansörler
MADDE 35-
(1) Tek bağımsız bölümlü konutlar
hariç uygulama imar planına göre kat adedi 3 olan binalarda asansör yeri
bırakılması, 4 ve daha fazla olan binalarda ise asansör tesisi zorunludur.
İskân edilen veya bağımsız bölüm bulunan bodrum katlar dahil
kat adedi 4 ve daha fazla olan binalarda asansör yapılması zorunludur. Daha
az katlı yapılarda da asansör yapılabilir.
(2) Tek asansörlü binalarda; asansör kabininin dar
kenarı 1.20 metre ve alanı 1.80 m²’den, kapı net geçiş genişliği ise 0.90
metreden az olamaz. Asansör kapısının açıldığı sahanlıkların genişliği,
asansör kapısı sürgülü ise en az 1.20 metre, asansör kapısı dışa açılan
kapı ise en az 1.50 metre olmak zorundadır. Birden fazla asansör bulunan
binalarda, asansör sayısının yarısı kadar asansörün bu fıkrada belirtilen
ölçülerde yapılması şarttır. Tek sayıda asansör bulunması durumunda sayı
bir alta yuvarlanır. TSE standartlarının bu fıkrada belirtilen ölçü ve
miktarlardan küçük olması halinde; taban alanında yapılaşma hakkı 120 m²’nin altında olan parseller ile tek bağımsız bölümlü
müstakil konut binalarında TSE standartlarına uyulmasına ilgili idaresi
yetkilidir.
(3) Mevcut binalarda yapılacak tadilatlarda, bu
madde hükümlerinin ya da TSE standartlarının uygulanmasında idaresi
yetkilidir.
(4) Kat adedi birden fazla olan umumi binalarda en
az bir adet asansör yapılması zorunludur. Ayrıca; kat
alanı 800 m²’den ve kat adedi 3’ten fazla olan umumi binalarla, uygulama
imar planına göre 10 kat ve üzeri binalarda veya zemin kat üzerinde 20’den
fazla konut kullanımlı bağımsız bölüm bulunan yapılarda ikinci fıkrada
belirtilen asgari ölçülere uygun ve en az 2 adet olmak üzere binanın tipi,
kullanım yoğunluğu ve ihtiyaçlarına göre belirlenecek sayıda asansör
yapılması zorunludur. Bu asansörlerden en az bir tanesinin herhangi
bir tehlike anında, arıza veya elektriklerin kesilmesi halinde zemin kata
ulaşıp kapılarını açacak, yangına dayanıklı malzemeden yapılmış, kuyu
içinde, duman sızdırmaz nitelikte, kesintisiz bir güç kaynağından
beslenecek şekilde tesis edilmesi gerekmektedir.
(5) Bodrum kat dahil 10
kat ve üzeri binalarda asansörlerden en az bir tanesi yük, eşya ve sedye
taşıma amacına uygun olarak dar kenarı 1.20 metre ve alanı 2.52 m²’den,
kapı genişliği ise net 1.10 metreden az olmayacak şekilde yapılır.
(6) Binalarda usulüne göre asansör yapılmış olması,
bu Yönetmelikte belirtilen şekil ve ölçülerde merdiven yapılması şartını
kaldırmaz.
(7) Asansörün yapılması ve işletilmesi ile ilgili
hususlarda; bu madde hükümleri de dikkate alınarak, 29/6/2016
tarihli ve 29757 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği
(2014/33/AB) ve TSE standartları hükümlerine uyulur.
(8) Asansörlerin, bodrum katlar dâhil tüm katlara
hizmet vermesi zorunludur. Bodrum katlarda ortak alan, eklenti ve/veya
bağımsız bölüm bulunmaması halinde asansörlerin bodrum kata hizmet verme
zorunluluğu aranmaz.
(9) Asansörlere bina girişinden itibaren
erişilebilirlik standartlarına uygun engelsiz erişim sağlanması zorunludur.
(10) Asansörler, erişilebilirlik standartlarına
uygun gerekli donanımlara sahip olmak zorundadır.
(11) Özellik arz eden binalarda, binanın kat adedi,
yapı inşaat alanı, kullanma şekli göz önünde tutularak asansör sayıları ile
asgari ölçüleri ilgili idaresince artırılabilir.
Akaryakıt
servis istasyonları
MADDE 36-
(1) İmar planlarında akaryakıt
servis istasyonu olarak belirlenen alanlarda istasyonlar arası mesafe ve
diğer kriterlerle ilgili mevzuata uyulması
şartıyla; akaryakıt ve servis istasyonları, CNG otogaz
istasyonları, LPG otogaz istasyonları, hidrojen
üretim ve dolum istasyonları yapılabilir.
(2) Yapı yüksekliği 2 katı geçmemek şartıyla;
istasyonların bünyelerinde kullanıcıların asgari ihtiyaçlarını karşılayacak
oto-market, çay ocağı, tuvalet, mescit, büfe, oto elektrik, lastikçi,
yıkama yağlama fonksiyonları yer alabilir.
(3) Yakıt tankı ve borulama
sistemlerinin bakım, tadilat veya onarımlarının, TSE standartları ve ilgili
kurumların görüşü doğrultusunda yapılması zorunludur.
(4) Elektrik enerjisi ile çalışan araçların şarj
edilmeleri için, ilgili elektrik kurumunun, olumlu görüşü ile otoparklar,
akaryakıt istasyonları veya diğer uygun yerlerde elektrikli araç şarj yeri
yapılabilir.
(5) Akaryakıt istasyonları, ilgili mevzuat
hükümlerine ve ilgili standartlara uyularak yapılır.
Su
depoları
MADDE 37-
(1) Bu Yönetmelikte belirtilen;
a) Çok yüksek yapılarda 30 m3’ten,
b) Umumi binalar ve yüksek katlı yapılarda 15 m3’ten,
c) 10 bağımsız bölüme kadar konut binalarında 3 m3’ten,
ç) Diğer binalarda 5 m3’ten,
az olmamak üzere yapının kullanma amacı, günlük su
ihtiyacı, seçilen yangın söndürme sistemi gibi kriterler ile ulusal ve
uluslararası standartlara uyulmak ve gerekli drenaj ve yalıtım tedbirleri
alınmak şartıyla hacmi belirlenen su deposu bulundurulması zorunludur.
(2) Konut binalarında 10 bağımsız bölümden sonraki
artan her bağımsız bölüm için su deposu hacmi 0.50 m3
arttırılır.
(3) Tüm binalarda su deposunun bulunduğu kat
itibarıyla cazibeli akımın mümkün olmadığı durumlarda hidrofor konulması
zorunludur.
(4) Su depoları ve hidrofor, gerekli drenaj ve
yalıtım tedbirleri alınarak binanın bodrum ya da çatı katında tertiplenebileceği
gibi, aynı koşulları taşımak şartıyla, bina alanı dışında ön, yan ve arka
bahçelerde toprağa gömülü şekilde de yerleştirilebilir.
(5) Su depoları, taşıyıcı sistemden bağımsız olarak
betonarme, paslanmaz çelik veya sıhhi şartlara uygun benzeri malzemeden
yapılır.
(6) Su depoları, sayaç yerleri, hidroforlar ile
ilgili uygulamalarda bu Yönetmeliğe aykırı olmamak kaydıyla ASKİ Genel Müdürlüğünün
yasal düzenlemelerine uyulacaktır.
Yağmursuyu
tankları, yağmursuyu hasat sistemleri
MADDE 38-
(1) Bu Yönetmelik ile belirlenen
parsellerde zemin üzerinde yapılacak yağmursuyu tanklarının ön, yan ve arka
bahçe mesafeleri içerisinde yapılamaz. Zemin altında yapılacaklar ise çekme
mesafeleri içerisinde yapılabilir. Zemin altında ya da üzerinde yapılacak
yağmur suyu tanklarının vaziyet planında gösterilmesi zorunludur.
(2) Çatı sularını toplayan yağmursuyu tahliye
boruları atık su şebekesine bağlanmayacaktır. Bağlandığı tespit edildiği
takdirde ilgili idare veya ASKİ Genel Müdürlüğü tarafından gerekli müdahale
yapılıp bedeli bina sahibinden tahsil edilecektir.
(3) Balkon sularının yağmursuyu tahliye boruları
ile toplanarak bahçe kotuna kadar indirilmesi zorunludur. Ayrıca asansör, kuranglez ve ışıklık boşluklarının tabanında suyun
tahliyesi için gider yapılacaktır.
Fosseptikler
MADDE 39-
(1) Genel olarak pis su kuyuları
ile fosseptikler komşu hudutlarına 5.00 metreden fazla yaklaştırılmaz.
Ancak bahçe mesafelerinin müsait olmaması halinde özellikle bitişik yapı
nizamına tabi yerlerde fenni ve sıhhi mahzur bulunmadığı takdirde bu
mesafeleri azaltmaya veya birkaç komşuya ait fosseptikleri bir arada veya
bitiştirerek yaptırmaya belediye yetkilidir.
(2) Binaların en düşük kanal bağlantı kotu altında
kalan pis su deşarjları ise, deşarj pompalarının elektrik kesintisi
durumunda çalışmayacağı göz önünde bulundurularak; boyutları binanın
kullanış şekillerine göre muvakkat depolama imkânını veren ayrı bir rögarda
toplanır ve motopomp sistemi kullanılarak kanalizasyon şebekesine verilir.
(3) Uygulamalarda bu Yönetmeliğe aykırı olmamak
kaydıyla ASKİ Genel Müdürlüğünün düzenlemelerine uyulur.
(4) Yeni kurulan; sitelerde, kentsel dönüşüm
bölgelerinde, çok yüksek yapılarda, alışveriş merkezlerinde, üniversite,
fuar ve benzeri kampüs alanlarında gri suyun ayrı
bir hat ile toplanması ve geri kullanılması esastır.
Korkuluklar
MADDE 40- (1) Binalarda;
balkon, teras, galeri boşluğu, sahanlıkların boş kenarları 1’den fazla
basamağı bulunan açık merdivenlerde ve rampalarda, istinat duvarı üstünde,
0.50 metreden daha aşağıda veya yukarıda teşekkül etmiş bahçelerde, 1.10
metreden düşük düzenlenmiş bahçe duvarlarında, bulunduğu katın taban
döşemesinden itibaren kotu 0.90 metreden az olan pencere boşluklarında,
döşeme kotundan itibaren en az 1.10 metre yüksekliğe kadar teknik gereklere
ve standartlara uygun olarak korkuluk yapılması mecburidir.
(2) Bina son kat açık teraslarında düzenlenen
korkulukların ve parapetlerin 1.10 metresi bina yüksekliğinden sayılmaz.
(3) Korkuluklar, kırılmaz veya kırıldığında
dağılmayan malzemeden ve insan çarpması dâhil, tasarım yüklerini
karşılayacak taşıyıcı malzeme ve montaj sistemleri ile yapılır.
(4) Korkuluklar düşme, kayma, yuvarlanma gibi
sebeplerle insanların can güvenliğini tehlikeye atacak boşluklar
içermeyecek şekilde düzenlenir. Boşluklarda, yük altındaki deformasyonlar
da dâhil, en fazla 0.10 metre çapında geçişe izin verilir.
(5) Korkulukları oluşturan yapı elemanları yatay
olarak düzenlendiği takdirde merdiven etkisini önleyecek tedbirler alınır.
Kapı ve
pencereler
MADDE 41-
(1) Bütün yapılarda;
a) Kapı yükseklikleri 2.10 metreden,
b) Kapı net (temiz) genişlikleri bina giriş
kapılarında 1.50 metreden, kapıların çift kanatlı olması halinde bir kanat
1.00 metreden,
c) Bağımsız bölüm giriş kapılarında 1.00 metreden,
diğer mahallerin kapılarında 0.90 metreden,
az olamaz. Balkon ve tuvalet kapıları 0.80 metreye
düşürülebilir.
ç) Döner kapılar, belirtilen ölçülerde yapılacak
normal kapıların yanında ilave olarak bulunabilir.
(2) Kapılarda eşik yapılamaz. Eşik yapılması
zorunlu hallerde engellilerin hareketini, yangın çıkışlarını ve benzeri
eylemleri engellemeyecek önlemler alınır.
(3) Pencerelerde, Binalarda Enerji Performansı
Yönetmeliğine ve TSE standartlarına uyulması zorunludur.
(4) Bitişik ve blok nizama tabi binalarda komşu
parsel sınırı üzerindeki bitişik duvarlarda pencere ve kapı açılamaz.
(5) Asansörlü eşya taşımacılığı için, 3 kattan
fazla 10 kattan az katlı binalarda her bir bağımsız bölümün en az bir
balkonunun kapısının eni net 0.90 metreden düşük olamaz.
(6) Bağımsız bölümün tuvalet, banyo ve benzeri
ıslak hacimlerinde mekanik havalandırma yapılmadığı takdirde yapılacak
havalandırma penceresinin ölçüsü net 0.30 metre x 0.30 metreden az olamaz.
(7) Atriumlu, galeri
boşluklu veya iç bahçeli tasarlanan binalarda, bu mekânlara bakan pencere
veya camekânların camlarının kırıldığında dağılmayan özellikli olması
zorunludur.
(8) Bodrum katlardaki mekânların gün ışığından
faydalandırılması ve havalandırılması amacı ile yapılan pencerelerde sel,
taşkın ve su baskınlarına karşı tedbirlerin alınmış olması ve bunların
zemin seviyesinden en az 0.10 metre yukarıdan başlaması zorunludur.
Çatılar
MADDE 42-
(1) Çatıların, civarındaki cadde
ve sokakların mimari karakterine, yapılacak binanın nitelik ve ihtiyacına
uygun olması şarttır.
(2) Çatı eğimi %33’ü geçemez. Çatıların %33 meyilli
gabari dahilinde kalması şarttır. Çatı eğimi
içinde kalmak ve silüeti etkilememek kaydıyla
çatı örtüsü olarak fotovoltaik paneller de
kullanılabilir.
(3) Çatı eğimi saçak yapılması halinde saçak
ucundan, aksi halde son kat döşemesinin bittiği noktadan itibaren
hesaplanır. Ancak, kapalı çıkma bulunan ve bu çıkma bina yüksekliğince
devam eden binalarda çatı eğimi çıkma ucundan hesaplanır. Çatılar parapet
üzerine oturtulamaz.
(4) Mahya yüksekliği 5.00 metreyi geçmemek ve tek
yöne eğimli olmamak kaydıyla tüm bahçe ve yol cephelerine eğimli çatı
yapılır. Ancak tek cephesi bulunan yapılarda tek yöne eğimli çatı
yapılabilir. Çatı yüzeyleri tek satıhtan ve tek eğimden oluşturulur. Çatı
eğimi bitişik binaya verilemez.
(5) Çatı arası piyeslerin taşıyıcı sistem çözümleri
son katla ilişkilendirilerek taşıyıcı sistemin sürekliliği sağlanmak
zorundadır.
(6) Çatı arasına ve çatı üstüne ortak mahalden
ulaşılması zorunludur.
(7) Umumi binalar, sanayi yapıları ve ayrık yapı
nizamına tabi 3 katı geçmeyen konut yapılarında, mahya kotu aşılmamak
kaydıyla, çatı eğimi ve çatı biçimi serbesttir.
(8) Merdiven evleri, ışıklıklar, hava bacaları,
alın ve kalkan duvarları dördüncü fıkraya göre belirlenen çatı örtüsü
düzlemlerini en fazla 0.60 metre aşabilir. Ayrıca zorunlu olan tesisatla
ilgili hacimlerin, fotovoltaik panelleri (PV),
güneş enerjili su ısıtıcılarının ve çatı pencerelerinin çatı örtüsünü
aşmasına ilgili idarece teknik gereklere göre uygun görülecek ölçü ve
şekilde izin verilebilir. Asansörlü binalarda TSE standartlarına göre
projelendirilecek asansör kulelerinin ve bu bölümlerle birlikte düzenlenen
merdiven evlerinin en az ölçülerdeki bölümlerinin, çatı örtüsünü aşmasına
da izin verilir. Merdiven evleri, asansör kuleleri ve bacalar bina ön cephe
hattına 2.00 metreden fazla yaklaşamaz.
(9) Teras çatılarda 1.10 metre yüksekliğinde
parapet veya korkuluk yapılması zorunludur.
(10) Çatı aralarına bağımsız bölüm yapılmaz. Bu
kısımlarda ancak su deposu, asansör kulesi, iklimlendirme ve kaskat sistemleri de içerebilen tesisat odası ve son
kattaki bağımsız bölümlerle irtibatlı piyesler yapılabilir.
(11) Çatı arasındaki son kat bağlantılı piyesler,
çatı eğimi içerisinde kalmak, en alçak noktada temiz iç yüksekliği en az
2.00 metre olmak, bağlı olduğu bağımsız bölüm sınırlarını geçmemek şartıyla
yapılabilir. Üst kat tavan döşemesi ile çatı örtüsü arasında kalan
hacimler, uygulama imar planında aksine bir hüküm yoksa ilave kat
döşemeleri yapılmak suretiyle bölünemezler.
(12) Yangın güvenliğine ilişkin tedbirler alınmak
şartıyla ve konutlar hariç olmak üzere binaların çatı araları; sergi
salonu, toplantı salonu, yemekhane, spor salonu gibi fonksiyonlarda ortak
alan olarak kullanılabilir.
(13) Tescilli yapılar, anıtlar ve kamu yararlı
yapılar ile dini yapıların çatı örtüleri ve bunların yapılacak ya da tamir
ve tadil edilecek çatı örtüleri bu kayıtlara tabi değildir.
(14) Belediyeler meclis kararıyla mahallin ve
çevrenin özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamak, güzel bir
görünüm elde etmek amacı ile dış cephe boya ve kaplamaları ile çatının
malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir. Bu yetki, bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesinden önce yapılmış olan yapılar için de kullanılabilir.
(15) Çatıda birden fazla bağımsız bölüme ait birden
fazla teras olması halinde birbirleri arasında en az 3.00 metre, bitişik
nizam yapılaşmada komşu parsellerin bağımsız bölümlerine ait terasları
arasında 1.50 metre mesafe bırakılması zorunludur.
(16) Teras çatılı olarak ruhsat almış yapılarda
ilgili idareden izin alınmadan pergola yapılamaz. Kullanıma açılan ortak
alan niteliğindeki teras çatılarda yapılacak pergola uygulamaları yol boyu
mevcut teşekkül bulunması halinde, yola bakan cephe hatlarına 2.00 metreden
fazla yaklaşmamak kaydı ile ilgili belediyesinin uygun göreceği malzeme ve
ölçülerde yapılabilir.
(17) Çatı arasının son kat bağımsız bölümü ile
birlikte kullanılması amacıyla son kat tavan döşemesi kısmen veya tamamen
yapılmayabilir.
(18) Teras çatılarda çatı bahçesi olarak düzenleme
yapılabilir. Bahçe düzenlemesi yapılabilmesi için gerekli olan 0.50 metre
toprak dolgu, parapet yüksekliğine dâhil edilmez. Ortak
alan olarak kullanılan teras çatılarda; bahçe düzenlemesi yapılması halinde
merdiven evi yanında, bina sakinleri tarafından kullanılmak üzere, tuvalet,
lavabo, çay ocağı, bahçe düzenlemesinde kullanılacak malzemeleri depolamak
için merdiven evine bitişik, toplam teras alanının %10’unu ve 20 m²’yi geçmeyen ve en fazla 3.00 metre yüksekliğinde kapalı
mekân oluşturulabilir. Kapalı mekân bina ön cephesine 3.00 metreden
fazla yaklaşamaz. Ayrıca rezidans, otel, apart
otel gibi konaklama tesislerinin teras çatılarında bina cephelerine 3.00
metreden fazla yaklaşmamak, en fazla 1.50 metre derinliğinde olmak ve
parapet kotunu aşmamak koşuluyla açık havuz yapılabilir.
(19) Çatı piyeslerinin aydınlatılması amacıyla çatı
örtüsü üzerinde pencereler (güvercinlik) yapılabilir. Bu pencereler saçak
ucundan itibaren en az 2.00 metre çekilerek yapılacaktır. Pencerelerin
mahya yüksekliği hiçbir yerde ait olduğu döşeme üst kotundan itibaren 3.50
metreyi geçemez.
(20) Çatı arasında yapılan piyeslerin terasa açılan
kapı ve pencere dışındaki pencere (güvercinlik) boşlukları 1.20 m²’den
büyük olamaz. Bu pencereler birbirine eklenerek bant haline getirilemez ve
toplam uzunlukları ait olduğu cephenin 2/5’ini geçemez.
(21) Kamu binaları da dahil
olmak üzere yeni yapılacak toplam inşaat alanı 60.000 m² üzerinde olan
binalarda kent ekolojisini iyileştirmek, iklimsel klima etkisini kırmak,
yağmur suyunu tutarak ani su baskınlarını azaltmak, inşaatların yeşil alan
tahribini önlemek, nefes alınabilecek doğal bir ortam oluşturmak ve
çatılarda ısı ve gürültü yalıtımını sağlamak amacıyla yeşil çatı sistemleri
uygulanması zorunludur. Ayrıca toplam inşaat alanı 30.000 m²’den fazla olan
binalarda teras çatı yapılmak istenmesi durumunda yeşil çatı sistemleri
uygulaması yapılması zorunludur.
(22) Binaya hizmet eden ortak alan olarak
düzenlenecek yeşil çatı uygulamalarında; çim, bitki, çiçek ve küçük ağaç
türlerinin yetiştirileceği en az 0.50 metre toprak dolgu oluşturulur. Bina
taşıyıcı sistemi toprak yükü de hesaplanarak çözülecek olup çatıda su ve
ısı yalıtımı sağlanacaktır. Yapılacak olan toprak dolgu parapet
yüksekliğine ilave edilemez.
Çıkmalar
MADDE 43- (1) Binalarda taban alanı dışında kendi bahçe
hudutları dışına taşmamak şartı ile binanın her cephesinde açık ve kapalı
çıkma yapılabilir. Ancak;
a) Kapalı çıkmalar;
1) Parsellerin yol cephelerinde parsel sınırları
içerisinde kalmak koşuluyla yapı yaklaşma sınırından itibaren en fazla 1.50
metre taşacak şekilde yapılabilir.
2) Arka ve yan bahçe mesafelerine, parsel
sınırlarına 3.00 metreden fazla yaklaşmamak kaydı ile 1.50 metre taşabilir.
3) Bina tabanı zeminde yapı yaklaşma sınırlarından
daha içeri çekilerek bu fıkranın (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt
bentlerindeki mesafelere tecavüz etmemek şartı ile istenilen ölçülerde
yapılabilir.
b) Açık çıkmalar;
1) Parsellerin yol cephelerinde parsel sınırları
içerisinde kalmak koşuluyla yapı yaklaşma sınırından itibaren en fazla 1.50
metre taşacak şekilde yapılabilir.
2) Arka ve yan bahçe mesafelerine, parsel
sınırlarına 3.00 metreden fazla yaklaşmamak kaydı ile 1.50 metre taşabilir.
3) Bina tabanı zeminde yapı yaklaşma sınırlarından
daha içeri çekilerek bu fıkranın (b) bendinin (1) ve (2) numaralı alt
bentlerindeki mesafelere tecavüz etmemek şartı ile istenilen ölçülerde
yapılabilir.
4) Bitişik nizamda bitişik olduğu komşu sınırına
2.00 metreden fazla yaklaşamaz.
(2) Açık ve kapalı çıkmaların tabii zeminden veya
tesviye edilmiş zeminden çıkma altına kadar en yakın şakûli
mesafesi en az 2.40 metre olmak zorundadır. Ön bahçe mesafesi 3 metre ve
daha az olan parsellerde; ön bahçeye yapılacak çıkmalarda, yol kotu ile
çıkma altı arasındaki düşey mesafe hiçbir yerde 2.40 metreden az olamaz.
(3) Zemin katta kendi parsel hududu dışına
taşmayan, hangi katta yapılırsa yapılsın 0.20 metreyi geçmeyen, kullanım
alanına dâhil edilmeyen motif çıkmalar yapılabilir. Bahçe içinde yapılacak
üstü açık teras ve zemin kat giriş merdivenleri ile bina cephesinden
itibaren genişliği 2.50 metreyi geçmemek, tretuvar
dışına taşmamak ve en alçak noktası tretuvar
kotundan en az 2.50 metre yükseklikte yapılacak giriş saçakları çıkma
olarak değerlendirilmez. Ancak bu saçaklar bitişik komşu parselden en az
1.50 metre çekilmek zorundadır. Motif çıkmalar, açık ve kapalı çıkma önüne
yapılabilir ancak açık çıkma önüne yapılacak ise motif çıkma da dâhil olmak
üzere çıkma genişliği birinci fıkranın (b) bendinde açıklanan hükümlere
göre belirlenir.
(4) Bina cephelerinde, mimari projesinde cephe
estetiği ve tasarımı göz önünde bulundurulmak ve detay projeleri verilmek,
hafif malzemeden yapılmak, parsel sınırına taşmamak ve kapalı mekân
oluşturmamak kaydıyla 0.50 metreye kadar güneş kırıcı yapılabilir.
(5) Giydirme cepheler bahçe mesafesi ve cephe çıkma
sınırları içerisinde kalacak şekilde tasarlanır, hiçbir şekilde parsel
sınırlarını aşmasına izin verilmez.
Saçaklar
MADDE 44- (1) Uygulama imar planında belirlenmemiş ise 1.00
metreyi geçmeyen saçak yapılabilir. Saçakların şekli ve genişliği, yörenin
mimari karakterine ve yapılacak yapıların özelliğine göre mimari estetik
komisyonu kararı alınarak ilgili idarece de tayin edilebilir.
(2) Saçaklar parsel sınırlarını aşamaz.
(3) Binada çıkma yapılması halinde saçak genişliği
çıkmadan itibaren 0.50 metreyi aşamaz.
Bahçe
duvarları
MADDE 45- (1) Bahçe duvarı yapılması zorunludur. Ancak zemin
katlarda ticaret yapılmasına izin verilen yapılarda ön bahçede duvar
yapılması zorunlu değildir.
(2) Bahçe duvarlarının yüksekliği, tabii veya
tesviye edilmiş zeminden itibaren binaların yol tarafındaki cephe
hatlarının önünde 1.00 metreyi, diğer cephelerde ise 2.00 metreyi geçemez.
Ayrıca üzerlerine yükseklikleri 0.50 metreyi aşmayan parmaklık yapılabilir.
(3) Fazla meyilli ve tehlike arz eden yerlerde
uygulanacak şekli takdire idare yetkilidir.
(4) Devletin güvenlik ve emniyeti ile harekât ve
savunma bakımından gizlilik veya önem arz eden bina ve tesisler ile okul,
hastane, cezaevi, ibadet yerleri, konsolosluk, açık hava sineması, spor
tesisleri ve benzeri özellik arz eden umumi bina ve tesisleri ile sanayi
yapılarının bahçe duvarları bu madde hükmüne tabi değildir.
(5) Zemin katlarda ticaret yapılmasına izin verilen
yapılarda, bu kullanımların bina girişleri ile ayrı olarak tertiplenerek,
bahçe duvarı veya görsel peyzaj elemanları ile birbirinden ayrılır.
(6) Komşu parsellerin muvafakati alınması şartı ile
bahçe duvarı ortak yapılabilir. Ortak yapılacak bahçe duvarı aksı parsel
sınırından geçilir.
Kapıcı
dairesi, bekçi odası ve kontrol kulübeleri
MADDE 46- (1) Kapıcı dairesi ve bekçi odası yapılacak
binalar:
a) Konut kullanımlı bağımsız bölüm sayısı 40’tan
fazla olan ve katı yakıt kullanan kaloriferli veya kalorifersiz binalar
için bir adet kapıcı dairesi yapılması zorunludur. Birden fazla yapı
bulunan ve toplam konut kullanımlı bağımsız bölüm sayısı 40’tan fazla olan
parsellerde de bu hüküm uygulanır, ancak konut kullanımlı bağımsız bölüm
sayısının 80’i aşması halinde ikinci bir kapıcı dairesi yapılır. İlave her
80 daire için ek bir kapıcı dairesi yapılır. Ayrıca, birden fazla yapının
bulunduğu parsellerde 60’tan fazla konut kullanımlı bağımsız bölümü olan
her bir bina için mutlaka ayrı bir kapıcı dairesi yapılır.
b) Katı yakıt haricindeki diğer ısıtma sistemleri
kullanılan konut kullanımlı binalar için bağımsız bölüm sayısının 60’tan
fazla olması halinde bir, 150’den fazla olması halinde 2 kapıcı dairesi
yapılması zorunludur. İlave her 150 daire için ek bir kapıcı dairesi
yapılır.
c) Sıra evler düzeninde, ayrık, ikiz nizamda tek
bağımsız bölümlü 1’den fazla müstakil konut binası bulunan parsellerde
kapıcı dairesi yapılması mecburiyeti aranmaz.
ç) Yapı inşaat alanı 2000 m²’den fazla olan işyeri
ve büro olarak kullanılan binalarda bekçi odası yapılması şarttır.
(2) Kapıcı dairelerinin ve bekçi odalarının ölçü ve
nitelikleri:
a) Kapıcı daireleri, doğrudan ışık ve hava
alabilecek şekilde düzenlenir.
b) Taşkın riski taşıyan alanlarda kalan binalarda
düzenlenecek kapıcı dairelerinin kapı ve pencere boşluklarının alt seviyesi
su taşkın seviyesinin en az 1.50 metre üzerinde olmak zorundadır.
c) Kapıcı dairelerinin toprağa
dayalı ve iskân edilebilen bodrum katlarda yapılması halinde, oturma odası
ve bir yatak odasının dış mekâna açılması bu mekânların taban döşemesinin
üst seviyesinin tabii veya tesviye edilmiş zemine gömülü olmaması, kapı ve
pencere açılmak suretiyle, doğal aydınlatma ve havalandırmasının sağlanması
sel, taşkın ve su basmasına karşı önlem alınmış olması zorunludur. Kapıcı dairelerinin toprağa gömülü duvarlarında kuranglez yapmak suretiyle kapı ve pencere
açılamayacağı gibi, bu duvarlarda pencere açılabilmesi için pencere denizliğinin
tabii zeminden veya tesviye edilmiş zeminden en az 0,90 metre yukarıda
konumlanması gerekir.
ç) Bina içinde düzenlenen kapıcı daireleri, en az
brüt 50 m²’dir. Kapıcı dairelerinde, her birisi
en az 9 m² ve dar kenarı en az 2.50 metre olmak üzere 2 yatak odası ve 12
m²’den az olmamak üzere 1 oturma odası, en az 3,3 m² mutfak ve banyo veya
duş yeri ve tuvalet bulunur.
d) Bina dışında tertiplenen kapıcı daireleri en
fazla brüt 40 m² olmak zorundadır. Bu fıkranın (ç) bendinde yer alan
ölçüleri sağlayacak şekilde 1 yatak odası, 1 oturma odası, mutfak ve banyo
veya duş yeri ve tuvalet bulundurulur.
(3) Bekçi odası en az 4 m² büyüklüğünde, doğrudan
ışık ve hava alabilecek şekilde düzenlenir. Bekçi odasında en az 1.5 m²’lik bir tuvalet yer
alır.
(4) Kontrol kulübeleri:
a) Üzerinde birden fazla yapı yapılması mümkün ve
yüzölçümü en az 1000 m² olan parsellerde, istenmesi halinde, trafik
emniyeti bakımından tehlike arz etmemek ve hiçbir şartta parsel sınırını
aşmamak kaydıyla bahçe mesafeleri içinde kontrol kulübesi yapılabilir.
b) Kontrol kulübesi 9 m²’yi
geçemez.
c) Kontrol kulübesinin yüksekliği tabii veya
tesviye edilmiş zeminden itibaren en fazla 4.00 metredir.
ç) Kontrol kulübesi ile esas bina arasındaki mesafe
2.00 metreden az olamaz.
d) Devletin güvenliği bakımından özellik arz eden
parsellerde bu fıkrada belirtilen ölçülere uyulma şartı aranmaz.
Portikler
MADDE 47- (1) Portikli yapıların
yapılacağı cadde ve sokaklar uygulama imar planı kararı ile belirlenir.
(2) Genel olarak portik
bırakılması gereken yerlerde, portik yüksekliği
3.50 metre, derinliği ise 4.00 metredir. Ancak, civarın teşekkül tarzı ve
mevkiin özellikleri dolayısıyla bu miktarlar ilgili idarece
değiştirilebilir.
(3) Portiğe ve doğrudan
yola açılan bina giriş kapıları dışa açıldığında, gizlenecek kadar bina
giriş holüne doğru çekilir.
Fırınlar
MADDE 48- (1) 14/7/2005 tarihli ve
2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma
ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri saklı kalmak üzere
fırınlar; sanayi, küçük sanayi, organize sanayi, konut dışı çalışma
alanları ile ticaret bölgelerinde yapılabilir. Katkılı pide, kebap, simit
fırınları ve geleneksel tandır ocakları, zemin katı işyeri olarak
kullanılabilen binalarda yapılabilir.
(2) Fırınların tanziminde;
a) Mevcut binalarda ekmek fırını hariç fırın ve
tandır yapılması durumunda, 634 sayılı Kanun hükümlerine uyulur.
b) Ekmek fırınları ayrık nizam yapılaşma
bölgelerinde ve müstakil olarak yapılır.
c) Projesinde sınıfı belirtilmek zorundadır.
ç) Duvar ve döşemelerinde ısı ve ses yalıtımı
uygulanır. Binanın taşıyıcı sisteminin ve fırınla ilgisi olmayan diğer
bağımsız bölümlerin ısı değişiminden olumsuz etkilenmemesi için proje
müelliflerince veya bu konunun uzmanı teknik elemanlarca hazırlanan rapora
göre gerekli tedbir alınır.
d) Mekanik tesisat projelerinde, kanalizasyon bağlantısına,
her türlü böcek ve kemirgen girişini önlemek için çekvalf
konulur.
e) Baca ölçülerinin hesapları ve detaylarının TSE
standartlarına uyularak mimari projeye işlenmesi, bacaların bina iç
duvarlarında tesis edilmesi ve filtre takılması şartı aranır.
f) Trafik açısından ilgili birimin görüşünün
alınması gerekir.
g) Tesisin ihtiyacı olan otopark kendi parselinde
karşılanır.
ğ) TSE standartları ve Binaların Yangından
Korunması Hakkında Yönetmelik ile konut bölgelerinde yapılabilecek fırınlar
için gürültüyle ilgili yürürlükte olan mevzuat hükümleri uyarınca gerekli
tedbirler alınır.
(3) İkinci fıkra hükümlerine uyulmaması durumunda
ruhsat düzenlenemez.
Pasajlar
ve alışveriş merkezleri
MADDE 49- (1) Pasajlarda;
a) Taban döşemesi üzerinden tavan altına kadar olan
iç yüksekliğinin 3.50 metreden, uzunluğunun 30.00 metreden az olmaması,
b) Her biri 1.50 metreden dar olmayan en az 2
giriş-çıkış kapısı ile yeteri kadar havalandırma bacası veya tertibatını
haiz bulunması, pasaj giriş ve çıkışlarının erişilebilir olması,
c) Birden fazla katlı olmaları halinde her bir kat
arasında bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun merdiven olması ve
erişilebilirlik standartlarına uygun düzenlemelerin yapılması,
ç) Bir kısmı veya diğer katları başka maksatlar
için kullanılan binalar içerisinde bulunmaları halinde, diğer esas giriş
merdiven, asansör ve geçit gibi tesislerle, bu tesislere ayrılan yerlerin
pasaj dışında ve müstakil olarak tertiplenmesi,
gereklidir.
d) Kapasiteye bağlı olarak ilgili idaresince uygun
görülen büyüklük ve miktarda çocuk oyun alanı, bay ve bayan tuvaletler,
bebek bakım alanları, ilk yardım alanı ve çarşı bütününde 30 m²’den küçük
olmamak üzere ihtiyacı karşılayacak büyüklükte mescit ayrılır.
(2) Alışveriş merkezlerinde; 26/2/2016
tarihli ve 29636 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Alışveriş Merkezleri
Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulur.
Tuvaletler
MADDE 50- (1) Yarısı
kadınlar, yarısı erkekler için olmak üzere; iş hanı, büro, alışveriş
merkezi, çarşı, pasaj ve mağaza gibi binalar ile otel ve benzerleri
binalarda her 25 kişi için, en az birer adet, resmî binalar ile sinema,
tiyatro gibi umumî binalarda ise her 50 kişi için en az birer adet tuvalet
yapılması zorunludur. Bu
yapılarda engellilerin erişiminin sağlanmasına yönelik tedbirler alınarak
en az 1 kadın, 1 erkek olmak üzere engellilerin kullanımına ve erişilebilirlik
standardına uygun tuvalet ayrılır.
(2) İbadet yerleri, şehirlerarası yollarda yer alan
dinlenme tesisleri, meydan ve park gibi yerlerde yapılacak umumî
tuvaletlerin en az yarısının, diğer yapılarda ise en az üçte birinin
alaturka tuvalet taşlı olması sağlanır.
(3) Tuvaletlerde yeterli sayıda pisuar ve lavabo
bulundurulur. Resmî binalar, işyeri, büro, fabrika gibi yerlerde çalışan
sayısı, mağaza, alışveriş merkezi, çarşı, pasaj gibi yerlerde tahmini
müşteri sayısı, lokanta, sinema, tiyatro gibi yerlerde oturma sayısı, otel
ve benzeri konaklama tesislerinde yatak sayısı ve bu hesaplamalara dâhil
olarak ziyaretçi sayıları ve diğer farklı özellikler dikkate alınarak
yeterli tuvalet ayrılır.
(4) Birden fazla kullanımı haiz binalarda her
kullanım için bu maddedeki kriterlere göre ayrı ayrı değerlendirme yapılır. Uluslararası kurallara tabi
yapılarda bu Yönetmelikte belirtilenden az olmamak kaydıyla uluslararası
kuralların gerektirdiği sayıda tuvalet yapılması zorunludur.
(5) Umumî binalarda çalışan, müşteri ve ziyaretçi
gibi tüm kullanıcıların ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kapasite
hesabına göre belirlenen büyüklük ve sayıda erişilebilirlik standardına
uygun engelli tuvaleti yapılır.
Çay
ocakları
MADDE 51- (1) Büro, iş hanı, alışveriş merkezi, pasaj gibi
ticari binalarla, sanayi tesislerinde; kullanma alanı en az 3 m² olmak,
0.45x 0.45 metre ebadında hava bacasıyla veya mekanik havalandırma ile
havalandırmak, bir ateş bacasıyla irtibatlandırılmak
kaydıyla çay ocakları bağımsız bölüm olarak düzenlenebilir.
(2) Çay ocaklarının nizamı ışıklıktan veya doğrudan
ışık ve hava alması halinde hava bacasına gerek yoktur.
Yığma,
ahşap ve kâgir yapılarda aranan şartlar
MADDE 52-
(1) Binalar, güncel teknik mevzuat
ile fen ve sanat kurallarına uygun olarak;
a) Binayı etkiyebilecek bileşik etkilere karşı
yeterli dayanıma sahip olacak ve etkileri güvenli bir şekilde zemine
aktarabilecek ve aynı zamanda civar yapılara herhangi bir zarar vermeyecek
şekilde,
b) Temel zemininde oluşabilecek oturma, kabarma,
büzülme ve donma sebebiyle yapı stabilitesi
bozulmayacak biçimde,
tasarlanarak inşa edilmek zorundadır.
(2) Yığma, ahşap ve kâgir binalarda bina yüksekliği
6.50 metreyi aşamaz.
(3) Ahşap ve yarım ahşap binalar bitişik olarak
yapılamazlar. Hımış ve yarım kâgir binaların komşu hudutlarında zeminden
itibaren çatının her yerinden 0.50 metre yüksekliğe kadar ve en az 1 tuğla
kalınlığında yangın duvarı yapılması şartı ile bitişik olarak inşa edilmeleri
mümkündür.
Bodrumlar
MADDE 53- (1) Katı yakıt
kullanan sobalı binaların bodrum veya zemin katlarında veya teknik olarak
bodrum kat tesis edilememesi durumunda yüksekliği 2.20 metreyi geçmemek
üzere bahçelerinde; ortak alan niteliğini haiz olmak ve eklenti ihdas
etmemek kaydıyla her bağımsız bölüm için ve en az 5m², en fazla 10 m²
odunluk, kömürlük veya depolama yeri ayrılması zorunludur.
(2) Bodrum kapısı tamamen tretuvar
üzerinde kalan fazla meyilli yollar dışında yapılacak ön bahçesiz binalarda,
yol cephesinden bodrum girişi yapılamaz.
(3) Toprağa dayalı bodrum katlarda bulunan
konutlarda oturma odası ve bir yatak odasının; taban döşemesinin üst
seviyesinin tabii veya tesviye edilmiş zemine gömülü olmaması, doğal
aydınlatma ve havalandırmasının pencere açılmak suretiyle sağlanması, sel,
taşkın ve su baskınlarına karşı tedbirlerin alınmış olması zorunludur. Bu
bağımsız bölümlerin kısmen veya tamamen tabii ve tesviye edilmiş zemin
altında kalan duvarlarında pencere açılamaz.
(4) Ticari alanlarda yapılan binaların ticari
amaçla kullanılan bodrum katlarında döşemenin zemine gömülü olmama şartı
aranmaz. Bu tür binalarda suni havalandırmanın sağlanması ile engellilerin
dolaşımına olanak sağlayan erişilebilirlik standartlarına uygun rampa,
yürüyen bant ve bunlar gibi önlemler alınır.
(5) Konut alanında kalmakla birlikte, ilgili idare
meclisince yol boyu ticaret kararı alınan yol güzergâhlarında zemin katta,
halkın günlük ihtiyaçlarını karşılamaya dönük olarak ticaret yapılabilir.
Bu kullanımların bodrum katlarında içten bağlantılı piyesleri olabilir. Bu
piyesler binanın ortak alanları ve müştemilatlarıyla irtibatlandırılamaz.
Ancak, köşe başı veya köşe başından başka iki yola cephesi olan parsellerde
yapılacak binaların yola cephesi bulunan bodrum katlarına ticari kullanımlı
bağımsız bölüm yapılabilir. Bu bölümlerin üst ve alt kattaki mekânlarla
içten bağlantısı sağlanabilir. Ticari kullanımların altında konut
yapılamaz.
(6) Toprağa dayalı tüm bodrum katlarda, dış
etkilere karşı ısı ve su yalıtımı yapılması zorunludur.
(7) Bina etrafında mütemadi kuranglez
tesis edilemez. Kuranglezlerden giriş çıkış
yapılamaz. Ancak, yol cephesinde bulunmayan kuranglezlerinden
kaçış amacıyla çıkış tertiplenebilir. Kuranglezlerde
sel, taşkın ve su baskınlarına karşı tedbirlerin alınmış olması zorunludur.
(8) Arazi eğiminden faydalanmak amacıyla veya
mimari nedenlerle, binalar bloğunun, bir binanın veya bağımsız bir
dairenin; belirlenen bina yüksekliğini aşmamak, belirli piyesler için
tespit olunan asgari kat yüksekliklerine veya bu Yönetmeliğin diğer
hükümlerine aykırı olmamak şartı ile çeşitli katlarda ve/veya farklı taban
ve/veya tavan seviyelerinde düzenlenmesi mümkündür. Ayrıca, zemin katların
binanın kot aldığı yol cephesi üzerinde bulunmayan piyesleri ile yol
cephesinde yer alan piyeslerinin yol cephesinde kalmayan ve piyes
derinliğinin yarısını aşmayan bir kısım alanları, zemin kat kotundan farklı
kotta düzenlenebilir.
(9) Bodrum katlarda su birikmesini önleyecek
tedbirlerin alınması (pompa çukuru, pompa kurmak, izolasyon
ve benzeri) zorunludur.
(10) Konut binalarında hiçbir şekilde bağımsız
bölüm olarak tertiplenecek depolara izin verilmez. Ancak bodrum katlarda
daire sahiplerinin ihtiyacını görecek şekilde dışarıya irtibatı olmamak ve
ait olduğu dairenin brüt alanının % 20’sini aşmamak şartı ile depo amaçlı
eklenti mahalli oluşturulabilir.
(11) Merkezi sistem ile ısınmanın sağlandığı
durumlarda yakıtın cinsine göre yeterli depolama alanları oluşturulur.
Yakıt deposu dışında diğer mahaller amacı dışında yakıt depolama alanı
olarak kullanılamaz.
(12) 4 kat ve üzeri yapılarda bodrum kat yapılması
zorunludur. 4 katın altındaki binalarda saplama derinliği bina
yüksekliğinin 1/8’inin altına düşemez.
Müştemilatlar
MADDE 54- (1) Binaların müştemilat kısımları, mümkün ise
binanın bodrumunda, aksi halde bahçede tertiplenir.
(2) 4 tarafı yol ile çevrili istisnai parseller
dışında esas binaların yol tarafındaki cephe hatlarına tecavüz eden
müştemilat binası yapılamaz. Bu gibi istisnai parsellerde müştemilat
binalarının yapılacağı yeri tayine idare yetkilidir.
(3) Müştemilat binalarının;
a) Dar kenarı 4.00 metreden, en yüksek noktasının
tabii zeminden yüksekliği 2.50 metreden fazla olamaz.
b) Binaya bitişik oldukları takdirde, komşu parsel
sınırına, aksi halde binaya ve ayrıca komşu parsel sınırına uzaklıkları bu
Yönetmelikle veya planla belirlenen miktarlardan az olamaz.
c) Yapı cinsleri ahşap olamaz.
ç) Parsel durumu müsait olduğu takdirde esas
binanın inşasından önce de yapılması mümkündür.
d) Kapıcı dairesi, garaj, odunluk, kömürlük, depo,
mutfak, çamaşırhane ve benzeri hizmetler için olup, maksadı dışında
kullanılamaz.
(4) Müştemilatlar mimari projede ve vaziyet
planında gösterilir. Bahçede yapılmasının zorunlu olduğu hallerde; bu
Yönetmelikte veya planında belirtilen şartlara ve çekme mesafelerine
uyularak yapılır.
Paratonerler
MADDE 55- (1) Patlayıcı,
kolay yanıcı ve zor söndürülen maddelerin (kibrit, petrol, alkol, LPG)
imali ve istifinde kullanılan depo ve binalar, tiyatro, cami, okul,
üniversite binası, sergi salonu, hapishane, fabrika, elektrik merkezi, su
tevzi merkezi, büyük ticarethane, kışla, depo, silo, otel, işhanı, istasyon binaları, adliye binaları, hükümet
konakları, müzeler, kütüphane, kreşler, öğrenci yurtları, hava alanları,
akaryakıt istasyonları, hastaneler, yüksek binalara (on kat ve daha yüksek
binalar) Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereği, TSE
Standartlarına uygun yıldırımdan korunma tesisi (paratoner) yapılması
mecburidir.
İmar
Planı ve bu Yönetmelikte olmayan hususlar
MADDE 56- (1) Aydın Büyükşehir Belediyesi ve bağlı
kuruluşlarına ait parsellerin bulunduğu adalarda ilçe belediyesince
hazırlanan ada kitle etüdlerinin onay için Aydın
Büyükşehir Belediyesinin uygun görüşünün alınması zorunludur.
(2) Alışveriş merkezleri, toplu konut, eğitim,
sağlık, kültür, sanayi, turizm yapıları ile parsel alanından yapıların
taban alanı toplamı çıkartıldıktan sonra kalan bahçe alanı en az 500 m²’yi aşan parseller için ilgili idaresince peyzaj projesi
istenilir.
(3) Basit tamir ve tadilatlarda iskele kurmayı
gerektiren durumlarda ilgili idaresinden iskele izin belgesi alınması
zorunludur.
ALTINCI BÖLÜM
Projeler ve Yapı İzin Belgeleri
Projeler
ve yapı izin belgelerine ilişkin hususlar
MADDE 57-
(1) Projeler ve yapı izin
belgelerine ilişkin hususlarda;
a) Yapı ruhsatına ilişkin genel hükümlere ilişkin
olarak Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 54 üncü maddesi,
b) Yapı ruhsatı işlemlerine ilişkin olarak Planlı
Alanlar İmar Yönetmeliğinin 55 inci maddesi,
c) Kamu alanlarında yapılacak yapılarda ruhsata
ilişkin olarak Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 56 ncı
maddesi,
ç) Yapı projelerine ilişkin olarak Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin 57 nci maddesi,
d) Binalarda tasarruf tedbirleri ve iklim değişikliğine
dair ilkelere ilişkin olarak Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57/A
maddesi,
e) Esaslı tadilata ilişkin olarak Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin 58 inci maddesi,
f) Yapı ruhsatı gerekmeyen inşai
faaliyetlere ilişkin olarak Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 59 uncu maddesi,
g) İstinat duvarlarına ilişkin olarak Planlı
Alanlar İmar Yönetmeliğinin 60 ıncı maddesi,
ğ) Muvakkat yapıya ilişkin olarak Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin 61 inci maddesi,
h) Elektronik haberleşme istasyonlarına ilişkin
olarak Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 62 nci
maddesi,
ı) Şantiye binaları hakkında Planlı Alanlar İmar
Yönetmeliğinin 63 üncü maddesi,
i) Yapı kullanma iznine ilişkin olarak Planlı
Alanlar İmar Yönetmeliğinin 64 üncü maddesi,
j) Yapı kullanma izinlerinde başvuru sahibinden
bilgi ve belge istenmesine ilişkin esaslar hakkında Planlı Alanlar İmar
Yönetmeliğinin 65 inci maddesi,
k) Mimari estetik komisyonları hakkında Planlı
Alanlar İmar Yönetmeliğinin 66 ncı maddesi,
uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetime Dair Hükümler
Bakanlığın
denetim yetkisi
MADDE 58-
(1) Bakanlığın denetim yetkisine
ilişkin hususlarda Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 67 nci maddesine uyulur.
Fenni
mesuliyet
MADDE 59-
(1) Fenni mesuliyet hizmetlerine
ilişkin hususlarda Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 68 inci maddesine
uyulur.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yönetmeliğin Uygulanmasına İlişkin Esaslar
Yönetmeliğin
uygulanmasına ilişkin esaslar
MADDE 60-
(1) Yönetmeliğin uygulanmasına
ilişkin esaslar hakkında Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 69 uncu
maddesine uyulur.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında düzenlenmesi gereken
taahhütnameler, tutanaklar, yapı denetim defteri, yapı tatil zaptı, yapı
kullanma izin belgesi formu ve yapı ruhsatı formu hakkında Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin eklerinde yer alan örnekler ve formlar kullanılır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bakanlık
denetçilerinin yetkilendirilmesi ve özellikleri
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) Bakanlık
denetçilerinin yetkilendirilmesi ve özellikleri hakkında Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin geçici 1 inci maddesine uyulur.
Mevcut
teşekkül
GEÇİCİ
MADDE 2- (1) Mevcut teşekkül
hakkında Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin geçici 2 nci
maddesine uyulur.
Mevcut
yapı ruhsatı başvuruları
GEÇİCİ
MADDE 3- (1) Mevcut yapı ruhsatı
başvuruları hakkında Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin geçici 3 üncü
maddesine uyulur.
Mevcut
haberleşme istasyonları
GEÇİCİ
MADDE 4- (1) Mevcut haberleşme
istasyonları hakkında Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin geçici 4 üncü
maddesine uyulur.
Ticaret +
Konut kullanımlı yapılaşmış parsellerde kullanım oranı
GEÇİCİ
MADDE 5- (1) Ticaret + Konut
kullanımlı yapılaşmış parsellerde kullanım oranı hakkında Planlı Alanlar
İmar Yönetmeliğinin geçici 5 inci maddesine uyulur.
Ofis/büro
kullanım amaçlı bağımsız bölümlerde tadilat
GEÇİCİ
MADDE 6- (1) Ofis/büro kullanım
amaçlı bağımsız bölümlerde tadilat hakkında Planlı Alanlar İmar
Yönetmeliğinin geçici 6 ncı maddesine uyulur.
Yürürlük
MADDE 61-
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 62-
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı yürütür.
|